Heksen, spoken en tover
kunst in volksverhalen
BOY EDGAR OVERLEDEN
NIEUW BOEK: STRATEGIE VAN
JOHANNES PAULUS IIGERICHT
OP EENHEID MET HETOOSTEN
Autogewicht is
nauwelijks van invloed
op brandstofverbruik
Duitse autopro
dit jaar tien
procent kleiner
Tienduizenden
gelovigen bij
Paasviering in Moskou
Korte metten
EEN WEDERGANGER ZONDER HOOFD
AARDGAS NIET GESCHIKT
ALS MOTORBRANDSTOF
Springplank met
wereldpremière
kunst en kunstenaars
kerk
wereld
KUNST
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 9 APRIL 1980
PAGINA 6^
Het is gebeurd in Gent tussen de ja
ren 1850 en 1860. In de wijk het
Nieuwland en de Peerdenmeers ste
ken ze nog olielantaarns aan en de
nachtwaker roept de uren. Pier is
zo'n waker en aan de Minnemeers-
brug heeft hij Naart Stuyck eens
gezien, de wederganger. Naart
heeft geen hoofd, en zo zijn er meer
geesten die voor hun straf zonder
hoofd moeten rondlopen. Het is
Pier slecht bekomen, want veertien
dagen nadien is hij aan de miserere
in de darmen gestorven. Dat is ge
komen omdat hij Naart Stuyck
heeft durven bekijken.
Hoe was dat met Stuyck? Lang gele
den is hij er met een zeeschip van on
der gegaan naar verre landen. Daar
hadden de wilden hem kapot gemaakt
en zijn hoofd opgegeten. De familie
laat ieder jaar een zielemisje voor hem
lezen, omdat ze liever geen bezoek
van die bloedverwant, van dat spook
krijgen. En er zijn nog veel meer spo
ken in Gent: Arabië-in-de-kelder,
menheer Lowie-op-de-zolder, de groe
ne man, het wijf met de kaars. En in
de Druifsteeg is er een man met een
houten been geweest. Na zijn dood,
elk jaar, kwam hij drie dagen en drie
nachten na Allerheiligen rond de
Sint-Jakobskerk spoken en dat met
zijn houten been. Men zag hem na
tuurlijk niet, maar men hoorde zijn
been kloppen, zo hard, dat de kleine
kinderen er van in de seskes vielen.
Ja, er zijn heel wat wonderlijke din
gen te vertellen, boeken vol. Uitgeve
rij Het Spectrum brengt er een hele
serie van in veertien delen. Vier er
van verschenen onlangs: Volksverha
len uit Gelderland, bijeengebracht
door Henk Krossenbrink, Utrecht en
Het Gooi, verzameld door Willem de
Blécourt, Zeeland en de Zuidholland
se eilanden, beschreven door Willem
Geldof en Volksverhalen uit Oost- en
West-Vlaanderen onder redactie van
Renaat van der Linden en professor
Lieven Cumps. En uit die laatste bun
del stamt de Gentse wederganger zon
der hoofd.
Boeiende boeken zijn het! Het Vlaam
se is het aardigst. Het begint al met de
toverspreuk waarmee Hubertine, de
dochter van de oude boer Van Dam
me, samen met haar zuster Treze naar
de heksenvergadering vliegt.
Daartoe pakken ze van onder een pla
vei een panneke vet waarmee dat ze
hun insmeren terwijl ze zeggen:
Bine ba
Extra bine bonta
Over heg en over haag
Tot Leuven in de wijnkelder.
Hubertine's vrijer wil dat ook eens
proberen, maar de sukkel vergist zich,
zegt „door heg en door haag" en komt
geheel en gans gescheurd en vol bloed
op het heksenfeest aan, want hij was
over DOOR gevlogen.
Hoe het verder met hem is afgelopen
kan maar het beste in het boek zelf
worden gelezen, en daarin is het nog
maar één van de paar honderd korte
en lange verhalen die overal in
Vlaanderen door studenten van Leu
ven en Gent al jarenlang in de au
thentieke toonzetting van de zegslie
den zijn opgetekend. En juist omdat
daarin de directheid van vertellen
bewaard is gebleven, spreekt deze
yerzameling zo aan.
De directheid komt ook wel voor in
de drie Noord-Nederlandse bundels
(in de Utrechtse met name door het
werk van wijlen Engelbert Heupers
die vanuit Soest door Gooi- en Eem-
land is getrokken en ook Willem Gel
dof heeft van dit soort bijdragen,
maar hier vinden we toch meer ver
halen uit de professionele schrijvers-
hoek en sommige anecdoten lijken zo
zeer gefatsoeneerd, dat ze nog maar
een slap aftreksel bieden: ook goed
vertellen is een kunst.
De fraai verzorgde delen zijn mede
aantrekkelijk door hun illustraties,
i®aar vooral ook de overvloedige in
formatie die a.
bronnen wordt geboden.
Dit ontsluit een wetenschappelijke ak
ker waarop al door velen is en wordt
geploegd, vóórop dr. Tjaard W. R. de
Haan, die de leiding van de hele reeks
heeft en ook zelf geestdriftig het ene
boek na het andere publiceert.
Een kleine greep uit de rijke inhoud
kan alvast een voorproefje geven van
wat de lezer te wachten staat. Zo ver
schenen in het Gelderse deel naast
tientallen anderen de Witte juffer van
Hoog-Soeren, de juffer Kwoadenoord,
Marieken van Nimwegen, Eleonora
van Engeland, Faust in Waardenburg.
de weerwolf van Millingen en twee
Betuwse gedichten uit de befaamde
bundel van pater Bernard van Meurs,
het „Kriekende Kriekske".
De Zeeuws/ZH-eilanden-bundel biedt
met vele grollen en grimassen de zee
meermin van Westerschouwen, de op
merkelijke Dokter De Puut, de sage
van de Vliegende Hollander die aan
Terneuzen is gekoppeld, Jantje van
Sluis, Koo de Koster, een stuk over de
beeldwitten (mensen die met de helm
zijn geboren) en Willem Geldof heeft
zelfs een naamgenote weten te vin
den, Sare Geldof, die rond 1850 als
moordenares van een melkmeisje op
het schavot te Middelburg werd te
rechtgesteld. Op de markt onderweg
naar de beul verloor ze een slof waar
om door de toegestroomde menigte
verwoed werd gevochten: het ding
werd als geluk-aanbrengend be
schouwd. Sare's schoeisel werd tens
lotte door de overheid aan een balk in
de stadsschuur gespijkers, maar ging
in de jongste oorlog verloren.
Ook de Utrechtse bundel, de omvang
rijkste, heeft vele toppers zoals de
merkwaardige jonkheer Everard
Meyster, die de ware vader was van
de Amersfoortse kei, de heksenwaag
van Oudewater, de bouwmeester van
de domtoren, de legende van St. Ku-
nera van Rhenen, de basilisk van
Utrecht, de stompe toren van Muider-
berg enz. En dat de Vlaamse bundel
gulle overvloed biedt, zeiden we al.
Veel hekserij-, spook- en andere ver
halen zijn uiteraard zo algemeen ver
breid, dat ze in verschillende gedaan
te in meer dan een bundel opduiken.
Geliefd is bijvoorbeeld het verhaal
van de boer die ineens een extra
paard op stal vindt staan. Het blijkt
echter niet beslagen en midden in de
nacht gaat hij naar de smid. die daarin
voorziet. En jawel: de volgende mor
gen js het paard weg, maar ligt de
boerin in bed met hoefijzers aan han
den en voeten.
Heksende boerinnen waren er trou
wens in de verhalen bij menigte. In
een café in Haasdonk waar Lowie
Brijs zat te kaarten, kwam er eens een
zwarte kat binnen. De stamineebaas
pakte ze vast, sloeg ze tegen een boom
en zwierde ze over de muur. De vol
gende morgen blijkt Lowie's moeder
twee blauwe ogen te hebben.
Talrijk zijn de verhalen over nacht
merries, voorgevoelens, de kunst om
iemand vast te zetten zodat hij geen
stap meer kan doen, het kwellen met
spelden, geesten die geen rust hebben
omdat ze een belofte niet hebben ver
vuld enz. Op spoken moet je, dat is
duidelijk, ook niet met kogels schieten
maar met een zilveren muntje of ge
wijde medaille. En natuurlijk leven de
legendarische namen voort, van Kei
zer Karei tot de Tempeliers, de ben
den van Bakelandt en Jan de Lichte,
en de bekkensnijders van het Gooi. -
Ze wisten er wat van, vroeger, de ver
tellers. Zoals die over de rechtsinnige
boer, die bij de aanleg van het boven
grondse electriciteitsnet geen palen op
z'n land wilde hebben. Waarom dan
niet? Hij slaat de bijbel op en wijst
psalm 25, in de oude berijming. Daar
staat het immers: 's Heeren goedheid
kent geen palen.
De fantasie
Uitgeverij Het Spectrum. Volksver
halen uit Gelderland (208 blz),
Utrecht en het Gooi (310 blz.), Zee
land en de Zuid Hollandse eilanden
(221 blz.), Oost- en West Vlaande
ren (256 blz). Elk deel 29,50.
DEN HAAG Aardgas is niet geschikt
om gebruikt te worden als motorbrand
stof. Dit is gebleken uit een proef bij au
tobussen in het stadvervoer van de ge
meente Groningen. Gebleken is dat bij
de bouw van de dieselmotoren op het ge
bruik van aardgas vermogensverliezen
optreden. Bovendien wordt de bus
zwaarder, omdat men een voorraad sa
mengeperst gas mee moet nemen. Het
gebruik van het aardgas zou dan ook al
leen zin hebben als daarvoor een specia
le motor werd ontwikkeld. Dit zal echter
omvangrijke technische en financiële
problemen met zich meebrengen. Verder
zijn voorzieningen nodig voor produktie,
transport en en opslag van het vloeibare
aardgas voor de motoren. Daarom ziet
het ministerie van Verkeer en Water
staat af van verdere proefnemingen op
dit terrein. Ook voor de elektrische auto
lijkt weinig toekomst weggelegd te zijn.
Voor de elektrische auto gelden als na
delen dat de huidige batterijen een te be
perkte hoeveelheid energie mee kunnen
nemen. Daarom kan de auto alleen klei
ne afstanden rijden waardoor de kosten
van de auto, onder meer door een hoge
motorrijtuigenbelasting wegens het grote
gewicht van de auto, hoog zijn. Verdere
ontwikkelingen naar meer energiedra-
gende batterijen zal dan ook nodig zijn.
Tot nu toe lijkt de auto alleen geschikt
om in de stad te gebruiken.
Uit cijfers van de minister blijkt voorts
dat de neiging van de mensen zwaardere
auto's te kopen nauwelijks een effect
heeft gehad op het branbdstofverbruik.
Tussen de jaren 1976 en 1978 daalde het
aandeel van auto's met gering gewicht
(tot 850 kilo) in het totale wagenpark
van 51,7 naaar 42,5 procent. Dit vooral
wegens een grotere vraag naar comfort.
Het gemiddelde brandstofverbruik van
de wagens nam echter in dezelfde perio
de nauwelijks toe, namelijk van 1 liter
op 10,7 km. naar 1 liter op 10,5 km. Dit is
vooral te wijten- aan betere vormgeving
van de wagens en de toepassing van zui
niger motoren. Bij de dieselauto's was er
wel een sterke verandering in brandstof
verbruik. Was dit in 1976 nog 1 liter voor
10,12 km., nu is dit 1 liter voor 11,3 km.,
zo blijkt uit de cijfers van het ministerie.
ALLEEN BMW MERKT NIETS VAN
ZWAKKE MARKT
le pa
ang
woon
ichul
ustit
'oorr
IVape
stemi
teroc
bank
derei
Po
kri
"'wc
~N00
met
kopt
DEN HAAG De ballet
groep De Springplank van
het Nederlands Danstheater
geeft zaterdag 12 april een
uitvoering van een ballet
van de jonge Amerikaanse
choreograaf Brett Raphael
„When the spirit moves".
Dit ballet, dat ongeveer 12
minuten duurt, gaat hiermee
in wereldpremière.
Het ballet wordt gedanst op
muziek van Bohislav Martinu;
decors en kostuums zijn ont
worpen door de Russische
kunstenaar Mark Kaplan. Het
première-ballet wordt vooraf
gegaan door het ballet Blue
Skin van Jiri Kylian op fol
kloristische fluitmuziek, ge
volgd door delen uit Dream
Dances van Kylian op muziek
van Luciano Berio en Interac
tions van Christopher Bruce,
op muziek van Gary Carpen
ter.
In het kerkje te 't Woudt, aan
de weg van Delft naar het
Westland, wordt zaterdag 12
april de eerste uitvoering ge
geven in de serie zomeravond
concerten. Uitvoerenden zijn
Hanneke Kaasschieter so
praan, Lucie van Oortmerssen
fluit en Albert Moerman orgel.
Op he programma staat werk
van S- heidemann, Buxtehude,
J.S. F ach en Telemann. Het
begint om 20.00 uur.
AMSTERDAM In een zie
kenhuis in zijn woonplaats
Amsterdam is gisteren de jaz
zmusicus, orkestleider, compo
nist en arrangeur Boy Edgar
overleden. Hij is 65 jaar ge
worden.
George Wiilem Fred Edgar
werd op 31 maart 1915 in Am
sterdam geboren. In 1955 pro
moveerde hij in de medicijnen.
Tot voor een jaar had Edgar in
de hoofdstad een huisartsen
praktijk.
Beïnvloed door Duke Elling
ton begon Boy Edgar op 17-ja-
rige leeftijd zichzelf trompet te
leren spelen. Al in zijn studen
tentijd was hij een bekend
amusementsmusicus. In die ja
ren componeerde hij ook zijn
eerste stukken „After the con
cert is over" en „Let your feet
go down".
Eind jaren dertig arrangeerde
hij muziek voor Amerikanen
in België. In 1944 speelde hij
Korte tijd samen met de Ne
derlandse jazzmusici Piet van
Dijk en Ernst van het Hof. In
1945 had hij korte tijd een ei
gen orkest. Daarna arrangeer
de hij muziek voor het Metro
pool-orkest, waarmee hij in
1948 eèn tournee door Zwitser
land, Oostenrijk en Italië
maakte. In 1952 speelde Boy
Edgar samen met de Black
and White Stars. Van dit or
kest stapte hij in 1954 voor
twee jaar over naar de Sky-
masters.
Edgar trok zich in 1955 terug
uit de muziek, maar op aan
dringen van de arrangeur en
leider Ado Broodboom van de
Concert Jazzband bleef hij en
kele concerten geven in het
Concertgebouw in Amster
dam.
Uit deze concerten kwam Boy
Edgars Big Band voort, waar
mee hij optrad van 1961 tot
1971. In die jaren verzorgde hij
met dit orkest maandelijks een
uitzending voor de Vara-radio.
Vanaf '63 kwamen daar ook
enkele televisie-optredens bij.
Verder trad de Boy Edgar Bilg
Band regelmatig op op scholen
en festivals.
Voor zijn muzikale prestaties
ontving Edgar in 1964 de Wes-
sel Ilckenprijs. Drie jaar later
kreeg hij een edison voor zijn
elpee „Finch eye".
Boy Edgar wordt vrijdag ge
cremeerd op Westerveld bij
IJmuiden.
FRANKFURT - De automo-
bielproduktie in de Bondsre
publiek zal dit jaar tien pro
cent kleiner uitvallen dan-
het afgelopen jaar, zo heeft
Horst Backsmann, voorzit
ter van de vereniging van
Westduitse autofabrikanten
meegedeeld. Een vergroting
van de export vangt de ge
volgen daarvan echter ge
deeltelijk op.
De toeneming van de automo-
bielproduktie in de Bondsre
publiek van de afgelopen vijf
jaar bereikte in de eerste helft
van vorig jaar haar hoogte
punt. De tweede helft van het
afgelopen jaar zette de ver
mindering van de produktie
in. Dit is het gevolg van een
verkleining van de vraag naar
auto's uit de middenklasse,
vooral vanuit het binnenland.
BMW heeft echter laten weten
niets te merken van de zwak
ke automarkt.
„De automobie
lindustrie krijgt over de hele
werelj te kampen met een te
grote capaciteit; alleen wij
kunnen de bestellingen
bijhouden", aldus Eberhard
von Künheim, president-di
recteur van Bayerischen Moto
ren Werke, bij de bekendma
king van de concerncijfers.
jeslc
Het moederbedrijf van BMW
zette het afgelopen jaar met
6,56 miljard mark ruim tien
procent meer om dan in 1978, Jl* t
terwijl de concernomzet met
7,39 miljard mark 12,7 procent
groter was.
Von Künheim verklaarde dal
invloeden van buitenaf moei
lijk te peilen zijn. Hij verwacht
voor dit jaar in elk geval geen
normale ontwikkeling, maar is
wel van oordeel dat BMW
minder door de conjunctureel
ongunstige ontwikkelingen zal
worden getroffen dan de an
dere autofabrikanten. Hij wee
op 1974, „toen BMW van d
gevolgen van de oliecrisis ei
genlijk niets heeft gemerkt'
Deze maand heeft de onderne
ming in München twee extra
ploegendiensten moeten inlas
sen en het zit er in dat dat bin
nenkort weer gebeurt.
Het belang van het bezoek, dat de paus in no
vember aan Constantinopel heeft gebracht, is in
het algemeen onderschat. Het was niet alleen
een nieuwe episode in de dialoog tussen rooms
katholieken en orthodoxen, het gaf ook een aan
wijzing voor de strategie van het pontificaat
van Johannes Paulus II. Het vizier is nu naar
het oosten gericht, het westen zal wel volgen.
Dit schrijft John Whale, een van de medewerkers
aan het boek „The Pope from Poland: an assess
ment" (De paus uit Polen: een taxatie), dat op 17
april bij Collins in Londen verschijnt. Een andere
medewerker aan dit boek is de Vaticaandeskundige
Peter Hebblethwaite.
De paus ontmoette in Constantinopel de oecume
nisch patriarch, titulair hoofd van de orthodoxe
kerken, die zich in 1054 van het westerse christen
dom hebben afgescheiden. Het doel, zo schrijft
Whale, is niet meer en niet minder dan het volledig
herstel van de gemeenschap tussen de rooms-kat-
holieke kerk en de orthodoxe kerken. Maar achter
de patriarch van Constantinopel doemt de schaduw
op van de patriarch van Moskou, het uiteindelijke
doel van deze paus.
Johannes Paulus II denkt in pan-slavische termen.
De oostgrens van Europa is voor hem geen geogra
fische lijn, maar „de grens van de penetratie van
het evangelie". Zijn campagne voor de rechten van
de mens in Oost-Europa verschilt van die van pre
sident Carter. Hij doet een beroep op de christelijke
waarden van de Sovjet-Unie, die „onderge
sneeuwd" maar niet uitgeroeid zijn.
Johannes Paulus II is, evenals Alexander Solzje-
nitsyn, ervan overtuigd, dat de Sovjetmaatschappij
steeds minder overeenkomt met de wensen en be
hoeften van de bevolking en dat de communisti
sche regimes zullen uiteenvallen, niet door druk
van buitenaf, maar doordat de leegheid ervan aan
het licht zal treden. Alleen een Slaaf kan zo'n visie
ontwikkelen. Misschien kan alleen een paus den
ken dat deze te verwezenlijken is, aldus Whale.
In dit geweldig perspectief, dat verleden, heden en
toekomst omvat, lijkt de ergernis in Europa en
Noord-Amerika over geboortebeperking en de wij
ding van vrouwen slechts een niet ter zake doende
bijkomstigheid. De kerk in het westen moet zo snel
mogelijk onder controle worden gebracht, zodat het
grote doel kan worden nagestreefd. Aan onjuiste
interpretaties van het tweede Vaticaans concilie,
die hebben geleid tot onzekerheid over alle funda
mentele zaken, moet een einde komen. De tijd van
experimenteren is voorbij, aldus John Whale in het
boek „The Pope from Poland".
Vele tienduizenden gelovigen, grote groe
pen feestgangers en veel buitenlanders
hebben tijdens de Paasnacht in de rus-
sisch-orthodoxe kerken van Moskou de
processies en diensten bijgewoond.
De meer dan veertig Moskouse kerken, die
op gewone zondagen al druk worden bezocht,
waren volgepakt met Russen die met een
kaars in de hand wachtten op het begin van
de processie, waarmee de priesters rond mid
dernacht het Paasfeest inluiden. Bij enkele
kerken hadden eenheden geüniformeerde
politie en ordebewakers dranghekken neer
gezet en touwen aangebracht om de duizen
den bezoekers tot ordelijke rijen te groeperen.
In de afgelopen jaren heeft het staatsapparaat
geprobeerd iets te ondernemen tegen de po
pulariteit van de plechtigheden, die volgens
de atheistische visie van de overheid slechts
dienen om „anti-wetenschappelijke opvattin
gen en klasse-ideeën" te versterken.
Maar de traditie is blijven bestaan. De rege
ring heeft dan ook maar eieren voor haar
geld gekozen en besloten de traditie van het
Paasfeest te gedogen als een „volks lenteritu
eel". Tegelijkertijd kunnen de overvolle ker
ken dienen als bewijs voor het feit, dat de
Sovjet-autoriteiten „volledige vrijheid van
godsdienst" garanderen.
De drukst bezochte diensten werden gehou
den in het Novodevitsjiklooster in Moskou en
in het oude klooster van de Drieëenheid en
St.-Sergius in Zagorsk, ongeveer zestig kilo
meter ten noorden van de hoofdstad. Bij deze
kloosters kwamen tienduizenden mensen
bijeen om de Paasplechtigheden bij te wonen.
vie
Het bezoek van de paus
aan Frankrijk, dat al eer
der 'is aangekondigd, is nu
vastgesteld voor de periode
31 mei tot 2 juni. In Parijs
zal de paus de vergadering
van de Franse bisschoppen
voorzitten en de UNESCO
toespreken. Na Pius VII,
die Napoleon kroonde in
de Notre Dame in 1804, is
er geen paus meer in
Frankrijk geweest. Paus
Johannes Paulus II zal
moeting zal hebben met La-
tijnsamerikaanse bisschop
pen. Op 7 juli zal de paus de
basiliek van Sao Pau-
voorts van 2 tot 12 mei zes
Afrikaanse landen bezoe
ken en van 4 tot 14 juli
Brazilië.
Ook
paus
het bezoek van de
Brazilië is nu sum-
het programma bekend
gemaakt. Op 4 juli ontmoet
hij in de hoofdstad Brasilia
de Braziliaanse president. Op
5 juli bezoekt de paus Belo
Horizonte en op 6 juli Rio de
Janeiro, waar hij een ont-
9 juli in Salvador, op 10 juli
in Recife, de woonplaats van
Helder Camara, op 11 en 12
juli in Manaus en Belem en
op 13 juli in Fortaleza, waar
hij het Braziliaanse eucharis
tisch congres zal afsluiten.
Op 14 juli vliegt hij weer te
rug naar het Vaticaan.
Twaalfduizend jongeren
hebben de bijeenkomst bij
gewoond, die met Pasen in
de oecumenische commu-
nauteit van Taizé in
Frankrijk werd georgani
seerd. Prior Roger Schutz
heeft daar melding ge
maakt van pelgrimages
naar Doornik, Brugge en
Luik van 24 tot 26 april,
naar West-Duitsland op 27
april, naar Erfurt en Dres
den in de DDR van 9 tot 11
mei, naar New York en
Washington van 1 tot 3 ok
tober en Montreal en Otta
wa van 22 tot 23 november.
Eind december zal er in
Rome een bijeenkomst van
jongeren zijn.
De traditionalistische Franse
aartsbisschop Marcel Lefeb-
vre heeft maandag voor het
eerst in Italië een Latijnse
mis opgedragen volgens de
tridentijnse ritus, hetgeen
volgens de besluiten van het
tweede Vaticaans concilie
niet meer geoorloofd is. Het
optreden van mgr. Lefebvre
in de kerk van San Simeon
Piccolo in Venetië leidde tot
een demonstratie van libera
le tegenstanders van de
aartsbisschop. De politie wist
te voorkomen dat het tot een
handgemeen kwam tussen
beide partijen.
Aan de paus is het eerste
exemplaar overhandigd
van de Poolse editie van de
Osservatore Romano, het
dagblad van het Vaticaan.
Zij zal voorlopig eens per
maand uitkomen. Hoofdre
dacteur is pater Adam Bo-
niecki. De krant verschijnt
dagelijks in de Italiaanse
versie en eens per week in
de Engelse, Franse, Spaan
se, Portugese en Duitse.
De Vereniging Nationale Be
devaarten, Postbus 273, 5201
AG Den Bosch, tel. 073-
131912 heeft nog enkele
plaatsen beschikbaar in het
vliegtuig, dat op 25 april ge
zonden naar Lourdes brengt
voor een bedevaart die tot 2
mei duurt. De vereniging or
ganiseert dit jaar achttien be
devaarten per vliegtuig en
verzorgt per jaar voor meer
dan zesduizend gelovigen een
bedevaart met een eigen pro
gramma, geestelijke begelei
ding en een deskundige me
dische verzorging voor zie
ken en gehandicapten.
De jongste abt van Neder
land, Dom Chris Thewis-
sen (37) is onder zeer grote
belangstelling in de Trap
pistenabdij Lilbosch te
Echt in Limburg gewijd
door de bisschop van Roer
mond, mgr. dr. J. Gijsen,
samen met de abten van
Achel en Tilburg. Alle ove
rige Trappistenabten van
Nederland en Vlaanderen,
alsmede die van het Duitse
Marienwald, het Waalse
Val-Dieu en die van de Be
nedictijnen in Vaals, elf in
totaal, waren aanwezig. De
hogeschool voor theologie
en pastoraat uit Heerlen,
waar de nieuwe abt van
Lilbosch zijn priesterstu
dies heeft gedaan, was met
een grote delegatie present
