olin Winter: Olie-embargo enige vreedzame
)plossing voor situatie Zuidelijk-Afrika
oorbeek duikt weer
iep in het verleden
Overmoed en onervarenheid leiden vaak tot brokken
ook in je vakantie!
DDELEEUWSE BURCHTFEESTEN
Reisorganisatoren
hopen
op natte zomer
FLORA EN FAUNA:
TENTOONSTELLING
IN BLIJDORP
JONGE AUTOMOBILIST: BEWIJS JE RIJBEWIJS OOK TIJDENS DE VAKANTIE
Bisschoppen Guatemala: Geen
mogelijkheid meer voor dialoog
kerk
wereld
Diepgaand overleg over
katechese tussen
HKI en bisschoppen
jmburgse Noorbeek
komende tijd weer
liddeleeuwse Burcht-
Het is voor de
keer dat deze wor-
ganiseerd. Het the-
saromheen het hele
an muziek, zang, dans,
i, ambacht en midde-
a handel zich afspeeld
t Volksgericht anno
Nordebecke". De eer-
(estiviteiten beginnen
Bid dat volksgericht in
and van Valkenburg,
e ook Nordebecke be-
k werd in 1288 na een
slag ingelijfd bij het
dom Brabant. Walram
Valkenburg, die aan de
het graafschap Gelre
I hertog Jan I van Bra-
I had gestreden, werd
I de geleden nederlaag
I adeerd tot leenman
leze hertog. Hij en zijn
J ers pikten dat echter
I n er volgde een volle
1 van onlusten en scher
ingen. Het Valkenburg-
zet trok ook de aan-
van de prinsbisschop-
an Luik, die bevreesd
waren voor de steeds groter
wordende macht van de her
tog van Brabant. Toen in 1352
met de dood van Jan van Val
kenburg dit geslacht uitstierf,
ontbrandde de strijd om die
streek pas goed. Hij zou gaan
duren tot 1381, toen de her
tog van Brabant definitief ei
genaar werd van het graaf
schap Valkenburg. Maar vlak
daarvoor mengde zich ook de
prinsbisschop van Luik zich in
de strijd om de macht. Om in
een goed blaadje te komen
van de bevolking bracht hij
dan ook in 1380 een bezoek
aan het graafschap en aan
Nordebecke. Hij kon daarbij
handig inspelen op de gevoe
lens van de bevolking die bij
herhaling het slachtoffer was
geworden van muitende troe
pen. oorlogen en rondtrekken
de benden. Daarom werd in
verband met het hoge bezoek
een volksgericht op touw ge
zet waarbij in het openbaar
zou worden gechtgesproken.
Een ieder kon zo merken dat
de prinsbisschop hield van
tucht en orde en dat de rust
door hem zou terugkeren.
En rond dit thema spelen de
burchtfeesten zich dezer da
gen af. Morgenavond om ne
gen uur wordt het evenement
geopend met de opvoering
van het komische toneelstuk
„De herbergierster" van de
Italiaanse schrijver Goldoni.
Zaterdag en volgende week
zaterdag kan men vanaf acht
uur 's avonds terecht In Noor
beek voor een groot dansfes-
tijn, eet- en drinkgelagen in
schuren en stallen, op de bin
nenplaats van de burcht en in
enkele reusachtige tenten.
Zondag aanstaande en vol
gende week zondag wordt het
volksgericht van 1380 her
haald en dat gaat vergezeld
van een jaarmarkt met oude
ambachten, handelslieden,
muzikanten, poppenspelers,
vendeliers, zangers en volks
dansers.
Kortom: misschien aanleiding
genoeg om eens af te zakken
naar het verre zuiden, waarbij
men er wel rekening mee
moet houden dat voor de ver
schillende onderdelen van het
feest entreegelden moeten
worden betaald. Noorbeek is
te bereiken door na Maa
stricht de grote weg te verla
ten in de richting St. Geertruid
en Vaals.
De komende
dagen heet
het Limburg
se Noorbeek
weer Norde
becke. Een
dikke week
lang zijn er
Middeleeuw
se Burcht
feesten
waarbij de
Limburgers
worden her
innerd aan
het feit dat
zij eens wer
den ingelijfd
door Hertog
Jan van Bra
bant.
„Hoe slechter het weer deze
zomer in Nederland, hoe be
ter". Dat is de mening van
bijna alle Nederlandse reisa
genten. Ze dichten ons re
gen, sngeuw en hagel toe.
Maar de stortbuien moeten
ophouden bij onze lands
grenzen. Achter de horizon
moet, als het aan de reisa
genten ligt, de zon dag en
nacht schijnen.
„Een vreemde gedachten-
kronkel". zal men denken.
Maar wel begrijpelijk. Want de
reisorganisaties kijken aan te
gen een afschuwelijk slinken
de lijst van toeristen, die naar
het buitenland willen. Het lijkt
er duidelijk op dat staatsse
cretaris Hazekamp slaagt in
zijn pogingen om de Neder
lander vakantie in eigen land
te laten vieren „Maar", zeg
gen de reisagenten, „wat Ha
zekamp ook allemaal kan, hij
is niet in staat om hier een
zonnige zomer te garanderen.
Als het nu maar flink stortre
gent. gaat iedereen volgend
jaar wel weer naar het warme
zuiden".
Tot eind september wordt in Maar ook aan die planten en
de Rotterdamse diergaarde dieren die in de loop der jaren
Blijdorp een expositie gehou- uit de Maasstad zijn verdwe-
den die is gewijd aan de plan- nen. (Diergaarde Blijdorp, Van
ten en dieren die er op het Aerssenlaan 49, Rotterdam,
ogenblik in Rotterdam zijn. tel.: 010-654333).
Hoewel deze rubriek in prin
cipe bedoeld is voor hen die
de vakantie in eigen land
doorbrengen, willen we hier
toch enige aandacht beste
den aan een onderzoek van
de verkeerspolitie, ANWB en
Veilig Verkeer Nederland
naar verkeersongelukken in
het buitenland waarbij Ne
derlanders betrokken zijn.
De resultaten zijn gisteren
bekendgemaakt. Een onder
zoek waaruit naar voren is
gekomen dat jongelui die
nog maar kort hun rijbewijs
hebben, in het buitenlandse
vakantieverkeer vaker brok
ken maken dan automobilis
ten die al wat langer dat roze
papiertje op zak hebben.
Oorzaken: Onervarenheid ge
voegd bij overmoed die de
kop gaat opsteken wanneer
men zo'n jaartje autorijdt.
„Bewijs je rijbewijs ook in de
vakantie" luidt dan ook het
advies van Veilig Verkeer Ne
derland. Want we willen toch
allemaal dat iedereen na een
Uit het onderzoek, waarvoor
de archieven van de Alarm
centrale werden gelicht, blijkt
dat twee van de drie ernstige
ongelukken met jongelui ge
beuren op de autowegen van
de twee grote doorgangslan-
den Frankrijk en Duitsland. De
onderzoekers denken dat bij
de onervarenheid gevoegd
moet worden dat de nieuw
bakken automobilist naast
een groot aantal nieuwe in
drukken ook nog een fors
aantal onbekende verkeersre
gels moet verwerken. Voor de
helft van het aantal mensen
dat bij een ongeluk betrokken
was en nog geen jaar achter
het stuur zat. bleken die ande
re regels de oorzaak van het
ongeval. En wat in Nederland
al is opgevallen geldt ook voor
buitenlandse ongelukken: ze
gebeuren heel vaak in boch
ten. Rij in bochten dus niet te
hard en ga er in 's hemels
naam niet inhalen.
Lange ritten:
neem er de tijd voor!
Van de ongelukken op de
heenreis bleek dat ze in de
meeste gevallen gebeurden
met automobilisten die meer
negen uur onderweg waren
(hoe haal je het in je hoofd,
zou je haast zeggen). Neem de
tijd voor je rit naar het vakan-
tiedoel, zo drukt VVN de va
kantiegangers op hun hart.
Neem voldoende rust onder
weg en rij geen trajecten die
langer duren dan zes tot acht
uur. En dan nog iets: Bereidt
je niet alleen voor op de
stranden van Joegoslavië,
Spanje of waar je ook heen
gaat. Vergeet die grote trajec
ten niet die door België,
Frankrijk, Duitsland en Oos
tenrijk. De ANWB heeft vol
doende materiaal om daaro
ver informatie te kunnen ver
strekken. Een paar voorbeel
den:
Op de Dui-se Autobahn
ontbreken vaak invoegstroken
bij opritten;
In Frankrijk is de streep bij
afritten doorgetrokken;
Langzaam verkeer van
rechts heeft in de meeste lan
den voorrang:
In Engeland en Griekenland
heeft het verkeer op rotondes
voorrang;
De bewegwijzering in veel
landen heeft niet de duidelijk
heid en eenvormigheid waar
aan we in Nederland gewend
zijn;
En zo zijn er in vele landen wel
andere verkeersregels dan in
Nederland.
Duitsers rijden harder
Iets wat ook vaak de oorzaak
is van drama's op met name
de Duitse Autobahn zijn de
snelheden die daar gereden
worden. Nederlanders zijn ge
wend aan de snelheidsbeper
king en daardoor is hun rijge
drag met name in Duitsland
nogal „onaangepast". Bij
onze oosterburen gelden geen
snelheidsbeperkingen en een
op de twintig automobilisten
rijdt daar dan ook harder dan
150 kilometer per uur. In onze
ogen wellicht krankzinnig,
maar zo is het nu eenmaal. En
als je dan met een vaartje van
110 gaat inhalen moet je er
heel goed rekening meehou-
den, dat een snelle Mercedes
of BMW die honderd meter
achter je ligt binnen een paar
seconden naast je zit of bo
venop je als je een verkeerde
berekening maakt.
Tenslotte nog wat adviezen
van WN, ANWB en de rijks
politie voor de terugreis: Uit
het onderzoek is gebleken dat
heel veel ongelukken gebeu
ren als men weer op weg naar
huis gaat en voor het meren
deel in het eerste gedeelte
van de rit. Oorzaken: een af
scheidsfeestje na een ge
slaagde vakantie, drank en
weinig slaap en vaak is voor
de terugreis ook te weinig tijd
uitgetrokken. Het advies luidt
dan ook: geef die afscheidsfuif
een avondje eerder, zorg voor
voldoende rust alvorens de te
rugreis aan te vangen en pro
beer de afstand Zuid-Span-
jeNederland niet in één ruk
te rijden.
En helemaal tenslotte nog wat
tips van de rijkspolitie:
In een aantal landen staan
langs de grote weg borden
met de golflengte waarop ra
dioverkeersinformatie wordt
verstrekt. „Ga die frequentie
niet zelf opzoeken als je 120
kilometer per uur rijdt; laat je
passagiers dat doen", aldus
de heer De Wijs van de Rijks
politie.
Wie door Duitsland moet.
dient vooral in Beieren en met
name in de omgeving van
München bijzonder voorzich
tig te zijn. Jaarlijks valt hier
een schrikbarend hoog aantal
verkeersslachtoffers.
Voor wie met een bagage
wagentje achter de wagen op
pad gaat geldt: zorg voor een
reservewiel. „Meestal zijn die
dingen overbeladen en even
eens meestal blijkt men geen
reservewiel te hebben. Heeft
men dat wel. dan ligt het vaak
helemaal onderin, onder de
bagage", aldus diezelfde me
neer De Wijs.
LONNEKE VAN KOOT
let is een politieke realiteit, dat economische
ilangen voorrang hebben boven vrijheid van
ensen", aldus bisschop Colin Winter, verban-
n anglicaans bisschop van Namibië tijdens
n persconferentie op de consultatie van de
ereldraad van Kerken die deze week in
wrdwijkerhout wordt gehouden.
)r zijn", aldus de bisschop, „geen vrije verkiezin-
n in Namibië, omdat Zuid-Afrika en de wester-
landen de bodemschatten van dit land niet wil-
n missen. Het is Zuid-Afrika, dat de westerse
'itiek bepaalt en het vrije Zimbabwe is de groot-
bedreiging voor Zuid-Afrika". Alleen SWAPO
m Namibië vrijmaken, zo meende de bisschop,
die thans in Londen woont.
Kerken in Namibië staan aan de kant van de ver
volgden, zo zei hij. Christenen in het westen moe
ten volgens hem begrijpen, dat het regiem in
Zuid-Afrika even fascistisch is als het Hitler-re-
giem. En als ze dat niet begrijpen moeten ze hun
mond houden als zwarte Afrikanen zullen strijden
en sterven om vrij te worden van dat regiem.
De bisschop zag een olie-embargo als de enige
vreedzame oplossing voor de situatie in zuidelijk
Afrika. Met deze opmerking reageerde hij op de
stemming in het Nederlandse parlement waar
„Zuid-Afrika is uniek", zo had eerder deze dag de
Zuidafrikaanse afgevaardigde Charles Villa Vin-
cencio gezegd, want in dit land wordt racisme
wettelijk gelegaliseerd.
Ook elders in de wereld zijn slachtoffers van ra
cisme. Het panel van de „racistisch onderdrukten"
bestond gisteren onder meer uit vertegenwoordi
gers van Indianen in Noord-Canada, de aborigi
nals in Australië en de Tamils uit India, Sri Lanka
en de Filippinos. In al deze gevallen bleek de oor
spronkelijke bevolking van deze landen in min
derheidspositie gedrongen te zijn door blanke ko
lonisten. De oorspronkelijke bevolking is gedeci-
neerd of gedoemd tot armoede en rechteloosheid.
In de meeste gevallen, en zeer evident in Canada
en Australië, worden de inheemse stammen hun
land afgenomen ten behoeve van de bodemschat
ten, die de multi-nationale ondernemingen menen
nodig te hebben.
Steve Kakfwi, lid van een Indianenstam in noor
delijk Canada vroeg zich af of er voor zijn volk
nog wel overlevingskansen bestond. Ondanks het
aanbod van het anti-racisme fonds van de We
reldraad hebben de Canadese kerken weinig be
reidheid getoond om zich het lot van de inheemse
bevolking aan te trekken. „Daarom hebben we in
ternationale hulp nodig", aldus Steve Kakfwi,
„anders redden we het niet".
In Nederland ligt de situatie anders. Tijdens een
Nederlandse presentatie onder voorzitterschap
van mevrouw Marga Klompé, gaven vertegen
woordigers van de Surinaamse en Molukse ge
meenschap èn van de buitenlandse werknemers
uitleg over hun situatie. De nadruk in deze pre
sentatie viel op de situatie van de buitenlandse
werknemers, waar ook andere landen mee te ma
ken hebben. Vooral het wettelijke aspect kreeg
grote aandacht.
Het racisme, de veroordeling en discriminatie van
mensen tengevolge van rassenverschillen, zoals
dat door de Surinaamse en de Molukse vertegen
woordigers naar voren gebracht werd, ging in de
discussie wat verloren. J. van Veen, lid van de
Raad van Kerken, erkende tijdens deze bijeen
komst dat deze raad een fout gemaakt heeft toen
men heeft toegegeven dat het uiterste bereikt was
voor de illegale kerkturken. „Wij zijn fout ge
weest", aldus Van Veen, „maar we kunnen van
onze fout leren".
Guatemala is er geen en-
mogelijkheid meer
[or een dialoog. De mense-
Ikheid In het land ver
eert In een diepe crisis.
«t duidelijkste bewijs le-
"t het geweld, dat onvoor-
Clbare ormen heeft aan-
«oomen. „Men moordt, ver-
Igt en martelt en zelfs lij-
cp worden op krankzinni-
wijze verminkt Maar er
W nog andere vormen van
Kveld: via de massamedia
ijt gelasterd, verklikt
de politie, gelogen en ge-
anipuleerd".
De dertien bisschoppen van
Guatemala hebben dit deze
week gesteld in een herderlij
ke brief. Zij schrijven, dat er
voor enkele sectoren in de
Gualtemalaanse samenleving
reden is voor een heftige ver
volging van het volk Gods en
zijn herders. Deze groepen
hebben alle wegen voor een
echte en opbouwende dialoog
afgesneden, aldus de bisschop
pen.
Zij geven tal van voorbeelden
van de vervolging van de
kerk, zoals moord, marteling
en bedreiging van christenen,
onder wie priesters en kate-
cheten. Zij wijzen erop, dat
priesters worden bewaakt dat
hun preken worden geno
teerd en al hun activiteiten
worden gecontroleerd.
Aan het slot van hun brief
bieden de bisschoppen hun
medewerking aan aan alle
mensen, die open staan voor
een waarachtige en construc
tieve dialoog en die „oprecht
zoeken naar rechtvaardige
oplossingen voor de ernstige
situatie, die ons kwelt". Dit
aanbod tot medewerking
wordt in Guatemala uitgelegd
als een opening van de kerk
naar het volksfront dat zich
naar voorbeeld van Nicaragua
aan het vormen is.
Ter voorbereiding op het ge
neraal kapittel, dat volgend
jaar juni in Rosmalen
wordt gehouden zijn meer
dan duizend zusters van de
congregatie van Onze Lieve
Vrouw, Moeder van Barm
hartigheid (Zusters van
Liefde) in Utrecht bijeenge
weest om te spreken over
hun plaats en taak. Dit op
het thema „Bezinnende be
weging".
In de loop van dit jaar wordt
in de tien landen waar de
Zusters van Liefde werkzaam
en woonachtig zijn een derge
lijk congres gehouden ter
voorbereiding van het gene
raal kapittel, dat de algemene
vergadering is van deze inter
nationale congregatie.
Voor de Nederlandse zusters,
die de grootste congregatie
van vrouwelijke religieuzen
in ons land vormen, begonnen
de activiteiten een jaar gele
den. In studie- en gespreks-
Duizend zusters
spraken over
plaats en taak
groepen, waaraan door het
overgrote deel van de ruim
tweeduizend zusters is deelge
nomen, werd een aantal the
ma's uitgewerkt tot negen
stellingen, die tijdens de con
gresdag in Utrecht ter discus
sie stonden. Zij handelden on
der meer over solidariteit met
de derde wereld, het werk ten
dienste van de minstbedeel
den en achtergeblevenen in
onze samenleving, over de be
tekenis van verdieping en be
zinning en de dienstbaarheid
dicht bij huis.
Acht zusters, leden van het
kapittel zullen in september
1980 naar Rome gaan, waar zij
samen met vertegenwoordig
sters uit de negen andere lan
den de agenda voor het gene
raal kapittel zullen opstellen.
De bisschoppen gaan In het najaar met het
Hoger Katechetisch Instituut (HKI) praten
over de fundamentele vragen rondom de
katechese. Dit is afgesproken tijdens een
gesprek deze week tussen bisschoppen, be
stuur en medewerkers van het HKI.
Onderwerp was het „Werkboek Katechese",
dat in 1977 verscheen als aanzet voor de kate
chese in het voortgezet onderwijs. Een jaar ge
leden stuurde de Romeinse congregatie voor
de geestelijkheid een brief met ernstige bezwa
ren tegen dit werkboek. De bisschoppen willen
deze brief nu zelf beantwoorden en hebben het
HKI gevraagd om elementen voor dit ant
woord.
Het fundamentele gesprek over katechese leek
te meer noodzakelijk, omdat over deze zaak
ook in de bisschoppenconferentie uiteenlopend
wordt gedacht. Zoals bekend heeft mgr. Gijsen
rkb
>chure ne«
Eerder hadden de bisschoppen gesproken met
van Roermond zijn kritiek op het werkboek en
ook op het HKI in een brochure neergelegd.
oken mei
de Nationale Raad voor de Katechese (NRK)
over de voorbereiding van een verklaring van
de bisschoppen over de katechese. Deze ver
klaring wordt voorbereid door een commissie,
waarvan mgr. Möller van Groningen voorzit
ter is. Naast een beschrijving van de situatie
van de katechese in ons land zal deze verkla
ring, die gepland is voor begin volgend jaar,
perspectieven en richtlijnen geven voor de ka
techese. Mogelijk gaat deze verklaring verge
zeld van een concreet programma van kate-
chetische activiteiten van de NRK.
