nieuw
tijging aantal
migranten
QeidócQomant
Nederlands
paviljoen voor
Auschwitz-
museum
uueer
CNV terecht ontevreden over CDA
en spaarzaam leven
Goede toekomst voor warme bakker
CDA wil
anti-rook
postzegel
Nauta
kampt met
pech
Aantjes' strijd
„Verhoging aardgasprijs
desastreus voor
sommige bloemisterijen
a
L 191
I
NNENLAND
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 10 APRIL 1980 PAGINA 13
)EKOMST KINDEREN EEN VAN DE MOTIEVEN
HAAG Steeds meer Ne-
■landers zeggen hun vader-
id vaarwel. Emigreerden er
iet eerste kwartaal van 1979
landgenoten, in dezelfde pe-
[e van dit jaar zijn dat er
17. Voornaamste motieven:
gebrek aan ruimte in Nedcr-
id, het klimaat en de toe-
st van de kinderen. Men
idt dat de kinderen in Neder-
ïd te weinig kansen krijgen:
wordt in Nederland teveel
r diploma's gekeken en te
linig naar inzet en vakbe-
aamheid, is de klacht.
k het aantal aanmeldingen voor emigratie is
«gestegen, met zestig procent tot 2791. Bo-
\dien bereiken per maand 5000 verzoeken
inlichtingen de afdeling emigratie van het
sterie van sociale zaken,
meest in trek als emigratieland is Canada.
Voor vertrek naar dat land stonden de eerste
drie maanden 1056 mensen ingeschreven. Voor
Australië hadden 952 mensen belangstelling.
Nieuw-Zeeland was favoriet bij 528 landgeno
ten en 199 Nederlanders meldden zich aan voor
emigratie naar de VS.
Het grootste aantal mensen dat in de eerste drie
maanden van dit jaar vertrok ging richting Au
stralië, namelijk 410, gevolgd door Canada met
318 emigranten, Nieuw Zeeland met 173 en de
Verenigde Staten met 66.
Omdat de motieven van de emigranten nogal
uiteenlopen wordt momenteel bij de directie
voor de emigratie een uitgébreid onderzoek
verricht naar de precieze redenen van de emi
gratie, dat men in juni hoopt af te ronden.
In geen enkel land wordt men zomaar toegela
ten. De situatie op de arbeidsmarkt in het des
betreffende land speelt een voorname rol. Be
roepen in de sectoren metaal en electronica ma
ken nu een goede kans. Toch is het beroep dat,
men uitoefent, niet alleen bepalend voor toela
ting. Belangrijk is ook of men een beetje eigen
geld heeft en of er relaties of familieleden in
het emigratieland zijn.
Overigens verwacht men bij de emigratiedienst
dat de cijfers de komende tijd iets terug zullen
lopen, omdat veel aspirant-emigranten moei
lijkheden hebben met de verkoop van hun
huis.
Prins Bernhard
heeft
gistermorgen
het
gerestaureerde
kasteel de
Schaffelaar in
Barneveld
officieel
geopend. Het
gebouw zal
worden gebruikt
voor de
huisvesting van
studenten uit
ontwikkelings
landen, die in
Barneveld een
opleiding volgen
op het gebied
van pluimvee- of
varkenshouderij.
Links van prins
Bernhard staat
burgemeester
J.C. Ashoff van
Barneveld,
rechts de
commissaris van
de koningin in
Gelderland mr.
W.Geertsema.
EX-MINISTER DE GAAY FORTMAN SR.:
UTRECHT „Ik kan me
zeer goed voorstellen dat de
leden van de christelijke
vakbeweging zeggen: er is
een duidelijke vervreemding
tussen ons en de enige grote
christelijke partij".
Dit zegt prof. mr. W.F.de Gaay
Fortmann, oud-minister van
binnenlandse zaken, in een in
terview met De Gids, het blad
van het CNV. „De CNV-ers
hebben die vervreemding dui
delijk niet gewild. Daar zal het
CDA aan moeten werken. Het
overleg met de christelijke
vakbeweging, zal een reële in
houd moeten hebben", aldus
De Gaay Fortmann die mo
menteel CDA-lid in de Eerste
Kamer is. Volgens hem ont
breekt het de CDA/VVD-coa-
litie aan een kritische be
schouwing van de maatschap
pij.
Bij het toetje „alweer vanillevla", denkt ie somber, „wat
fenders kan ze blijkbaar niet verzinnen" kijkt zijn vrouw
nem langdurig aan. Dan zegt ze: „Maar je hebt dat
spaarbankboekje toch nog". Hij knikt afwezig en gruwt
opeens van haar stralende glimlach. Even later voelt hij
haa/hand op zijn arm en hoort hij haar fluisteren: „Was je
he/nou echt vergeten, Fred?".
I „IVat vergeten?", vraagt hij.
I „Nou, je weet wel. Van het spaarbankboekje, dat je van je
ouders hebt gekregen, toen we trouwden. Hoeveel staat er
eigenlijk op?".
'„Tweehonderd zes en vijftig gulden", zegt hij.
„Gunst, ik dacht, dat het meer was. Weet je zeker Fred.
(dat....".
„Tweehonderd zes en vijftig gulden, Trees", herhaalt hij
iet nadruk, „alleen de rente van vorig jaar moet nog
ijgeschreven worden".
,Hoe weet je zo precies, wat er op staat?", informeert ze
ia een stilte, die hem net even te lang duurde,
lij haalt zijn schouders op en zwijgt. Hij weet het antwoord
jaren, maar hij heeft geen zin om het haar nog eens uit te
ggen. Hij zat nog op de middelbare school, toen hij op
in middag de grijze geldkist van zijn vader open en bloot
ip de tafel in de voorkamer zag staan. Zijn
aarbankboekje lag onder die van zijn twee broers, wat hij
gisch had gevonden, want hij was immers de jongste van
Ie drie. Met een bruin elastiekje had zijn vader van de
loekjes een pakje gemaakt, zodat hij niet in de war kon
raken met de begrafenispolissen en de papieren van de
rerzekering tegen brand- en hagelschade.
Die avond had hij gevraagd, hoeveel er al op stond, maar
:ijn vader had alleen gezegd: „Geld, dat op de bank staat
5opt echt niet weg, mijn jongen".
'as een paar dagen voordat hij met Trees trouwde, zag hij
lat boekje weer terug. Zijn moeder had er heel
leheimzinnig over gedaan, alsof ze de buit van een recente
ibraak met hem ging delen. Aan het lange eind van de
lafel in de voorkamer had ze twee stoelen vlak naast elkaar
jezet. Hij begreep pas wat er aan de hand was, toen zijn
rader de geldkist op tafel zette en zijn spaarbankboekje er
lit pakte. Hij had gezegd, dat ze nu op de drempel van een
igans nieuw leven stonden en het veilige nest gingen
verlaten.
„Het laatste wat we voor je kunnen doen, Fred", zei hij
daarna, „is dit spaarbankboekje aan je meegeven. Stel je
jer alsjeblieft niet teveel van voor, want je bent nou eenmaal
in een rottijd geboren. En in de crisisjaren verdiende een
pnderwijzer ook nauwelijks het zout in de pap. Ik wens
Trees en jou veel geluk. Daarna schoof hij het boekje in zijn
[ichting. Zijn moeder zag hij geluidloos huilen.
[Tweehonderd zes en vijftig gulden stond er op. De
bedragen waren in een vloeiend handschrift geschreven en
de stempelafdrukken zag ie in de gauwigheid, waren sterk
opgebleekt, 's Avonds in bed had hij het boekje nog eens
igoed bekeken. De eerste inleg van tien gulden was gedaan
op de dag na zijn geboorte: 22 februari. Het was het jaar
waarin de crisis op zijn felst woedde. Op de volgende
(pagina's was het bedrag met rijksdaalders en guldens
omhoog gesukkeld. Alleen op 5 september was er opeens
een tientje bijgekomen. Hij vroeg zich af, wat daar de reden
van kon zijn. En opeens herinnerde hij zich, dat zijn vader
op 4 september jarig was. Van zijn oudste broer kreeg hij
dan altijd een tientje, want die had nooit tijd om een
cadeautje te kopen.
Op pagina vier stond een bedrag, dat teruggehaald was: 35
gulden. Maar een maand later was het tekort alweer
aangezuiverd. Dat was in december gebeurd. Vlak vóór de
Kerst. Hij bleef nog zeker een kwartier naar die blauwe
stempels kijken, totdat ze vóór zijn ogen dansten. „Grote
hemel", dacht hij, wat hebben die mensen moeten
sappelen om dat schijntje geld bij elkaar te krijgen".
„He, Fred. Slaap je nou?". Hij schrikt van haar stem en
grijpt tevergeefs vóór zich op het tafelkleed. Want het
spaarbankboekje ligt alweer jaren in zijn eigen geldkist.
Hij hoort weer die stem: „Zeg Fred, als je dat geld er nou
afhaalt, kunnen we misschien dat tweepersoonsbed kopen,
dat we vorige week hebben gezien".
Gelijk de volgende dag heeft hij het geld van de bank
gehaald en dat bed besteld. Het was afgeprijsd. Tevoren
had Trees gezegd: „Van het geld dat overblijft gaan we
gezellig ergens in de stad eten. Wat denk je daarvan?".
Als ze aan een tafeltje bij het raam aan de zalmscheip
beginnen durft hij niet te zeggen, waar hij aan denkt. Overal
in het restaurant ziet hij zijn vader, die met een gulden
tussen duim en wijsvinger naar hem zwaait.
„IJs na, mevrouw, meneer?", vraagt de ober.
Zijn vrouw knikt gretig, maar hij schudt traag zijn hoofd.
„Geef mij maar koffie", zegt hij. Hij is gek op ijs, maar hij
durft er opeens niet meer om te vragen. Het lege
spaarbankboekje brandt in zijn binnenzak.
AMSTERDAM Het kleinbedrijf in
de bakkerijsector omvat een groot aan
tal merendeels gezonde bedrijven met
goede toekomstverwachtingen.
Tot deze conclusie komt de Algemene
Bank Nederland in een brancheschets
over de warme bakker. De Nederlandse
bakkers hebben een moeilijke tijd achter
de rug. Hun aantal daalde van ruim 10.000
in 1960 tot ruim 4000 midden 1978. De
consumptie van brood daalde van 281
gram per man per dag in 1951 tot 160
gram nu. De sanering in het bakkersbe
drijf heeft tot gevolg gehad dat de onder
nemers die zijn overgebleven inmiddels
weer voldoende „lucht" hebben. Nieuwe
gevaren dreigen volgens de ABN wel als
de daling in het broodverbruik verder
doorzet. Een gezamenlijke reclamecam
pagne zou dit moeten tegengaan. De bank
wijst erop dat de Zweedse bakkers er on
langs in zijn geslaagd de totale broodcon
sumptie in het land inderdaad op te voe-
DEN HAAG De kamerle
den D. Cornelissen en P.
Cornelissen (CDA) hebben
staatssecretaris Smit-Kroes
van verkeer en waterstaat
gevraagd om de PTT dit
jaar een speciale postzegel-
tegen het roken te laten uit
geven.
De kamerleden die met deze
postzegel aandacht vragen
voor de rechten van niet-ro-
kers, willen bovendien een in
tensiever toezicht op het rook
verbod in de daartoe aangewe
zen ruimten zoals in treinen
en vliegtuigen.
Bollen al volop
in bloei
DEN HAAG Al laat de
bloesembloei in de vruchten-
bomen nog even op zich
wachten, de tulpen, narcis
sen en krokussen zijn al
flink uitgeschoten.
Tussen Leiden en Haarlem'
bloeien op de velden de nar
cissen, de crocussen en de
vroege tulpen. In de Keuken
hof staan de kassen er al pri
ma bij en bloeien buiten de
narcissen, de blauwe druifjes
en tulipa's volop. De heesters
en bomen beginnen voorzich
tig uit te lopen.
In de kop van Noord-Holland
bij Breezand bloeien op de vel
den de crocussen, de narcissen
en de vroege tulpen.
JAKARTA/ROTTERDAM
Het contact met Dirk
Nauta van de Prodent die
deelneemt aan de NedLloyd
Specerijenrace van Jakarta
naar Rotterdam is na twaalf
dagen weer hersteld. Zoals
al werd verondersteld was
er een defect aan de boordra-
dio.i
Toen er weer contact werd ge
maakt bevond de Prodent zich
zo'n 500 mijl van Kaapstad
tussen Kaapstad en Madagas
car. De afgelopen dagen heeft
Nauta met meer pech te kam
pen gehad. Eerst heerste er
een windstilte gedurende en
kele dagen en daarna kwam
hij in een storm terecht, waar
bij twee spinakers sneuvelden.
Zondag hoopt Dirk Nauta in
Kaapstad te arriveren, waar
dan ook de nodige reparaties
zullen worden verricht.
AMSTERDAM Koningin Juliana zal een van de
eregasten zijn bij de opening van de expositie „Ver
volging", die van aanstaande zondag tot 18 mei te
zien is in de Amsterdamse Zuiderkerk. De tentoon
stelling, die een beeld geeft van de bezetting en ver
volging in Nederland in de jaren '40-'45, krijgt bin
nenkort een permanente plaats in het voormalige
concentratiekamp Auschwitz, dat na de bevrijding
door de Poolse regering als staatsmuseum is inge
richt.
Nederland is het dertiende land dat een bijdrage levert aan de
expositie in dit beruchte vernietigingskamp, waar ongeveer vier
miljoen mensen, onder wie twee miljoen joden, zijn uitgeroeid.
Eerder werden al paviljoens ingericht door België, Bulgarije,
Denemarken, de DDR, Frankrijk, Hongarije, Italië, Joegoslavië,
Oostenrijk, de Sovjet-Unie, Tsjechoslowakije en Israël.
Toen Auschwitz op 27 januari 1945 werd bevrijd, stond alleen
het Hoofdkamp I nog overeind. De Poolse regering maakte er
een museum van en richtte in vijf barakken een tentoonstelling
in die een indrukwekkend beeld geeft van de verschrikkingen
die daar hebben plaatsgehad. Later werden verscheidene landen
uitgenodigd materiaal bij te dragen over hun bezettingstijd.
Vormgever Dick Eiffers heeft aan de voorbereiding van de Ne
derlandse tentoonstelling, die door de overheid wordt bekostigd,
anderhalf jaar gewerkt in nauw overleg met het Rijksinstituut
voor Oorlogsdocumentatie en talloze andere instanties, waaron-,
der het Auschwitz Comité, het Joods Historisch Museum en de
Stichting '40-'45.
Mr. AANTJES zal vrijwel zeker de hem aangeboden advi
seursfunctie op het ministerie van volkshuisvesting niet aan
vaarden. Dit bericht stond gisteren in deze krant. „Vrijwel
zeker", dat betekent dat de heer Aantjes nog geen definitieve
beslissing heeft genomen. En daarom past nu nog dit publiek
advies.
Het lot van Aantjes is zuur. Hij is naar verhouding te
zwaar gestraft voor de misstappen die hij in de oorlogsjaren
beging, en voor het verzwijgen van die misstappen. Dat ver
zwijgen wordt het is al vaker hier gesteld minder erg
naarmate de misstappen van minder zware aard waren. En
dat die misstappen van een heel wat lichter kaliber waren
dan prof, De Jong ons heeft willen doen geloven aantij
gingen op grond waarvan Aantjes met onmiddellijke ingang
de politiek verliet is wel aangetoond door de dikke boek
werken van de commissie-van-drie.
Een zuur lot dus, beklagenswaardig, maar ook weer niet al
te zeer. Want we mogen toch aannemen dat Aantjes net als
andere politici welbewust het politieke vak heeft gekozen.
En wie dat vak kiest weet dat hij of zij het risico loopt op een
gegeven moment keihard te vallen. Dat is ook Aantjes over
komen. Zo keihard, dat zijn eigen AR-partijbestuur onlangs
niet meer bereid bleek hem op de kandidatenlijst voor de ko
mende verkiezingen te plaatsen.
Een zuur lot ook omdat je eenmaal gevallen in de poli
tiek je moet laten welgevallen dat je door collega-politici
in de publiciteit met enig meewaren wordt besproken. De
mogelijke toekomstige baas van Aantjes, minister Beelaerts
van Blokland, deed dat bijvoorbeeld toen hij zei dat we toch
moeten weten te vergeven. Een in de ogen van Aantjes onge
twijfeld te zware term voor hetgeen is voorgevallen. Ook
kon Beelaerts het publiekelijk niet over de lippen krijgen dat
hij zelf Aantjes graag als adviseur op zijn ministerie wil. De
minister kwam niet verder dan de herhaalde mededeling,
dat het gaat om een kabinetsbesluit.
ONDANKS al deze zure ervaringen zou Aantjes er goed aan
doen de hem geboden baan aan te nemen. Het gaat toch im
mers om de rehabilitatie, die hij het afgelopen jaar zelf steeds
zei na te streven. En daarbij dient ook Aantjes in ogen
schouw te nemen, dat de politiek vaak een hardvochtig be
drijf is. Het gevecht dat Aantjes voert is begrijpelijk, maar
ook in zijn eigen belang moet er eens een einde aan komen.
Het accepteren van de hoge ambtelijke functie kan een ac
ceptabel einde van zijn strijd om rehabilitatie zijn.
AMBTENAREN IN ACTIE
In Amsterdam hebben ambtenaren van de gemeentelijke
disnt herhuisvesting gisteren gedemonstreerd tegen de
onmogelijke situatie waarin zij dagelijks woningzoeken
den aan een huis moeten zien te helpen. De ambtenaren
uitten daarbij hun ongenoegen over het huisvestingsbe
leid van de gemeente, en eisten de bouw van vooral be
taalbare woningwetwoningen.
Kasteel verkocht voor 1 gulden
ROERMOND Een Duitse architekt uit Düsseldorp
heeft het kasteel Oud-Buggenum in het midden-Lim
burgse Grathem verkocht voor het symbolische bedrag
van één gulden.
De Duitser had het kasteel, dat een geschatte waarde heeft
van vier miljoen, in '71 gekocht en voor 1 miljoen geres-
tai .eerd. In de schenking aan een overheidsinstelling ziet
hij de beste garantie dat het kasteel goed behouden blijft.
Overval op
12-jarige
ENSCHEDE Een on
bekende man is dinsdag
avond de woning van
een Chinese familie bin
nengedrongen en heeft
een bedrag gestolen van
vele duizenden guldens.
Op het moment van de
overval was alleen de 12-
jarige zoon thuis. De jon
gen werd met een schroe-
vedraaier bedreigd en met
leren riemen vastgebon
den. Na het vertrek van
de overvaller wist hij zich
te bevrijden en bij de bu
ren de politie te waarschu
wen.
FNV mikt
op CAO
van twee jaar
UTRECHT De industrie
bond FNV wil collectieve ar
beidsovereenkomsten afsluiten
voor de duur van twee jaar. Zij
zal zich bij de loonmaatregel
voor dit jaar neerleggen, maar
tijdens de cao-onderhandelin
gen voor volgend jaar een
prijscompensatie eisen van 343
gulden per procent prijsstij
ging. Dat geldt voor alle inko
mensgroepen. Bovendien wil
de FNV de toegestane 26 gul
den loonsverhoging van 1 juli
aanstaande volgend jaar in de
loonschalen verwerken.
UTRECHT De bloemisterij heeft niets
meer te missen. De financiële resultaten
van de afgelopen jaren zijn slecht en een
paar weken kortgeleden met redelijke
verdiensten veranderen dat beeld niet.
Drs. G. Hogewoning, voorzitter van de
Verenigingen van Bloemenveilingen in
Nederland (VBN) zei dit vanmorgen in
Utrecht tijdens de algemene vergadering
van zijn organisatie.
Vooral de komende verhogingen van de aard-
gasprijzen bedreigen de toch al slechte rentabi
liteit van de bloemisterijen. Een zeer geleidelij
ke prijsverhoging had nog enig soelaas kunnen
bieden, maar 4,5 cent per kubieke meter dit
jaar en eenzelfde prijsverhoging volgend jaar
kan, aldus Hogewoning, niet meer geleidelijk
worden genoemd. Voor sommige bedrijven kan
die verhoging desastreus zijn.
Volgens de VBN-voorzitter is de rentabiliteit in
de snijbloemsector in het afgelopen jaar gedaald
van min 10,5 procent tot min 15 procent; tegen
over 100 gulden kosten stond in 1978 een op
brengst van 89,50 gulden en vorig jaar nog
maar 85 gulden.
„En nu bezorgt de gasprijsverhoging de bloe-
mentelers een lastenverzwaring die voor bij
voorbeeld jaarrond-chrysanten en rozen kan
oplopen tot 32.000 en volgend jaar tot 64.000
gulden per hectare", aldus Hogewoning. Over
de toekomst van de bloemisterij is hij danook
niet optimistisch.
Wel is hij matig optimistisch over de ontwikke
ling van de vraag naar bloemen en planten, on
danks de versobering waartoe de Westeuropese
consument door de minder rooskleurige econo
mische toestand genoopt zal zijn. Mensen met
de hogere inkomsten zullen nauwelijks minder
bloemen en planten gaan kopen, zo luidt zijn
verwachting en zij zullen het verbruik dan ook
nauwelijks beïnvloeden. Groter zal de invloed
van inkomensverandering bij de lagere loon-
groepen en de middengroep zijn. Toch «sluit Ho
gewoning de mogelijkheid niet uit dat de afzet-
kansen voor bloemen en planten bij die groe
pen eerder zullen toenemen dan afnemen. Juist
in een tijd van versobering immers gaan de
kleine dingen, die het leven in huis veraange
namen, veel belangrijker worden, aldus de
vbn-voorzitter.
Droog
DE BILT - Geleidelijk wordt
het beter weer. De tempera
tuur, die eergisteren en giste
ren niet hoger werd dan 8 gra
den, komt morgen op het voor
deze tijd van het jaar normale
niveau van 12 graden. Een ho-
gedrukgebied boven de oceaan
verplaatst zich naar het vaste
land van Europa. De aanvoer
van koude lucht uit het zeege
bied bij IJsland wordt hier
door naar Scandinavië afgebo
gen. Ook in de ons omringen
de landen treedt een lichte
weersverbetering in. In Duits
land en Frankrijk was het de
afgelopen dagen net zo koud
als bij ons. In Beieren kwam
de temperatuur zelfs niet bo
ven de 5 graden.
Vooruitzichten voor zaterdag,
opgesteld door het KNMI op
woensdag om 18.00 uur.
Vrij zonnig en droog. Hoge
re temperaturen.
Weersvooruitzichten in cijfers
gemiddeld over Nederland
voor zaterdag:
Aantal uren zon: 3 tot 10.
Min. temp.: omstreeks 5 gra
den.
Max. temp.: omstreeks 13 gra
den.
Kans op een droge periode
van minstens 12 uur: 95 pro
cent.
Kans op een geheel droog et
maal: 80 procent.
Weersgesteldheid v
Amsterdam
Oe Bilt
Eelde
Frankfort
Helsinki
Innsbrück
Klagen turt
Kopenhagen
Luxemburg
Stockholm
Wenen
Zürlch
Casablanca
Is'anboel
X-
