„Leiden
verleden tijd":
boeiend verhaal
over hoe
het nooit meer
kan en mag
Katwi iks festival
-belooft
I
iwriendeli jk slot
|jte krijgen
GnrAD/RECIO
Werkloosheid ook
in maart gedaald
Toni
Boltini
besluit
carrière
in
Rijnsburg
FIDSE COURANT
DONDERDAG 10 APRIL 1980 PAGINA 5
Op mijn omwegen door stad en land kom
ik graag mensen tegen. Elke morgen tussen
tien en elf uur kunt u mij telefonisch vertel
len wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen Het nummer van mijn geduldi
ge telefoon is 071-122244; u kunt dan,naar
toestel 18 vragen.
PLATENBOEK
DAT
ZICHZELF
IN ALLE
LAGEN DER
BEVOLKING
VERKOOPT
LEIDEN De daling van het werkloosheidscijfer in de
Leidse regio heeft zich ook in de maand maart voortgezet.
Bij de mannen daalde de werkloosheid met zeventien en hij
de vrouwen met achtendertig. Het grootst was de daling on
der de jeugd. Het werkloosheidscijfer daalde bij de manne
lijke jeugd met 57 procent en bij de vrouwelijke jeugd met
"1 procent.
Opmerkelijk is, dat de vraag naar arbeidsplaatsen daalde. Het
aantal geregistreerde vacatures nam met driëenveertig af. Bij de
bouw valt aarzeling te constateren. Het aantal werkloze bouw
vakkers daalde nauwelijks en de vraag bleef gering.
Niet alleen in vergelijking met vorige maand, maar ook in ver
gelijking met vorig jaar is het totale werkloosheidscijfer gedaald.
In vergelijking met vorig jaar maart zijn er 252 mannen minder-
maar 33 vrouwen méér werkloos. De vraag naar arbeidskrach
ten is in vergelijking met vorig jaar gedaald.
De werkloosheidscijfers voor de regio Leiden:
Alkemade
Katwijk
Leiden
Leiderdorp
Oegstgeest
Rijnsburg
Valkenburg
Voorschoten
Warmond
Zoeterwoude
Ovengen
Totaal
Alphen
Het aantal werkzoekende mannen, ingeschreven bij het Gewes
telijk Arbeidsbureau in Alphen daalde de afgelopen maand
eveneens (van 622 naar 532). Deze daling is hoofdzakelijk toe te
schrijven aan de afname van het aantal werkzoekenden in de
bouw met 57; voornamelijk zogenaamde wegenschilders.
De wegenbouw die in maart weer op gang is gekomen, zorgde
voor een daling van het aantal ingeschreven chauffeurs van 47
naar 32. Van de nog ingeschreven werkzoekenden zijn er slechts
17 jonger dan negentien jaar. Het aantal vacatures bij het GAB
voor mannen is met 50 gedaald naar 550, waarvan 107 voor jon
geren tot negentien jaar.
Voor vrouwen is de situatie minder rooskleurig. De werkloos
heid onder hen is in lichte mate toegenomen van 280 naar 294.
Van de vrouwen zijn er 40 jonger dan negentien jaar.
Het aanbod van part time krachten is met 9 personen toegeno
men tot 134. Hier tegenover staan 14 vacatures voor part timers.
feb.
80 maart
'80
(m)
(v) (m)
(v)
51
30
44
28
231
66
226
64
1621
586
1537
562
100
50
94
51
83
44
72
39
40
10
42
9
90
43
83
40
22
11
21
11
19
11
21
9
6
4
4
4
2269
855
2152
817
terecht:„uitperser" tegen
mij. „Leiden verleden tijd"
dus: de „stijfselbaan" voor
de vrijlustige jeugd, van
Haarlemmerstraat via
Steenstraat naar Stationsweg
en de Breestraat, werd
daarbij „meegenomen". Daar
werden verbintenissen voor
het leven gesloten en de
scheidingen waren nog niet
zo complex als in 1980. Voor
een paar dubbeltjes naar de
bioscoop in de dertiger jaren.
Een glaasje bier, de kroeg,
na een week hard werken,
en de getuigenis: „Als m'n
vader 's zaterdagsavonds om
een uur of zeven uitschee,
dan moest-ie naar de kapper
op de Zuidsingel toe en dan
liet-ie z'n eigen daar
scheren. Nou, daar praatten
ze een beetje en dan had je
even verderop op de hoek
Zuidsingel-Kalvermarkt 'n
kroeg. Daar nam hij een
paar pilsjes en dan was-ie
om een uur of tien thuis.
Nadien viel hij in slaap,
vader"; Dat was in de jaren
twintig. Schering en inslag,
in Leiden, verleden tijd.
Tegenwoordig hebben de
vaders daar meestal een
andere manier voor op
gevonden; het meest
wenselijke (optimaal, heet
dat) zal hooguit kunnen
worden benaderd. Maar
tegen die tijd zijn er weer
andere samenstellers en
uitgevers die een boek over
„Leiden verleden tijd"
zullen fabriceren. Schande
wordt er altijd wel over ons,
levenden, gesproken.
Uitgever Roodnat nog even:
Dit soort boeken „verleden
tijd" verkoopt zichzelf in
alle lagen der bevolking,
hier en nu".
RIJNSBURG Het Na
tionaal Nederlands Cir
cus doet in zijn afscheid-
stoernee op 30 april
Rijnsburg aan. In deze
gemeente worden op ko
ninginnedag 3 voorstel
lingen gegeven. De voor-
steil1 ig van 14.00 uur
wor gegeven voor de
leden van de plaatselij
ke oranjevereniging, ter
wijl voor optredens om
17.00 en 20.00 uur ge
woon kaarten verkrijg
baar zijn-
Na in 34 jaar tijd een circus
van internationale faam op
gebouwd te hebben, neemt
Toni Boltini tegelijk met ko
ningin Juliana afscheid van
het hooggeëerde publiek. Op-
geiaagd door de Nederlandse
belastingdienst en geplaagd
door een zwakke gezondheid
gepft de zestigjarige Boltini het
roer over aan zijn beide doch
ters Josette en Antoinette.
In Rijnsburg sluit Boltini zijn
toernee en ook zijn eigen car
rière af. De circusvader heeft
besloten om er in de 7.000 zit
plaatsen tellende circustent
een groot klapstuk van te ma
ken. Naast leeuwen, tijgers,
paarden en olifanten, staat er
ook een adembenemend trape
zenummer op het programma.
s iet
isitë O
mei,
rinfl
oori
>tes-
can*
ren!
auten van de deelnemende majorette-pelotons In actie
ATWIJK - Het achtste Tulip Time
festival in Katwijk is bezig een
ot succes te worden. De 53 deelne-
i strijden op hoog niveau om de
ste plaatsen in het voor dit doel
ellige theater Tripodia aan het
ftoornseplein. Tevens vond gisteren
Ben jurering in het kader van het
Juitengebeuren" op het Marktplein
zats. Majoretten-pelotons en mu-
skkorpsen speelden en zwierden in
wat sterke wind er lustig op los.
ed(
teil
en-Na de moeilijkheden vooraf rondom
ire*de komst van een blank Zuidafri-
vkaans koor lijkt het Festival alsnog
{een vriendelijk slot te krijgen.
De komst van het blanke Zuidafri
kaans kinderkoor „De Tijgerberg"
dreigde over het achtste Tuhp Time
Festival in Katwijk een donkere scha
duw te werpen. Een „breed comité",
geformeerd rondom het bestuur van de
PvdA-afdeling Katwijk/Valkenburg,
protesteerde tegen de komst van het
koor in verband met de door de Zuid-
afrikaanse regering gevoerde apar
theids-politiek. De protesten kwamen
echter pas nadat het kinderkoor „De
Tijgerberg" in Nederland geland was,
zodat het bestuur van het VW-Kat
wijk schorsing van het koor uitsloot.
De protesten van het comité kregen tij
dens de officiële opening op Tweede
Paasdag gestalte in een stencil, dat aan
de genodigden bij de ingang van Tripo
dia werd uitgereikt. Daarmee lijkt de
aktie voorlopig gesloten.
De kwaliteiten van de deelnemers zijn
uiteraard verschillend, het muziekfesti
val bestaat trouwens uit verschillende
categorieën. Toch lijkt het kinderkoor
„De Tijgerberg" er muzikaal uit te
springen. Nu heeft een kinderkoor al
tijd al een streepje voor, maar de fout
loos gezongen moeilijke stukken boeze
men terecht ontzag in.
De met de uitvoering van de organisa
tie belaste directeur van het Katwijkse
WV, K. Verplanke, is tevreden met de
gang van zaken. Voor hem is het een
uiterst drukke tijd, maar de resultaten
van het Festival vergoeden veel. Het is
alleen jammer dat het theater Tripodia
niet kan voldoen aan de door de mu
ziekliefhebbers gestelde eisen. Het ru
moer van de gangen en aangrenzende
bar dringen tot in de concertzaal door.
De uitvoeringen van de strijdende mu
ziekgezelschappen is voor het publiek
vanavond nog tegen betaling van een
gulden toegankelijk. Normaal gespro
ken duurt het optreden van 7 tot 11
uur. Voor de slotavond, morgen, is het
moeilijker om het gebeuren mee te ma
ken. De zaal van theater Tripodia mag
maximaal vijfhonderd bezoekers huis
vesten, een aantal dat door de 53 mu
ziekverenigingen met familieleden en
kennissen al nagenoeg bereikt wordt
„Leiden verleden tijd".
De titel is niet zo cru
bedoeld: Leiden heeft
nog een hele toekomst
voor de boeg, als er een
beetje voorzichtig mee
wordt omgesprongen.
„Leiden verleden tijd" is
de titel van een
platenboek, dat bij de
presentatie, gisteren, al
aardig wat enthousiasme
heeft opgeroepen.
De stevige paperback werd
door een vertegenwoordiger
van de uitgeverij Elmar,
Rijswijk, meneer Roodnat, in
een kleine plechtigheid
aangeboden aan de
archivaris van de gemeente
Leiden, mr. W. Downer, die
met het eerste exemplaar
een soort gewas uit eigen
tuin mocht begroeten,
immers de samenstellers
Henk Nagtegaal, Cor Smit,
Sjaak van der Velden en
Maarten Versteegh, hebben
zich bediend van nog
nimmer of zelden
gepubliceerde foto's van
Leiden in de vorige eeuw en
het begin van de twintigste,
afkomstig van het Leidse
gemeente archief. Een kijk
en leesboekje uit de kunst is
het geworden. Voor nog
geen dertig gulden heeft
men de ellende, het
schilderachtige, het vergane,
het hartverwarmende en het
veroverende, het „dat moet
je maar gauw vergeten"-
oordeel bij elkaar op tafel
liggen. Vandaag is „Leiden
verleden tijd" ook in de
boekhandel verkrijgbaar.
„Leiden is vanouds een
industriestad", is de eerste
voorlichtende regel van het
boek. Nou, dat blijkt dan ook
volop in de navolgende
beelden en teksten. Het is
niet zuiver een plaatjesboek
geworden, de bijbehorende
toelichting verheft deze
beeldenverzameling tot een
waarachtig
geschiedeniswerkje, dat niet
aleen de zwarte keerzijde
van de nasleep van een
Gouden Eeuw laat zien,
maar ook veel vertelt van
een woon- en leefmilieu
waarbinnen bijna honderd
jaar geleden een
stadsbevolking het hoofd
boven water moest zien te
houden: een spinnerij met
stoommachines en
Uitgever Roodnat (rechts) overhandigt het eerste
exemplaar aan gemeente-archivaris mr. W. Downer.
rondlopende jongetjes om
overal te helpen; een
sajetfabriek vol slecht
betaalde vrouwen;
werkverschaffing in de
Leidse Hout; bonen
doppende vrouwen en
kinderen, een bekend beeld
in de straten en stegen van
Leiden. Maar ook de oude
glorie van een Nieuwe
Beestenmarkt rond 1900,
met een pittoreske schapen
en lammerenmarkt; ook een
heerlijk rommelig
aandoende
„groentenveiling" aan de
Boommarkt, met een
Nieuwe Rijn vol schuiten in
1925, en een overvolle
Beestenmarkt met runderen
en „mesttoevoer", waaraan
jongens een zakcentje
overhielden.
Nooit meer terug komt die
Oranjegracht, met de op
straat wassende vrouwen en
het afval dat allemaal in de
gracht verdween. Weg de
Weverstraat van nog 1930:
leven op straat^ zes kinderen
die samen op een
zolderkamertje moesten
slapen, de ontbrekende
kranen, nauwelijks zon. Vijf
kwartjes huur per week
voor een kamertje aan de St.
Michielstraat waarin soms
zes mensen moesten wonen.
De Janvossensteeg, waar
door de vaste klandizie op
de pof werd gekocht. De
Paradijssteeg met het
aanzien van het
voorgeborchte, waar de
gezelligheid en het
buurtcontact de narigheid
verdoezelden. En dan een
werkelijk schitterende oude
foto (1902) van een
uitgestorven Herenstraat,
destijds Herenweg in
Zoeterwoude, waar de
bewoners uitkeken over de
weilanden en waar de
Woningwet de eerste
goedkope huizen neerzette...
Met dergelijke foto's is
„Leiden verleden tijd"
opgebouwd. Nostalgie voor
oude en minder oude
Leienaars; plaatjes om bij te
mijnmeren. De Koolstraat,
de 2e Huigdwarsstraat met
de kleine tuintjes en de was
op de tuinhekjes, de
Zoutkeet met arbeiders die
zakken zout sjouwden (een
mooi Nederlands woord
eigenlijk: sjouwen). Wonen
in Leiden: het was er vaak
erbarmelijk, maar het werd
beter. Ook daarvan laat het
boek beelden zien: in de
Staalwijk, de Kooi (de „rode
buurt") waar meer groen
kwam, bredere straten en
ruimere huizen. Een
„volksmenigte" in de Leidse
Hout in 1931: „Hyde park"
van Leiden, dankzij de
DUW. Een boeiend beeld
van het Plantsoen, met
kinderen van „betere
afkomst" en hun minder
bedeelde leeftijdgenootjes
poserend voor de fotograaf;
Plantsoen, een facade van
wat erachter lag, een
enorme kloof tussen rijk en
arm, maar men speelde in
het Plantsoen. Grote prent
van een autobotsing tussen
een T-Ford en een Minerva
in 1924 op de Haagsche
Schouwweg, tegenwoordig
strijk en zet, maar in die tijd
louter toeval omdat er
nauwelijks nog
automobielen op de weg
waren.
Zo staat „Leiden verleden
tijd" in honderd foto's bol
van toestanden en
herinneringen. Haring en
wittebrood anno 1926 en een
kermis, une petite kermesse,
in de aankleding van 1900.
En schaatsen op het
bevroren Galgewater langs
de Turfmarkt bij de
eeuwwisseling: zwieren, in
paren. Zoals meneer
Roodnat van Elmar
(overigens: loftrompet over
de archieven) het uitdrukte
tegenover mr. Downer, in de
nabijheid van de in de zaal
geëxposeerde blonde
specimina van „De Zeereep"
die het verleden van de
Hollandse duinen laten zien:
„Het is een accent op het
sociale leven van rond de
tachtig jaar geleden. Ik zag
een ontroerend lijstje,
weekbudget 1890 en
meneer Roodnat had toen
nog niet op de volgende
verversende ontvangst
toegetast, red.), ik kreeg
tranen in m'n ogen bij het
zien van die narigheid en
troosteloosheid binnen een
gezin, waarvan de vader,
moeder en dochter bij elkaar
negen gulden en zestig cent
per week opbrachten". Maar
daarbij inbegrepen waren
wel (ik wees meneer
Roodnat daarop) een mud
gazcokes, een pond vet,
anderhalve liter azijn, een
ons zoute vis, acht maatjes
melk,vijf lood thee, garen,
band etc.,reparatie klompen,
zes kilo groenten (sic), acht
kilo brood (nog meer sic),
barbier en porder,
ziekenfonds en
begrafenisfonds, twee kan
petroleum voor de lamp, een
pond kopvlees, drie lood
koffij, vie- dubbeltjes tabak
en een halve liter genever.
Ik zei dus: „ho; omgerekend
was dat niet eens zo erg bar,
meneer Roodnat Want er
waren nog meer
voorzieningen inbegrepen,
in die negen gulden zestig:
rijst, boekweitgrutten, stroop
voor in de pap en diversen.
Men kwam er met z'n drieën
van rond. Vraag echter niet
hoe. Meneer Roodnat zei
De Herenstraat (vroeger Heerenweg). een complex goedkope huizen met uitzicht
3ver de weilanden.
Aanvoer van groente naar de veiling aan de Boommarkt rond 1925.
