Russisch onderwijs steekt
Amerika de loef af
taking in energiecentrales
prhoogt sociale spanningen
Gotbzadeh heeft in
Oslo niets te vertellen
W aarschuwing
Carter aan adres
Sovjet-Unie
rivellais
vernieuwd
nlusten Teheran
issen orthodox
i revolutionair
Duits plan mogelijk
begin ingrijpende
wijziging Europese
landbouwpolitiek
Gemeente
Zoeterwoudel
Britten
mesten
edele
paarden
vet voor
Belgische
biefstuk
fegaö.
mi
TENLAND
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 13 JUNI 1980 PAGINA 1S
ft 1 9 ®en s^ut^I.e va" een is. President Carter heeft een richtlijn
2er ?*eraar in Verenigde Staten uitgevaardigd waarin gesteld wordt
t t<s' H Sovjet-Unie mo- ^at het Amerikaanse onderwijssys-
1 iteel het meest efficiente onder- teem en het hele beleid op dat vlak
1 ssysteem ter wereld bezit, dat
lenten aflevert die hun Ameri-
nse collega's ver overtreffen.
ifessor Izaak Wirszup van de
.e versiteit van Chicago ziet daar-
Jaeen ernstige bedreiging voor de
enigde Staten. Volgens hem zul-
de Sovj'et-geleerden de Ameri
go nse wetenschappers binnenkort
nakijken geven.
ij zijn nog niet tot het inzicht ge-
®nen dat Amerika een reus ople-
voeten geworden is, omdat ons
erschap op technologisch vlak
:en uitholling toe is. Op het vlak
wetenschappelijke en wiskun-
opleiding bereiken de Russl-
hogescholen een eenzame
ir gte. Wanneer wij de prestaties
toci de Amerikaanse universiteiten
rtegen zouden afwegen, zouden
bekaaid afkomen", aldus
szup.
bevindingen van de 65-jarige on-
zoeker hebben opschudding ver-
kt bij de Amerikaanse overheid
dat Wirszup algemeen bekend
it als een autoriteit op het vlak van
onderwijsproblematiek en. boven-
i een expert is in de analyse van
maatschappelijk bestel der Oost-
■klanden. De studie dankt haar wij-
„"weerklank ook aan het feit dat zij
laar soort uniek is.
hoeft dan ook geen verwondering
wekken dat Wirszups alarmkreet
in het Witte Huis doorgedrongen
of
volledig moet worden herzien.
Amerikaanse president drukt in het
document zijn bezorgdheid uit, over
de gevolgen op lange termijn van het
falen van het V.S.-onderwijssysteem.
Pcilsnelle ontwikkeling
In de studie van de hoogleraar wordt
erop gewezen dat de Russische uni
versiteiten vooral tijdens de afgelopen
tien jaar een peilsnelle evolutie door
maakten en dat de wiskundigen en
wetenschappelijke afdelingen daarin
de voorhoede vormen.
Die bliksemsnelle vooruitgang van
het wetenschappelijk onderzoek is ge
paard gegaan met een algemene toe
neming van de creativiteit en vin
dingrijkheid. Merkwaardig daarbij is
dat veel nieuwe ontdekkingen het
werk zijn van arbeiders en technici en
in mindere mate aan specialisten of
beroepsonderzoekers te danken zijn.
Wirszup ziet in de specifieke structu
ren van de Sovjet-maatschappij een
mogelijke verklaring voor de Russi
sche wetenschappelijke sprong voor
waarts. In de Sovjet-samenleving is er
namelijk slecht een manier om op de
maatschappelijke ladder omhoog te
klimmen. Wie van de geneugten van
het leven wil genieten moet studeren.
Opleiding en bekwaamheid zijn in de
Sovjet-Unie een onbetwistbare garan
tie voor succes en carrière. Impliciet
verwijt professor Wirszup aan de
Amerikanen dat zij de leidinggevende
functies vaak toevertrouwen aan
mensen die niet omwille van hun be
kwaamheden uitgekozen zijn, maar op
basis van hun relaties, hun afkomst of
gewoon hun fortuin Toch ziet hij in
het Sovjetsysteem negatieve aspecten.
Het Russisch opvoedingssysteem le
vert volgens hem weliswaar uiterst
bekwame, maar teven erg eenzijdig
georiënteerde academici af. Die vor
men een nieuwe elite die er niet zo
zeer aan denkt haar bekwaamheden
voor de produktie van verbruiksgoe-
deren aan te wenden, maar wel voor
de industriële vooruitgang en - daar
mee nauw verbonden - voor militaire
doeleinden.
Rrotessor Edwin Hewitt, die aan de
universiteit van Washington wiskun
de doceert, vindt dat de Amerikaanse
leiders zich blind staren op de nega
tieve kanten van het communisme en
i-ntussen niet merken dat de Kremlin-
leiders met hun onderwijspolitiek
hoge ogen gooien. Ook deze hoogle
raar is de mening toegedaan dat bij
gezet De meeste Amerikanen zijn er
heilig van overtuigd dat afgestudeer
den van de middelbare school in de
Verenigde Staten op hoger niveau
staan dan in de Sovjet-Unie. Die over
tuiging steunt op de nogal simplisti
sche overweging dat de studieduur
van de lagere en middelbare cyclus
samen, in Moskou twee jaar minder
bedraagt dan in New York. Langer
studeren zou dus automatisch beter
studeren zijn. Wirszup haalde uit de
Russische handboeken, wetenschap
pelijk tijdschriften en programma's
van toelatings-examens een aantal be
vindingen die de overtuiging van de
zelfgenoegzame Amerikanen op losse
schroeven zet. De opleiding die in de
Verenigde Staten voorbehouden blijft
aan een beperkte groep „uitblinkers"
is in de Sovjet-Unie algemeen van
toepassing.
De Russische docenten halen niet al
leen op kwalitatief vlak betere resul
taten, maa staan ook kwantitatief op
kop. Terwijl in de Verenigde Staten
slechts 75 procent van de middelbare
een eventuele vergelijking, de balans scholieren het einddiploma in nie-
in het voordeel van de Russen zou ,.exacte vakken haalt, bereikt 97,7
doorslaan. Hij trekt de lijn door naar procent van de Sovjetscholieren de
het militaire vlak. Terwijl algemeen eindstreep,
bekend is dat de Russische soldaten -
een gespecialiseerde technologische
opleiding krijgen, hebben tests uitge
wezen dat zestig procent van de Ame
rikaanse soldaten niet aan het gemid
delde intelligentiepeil komt.
Vastgeroeste ideeën
De studie van Wirszup heeft heel wat
vastgeroeste ideeën op losse schroeven
De studie van Wirszup besluit met de
voorspelling dat de Amerikaanse ach
terstand in het onderwijs niet zo een
voudig ingehaald kan worden als des
tijds op het vlak van de ruimtevaart
gebeurd is. Waar het toen genoeg was
een paar honderd specialisten in re
cordtempo klaar te stomën, zal het er
in dit geval op aan komen een hele
natie te herscholen.
hIAOS in frankrijk
onze correspondent Jan
Drummen)
d IJS De sociale en po-
e ;e spanningen in
ii krijk zijn gisteren aan-
jk toegenomen en drei-
or verregaande consequen-
zullen hebben als ge-
van de grootste electri-
sstaking die het land
t ruim tien jaren ge-
heeft. Alle vakbonden
lersoneel van de natio-
fas- en electriciteitsbe-
n hadden opgeroepen
iken om te protesteren
een beslissing van de
n iter energie-wezen
liegenen te vervolgen
kerncentrales opzette-
gevaar scheppen door
>ezjwerk neer te leggen,
ikbonden zien daarin een
aantasting van het stakings
recht. Het was de vijfde ener
giestaking binnen een maand
en met name de werkgevers
hebben het lamleggen van hun
bedrijven als gevolg van het
uitschakelen van de electrici-
teit moeilijk kunnen verkrop
pen.
Sinds woensdagavond deden
zich de eerste stroomonderbre-
kingen voor waardoor tal van
voetbalenthousiastelingen die
de EK wedstrijden op de tv
volgden het slachtoffer wer
den terwijl het derde kanaal
van de nationale televisie zelfs
helemaal uitviel. Maar de ern
stigste storingen deden zich
vanaf zes uur gistermorgen
voor. In Parijs en andere grote
steden kwamen de meeste
treinen van de ondergrondse
een tijdlang geheel stil te lig
gen, de verkeerslichten vielen
uit en de verwarringen en op
stoppingen waren volgens de
politie „fenomenaal". Ook de
spoorwegen ondervonden hin
der van de staking. In de in
dustrie is vooral de metaalnij
verheid het slachtoffer van de
staking geworden en tachtig
procent van de fabrieken
kwam een tijd lang stil te lig
gen. Tal van bedrijven zagen
zich genoodzaakt het personeel
naar huis te sturen en volgen
de week zal de verloren ar
beidstijd op een ander tijdstip
ingehaald worden. In Apt in
Zuid- Frankrijk waren werk
gevers een electriciteitscentra-
le binnengedrongen om het af
sluiten van de stroom te ver
hinderen.
De werkgevers hebben een be
roep op de bevolking gedaan
om een procent van de electri-
citeitsrekeningen af te trekken
en daarmee een front te vor
men dat moet dienen ter be
hartiging van de belangen van
de consumenten.
Premier Barre verklaarde dat
de stakers zeer ernstige ver
grijpen begaan hadden tegen
de veiligheid van de bevol
king, hetgeen ontoelaatbaar is
vooral van de zijde van over
heidspersoneel. Barre ver
klaarde verder dat de vereiste
sancties tegen de schuldigen
van de situatie genomen zullen
worden De secretaris-generaal
van de communistische vak
bond heeft gedreigd dat dit tot
zeer ernstige conflicten zal lei
den.
t m
man. die gewond is geraakt bij de recente onlusten in Tehe-
wordt door zijn vrienden bijgestaan.
IER AN In de Iraanse hoofdstad Teheran zijn
a*en gevechten uitgebroken tussen linkse en
©doxe islamieten, waarbij een onbekend aantal
»i en zeker 200 gewonden gevallen zijn, zo
4t de BBC uit Teheran.
«Vechten hebben zich voorgedaan in het centrum van de
lussen leden van de linkse Mujahedeenbeweging en van de
«nentalistische Hezdollahigroep. De Mujahedeen hielden
(jeenkomst in een stadion, toen zij door de fundamentalis-
erden aangevallen. De gevechten breidden zich uit tot de
n van Teheran, waarbij auto's in brand werden gestoken,
kon de rust door politie, leger en revolutionaire gardisten
>ld worden.
WASHINGTON President Carter heeft de Sovjet-Unie
gisteren opnieuw gewaarschuwd, dat de VS zo nodig geweld
zullen gebruiken tegen pogingen van Moskou om het gebied
van de Perzische Golf onder controle te krijgen.
Carter deelt dit mede in een schriftelijk stuk, dat is voorgelegd
aan een comité van de Democratische Partij, dat zich bezig
houdt met Carters herverkiezing.
Amerikaanse gevechtsvliegtuigen zullen volgende maand, sa
men met de Egyptische luchtmacht gemeenschappelijke oefe
ningen te houden in het gebied van de Perzische Golf. Begin juli
zullen twaalf f-4e straaljagers op een militaire basis bij Cairo
aankomen voor een trainingsperiode van enkele weken. Zij zul
len bij hun non-»topvlucht uit de VS worden begeleid door
transportvliegtuigen. Deze oefeningen hebben ten doel de Rus
sen te tonen, dat de 'luchtmacht van de VS in staat is snel in te
grijpen in het gebied rond de Golf zonder er te beschikken over
permanente bases
Amerikaanse B-52 bommenwerpers zullen periodieke verken
ningsvluchten blijven uitvoeren in het gebied van de Perzische
Golf, om de militaire aanwezigheid van de VS in de Indische
Oceaan aan te tonen
Ford: geen 16
min auto's
naar garage
DEARBORN - Volgens de
Amerikaanse Fordfabrieken
beschikt het bureau voor
verkeersveiligheid in de VS
over onjuiste en onvoldoen
de gegevens wanneer het
meent dat er zestien miljoen
Fords terug naar de garage
moeten.
Het bureau heeft gisteren la
ten weten dat de automati-
sche-versnellingsbakken van
Fords die zijn gemaakt van
1972 tot en met 1979 onge
merkt schakelen van de par
keerstand naar de achteruit.
Dit zou betekenen dat 16 mil
joen auto's terug naar de gara
ge zouden moetenm om het
euvel te verhelpen.
(Vervolg van voorpagina)
VENETIE De extra-kosten die Duitsland op zich heeft ge
nomen om aan de Britse bezwaren te^en de EG-begroting
tegemoet te komen bedragen drie miljard gulden. Deze fi
nanciële aderlating heeft tot veel anti-EG-reacties geleid en
tot kritiek op de regering Schmidt. Vooral omdat de West-
duitse burgers er belastingverhogingen aan overhouden.
Onlangs was reeds door de negen EG-landen in beginsel beslo
ten om de oorzaken van het „Brits probleem" aan te pakken en
dat kan alleen door een ingrijpende wijziging van de EG-land-
bouwpolitiek, die thans met zijn prijsgaranties voor landbouw-
produkten zoveel gemeenschappelijk begrotings- geld naar agra
risch moderne landen zoals Nederland en Denemarken sluist.
Door de eis die Schmidt gisteren heeft gesteld is de kans ver
groot, dat de uitkomst van de fundamentele oplossing voor dit
vraagstuk voor Nederland extra ongunstig zal zijn. Volgens pre
mier Van Agt zal hij de plannen van Schmidt „op een beter mo
ment" mogelijk het boottochtje over de Oostzee op 29 juni,
waarvoor Schmidt Van Agt heeft uitgenodigd met zijr> Duitse
collega zal bespreken. De Nederlandse regeringleider liet er ech
ter geen twijfel over bestaan het niet eens te zijn met het princi
pe van het'Duitse voorstel. Dit principe heeft veel weg van het
juste retour" (evenwicht tussen uitgaven en inkomsten van de
lidstaten) waarvoor ook Engeland de afgelopen maanden, tot
woede van alle overige lidstaten, heeft geijverd.
OSLO Sadeq Gotbzadeh,
Iraans minister van buiten
landse zaken, heeft in Oslo
bijeen gekomen leiders van
Europese socialistische partijen
een teleurstelling bezorgd door
te verklaren dat hij niet met
nieuwe voostellen in de kwes
tie van de Amerikaanse gijze
laars naar de Noorse hoofdstad
was gekomen.
De socialistenleiders hadden
gehoopt dat Gotbzadeh niet
met lege handen zou komen,
een verwachting die de Oos- de zou komen,
tenrijkse kanselier Bruno
Kreisky ver-tolkte met de
woorden: „Ik hoop dat hii
(Gotbzadeh), nu hij helemaal
hier naar toe gekomen is, ons
iets te vertellen heeft."
Maar tegenover journalisten in
Oslo verklaarde de Iraanse
minister: „Het enige doel van
Liberalen Europese commissie
slechtste uit geschiedenis
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Naar het oordeel van de Nederlandse libera
len in de Europese Liberaal-Democratische fractie is de hui
dige Europese Commissie, het dagelijks bestuur van de
EEG, de slechtst uit de geschiedenis.
ELD-voorman Cornelis Berkhouwer zei dat gisteren op een bij
eenkomst van de Nederlandse liberale leden van het Europarle
ment in Den Haag. Hij typeerde de commissie, die volgens hem
gelukkig thans op sterven na dood is, als „makelaars van natio
nale ambtelijke instanties".
Volgens de liberalen die in Den Haag de tussenstand opmaakten
van een jaar Europees parlement, mag er in Europa nog heel
wat veranderen. Zij hekelden de chronische afwezigheid van tal
van nationale internationaal bekende kopstukken als Willy
Brandt (Duitsland), Chirac, Marchais, Mitterrand (allen Frank
rijk) die hooguit eens een uurtje langs komen veor een perscon
ferentie.
mijn aanwezigheid hier is een
uitwisseling van gezichtspun
ten. Ik ben bezig de sfeer te
zuiveren voor een eventuele
oplossing van het probleem."
Hij zei ook dat een proces te
gen de gijzelaars geen enkel
doel zou dienen. Gotbzadeh
voorspelde dat het Iraanse
parlement waarschijnlijk vol
gende maand over het lot van
de gijzelaars zal beslissen. Hij
verwachtte niet dat Ajatollah
Khomeiny dan nog tussenbei-
Gevraagd naar zijn reactie op
de veroordelingen van de gij
zeling door Willy Brandt en
Bruno Kreisky antwoordde
Gotbzadeh: „Zij waren het er
allen mee eens dat de misda
den van de sjah onderzocht
dienen te worden."
Sadeq Gotbzaden
Lagere winst
voor KLM
Amstelveen De KLM heeft
over het op 31 maart afgeslo
ten boekjaar een winst van
slechts vijftien miljoen gulden
behaald (tegen 82 miljoen een
jaar eerder) De bedrijfsinkom-
sten stegen met zestien pro
cent tot 2.647 miljoen. Dankzij
een winst op de verkoop van
vliegend materieel (vier mil
joen) en een positief saldo ove
rige baten en lasten (zeventien
miljoen) bleef de KLM uit de
verliescijfers.
Het dividend zal worden ge
passeerd en de winst zal wor
den toegevoegd aan de reser
ve.
Het vervoer groeide in het
verslagjaar met elf procent tot
2.351 miljoen tonkilometers.
De beladingsgraad steeg van
60,1 tet 61,1 procent.
Goudmarkt
Goud: onbew.: 35900-36600,
vorige 36680-37380; bew.:
34100-38070, vorige 34840-
38880. Zilver: onbew.. 896-999,
vorige 913-1016; bew.: 850-
1040, vorige 8S0-1060.
ADVERTENTIE
De Commissie Woningtoewijzing van de
gemeente Zoeterwoude maakt bekend
dat er ten aanzien van de thans geldende
bepalingen van de door haar toe te passen
woningtoewijzingsverordening, ontheffing
wordt verleend met betrekking tot een
aantal premie-B-koopwoningen in het
bestemmingsplan "Westeinde II" te
Zoeterwoude ten behoeve van de navol
gende categorieën woningbehoevenden.
In eerste instantie:
Ingezetenen, die een eigen woning bezit
ten, waarvan de verkoopwaarde - leeg te
aanvaarden de f 120.000,- niet te
boven gaat.
In tweede instantie:
Economisch gebondenen die in een
huurhuis wonen te Leiden, Leiderdorp,
Voorschoten, Oegstgeest, Warmond, j
Hazerswoude, Koudekerk aan de Rijn en
Stompwijk (gemeente Leidschendam).
De commissie Woningtoewijzing van
Zoeterwoude,
de secretaris, de voorzitter,
C.H.'Wijkhuizen. R.L.G. Hogenelst. j
99
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN Is het dan
toch waar dat de Italianen
ezel- en paardevlees in hun
overigens voortreffelijke
salami stoppen? Twee boe
ren uit het Engelse graaf
schap Essex, John Denham
en Ben Butcher, schijnen
dit werkelijk te geloven.
Volgens hen is Italië trou
wens ook een gunstig af
zetgebied voor muilezel
vlees. Die bastaarden met
lange oren verschijnen
naar verluidt eveneens ge
regeld in de vorm van sala
mi tussen je broodjes.
Denham en Butcher zijn van
plan op grote schaal ezels,
muilezels en paarden vet te
mesten. Het is de Britten na
melijk niet onbekend dat de
Belgen en de Fransen zich
vaak verlagen tot het consu
meren van paardevlees. Zij
vinden dit een barbaars ge
bruik. dat praktisch neerkomt
op kannibalisme. Vooral in
Britse koninklijke en andere
hoge kringen wordt het edele
paard nog altijd hoger aange
slagen dan de mens.
Deze afschuw voor lieden die
zich bezondigen aan het ver
slinden van broodjes met ge
rookt paardevlees of paarde-
biefstuk met frites betekent
evenwel niet dat de Britten
vies zijn van het geld dat ze er
in barbaarse landen mee kun
nen verdienen. De Britten en
de Ieren verkopen al jaren
paarden aan continentale sla
gers. Er wordt geregeld tegen
geprotesteerd door paarde-
vrienden. die de minister van
landbouw in Londen gedwon
gen hebben een minimumprijs
vast te stellen voor levend
geëxporteerde dieren. Op die
manier probeert men te ver
hinderen. dat de ba/baren van
overzee ze zouden verslinden,
i.p. v. ze te gebruiken als rijdie
ren of voor paardenfok.
De heren Denham en Butcher
hebben echter een batterij-sy
steem bedacht, dat enige gelij
kenis vertoont met de inten
sieve moderne fok van kippen
en kalveren. Op de boerderij
van Denham zullen tot 150
ezels en muilezels worde vet
gemest. Sommige van die die
ren zullen doorlopend grazen,
de aqdere worden aangedikt
in aparte hokjes.
Boer Butcher, die zijn naam
niet gestolen heeft (in het Ne
derlands zou hij „slager" he
ten), gaat op zijn naburig wei
land bijna 50 paarden vetmes
ten. Beide ondernemende Brit
ten zijn van plan hun slacht
beesten telkens tot zes maan
den op de boerderij behouden.
Daarna worden ze geslacht in
Norwich en vervolgens geëx
porteerd naar België, Frank
rijk en Italië.
Mevrouw Stella Baum, secre
taresse van de Internationale
Liga voor de Beschrming van
het Paard, voorspelt dat Ben
ham en Butcher de kous op de
kop zullen krijgen, vanwege
de protesten die het zal rege
nen tegen hun onderneming.
„Ik ben er zeker van,zegt ze,
„dat veel landgenoten dit een
afschuwelijke manier van
geldverdienen zullen vinden."
Landbouwer Butcher daaren
tegen heeft er moed op: „Ik
heb de mogelijkheden en
vooruitzichten grondig onder
zocht," zegt hij. „Het valt niet
te ontkennen, dat het afzetge
bied gunstig is.
ADVERTENTIE
Veranderde samenstelling:
méér smaak, minder
kalorieén. Nu 10 kalorieën
per glas tegen 100 in
een glas gewone frisdrank.
'Fris op p|
zii Zwitsers, M
lekkgr
zonder
suiker.
