Leidse Courant | 1980 | 31 maart 1980 | pagina 11

L< EMEN BALLEN

afnemer van bloembollen

West-Duitsland blijft voor
Nederland belangrijkste

Bij isolatie kassen letten
op verlies van produktie

Aanbod goede rose tulpen te beperkt

RUIME AANVOER VOOR PASEN

VOOR BROEIERIJ-DOELEINDEN

KOUDE WEER REMT BLOEMENA ANVOER AF

LANDBOUW ECONOMISCH INSTITUUT

LAND EN TUINBOUWLEIDSE COURANT MAANDAG 31 MAART 1980 PAGINA IJ

Den Haag West-Duits
land is en blijft onze be
langrijkste afnemer van
bloembollen bestemd voor
broeierij-doeleinden, dit on
danks de nabijheid van de
zogeheten kant-en-klare-
Nederlandse bolbloem. Het
afgelopen seizoen werden
1.105.341.000 stuks bollen
naar West-Duitsland geëx
porteerd, hetgeen ruim vijf
procent meer is dan het
voorgaande seizoen, het
geen een goed resultaat
kan worden genoemd.
Verheugend is ook dat die
groei voor een groot deel is te
danken aan de kleiner „bij
gewassen" zodat er in het af
gelopen seizoen duidelijk
sprake was van verbreding
van het export-pakket op de
West-Duitse markt. Geble
ken is dat de zes belangrijk
ste bolsoorten waren: de tul
pen, narcissen, gladiolen, hy
acinten, irissen en lelies, die
voor de helft van onze ex
port-toename zorgden. Inter
essante ontwikkelingen heb
ben zich voltrokken op de
markt voor Nederlandse
broeibollen naar diverse Eu
ropese landen. Dit alles blijkt
uit een enquête gehouden
door het Produktschap voor
Siergewassen onder Neder
landse bloembollenexpor
teurs.

Samen werking

Geconstateerd wordt dat
thans vruchten worden ge
plukt van de goede samen
werking met het West-Duitse
bureau voor Public Relations
van het Internationaal
Bloembollencentrum. Er
wordt onder meer interesse
opgewekt voor minder be
kende bolsoorten.

Het doel van genoemde en
quête door de afdeling Mark
tonderzoek van genoemd
Produktschap was, om het
verloop te kunnen volgen
van de Broeierij- en de
Droogverkoop-Exportmark-
ten in de verschillende lan
den. Hiertoe werden onder

Met de Paasdagen in het vooruitzicht
worden er van de meeste gewassen ruime
aanvoeren verwacht. Vooral ook omdat er
voor de feestdagen meestal sprake is van
een grotere vraag. Het groentesortiment is
thans vrij compleet en er is daardoor vol
op variatie en keus. In de afgelopen ver-
slagweek was het prijsverloop voor de
meeste gewassen bevredigend, met als uit
zondering de sla.

Sla

Het sla-aanbod blijft groeien, in de derde
week van maart bedroeg het aanbod ruim
22,2 miljoen kroppen en lag hierdoor 3
miljoen kroppen boven de aanvoer van
vorig jaar, daarbij kwam ook nog eens een
stevige uithaal van Frankrijk, want in de
derde week van maart werd er tegen de
verwachting in weer meer naar West-
Duitsland geëxporteerd (nl. 100 ton). Hier
mee bleef Frankrijk de grote concurrent.
Nu de maand maart bijna aan zijn eind is
lijkt de Franse concurrentie eindelijk
kleiner te worden. Het laat zich niet moei
lijk raden wat er de afgelopen week met
de prijzen gebeurde. De gemiddelde prijs
bedroeg 24 cent per krop. Ook van sla
wordt er voor de Paasdagen een grote
aanvoer verwacht, ditzelfde zal waar
schijnlijk ook met de vraag gebeuren. Het
is hierdoor goed mogelijk dat de prijs als
gevolg hiervan eindelijk eens onder de
druk vandaan komt.

Paprika's

Het aanbod van paprika's begint weer van
meer betekenis te worden. De aanvoer
van groene paprika's is nagenoeg gelijk
aan die van vorig seizoen. Er is ook weer
een bescheiden hoeveelheid naar West-
Duitsland geëxporteerd. Het Hollandse
aandeel van 2 ton valt in het niet bij de
totale import van West-Duitsland, want
deze bedroeg 295 ton. Het aantal landen
dat naar West-Duitsland exporteert be
draagt exclusief Nederland zo'n 7 landen.
De belangrijkste uit dit rijtje is Italië met
213 ton, gevolgd door Marokko, Cuba,
Spanje, de Canarische Eilanden, Zuid-Af-
rika en nog enkele Afrikaanse landen. De
prijzen van de groene paprika's waren na
genoeg gelijk aan die van vorig seizoen,
nl. van 5,35 (sortering 65/75) tot 5,75

(sortering 75/85). Voor de rode sorterin
gen lagen de prijzen wat lager als vorig
seizoen, toen was het aanbod echter wel
kleiner. Er werd ƒ10,50 (sortering 65/75)
tot 10,95 (sortering 75/85) per kilo be
taald. De aanvoer groeit en de prijzen zul
len lager uitvallen.

Tomaten

De prijs van de tomaten heeft de afgelo
pen week weer wat in moeten leveren.
Als oorzaken zijn aan te voeren, de
groeiende binnenlandse aanvoer en de
toch wel duidelijk merkbare concurrentie
op de Westduitse markt. Marokko laat uit
zijn exportcijfers duidelijk zien dat het
weer meetelt. In de periode van 17 t/m 21
maart exporteerde Marokko 1641 ton.
Landen als Frankrijk, Italië, Spanje, Is
raël en de Canarische Eilanden waren sa
men goed voor 814 ton. Voor de A-I-toma-
ten werd er gemiddeld 4,96 per kilo be
taald, de B-I-tomaten brachten gemiddeld
f 5,50 per kilo op. De vleestomaten (3xB)
brachten 5,43 per kilo op. Het aanbod zal
flink blijven groeien, de prijzen zullen
verder dalen.

Overige gewassen

Ondanks het groeiende aanbod van kom
kommers wist de prijs zich in de afgelo

pen week weer goed te handhaven. Het
meest opvallende was de prijsstijging bij
de sortering 26/31, want voor deze sorte
ring liep de prijs op donderdag 27 maart
op met 2 dubbeltjes per stuk. Over de hele
linie bleven de komkommers duurder dan
vorig seizoen. De prijzen varieerden van
71 cent tot ƒ1,27 per stuk. Het binnen
landse aanbod blijft groeien en er mag
wat meer concurrentie van de Oosteuro-
pese landen worden verwacht. De prijzen
zullén als gevolg hiervan onder een grote- 1
re druk komen. In de loop van de afgelo-
pen week daalde de prijs voor een bos ra
dijs naar 62 cent.

Tegen het eind van de week liep de prijs
weer met 2 dubbeltjes per bos op en be
droeg dus 82 cent. Door de extra te ver
wachten vraag voor de Pasen lijkt de prijs
zich goed te kunnen handhaven, hogere
prijzen zijn niet uitgeslotén. Door het toe
nemende aanbod van prei daalde de prijs
en kwam op gemiddeld 1,25 per kilo te
recht. Door een ruimer wordend aanbod
lijkt de prijs verder te dalen. De aanvoer
van aubergines valt op het ogenblik gro
ter uit dan vorig jaar, als gevolg hiervan
liggen de prijzen wat lager, nl. van 4,45
per kilo (sortering 300/400) tot ƒ5,15 (sor
tering 225/300). Door een toenemend aan
bod zal de prijs lager komen te liggen.

Het is de laatste weken een rustige gang
van zaken in de bloemenhandel. Vrij re
gelmatige aanvoeren en met prijzen die
niet slecht zijn te noemen.

Geleidelijk aan komen er nieuwe aanbie
dingen bij. Als totaal een omzetcijfer van
14.016.945,60 aan de CCWS bij een aan
voer van 33.371.209 bos of stuks tegen vo
rig jaar omzet 10.603.907,41 en aanvoer
van 32.037.344 zodat het ruim een miljoen
stuks meer een groter omzet gaf van ruim
drie miljoen hetgeen niet zo slecht is. Dat
was uiteraard voornamelijk te danken aan
de snijbloemen met een aanvoer van
32.267.906 bos of stuks en omzet van
11.893.210,73 tegen vorig jaar 31.143.449
bos of stuks en een omzet van
9.179.271,25. Het zat ook wat gunstiger
met de potplanten bij een aanvoer van
825.632 stuks en opbrengst van
1.938.504,22 tegen vorig jaar 669.976 en
opbrengst 1.374.016,39.

De nog koude weersomstandigheden rem
den sterke toename van de aanvoer af. De
chrysanten bleven ook nu achter bij vorig
jaar en kwamen aan een betere prijs. De
freesia kwam ruimer aan de markt, maar
niettemin konden de prijzen zich best
handhaven en staken gunstig af bij die
van vorig jaar. Met de perkplanten wil
het nog niet erg, kennelijk wachten de
tuintjesbezitters op wat zon. Opvallend is
dat de animo voor enkelbloemige freesia
daalt, hoewel de CCWS nog bovenaan het
lijstje staat wat de aanvoer betreft.
Het aanbod van rozen nam stevig toe met
prijzen die iets gunstiger lagen dan vorig
jaar.

Wat gemiddelde prijzen met tussen haak

jes die van vorig jaar: Amerikaanse anjers
37 (22), trosanjers 36 (22), anthurium 2,08
(2,05), snijgroen 24 (22), jaarrond troschry-
santen 72 (54), idem geplozen 89 (76), free
sia 23 (19), gerbera 33 (30), gladiolen 43
(45), irissen 27 (17), leliekelken 58 (65), le-
lietakken 59 (46), grote cymbidium 54 (52),
idem klein 29 (25), grote rozen 47 (46),
idem klein 34 (31), sonia 42 (44), belinda
32 (35), red garnette 26 (25), tulpen 22 (18).
Wat de importprodukten betreft kwamen

de anjers 46 (31), trosanjers 49 (31), de ro
zen 41 (34) en statice 58 (53). De omzet van
importprodukten beliep totaal 262.565 bos
of stuks met opbrengst van 144.990,27
tegen vorig jaar 199.823 en opbrengst van
19.732,80 waarin dus nogal wat verschil
zit! Maar ook in Israël was het toen koud.
Met de paasdagen in het zicht kan worden
verwacht dat deze week de aanvoer fors
zal toenemen en mogelijk de prijzen daar
niet teveel onder zullen lijden. Hierop in
hakende heeft het Bloemenbureau Hol-,
land een lijstje samengesteld met informa
ties waar en hoe laat er in ons land bloe
menveilingen worden gehouden, gepaard
gaande met een opwekking om daar een
bezoek aan te brengen. Daarbij wordt
vooral aandacht besteed aan de groepen
en groepjes. Er wordt melding gemaakt
van de diverse corso's, festivals, optochten
en allerlei andere bloemenevenementen.
„Men kan er bloemen zien in een onge
looflijke verscheidenheid en een uitstapje
is een schot in de roos", zo bericht ons ge
noemd bureau.

En dan zijn er blijde klanken te melden
uit Berkel waar officieel de bouwvergun
ning is uitgereikt voor het vergroten van
de bloemenveiling, wat een kroon bete
kent op de activiteiten van de laatste ja
ren.

Aan alle bloemenveilingen is de laatste
weken de variëteit welke wordt aangebo
den sterk gegroeid, zij het dat de winte-
rartikelen aan het afnemen zijn. De gang
van zaken is meer regelmatiger dan vorig-
jaar om deze tijd, toen er van de planning
weinig terecht is gekomen als gevolg van
de langdurige kou.

De kant-en-klare Nederlandse

meer aan de bedrijven vra
gen gesteld en ook aan de ex
porteurs met groter jaarom
zet dan 25.000 over de
droogverkoop. Laatstge
noemde bollen zijn vooral be
stemd voor verkoop aan het
publiek voor bloemen in het
voorjaar. De zogeheten
„broeiers" worden na de
oogst opgeslagen in speciale
schuren. Er was een gunstige
reactie op de enquêtte als ge
volg waarvan 95 procent van
de totale export kon worden
verwerkt.

Naar gewicht wordt na drie
seizoenen met een gelijk ge
wicht, nu in het afgelopen
seizoen een toename van vijf

bolbloem.

procent vastgesteld met een
totaal van 114.690.000 kilo.
Ook in geldomzet was er een
positief verloop namelijk tot
568.594.000, een stijging
met drie procent vergeleken
bij het voorgaande seizoen,
waarbij evenwel geen reke
ning is gehouden met de in
flatie.

De prijs per kjlo bollen naar
alle landen was in seizoen
1975-76, 3.90, 1976-77
4,46, 1977-78 5,04 en
1978-79 4,96. De grootste
procentuele toename in de
export-omzet werd bereikt in
Frankrijk, namelijk 54 pro
cent evenals in Zwitserland.
Dan volgt Italië met 29 pro

cent. In zes seizoenen tijd
groeide in geld en zonder in
flatie-correctie de broeierij-
afzet met een kwart en de
droogverkoop-export met
eenderde.

De export van droge bloem
bollen bereikte het afgelopen
seizoen een waarde van ruim
268 miljoen gulden. In de
laatste drie seizoenen groeide
de geldelijke omzet met 35
procent. Als gevolg van ho
ger prijzen maakten bijna
alle afzetkanalen een groei
door in geld-omzet. Een uit
zondering op die verkoop
plaatsen warenn de markten
die kennelijk ook in het bui
tenland in de knel komen en
met 27 procent hun omzet
hebben zien dalen.

Omzetgroei

Opvallend is dat de zaadwin
kel nog steeds de traditionele
aankoopplaats voor bloem
bollen is en binnen de woon-
centra een groei met 49 pro
cent heeft doorgemaakt! Ook
de tuincentra mogen er zijn
en vertonen een omzetgroei
met 32 procent. Verheugend
is te constateren aldus het
rapport, dat ook de parken
en plantsoenen een toename
in afzet van bloembollen rea
liseren en in het afgelopen
seizoen een omzet in geld
waarde van negen miljoen
voor hun rekening namen.
De directe levering aan parti
culieren, hetzij door de Ne
derlandse kwekers of buiten
landse postorderbedrijven,
maakte in drie seizoenen een
groei door van 29 procent in
omzet. De supermarkten en
warenhuizen blijven met een
toename van 25 procent
daarbij iets achter.

Drogist, bloemenwinkel en
dergelijke kwamen tot een
groei van 13 procent. Geble
ken is ook dat een aantal Ne
derlandse exporthuizen zich
bezighouden met leveranties
aan buitenlandse groothande
laren-importeurs, die het af
gelopen seizoen 20 miljoen
gulden hebben omgezet.

De tulpentelers zijn bijzonder gelukkig
met de forse krimp van het areaal van
Apeldoorn en Golden Apeldoorn, al zal
een verdere teruggang van de oppervlak
te van deze Darwintulphybriden nodig
zijn. Aan de andere kant ziet men een uit
bundige groei van bijv. een tulp -als de
purperkleurige Attila. Een goede broeier,
die een zwaar bos tulpen geeft. Toch is het
de vraag of die snelle groei van dit areaal
zonder meer toegejuicht moet worden. In
1978 stond er 65 ha van, een jaar later 85
bunder en nu 105 ha. Dat kan in dit tem
po niet ongestraft doorgaan. Purper is nl.
een kleur waar vrij gauw een te veel van
kan komen. Het is nu eenmaal geen gezel
lige tint die men graag week-in, week-uit
in de vaas wil hebben. Daar komt nog bij
dat Attila in afgesneden toestand er qua
kleur bepaald niet op vooruit gaat: het
purper gaat dan een rode koolkleurtje
aannemen.

Concurrentie

Nu zou die snelle groei geen reden tot eni
ge zorg geven, als Attila de enige purpe
ren tulp was. Maar er zijn er meer. Onder
meer de vrij nieuwe Negrita, die de ge
noemde Attila qua kleur verslaat en op
een lang vaasleven-zonder-verkleuring
mag bogen. Verder zijn er nog Purple
Star, Hans Anrud, Prince Charles nog een
stuk of wat.

Purperen tulpen worden in hoofdzaak ge
bruikt in de gemengde bossen en dat
houdt tevens in dat de aangeboden hoe
veelheden niet aan de al te grote kant mo
gen gaan worden.

Randtulpen

Ook bij de randtulpen gaan de uitbreidin
gen (te?) snel. Er is om te beginnen een

groot areaal randtulpen die in de praktijk
hun waarde al hebben bewezen. Neem
Lustige Witwe waarvan enorme hoeveel
heden in de broei worden gebruikt. Een
zeer houdbare tulp bovendien en van de
Vrolijke Weduwe staat dan ook al 240 ha
opgeplant. Verder: Kees Nelis met bijna
90 ha, Lucky Strike met 70 bunder, Mirjo-
ran met 23 ha, Golden Mirjoran, eveneens
23 bunder en Coriolan met 17 ha. En dan
zwijgen we nog maar over de wat nieuwe
re randtulpen als Abu Hassan (6 ha), Ad
Rem (5 1/2 ha), Los Angeles (6 1/2 ha),
Toledo (4 1/2 ha) en Valentine (3 1/2 ha).

Nieuwe aanwinsten

Om het allemaal nog wat ingewikkelder
te maken, is de laatste paar jaar een hele
trits nieuwe randtulpen geïntroduceerd.
Konijnenburg Mark te Noordwijk zette
naast de uitstekende Leen v.d. Mark
rood met crème rand nog een aantal
andere randtulpen voor het voetlicht.
Daarnaast voerde de bekende veredelaar
Jo v.d. Berg (ook uit de bloemenbadplaats
afkomstig, maar al jaren in Anna Paulow-
na gevestigd) een grote serie nieuwe rand
tulpen ten tonele. Voor deze laatste aan
winsten bestaat in het vak ook grote be
langstelling. Het is zeker niet overdreven
te stellen dat er op korte termijn te veel
van het goede lijkt te komen.

Rose is schaars

Een uitgesproken gebrek daarentegen is
er aan goede rose tulpen. Het is daarom

i'ammer dat de groei van de fraaie en ster-
ce Rosario zo uitgesproken matig
verloopt. Een tulp met bloed van Bartigon,
in de aderen zal toch zo'n trage groeier
niet zijn? Bovendien heet het dat de bin
nenlandse broeiers hun bollen netjes be

waren. Al met al zou er veel meer van
moeten staan dan de nu opgegeven 12 ha.
Want in 1977 was er al bijna 8 bunder van
opgeplant, in 1978 bijna 9 ha, vorig jaar 10
en nu dus 12 ha. Er is geen enkel bezwaar
tegen om het areaal van Rosario tot bijv.
50 bunder te laten uitgroeien. Vandaag
worden de twaalven van deze tulp voor
levering in de zomer van het volgend jaar
al verkocht voor 25 per 100. Voor
twaalven van de dubbele gele Monte Car
lo levering zomer 1981 kan men trouwens
23, per 100 maken en dat is bepaald niet
niks.

Oranje

In het oranje is het aanbod ook schaars'al
is er met de komst van Oranje Monarch
wel iets veranderd. Een beste tulp met
een levendige kleur, puike eigenschappen
voor de broei met name de vijf-graden-
teelt en goed houdbaar op de vaas. Dan
neemt men de wat verfrommelde bloem
vorm maar voor lief...

Wit

Bij de witte tulpen loopt het aanbod ook
nog niet over de mand. Het areaal van
Pax staat al jaren op 22 bunder en Snow-
star, waarvan in 1977 5 ha was opgegeven,
is in 1980 nog altijd niet verder gekomen,
dan 5,60 ha. Daarom is het goed dat er nu
wat soulaas lijkt te komen door de flinke
toename van Whitte Dream. Die ging van
2 ha in 1978, maar 5 bunder in 1979 en nu
is de 10 ha-grens overschreden. Dat geeft
de handel weer wat moed al heet het dat
White Dream in de warme kas graag wa
terstelen wil maken. En dat zal menig
broeier de wenkbrauwen doen fronsen!
Zo ziet u maar: er is niets volmaakt op dit
ondermaanse...

,i,i DEN HAAG Nu de aardgasprijs
:eK als gevolg van de recente prijsstijgin-
20-26 gen van olie belangrijk wordt
verhoogd, zijn energiebesparende
maatregelen in de glastuinbouw zeer
5, urgent, en betere isolatie van kassen
tou tot een aanzienlijk geringer
warmteverlies kunnen leiden dan
thans het geval is.

yoivdHet nadeel hiervan is echter dat - afge
zien van de extra kosten - de hoeveel
heid daglicht in de kas vermindert,
waardoor de opbrengsten dalen. Kasiso-
latie met energieschermen, gecoat glas,
(merii dubbelglas en dubbele kunststofbedek-
h(moni k'nS levert een brandstofbesparing op
heng* van 20% resp. 25%, 30% en 40%. Bij het
(men Jiuidige gasprijsniveau van ca. 18 ct. per
m3 zijn deze maatregelen bedrijfsecono-
porv misch njet verantwoord, omdat de op-
brengstverliezen door beperking van de
uitstraling groter zijn dan de besparin

gen op de brandstofkosten of het ver
schil ten gunste van de brandstofkosten
is te gering om de kosten van de extra
investering te dekken.

Het installeren van een energiescherm is
aldus het Landbouw Economisch Insti
tuut in Den Haag bij de vroegste groen-
testookteelten en de zwaargestookte snij
bloementeelten bedrijfseconomisch pas
aantrekkelijk, indien de gasprijs min
stens 30 ct. per m3 bedraagt. Om be
drijfseconomisch quitte te spelen moet
bij gebruik van gecoat glas, dubbelglas of
dubbele kunststofplaten, de gasprijs ten
minste 40 ct. per m3 bedragen. Althans
bij het huidige prijspeil en technische ei
genschappen van deze materialen. Bij de
groenteteelt geven de vroege en latere
stookteelten (onder meer hetelucht) een
nog ongunstiger beeld. In het algemeen
geldt dat deze investeringen bedrijfseco
nomisch minder aantrekkelijk worden

naarmate het gasverbruik per m2 lager
is. Vooral de opbrengstverliezen door de
verminderde instraling beperken de toe
passingsmogelijkheden van deze energie
besparende technieken.

Potplanten

Hoewel potplanten wat de groei betreft,
in het algemeen minder sterk op de hoe
veelheid daglicht reageren dan groen-
tengewassen en snijbloemen, zijn ook bij
de potplantenteelt de vermelde brand-
stofbesparende technieken bij de huidige
prijsverhoudingen niet rendabel. Een be
drijfseconomisch verantwoorde toepas
sing van kasisolatie is slechts te ver
wachten indien de huidige prijsverhour
dingen veranderen. Technische verbete
ringen zowel ten aanzien van de brand
stofbesparing, als van het verlies aan da
glicht, kunnen deze ontwikkeling aldus
het Landbouw-Economisch Instituut
gunstig beïnvloeden.

mkon
3loem
mkon

ijn 2i
67(
l0-78<

jbone

barb« Westlandse kassen; een karakteristiek plekje in Naaldwijk.

I

»lie 3'
es 77