Kraakacties in Leiden krijgen grimmig karakter Leiden herdenkt Tweede Wereldoorlog Kraker gekraakt Zieken omroep Dia con essenh uis bestaat 15 jaar STAD L'EIDSE COURANT DONDERDAG 1 MEI 1980 PAGINA 3 LEIDEN De aangekondigde nationale demon- stratieve kraakgolf heeft gisteren ook veel Leidse woningzoekenden geïnspireerd tot het kraken van leegstaande panden. De acties van de Leidse kra- kers hebben in de stad veel belangstelling getrok- ken; zeker niet in de laatste plaats van de locale po litie. Er werden in de loop van de dag in totaal drie panden gekraakt; twee aan de Oude Singel en een aan de Prinsessekade. Het pand aan de Oude Sin gel, dat 's morgens als eerste werd bezet, moesten de krakers na een uur al weer door tussenkomst van de politie, die bij de ontruiming honden inzette, uit handen geven. De politie verklaarde hierover achteraf met spijt, dat het optreden met een dei' honden, die zes mensen verwondde, uiteindelijk niet nodig was geweest. Rond de bezetting van het 's middags gekraakte pand aan de Prinsessekade deden zich pas 's avonds tussen 21.00 uur en 23.00 uur ongeregeldheden voor, waaraan de krakers part nog deel hadden. Een familielid van de eigenaar van het gekraakte pand had zich rond 21.00 uur toegang tot het voormalige onderkomen van de Leidse Post aan de Prinsessekade weten te ver schaffen met behulp van een met de hand te bedienen ket tingzaag. De man dreigde in het pand amok te maken. Door de overmacht van kra kers en te hulp geschoten poli tieagenten maakte de woeste ling zich later uit de voeten. Er vielen geen slachtoffers. De spanningen bleven echter. Mede veroorzaakt door het ge- rucht, dat vanuit Den Haag en Leiden de onderwereld tegen hen zou worden gemobili seerd. besloten de krakers het pand rond 23.00 uur uit veilig heidsoverwegingen te verla ten. De Prinsessekade bood rond dit tijdstip een uitermate grimmig karakter. In een ver klaring laken de krakers het gedrag van de Leidse politie, die het zou hebben laten afwe ten toen de krakers door knokploegen werden bedreigd. De politie wijst deze beschuldi ging met klem van de hand. „Wij hebben voortdurend ge poogd het conflict niet te doen escaleren. We hebben voortdu rend een positie ingenomen tussen krakers en knokploe gen". aldus een woordvoerder. Rond 11.00 uur besloten wo ningzoekenden een pand op de hoek van de Oude Singel en Oostdwarsgracht te kraken. Deze woning zou toebehoren aan de firma Korswagen en Zn. Volgens de krakers stond het huis al meer dan een jaar leeg. De naam van Korswagen wordt door de krakers verbon den aan „huisjesmelkerij" en „leegstand". De politie even wel verklaarde na afloop van haar optreden, dat zij met ie mand vanuit de burgerij had gesproken, die zich had voor gesteld als de nieuwe huurder of eigenaar van de woning. De man vertelde al enige tijd in het bezit te zijn van een bouw vergunning voor het betref fende pand. De politie heeft, zo stelde men 's middags tij dens een persconferentie op het hoofbureau aan de Zonne veldstraat, dit papier echter niet vantevoren onder ogen gezien, maar vertrouwde de man kennelijk op zijn gezicht. Op grond van zijn getuigenis besloot de Leidse politie het pand dan ook te ontruimen. Hoofd-inspecteur Mostert hier over: „Het was een kwestie van heterdaad met vernieling, waarbij voor ons optreden doorslaggevend was, dat de man een verbouwvergunning bezat" Hond Al kort na 11.00 uur signaleer de men tussen de mensenmas sa een politieman in burger, vergezeld van een politiehond. Het dier liet zijn tanden zien op het moment, dat de politie leiding het nodig vond het pand te ontruimen. Via een aantal korte sommaties, die door de meeste mensen nau welijks waren te verstaan (er werd geen gebruik gemaakt van megafoons), drong de poli tie bij de kraaksympathisanten aan om zich te verspreiden. Direct op dit verzoek volgde de actie van de hondengelei der en zijn hapgrage viervoe ter. Onder het publiek onstond hierop de nodige paniek. Door het gedrang van de plotseling vluchtende mensen konden sommigen niet op tijd een goed heenkomen vinden en werden in hun benen of armen gebe ten. De politie heeft hierover achteraf met spijt erkend, dat er bij het optreden met een van de honden een taktische fout is gemaakt. Volgens hoofd-inspecteur Mostert was het beter geweest, dat tussen het publiek en de hondenge leider een aantal politiemen sen had gestaan. Het was giste- Krakers blazen de aftocht uit angst voor naderend geweld. ren voor de politie de eerste keer, dat men bij kraakacties met honden optrad. Om precies 11.45 uur slaagde de politie erin de gebarrica deerde deur boven het trapgat in het pand te forceren. In middels waren enkele krakers, die zich niet achter deze barri cade konden verschuilen van de trap gesleurd. Op de bezette verdiepingen werd na de inval van de politie verder geen weerstand meer geboden door de krakers. Binnen vijf minu ten was het pand ontruimd. Voor de woning lag even later een stapel uit het raam gewor pen tassen en een totaal ver nielde transistorradio, die door een politieman naar buiten was gegooid. De op de straat bijeengekomen krakers en medestanders ver trokken hierop in kleine en zich in alle richtingen ver spreidende groepjes naar het centrale verzamelpunt, het KWJ-gebou\v in de Koppe- ninksteeg. Van hieruit werden de tientallen aanwezigen opge roepen zich 's middags om 13.30 uur opnieuw te verzame len in een ander gebouw, het Leids Vrijetijdscentrum in de Breestraat. Rond het afgespro ken tijdstip waren genoeg mensen^ verzameld om tot ver schillende taakverdelingen te komen. Een groep zou naar een demonstratieve bijeen komst op het Stadhuisplein gaan, een tweede grote groep zou zich in de binnenstad ver spreiden om de politie met fic tieve kraakacties op een dwaalspoor te brengen. De derde groep tenslotte zou het pand van de Leidse Bost aan de Prinsessekade kraken. Af gesproken tijd: 14.30 uur. De opzet van de krakers slaagde volledig. In de Janvossensteeg had de speciaal voor het voe ren van afleidingsmanoeuvres samengestelde groep voor de schijn een aantal pandjes, toe behorend aan de Hema ge kraakt. De aandacht van de politie werd hiermee afgeleid van het intussen gekraakte pand aan de Prinsessekade, waarvan de voordeur in een oogwenk door de krakers was geforceerd. Het pand dat ei gendom is van rijwielhande laar Walenkamp aan de Prin sessekade staat sinds december 1978 leeg. Een en ander werd later ook door de buren beves tigd. De politie zag wat dit pand betreft ondermeer om bovengenoemde reden van in grijpen af. Plaatsvervangend korpschef Mostert: „Ook "hier was er weer duidelijk van he terdaad sprake. Alleen de ge bruikswaarde van het pand kreeg van ons een ander etiket opgeplakt: „Leegstand." De politieman had er toen nog geen idee van, dat de proble men rond het pand later op de avond hevig zouden escaleren, 's Avonds om 18.00 uur werd er in het LVC-gebouw een derde krakersbijeenkomst be legd. Nog steeds, hoewel de spoeling inmiddels door het achterlaten van bezetters in het pand aan de Prinsessekade wat dunner was geworden, waren er onder de krakers ge noeg voorstanders van een laatste, derde kraakactie. Ook nu weer maakte men gebruik van de beproefde methode: ge decentraliseerd optreden en zorgen voor afleidingsbewe gingen. Om 20.00 uur werd het pand Oude Singel 170 ge kraakt. Met een laddertje ver schaften de krakers zich toe gang tot de eerste verdieping van het huis, dat sinds ander half jaar leeg staat (ook dit laatste werd door de buren be vestigd). Het pand is eigendom is van een particuliere huizen bezitter. De politie heeft dit pand, nadat het was gekraakt, de verdere avond ongemoeid gelaten. Onderwereld 's Avonds tussen 21.00 en 23.00 uur vonden de gebeurte nissen rond het tot dan toe met rust gelaten pand aan de Prinsessekade hun dramatisch dieptepunt. De voordeur van het voormalig Leidse Post-ge- bouw werd om 21.15 uur inge beukt door een ziedend fami lielid van de eigenaar, de rij wielhandelaar T. Walenkamp. Met gebruikname van een cir kelzaag was hij het pand bin nengekomen. Met het appa raat, dat in enkele seconden een flinke boom kan vellen, probeerde hij zich toegang tot de eerste verdieping, waar de krakers zich ophielden, te ver schaffen. Het is hem uiteinde lijk door een kennelijke over macht van politie en krakers niet gelukt. De man ontsnapte via de achterdeur de straat op. De omstanders aldaar moesten voor hun leven vluchten. De politie had de man gisteravond nog niet gearresteerd. Op straat hadden zich intussen voor- en tegenstanders van de krakers verzameld. Tussen deze partijen werden hier en daar rake klappen uitgewis seld. Toen de krakers in het pand er de lucht van hadden gekregen, dat ook de Haagse onderwereld zich opmaakte om Leiden een bezoek te bren gen, besloten zij om erger te voorkomen het kraakpand vrijwillig, onder het toeziend oog van de politie, te verlaten. De kraker van een pand aan de Uiterstegracht kwam gis teravond voor een onver wachte verrassing te staan. Het pand heeft hij dit najaar gekraakt en is thans bezig met het herstel. Nadat hij, te rug van een van de kraakac ties die gisteren in Leiden werden gehouden, zijn wo ning weer wilde betreden, bleek deze door anderen te zijn gekraakt. De kraker deed een beroep op de politie en na enig heen en weer gepraat kon de Hermandad rond half twaalf vannacht de kraker weer in zijn woonrecht her stellen. Ongeregeldheden bij de ontruiming van het gekraakte pand op de hoek van de Oude Singel en de Oostdwarsgracht. De kraakactie van het pand aan de Prinsessekade trok veel aandacht. Pelgrimstoch t Het Bisdom Rotterdam organiseert zaterdag 10 en zon dag 11 mei een bedevaart naar Maria's genadeoort in de Belgische Ardennen. Ook vanuit Leiden wordt za terdag vertrokken naar Banneux-Notre-Dame. Contac tadres is de Haagweg 49, tel. 310415. Kosten voor deel name bedragen 98 gulden per persoon (inclusief reis kosten, logies en twee maaltijden). Het thema van de bedevaart is 'Hier ben ik, Gij hebt mij geroepen'. Er wordt overnacht in het congrescentrum Rolduc in Ker- krade. Aanmelden kan gebeuren bij het Diocesaan Banneuxsecretariaat, Postbus 16, Meeuwenbeemd 1 in Nootdorp. Rommelmarkt De evenementencommissie van de Herensingelkerk houdt zaterdag 10 mei een zogenaamde rommel- en gezelligheids- markt op het voorplein van de kerk aan de Herensingel. Dq markt duurt van 's morgens tien tot 's middags half vier. Op de markt zijn onder meer kledingstukken, speel goed. boeken, huishoudelijke artikelen en bloemversierin- gen te koop. De opbrengst van de markt is bestemd voor de aanschaf van nieuw meubilair voor de pastorie. Eetclubs In mei worden in het Leids Volkshuis en in het buurt huis Inde Vroolijcke Arke eetclubs gehouden voor ou deren. De eetclubs bestaan uit maximaal acht leden, die een dag per week in een van de clubhuizen geza menlijk de maaltijd gebruiken. Kosten per diner be dragen vijf gulden. Donderdagmiddag 8 mei wordt een informatiebijeenkomst gehouden over de eetclubs. Het is de bedoeling, dat de eetclub in het Volkshuis gaat beginnen op dinsdag 13 mei, en Inde Vroolijcke Arke op donderdag 22 mei. Met de eetclubs wil men de oude ren meer voorlichting geven over gezond koken bij het ouder worden. De organisatie van een en ander is in handen van bet Dienstencentrum Binnenstad. Voor in lichtingen: tel. 125736. Volksdansinstuif In het Leids Vrijetijdscentrum aan de Breestraat wordt za terdag 10 mei een volksdansinstuif gehouden. Aanvang acht uur; de toegangsprijs bedraagt een rijksdaalder. Het programma is samengesteld door Yvonne Knijnenburg die ook voor de presentatie tekent Kinderfilms Een serie tekenfilms wordt woensdag 7 mei in de Ka pelzaal van het K&O-gebouw aan de Oude Vest 45 ver toond. Na de pauze wordt de hoofdfilm 'Zeg het met bloemen'gedraaid. Deze film uit de serie 'Een klas vol herrie', bestaat uit een aaneenschakeling van komische telefoon 141141. Leerlingen uitvoering De streekmuziekschool houdt donderdag 8 mei wederom een grote leerlingenuitvoering in de Zuiderkerk aan de Lammenschansweg. De uitvoering begint om half acht. Zoals gebruikelijk brengen verschillende kleine ensembles, gevormd door .leerlingen een staaltje van hun kunnen ten gehore. Vrijdag 13 juni houdt de streekmuziekschool vanaf zeven uur zijn jaarlijkse instrumentenparade voor nieuwe leerlingen in de foyer van de Stadsgehoorzaal aan de Bree straat. De open huis-dag is dit jaar op zaterdag 21 juni ge- pleind van half elf tot drie uur in het hoofdgebouw aan het Rapenburg 22. Workshop Onder leiding van Pamela Kirk wordt zaterdag 10 en zondag 11 mei een workshop gehouden op de achterzol der van het LAK-theater aan bet Levendaal. Het week einde is bedoeld voor personen, die al ooit iets op het gebied van toneel, mime, dans of clownerie hebben ge daan. Gewerkt wordt aan „The Expression of personal feelings through playing". Op beide dagen wordt van tien tot vijf uur geoefend. De kosten van de workshop bedragen vijftien gulden. Deelnemers kunnen zich melden op werkdagen van twee tot vijf uur op bet se cretariaat van het LAK, tel 124890. Mis voor overledenen In de kerkhofkapel aan de Zijlpoort wordt dinsdag 6 mei wederom een mis voor de overledenen opgedragen. De eu charistieviering begint om negen uur 's morgens. LEIDEN De ziekenom roep van het Leidse zieken huis Het Diaconessenhuis aan de Houtlaan, beter be kend als de ROVOZ (Radio- omroep voor ziekenhuis) be staat deze maarid 15 jaar. De ROVOZ viert dat heuglijke feit met een aantal activitei ten die buiten de studio in het ziekenhuis plaatsvinden. De activiteiten hebben tot doel patiënten en personeel te laten zien hoe de ROVOZ werkt. Vandaag heeft een normale avonduitzending plaats in de restaurette van het ziekenhuis. Belangstellenden kunnen daar van acht tot tien uur kennis maken met de medewerkers en verzoekplaten aanvragen. Op zaterdag 3 mei zal de RO VOZ de gehele dag (van negen uur tot half vier) uitzendingen verzorgen vanuit de hal van het ziekenhuis. Iedereen kan dan wederom kennismaken met ziekenomroep en ook kunnen er weer verzoekplaten worden aangevraagd. LEIDEN De komende dagen staat Leiden bol van de activiteiten rond de herdenking van de Tweede Wereldoor log. Een speciaal comité heeft zich ruim tevoren voorbereid. Men is in sep tember al begonnen met de uitwerking van een programma voor het herden- kingsgebeuren. Maar ook is een uitge breid programma ter viering van het 35-jarig bevrijdingsfeest samengesteld. Het is de bedoeling, dat de evenemen ten op de drie dagen voorafgaande aan maandag 5 mei in het teken komen te staan van herdenking en bezinning. Morgen wordt in de Stadsgehoorzaal aan de Breestraat een forumdiscussie gehou den met scholieren uit het voortgezet on derwijs. Het thema, dat daar wordt behan deld, heet: „De tijd tussen 1940 en 1945, de lessen uit die tijd en wat moet er nu ver der gebeuren." Het forum bestaat uit de heer Kappeyne van de Coppello, Grandia Smit (comité Ravensbrück), Mary Vaders (Dachaucomité), de heren Teengs Gerrit sen, Beekman, Korper (Verenigd Verzet), Maas (expogé en mr. A.B J. Koch (Enge landvaarder). Zaterdag 3 mei opent mr. M. Vrolijk, com missaris van de koningin in Zuid-Holland, 's morgens om half elf een grote bevrij dingstentoonstelling in de Burgerzaal van het Stadhuis. Op deze uitgebreide exposi tie wordt de opkomst van het fascisme in binnen- en buitenland behandeld, terwijl daarbij aansluitend op het geleidelijk ver zet daartegen en de uiteindelijke bevrij ding wordt ingegaan. Ook de oorlog in In donesië komt via foto's en andere bewaar de documentatie aan bod. Een bijzondere plaats neemt het Leids verzet in. Hierover is inmiddels veel materiaal verzameld, dat voornamelijk door de Leidse burgerij zelf werd aangedragen. Ook de rol in het ver zet die de Leidse universiteit heeft ge speeld wordt daarbij aanschouwelijk ge maakt. De beeldhouwster Truus Menger, in de oorlog medewerkster van de ver zetsstrijdster Hannie Schaft, heeft enkele beelden ter beschikking gesteld. Verder worden er als omlijsting van het geheel gedichten door Ida Vos voorgedragen en muziek gespeeld door fluitiste Veronica Steinbach. De Joodse schrijfster Leesha Rose (Liesje Roos), die in het Leidse ver zet heeft gezeten biedt haar boek „De tul pen zijn rood" aan. Mr. Vrolijk zal dit boek van haar in ontvangst nemen. De tentoonstelling is zaterdag 3 mei geopend vanaf hali elf, zondag 4 mei vanaf elf uur.' Maandag 5 mei is de tentoonstelling van half elf 's morgens tot negen uur 's a- vonds te bezichtigen. Toegang gratis. Buiten de organisatie van het comité om vindt 3 mei van twaalf uur 's middags tot twaalf uur 's nachts ook nog een jonge- renmanifestatie tegen het fascisme plaats in het Leids Volkhuis aan de Apothekers- dijk 33. De toegangsprijs is vier gulden. Clubhuis ,,'t Breehuys" vertoont zondag 4 mei van negen tot drie uur 's nachts films over het fascisme. De educatieve dienst van stedeliik mu seum „De Lakenhal" vertoont de komen de weken (van 3 tot 12 mei) de film „Een leger van gehouwen steen" van Theo van Haren Noman in het museum. De film beeldt aan de hand van oorlogsmonumen ten de geschiedenis van de bezettingsjaren uit Het begeleidend commentaar bestaat uit fragmenten van verzetsgedichten. De film is uit 1057. Hij wordt dagelijks om vier uur in het museum vertoond. In de weekeinden en op maandag 5 mei hebben diverse voorstellingen plaats.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1980 | | pagina 3