,lk kom
nooit meer
in Hilversum'
,Een arme miljonair':
film met milde spot
Illegaal gemaakte film
over China in „Hier en nu".
Toneelleiders praten op
radio over nieuwe seizoen
Jan de Cler:
TELEVISIE VANAVO"~"
TELEVISIE VRIJDAG
RADIO VANAVOND
RADIO VRIJDAG
DUITSLAND WDR 3
18.00 Kleuterprogr. 18 31
natuurkunde 19.00 Jeuta
Journal 3. 20.00 Journ. 2jl
neral died at dawn, m
speelfilm. 21.50 Documeij
Inform, serie. 23.35 Jour»
BELGIE NEDERLAND 1
18.30 Tekenfilmserie. 1
s.progr. 18.45 Jeugduitj
form, progr. 19.37 Mede
Jien. 19.45 Journ. 20.10
air,, tv-serie. 21.00 Pano
Documentaire serie. 22.41
BELGIE NEDERLAND 2 i'
20.10 Filmrubriek. 21.0q
homme et Ie Hon. toneelsf
BELGIE FRANS
18.00 Meded. 18.15 Ge*
progr. 18.30 Inform, pil
Spelprogr. 19.15 Reg. ml
Weerber. 19.30 Journ. 1^
serie. 20.15 The Chase. At
speelfilm. 22.25 Filmrubj
Journ.
DUITSLAND 1
10.00 Journ. en aktual. 10j
zte Zug von Gun Hill (LasU
Gun Hill), speelfilm. 11.551
Klamotte, slapstickserie. 11
spiegel. 12.55 Persova
Journ. 16.15 Journ.16.20
17.05 Muziekprogr. 17.50 J
DUITSLAND 2
10.30 Kinderpi
HILVERSUM In de televisie-actualiteiten- in de filosofie" tijdens een toeristische reis
rubriek „Hier en nu" van de NCRV wordt aan de aandacht van de reisbegeleiders wist
morgen (om 21.20 uur via Ned. II) een ille- te ontsnappen. In de film zitten ondermeer
faal gemaakte film over China vertoond. De interviews met een door het nieuwe bewind"
ilm is in november van het vorige jaar met vrijgelaten dissident en met kerkelijke lei
een acht millimeter camera opgenomen door ders.
de juriste Renee Scheltema, die als „student
HILVERSUM „Coulissen", het theaterpro
gramma van de TROS-radio, besteedt in de
zomermaanden aandacht aan het komende
theaterseizoen. In negen programma's ont
vangen de presentatoren Audrey van der
Jagt en Wim Barry elke week een theater
producent of een artistiek leider van een to
neelgezelschap, die hun plannen voor het ko
mende seizoen zullen ontvouwen. De eerste
uitzending is op 21 juni, met daarin als gast
theaterproducent Joop van den Ende.
RADIO/TELEVISIE
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 19 JUNI 1980 I^D
ciële Nazipartij, eten voor zes onderduikers en
zichzelf. „Het was een zaak van brutaal bin
nenkomen", zegt hij nu. „Die onderduikers
moesten eten en daar was eten. De eerste maal
schepte ik nog uit een gamel, maar later gapte
ik een eigen gamel, die nu nog in mijn spreek
kamer -wij hebben hem aanschouwd- staat. Ze
kenden je op het laatst. Er was ook een joodse
jongen met „Arisch" uiterlijk die werkte in de
gaarkeueken".
Overleefd
Jan de Cler overleefde de oorlog gelukkig,
dankzij het gestolen voedsel van de ras-dieven
van de Nazi-partij.
En toen bleek dat Herbert Perquin, niet met
een cabaretgroepje op stap ging, maar een hoge
functie bij de afdeling amusement van de weer
opgedoken KRO had. „En zo is het gekomen",
om met wijlen Wim Sonneveld te spreken, dat
Jan de Cler bij de radio terecht kwam.
En er zaten gelijkgestemde zielen: Dico van
der Meer, Alexander Pola, Emile Lopez.
Herbert Perquin stond aan de wieg van een
amusementsprogramma, dat op advies van De
Cler en Pola, „Negen heit de klok" ging heten,
omdat om technische redenen het programma
om 21.00 uur aanving.
Het werd een rage, een ziekte, waaraan Neder
land verslaafd raakte. Geen mens wilde de
avond missen en men bleef er voor thuis. „Ne
gen heit de klok!' en „De familie Doorsnee" op
maandagavond waren „niet thuis" avonden
voor de meeste Nederlanders.
„Wij hebben er ongelooflijk veel plezier mee
gehad", zegt dokter de Cler nog nagenietend.
Het was fijn werken, mede door de schnabbels
in de week en het werken aan de tekst. Alles
werd eerst „life", later op glas- en nog later op
vinylpla'ten opgenomen Hij bezit er nog een
menigte van. Toen was men van het op zater
dagavond verplicht opdraven, af. Er was een
ploeg die alles aan elkaar praatte en voor de
rest was alles opgenomen.
Kletsnat
Het programma dat hem de zenuwen en een
kletsnatte rug bezorgde was het berijmde ver
slag van interland voetbalwedstrijden, die toen
top-amusement waren en waarvoor de kaartjes
tegen waanzinnig hoge prijzen werden ver
kocht. Leo Pagano -nu nog wel te horen als re
dacteur van een radiojournaal- maakte de re
portage in die dagen, na de dood van de popu
laire Han Hollander - oud voetballer van De
venter Go Ahead - die door de Duitsers in de
bezettingstijd was vermoord.
Tijdens de wedstrijd begon Jan de Cler te rij
men. Hij had met Pagano, die in het stadion
zat, -hijzelf zat in de studio- afgesproken, om
na de wedstrijd nog dertig seconden door te
praten, zodat hii een net slot aan het geheel
kon breien. „Ik heb er vaak een natte rug van
spanning van gehad....".
Studie
Van 1946 tot 1955 duurde dat. Toen kwam de
televisie in zicht en het amusementspatroon
veranderde. Jan de Cler kreeg last van een
oude droom: te gaan studeren. Een half jaar zat
hij dag en nacht over zijn leerboeken, om zijn
HBS-stof weer op te halen. Toen begon hij aan
de Amsterdamse Gemeente Universiteit medi
cijnen te studeren.
„Het arts-zijn heeft mij de voldoening geschon
ken die ik er van verwachtte", zegt hij in een
nog steeds zeer spirituele conversatie. Aan het
vele schrijfwerk heb ik een erge hekel, maar
ik heb er geen spijt van de lier destijds aan de
wilgen te hebben gehangen".
Hij is niet verslaafd aan wat voorbij is. Het was
leuk, maar daar is het ook mee gezegd. „Ik
kom nooit meer in Hilversum en de ploeg van
Negen heit de klok is naar alle kanten ver
spreid".
„Wat goed is komt snel en blijft lang in de her
innering", zei de befaamde sportjournalist Jo
ris van de Berg in zijn boek „Temidden der
kampioenen".
Dat geldt voor cabaretprogramma's ook blijk
baar.
R. MESTROM
-- - j? - -1* i. v 'i&s. i
NEDERLAND 1
NOS
18.00 Nieuws voor doven en
slechthorenden
18.40 Paspoort voor Turken
18.50 Emilie
18.55 Journaal
NCRV
18.59 Wollie's Wereld,
kleuterserie
19.05 Een arme Miljonair,
Amerikaanse speelfilm
20.40 Enkele reis Bombay,
tweeluik over India
(2)
21.20 Dr.C.Rijnsdorp over:
"Lage zon, lange
schaduwen"
NOS
21.37 Journaal
21.55 Den Haag Vandaag
22.10 Holland Festival 1980:
Poezie in het park
(Poetry International)
22.55 Journaal
NEDERLAND2
NOS
18.00 Nieuws voor doven en
slechthorenden
18.55 Journaal
TROS
18.59 De TROS-Top 50
TROS
20.27 Te land, ter zee
en in de lucht (2):
Vanavond:
Tobbedansen,
amusementsp
21.30 Ik, Claudius.
tv-serie (herhijfJ
22.20 AktuaTV
23.10 Journaal
DUITSLAND 1
(Reg. progr.: NDR: 18.00
bare. tv-serle. 18.30 t
Kleuterserie. 18.55 Der
tv-serie. 19.25 Reg. n
Progr -overt. WDR:
18.15 Inform, progr. 1
19.45 Science fiction.)
20.15 Documentaire. 21
22.00 Amus.progr.
23.00 Sportprogr. 23.15
rle. 24.00 Journ.
DUITSLAND 2
18.30 Die Seiitaenzer.
Journ 19 30 Showprogr.
s.progr 21.00 Actual. 2
sieprogr. 22.20 Septe
tv-spel. 23.50 Journ.
NEDERLAND 1
NOS-NOT
11.30- 12.00 Schooltelevisie
NOS
13.00 Nieuws voor doven en
slechthorenden
NEDERLAND2
NOS
13.00 Nieuws voor doven en
slechthorenden
Wiskunde. 11.40 Tv-cursuSj^.^
form. sene. .17.00 Journ. j "L
Neunte, tv-serie. 17.40 Gei'
Gewijde mux. op verzoek. 19.55 Op de n
20.03 (S) Amus mux. 21.02 (S) Kerkorget-
ux. 21.40 (S) Literama-donderdag. 22.02
(S) Bij de tijd. NOS: 23.03 (S) Met hel oog
op morgen. KRO: 0.02 (S) De Nachtspiegel.
1.02 (S) Tussen de hoexen. 3.02 (S) Lichte
mux. 6.02 (S) Country time. 6.50 Het leven
de woord.
hilversum 2 4ede
IKON: 18.05 Kleur. 18.35 OVE-
Bixascoop. 18 50 P.P.: Uitz. v?en 1
AVRO: 19.00 Rusland: Cultuur <jjkk
volk. 22 30 Nws. 22.40 RusalSLgj j
hg v
HILVERSUM 3 |Prhn
NOS: 18.03 (S) De Avondsplts lerDV
Hitparade. TROS: 19.02 (S) PoenWI
gesch. van de popmuz. 20.02 (SL.<op
22.02 (S) Sesjun. 23.02 (S) LP-tFvtJfc;
plaat
m uit'
rgenL
levee
oliere
^sen)
eren
'apen
ï-MemoT as"T»rie
'iien i
12.03* Goeiemijlen
14.02 Tipparade. 15.20 Popjapg
Top^°- dag\
belai
üHUifrjji NOS: 7.00 Nws. 7
Kiass. 9 oo nws. 9.oa| kin
JQH, de middeleeuwen en
3 V ce. 9.30 Vrijdagmorf wo
yVTryQ, Klass. muziek. VOO: i om
ziek voor miljoenen.
12.02 Muziek voor miljoenen (velerlJ
13.00 Klass. klankjuwelen. 14.00 k wa
Meer dan een lied, koorzang. 1G-.
bespeling. 14.45 Plaat-Praat. VfUer
Muziek-op-vier. )eurt
ipvoetbal met alle negatieve
nten vandien, zo schetste
ms Kraaij in de rust de ver-
riing Italië-België. Ook de
tdrukking ordinaire schop-
rtij viel en niet voor de eer-
keer. Er was weinig mooi
etbal te genieten. Het lijkt
trouwens op" of sommige
nen absoluut niet met el-
overweg kunnen op de
ïat. Andere weer beter,
of je zo het beste Europe-
;e voetbal geselecteerd krijgt is
teer de vraag. Gelukkig waren
wij van al deze zorgen af én
mochten zelfs meeleven met
de Belgen, die zoals Hans
Kraaij terecht opmerkte, ten
slotte ook Nederlands spreken.
Natuurlijk wel een wrange
grap van de voetbalhistorie
dat niet wij, maar de Belgen
naar Rome gaan. Alle voetbal-
kenners staan in elk geval nu
in hun hemd, aldus Hans
Kraaij.
Veronica zette zich tegen dit
geweld schrap met ook veel
ruw werk. Het liet „Gengis
Khan" door de steppen dra
ven. Omar Sharif waslan9!
de hoofdman en dan P ko
dat deze Khan helerfpkle
uit de verf komt, zoal^ de
in het historisch preh de
wordt afgeschilderd. In aa
was dit toch een gelutalang
ongeluk, want Chini
hem onlangs gerehali
Het past in de nieuwet-
sche versie hem te ziet
grote samenbinder vi J
Mongolen, en dan moej
schoonheidsfoutjes da
linl
iatL_i
wel
i d<l
1 of
ider
avond in IKON's
Troje nog een hartige
over de illegaal in i
verblijvende arbeider
Raad van Kerken
eerst had aangesloten
standpunt van de regel
nu ten behoeve van
forme samenleving
toekomst een nieuwe
proberen te vinden,
voor de
kan gaan
worden afgewacht.
HAN
APELDOORN Dokter de Cler doet zelf
open. In overall met de verfkwast nog in de
hand. De familie is op vacantie en het huis
wordt geverfd en opgeknapt.
Hij is moeilijk te herkennen als de cabare
tier Jan de Cler uit ons herinneringsbeeld.
De lange haren en de bril, het ruiten jasje,
de pofbroek zijn verdwenen, zodat wij even
moeten wennen. De stem is wat dieper en
donkerder geworden dan wij ons herinner
den vam het idool van de jaren vijftig, die
in het meest beluisterde zaterdagavondpro
gramma van de in die dagen nog alleen-
heersende radio, „Negen heit de klok" een
reeks programma's en liedjes ten beste gaf,
die nu nog niet vergeten zijn. „Wel hier en
gun ter, kom in mijn punter..." „Ze stond op
het perron van het Udenhoutse station....".
„Hup Holland Hup...". „Kris, Kras en Krui-
meltje...."-
Dirk Cornelis van der Meer (zich noemen
de Dico), Alexander Pola, Emile Lopez en
Jan de Cler, zij maakten een geinig pro
gramma, waar de mensen toen de hele
week naar uitkeken.
Wat Kruimeltje na zijn „Hè, hè, daar zitten
we dan weer...." zou spuien. En wat de
„tuinman" Pepijn voor nieuwe bloemen
voor de „f reule" zou hebben gekweekt in de
politieke kas.
Daar zaten de ministers op te wachten om
hun collega's op de hak te horen gaan (of
zelf te worden bespot), daar zaten kerkelij
ke hoogwaardigheidsbekleders met een
snel wegg-estopt leedvermaak. Daar ging er
weer eén mild over de hekel. Altijd be
schaafd en puntig, maar wel recht voor zijn
raap.
Wie herinnert zich niet de op rijm bezongen
veldslagen van het Nederlands Elftal in het
Olympisch Stadion of in de „Hel van Deur-
ne" tegen de „Rode duivels", in de rust, der
tig seconden na het fluitsignaal van de ar
biter. En hij die dat deed was dezelfde caba
retier De Cler, die plotseling tot dokter De
Cler transformeerde en uit het openbare ge
zichtsveld verdween. Maar die nu met even
veel genoegen en gein een Amsterdamse
huisartsenpraktijk bedrijft en die nu net 65
jaar is geworden.
Hij ziet er nog helemaal niet AOW-erig uit
en als hij begint te praten denk je daar ook
niet meer aan.
Erfelijk belast
Jan de Cler -om nog maar de cabaretnaam- aan
te houden-, werd in Den Haag geboren. Hij
was wat men noemen kan, als het niet zo on
wetenschappelijk klonk, erfelijk belast met de
kunst. Ziin vader was kunstschilder en „deed
in antieken ook zijn moeder was kunstzinnig.
Hij behaalde netjes zijn diploma HBS-B in zijn
vaderstad, maar studeren wat hij graag wilde,
was er toen helaas niet bij. Dat was in die
vooroorlogse jaren of een heel erg buitenkans
je, of een hard sappelen voor een beurs.
Jan de Cler „ging werken" zoals dat heet. Hij
kwam op een reclamebureau in Rotterdam,
maar bezocht 's avonds de kunstacademie in
Den Haag. Hij joeg heen en weer op een mo
torfiets, in het toen nog niet zo krankzinnige
verkeer. Later ging hij naar een groter recla
mebureau Nijgh en van Ditmar. Jarenlang
heeft hij de advertenties van een bekend auto
merk uit Amerika, waar Louis Davids „olie
man" het alleenrecht op had, gemaakt voor
Nederland.
Toen in 1939 de mobilisatie kwam, werd hij,
als zijnde de jongste medewerker, ontslagen.
Dat was zo in die dagen. Maar de jonge De
Cler versaagde niet. Hij begon op free-lance
basis een reclamebureau voor zichzelf. Een
week voor de 10e mei 1940, verhuisde dat bu
reau net van het centrum van Rotterdam naar
de buitenwijken....
Als zo vaak in zijn leven, rolde de aanstaande
arts er weer eens door. Zijn vroegere bureau
werd bij het Duitse bombardement tot puin
vermalen door Goerings „Luftwaffe".
Met reclame viel in het „gegermaniseerde"
Nederland geen droog brood meer te verdie
nen. Jan de Cler toog naar Amersfoort met een
groep vrienden. Hij kwam als kunstschilder in
Jan de Cler: „Ik heb er geen spijt van de
hangen".
de befaamde Muurhuizen terecht. Hij leefde
van wat de kunst bracht.
Ausweis
Toen de minzame drang van de Duitsers om
toch vooral in de bewapeningsindustrie van
het Derde Rijk te gaan werken zeer groot
werd en de „Ausweisen" om daaraan te ontko
men steeds schaarser, vond Jan de Cler een
uitweg. Hij liet portretten en schilderijen in
Amersfoort en ging het kunstnijverheidson
derwijs in Amsterdam volgen. Want de Duit
sers zagen in hen die deze opleiding volgden,
geen potentiële granatendraaiers of producties-
lag-oogsters. Hij ging bij directeur Mart Stam,
die zijn privileges als een leeuw bewaakte, bij
lier destijds aan de wilgen te hebben ge-
Barend Jordens beeldhouwen leren. Ondertus
sen zong hij op gezellige avondjes die men
clandestien belegde, bij de gitaar ondeugende
liedjes op onze „beschermers". Die liedjes had
den veel succes en bij een van die avondjes zat
de cabaretier Herbert Perquin, neef van de be
faamde pastoor Perguin, de stichter van de
KRO.
Perguin vond de liedjes zo goed, dat hij De
Cler vroeg om straks na de oorlog mee te doen
in een dan op te richten cabaretgroep.
Ondertussen beleefde Jan de Cler zijn hele
maal cabareteske capriolen in het steeds min
der leefbare en hongerende Amsterdam. In de
laatste maanden van de oorlog haalde hij bru
taal bij de gaarkeuken van de NSDAP, de offi-
De film van vanavond „Een
arme miljonair" is geba
seerd op de novelle „The
Million Pound Note" van de
Amerikaan Mark Twain,
schrijver ook van de be
faamde jongensboeken
„Tom Sawyer" en „Huckle
berry Finn". Deze film die
in 1953 op het witte doek
verscheen, gaat over twee
excentrieke Londense miljo
nairs, de gebroeders Montpe-
lier. Eén van hen is ervan
overtuigd dat een bankbiljet
van een miljoen zoveel in
druk maakt, dat een wille
keurige arme sloeber alleen
al op vertoon van zo'n biljet
kan leven als een vorst. De
ander is daar minder zeker
van. De broers (gespeeld
door Reginald Beckwith en
Wilfred Hyde White) gaan
een weddenschap aan en ne
men de straatarme Henry
Adams (gespeeld door Gre
gory Peck) als proefkonijn.
Ned. I. 19.05 uur.
Bombay
Laatste deel van de tweeluik
„Enkele reis Bombay", waarin
de trek van de arme Indiase
plattelandsbevolking naar de
grote stad wordt belicht.
Ned. I. 20.40 uur.
Wie houdt met zijn zelfgemaakte tobbe het langst het höofd boven water?
Poëzie in
het park
Verslag van het Poetry Inter
national, dat afgelopen zondag
in Rotterdam plaatsvond en
waaraan dichters, dansers en
muzikanten van verschillende
nationaliteiten deelnamen.
Ned. I, 22.10 uur.
Tobbedansen
In de zomerserie „Te land, ter
zee en in de lucht" vanavond
vanuit de haven van Gorcum
voor het derde achtereenvol
gende jaar het „Tobbedansen".
Ned. ÏI. 20.27 uur.
Dr. C. Rijnsdorp
De 86-jarige literator; dr. C.
Rijnsdorp, stelt de vraag aan
de orde „Zijn wij speelbal of in
goede handen?".
Ned. I, 21.20 uur.
Top vijftig
Een selectie uit de vijftig po
pulairste platen zoals deze zijn
genoteerd in de TROS Top 50.
Verder kanshebbers voor de
top, de paradeplaat en de pop
quiz.
Ik, Claudius
Claudius eerste daad als keizer
is het bekrachtigen van het
doodvonnis van de moorde
naar van Caligula en zijn fa
milie. Messalina, zijn vrouw,
vervreemdt van hem en wil
haar moeder bij zich hebben.
Ned. II. 2L30 uur.
