Boeiend portret van Hannie
Schaft in „De laatste fase"
1
Drie generaties praten met
elkaar over hun relaties
TERUGBLIK
Voorlopig nog
geen Wereldomroep
via de kabel
Kleine incidenten
op songfestival
'1
hou r
het l
scherm
in het
oog
TELEVISIE VANAVO
TELEVISIE ZATERDA
RADIO VANAVOND
RADIO ZATERDAG
ssstssssi
RADIO/TELEVISIE
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 18 APRIL 1980
Pi \D
Hannie Schaft, het meisje met het rode haar, dat kort
voor de bevrijding in de duinen bij Ovérveen werd gefu
silleerd.
DEN HAAG Technisch is het niet mogelijk op korte ter
mijn de buitenlandstalige uitzendingen van de Wereldom
roep via PTT-lijnen aan te bieden aan de diverse kabelnet
ten in den lande. Dit heeft minister Gardeniers van CRM
woensdag geantwoord op schriftelijke vragen van de VVD-
kamerleden Keja en Blaauw.
De PTT zal nader onderzoeken op welk bedrag de tarieven voor
aansluiting moeten worden gesteld. Zeker is evenwel, dat ze ho
ger zullen uitvallen dan die voor de Tweede Kamer-uitzendin
gen.
Mevrouw Gardeniers schrijft verder geen bezwaar te hebben te
gen aansluiting op het wereldomroeplijntje van anderen dan ka
belexploitanten. Zij wil dat echter ook niet met nadruk stimule
ren, omdat de oproepwet bepaalt dat de uitzendingen van de
Wereldomroep bestemd zijn voor ontvangst in het buitenland.
Terwijl in het centrum van Den Haag de feestelijkhe
den rond het Eurovisie-songfestival al zijn losgebar
sten, wordt in het Ned. Congresgebouw nog koortsach
tig gewerkt aan de voorbereiding van dit evenement.
Hoewel de organisatie vlekkeloos lijkt te verlopen en
de werksfeer optimaal kan worden genoemd, gebeuren
er ook enkele onverwachte dingen, die het festival al
leen maar levendiger maken.
De Italiaanse equipe moest in ijlvaart van het vliegveld
naar het Congresgebouw worden vervoerd en verscheen
nog maar net op tijd voor de repetitie. Regisseur Theo Or
deman hanteert een strak schema, waardoor alles precies
op tijd volgens plan verloopt. Eenmaal op het toneel wilde
Alan Sorrenti zich door een zevenman sterke groep laten
begeleiden, maar het regelement schrijft voor dat er hoog
uit zes musici op het podium mogen staan. Bovendien ging
de Italiaanse zanger tijdens de repetitie
van zijn liedje steeds over in het Engels, terwijl uitsluitend
in de eigen taal gezongen mag worden. Toen begonnen de
problemen voor Alan pas goed, want zijn achtergrondkoor
tje spreekt geen woord - Italiaans. Daarna bleek ook nog
eens dat zijn kleding nog niet in Holland was aangekomen.
En tot overmaat van ramp klopte een begeleidende ge
luidsband niet en duurde zijn nummer twintig seconden
langer dan is voorgeschreven. Behoorlijk verhit beloofde
Alan dat alles voor zaterdagavond nog perfect in orde zou
komen.
Ook rond de Belgische deelnemers rezen tijdens de repeti
tie wat probleempjes. De groep Telex komt namelijk uit
met het meest experimentele liedje van het festival „Euro-
vision", een elektronische disco-dreun op moog en synthe
sizer. Het refrein van dit nummer wordt door bandjes ein
deloos gerepeteerd en maakt het gebruik van het orkest
overbodig.
,,Dat is zo erg niet, iedereen is vrij wel of niet met het or
kest te werken. In het verleden zijn er ook artiesten ge
weest, die alleen met harp of gitaar begeleiding optraden.
Maar de Belgen gebruiken ook een stemvervormer en vol
gens de regelementen mag dat niet. Het ging er hier om of
de jongens van Telex nog wel zelf spelen en zingen en in
hoeverre die geluidsmachine dat voor hen doet", legde or
ganisator Warry van Kampen uit Uiteindelijk moest mu-
ziek-deskundige Rogier van Otterloo op het toneel komen
om de zaak te controleren, maar het liedje blijft in de race.
Voor de rest heeft niemand wat te klagen. Vooral de nieu
we manier van presentatie lijkt een succes te worden. Elk
land heeft een eigen beroemdheid meegebracht, die het
liedje in de moedertaal aankondigt. Voor Nederland is dat
Marlous Fluitsma, de vrouw van Herman Van Veen.
Warry van Kampen: „Het vertalen van de aankondigingen
door een vaste presentatrice hield eigenlijk alleen maar op.
Het haalde behoorlijk de vaart uit het programma, daarom
doen we dat niet meer. Ieder land doet nu zijn eigen aan
kondigingen. Dat geeft geeft ook een extra charme aan het
geheel. Producent Fred Oster is met Marlous Fluitsma ko
men aandragen en die voelde er wel wat voor".
MICHAEL PETERSON.-
age beveiliging van het festival blijkt het alle-,
/el mee te vallen. Twee journalisten j
Met de streng,
maal nog
proef op de som en smokkelden met groot gemak twee
dertig centimeter lange dolkmessen mee naar binnen. Ten
slotte blijft het de taak van de journalist alles op zijn juiste
waarden te schatten. Wat de beveiliging van het Ned. Con
gresgebouw betreft zijn zij erg teleurgesteld.
De tweede documentaire In de AVRO-
serie „De laatste fase" levert een
boeiend portret op van Hannie Schaft,
„het meisje met het rode haar", dat na
drie jaar hard werk in het ondergrond
se verzet, op 17 april 1945, kort voor de
bevrijding, in de duinen bij Overveen
door de Duitsers werd gefusilleerd.
Over de historische reconstructie kan
verschillend worden gedacht, te meer
omdat over verscheidene gebeurtenis
sen rond Hannie de berichten niet met
elkaar in overeenstemming zijn. Maar
om de historie heeft de AVRO zich
minder bekommerd; de bedoeling van
deze omroep was een menselijk portret
te maken van de studente, die van een
verlegen meisje veranderde in een har
de strijdster in het verzet en er niet
voor terugdeinsde menfen te liquide
ren, wanneer dat in de ogen van het
verzet noodzakelijk was. Dit portret
wordt zondag uitgezonden om 20.20 uur
via Ned. I.
Hannie Schaft zou aanvankelijk ook voor
de mensen van het verzet niet het type
zijn, dat geschikt kon worden geacht voor
het harde verzet. Het meisje was op school
een modelleerling die weinig aandacht
vroeg, al viel het haar klasgenoten al wel
op, dat zij er onwrikbare meningen op na
kon houden. Toen het meisje op 19-jarige
leeftijd bij het verzet kwam, kreeg zij het
zelfde werk te doen als zo veel andere
vrouwen: het stelen van persoonsbewij
zen, het verspreiden van verzetsbladen en
het verzorgen van onderduikadressen.
Later zou zij worden betrokken bij over
vallen en het liquideren van landverra
ders. De vriendelijke studente in de rech
ten zou ook bij de Duitsers de bijnaam
krijgen: das rothariges Mödel, naar wie
met toenemende interesse en later zelfs
verbeten werd gezocht.
De documentaire van Ineke Hilhorst is
opgebouwd uit terugblikken van mensen
die Hannie Schaft van heel nabij hebben
gekend. Die aanpak kan gemakkelijk lei
den tot een statische reconstructie, maar
dat is in deze produktie niet het geval.
Wat de oud-verzetstrijders en familiele
den te vertellen hebben, levert tezamen
levendige beelden op, die Hannie Schaft
in een even duidelijk daglicht plaatsen als
in een gespeelde reconstructie.
Het verzet in het algemeen en de rol die
Hannie Schaft daarin heeft gespeeld,
wordt slechts heel licht aangestipt. Wel
wordt heel duidelijk gemaakt, wie Hannie
Schaft was, van wie voornamelijk bekend
was dat zij opviel door haar rode haar en
dat zij kort voor de bevrijding werd gefu
silleerd.
De documentaire heeft ook een nevenef
fect. Oudverzetstrijders vertellen thans
over de noodzaak van het liquideren van
mensen, als het uitsnijden van een gezwel,
dat niet in de maatschappij van toen paste.
Waarbij men wel moet constateren dat
deze mensen nu nog in leven zouden zijn
als brave burgers, als de omstandigheden
destijds anders waren geweest.
Over Hannie Schaft is niet zo heel veel
bekend, noch over de dag, waarop zij in
de duinen bij Overveen werd gefusilleerd.
Een verzetstrijdster: „We stonden met een
bos bloemen voor Hannie bij de gevange
nis, toen de oorlog was afgelopen. We
hebben de bos maar gegeven aan de laat
ste gevangene, die werd vrijgelaten; Han
nie was er niet meer bij".
Sinds de bevrijding is er sprake van, dat
voor Hannie Schaft een monument moet
worden opgericht, maar tot op heden is
daar niets van gekomen. Een van de rede
nen zou zijn, dat Hannie overtuigd com
muniste was, bij wie een monument niet
zou passen. De AVRO: „Omdat dit monu
ment er nog steeds niet is, maar we wel
iets wilden doen, maakten we deze docu
mentaire. We waren dat trouwens al veel
langer van plan".
Voor sommigen kan deze documentaire
een hernieuwde aanzet geven tot de op
richting tot een monument; de overleven
den houden hun verklaringen sober, hoe
wel beeldend genoeg. In elk geval wordt
aangetoond, hoe overtuigd de verzetstrij
ders hun werk deden en onder welke om
standigheden. Bovendien wordt het be
langrijkste aspect rond Hannie Schaft
goed belicht, hoe het kon gebeuren dat de
jonge vrouw uiteindelijk in handen van
de Duitsers kon vallen. Aangenomen
wordt, dat de vriend van Hannie die be
trokken was bij de liquidatie van een
SS'er, haar naam en verblijfplaats heeft
genoemd, nadat hij ernstig gewond werd
opgepakt.
Het verzet kan op een willekeurig aantal
manieren worden toegelicht; de wijze ech
ter waarop de AVRO het aanvatte, door
de unieke plaats van Hannie Schaft in het
verzet toe te lichten, is veelbetekenend. In
elk geval wordt het begrip oorlogsslach
toffers in een nieuw licht geplaatst.
FRITS BROMBERG
Een „echt" revuenummer is te zien in „Kwistig met muziek".
Onder de titel „Albumbla
den" start de IKON-televisie
vanavond een serie praat
programma's, waarin de re
latie tussen twee mensen het
belangrijkste onderwerp
van gesprek zal zijn. Veron
dersteld wordt er wel eens,
dat relatieproblemen waar
mensen tegenwoordig mee
te kampen hebben, vroeger
niet bestonden. Is dat werke
lijk zo? Wordt in onze tijd
en onze cultuur de invloed
van gezins- en familierela
ties werkelijk verwaarloosd
of is er veel meer verbon
denheid tussen de verschil
lende generaties dan we ver
moeden? Dit vragen de ma
kers van deze achtdelige se
rie, Anita van Ommeren, Eg-
bert van Hees, Peter Hofste
de en Wim Nieman, zich af.
Laatstgenoemde praat hiero
ver in de studio met verte
genwoordigers van drie ge
neraties: drie echtparen die
omstreeks de eeuwwisseling
zijn geboren, hun kinderen
of schoonkinderen van om
en nabij de vijftig jaar en de
kleinkinderen met hun part
ners. Behalve over dit on
derwerp praten de drie gene
raties over de invloed van
gebruiken en gewoonten van
de tijd waarin je leeft, op je
persoonlijk bestaan. En of
het werkelijk' waar is, dat
kleinkinderen en grootou
ders meer en dieper dan ooit
met elkaar verschillen. Dit
programma heeft een andere
vorm dan de „Geloof, Hoop
en Liefde Show" en de „Geld
en Geluk show", de eerder
uitgezonden praatseries van
de IKON-televisie. In deze
nieuwe reeks ontbreekt het
publiek en het „show-ele
ment". Ned. I 22.50 uur.
Dierenwereld
an een krokodillenkwe-
n Zuid-Afrika.
18.59 uur.
Op volle toeren
Chiel Montagne presenteert
naast de Nederlandstalige Top
5 de artiesten ondermeer
Maggie McNeal, Lenny Kuhr,
Vader Abraham en de Zange
res zonder Naam die een
kansje maken op de ereplaats.
Ned. I 19.23 uur.
Onze ouwe
Commissaris Köster steekt in
„Een nieuwe collega" zijn neus
in een misdaadzaak die zijn
collega's al maandenlang ner
veus maakt. Auto's met geld
transporten worden overval
len en leeggeroofd, maar ieder
spoor van de daders ontbreekt.
Ned. I 20.30 uur.
Artiesten
In „Artiestencafé" ontmoet
Dimitri Frenkel Frank in een
Amsterdams café onder ande
ren Martine Bijl, Patricia
Paay, Margriet Markerink en
Thijs van Leer.
Ned. I 22.05 uur.
Matt en Jenny
De deftige dame Samantha
gaat in „De man met het mas
ker" op haar eentje naar de
gevaarlijke „Duivelspas", waar
zij haar vermiste man denkt te
vinden.
Ned. II 18.59 uur.
Wim Neijman presenteert de eerste aflevering van zijn
nieuwe programma.
het
Wasbeer
In de serie „Dieren
wild" wordt aandacht besteed
aan de wasbeer. Opvallend bij
dit bosdier zijn de poten die zo
verfijnd zijn, dat ze meer weg
Kwistig met muziek
Eddy Becker test drie kandi
daten op hun kennis van de
lichte muziek en de revue.
Voor de muzikale noot zorgen
ondermeer Loeki Knol, Hanny
Vree en de Blue Diamonds.
Ned. II 20.27 uur.
Geheim commando
Deze populaire serie is aan
haar laatste aflevering toe. In
„De bevrijding" wordt Rein-
hardt van het ene kamp naar
het andere gebracht. In een
Canadees kamp ontmoet hij
Kessler, die hem aanklaagt
omdat hij Albert niet heeft ge
dood. Inmiddels treft Monique
voorbereidingen voor haar hu
welijk met Dunford.
Ned. II 21.45 uur.
Gedachten van een
hoogbejaarde
In de serie „Lage zon, lage
schaduwen" houdt de 86-jarige
literator, dr. C. Rijnsdorp, een
tiental beschouwingen over de
ontwikkelingen in cultuur, ge
loof en samenleving.
Ned. II 23.15 uur.
Morgenmiddag
Met een informatief program
ma over vrijetijdsbesteding be
gint de KRO morgenmiddag
om 15.32 uur zijn t.v.-uitzen-
ding. Daarna wordt er een
filmpje getoond over een mol-
krekel die niemand tot vriend
wilde en tot slot strijden een
drietal scholen om de eer in
„Klassewerk".
NEDERLAND 1
NOS
18.00 Nieuws voor doven en
slechthorenden
18.30 Sesamstraat
18.45 Paspoort - voor
Spanjaarden
18.55 Journaal
TROS
18.59 De bedreigde
dierenwereld,
natuurserie
19.23 Op volle toeren
20.30 Onze Ouwe,
politieserie
TROS
21.55 Gesprek met de
Minister-President
22.05 Artiestencafé
IKON
22.50 Partners in Nederland
(1), studiogesprekken
NOS
23.35 Journaal
NEDERLAND2
NOS
18.00 Nieuws voor doven en
slechthorenden
TELEAC
18.25 Italiaans: Avanti avanti,
herhaling les 8
NOS
18.55 Journaal
NCRV
18.59 Matt en Jenny,
jeugdserie
19.25 Dieren in 't wild,
natuurfilmserie
NCRV
20.27 Kwistig met muziek:
muzikale spelshow
21.45 Geheim Commando,
tv-serie
22.35 Hier en nu
23.15 Lage zon, lange
schaduwen, lezing
DUITSLAND 1
(Regionaal progr.: NDR:
progr. 18.30 Actual. 18.
rle. 18.55 St-Paull Lani
ken, tv-serle. 19.25 Reol
19.59 Progr.-overz. WDft
Prels der Macht, tv-serle.
mezzo. 18.40 Der Prela
tv-serle. 19.15 Actual.). 2
derdezernat K1, tv-serle.
19.00 Journ. 19.30 Report
Reportage. 21.15 Korte
22.00 Actual. 22.20 Ci
23.05 Reacties van kijkers
Millonen lm Elmer? (Cednt
des Tulles), speelfilm. 0.3J JD
DUITSLAND WDR 3
18.00 Klnderprogr. 18.30 (flCr
tuurkunde. 19.00 Vrije vei
19.45 Journal 3. 20.00 Jc r
Documantaire serie. 21.00P1
21.15 Meditatie. 21.45 A d tl
Hl
rs:
BELGIE NEDERLAND 1 der
18.00 Jeugdserie. 18.15 KI v
18.30 Open School. 19.00
19.05 Religieus progr. 19. 'Ol
Morgen. 19.45 Journ. 2 qp
pn
Lt.
r
te
„„„y.ouo M,vy,. ,*Pgi
i Morgen. 19.45 Journ. 2( rfti
bericht en tekenfilm. 201!
show. 20.40 Licht muz. pr
Cult, magaz. 21.45 Edwari
BELGIE FRANS 2
18.3
Tv-kurus Engels. Afl.
get there? Afl. 25: Where it
Zie NET 1. 19.55 VendrÉ-bl
Sportprogramma. 21.05
Engelse serie naar d<
Tailor, Soldier, Spy, v
,a>
Wi
lor 0C
'™ib
NEDERLAND 1
TELEAC
10.45 Russisch II voor
gevorderden,
herhaling les 9
NOS-OS
11.30 Fries voor Friestaligen,
afl. 11 (herh.)
NOS
13.00 Nieuws voor doven
en slechthorenden
15.30 Journaal
KRO
15.32 Studio vrij
16.15 Maja-debij
16.40 Klassewerk:
spelprogramma
voor scholieren
NEDERLAND2
NOS
13.00 Nieuws voor doven
en slechthorenden
DUITSLAND 1
10.00 Journ. 10.05 Aktual.
riek, politieserie. 11.25 Inforl
DUITSLAND 2
12.00 Progr.overz. 12
Journ. 14.47 Welcom.
tv-serle. 15.10 Inforrr
Spelprogr. 16.10 Teker
DUITSLAND 3 WDR
16.00 Cursus Chemie. 17.0pia.
Wiskunde. 17.30 Cursus
0 OVERHEIDSVOORL
concertpodium: Royal
SM|]
(S) Honif*J
- J>1
Oorkussen, tri
0|S|D.S%a
■nrasiM
Studio I. 16.02 (S) De Speeldoos.
0 8.35 Kieskeurig. 9.00 Gymn. v.d.
HÏÏj5s5 AVRO: 7.00 Nws. 7.02 f
KLASSIEK conceric>5 maUhlakTkS
ff»»*» (S) ópen in
AVRO'3 Platen Publieks Prijs. 14.:
London Cornetl and Sackbut-I
15.12-17.00 (S) In gevarieerde b« W
De lieve omroepster van de
TROS beloofde ons gisteren
aan het begin van de avond
dat na de Mounties een boe
kenweekshow zou komen
„waarin wij alle aspecten van
het Nederlandse boek probe
ren te belichten". Dat was na
tuurlijk al bnzin op het mo
ment dat het werd gezegd. Het
bleek nog meef onzin toen het
zover was. En eigenlijk ging
het gewoon om een voortzet
ting van de Mounties waarmee
overigens ook gezegd wil zijn
dat het best een onderhoudend
programma Was/ Maar dan in-,
derdaad „zonder enige literai
re pretentie", zoals Martine
Bijl, die het presenteerde, het
zo treffend uitdrukte, zij het
dan dat ik vrees dat zij in haar
onschuldige hart heeft ge
dacht, dat het wel degelijk om
de literatuur ging. Trouwens,
die kraag waarin zij voortdu
rend optrad kreeg op den duur
wel degelijk iets van een boe-
kenomslag. Hoe dat zij,
len dus best plezierige
te beleven. Zo liet Tets!
Ossewaarden ons weten
zich blauw las in ee
liedje, waarbij het mij
min vooral opviel, dat
haar benen kan wapperéj
had ik voordien nog no^
mand zien doen. Er
trouwens ook aardige
gezongen door Jules de e
en Conny van den B
Wieteke van Dort. Daauj
sendoor traden weld
ook enige schrijvers (ai
op, waarbij tussen twee
jes fiks reclame werd gei
Sluik-reclame dan.
schijnlijk om dat en
goed te maken werd dai v.
toe de draak gestoken r
echte (Ster-)reclame. Ei
kiè de Leeuw werd daal
ik het zo zeggen mag, bi
van zondebok het bosj^
stuurd.
HERMAN HOFHl
