Transavia-verkeersvliegers houden
hun eigen Fokker S-11 in de lucht
;Jniyersiteit wil praten
gebouwen over Leeuwenhoek
Hartebrugkerk laat prachtig
kazuifel uit begin 16e eeuw zien
Bewoners Da
zijn woedend
Costastraat
op college
Paardensport in Groenoordhallen
ttad/Iregio
LEIDSE COURANT
DINSDAG 25 MAART 1980 PAGINA 5
CLUB VAN ACHT DIE VAN HET BEROEP EEN HOBBY MAAKTE
j
in de lucht, altijd
hoger sferen. Dat
loet je wel denken van
stel kerels die hun
tie geld verdienen
iet het vervoeren van
•nsen en vracht in
iegtuigen en dan nog
hun vrije tijd
•lemaal begeesterd
iet zo'n vliegende kist
llezig blijven. Lijkt op
en (niet bestaande)
urnalist, die overdag
«gels aaneenrijgt tot
Iesbare of onleesbare,
are of onware
jrhalen, en daarna 's
ronds thuis gezellig
:hter de schrijfmachine
lat zitten om voor
I gen plezier berichtjes
tikken. Zo'n journalist
iu zonder meer getikt
jn. Echter niet de
iegers, die het vliegen
et kunnen laten. Ze
jn net zo onnaspeurlijk
ik als de oud-romeinse
iJrsenkronkels
iiaedalus en Icarus, die
Je hoogte" hadden en
|k vogelvlucht trachtten
evenaren, waarbij
arus het te bont
laakte en zo hoog steeg,
at de was waarmee z'n
)t eugels aan het lijf
i ikleefd waren begon te
1 nelten in de
i innehitte; en Icarus
01 tisde naar beneden en
ond de dood in een
itloper van de
iddellandse zee. De
azy vliegers, over wie
J e het vandaag zullen
ebben, zijn dat
eenszins van plan te
oen. Immers zij hebben
en grondige opleiding
achter de rug en ze
weten derhalve van
wanten.
Maar gek blijft het, als je
bemerkt dat mensen van
hun beroep een hobby
hebben gemaakt, ofschoon
het meestal precies
andersom gebeurt. Het gaat
hier om een clubje van acht
door het vliegen
getekenden: The Dutch
Historical Flight, zoiets als
een Hollands groepje, dat, in
navolging van minnaars van
oldtimers op de weg,
vliegende toestanden uit het
verleden koestert. Het clubje
werd ongeveer twee jaar
geleden opgericht door acht
verkeersvliegers van de
vakantieachtige Nederlandse
luchtvaartmaatschappij
Transavia: goed voor een
chartervlucht heen en weer
naar zonnige oorden, of naar
welke plaats de
opdrachtgevers ze ook
zenden. Helaas, sinds kort,
ook de congregatie
waarbinnen drie zwakkere
broeders (onder wie
befaamde Pirn S., oud-
Sassemer.met lef en stalen
zenuwen en kwalijke
aandriften) hun
luchtactiviteiten
combineerden met
afpersingen. Ze vielen uit de
boot, maar konden
Transavia's reputatie niet
aantasten. Schwamm
d'rüber; vlucht erover.
Transavia blijft goed thuis in
de sferen onder het
uitspansel.
Acht verkeersvliegers, „air
travel managers", als je
nagaat dat verkeersagenten
al hier en daar „traffic
managers" genoemd
worden. Dat zijn de
Sassenheimers Han
Luchsinger, Willem Dregt
en Arjan Dros, de
Noordwijkerhouter Dirk
Lokhorst, George Schuit uit
Alphen aan den Rijn en nog
drie collega's van buiten de
streek. Die kapitale jongens,
captains in the air, kochten
destijds gezamenlijk een
two-seater, een tweezitter.
Dat was de Fokker S-11, met
de registratie PH-A-CG, ook
al aangeduid met „E-36".
Bouwjaar 1951. Het toestel
deed dienst als opleidings
gevechtsvliegtuig van de
KLu, de koninklijke
luchtmacht zogezegd. Het
kistje vloog als zodanig 3500
uur bij elkaar en is nu, op
een leeftijd van amper 30
1'aar, oud-gediende. De club
tocht het voor een prikkie
en begon vervolgens
fanatiek aan haar eigendom
te sleutelen. Onderdelen
vernieuwen, restaureren. De
propeller en generator
moesten hersteld worden.
De kosten daarvan werden
behoorlijk gedrukt, doordat
verscheidene Transavia-
mensen van de technische
dienst menig vrij uurtje in
de restauratie staken.
Er was ook volop
medewerking van enkele
bedrijven op Schiphol,
waardoor veel onderdelen
tegen een zacht prijsje
konden worden gekocht
Want de vliegende acht
hadden met hun
„aardigheid" zowat iedereen
dol gemaakt. Die S-11 had
veler harten gestolen. En
omdat men met het geval
wil blijven vliegen, komt elk
jaar de
Rijksluchtvaartdienst, de
RLD, de zaak grondig
keuren. Dat was vorige
week weer het geval. De
inspectie van de RLD was
twee uur met het troetelkind
van de club van acht bezig.
Vliegtuigonderzoek aan de
grond: op casco, bespannen
linnen en de staat van
roestvorming. Elk jaar een
strenge keuring voor die
arme S-11. Dat is nog niks
vergeleken bij de keuring
van hedendaagse toestellen,
want die krijgen uiteraard
op internationale trajecten
een veel zwaardere beurt, na
elke 50 en 100 uur vliegen.
De acht van de „Historical
Flight" zijn overigens uit op
verfijning. Ze proberen bij
de RLD wat versoepeling te
krijgen inzake de
aangelegde
keuringsmaatstaven. Ze
menen, dat de eisen van
jaren her inmiddels
achterhaald zijn. De jongens
van die RLD-inspectie
zouden teveel doorborduren
op een oud stramien. Dat
zou best minder kunnen,
aangepast aan het gebruik.
Immers, de S-11 vliegt
amper 100 uur per jaar, wat
ongeveer neerkomt op 12, 13
uur vliegen per man per
jaar. Dat mag dus nauwelijks
naam hebben.
Een Engelse liefhebber heeft
onlangs op de S-11 een bod
gedaan van 8000 pond,
omgerekend tegen de koers
van gisteren ongeveer 35.000
gulden. De club heeft er
beleefd voor bedankt. En
het toestelletje, inmiddels
begiftigd met de status van
schoothondje, zal daar
dankbaar voor zijn geweest,
want die Sassemers en
consorten zijn beste bazen
gebleken. Het bejaarde
luchtkind is verzekerd voor
een bedrag van 25 mille en
het staat er warmpjes bij;
dankzij de medewerking bij
Fokker is voor de S-11
Instructor een plaatsje
ingeruimd in éen van de
vliegdiensthangars van
Fokker op Schiphol-Oost.
De club heeft inmiddels
plannen om op langere
termijn een tweede
vliegtuigje aan te schaffen.
Eén is maar alleen. De
ondernemende vliegers van
Transavia weten er wel raad
mee. Ze gebruiken hun
vliegtuigje niet alleen voor
privé-vluchtjes in de vrije
tijd, maar ook voor
tentoonstellingen en voor
demonstraties op
luchtvaartshows. De club is
erg trots op haar bloedeigen
kist. Na de keuring, een paar
dagen geleden, kwamen
vrienden en collega's op de
borrel om elkaar en de S-11
toe te drinken en om het
geval op Schiphol-Oost even
van dichtbij te kunnen
bekijken. Oude glorie, met
elk jaar weer een nieuwe
toekomst
'ijf leden van de club van acht „The Dutch Historical Flight", bijna op de knieën voor het onderwerp van
lun verering.
Op mijn omwegen door stad en land kom
ik graag mensen tegen. Elke morgen tussen
tien en elf uur kunt u mij telefonisch vertel
len wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Het nummer van mijn geduldi
ge telefoon is 071-122244; u kunt dan naar
toestel 18 vragen.
NALATENSCHAP VAN PLEUNTJE, KAATJE,
AAGJE EN EEN KLEINE PRIESTER
Achter de
opeenstapeling van
planken en buizen en
schuttingwerk voltrekt
zich de voltooiing van
de grote opknapbeurt
aan de Leidse
Hartebrugkerk in de
Haarlemmerstraat. Het
valt nauwelijks te
constateren, maar de
restauratie, tussen de
stellages, verloopt tot
dusver voorspoedig. Een
deel van de toren kan
binnenkort zelfs al
„ontmanteld" worden,
daar de schilders dat
deel van het karwei er
bijna op hebben zitten.
Pastoor Demmers ofm,
de parochieherder,
hoopt met Pasen de vier
klokken weer te laten
luiden, „en als alles
meezit kunnen we in
november ervan af zijn.
Het orgel zouden we
graag met Kerstmis
weer in gebruik willen
nemen. Dat zal een feest
worden. Daar moeten
we voorlopig nog maar
niet op vooruitlopen,
maar binnenskamers
zijn we het
kerkbestuur er
natuurlijk volop mee
bezig".
Dat is de buitenkant van een
opvallende en belangrijke
kerkrestauratie. De
Hartebrug wordt weer een
glanzend monument in de
Leidse binnenstad, hersteld
in de staat zoals die in 1955
was. Maar ook binnen de
muren herbergt deze kerk,
anno 1835, nog lang niet
vergane rijkdommen die
doorgaans aan het oog
onttrokken zijn.
Kostbaarheden die
ondermeer de aandacht via
het stedelijk museum De
Lakenhal hebben getrokken
op exposities, zoals oude
vaandels en kerkzilver.
Minderbroeder Demmers:
„Daar zouden we inderdaad
een „schatkamer" mee
kunnen vullen. We spelen
met de idee, als de
restauratie achter de rug is,
onze kostbaarheden
publiekelijk ten toon te
stellen, mits er de
noodzakelijke
veiligheidsmaatregelen
getroffen kunnen worden.
Dat is nog lang niet zeker".
Maar het zou de moeite
volop waard zijn, want wat
De goudkleurige kazuifel uit de zestiende eeuw.
de Orde der Minderbroeders
aan kostelijke aardse
verworvenheden, vaak
geliëerd aan geestelijke
goederen, in de donkere
optrekken en wandelgangen
van de Hartebrugpastorie
bezit, is een groot, vaak
eeuwenoud, cultuurgoed.
Tijdens de expositie van
oude Leidse profane en
„kerkelijke" vaandels in De
Lakenhal, vorig jaar, waar
ook een bijdrage uit het
Hartebrug-bezit te zien was,
vertelde pastoor Demmers
aan conservatrice drs. Ingrid
Moerman, dat hij „nog wel
meer moois" had. Ingrid
Moerman kwam kijken en
was meteen helemaal weg
van een schitterende
goudkleurige kazuifel uit het
begin der 16e eeuw, die als
een tafelkleed zomaar,
wegens ruimtegebrek, in een
lade weggeborgen was.
„Dat kan gewoon niet",
vond juffrouw Moerman,
„daar is dat stuk veel te
prachtig voor". Bij die
constatering bleef het niet.
De Lakenhal schonk een
hangkast, waarin de kazuifel
opgeborgen kan worden.
„Als de kast wat opgeknapt
is, willen we hem in de kerk
ophangen, zodat het
parament voor iedereen te
zien zal zijn. Misschien de
volgende week al", zegt
pastoor Demmers.
Het gaat om een kostbaar
versiersel met laat-gothisch
borduurwerk, volgens
pastoor Demmers
„hoogstwaarschijnlijk rond
1520 of 1535 vervaardigd
door de zusters van
Mariënpoel die buiten de
stad hun klooster hadden.
De nonnen zouden de
kazuifel geborduurd hebben
naar voorbeeld van een
schilderij van de Leidse
schilder Englebert. De
voorzijde van de kazuifel
was danig versleten door het
gebruik en tientallen jaren
geleden w^rd die kant
gerestaureerd. Naar de
mening van Lakenhal
deskundigen niet al te fraai.
De achterkant, evenwel, is
nog prachtig gaaf te noemen.
Daar zien we een
gaffelkruis, waarboven
Calvarië met kruis en
O.L.Vrouw aan de voet in
zwijm, ondersteund door
Sint Jan, Maria Magdalena
en twee vrome vrouwen.
Rechts daarvan romeinse
soldaten en op de
achtergrond Jeruzalem.
Onder dit geheel de
apostelen Petrus en Paulus,
de patroonheiligen van
Leiden".
De (gerestaureerde)
voorkant van „de vioolkist"
(zoals vroeger romaanse
kazuifels, vanwege hun
vorm van voren, in
goedroomse termen intern
werden aangeduid) vertoont
drie vrouwelijke heiligen:
Apollonia, Catharina en
Agatha. Dit waren, naar
wordt aangenomen, de
beschermheiligen van de
schenksters van de kazuifel:
Pleuntje, Kaatje en Aagje,
erg populaire namen in
Holland in de loop der 16e
eeuw. De kazuifel was, toen
men hem vond, gedeeltelijk
vernield door gebruik, tijd
en vochtigheid. Bovendien
had men een kostbaar stukje
verminkt. Het was
volkomen aannemelijk, dat
het gewaad gedragen was
door een priester van klein
postuur. Om te voorkomen
dat de achterkant over de
grond sleepte en dat er
„misstappen" gemaakt
zouden worden, werd het
liturgische kledingstuk
ingekort. Kenners van onze
dagen natuurlijk woedend
en ze betichtten de kleine
celebrant niet alleen ervan
een ukkie te zijn geweest,
men vond voorts, dat zijn
artistieke smaak niet boven
zijn lichanelijke hoogte uit
was gekomen.
Zo ontbraken opeens de
voeten van Sint Paul.
Niettemin waren er nog heel
wat kunstkenners die voor
de kazuifel een hoge som
gelds boden. De
minderbroeders echter
hadden het goede verstand,
die aanbiedingen van de
hand te wijzen en ze lieten
de kazuifel in Den Haag
restaureren op goudlaken.
De opmerkelijke kazuifel die
beeldenstorm 1 en 2 (de
tweede vond plaats in het
zesde decennium van onze
eeuw, zoals men kan weten)
heeft overleefd ofschoon
het parament sinds
mensenheugenis niet meer is
gebruikt is over enige tijd
in de Hartebrugkerk dus te
bewonderen. En eigenlijk
dankzij de goede Pleuntje,
Kaatje en Aagje, die nu „in
onze gebeden" het einde der
20ste eeuw hebben gehaald.
Sint Paul heeft de kleine
priester z'n ongemak allang
vergeven.
DEN-De universiteits-
w l dringt er bij de ge-
d nte Leiden op aan het
ïii rleg met de universiteit
m penen over eventuele be
ving van het Leeuwen-
iterrein. "De universi-
Onderwijs en Weten-
I1 ippen, terwijl de ge-
M tote de regionale Inspec-
*an de Volksgezondheid,
st met het toezicht van
milieu, zal uitnodigen.
Ir inschakeling van andere
i tijen zal het eerste punt
overleg zijn." Dit bleek
fravond, toen de univer-
itsraad de beraadslagin-
>P ovér de Leeuwenhoek,
^Vorige week waren be-
voortzette. Het bou
wen van woningen in de
Leeuwenhoek kan gevaren
met zich meebrengen voor
het milieu in verband met
de aanwezigheid van univer
sitaire laboratoria in de di
recte omgeving.
De raad dringt er wel bij het
College van Bestuur op aan,
dat alles in het werk wordt ge
steld om de risicoé voor het
milieu, binnen de technische
en economische mogelijkhe
den tot een minimum te be-'
perken. Bovendien staat in de
aangenomen motie dat de uni
versiteit, in tegenstelling tot
wat er in het verleden bericht
zou zijn, "steeds in principe
bereid is geweest en nog steeds
is om haar medewerking te
Universiteit tegen
onderdruking in Gualtemala
LEIDEN-De universiteitsraad beeft gisteravond zijn
afkeuring uitgesproken over de "onderdrukking van
onder andere mensen in de academische sector door de
regering van Guatemala." Bovendien wordt er bij de
regering van Guatemala op aangedrongen deze onder
drukking ten spoedigste te beeïndigen.
De motie, waarin deze afkeuring wordt uitgesproken, werd
ingediend door F. Boon van de Progressieve Partij. Hij
deed dit naar aanleiding van een rapport van Amnesty In
ternational van juli 1979. Naar zijn mening is dit rapport
nu nog niet verouderd, "maar is de onderdrukking thans
nog steeds aanwezig, en is zelfs verhevigd."
verlenen aan woningbouw in Een motie van A. van Kam
de Leeuwenhoek" pen (Progressieve Partij) en
W. van Duyn (Leidse Studen-
tenbond), waarin veel meer te
gemoet werd gekomen aan de
eisen van de gemeente werd
niet aanvaard. Deze motie ver
zocht onder meer om een ver
volgonderzoek naar de nood
zakelijke veiligheidsmaatrege
len.
Bovendien werd de be
reidheid uitgesproken om zon-'
der meer mee te werken aan
de verwezenlijking van wo
ningbouw,als de gemeente tot
de conclusie zou komen dat
"woningbouw aldaar wenselijk
en aanvaardbaar is". Dr. J.
Wolters van de Unie van Fa
culteiten en Diensten vond dat
met aannemen van deze motie
de onderhandelingspositie van
de universiteit sterk verzwakt
zo" worden.
LEIDEN De bewoners
van de Da Costastraat en
omgeving zijn woedend op
de gemeente Leiden. Geheel
tegen de zin van de bewo
ners in is binnenkort een
sierbestratingsplan voor de
Da Costastraat uitgevoerd.
In een brief op poten verwijt
het bewonerscomité de ge
meente de democratie met
voeten te treden. Immers tot
twee maal toe hebben de be
woners via een enquête in
meerderheid het door de ge-
meente opgestelde sierbestra
tingsplan afgewezen.
„Lafheid, onzorgvuldigheid,
onbeschaamdheid, c.q. onbe
schoftheid zijn het college niet
vreemd", aldus het bewoners
comité. Dit naar aanleiding
van het feit dat de bewoners
van het college nooit fatsoen
lijk antwoord op brieven voor-
al bezwaar c.q. beroepschriften
hebben ontvangen. „Waar
schijnlijk beschouwt u de de
mocratie als een goed recht,
maar waarom handelt u zo on
democratisch? Of: geldt alleen
bij u democratie wanneer in-'
gestemd wordt met uw „prin
cipes" c.q. stokpaardjes? of dic
tatuur", aldus de bewoners.
LEIDEN Onder de naam „Indoor Leiden"
wordt van 11 tot en met 13 april wederom
een paardensportevenement in de Leidse
Groenoordhallen gehouden. Vrijdagavond
wordt gestart met een nonstop showavond
van het aangespannen paard, met onder
meer een Random. Quadron enkelspannen,
tweespannen, achtspan en een heuse overval
op een binnenstuivende postkoets. Tussen
de shows door is er een voltige en een Hon
gaarse carousseL
Indoor Leiden wordt zondagmiddag om vijf uur
afgesloten met een demonstratie van dertig
verschillende aanspanningen. Een van de trek
kers van Indoor Leiden is de pony-zeskamp. In
Engeland wordt een dergelijk evenement al ja
ren met veel succes gehouden onder de naam
„Mounted Gymkhana Games". Via contacten
met de Engelse organisatie is het gelukt om be
slag te leggen op een groot deel van het wed
strijdprogramma. Het ligt in de bedoeling om 32
teams bestaande uit 4 deelnemers en twee re
serves aan de start laten verschijnen.
In de Groenoordhallen is een strodorp inge
richt, waarin ook een ponybaan voor gratis
ponyrijden onder geleide voor kinderen is op
genomen.
