A
weekpuzzel door dr. Pluizer
1
postzegels
SCHAKEN
sterrenhemel
DENKSPORTEN
oplossing vorige puzzel
Nr. 22
Cryptogram
■rfUi 8
[Mm:
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 31 MEI 1980
De prijswinnaars van de puzzel van vorige week zijn:
vijftien gulden:
F. Janson v. Cleef, Mozartstraat 109, 2324 XS Leiden.
J. Straathof, Westeindseweg 18 A. Zoeterwoude.
De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd.
HORIZONTAAL:
1 Elastische brancard (7);
5 Als de „koningin van de lach" op
deze wijze wordt beschreven, is dit
wel een enorme vergissingl (7);
9 Opening voor rekeninghouders bij een
bank? (7);
10 Hierlangs worden de gieters aange
voerd (7);
11 Door elkaar genomen is dit een
mooie streek (4);
12 Experimenteel knaagdier (10);
14 Van het dier ging gevaar uit (8);
15 Voor zulk een onderzoek heeft u hier
bij wel het grootste gedeelte nodig
(6);
17 Iemand die alles nazegt omdat hij
ook maar wordt gezonden? (6):
19 Bot werd de ex-wereldkampioen
schaatsen voor de maat geplaatst (8);
23 Leuk, dat het nog hersteld kan wor
den! (10);
24 Zo te horen zou je denken dat dit kle
dingstuk slechts voor vrouwen is (4);
26 Gebruikt men voor die Belgische stad
een cilinder als afsluiting (7);
27 Ontelbaar is het aantal toeristen, dat
in Oslo al 't stadhuis bewonderde (7);
28 Als het rondhout stuk is Ted, vervang
het dan direct door een ander voor je
uitvaart (7);
29 Toch is dit niet lang uitstekend (7).
VERTICAAL:
1 Dit dier vindt u in Honduras (7);
2 Voor de duidelijkheid wijs ik u er nog
maals op hiervan af te blijven (7);
3 In vader zien we haar terug (4);
4 Het landsbestuur wil de noot klein
houden (8);
5 Dit voorkomen dient dat anderen er
niet achterkomen (6);
6 Pijnlijk probeersel (10);
7 Een verhaal van vele jaren geleden
(7):
8 Het kostte de ingenieur dagen werk
de springfontein te herstellen (8);
13 Smakelijker om met een kop koffie
vóór de vergadering geserveerd te
krijgen (10);
16 Weinig licht voor weinig geld (8);
17 Op een droge voormiddag tot ontwik
keling gekomen (7);
18 Touw om iemand in een leunstoel
vast te binden? (7);
20 Dit dier is mijns inziens het nuttigst in
de autoindustrie (7);
21 Houd ze in toom: ze komt uit de sleu
telstad. maat! (7);
22 Zulk een dier voelt zich zelfs bij een
zeeman op het vasteland niet thuis
(6);
25 Dit is uitsluitend tezamen met koek te
eten (4).
Oplossingen onder vermelding van Puzzel 22 dienen uiterlijk
woensdagmiddag in bezit te zijn van:
Leidse Courant,
Postbus 11, 2300 AA Leiden.
Eigen postcodenummer s.v.p. leesbaar vermelden
ustra
it ah
mmei
lanst
>t/tre,
trrièr
tleerc
9 os l
Ti te
C/Dl
ftstg
oest
rvgk
lints
port
rnlijk
term
it üe
men
?k i
j erd c
:IndM
'ld,
hu
lack:
rond
ouw
erek
rumr
itgeb
ril ze
'aan,
tokje
perzet zou men voor het feaata
bepaald trachten de koning ei
ondersteuning naar de piojfe-op.
brengen, maar dan komtien s
de zwarte koning naderbij rouw
het loopt voor wit verkeervant
Beter lijkt dan nog: 2. Llie hi
Pf6+ 3. Kg5, Ph7: 4. Kpijpt
en dan blijkt zwart in eensjen
winnende voortzetting te Ifoorc
ben! 4... Tf3! 5. Kh7:,.. of f> Ai
5. Lg7+, Ke6 6. Kh7:, Ki7pgt:
winst, want de loper staaVhilh
het verkeerde hoekveld oman e
mise te kunnen houden, vet
opgelet zwartl, hier zou inw m
laatste variant: 5... ffkaa,
6.Kf7!,.. de winst weer net W v
keken zijn op de zelfde vphe.
zoals wit in de hoofdvarianfw l
mise houdt. (Spiegelbr'Te
45°!)
Herhaling
Enige maanden geleden werd
in Engeland het befaamde
Sunday Times toernooi ge
speeld, een wedstrijd tussen
16 geselecteerde paren. Hier
onder'bevonden zich drie Ne
derlanders en wel Hans Kreijns
en Hans Vergoed, die elfde
werden en Anton Maas. die
zich tegenover bondstrainer
Benito Garozzo bevond, maar
desondanks niet verder dan de
vijftiende plaats kon komen.
Nu is dat bepaald geen schan
de. want onder de deelnemers
waren liefst tien wereldkam
pioenen te vinden. Des te
fraaier is mijns inziens dan ook
de prestatie van de Schot Bar
net Shenkin (geen wereldkam
pioen). die met zijn landgenoot
Victor Goldberg beslag wist te
leggen op de eerste plaats,
voor de Denen Moeller-Werde-
lin. Shenkin herhaalde hiermee
zijn resultaat van 1976, toen hij
dit toernooi met Rosenberg
won en werd daarmee de
tweede speler die dit loodzwa
re toernooi voor de tweede
maal won. De Amerikaan Alan
Sontag deed dat eerder in
1973 en 1975. Een andere
Amerikaan, Bob Hamman, be
wees zijn klasse op onder
staand spel:
H V 10 7
O B63
O V32
B87
954 M A832
°V4 %M n<?H 10 852
o B 10954 A 8
o B 10954
A 104
B6
O A97
o A H 76
H962
Met zuid gever en allen kwets
baar opende Hamman het
zuidspel met 1 SA, noord
(Wolff) informeerde met 2 kla
veren (Stayman) naar de even
tuele aanwezigheid van een
vierkaart in een van de hoge
kleuren en liet het na het 2 SA
antwoord verder afweten. An
ton Maas kwam als west met
ruitenboer uit, Hamman nam
de slag in de hand en liet zich
niet ontgaan dat oost de 8 bij-
speelde. Schoppenboer mocht
Hamman vervolgens maken,
maar de tweede schoppenslag
werd door Garozzo genomen.
Deze schakelde over op harten
en zuid nam het aas niet eer
der dan in de derde hartenron
de. Ruiten 7 volgde, die west
moest dekken en noord kwam
met de vrouw aan slag. Twee
hoge schoppens werden geïn
casseerd en daarna wat het
voor de leider niet moeilijk
meer klaveren van tafel te spe
len en de kaart van Garozzo zo
laag mogelijk te dekken. West
moest nemen en kon nog een
klaverslag incasseren, maar
moest daarna in zuids ruiten
vork spelen.
Victor Goldberg deed het nog
beter, maar dat moest ook
wel. want hij zat in 3 SA.
Hij moest de tweede hartens
lag nemen en speelde even
eens ruiten 7, die, gedekt met
de 9, door noords vrouw werd
genomen.
In het resterende eindspel, met
ieder vijf kaarten, behield west
twee ruitens en drie klaveren,
dus bracht de leider hem aan
slag met ruiten en kon vervol
gens nog twee klaverslagen
maken.
Hamman en Wolff legden be
slag op de derde plaats en de
Brazilianen Chagas en As-
sumpcao werden vierde. De
laatste plaats was voor de
Zwitsers Ortiz Patino en Ber-
nasconi, hetgeen voldoende
zegt over de kracht van het
deelnemersveld. In een volgen
de rubriek krijgt u nog een an
der spel uit dit toernooi te zien.
Van de Wal (1)
Het 1e Alukon-toernooi om het
kampioenschap betekende de
„echte" doorbraak van de 23-
jarige Jannes van der Wal. In
feite al jarenlang een grote be
lofte, faalde de Groninger tel
kens op beslissende momen
ten.
-En ook nu sneuvelde Van der
Wal met de titel bijna op zak.
Andermaal speelde zijn aanleg
voor blunders hem parten. Zo
ging hij al in de eerste ronde
tegen zijn clubgenoot Bauke
Bles in de opening onderuit.
Bies speelde met wit. 1. 32-28
19-23 2. 28x19 14x23 3. 37-32
10-14 4. 41-37 14-19 5. 46-41 5-
10 6. 32-28 23x32 7. 37x28
(Bies vermijdt de gecompli
ceerde varianten, die na 35-30
20-25 33-29 kunnen ontstaan
en die Van der Wal op zijn
duimpje kent). 7.16-21 8. 31-
26 18-22 9. 42-37 11-16? (even
voor de hand liggend als fout).
Zie diagram. Bies wint verras
send via een lichte slagzet, on
der meer mogelijk gemaakt
door 9. 42-37: 10. 33-29 22x31
11. 36x27 21x32 12. 29-24
20x29 13. 34x5 32-37 14. 41x32
4-10 15. 5x11 6x17 van Van der
Wal verloor later.
VAN DER WAL
■MUS
W/
m my
m m m m m
m W' W 'M W
SSSSS W/,
m m m m m
7&/, %r/'
mm 9 «li
w. w m m
ül, 0,
W 1^
'/IC
\y/y O
'CM# 'cT'zt
'zr//, M
1 S 8 3 S
m m m u-
BIES
/AN DER WAL
Van der Wal maakte in de
tweede ronde zijn fout al weer
goed door een slechte ope
ningsbehandeling van de rege
rende kampioen, Hans Jansen,
af te straffen. Na remises te
gen Van Harten en Wiersma,
won hij ook van Stokkel, die
zichzelf naar verlies combi
neerde in de stand: Stokkel
(zwart): 2. 4. 6. 7. 11/15, 17. 27
en Van der Wal(wit): 23, 24. 26.
33. 34. 36, 37. 39. 41. 44. 49.
32.27-31 33. 36x27 13-19 34.
24x13 17x21 35. 26x8 7-12 36.
8x17 11x42 dit lijkt geen onaar
dige doorbraak ten koste van
twee schijven, maar er volgde
het ontnuchterende 37. 23-19
en Stokkel gaf zich gewonnen
zonder 14x23 34-29 23x43
49x47 af te wachten.
In de zesde ronde lukte de
sprong naar de gedeelde
plaats door winst tegen Beere-
poot vanuit de volgende stand.
Beerepoot (zwart): 7, 12. 15,
17/20, 24. 25; Van der Wal: 27.
28. 32/35, 37. 40. 45. 47, 37-
31? 7-11? (17-21 25-30) 48. 31-
26 11-16 49. 34-29 (op 19-23
28x30 25x23 35-30 en nu op
17-22 32-28 23x21 26x8; op
23-29 33x24 20x29 32-28; en
op 20-25 40-34) 25-30 50. 27-
22 18x38 51. 33x42 24x22 52.
35x13 22-28 53. 13-19 20-24 54.
40-34 12-18 55. 42-38 15-20 56.
9-4 17-22 57. 4-15 en het verzet
is gebroken.
Remise tegen Hooijberg en
winst op Bastiaannet hielden
Van der Wal na acht ronden
bovenaan. Na Bastiaannets 23.
23-29 ging het vanuit de
stand van het tweede diagram
als volgt: 24. 27-22 18x27 25.
31x22 12-18 26. 39-33 18x27 27.
44-39 17-22 (op 8-12, om de
schijfwinst nog even te koeste
ren, volgt verrassend maar niet
onbekend: 36-31 27x36 25-20
14x25 28-22 17x28 32x14 9x20
26x30 25x34) 28. 26x17 13-18
29. 32x21 16x27 30. 37-31 8-13
(er is een spectaculaire spel-
gang ontstaan) 31. 50-44 15-20
32. 40-35 11-16 33. 35-30 22x11
34. 31x22 18x27 35. 42-37
24x35 36. 33x15 Bastiaannet
heeft schijfverlies kunnen voor
komen, maar zijn positie is ho
peloos, Van der Wal brak al
snel door.
Luchtpost en sportevenementen
Trouwe lezers van onze rubriek
zullen zich ongetwijfeld kunnen
herinneren dat wij al vele
maanden geleden konden aan
kondigen dat er een nieuwe
zegel voor bijzondere vluchten
zou gaan verschijnen. De vori
ge zegel dateerde van 1966 en
had een frankeerwaarde van
slechts 0,25. Sinds 12 mei j.l.
is de nieuwe zegel voor bijzon
dere vluchten in de verkoop en
heeft nu een aangepaste fran
keerwaarde van 1,-. Het ont
werp voor deze nieuwe zegel
werd vervaardigd door de kun
stenaar Jelle van der Toorn
Vrijthoff. Deze ontwerper heeft
op de zegel een non-figuratie
ve associatie met het vliegen
weergegeven.
Dinsdag a.s. brengt de PTT
twee zegels uit die gewijd zijn
aan internationale sportevene
menten, die dit jaar in Neder
land zullen plaats vinden. Een
zegel, in de waarde van 50 ct,
Is gewijd aan de bridge olym
piade die van 27 september tot
11 oktober in Valkenburg
(Limb.) wordt gehouden. In de
kleuren rood. blauw, groen en
zwart, beeldt Hans Kruit een
waaier van 13 speelkaarten en
vier spelers aan een tafel uit.
De andere zegel, gewijd aan de
Olympische Spelen voor ge
handicapten die van 21 juni tot
5 juli in Arnhem en Veenendaal
gehouden worden, heeft een
waarde van 60 25 ct. De op
brengst van de toeslag is voor
die spelen bestemd. Ontwer
per Renè van Raalte laat in de
kleuren crème, blauw, grijs,
zwart, geel. rood en groen een
gehandicapte sporter in actie
zien met op de achtergrond
een sportvloer als symbool
voor de door gehandicapten
beoefende zaalsporten.
De Britse PTT heeft voor 9 juli
a.s. een serie van vier bijzon
dere zegels op de agenda
staan. Met deze zegels zullen
vier vermaarde vrouwelijke au
teurs uit het Victoriaanse tijd
perk worden geëerd. De wer
ken van Charlotte en Emily
Brontë, George Eliot (pseudo
niem van Mary Ann Evans) en
Elizabeth Gaskell vindt men
over de gehele wereld op de
boekenplanken. Zij voorzien
ons van een duidelijke kijk op
het leven in die dagen.
Daarnaast zijn er nog twee be
langrijke drijfveren om deze
schrijfsters te kiezen als thema
voor een emissie. Op de eerste
plaats werd het thema „Be
roemde personen" gekozen
door de CEPT voor de Europa
zegels van dit jaar, zoals door
vele Europese landen uitgege
ven. Ten tweede zijn we nu in
1980 halverwege In de „Deca
de voor de Vrouwen" van de
Verenigde Naties.
Een zegel in de waarde van
12 p. toont het portret van
Charlotte Brontë. Dit tegen de
achtergrond van de roman die
haar het best in herinnering
brengt, n.l. „Jane Eyre". Op de
zegel van van 13,5 p. prijkt
George Eliot tegen een scène
uit haar boek „The Mill on the
Floss". Alleen op de genoem
de zegels komt ook het Euro-
pa-Cept-embleem voor. Char
lotte Brontë's zuster Emlly
staat afgebeeld op de zegel
van 15 p. ZIJ werd afgebeeld
tegen de achtergrond van een
fragment uit „De Woeste
Hoogte". Als vierde en laatste
in deze serie een zegel in de
waarde van 17,5 p. Deze toont
het portret van Elizabeth Gas
kell met als achtergrond een
typische scène uit het industri
ële Victoriaanse Engeland.
Hiermee wordt een beeld ge
geven van situaties zoals die
voorkomen in haar novelle
„Noord en Zuid".
Het ontwerp voor deze zegels
werd vervaardigd door mej.
Barbara Brown. Zij woont in
Londen en studeerde aan de
Hogeschool voor Beeldende
Kunsten. In 1975 maakte zij
ook het ontwerp voor de bij
zondere serie met Jane Austen
als thema. Mej. Brown is een
van de weinige zegelontwer
pers die hun ontwerpen in mi
niatuur vervaardigen. De ze
gels werden in meerdere kleu
ren gedrukt door Harrison and
Sons (High Wycombe) Ltd.
Oplossingswedstrijd
Dat schaakboek over het ECI
Internationaal Jeugdschaak
toernooi in Eeklo 1979, ligt nog
op een nieuwe eigenaar te
wachten. Dat gaat dan maar
weer gebeuren met een oplos
singswedstrijd voor jeugdige
schakers van elke leeftijd tot
en met 18 jaar oud. De vorige
wedstrijd was waarschijnlijk
ietwat te moeilijk om aandacht
te trekken. Daarom deze keer
één opgave, en wel een die
dicht bij het partijspel staat.
De oplossingen moeten uiter
lijk 21 juni a.s. in bezit zijn van
C. J. de Feijter, Wielingen
straat 13, 7417 CN Deventer.
In de vijftiger jaren heeft de
fantasielijke Duitse journalist
P. Heuacker een studie ge
maakt met een uitzonderlijk
verloop. Hij schonk die studie
voor publikatie aan een dag-
bladschaakrubriek en oogstte
daarvoor de nodige lof. Bij een
bezoek van John Selman in de
jaren zestig toonde hij zich te
genover hem verbolgen dat
een Tsjechische komponist er
in 1961 een eerste prijs mee
verdiende overigens in een
veel mooier versie. Hij noem
dat diefstal. Nu was die Tsjech
zeker niet de eerste de beste,
met een grote staat van dienst.
Hoe het zei, waar de bron en
de studie van die eersteling
niet meer is te achterhalen,
mogen we blij zijn dat deze
laatste endform ons niet is ont
houden, en daarom zet ik hem
dan maar onze jeugdige oplos
sers voor. In de onderstaande
stelling is het in feite na vijf
zetten uit. Erg moeilijk is het
niet, wèl uitzonderlijk fraai en
verrassend!
(Zie diagram nr. 1.)
Wit: Kh5, La8; pionnen: a6, a7.
Zwart: Ka5, Ta1; pion: h2.
Wit begint en wint.
È8 SS m
HiTT
r<i
fa u A
Bij de oplossing vermeld ik te
vens de naam van de kompo
nist.
Enkele rubrieken terug heb ik
u een stelling laten zien met
een uitgesproken Kunstzinnig
karakter (Toren en Paard te
gen zwart Paard en pion), een
volgens Weenink tot de artis
tieke school behorende studie.
Welnu, deze keer h.eb ik een
uitgesproken tot de partijstu
die (Natuurlijke richting) beho
rende stelling voor u. Nu beeld
het de strijd uit van Toren en
Paard tegen Loper en pion.
Zo'n natuurlijke stelling is vaak
sterk aangeleund bij de theorie
en het praktische spel en daar
door heel nutting en leerzaam
voor de partijspelers. De ma
ker er van, V. Halberstadt, een
uitgeweken Rus, die al lange
jaren geleden tot Fransman
werd genaturaliseerd, was bij
uitstek een Natuurlijk-richting
man. Daarvoor selecteerde hij
die toernooien waar hij van
wist dat de prijsrechter(s)
eveneens die richting waren
toegedaan, dus: waar hij suk-
ses mocht verwachten. De on
derstaande stelling heeft hij
niet naar een toernooi gezon
den, maar doen afdrukken in
een schaakblad. Niettemin is
zij de moeite waard, juist om
dat zij zo sterk bij de theorie
van het eindspel aanleunt!
V. Halberstadt
Combat, november 1957.
(zie diagram nr. 2)
Wit: Kg4, Lg5; pion: h6.
Zwart: Ke5, Tf2. Pd5.
Wit begint en houdt remise.
Men zou denken, dat wit het
moet hebben van zijn laatste i
troef, de pion op h6. En laat nu
deze juist zonder meer verlo
ren gaan! De remise komt er
uit, doordat er door vernuftig
en intelligent spel een stelling
ontstaat waarin zwart, na winst
van de pion, niet in staat blijkt
te zijn, om zijn paard te red
den. Er ontstaat dan een strijd
tussen Toren en Loper, die
juist remise is. Maar daarvoor
moeten enkele angels en klem
men worden ontgaan.
Natuurlijk moet wit met: 1. h6-
h7,... beginnen. En dan is het
zaak voor zwart het verdere
doorlopen te voorkomen. Dat
gaat niet via 1... Th2 2. Lh4,
Pf6+ 3. Kg3,.. dus moet:
1...,Tf2-f8 volgen. Eerst moet
nu 2. Lg5-c1!,... het onmiddel
lijk doorlopen van de pion
dreigen, maar het wegtrekken
van de loper van de dekking
van het veld f6 heeft verlies
van de pion door het paard ten
gevolge. In plaats van die lo-
Kg6! waarna er een thefrecer
sche winst is, die u nog nieBanc
lang geleden in deze rut
hebt gezien. Vervolgen wflH
de hoofdvariant: 2... Pd5^™
3. Kg4-g5, Pf6xh7+4. Kg5i
Ph7-f6 5. Lc1-h6! Tf8-g8®B
Kg6-f7!. Tg8-a8 7. Lh6M
Ta8-a6 8. Kf7-g6!,.. en
weer een van die penning^H
lingen ontstaan, waarin dein
perpartij remise houdt, on^^
zwart niet meer zijn stel
kan verbeteren. Wit kan N
en weer pendelen op g7 er
en zwart kan zijn toren in!
sen verplaatsen op de zesd):
van a6 tot e6 naar believen)
zwarte koning heeft geen[
tenzij hij na b.v. 8... Ke5-<
Lg7xf6 zijn paard wil opgei
maar dan is de witte koij
niet opgesloten in de hoek;^-
kan remise houden. Legt
maar eens die kunststijl
naast deze partijstudie, f
kent u voorgoed het ono
scheid tussen de beide gri
pen. p
ïni£
h'
Zuiderkruis: een lust voor de ogen
Crux, ofwel het Zuiderkruis, Is
pngetwijfeld het bekendste
sterrenbeeld aan de zuidelijke
hemel. In onze streken is het
niet zichtbaar, maar het is ze
ker niet uitgesloten dat men In
zuidelijker streken het Zuider
kruis ooit eens in zijn volle
pracht heeft zien stralen. Het
mag dan wel een zeer klein
sterrenbeeld zijn, maar qua
oppervlakte bevat het de
meeste heldere sterren. Het
Zuiderkruis is „uitgevonden"
door de zeevaarder Royer. Hij
deed dat nogal eenvoudig door
de vier meest stralende sterren
van het sterrenbeeld Centau-
rus met elkaar te verbinden.
Crux staat in het zuidelijke
poolgebied en wordt aan drie
zijden omgeven door Centau-
rus en grenst, zuidelijk, aan
Musea, ofwel Vlieg. Het Zuider
kruis vervult aan de zuidelijke
hemel zo ongeveer de rol, die
de Kleine Beer met zijn Pool
ster aan de noordelijke hemel
vervult. Het wijst bijna exact
het zuiden aan. Naast het Zui
derkruis is de „Kolenzak" te
zien, een van de opvallendste
donkere absorptienevels. „Ko
lenzak" is met het blote oog
zichtbaar als een donkere vlek
van ongeveer 5 bij 6 graden In
het zuidelijke deel van de
Melkweg. Met een eenvoudige
'telescoop kan men al zien, dat
het licht van de achtergrond
sterren niet helemaal door de
„Kolenzak" opgeslorpt wordt.
De vijf helderste sterren van
het Zuiderkruis vormen het
welbekende patroon, waaraan
de naam ontleend is. Het beeld
wordt omgeven door een aan
tal zwakkere sterren, waarvan
er één, k. Crucis, in het cen
trum staat van een enorme
open sterrenhoop, NGC 4755.
Deze hoop ligt binnen een
graad afstand van b. Crucis en
bestaat uit meer dan honderd
sterren van iedere kleur en
glans. De ster k. Crucis zelf is
een opvallend mooie ster; van
daar de bijnaam „Jewel Box".
Omdat bovendien de Melkweg
door dit gebied loopt, mag
men wel zeggen dat het ster
renbeeld Crux of Zuiderkruis
een oogstrelend deel van de
hemel is.
Hoofdsterren:
Astronomische
gebeurtenissen
in j u n i
1 juni 18h Mercurius 0.3°
noorden van Venu!
6 juni 03h Laatste kwartier
9 juni 04h De maan staat
perigee.
12 juni OOh Aldebaran 0.7* t<
den van de maan.
12 juni 03h Neptunus in oppoi
12 juni 21h Nieuwe maan.
14 juni 14h Mercurius grootste i
telijke elongatie: 2<*
14 Juni 20h Mercurius 4° ten
den van de maan.
15 juni 07h Venus in benedi
junctie.
18 juni 01h Regulus 0.3* ten
van de maan.
18 Juni 10h Jupiter 0.01° ten
van de maan.
19 juni I4h Mars 2* ten zuld<
de maan.
19 juni 19h Saturnus 0.3* ten
den van de maan.
20 juni 13h Eerste kwartier
21 juni 06h Zomersolstitium,
van de zomer.
21 juni 06h De maan staat li
apogee.
23 juni 21h Mercurius 8° ten
van Pollux.
24 juni 19h Uranus 5* ten
van de maan.
25 juni 13h Mars 1.7* ten
van Saturnus.
25 Juni 22h Vosta in conjunct!
de zon.
27 juni 04h Neptunus 3* ten
van de maan.
27 juni 20h Mercurius stationair
28 juni 09h Volle maan.
vis. abs. afstand
naam magn. magn. lichtjaar
aAcrux(d) 1.05 -3.75 296
b. Mimosa 1.50 -4.38 489 ai
c. (d) 1 so -2.53 218 De ZON en MAAI
ZON
MAAN
Dubbelsterren:
vis. afstand
naam 1 magn. 2 (boogsec.)
a. 1.58 2.09 4.7
c. 1.61 6.68- *111
I. 4.68 7.80 26.4
m. 4.26 5.46 34.9
datum
verlicht
3 juni
8 Juni
13 Juni
18 Juni
23 |unl
28 Juni
20.13
20.17 3.21
20.21 6.14
20.23 11.21
