u
Goddelijke eer voor
Roemeense president
Britse vakbonden in
financiële problemen
Westen wilgeen top met Derde Wereld
amsterdam sail'80
amro bank
ai
Begins meerderheid
kalft verder af
Premier Gandhi
staat nu alleen
Vietnamezen vallen Thailand binnen
Oi
C
BUITENLAND
LEIDSE COURANT HET BINNENHOF
DINSDAG 24 JUNI 1980 PAGINAjjjgfyJL
PERSOONSVERHEERLIJKING
CEAUSESCU NEEMT
ONGEKENDE VORMEN AAN
f
Guardian-verslaggever Michael Dobbs was onlangs in
Roemenië, het land dat weliswaar lid is van bet War
schaupact en de Comecon, de militaire en economische
organisaties van bet Oostblok, maar met redelijk succes
een politiek nastreeft die niet op de eerste plaats is ge
baseerd op het lopen aan de Moskouse leiband. In het
onderstaande artikel gaat Michael Dobbs in op per
soonsverheerlijking rond president Ceausescu, die on
langs door een van zijn hofdichters werd uitgeroepen
tot „God der leken".
BOEKAREST Op wel
licht de Noordkoreaanse
president Kim il Sung na
wordt geen politicus zo ver
eerd als de president van
Roemenië, Nicolae Ceauses
cu. Op zijn 62ste verjaardag
werd Ceausescu door een
van zijn favoriete hofdich
ters uitgeroepen tot „god der
leken". Als hij spreekt is
zijn stem zo „welluidend",
aldus de dichter, dat zijn
woorden overal ter wereld
worden gehoord. Mocht
Ceausescu over goddelijke
eigenschappen beschikken,
dan is het museum van Roe
meense geschiedenis in het
centrum van Boekarest zijn
tempel. Het museum staat
vol met offerandes, opgedra
gen door een dankbaar volk.
Het opvallendste is een le
vensgroot portret van Ceau
sescu en zijn invloedrijke
vrouw Elena, waarop zij
staan afgebeeld als een go-
denpaar dat ten hemel stijgt
en wordt begeleid door jon
ge communisten met een en
gelachtig gelaat en witte
duiven die het Roemeense
streven naar vrede symboli
seren.
De persoonsverheerlijking
rond Ceausescu gaat gepaard
met een duidelijke voorkeur
voor zijn familieleden, die
hoge functies krijgen. Ceauses-
cu's vrouw, de 61-jarige Elena,
eerder al uitgeroepen tot „we
tenschappelijk opperheer"
over Roemenië, is nu benoemd
tot eerste plaatsvervanger van
de premier. Zij is tevens ver
antwoordelijk voor het poli
tiek beleid en houdt toezicht
op de zuivering die op dit mo
ment plaatsvindt onder de le
den van de communistische
partij. Mevrouw Ceausescu
wordt door haar ondergeschik
ten beschreven als een wraak
zuchtige en dominerende
vrouw die niet snel iets ver
geet. Wie haar tegen de haren
instrijkt kan zijn carrière wel
vergeten. Tot de Ceausescu-
clan behoort ook diens zoon
Nicu, die reeds geruime tijd se
cretaris is van de jongerenaf
deling van de partij en onlangs
ook is benoemd tot secretaris
van het Roemeens parlement
Verder bekleedt een zestal fa
milieleden belangrijke functies
in de communistische partij en
het regeringsapparaat.
Traditie
Roemeense regeringsfunctio
narissen rechtvaardigen de
persoonsverheerlijking door te
zeggen dat Roemenië een lan
ge traditie van sterke leiders
heeft. Uit hun woorden kan
men opmaken dat ze de per
soonsverheerlijking van Ceau
sescu onontbeerlijk achten
voor het streven naar een on
afhankelijke buitenlandse po
litiek binnen het Sovjet-blok.
Ceausescu wordt regelmatig
vergeleken met Roemeense
helden uit het verleden, het
geen onder meer blijkt uit een
tentoonstelling die op dit mo
ment in het museum van Roe
meense geschiedenis wordt ge
houden. Reusachtige wandkle
den tonen Ceausescu temidden
van middeleeuwse prinsen,
zoals Michaël de Dappere, die
zijn hele leven tegen de Tur
ken heeft gevochten om de
onafhankelijkheid van Molda
vië (een Roemeense provincie)
te behouden. Maar Ceausescu
wordt ook vaak alleen aanbe
den. De bijdrage van het mi
nisterie van watervoorziening
bestaat uit een massief zilve
ren beeld van de Roemeense
president met een scepter in
zijn hand. Het geschenk van
de vakbond van componisten
lijkt meer op zijn plaats: liedjes
ter ere van Ceausescu.
Teleurstellend
Vergeleken bij het museum
van Roemeense geschiedenis
zijn de aandenken aan Ceau
sescu in zijn ouderlijk huis in
het dorpje Scornicesti enigs
zins teleurstellend. De weg
naar het huis dat nu wordt be
woond door Ceausescu's zus en
haar man (die door de dorps
bewoners spottend de hertog
en hertogin van Scornicesti
worden genoemd omdat ze een
aantal sleutelposities in de
streek bezetten) is ruim van te
voren afgesloten. In het dorps
museum hangen foto's van
Ceausescu en enkele tekenin
gen waaruit men de enorme
vooruitgang kan aflezen die
Scornicesti onder Ceausescu's
leiding heeft doorgemaakt.
Het dorpje lijkt goed te gedijen
door de banden met de Roe
meense president. Wat de
graanproauktie betreft zijn de
collectieve boeren niet te
evenaren en het gebied trekt
veel industrie aan. Er staan zes
fabrieken, waaronder een au-
tofabriek van Dacias, de Roe
meense versie van de Renault.
Tijdens mijn rondreis door
Roemenië heb ik nergens zo
goed gegeten als in het dorps-
restaurant van Scornicesti
waar de kaart eindelijk eens
iets anders bood dan varkens
vlees. Hoewel Scornicesti trots
is op zijn beroemde plaatsge
noot worden de dorpelingen er
soms ook wel eens moe van.
Toen de plaatselijk voetbalclub
promoveerde naar de eerste
divisie besloot het bestuur de
naam van de club te verande
ren in FC Olt (Olt is de naam
van de streek). Volgens de ge
ruchten hebben ze dat gedaan
omdat geen enkele tegenstan
der een doelpunt zou durven
maken zolang de club naar de
geboorteplaats van president
Ceausescu, Scornicesti, zou zijn
genoemd.
Voeding voor
Siamese
tweeling
Met een zuigfles in lin
ker- en rechterhand
voedt Nancy Ober
maler uit Chicago haar
twee met de hoofdjes
aan elkaar gegroeide
dochtertjes. De twee
ling woog bij de ge
boorte 2123 gram en
nu achteneenhalve kilo.
Eind juli zal men gaan
onderzoeken of belde
meisjes langs operatie
ve weg gescheiden
kunnen worden.
JERUZALEM De parlementaire meerderheid
van de Israëlische premier Menachem Begin is gis
teren nog kleiner geworden, nu twee leden van de
democratische beweging uit de coalitie zijn gestapt.
Shilomo Eliyahu en Shafik Assad van deze kleine groepering
hebben verklaard dat zij Begin niet meer steunen en een eigen
partij zullen oprichten, die naar eigen inzicht voor of tegen de
regering zal stemmen. Begin kan nu nog rekenen op 63 leden
van het 120 man sterke parlement. De mogelijkheid is niet uit
gesloten dat nog meer leden van de democratische beweging uit
het parlement zullen stappen, waarmee Begins meerderheid de
finitief verdwenen zou zijn.
Bij ongeregeldheden op de bezette westelijke Jordaanoever zijn
zeker vijf Palestijnen gewond geraakt door schoten van de Is
raëlische grenspolitie. Dit gebeurde tijdens een betoging voor de
universiteit van Bir Zeit bij Ramallah.
De Veiligheidsraad van de VN komt vandaag bijeen om te spre
ken over de plannen van Israël om Oost-Jeruzalem op te nemen
in een nationale hoofdstad Jeruzalem.. Het besluit werd bekend
gemaakt, nadat secretaris-generaal Kurt Waldheim zijn bezorgd
heid had uitgesproken over berichten, dat Begin zijn bureau wil
overbrengen naar het (Arabische) Oost-Jeruzalem.
(Vervolg van voorpagina
VENETIë De zeven westerse industriesta
ten willen geen topconferentie met.de lan
den van de Derde Wereld, zoals de commis
sie-Brandt onlangs in haar rapport over de
verhouding tussen de arme en rijke landen
heeft voorgesteld. Dit hebben de „Zeven" na
hun economische topconferentie in Venetië
bekendgemaakt Wel gaat men de ontwikke
lingshulp verhogen.
In Venetië werd verder bekend dat de komen
de tien jaar sterk het accent zal worden geleg
op het gebruik van andere vormen van energie
dan olie. In 1990 wil men voor een tegenwaarde
van 20 miljoen vaten olie per dag over alterna
tieve energie uit kolen, gas, nucleaire centrales,
zonnewarmte en synthetische produkten be
schikken. Ter vergelijking: thans importeren
de „Zeven" zo'n 32 miljoen vaten olie per dag.
Een van de mogelijkheden om aan deze eisen te
voldoen is volgens de verklaring van de „Ze
ven" een verdubbeling van de kolenproduktie
in de tien komende jaren. Ten aanzien van de
groei van de kernenergie heeft men geen
streefcijfer genoemd maar wel „de wezenlijke
betekenis van nucleaire kracht voor een betere
verzekerde energievoorziening" beklemtoond.
Verder is afgesproken geen nieuwe elektrici
teitscentrales meer te bouwen die op olie
draaien, de industrie tot de ontwikkeling van
zuiniger auto's aan te sporen, en het benzine
verbruik met een verhoogde belasting af te
remmen. De besluiten van de westerse leiders
zullen ook voor Nederland rechtstreekse gevol
gen hebben omdat is afgesproken de gestelde
doelen ook „binnen het kader van de EG te
gaan verwezenlijken".
Centrale gedachtengang achter de Venetië-be-
sluiten is de hardnekkige koppeling tussen olie-
ïnvoer en de economische groei te breken.
Hiermee wil men de olie-exporterende landen
(OPEC) van repliek te dienen op de schoksge
wijze verhogingen van de olieprijzen, die als
onverantwoordelijk en ontwrichtend voor de
wereldeconomie worden beschouwd. Met name
wijzen de „zeven" op de gevolgen van de olie
prijs-stijgingen voor de Derde Wereld. Alle ont
wikkelingshulp die de rijke landen de afgelo
pen twee jaar nebben gegeven is opgegaan aan
de duurdere olieïmporten voor de ontwikke
lingslanden en is dus in feite weer in de olie-
-uitvoerende landen terecht gekomen.
Sanjay Ghandi.
NEW DELHI Sanjay Gandhi, de 33-jarige zoon van
de Indiase premier, mevrouw Gandhi, die gisteren bij
een vliegtuigongeluk omkwam, had al op jeugdige
leeftijd een invloedrijke positie in de Indiase politiek
verworven.
Veel Indiërs beschouwden hem als een serieuze kandi
daat voor de opvolging van zijn moeder als eerste mi
nister van India, maar het ongeluk heeft een abrupt
einde gemaakt aan Sanjays stormachtige politieke car
rière.
Hij was op 14 december 1946 in Allahabad geboren, leerde
in Engeland voor automonteur en werd op 24-jarige leef
tijd directeur van een staatsautomobielfabriek.
Een half jaar nadat zijn moeder in 1975 de noodtoestand
voor India afkondigde, werd hij lid van het uitvoerend co
mité van jongeren van de Congrespartij en trad hij op als
verdediger van de maatregelen van zijn moeder. Hij verde
digde de campagne van geboortenbeperking, gedwongen
sterilisatie en krotopruiming, waarvoor hij door zijn poli
tieke tegenstanders fel werd aangevallen en die leidde tot
een verkiezingsnederlaag van Indira Gandhi in 1977.
Gedurende de 33 maanden dat de oppositionele Janata-
partij het roer in handen had, werkte hij nauw met zijn
moeder samen in de strijd die mevrouw Gandhi moest le
veren tegen beschuldigingen van machtsmisbruik tijdens
de periode dat de noodtoestand van kracht was en tegen
pogingen van de oppositie om haar terugkeer in de politiek
te verhinderen.
Mevrouw Gandhi bracht een week in de gevangenis door
en Sanjay dertig dagen, maar na haar terugkeer als pre
mier werden de aanklachten tegen „de kroonprins" gese
poneerd.
Vooral tijdens de noodtoestand heeft Sanjay een invloedrij
ke rol gespeeld. Hij gaf opdrachten aan het kabinet en leek
een dominerende positie in te nemen in de kring van advi
seurs van zijn moeder. Belangrijke ministers die hem voor
de voeten liepen werden ontslagen en zakelijke concurren
ten moesten het veld ruimen. In een jaar tijd breidde hij de
jongerenorganisatie van de Congrespartij uit tot 5.5 miljoen
leden.
Zijn dikwijls drieste optreden maakte hem tot onderwerp
van verguizing en bewondering. Hij sprak kort en duide
lijk en wist grote menigten voor zijn toespraken te interes
seren, vooral in verkiezingstijd.
De plotselinge dood van Sanjay Gandhi zal volgens politie
ke waarnemers in de hoofdstad New Delhi ingrijpende ge
volgen hebben voor de Indiase politiek.
Een Indiase commentator zei: „Mevrouw Gandhi is nu al
leen, er is niemand die ze nu nog kan vertrouwen."
Gotbzadeh:
gegijzelden
wellicht
spoedig vrij
PARIJS De Iraanse minis
ter van Buitenlandse Zaken,
Gotbzadeh. heeft gisteren in
Parijs op doorreis uit Genève
verklaard, dat het nieuwe par
lement „binnen vier of vijf
weken een gunstige beslissing
zou kunnen nemen" inzake de
kwestie van de gijzeling van
de Amerikanen in Iran.
Een onvoorwaardelijke vrijla
ting is niet mogelijk. „De Ver
enigde Staten zullen concessies
moeten doen, sommige econo
misch, andere politiek", zo zei
hij. „Het lot van de gijzelaars
hangt van het gedrag van de
VS af".
Motorbenden
teisteren Osaka
TOKIO (AP) Motorrijders
benden en jeugdige automobi
listen hebben zondag de stra
ten van Osaka geterroriseerd
en een plundertocht gehouden
waarbij een persoon om het le
ven is gekomen en vele ande
ren gewond raakten, zo heb
ben Japanse kranten gisteren
bericht. De politie bevestigde
dat een aantal incidenten had
plaatsgevonden maar men gaf
geen bijzonderheden. De Ja
panse kranten schreven dat
125 woeste rijders waren gear
resteerd. De politie schat dat
er ongeveer 365 motorbendes
in Japan zijn met ruim 24.000
leden.
(Van onze correspondent Roger Simons)
LONDEN De machtige Britse
vakbonden verkeren in geldnood.
Hun inkomen gaat in dalende lijn
omdat ze elke maand duizenden
leden verliezen ten gevolge van
de stijgende werkloosheid. Ver
wacht wordt, dat Groot-Brittan-
nië volgend jaar twee miljoen
werklozen zal tellen.
Een opvallend voorbeeld is de tweede
grootste vakvereniging van het land, na
melijk van de metaalarbeiders. Bedoelde
bond heeft net een banklening van 3,6
miljoen gulden afgesloten, om het ver
schuldigde stakingsgeld te kunnen betalen
aan zijn leden uit de staalsector, die in de
eerste hélft van dit jaar drie maanden
lang verlamd werd door een uitzichtloos
sociaal conflict.
De 180 employé's van die vakvereniging
hebben van secretaris-generaal John
Boyd vernomen, dat ze hun laatste loons
verhoging van 20 procent niet met terug
werkende kracht zullen krijgen. Hoewel
deze bond schatrijk is - zijn aandelenpor-
tefeuille vertegenwoordigt een kapitaal
van 10 miljoen pond - lijdt hij gebrek aan
klinkende munt Een hogere lening aan
gaan lijkt onverstandig, want het geld is
te duur.
De staalstaking heeft deze vakbond van
1.250.000 metaalarbeiders ruim zes miljoen
gulden gekost in de vorm van stakings
geld, dat betaald moest worden aan 15.000
staalarbeiders. Net zoals alle andere grote
vakverenigingen weigert hij zijn geïnves
teerd kapitaal aan te tasten. Alle Britse
vakbonden verhogen per 1 januari hun
jaarlijks contributiegeld, maar het zal dan
nog duren tot in april 1981 eer hun inko-
men groter wordt.
ADVERTENTIE
6-12augustus
Eeri grootscheeps nautisch evene
ment. Een imposant festijn van trotse
vier- en driemasters.Van barken en
fraaie jachten. Met spiegelgevecht,
wedstrijden, exposities en vermaak.
't Programmaboekje Sail '80 is nu te koop
voor f 5,- bij alle Amro banken.
Een zowel handzame als leerzame wegwijzer Met
achtergrondinformatie en reisverslagen. Met alle gegevens
over dit geweldige 7-daagse gebeuren. En met
een interessant praktisch voordeel. Want in dit boekje
is ook de NS-reductiebon opgenomen:
50% korting op'n enkele reis. #40% korting op'n retour.
BANGKOK Honderden Vietnamese
militairen zijn gisteren bij het aanbre
ken van de dag van Cambodja uit Thai
land binnengevallen onder dekking
van artillerie en raketvuur. Zij hebben
drie dorpen en twee kampen met Cam
bodjaanse vluchtelingen bezet. Thai
land wierp infanterie, zware artillerie
en straalbommenwerpers in de strijd,
maar slaagde er niet in de Vietnamezen
te verdrijven.
Van Thailandse militaire zijde wordt
vernomen dat er teminste 30 Thailand
se militairen zijn gesneuveld en 120 ge
wond. Functionarissen van westelijke
hulporganisaties zeggen dat de zieken
huizen in Aranyaprathet, 200 km ten
oosten van Bangkok, „overvol zijn met
talloze gewonden". Het bericht dat er
circa duizend van de 175.000 Cambon-
jaanse vluchtelingen in de kampen zijn
■gedood, is nog niet bevestigd.
Van westelijke diplomatieke zijde
wordt vernomen, dat de invallers 1200
tot 1700 man sterk zijn. Aanleiding tot
de inval schijnt het plan tot vrijwillige
repatriëring van Cambodjaanse vluch
telingen te zijn. De door Vietnam ge
steunde regering in Phnom Penh heeft
het plan krachtig afgekeurd. Zij ziet er
Overval op
geldtranspor
buit 4,7 mini
MOENCHENGLADB,
Drie gemaskerde
hebben gisteren bij
val op een geldtrai
Moenchengladbach,
drijn-Westfalen, 4,3
mark (ca. 4,7 miljoen
buitgemaakt
Volgens de politie hi
onbekende daders de
der in het centrum van ,i
opgewacht en hen ged
de stad uit te rijden. Ee
medewerker van het g<
sportbedrijf werd me
bedwelmd. Later werd
de chauffeur en de
van de geldtransporten
een verdovend midd
werkt. Daarop werd de
neninhoud overgeladen
andere auto waarmee
ders vluchtten.
SSIE
Vakantie
oorden in Sp;
bewaakt
,g ei
dreig
- ,B taf1
JE
MADRID (AP)
genten in uniformen
burger bewaken de zui
Spaanse vakantie-oord
dat leden van de Basr
scheid i n gs be weging
teren hadden gei"
bommencampagne tej
risten te beginnen, v<
baar met die van voi
die de dood van zeven
veroorzaakte.
De tijdslimiet die
ETA-leden op 12 uur
dags was gesteld, liep
af zonder dat zich inci
voordeden. In Fuengii
de Costa del Sol ontplol
dagmorgen een bom
leeg restaurant, zonder
slachtoffers vielen. De
vermoedde dat het een
dig ontplofte bom van
was.
;kl "d:
Staking in
Sovjetfabriek
LONDEN In een vra 1 *™L
genfabriek in Kama
Sovjet-Unie is vorige w v~
durende vier uur het bu,,en
Is Die
toegc
and i
Jts „0|
luizend
de la
Izen
ning vei
Rij
en een
e ode u
Konin
en W
hei
«hecht
Grebt
ordt e«
nat
-ifi
d, >d®
n *n
off10?
late
iet het
sticht i
heer
zn. Zijn
ide ge
derlanc
neergelegd. Volgens de
cial Times, die dit bei
seert op mededeling
Westerse zakenlieden
kou, legden de arbeidt
werk neer om te prof
tegen het tekort aan
middelen.
De zakenlieden zoudei
gens het Britse blad zei
fabriek aanwezig zijn
toen de staking plaatshi
het conflict is opgelost 1
zij niet mededelen.
Sedert enkele weken
Westerse media meldi
maakt van stakingen
Sovjet-Unie, die door d
jet-autoriteiten werdei
kend. Het betrof stakin
de auto-industrie in Go
in de Togliatti-fabrieker
1932, 2
nabij
is op
voltoc
van zi'
Benoeminger »n<
Surinaamse
legertop 1 de*
PARAMARIBO De £J®ei
terraad van Suriname .w
goedgekeurd dat enkel (erari
der-officieren van he"- -
naamse leger worden b
tot officier. Dat meldt
rinaamse persbureau Skn
Sergeant-majoor Desi 1
se, lid van de nationale i
re raad, is benoemd tot
en troepencommanda
sergeant Roy Horb, ei
lid van de NMR is b
tot kapitein en garnizo<
zernecommandant. Si
majoor Henk Fernandi
noemd tot kapitein en
jonscommandant
Staking bij
magistratuur
Rome
een manoeuvre in om haar vijanden te
versterken en had met tegenmaatrege
len gedreigd.
De aanval begon met een artilleriebe
schieting van de drie vluchtelingen
kampen langs de grens. De Cambodja-
nen vluchtten in paniek verder Thai
land binnen en spraken van veel doden
en gewonden.
moe
eidei
gerei
dii
kgi
Rome De substituu d va
eieren van justitie in on
staken vandaag en in gste
uit protest tegen de hu i tof
ziens onvoldoende be zili;
ming van rechters en
bare aanklagers die zie LvlU
zaken tegen terrorising
zighouden.
In een maandag uitgi
verklaring herdenken
substituuts hun colleg;
Amato, die gisterochl
Rome werd doodgeschol
beschuldigen zij de
woordelijke instanties,
zeggen zij, Amato „in ef
ledig isolement lieten,
hem enige werkelijke
geven", terwijl hij een
'rijk onderzoek instelde
de terreur van uiterst re
a s
u Ji
iot U
Complot ont<
in Jamaica
d
KINGSTON In Ja
zijn een politicus en
tairen aangehouden,
wordt in Kingston
deeld dat zij ervan vei
worden een staatsgrei1
hebben beraamd.
Er waren plannen onl
een wapenopslagplaats
overen, de stafchef van
ger te doden en premii *i
chael Manley tot aftrö ii
dwingen.
01
ntdl It
np
nni