Cabinet beraadt
ich op uikering
CNIL-militairen
1983 leerplicht
^oor kinderen
an vijf jaar
Incidenten bij
rijtoer Beatrix
„Ontdoe zaak-Menten
van zondebok-aspecten"
TWEEDE KAMER VRIJ POSITIEF OVER
RAPPORT WETENSCHAPPELIJKE RAAD
PTT-spreiding
oorzaak van
hogere tarieven
WEEDE KAMER WENST
7500,- INEENS
emonstratie telde
).000 leerkrachten
unitie
)gegraven
Tilburg
PLEIDOOI MR. E. DE LIAGRE BöHL:
Steeds meer
verzet tegen
onderzoek Buikhuizen
Zomer begint morgen om 07.47uur
GENLAND
LE1DSE COURANT
VRIJDAG 20 JUNI 1980 PAGINA 13
efor
(Van onze
arlementaire redactie)
J HAAG Het ka-
et beraadt zich van-
g over de mogelijk-
en om ongeveer 250
joen gulden beschik
te stellen voor de
gering van achter-
üge soldij en salaris-
aan ex-Knil-militai-
en ambtenaren die
Japanse krijgsgevan-
I c.sjschap hebben geze-
De Tweede Kamer
tg gisteren in een
niem gesteunde mo-
van de CDA-er
/Ijers om een belas-
Ij vrije uitkering in-
1,1 van 7500,- aan
alle in Nederland wo
nende voormalig door de
Japanners geïnterneerde
kostwinners of hun we
duwen. De betaling
moet vóf- 1 januari aan
staande een feit zijn.
Onder belangstelling van vele
ex-krijgsgevangenen stelde de
Kamer in navolging van de
Kamercommissie Ambtena
renzaken en Pensioenen una
niem vast, dat de Nederlandse
Staat sinds de soevereiniteitso
verdracht aan Indonesië in
feite geen plicht meer heeft tot
nabetaling van de niet-geno-
ten inkomsten gedurende de
krijgsgevangenschap. Toch
was iedere fractie van mening
dat de Nederlandse Staat nog
wel een morele plicht heeft de
ex-krijgsgevangenen alsnog
een financiële tegemoetko
ming te verschaffen.
Met nadruk werd gesteld dat
het om „een gebaar" zou moe
ten gaan, want in werkelijk
heid zouden de ex-krijgsge
vangenen recht hebben op
16.000 per kostwinner, dus
8500 meer dan het voorge
stelde bedrag. Dit zou echter
politiek niet haalbaar zijn.
Ook minister Wiegel (Binnen
landse Zaken) gaf toe, dat het
rechtsgevoel van de betrokke
nen nu eindelijk bevredigd
moet worden. Hij kon de Ka
mer echter nog niet toezeggen,
dat de motie zou worden uitge
voerd. Hij beloofde, na beraad
in het kabinet, uiterlijk vol
gende week een reactie op de
Kameruitspraak te zullen ge
ven.
HAAG De leerplicht moet volgens de regering in
gelden voor kinderen van vijf jaar. Kinderen van vier
moeten dan een „leerrecht" krijgen, aldus minister
en staatssecretaris Hermes van Onderwijs in hun me-
ie van antwoord op vragen over hun wetsontwerp Basi-
"js vanuit de Tweede Kamer.
istus 1983 moet de basisschool wettelijk een feit zijn.
in het wetsontwerp hierover is het samenvoegen van de
ir- en lager onderwijs tot basisonderwijs, waarbij kinderen
ijf jaar een leerplicht krijgen, terwijl kinderen van vier
iet verplicht naar school hoeven, maar wel het recht daar-
ibben. De duur van het basisonderwijs moet in beginsel
tar worden, maar niemand kan verhinderen dat een indi-
le leerling er zeven of negen jaar over doet. De bewindslie-
inderstrepen dit nadrukkelijk in hun antwoord,
aan er verder van uit dat de toekomstige onderwijskracht
i opgeleid voor het basisonderwijs tevens bevoegdheid heeft
iet geven van engels. Dit zou volgens onderzoekingen al
len aan kinderen van acht tot tien jaar.
HAAG Naar schat-
tiénduizend leerkrach-
leden van de Abop, heb-
gisteren in Den Haag
genomen aan de protest-
onstratie tegen de terug-
nde werkgelegenheid in
onderwijs. Abop-voorzit-
Van den Bosch noemde
fwezigheid van minister
s bij de aankomst van de
krachten bij het minis te-
een belediging voor de
onstranten. „Dit geeft
dat we van deze fninis-
niets meer te verwachten
>en".
opkomst was zo groot dat
alle demonstranten in de
tent op het Malieveld
den. zodat een deel in de
lerige regen moest wach-
In de tent spraken be-
rsleden van de Abop en
-voorzitter Kok, die stel-
,Goed onderwijs is nodig
de sociale ongelijkheid weg
emen en ervoor te zorgen
werknemers kritisch te-
over hun werksituatie
nen staan. Het is onaan-
dbaar dat 5000 onderwijs-
jsen op de schopstoel zit-
'ptocht trokken de demon-
iten naar het Binnenhof,
aan kamervoorzitter
man een schoolbord met de
„Onderwijs eist werk.
f ls
Kleinere klassen. Het woord is
nu aan het parlement" werd
aangeboden. Bij het ministerie
werden de leerkrachten ont
vangen door kabinetschef Be
renschot van minister Pais.
Om te benadrukken dat de on
derwijswereld met lege han
den staat, werd volstaan met
een handdruk vpor de kabi
netschef.
Tijdens graafwerk-
mheden in de Tilburgse
nenstad afgelopen woens-
niddag, rijn werknemers
de PTT op een grote hoe-
ilheid munitie gestuit
toteal werd 52 kilogram
nitie opgegraven. Een deel
-iffvan, voornamelijk ge
en revolverpatronen,
in elk geval in de Twee-
Wereldoorlog aangemaakt.
Tilburgse politie stelt een
«rzoek in naar de her-
Kamerlid wil
informatie over
Nigeriaans gas
(Van onze
Sarlementaire redactie)
HAAG Het uitblij
ven van nadere informatie
aan de Kamer over de leve
ring van Nigeriaans vloei
baar aardgas (LNG aan
ons land, waarvoor de Gasu
nie onlangs met acht andere
gasondernemingen in Euro
pa een contract heeft afge
sloten, is het kamerlid Lam-
bers-Hacquebard (D'66) in
het verkeerde keelgat ge
schoten.
Zij wil van minister Van Aar-
denne (Economische Zaken)
weten of uit het uitblijven van
de informatie over het con
tract, dat voor 29 augustus
moet worden uitgewerkt door
de betrokke partijen, blijkt of
de minister zich aan die datum
zal houden of dat al het over
leg nog geen resultaat heeft
opgeleverd.-
Pelle Mug kandidaat
wethouder Amsterdam
AMSTERDAM De leider
van de PvdA-fractie in de
Amsterdamse gemeente
raad, Pelle Mug, is bereid de
afgetreden PvdA-wethouder
Sinnige (financiën) op te
volgen.
Dat is het resultaat van het
vannacht gehouden fractiebe-
raad. De 46-jarige Mug die
vanaf begin '78 fractievoorzit
ter van de PvdA in de raad is,
heeft zich steeds met financiën
bezig gehouden. Na de beoor
deling volgende week van het
PvdA-gewest, neemt de fractie
een definitieve beslissing.
Op weg naar het stadhuis in Arnhem liep de konin
gin voorzichtig over de vaandels die over het pla
veisel van de Markt voor haar waren neergelegd.
ZWOLLE Tijdens de rijtoer van koningin Beatrix
en prins Claus gisteren in Zwolle hebben enkele leden
van de actiegroep „Onkruit" rookbommen en zakjes
verf naar de hofauto met het koninklijk paar gegooid.
De auto werd flink met verf besmeurd, waarna konin
gin en prins de tocht met een andere auto vervolgden.
Acht mensen werden gearresteerd.
Bij haar rondreis langs de provincies waren gisteren Over
ijssel en Gelderland aan de bèurt. Onder het toeziend oog
van honderden mensen, die zich bij het station van het ju
bilerende Zwolle hadden verzameld, inspecteerde de ko
ningin de erewacht met vaandelwacht van het garderegi
ment fuseliers prinses Irene.
Na een bezoek aan het stadhuis maakte het gezelschap een
korte rijtoer door de binnenstad, die door Onkruit werd
verstoord. In de middag bezocht het koninklijk paar Arn
hem.
Enthousiasme voor het bezoek van het koninklijk
paar was er zéker in de oostelijke provincies. Dit
jongetje wist door het cordon te breken om zelf een
handje aan prins Claus te geven.
ROTTERDAM Niet op de laatste plaats
door zijn eigen onbeschaamde optreden, is
Pieter Menten in de publieke opinie gaan
functioneren als een zondebok. Een zwart
schaap waarop de samenleving de frustra
ties die zij aan de Tweede Wereldoorlog
heeft overgehouden, vrijelijk kon en kan af
reageren. Voor een zindelijke oordeelsvor
ming is het noodzakelijk zich los te maken
van de besmetting die de zaak Menten heeft
opgelopen en te doen alsof het gewoon om
een zekere heer X. gaat. De zaak Menten is
een zaak als een ander, die tegemoetgetre-
den dient te worden met intellectuele
nieuwsgierigheid en ontvankelijkheid voor
gezonde twijfel.
Aldus de strekking van een betoog dat Mentens
verdediger mr. E. de Liagre Böhl gisteren hield
voor de bijzondere strafkamer van tie Rotter
damse rechtbank, bij wijze van inleiding op het
pleidooi dat hij volgende week donderdag zal
houden. De verdachte zelf was hierbij om ge
zondheidsredenen niet aanwezig. Aanstaande
woensdag, zo is de bedoeling, overlegt de slavist
prof. W. Veder aan de rechtbank het resultaat
van de naspeuringen die hij in Moskou instelt
naar het vóórkomen van Mentens naam in
Russische archieven. De advocaat hoopt dat het
resultaat van dit onderzoek hem aan belangrij
ke argumenten zal helpen. Uiterlijk volgende
week vrijdag wil rechtbankpresident mr. P.
Schipper dat zowel het pleidooi van de verdedi
ger als van Menten zelf worden afgerond.
De gisteren gehouden zitting was vooral be
doeld om mr. De Liagre Böhl gelegenheid te
geven voor een uitwerking van zijn stelling dat
het Openbaar Ministerie niet ontvankelijks is,
dat wil zeggen dat de rechtbank de ten laste
legging niet in behandeling mag nemen. Al bij
de aanvang van het proces beriep de advocaat
zich op de toezegging van minister mr. L.A.
Donker in 1952 dat Menten niet meer vervolgd
zou worden. Die toezegging maakt het onmoge
lijk de 81-jarige Blaricummer nu tóch te be
rechten, aldus de advocaat, die wat dit betreft
precies zo redeneert als de Haags rechtbank.
Deze heeft Menten zoals bekend op grond van
de ministeriële toezegging vrijgesproken. De
Hoge Raad vernietigde dit vonnis omdat naar
zijn oordeel het „uitdrukkelijke en onvoor
waardelijke" karakter van de toezegging nie4
was gebleken. Mr. de Liagre Böhl stelt zich op
het standpunt dat een toezegging waaraan geen
voorwaarden zijn verbonden, per definitie on
voorwaardelijk is. Volgens hem kan de Rotter
damse rechtbank alsnog tot niet ontvankelijk
heid van de officier van justitie beslissen, in
dien het bestaan van de toezegging meer feite
lijk wordt vastgesteld.
De advocaat poogde gisteren andermaal hier
voor materiaal aan te dragen en baseerde zich
daarbij voornamelijk op de de getuigenis van
mevrouw Kortenhorst, de weduwe van Men
tens toenmalige advocaat, die tevens voorzitter
van de Tweede Kamer was. Zij heeft onder ede
verklaard dat haar man destijds met haar heeft
gesproken over de toezegging. Mr. de Liagre
Böhl verdedigde dat het voornaamste motief in
1952 om van verdere vervolging van Menten af
te zien, moet zijn gelegen in de veranderde op
stelling jegens de vervolging van politieke de
linquenten. „Een beleidsbeslissing dus, ontleend
aan gronden van openbaar belang". Hij keerde
zich hiermee tegen de opvatting van de officier
van justitie mr. L. Meijers. Volgens mr. Meijers
is „gebrek aan bewijs" de sepot-grond geweest
Omdat er nu nieuwe gegevens boven water zijn
gekomen is heropening van de strafprocedure
wel degelijk gerechtvaardigd, meent de officier.
Mr. de Liagre Böhl deed gisteren een vergeefse
poging om prof. W. Veder bij zijn Moskouse on
derzoek alsnog te laten assisteren door de Am
sterdamse hoogleraar in het strafrecht prof. C.
Rüter. Hoewel hij zich er in eerste instantie bij
had neergelegd dat prof. Veder het onderzoek
in zijn eentje verricht, stelde hij nu dat „twee
meer weten dan één". Bovendien, aldus de ver
dediger, kan het feit dat prof. Veder ook in de
toekomst voor zijn wetenschappelijke arbeid af
hankelijk is van een goede relatie met de Sov
jet-Unie hem wellicht beperken in zijn bewe
gingsvrijheid.
President mr. P. Schipper stelde dat Rüter op
eigen initiatief onderzoek kan verrichten maar
dat de rechtbank dit niet met zijn gezag wil
dekken. Hij zei dat enerzijds prof. Veder com
petent genoeg moet worden geacht de naspeu
ringen op eigen kracht te verrichten, terwijl
anderzijds prof. Rüter geen Russisch spreekt en
geen archief-deskundige is.
Vijfjaar geëist
tegen baas van
„heroïnecafé"
ROTTERDAM De offi-
cier van justitie bij de recht
bank in Rotterdam heeft
gisteren vijf jaar cel met af
trek geëist tegen de 38-jarige
„Haagse Amin", eigenaar
van een berucht heroïnecafé
aan de Rotterdamse West-
kruiskade.
„Haagse Amin", die in Den
Haag al eerder wegens heroï
nehandel was veroordeeld en
zijn bijnaam had gekregen
door zijn gewelddadig optre
den, verhuurde zijn pand voor
150 gulden per persoon per
dag aan dealers die de heroïne
en cocaïne binnen, dan wel
buiten op straat verkochten.Er
waren dagen dat hij 1500 gul
den „ving", voor de ruimte
waarvoor hij zelf 3000 gulden
huur per week betaalde.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIU
UTRECHT De reclasse-
ringswerkers hebben zich
fel gekeerd tegen de plannen
van de Leidse hoogleraar
professor Buikhuizen om bij
minderjarigen in inrichtin
gen een onderzoek te doen
naar mogelijke biologische
oorzaken van crimineel ge
drag.
Zij hebben minister de Ruiter
van Justitie laten weten dat zij
de leden van hun vereniging
dringend hebben verzocht
hieraan geen medewerking te
verlenen. Zij geloven nadruk-
kelijk niet in de door professor
Buikhuizen gegarandeerde
vrijheid om al of niet aan het
onderzoek mee te werken.
„Kinderen van 10 tot 18 jaar
zullen met wat zachte druk
toestemmen, om een goede in
druk te maken, al was het al
leen al om vermindering van
straf te kunnen krijgen", aldus
de reclasseringswerkers.
Gorredijk Om precies dertien minuten voor
zeven morgenochtend, begint astronomisch ge
zien de zomer. Het is dan meteen de langste dag
van het jaar. De zon staat in het noorden langer
boven de horizon dan in het zuiden. In Nieu-
weschans ruim zeventien uur, in het uiterste
zuiden (Vaals) 16V4 uur. Hoe verder naar het
noorden, hoe groter de daglengte. Aan de
Noordpool begint de midzomernacht. Aldus
weerman Hans de Jong uit Gorredijk.
De maand juni gedraagt zich duidelijk anders
dan de zeer zonnige en bijna extreem droge
meimaand. Een zeer diepe depressie bij Schot
land (975 millibar) beheerst het weer in ons
land. met op de Noordzee windvlagen nnet
windkracht 8. Zondag wordt het waarschijnlijk
wat rustiger. Maar het wordt vooreerst niet
warmer meer dan vijftien tot achttien graden.
Door de oplandige wind is zwemmen aan de
Noordzeestranden niet raadzaam vanwege de
sterke aflandige onderstroom.
DEN HAAG De grote politieke
partijen in de Tweede Kamer heb
ben vrij positief gereageerd op het
gisteren verschenen rapport van de
Wetenschappelijke Raad voor het re
geringsbeleid over de plaats en toe
komst van de Nederlandse industrie.
Van CD A-zijde werd het rapport als
positief en verfrissend ervaren. De
strekking ervan voldoet aan de CDA-
"traditie van de mengvorm van gericht
overheidsbeleid en de creativiteit van
de bedrijven. D'66 plaatst vraagtekens
bij de „haalbaarheid" van de doelstel
ling de werkgelegenheid in de bedrij
ven tot 1985 met 1 procent te laten stij
gen. Volgens D'66 is dit te hoog gegre
pen. Woordvoerder Engwierda roemde
het rapport echter omdat het een per
spectief biedt in de vorm van een be
leidsvisie en in een uitgewerkt „instru
mentarium" voor een te voeren sector-
structuurbeleid.
De PvdA noemde het rapport uiterst
waardevol. De analyse daarin van de
structuur en de knelpunten van de Ne
derlandse industrie wordt door de
PvdA-fractie gedeeld. In een commen
taar constateert de grootste oppositie
partij dat het rapport het defaitisme,
waardoor het beleid van Van Aardenne
(Economische Zaken) wordt geken
merkt, afwijst
De VVD heeft kritiek op de instelling
van een regeringscommissie. In het bij
zonder op het feit dat deze commissie
de algemene investeringsplannen „ope
rationeel moet toetsen". De VVD wijst
erop dat er maar één instantie is die
toetst, namelijk de vrije markt.
Het Verbond van Nederlandse Onder
nemingen (VNO) laat een ander geluid
horen. Het VNO is het niet eens met de
WRR dat aanpassing en vernieuwing
van de industriële structuur moet
plaatsvinden via een overwegend ge
richt beleid. De ondernemers uiten hun
kritiek op zowel wetenschappelijke als
pragmatische gronden, zeggen zij. Het
VNO vindt het in dit kader illustratief
dat het WRR-lid prof. Kolnaar zich op
grond van zijn wetenschappelijke in
zichten van deze aanbevelingen heeft
gedistantiëerd.
Poging ontruimd
pand opnieuw
te kraken mislukt
AMSTERDAM De Am-
sterdamse politie heeft gis
termiddag met enkele tien
tallen manschappen van de
mobiele eenheid kunnen
voorkomen dat een woens
dag ontruimd pand aan de
Herengracht opnieuw zou
worden gekraakt. De politie
deed dit door omstreeks half
vier, met toestemming van
de eigenaar, het gebouw zelf
te bezetten.
In de loop van de middag to
gen de ongeveer 100 krakers
naar het paleis van justitie en
daarna weer terug naar het
pand. Daarbij deden zich geen
ongeregeldheden voor. Wel
stonden er in de stad in totaal
500 manschappen van de mo
biele Eenheid gereed. Om
streeks half zeven was de rust
bij het pand weergekeerd.
Gadegeslagen door een groot aantal nieuwsgierigen
barricadeerden de krakers de toegang van het pand
met autobanden en puin om de ME te beletten naar bui
ten te komen. Aan de gevel bevestigden zij een span
doek met het opschrift: „Amsterdam politiestad"
SMIT-KROES MEENT:
DEN HAAG De kosten,
die de verhuizing van de
Centrale Directie van de
PTT met zich mee brengen,
zullen gevolgen hebben voor
de tarieven. Deze zullen
daardoor omhoog gaan. Dat
is duidelijk geworden uit be
sprekingen tussen staatsse
cretaris Neelie Smit-Kroes
en het Collége van Gedele
geerden uit de PTT-Raad,
die enige tijd geleden gehou
den zijn.
Opmerkingen hierover uit de
kring van gedelegeerden heeft
de staatssecretaris toen beves
tigd. Mevrouw Smit-Kroes zei
tijdens deze bijeenkomst let
terlijk: „Ik benijd de minister
of staatssecretaris niet, die dan
een tariefverhoging in het par
lement zal moeten verdedi
gen".
De staatssecrtetaris wees er
ook op, dat na 1 juli een nieu
we enquête over de bereidheid
binnen de Centrale Directie
voor een verhuizing naar het
Noorden moet worden gehou
den.
WISSELVALLIG
DE BILT - Het blijft wisselval
lig. In een westelijke stroming
wordt nog steeds koele lucht
van de oceaan naar ons land
gevoerd, in deze lucht vormen
zich gemakkelijk buien. Van
morgen passeerde een buien-
gebied ons land, daarna klaar
de het weer op. Een dergelijk
veranderlijk weerbeeld wordt
ook voor morgen verwacht
Enkele buien afgewisseld door
perioden met zon. De middag-
temperaturen worden niet
veel hoger dan 17 graden. De
wind blijft uit het westen
waaien en aan de stevige kant.
De koele oceaanlucht dringt
vandaag ook naar het weste
lijk deel van de middellandse
zee binnen en de temperatu
ren die daar gisteren nog
waarden bereikten rond de 27
graden komen op een aanzien
lijk lager niveau te liggen.
Vooruitzichten voor zondag,
opgesteld door het KNMI op
vrijdag om 10.00 uur.
Wisselvallig en vrij koel.
Weersvooruitzichten in cijfers
gemiddeld over Nederland:
Aantal uren zon: 2 tot 10.
Min. temp.: omstreeks 11 gra
den.
Max. temp.: omstreeks 16 gra
den.
Kans op een droge periode
van minstens 12 uur: 70 pro
cent.
Kans op een geheel droog et
maal: 40 procent.
Voor de temperaturen geldt
een marge van 2 graden.
Weersvooruitzichten voor de
vakantielanden:
Finland: Zonnig en warm, 23
tot 28 graden.
Scandinavië: In het noordoos
ten vrii zonnig, 24 tot 27 gra
den. Elders plaatselijk regen,
19 en 24 graden, in Zuidwest-
Noorwegen echter 15 tot 18
graden.
Britse eilanden, Benelux, De
nemarken, Noord-Duitsland
en Noord-Frankrijk: Veel be
wolking en regen of buien, af
gewisseld door enkele opkla
ringen. Vooral bij zee veei
wind, 14 tot 18 graden.
Zuid-Frankrijk, Zuid-Duits-
land en Alphengebied: Weers-
verslechtering met regen of
buien en daling van tempera
tuur, 14 tot 20 graden.
Spanje, Portugal: In het noor
den wisselvallig en nu en dan
regen, elders zonnig, 19 graden
in het noorden tot 33 graden
plaatselijk in het zuiden.
Italië: Zonnig en warm, 25 tot
31 graden, later in Noord-Ita-
lië onweersbuien met daling
van temperatuur.
Balkan: Vanuit het westen ge
leidelijk meer zon, maar later
in het noorden kans op on
weer, 25 en 30 graden.
Griekenland: In bergstreken
mogelijk onweer, overigens
zonnig, 27 tot 33 graden.
Canarische Eilanden: Wolken
velden en plaatselijk wat re
gen. Veel wind, 20 graden'25
graden.
Weersgesteldheid van gisteren
Amsterdam
Deelen
Luchth. R di
Vllssingen
Athene
Barcelona
Berlijn
LuxomDurg
