Zwartkruis
tekende
z'n eigen
mdoodvonnis
Rol Oranje uitgespeeld
Stand EK voetbal
EUROPA 80
Topscorers
\a rie haan over lijdensweg
I tegen westduitsers:
ROME Na de eerste zes wedstrijden
van het toernooi om het Europees
voetbalkampioenschap in Italië voert
Klaus Allots, dank zij de hattrick die hij
maakte tegen Nederland, de ranglijst
van de topscorers aan met drie doel
punten.
NAPELS Bondscoach Jan Zwartkruis,
die meestal zo minzaam oordeelt en zijn
mannen het liefst in bescherming
neemt, was bijna onbeheerst boos. Ter
wijl hij er toch ruimschoots de tijd voor
had genomen om zijn gedachten te or
denen. Hij liet geen stuk heel van het
Nederlands elftal: „Maar mijn grootste
deceptie is dat er niemand was die durf
de bluffen. Wijnstekers was te laat, de
eerste die op de bluftoer ging. Ik ben
erg bang dat de mannen zeer gedemora
liseerd zullen zijn, hoewel die twee doel
punten nog wat goed kunnen maken. Ik
zie de rest van het toernooi met angst
tegemoet".
Dat zijn geen woorden die Zwartkruis in
zijn normale doen uitspreekt. Hij kon
zich ook niet opgelaten voelen na de
chaotische persconferentie die de Ita
liaanse organisatoren in. een bloedwarm
vertrek onder de tribunes hadden doen
plaatsvinden, want het vuur werd hem
door de internationale pers zeker niet na
aan de schenen gelegd met obligate vra
gen. Daarna, toen hij omringd was door
zijn landgenoten, brak Zwartkruis met
een venijnige blik in zijn ogen en een
bijna cynische trek op zijn gezicht los.
„Zij zijn niet in staat om opdrachten uit
te voeren. We hebben het met de spe
lers doorgesproken. Ze waren het er
mee eens. Maar ze kunnen het niet. Het
doet er niet toe of je op Schuster moet
spelen of op Briegel. Je moet alleen je
opdracht uitvoeren, maar niet vijf meter
van die mannen vandaan gaan staan.
Dan nemen ze de bal aan, hebben de
tijd om te kijken, en dan ben je weg. Het
mankeerde aan alles. Er zijn te veel con
cessies gedaan aan eigen kwaliteit, we
zijn in het midden gaan afstoppen wat
kracht kost, maar ook verhindert dat je
er over heen kunt gaan. Trouwens, dat
durfden ze niet eens. Er was afgespro
ken dat we vanuit de zone zouden spe
len. Niets van terecht gekomen. Het
middenveld ontwikkelde veel te weinig
kracht en de ervaren krachten lieten het
afweten. Nou, waar blijf je dan met een
aantal jonge spelers met wie het tijd
kost om op te bouwen. De Duitsers heb
ben gewoon het initiatief tot ziph kunnen
trekken. Dat probeerden wij pas in de
tweede helft. Die overtreding tegen Renè
van de Kerkhof, die met een strafschop
gehonoreerd had moeten worden, doet
niets terzake. Dat kun je niet als excuus
aanvoeren. Dat heeft er allemaal niets
mee te maken. Er was geen durf, geen
bluf, te veel balverlies en het mankeerde
aan de wil een optimale prestatie te le
veren. Zo is het wel genoeg, dacht ik",
zei Jan Zwartkruis en beende weg, grim
mig, teleurgesteld en gedesillusioneerd
dat hij opdrachten uitspreekt waarop
zijn dicipelen ja-knikken, maar die te
hoog gegrepen zijn voor hen.
HERMAN VAN BERGEM
NAPELS Een dag na de strijd tegen de Westduitsers
had zich een gevoel van gelatenheid meester gemaakt
van de groep spelers van het Nederlands elftal.
We hebben duidelijk te hoog gegrepen", moest aan-
'oerder Ruud Krol als eerste toegeven. Alsof hij volledig
ran de kaart was, kwamen zijn woorden uit zijn mond,
raarom heen een verbeten trek lag. „Maar ik heb als eni-
e in de groep al lang voor dit duel een waarschuwende
inger opgeheven.' Omdat je in de wedstrijd tegen de
rieken al kon zien dat we geen spelers hebben die het
litiatief naar zich toe kunnen trekken. Wel, deze neder
laag spreekt boekdelen over de huidige kracht en kwali
teit van het Nederlandse voetbal. Of wij een complex
hebben van de Duitsers? Misschien wel. Maar zeker is
dat de Duitsers krachtiger hebben gespeeld dan wij. Na
ons oefenduel tegen Udine was iedereen erg optimis
tisch. Maar men is toen te snel voorbij gegaan aan het
feit dat je een spelconcept niet binnen anderhalve week
kunt instuderen en dat ook nog vlekkeloos kunt uitvoe
ren. Een club als Ajax in de zeventiger jaren is daar ja
renlang mee bezig geweest. Dat is gewoon de realiteit en
dat moet je onder ogen durven te zien".
Keihard
„Oranje zal nu opnieuw moeten beginnen te bouwen
bekende Krol. „Enkele hoekstenen, die het fundament
waren, heb je al. De andere stenen moeten nu door de
jeugd worden aangedragen. Dit elftal kan alleen nog zijn
gezicht redden tegen de Tsjechen. En als je een echte
prof bent,'moet je dat nog kunnen realiseren ook".
Dick Nanninga, vertrouwd invaller van Oranje inmiddels,
legde één van de feilen bloot. „We hebben te angstig ge
speeld. De bedoeling was dat wij de Duitsers onder druk
zouden zetten. Maar wat gebeurt: wij worden onder druk
gezet. Hansi Muller heeft na de wedstrijd tegen Ernie
Brants gezegd dat zij, de Duitsers, al na tien minuten in
de gaten hadden dat wij bang waren. Maar eerlijk is eer
lijk, wie de wedstrijd heeft gevolgd, heeft gezien dat de
Duitsers verdiend hebben gewonnen. Ik heb in de tweede
helft nog geprobeerd zelf te scoren, maar elke keer als ik
de lucht inging, kreeg ik een por in de rug, zodat ik uit
balans raakte".
Onzichtbaar
Kees Kist leverde wel kritiek, maar velde geen zeifoor
deel. „Ze bleven veel te rustig voetballen. Dat kan ik ook,
maar als ik dat had gedaan, was ik niet afgegaan. Maar ik
moest achter, da voorhoede spelen, gaten induiken, die of
Rep of René van de Kerkhof trokken. We zijn gewoon
weggespeeld door de Duitsers. Maar we hebben nu een
maal geen vat op het spel van die mensen, vroeger niet
en nu niet. Ik ben erg teleurgesteld, weet niet waarom ik
uitgewisseld ben. Ik dacht aanvankelijk dat Haan voor
Thijssen van het veld moest".
René van de Kerkhof begreep gisteren nog steeds niet
waarom arbiter Wurtz de aktie van Stielike op hem, na
dat hij na een prachtige rush in het strafschopgebied
was beland, niet bestrafte met een penalty. De stand was
toen 1-0 in het voordeel van de "Mannschaft". Een straf
schop toen had misschien de veerkracht van de Duitsers
kunnen breken. „Op de beslissingen van Wurtz kun je
geen pijl op trekken. Hij liet vele overtredingen on
bestraft en hij floot het duel dood op momenten dat er
werkelijk niets aan de hand was." 'N
Bouwen
Volgens René van de Kerkhof zal Jan Zwartkruis nu moe
ten gaan bouwen aan een elftal dat in 1982 klaar is voor
het WK in Spanje. „Want met dit elftal bereik je daar he
lemaal niets. Je mag je zelfs afvragen of je met dit team
de kwalificatie voor Spanje kunt afdwingen. Een geheel
nieuw elftal op poten zetten, kan natuurlijk ook niet. Jon
ge krachten moeten nu op enkele plaatsen ingezet wor
den, al had Zwartkruis ook kritiek op de routiniers. Maar
die blijf je nodig hebben. Een moeilijke puzzel, dat ia ze
ker".
De vreemde capriolen van doelman Piet Schrijvers waren
ook onderwerp van gesprek. „Ik stompte de bal steeds
weg omdat ik last had van de scherpe zon", aldus de
doelman. „Als je voetbalt met vier spitsen in het heden
daagse voetbal en tegen Duitsers die daar gewoon om
vragen, dan teken je bij voorbaat je eigen doodvonnis",
verdoordeelde Ar ie Haan Zwartkruis' ingreep tijdens de
rust. „Gelukkig verblijven we voor het duel tegen de
Tsjechen in een andere omgevihg. In Milaan zullen we
alle zeer en fouten moeten wegpraten. We hebben in ie
der geval weer iets geleerd en als je moet erkennen dat
je verloren hebt van een betere tegenstander, is de ne
derlaag ieta gemakkelijker te verwerken. We zijn nu alle-
ntaal in een down-stemming en niet te genietén. Morgen
ziet het er echter allemaal weer anders uit en er is dan
nog maar een doel: de Tsjechen kloppen met een team
dat op enkele plaatsen veranderd moet worden".
THEO VAESSEN
I
NAPELS De conclusie
is even triest als hard: de
toonaangevende rol van
het Nederlands elftal in
het Europese - en als ge
volg daarvan ook in het
mondiale - voetbal is uit
gespeeld en aan het tijd
perk-Krol is een einde ge
komen. De manier waarop
Oranje eens de tegenstan
der tegemoet trad en die
al goed was voor de halve
winst, is verdwenen. Dat
vedetten van wereldklasse
niet door gelijkwaardige
opvolgers konden worden
vervangen, is niet veront
rustend. Zelden komt na
een werkelijk „grote"
weer een supervedette.
Nederland moest het, zoals
Jan Zwartkruis het zo plas
tisch uitdrukt, hebben van
werkvoetbal en collectiviteit.
Dat is niet geslaagd. Het on
blusbare vuur, de sterke wil
en de totale inzet kunnen
niet meer worden opge
bracht. Er staat een angstig
elftal in het veld dat een af
wachtende houding aan
neemt en waarin niemand is
die het roer kan omgooien,
die de impuls kan geven
waardoor enthousiasme en
onwrikbare wil om te winnen
tot leven kunnen komen.
Ook niet meer Ruud Krol, de
laatste van de groten die
was overgebleven. Zijn vorm
is tanend, zijn superieure op
treden is verbleekt, zijn. tech
nisch kunnen is verminderd
en zijn leiderschap staat ter
discussie, ook in de groep.
Het oordeel van de mannen
na het duel tegen de West
duitsers was eensluidend en
juist: ze waren beter en we
hebben verdiend verloren.
Maar ook West-Duitsland
verloor vedetten en is niet
meer van de kracht van wel
eer. Het heeft zich echter na
Argentinië opgewerkt tot de
rij van voetbalnaties wier
kunnen weliswaar over het
algemeen op lager niveau is
gekomen, maar dat wel het
geloof heeft in eigen kracht.
En d^n ook krachtiger te
spelen - en er staan altijd
wel spelers op boven de
middelmaat zonder de hoog
ste klasse te bereiken. De
kwetsbaarheid van West-
-Duitsland toonde zelfs dit
Oranje aan in de slotfase
toen de angst in de Duitse
gelederen sloop, maar daar
vóór had Nederland zich
simpelweg laten wegspelen
en niet de* moed en de wil
kunnen opbrengen die tevo
ren lag opgesloten in de zo
vaak gebezigde, bijna tot
een slagzin verheven woor
den „Als het nodig Is staan
we er weer".
Klasse ontbreekt
De klasse ontbreekt momen
teel. Er zijn wel spelers met
toekomst die evenwel nog
moeten groeien, er zijn er die
vervangen zullen moeten
worden op uiterst korte ter
mijn, want de kwalificatie
voor de WK'82 staat al voor
de deur. Bondscoach Jan
Zwartkruis zal de moed moe
ten opbrengen nu namen te
schrappen om straks niet
weer te hoeven zeggen dat
hij met een onvoldoende in
gespeelde groep moet aan
treden.
Er wordt veel gevergd van
Zwartkruis, die niet meer zal
kunnen en mogen gokken.
Het hinken op twee gedach
ten - jongeren inpassen,
maar terwille van het geëiste
Bennie Wijnstekers wordt buiten het strafschopgebied ten val gebracht door de Duitse invaller Matthaus.
Toch krijgt Oranje een strafschop toegewezen.
resultaat toch ook leunen op
de (Inmidels niet meer toe
reikende) routine - zal hij re
soluut moeten afzweren nu
juist Is gebleken dat de rou
tiniers hebben laten afweten.
Er mag niet aan de verdien
sten van verscheidene spe
lers voorbij worden gegaan,
maar de tijd heeft zijn tol
geëist en verder aanmodde
ren heeft geen zin meer.
Zwartkruis zal voorts voor
elke speler verstaanbaar
moeten maken en niet meer
in orakeltaal moeten spreken
die voor hem duidelijk is
maar voor de speler niet.
Kees Kist, die toch waarlijk
niet voor niets Europees top
scorer was en in dit toernooi
juist kreeg waarom hij had
gevraagd - twee specifieke
vleugelspelers, al werd hij
door hen niet aangespeeld
zoals het voor een afmaak
nodig is - was er een voor
beeld van. Na het duel wor
stelde hij nog met deze op
dracht, die hij wellicht niet
geheel juist verwoordde: „Ik
mocht niet scherp in de spits
staan en moest letten op de
kruising Rep-René van de
Kerkhof. En waarom ik er
werd uitgehaald? Als ik me
terug moet laten vallen, heb
jfe toch geen Thijssen no
dig?"
Jan Zwartkruis denkt toch
niet dat Kist onder het spe
len zijn hersens pijnigt met
de „kruising"? Die spits wil
scoren, zoals Klauss Allofs
dat deed. Zonder fratsen,
ongecompliceerd, ineens
knallen. Nota bene in een
toernooi waarin tot het begin
van West-Duitsland-Neder-
land viermaal was gescoord
in vier wedstrijden, realiseer
de Allofs een hattrick waarbij
twee keer op de manier die
Zwartkruis voor ogen staat
als hij Dick Nanninga inzet:
terugleggen en schieten door
Kist, zonder meer knallen
want dat kan hij.
Het moet een zwaktebod
worden genoemd dat de
bondscoach wederom Nan
ninga inzette toen het begon
te dringen. Als hij overtuigd
is van de bruikbaarheid van
zijn opvatting had hij met die
twee moeten beginnen. Maar
dan twijfelt Zwartkruis aan
zijn eigen woorden en dan
doet hij het niet. Zoals hij
ook teruggreep op Schrijvers
nadat Pim Doesburg tegen
Griekenland niet alleen de
wedstrijd had gered, maar
had aangetoond in een op
perste topvorm te verkeren.
Waarom hem niet gehand
haafd? Gebrek aan routine
kan het niet zijn. Dat Schrij
vers onzeker en vreemd
Speelde - alles fetompen is
een weinig vertrouwen wek
kende wijze - is dan een con
clusie die Zwartkruis na af
loop ook niet kon voorzien
maar „de vorm van de dag"
speelde in zijn opzet niet
mee, wel het teruggrijpen
naar de op dat ogenblik
sterkste man, het risico
schuwen.
Wel succes
Na de weinig inponerende
wedstrijd tegen Tsjecho-Slo-
wakije had Duitslands coach
Jupp Derwall Bernard Cull-
mann en Bernd Foerster ver
vangen waardoor middenli
nie en defensie gewijzigd
moesten worden. Zijn in
greep had wel succes. Maar
ook Derwall kan niet de
ideale ploeg samenstellen
omdat hem daarvoor - tot
geluk van Nederland - nog
spelers ontbreken, zoals een
pits.
De bonkige Horst Hrubesch
verspeelde door gebrek aan
techniek al drie kansen in
het eerste kwartier, waarbij
één alleen voor Schrijvers.
Maar er liep ook ene Allofs
en ene Schuster die op het
middenveld excelleerden, en
ene Stielike die soms in zijn
manier van optreden en lo
pen deed denken aan Be-
ckenbauer, een speler die er
„stond". Jupp Derwall kan
putten uit een groter arse
naal, maar daarin bevinden
zich dan wel spelers als
Rummenigge met verrukke
lijk bewegingen, al vervulde
hij niet de hoofdrol. Dat deed
ook een eigenzinnige Hansi
Müller niet, maar met Schus
ter en Briegel - wel steeds in
de aanval opduikend en naar
hartelust switchend - stond
er een middenveld dat pre
cies deed wat verwacht werd
van Haan, Stevens en Willy
van de Kerkhof. Ook zij kun
nen het. maar brachten het
niet op, bleven te veel ach-'
ter, leverden geen pasklare
passes af .waardoor de spit
sen zeker in de eerste helft
geïsoleerd stonden. Kist is
geen speler die kan „mee-
voetballen", Napninga heeft
er ook de grootste moeite
mee. Zij moeten de bal sim
pelweg voor de voet krijgen
en schieten. Dat is hun
kracht en hun taak die zij al
leen kunnen volbrengen als
zij daartoe in staat worden
gesteld. En dat gebeurde
niet. Ook al omdat Zwart
kruis vasthield aan Arie
Haan, van wie hij „wonde
ren" had verwacht die zijn
uitgebleven.
Niet onjuist
DEN HAAG Na twee wedstrijden bij de strijd
om het Europees voetbalkampioenschap voor
landenteams is de stand als volgt:
i
GROEP 1:
1. West-Duitsland 2 2 0 0 4 42
2. Tsjecho-Slowakije 2 10 12 32
3. Nederland 2 1 0 0 2 1—4
4. Griekenland 2 0 0 2 0 14
GROEP 2:
1. België 2 1 1 0 3 3—2
2. Italië 2 110 3 1—0
3. Engeland 2 0 111 1—2
4. Spanje 2 0 111 1—2
Na een begin zoals Zwart
kruis zich dat had voorge
steld, zakte Haan terug. Het
zou niet onjuist zijn geweest
om hem, en niet Kist - want
er werd hoe dan ook een
schutter weggehaald - te
wisselen na zijn balverlies
waaruit het tweede Duitse
doelpunt ontstond. Bij twee
doelpunten stond Schuster
aan de basis. En er was nie
mand die deze excellerende,
zonder „grote naam" in de
ploeg gekomen speler kon
stuiten, anders dan met gro
ve middelen die de irritatie
toonden en de onmacht
moesten camoufleren.
Zwartkruis paste twee wis
sels toe: Nanninga voor de
aan zijn jukbeen geblesseer
de Hovenkamp en Thijssen
voor Kist. Toen Hovenkamp
bij de rust moest afhaken,
ontstond de situatie dat
Huub Stevens als linkerver
dediger moest aantreden. Hij
werd al meteen enige malen
door Rummenigge wegge
speeld, wat geen schande is.
Het gevolg is wel dat Willie
van de Kerkhof moest bij
springen, wat hem later het
verwijt opleverde dat hij zijn
taak op het middenveld niet
was nagekomen. „Maar wat
moet ik dan? Op twee plaat
sen tegelijk zijn? Stevens be
vond zich.meer in het mid
den dan op links". Daaruit
blijkt dat dat er op dat mo
ment niemand in het veld
was die een besluit durfde te
nemen en er twee spelers
kwamen te zwemmen.
Durf ontbrak en ontstond
pas toen het te laat was. In
één helft werd Oranje weg
gespeeld - ieder heeft het
overwicht van Duitsland kun
nen zien groeien - wegens
gebrek aan moed en zelfver
trouwen. Oranje stond welis
waar tegenover een betere
ploeg, maar liet zich te ge
dwee - en daarmee wordt
niet bedoeld dat de tegen
stander dan maar moet wor
den weggemaaid - de onder
geschikte rol opdringen.
Eerst laat, en te laat, veran
derde dat en Wijnstekers
was er de aanleiding toe.
Toen er met 3-0 achter toch
niets meer te verliezen was
rukte Wijnstekers op en bei
de Nederlandse doelpunten
waren er het gevolg van: de
eerste J<eer rechtstreeks
doordat de Feyenoorder een
sterke actie onderbroken
zag door Matthaeus (gewis
seld voor Dietz in de 28e mi
nuut na rust, terwijl tien mi
nuten eerder Magath in het
veld was gekomen voor Mül
ler) en Rep de strafschop
verzilverde, hoewel iedereen
ervan overtuigd was dat de
overtreding buiten de lijn be
gaan was. De gedegen Duit
se afweer werd nerveus en
Willie van de Kerkhof kon
van afstand de stand op 2-3
brengen, maar er was te wei
nig tijd om de van hun stuk
gebrachte Duitsers op de
knieën te krijgen, waardoor
hun record - na 1956 niet
meer van Nederland te heb
ben verloren - gehandhaafd
bleef.
Er was bewezen dat met durf
en actie toch meer te berei
ken was geweest dan dat fel
le schot van Renè van de
Kerkhof dat Schumacher be
kwaam verwerkte en enige
ferme pogingen van Krol.
Het spandoek dat op de met
veel Nederlanders bezette
tribune hing, was ontworpen
door een vooruitziende
geest. Er stond op: „Wij
gaan naar Rome, nu jullie
nog". De twijfel die er uit
sprak werd bewaarheid, Ne
derland zelf zal beslist moe
ten winnen van Tsjecho-Slo
wakije om voor het duel voor
het „brons" in aanmerking
te kunnen komen. Jan
Zwartkruis zal de borst nat
moeten maken en zal aller
eerst moeten zorgen voor de
zo geroemde motivatie, te
meer omdat Oranje was ge
komen voor tenminste het
halen van de eindstrijd en de
meeste spelers de troostprijs
na de nederlaag tegen West-
Duitsland zouden willen ver
geten.
HERMAN VAN BERGEM
Scoreverloop: 11. Allots 0-1, 56.
Allofs 0-2, 66. Allofs 0-3, 79. Rep
(strafschop) 1-3, 86. W. van ae
Kerkhof 2-3. Scheidsrechter: Wurtz
(Fra). Toeschouwers: 25.000.
Nederland Schrijvers: Wijnste
kers. Krol, Van de Korput, Hoven
kamp (Nanninga): Haan. Stevens.
W. van de Kerkhof; Rep. Kist
(Thijssen). R. van de Kerkhof.
West Duitsland Schumacher,
Kaltz. Stielike. K.H. Förster, Dletz
(Matthaus); Briegel. Müller (Ma
gath). Schuster, Rummenigge, Hru
besch, Allofs.
