Tiendaags bezoek van paus aan Afrika:
18.000 kilometer en twintig toespraken
Fraaie Kazan is
geen dierenvriend
hond
zoekt:
huis
kerk
wereld
Korte metten
GEWEST
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 26 APRIL 1980 PAGIN;
-TAÏ
Als paus Johannes Paulus
II op vrijdag 2 mei in het
vliegtuig naar Afrika stapt
voor een tiendaags bezoek
aan Zaire, Volksrepubliek
Kongo, Kenia, Opper-Vol-
ta, Ghana en de Ivoorkust
zal hij aan zijn vijfde grote
buitenlandse reis beginnen.
Hij zal dan meer dan acht
tienduizend kilometer af
leggen en meer dan twintig
lange toespraken houden.
Overigens is hij niet de eer
ste paus, die Afrika be
zoekt, want in 1969 was
paus Paulus VI al in Oe
ganda.
Als paus Johannes Paulus
aan alle uitnodigingen, die
hem uit Afrika hebben be
reikt, zou moeten voldoen,
zou hij een paar maanden in
het zwarte werelddeel moe
ten rondreizen. De zes lan
den zijn dus een keuze, maar
wel een, afgewogen genoeg,
om van een gemiddelde, re
presentatief voor Afrika, te
kunnen spreken.
Voor de kerken van twee
van de landen Zaire en
Ghana betekent het be
zoek van de paus een hoogte
punt in de feestelijkheden
rond het feit, dat honderd
jaar geleden de eerste missio
narissen er aankwamen. De
kerk van Zaire heeft in die
eeuw een grote vlucht geno
men en is nu met bijna negen
miljoen gelovigen, verdeeld
over zes kerkprovincies en
achtenveertig bisdommen de
grootste van Afrika. Het is
ook een krachtige kerk. Zij is
sterker uit de strijd gekomen,
die jarenlang met president
Mobutu is gevoerd.
De kerk in Ghana telt 1,3
miljoen katholieken, onge
veer tien procent van de be
volking. Bijna de helft van
de vijfhonderd priesters en
vrouwelijke religieuzen komt
al uit het volk zelf. Vooral op
het terrein van de volksge
zondheid en het onderwijs le
vert de katholieke gemeen
schap een groot aandeel.
Kenia en de Ivoorkust, twee
andere landen die de paus
bezoekt, zou men beide eco
nomisch als voorbeeldlanden
kunnen beschouwen, maar
wat de toestand van de kerk
betreft verschillen zij nogal.
Kenia is voor 67 procent
christelijk en heeft slechts
een kleine islamitische bevol
kingsgroep. De meerderheid
van de bevolking van Ivoor
kust hangt een stamgods-
dienst aan. Een kwart van de
bevolking behoort tot de is
lam en slechts een half mil
joen maakt deel uit van de
katholieke kerk.
In beide landen echter be
staat er een vreedzame en
vruchtbare samenwerking
met de staat en in beide lan
den ook wordt de kerk geleid
door bekwame, zelfs charis
matische personen. Zowel
aartsbisschop Bernard Yago
van Abidjan als kardinaal
Maurice Otunga, aartsbis
schop van Nairobi, genieten
groot aanzien in hun land.
Korte bezoeken brengt de
paus aan Opper-Volta en de
Volksrepubliek Kongo. In
het laatste land kunnen de
450.000 katholieken en
200.000 protestanten het met
de marxistisch-leninistisch
georiënteerde regering rede
tijk vinden. De regering weet
ook wel, dat zij de medewer
king van de kerk bij de
maatschappelijke opbouw
van het land niet kan missen.
Niettemin hopen de katholie
ken van de Volksrepubliek
Kongo, dat het bezoek van de
paus zal leiden tot een meer
tolerante houding van de
staat ten opzichte van het on
derwijs en de vorming van
de jeugd.
Een van de armste landen
van heel Afrika is Opper-
Volta. In dit land vormen de
christenen met een aandeel
van acht procent in de totale
bevolking een zwakke groep,
maar zij groeit snel en heeft
een goede reputatie, vanwege
haar maatschappelijk engage
ment. De kerk is er in 1900
met drie Europese missiona
rissen begonnen. Nu telt zij
negen bisdommen, waarvan
er acht worden geleid door
Afrikaanse bisschoppen. Al
leen al in de afgelopen vijf
entwintig jaar is het aantal
katholieken zes keer zo groot
geworden, dankzij vooral de
voorbeeldige rol, die de kerk
heeft gespeeld bij de ontwik
keling van het land. Prak
tisch de gehele leidende be
volkingsgroep christenen
en niet-christenen heeft
katholieke scholen bezocht.
En al zijn die elf jaar geleden
vanwege financiële moeilijk
heden aan de staat overge
dragen, toch blijft de kerk
onverminderd betrokken bij
-vorming en ontwikkeling. De
kerk neemt momenteel deel
aan 250 ontwikkelingsprojec
ten, vooral op landbouwkun
dig gebied en bij de bestrij
ding van de gevolgen van de
droogte in het noorden van
het land hebben katholieken
en moslims zodanig positief
samengewerkt, dat men ge
rust kan spreken van een
model -voor geheel Afrika.
De Parijse politie heeft deze
week moeten ingrijpen toen
traditionalistische katholie
ken een toespraak dreigden
te verstoren van de Zwitser
se theoloog Hans Küng
voor ongeveer duizend toe
hoorders. Terwijl buiten het
gebouw werd gedemon
streerd, zei Küng, wie zoals
bekend, onlangs de kerke
lijke leeropdracht is ontno
men, onder meer, dat men
geen vrijheid van gods
dienst kan eisen en op kan
komen voor de rechten van
de mens, terwijl men niet
bereid is deze vrijheid bin
nen de kerk toe te staan. Na
afloop van de bijeenkomst
kon Küng slechts onder be
scherming van de politie
veilig naar zijn auto ko-
De in Roemenië werkende je-
zuiet, pater Michaël Godo, is
tot een hoge geldboete veroor
deeld na te zijn beschuldigd
van ongeoorloofde financiële
handelingen, zo meldt het ge
neralaat van de jezuieten in
Rome. Pater Godo is pastoor
in Baile Herculane. Hij is de
enige van tien jezuieten in
Roemenië, aan wie pastorale
activiteiten nog niet verboden
zijn. De ongeoorloofde finan
ciële handelingen bestonden
hierin, dat pater Godo geld
had ingezameld voor de bouw
van een nieuw kerkje. De
rechtbank veroordeelde hem
tot een boete van 140.000 lei,
precies het bedrag, dat hij
voor de bouw van de kerk
had ingezameld.
De Italiaanse bisschop Gio
vanni Mariani (60) is be
noemd tot eerste apostoli
sche pro-nuntius (Vaticaans
ambassadeur) in Grieken
land. Hij is afkomstig van
het staatssecretariaat. Tot
het opnemen van diploma
tieke betrekkingen tussen
de Heilige Stoel en Grieken
land werd vorig jaar beslo
ten. De orthodoxe kerk in
Griekenland, waar de
rooms-katholieken slechts
een geringe minderheid vor
men, heeft sindsdien her
haalde malen tegen deze
plannen geprotesteerd.
In Moskou is het proces geo
pend tegen Wladimir Poresj
(31), een van de oprichters
van het onofficiële christelij
ke seminarie te Moskou en re
dacteur van het tijdschrift
„Obsjtsjina" (de gemeente),
dat door het seminarie wordt
uitgegeven. Hij wordt be
schuldigd van anti-Sovjetagi
tatie en -propaganda. Hij kan
maximaal tot zeven jaar kamp
en vijf jaar verbanning wor
den veroordeeld. Alexander
Ogorodnikov, stichter van het
seminarie, is naar de provin
cie Kalinin vervoerd, waar hij
op dezelfde beschuldiging te
recht moet staan. Het over
brengen naar de provincie is
bedoeld om buitenlandse cor
respondenten te hinderen in
hun berichtgeving.
Het meinummer van „De
Heraut", tijdschrift voor ge-
loofsbezinning (Postbus
418, 6500 AK Nijmegen)
handelt over „lagelandse
heiligheid". Het blad con
stateert een nieuwe belang
stelling voor heiligen, ook
uit onze eigen lage landen,
met name voor mystieken
en voor de „Moderne Devo
tie" van Geert Groote (1340-
1384) en de zijnen. Dr. E.
Gemmeke constateert, dat
deze heiligheid praktisch
was en nuchter, zonder
overdreven schuldbesef en
met veel aandacht voor het
leven van Jezus. Guus van
Hemert schetst hoe Geert
Groote, omwille van de ar
men en het innerlijk leven,
zich verzette tegen het bou
wen van de Utrechtse dom
toren. Aandacht krijgen
verder Ruusbroec, Liduina,
Peter Kanis en de eigentijd-|
Raad van Europa
vraagt
godsdienst
vrijheid
in Oost-Europa
de Raad
De assemblee van
van Europa heeft
tijdens de vergadering
Straatsburg unaniem een
resolutie aangenomen,
waarin de lid-staten wordt
gevraagd op de vervolg
conferentie voor vrede en
veiligheid in Europa, die
van de zomer in Madrid
wordt gehouden,
dringen op volledige vrij
heid van godsdienst
weten in Oost-Europa. Dit
door het uitoefenen van
druk door de eenentwintig
democratische Europese
lid-staten van de raad op
regeringen, parlementen
en internationale organi
saties.
De parlementariërs erken
nen, dat het recht „om God
te dienen een van de meest
fundamentele mensenrech
ten is. Het fundament
dit recht ligt in de or
vreemdbare waardigheid
van de mens als individu".
De lid-staten van de Raad
van Europa moeten in Ma
drid aandringen op het in
stellen van een speciale
commissie die het recht
heeft onderzoek te doen
naar discriminatie en ver
volging van religie. De com
missie zou haar bevindingen
publiceren.
V.
\A
)E
fO
IE
)P
E.
u.
mmv. Bronzangertjes; H. Bonifatius zi
9.45 u. hoogmis, 11.30 u.; H. Pius z
10.30 u. hoogmis. 11.45 u.;
Antonius 9-30 u
9.30 i
van Padua za. 19.00 u. euch. met muziKaie omlijs
ting. zo. 9.30 u„ 11.00 u. euch. met koor; H. Leo-
nardus za. 19.00 u.. zo. 9.00 u., 10.45 u. hoogmis,
12.00 u.; H. Petrus za. 19.00 u.. zo. 9.00 u., 10.30 u.
hoogmis. 12.00 u. en 18.00 u.; O.L. Vr. Hemelvaart
zat. 19.00 u.. zo. 8.30 u.. 9.30 u.. 11.00 u. euch.,
mmv. Dames en Herenkoor; Oud Kath. Kerk zo.
10.00 u. hoogmis.
AARLANDERVEEN:
za. 19.00 u„ zo. 7.30 u.. 10.30 u. hoogmis; dep. Ter
Aar zo. 9.00 u. hoogmis, 12.00 u.
HAZERSWOUDE-DORP:
H.H. Engelbewaarders za. 19.00 u. met orgel, 2
8.00 u., 10.00 u. hoogmis, 11.30 u.
HAZERSWOUDE-RIJNDIJK:
zo. 10.00 u. euch. H. Bernardus; Het Anker j
19.00 u. euch., zo. 8.45 u. en 11.15 u. euch.
LANGERAAR:
za. 19.00 u.. zo. 8.30 u.. 10.00 u. en 11.30 u.
LEIDERDORP:
H. Menswording za. 19.00 u., zo. 9.00 u., 10.30 u.
hoogmis, 12.00 u.
LEIMUIDEN:
za. 19 00 u., zo. 7.30 u.. 9.30 u. hoogmis. 11.15 u.
LISSE:
Agathakerk, za. 19.00 u.. zo. 10.00 u.. 11.30 u.; dep.
Poelpolder za. 19.00 u.. zo. 9.00 u. en 11.30 u.; Ma-
rlakerk, za 19.00 u. (eerste zaterdag v.d. maand
jongerenviering), zo. 8.30 u.. 10.00 u. hoogmis,
11.45 u.; H.H. Engelbewaarders za. 19.00 u.. eerste
zondag v.d. maand: 8.00 u., 9.30 u.. 11.00 u. hoog-
17.45 u.; overige zondagen: 8.00 u., 9.30 u.
1 17.45 u.
NIEUW VENNEP:
9.30 u. hoogmis, 11.00 u. euch.
NOORDWIJK AAN ZEE:
(Maria ter Zee) za. 19.00 u. euch. met samenzang,
zo. 9.30 u. hoogmis lat. zang, 11.00 u. euch. met sa
menzang.
NOORDWIJK-BINNEN:
za. 19.00 u.. zo. 8.00 u., 10.00 u. hoogmis. 11.30 u.
NOORDWIJKERHOUT:
St. Jozef za. 19.00 u. (gem. koor), zo. 10.00 u.
hoogmis met koor, 11.30 euch. met samenzang; St.
Victor za. 19.00 u. euch. met herenkoor. zo. 9.30 u.
hoogmis met dameskoor, 11.00 u. euch. met sa
menzang
zo. 9.00 u. euch. ned. 11.00 u. euch. latljn.
OUD ADE:
za. 19.00 u., zo. 8.30 u. hoogmis, 10.30 u. gemeen-
RÓELOFARÉNÖSVEEN:
Maria Presentatie: za. 19.00 u., zo. 8.00 u., 9.30
hoogmis. 11.00 u.; H. Petrusbanden za. 19.00 i
zo. 9.30 u. hooamis, 11.00 u.. 12.15 u.
RIJPWETERING:
za. 19.00 u., zo. 7.30 u., 9.00 u. hoogmis met here
19.30 u., zp. 8.00 u„ 9.30 u. hoogmis. 11.00 u
VOORSCHOTEN:
St. Laurentius: za. 19.00 u., zo. 10.00 u. euch. (ko
en volkszang). 11.30 u. (euch. met zang); aula
Hofland: za. geen dienst, zo. 11.00 u. (euch.
8.30 u.. 10.00 u. hoogmis. 11.30
10.00 u. hoogmis.
WARMOND:
za. 19.00 u.. zo.
WOUBRUGGE:
za. 19.00 u., zo
ZEVENHOVEN:
za. 19.00 u.. zo. 9.00 u. hoogmis, 10.45 u.
ZOETERWOUDE-RIJNDIJK:
Meerburgparochie za. 19.00 u. met wisselende I
ren; zo. 9.30 u. hoogmis met wisselende kor j
11.00 u. met-volkszang.
ZOETERWOUDE:
St. Jan Zuidb. weg za. geen dienst, zo. 9.30
hoogmis. 11.00 u.; Chr. Dienaarkerk za. 19.00
PROT. KERKDIENSTEN ZONDAG
LEIDEN. Hervormde Gemeente:
Hooglandse Kerk 10 00 ds. Lamping,
11.45 Oecum. Studentendienst; Ma-
rekerk 10 00 prof. de Jonge, 17.00
prof-Graafland: Maranathakerk 10.00
Kerk: 10.30 ds. Kuipers: Baptistenge
meente: 10.00 ds. v.d. Berg; Evang.-
Luth.Kerk: 10.15 ds. Happee, volledi
ge Hoofddienst; Nieuw Apostolische
Dikkes; Leger des Heils: 10.00
Vree, 18.30 ds. Stolk; I
Heils: 10.00
Rotterdam 18.30 ds. Trouwborst; Ge-
ref.Kerk 10.00 ds. Houtman, 18.30
dienst.
Boskoop: Herv.Gem.: Dorpskerk 9.30
ds. Stelwagen. 18.30
stek 9.30 ds. Omta; De Stek 9.30
Omta; Geref.Kerk: 9.30 en 17.00
Dijkstra; Chr.Geref.Kerk 9.00
17.00 ds. van Langevelde.
Santen. Sassenheim; Jeugdkapel
Vredeskerk 10.30; De Goede Herder
10:30.
GEREFORMEERDE EN ANDERE
KERKEN:
Zuiderkerk 10.00 ds. Sytsma; Petra-
9.00 en 17.00 (zangdienst) ds. Riet
veld; Groenhoven 10.00 Mw. van Ku-
elnen; Jeugdhavendiensten: De Mirt
itisten 11.00 ds. Bouwer; Evang.
18 samenkomst.
Aarlanderveen: Herv.Gem.: 10.00 ds.
Mw. Westera-Franken 19.00 Zang-
dienst; Geref.Kerk 10.00 ds. Stolk,
18.30 ds. Verheul; Chr.Geref.Kerk
9.30 Dienst des Woords. 14.30 ds.
v.d. Weerd, Zeist.
Ter Aar: Herv.Gem.: 9.30 ds. van
Doorn. 18.30 ds. Klein Kranenburg;
Geref.Kerk 9.30 en 18.30 ds. Beze-
(Oudshoorn-Ridder- Vlie
Kerk. Diensten 10.00 en 17.00; Volle
Rijnland 9.45 ds. Bulthuis-
Soefiebeweging 16 Eredienst.
Koudekerk ad. Rijn: Herv.Gem.:
10.00 ds. Vermeulen. Valkenburg,
19 00 ds. de Kruijf. Rijnsaterwoude;
Geref.Kerk: 10.00 dr. Vlijm, Leiden,
19.00 ds. Sfnit, Heemstede.
Leiderdorp: Herv.Geref.Kerken:
Dorpskerk 10.00 ds. van Loenen,
18.30 Sipke van der Land. Wasse
naar; Hoofdstraatkerk 10.00 ds.
Geursen; Scheppingskerk 9.00 en
i 18.30
Chr.Geref.Kerk: 9.30
Dienst. 14.15 ds. Hamstra. Alphen.
Nieuwveen: Herv.Gem.: 9.30 ds. Mo
lenaar.
NiPuw Vennep: Herv.Gem.: 9.30 ds.
Go-
Ev. Broederschap Gem. Centrum
16 00 samenkomst.
Oude Wetering: Herv.Gem.: 9.30 ds.
Chr.Geref.Kerk 9.30
Rijnsburg: Herv.Gem. Grote Kerk
Voorschoten: Herv.Gem.: 10.00 t
Meyering, 19.00 jeugddienst.
10.00 Dienst; Geref.kerk 9.30 ds. d
Zeeuw, 19.00 ds. Huisman; aula 9.3 l-
ds. de Zwart.
Warmond: Herv.Gem.: 10.0
Tonkelaar.
Wassenaar: Herv.Gem.: Dorp 10.0
veld): Herv./Geref. diensten: Goede De Kaag: Herv. Gem.: 10.00 ds. Kolk- 10.30 ds. Doesburg.
Sole Mio 9.00 ds. Keuning.
10.00 dr. Henkei, 17.00 ds. Wiersma,
Katwijk a.d. Rijn: Herv.Gem.: Dorps-
De Bron: 9.00 ds. van Santen. H.D.,
10.00 ds. v.d. Ree; 10.30 ds. Verheul,
18.30 ds. v.d. Brink. Enkhuizen, zang-
dienst; Ashram-Coll. 9.30 ds. Mulesr, .Kerk 9.3Ö ds. v.d. Horst, 17.00
Voordouw. 18.30 ds. Gebraad; Geref-
10,00 uur; Het Mie
Merenwijk aula Valkenpad 9.30 t
11.00 eucharistie/avondmaal; Gere
tuskerk 10.00 ds. Vroegindewey.
Herv.Gem.: Dorp 10.00 ds. de
Gelder. Pauluskerk 10.00 en 19.00
Hooft; Geref.Kerk. Diensten
Arnold, Amersfoort; Geref-
srk Vr. BV Salv.: 10.45 ds. Schuur-
in. 17.00 ds Meester.-
Oegstgeest: Groenekerkje 10.00 ds.
Boorman. Bussum; Endegeest 9.30
ds. Friederich; Diaconessenhuis:
10.30 ds. v. Santen. 19 00 ds. Kerst
en; Van Wijckersloot 16.00 ds. Veg-
19.00 ds. Baas,
f. kerk 9.30 en
17.00 ds. Baas; Chr.Geref.Kerk 10.00
Geref.Kerk Dorp 10.00 en 17.00
Kersten, Katwijk Zuid: 10.00 ds.
r.Gem.: 9.30 ds.
Pannekoek; Gere
.Kerk 9.30 ds. v. Wijk. Amsterdan
v.d. Ree, Alphen.
E.Gem.: 19.00 samenkomst In kerk
NPB.
Valkenburg: Herv.Gem.: 10.00 ds.
v.d. Velden, Mijdrecht. 18.30 ds. Ver-
r
Wekelijks verschijnt in de Leidse Courant de rubriek
„Hond zoekt huis". In deze rubriek wordt een hond (of
soms ook wel een kat) beschreven die in het asiel verblijft
om daar een zekere dood tegemoet te gaan... tenzij het dier
een goed tehuis vindt De in de rubriek beschreven hon
den zijn óf gevonden, óf door hondenbezitters naar het
asiel gebracht Ze worden om uiteenlopende redenen afge
staan, vaak begrijpelijk, maar soms ook volslagen onzinnig.
De in „hond zoekt huis" beschreven dieren zijn alle goed
gezond, hebben een wormkuur ondergaan en zijn volledig
ingeënt. Tegen betaling vah circa 60 gulden ten bate van
zwerfdieren zijn ze af te halen. Adres: Nieuw Leids Diere
nasiel, Besjeslaan 6b, Leiden. Tel.: 411670. Geopend di. t/m
vr. 10-12 en 14-17 uur, za. 10 tot 12 en 14-16 uur. Zondag en
maandag gesloten.
LEIDEN De fraaie Duitse herder
Kazan, die deze week door het dierena
siel warm wordt aanbevolen heeft ei
genlijk maar één onaangename karak
tertrek. Hij zou eigenlijk het enige dier
op de wereld willen zijn en gedraagt
zich dan ook niet al te hartelijk jegens
andere viervoeters.
De oorzaak van dit afwijkende gedrag is
niet bekend. Kazan werd twee maanden
geleden als vondeling bij het asiel afgele
verd door iemand uit Leidschendam en
zijn verleden is derhalve in nevelen ge
huld. De twee jaar oude Kazan was in het
begin niet al te enthousiast over het asiel.
Hij was nogal angstig en kon maar weinig
begrip opbrengen voor de mensen die
hem in dat kleine hondenhok stopten. In
middels is hij dikke maatjes geworden
met asielbeheerster Mieke Tiele en ook
met de anderen kan hij nu goed opschie
ten. De omgang met mensen is eigenlijk
geen probleem, ook al zal Kazan nooit een
allemansvriend worden en zich tegenover
vreemden wat gereserveerd opstellen. De
contacten met andere dieren, vooral met
honden verlopen op zijn zachtst gezegd ui
terst stroef. Kazan gromt en laat zijn tan
den zien zodra hij een andere hond ziet.
Tot nu toe werd hij daarbij stevig aan de
lijn gehouden en het is nog niet bekend
wat hij doet als hij los loopt. Mogelijk is hij
dan niet zo agressief.
Kazan is in ieder geval een erg mooie en
raszuivere Duitse herder. Hij is een stoere
hond om te zien, met een grote kop die is
afgezet met twee krachtige gespitste oren.
Kazan heeft een schitterende dikke vacht
in de kleuren bruin, beige en zwart en
staat 70 centimeter hoog op de poten. Ka
zan is kerngezond en ook een erg sterke
hond. Kazan is redelijk gehoorzaam, maar
hij moet wel even weten wie er de baas is
en soms moet hij wat krachtig worden
toegesproken. Zijn nieuwe baas alles voor
hem zijn, Kazan heeft alles in zich om een
uiterst trouwe metgezel te worden. Kazan
is verder waaks en vindt het prachtig om.
een partijtje te stoeien. Stokken vindt de
speelse Kazan voortreffelijke speelobjec-
ten.
Kazan is geen hond die overal terecht
kan. Hij is niet geschikt voor al te kleine
kinderen, heeft wel wat ruimte nodig en
kan beter niet in een omgeving terechtko
men waar veel andere dieren rondlopen.
Kazan is niet met katten te combineren.
In de auto gedraagt hij zich voortreffelijk.
Kazan gaat keurig achterin liggen zonder
zich met de besturing te bemoeien. Kazan
is al met al toch geen hopeloos geval en
verdient zeker een kans om uit het al te
krappe asiel te geraken.
Igor
De oude dwergpoedel Igor, de hond van
vorige week heeft een nieuw tehuis ge
kregen in Voorschoten. Een mevrouw uit
deze plaats heeft zich over hem ontfermd
en Igor kan zeer zeker een aantal geluk
kige laatste levensjaren tegemoet zien.