Minder jakkeren. Zelfde tijd aankomen^l|§ Esso doet watfxtra. Commissie Brandt verdedigt haar ontwikkelings-voorstellen Iran vraagt EC uitstel sanctie] Koning mag i Raad van Stat niet stemmen LEIDSE COURANT In het Haagse Congresgebouw wordt morgen een openbare vergadering ge-* houden over het rapport van de Onaf hankelijke Commissie inzake Interna tionale Ontwikkelingsvraagstukken, beter bekend als de Brandt-Comraissie. In haar in januari gepubliceerde rap port „North-South, A programma for survival" (Noord-Zuid, een overle- vingsprogramma) worden aanbevelin gen gedaan voor de voornaamste twist- Sunten in de onderhandelingen tussen e rijke (Noord) en arme (Zuid) lan den, de zogenaamde Noord-Zuid-dia- loog. Deze week verscheen bij de Staat suitgeverij de Nederlandse vertaling van het rapport Op de vergadering in het Congresge bouw zullen minister van Ontwikke lingssamenwerking, drs J. de Koning, kardinaal Willebrands, dr. A. van den Heuvel, mr. C. van Veen, Wim Kok, drs. J den Uyl en drs. R. Lubbers com mentaar geven op het rapport De be langstelling voor de bijeenkomst is on gekend groot (Van onze redactie buitenland) DEN HAAG „De komende twintig jaren kunnen beslissend zijn voor het lot van de mensheid... Er moeten nieu we verhoudingen komen waarin plaats is voor alle landen... Wij moeten niet de hoop opgeven dat de problemen die de mensen zelf geschapen hebben, niet door mensen zelf kunnen worden opge lost, maar dit vergt begrip, inzet en so lidariteit tussen volken en naties... Bij zulke pogingen moeten de wederzijdse eerbied, openheid en eerlijkheid cen traal staan, met een bereidheid niet al leen kritiek uit te oefenen, maar ook te aanhoren... Wij moeten trachten ons zelf boven de onenigheden van alledag uit te tillen om de dreigende proble men over lange termijn te kunnen zien". Aldus een sombere Willy Brandt in het voorwoord van het rapport Het dankt zijn ontstaan aan het feit dat de be sprekingen in 1977 tussen de ontwikke- lings- en geïndustrialiseerde landen over veranderingen in de wereldecono mie vastliepen. Men besloot tot de op richting van een commissie. De studie van deze commissie waar Willy Brandt en achttien specialisten uit de rijke en TER OVERBRUGGING VAN KLOOF TUSSEN NOORD EN ZUID arme landen (onder wie prominenten als de oud-premiers Heath, Palme en Frei) in zitting namen, moest resulte ren in een reeks van voorstellen, die het gesprek weer op gang zouden moe ten helpen. Na twee jaar intensief wer ken kwam het rapport rond. Het voornaamste voorstel van de commis sie heeft betrekking op een noodprogram- ma voor de jaren tot 1985. In die tijd zou men moeten gaan praten over: Een grotere overdracht van kapitaal aan de Derde Wereld om daar meer investe ringen mogelijk te maken. Een verdere energiebesparing en de op stelling van een wereld-energiestrategie. Hierdoor moet men meer zekerheid krij gen over de grootte van de olieproductie en de hoogte van de prijsstijgingen. De prijsverhogingen sinds 1973 hebben im mers vooral de Derde Wereld veel schade berokkend. Een internationaal voedselprogramma, gericht op de vergroting van de voedsel- produktie én de instelling van een sy steem, dat de voedselvoorziening over de hele wereld garandeert. Ingrijpende veranderingen in de inter nationale economische orde, omdat dit uit eindelijk de spil is, waar de hele Noord- Zuid-problematiek om draait. Door het hele rapport heen klinkt de op vatting dat alleen een nieuwe economi sche orde ervoor kan zorgen dat Noord er Zuid er in de toekomst nog op vooruil kunnen gaan. Willy Brandt: Wat ook de meningsverschillen zijn en hoe diep ook Noord en Zuid hebben er beiden belang bij. Hun lot is nauw met elkaar verbon den. Het zoeken naar oplossingen is niet een daad van welwillendheid, maar een voorwaarde voor wederzijds overleven". Om er nu voor te zorgen dat deze en an dere plannen niet in het vergeetboek ra ken, wordt voorgesteld dat 25 regerings leiders uit Noord en Zuid op zeer korte termijn om de tafel gaan zitten om zich te richten op de verwezenlijking van het noodprogramma. Toch kan nu al worden gesteld dat enkele van de plannen van de commissie voorlo pig onhaalbaar zijn. Een topconferentie waar China en de landen van het Oost blok die wel veel militaire steun geven, maar weinig ontwikkelingshulp, kan on der de gegeven politieke omstandigheden naar het rijk der fabelen worden verwe zen. Daar komt dan nog bij dat toen het rap port bij de drukker lag, de Nood-Zuid-dia- loog in een nog dieper moeras zakte, toen eerst UNCTAD V en later UNIDO III (twee conferenties van speciale VN-orga- nisaties die zich met de Noord-Zuidpro- blematiek bezighouden) op een debacle uitliepen. Bovendien is de wereldecono mie alleen maar slechter geworden. Er is dus weinig reden tot optimisme. Daar komt nog bij dat met name het op treden van de zogenaamde „Groep van 77", een aantal radicale ontwikkelingslan den onder anvoering van Fidel Castro's Cuba, de geïndustrialiseerde wereld op de kast heeft gejaagd en, zo bleek vooral tij dens UNIDO III, voor een dreigende tweespalt binnen de Derde Wereld heeft gezorgd. Neem daarbij nog het optreden van de OPEC, de olieproducenten, en het feit dat landen als Brazilië en Zuid-Korea nog tot de Derde Wereld worden gere kend maar de afgelopen jaren zo'n econo mische groei hebben doorgemaakt dat zij niet meer „arm" te noemen zijn, en men zal tot de slotsom komen dat een akkoord tussen Noord en Zuid voorlopig niets als vanzelfsprekend kan worden gezien. Positieve ontwikkelingen Daarnaast zijn er natuurlijk ook positieve ontwikkelingen. Zo lijkt de kans groot dat de OPEC over enige tijd zal besluiten tot een systeem van regelmatige prijsverho gingen, gekoppeld aan de inflatie in de een gingen, westerse wereld en de waardeverminde ring, of stijging, van een aantal munteen heden. Een dergelijk systeem werd in het rapport van de Brandt-Commissie ver meld. Verder kan de oprichting door de OPEC van een speciale ontwikkelings bank voor de Derde Wereld, waarin een deel van de olieinkomsten wordt gestopt, mogelijk de eerste aanzet zijn voor het op zetten van een Wereld Ontwikkelings Fonds, een van de doelen van de commis sie-Brandt. Na de publicatie van het rapport is er van verschillende kanten uiteenlopende kri tiek gekomen. Naast veel lofuitingen wa ren er ook mensen die stelden, dat de fei ten die de commissie heeft aangedragen over honger, armoede en ongelijkheid in de wereld niet nieuw zijn. Toch is het niet juist het rapport van de commissie-Brandt op de stapel te gooien van al die andere rapporten, die al over de Noord-Zuid-dia- loog zijn geschreven. Alleen al de samen stelling van de commissie, mensen van zeer ver uiteenlopende politieke pluimage, die de conclusies unaniem hebben onder schreven, staat daar borg voor. Verder is de nadruk die voortdurend wordt gelegd op het wederzijde belang Willy Brandt. van hervormingen in de ec orde er een bewijs van, dat t Commissie geen stelling heeft men tegen de rijke landen eipt Derde Wereld. En dat is juist in aan andere rapporten zich nogng schuldig hebben gemaakt. jjg In een interview heeft Willy 1 zegd: „Ik denk dat onze adviezer zullen worden genomen gezien TP dat onze commissieleden geniet 'Cl ons rapport niet onder metersho verdwijnen", eraan toevoegend y eerste plaats weer gewoon over Zuid-problematiek zal moeten ken en praten. Daér ligt dan oor5 van de formele en informele g< en besprekingen van morgen] Haag. De openbare vergadering/' Brandt-Commissie mag worden een eerste aanzet van de (poli om een eind te maken aan de on tussen Noord en Zuid. i Uit de enorme vraag naar toegj ten mag worden afgeleid dat die in ieder geval een oprechte bela bij het publiek, zowel persont stanties, aanwezig is. De komen den is dus weer de beurt a geringen. JOS TIMMERS 51 LONDEN, TEHERAN De Iraanse leiders hebbeq ropese Gemeenschap gevraagd met het opleggen vf ties tegen Iran te wachten omdat zij hard werken] oplossing voor de crisis over de 53 Amerikaanse gii Britse autoriteiten die dit gisteren onthulden, veria dat de ministers van Buitenlandse Zaken van de| dientengevolge zullen overwegen het afsnijden vanI del te faseren en dus te verzachten. Morgen zullen dl ters van de EG-landen in Napels bepalen of er doos vende vooruitgang is gemaakt bij het oplossen van d laarscrisis in Teheran. Iedere verlichting van de stn regelen zou echter de Amerikanen ergeren, zo is nl gebleken uit de woorden van de nieuwe AmerT~ nister van Buitenlandse Zaken Muskie. Een hoge Britse zegsman verklaarde echter dat de E(^ kort moet doorgaan met het opleggen van sancties, niet gelooft in de Iraanse inspanningen. De Spaanse premier Adolfo Suarez heeft een onderhoii met onofficiële vertegenwoordigers van president CarteJ atollah Khomeiny in een poging de gijzeiaarscrisis in Ir[ lossen. De Iraanse regering heeft bekend gemaakt dat van 2 t een internationale conferentie wordt gehouden over vei Amerikaanse misdaden jegens Iran. Daaronder valt UT mislukte reddingsactie van vorige maand. In verband] laatste actie zijn twee Amerikanen, onder wie een jouri van betrokkenheid wordt verdacht, aangehouden. President Bani-Sadr van Iran zegt uit Amerika te hebl nomen dat 96 Amerikanen in Iran zijn achtergebleven] rust te zaaien. In Amerika is deze mededeling categori kend. REGERING BLIJFT ERBIJ: (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG De rege ring houdt eraan vast dat de leden van het Ko ninklijk Huis, die zit ting hebben in de Raad van State, daar niet mo gen stemmen. Dit geldt ook voor koningin Beatrix, die voorzitter is van dit college. Daarmee wordt afgeweken van het advies van de Raad van State zelf, die zegt niet te kunnen inzien waarom het betreffende wetsartikel moet wor den gewijzigd. „Er heb ben zich in in de prak tijk nimmer problemen voorgedaan. Van de be voegdheid aan de stem ming deel te nemen wordt geen gebruik ge maakt en slechts een en kele keer is door een lid van het Koninklijk Huis een raadgevende stem uitgebracht," aldus de Raad. Dit argument vindt de rege ring geen reden de nu be staande stembevoegd! handhaven, zo schrijft Memorie van Antwcx de Tweede Kamer. Hf gen van de wetsbepal veel logischer zijn, „oi als overbodig is te t wen". De regering evenmmin voor, zoals i CDA in overweging v geven, de leden van ninklijk Huis, een raa de stem te geven. Dit „suggereert ten onref er toch van een bepaali van deelnemen aan st gen sprake zou zijn". I houden van stemrecht gens de regering noodt omdat de ministers de woordelijkheid dragen daden van de leden Koninklijk Huis. Bin wordt er bij de Tweede een wetsvoorstel inj waarin een regent wor gewezen. Dit is nodig Willem-Alexander ro rig is en dus zijn moe niet kan opvolgen of vc waarnemen. Volgens heeft een regent geen' in de Raad van State een lid van het Kot' Huis tot het regentscl 4 roepen worden die we Raad zit te denken 1 Erins Claus, red. d em daaruit ontslag verleend, aldus de regt

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1980 | | pagina 14