Geneesmiddelen99 tegen
olieramp erger dan kwaal
Kabinet: PvdA-plan slaat
gat van 1 miljard gulden
Drastische bezuinigingen in België
Sovjet-Unie
bewapent
Baluchistanen
IJ KUST VANBRETAGNE
iïinister treedt
li wegens
jiilieuschandaal
Iedereen mag
ver eigen
ood beschikken"
EINIG KANS OP
OKTO
VOORSTELLEN OPPOSITIE VAN TAFEL GEVEEGD
Aanvaring AlbedaDen Uyl
Kabinet zoekt nog staatssecretaris
Wyk
behoudt
straatnaam
Christiansen
Te
vondeling
leggen
overal
toestaan
OOR HANDHAVING WERKLOOSHEIDSUITKERINGEN
Leeftijdsgrens
leerlingenwezen
afschaffen
INENLAND/BUITENLAND
LEIDSE COURANT
a' (Van onze correspondent Jan Drummen)
tlJS - De nieuwe olieramp die andermaal
noordelijke kust van Bretagne teistert,
t uiteraard opnieuw de aandacht gevestigd
e problemen van zuivering van de bevuil*
stranden.
litnodiging van de gemeenten van de Westeu-
se kuststrook (van Spanje tot Noorwegen) is
wetenschappelijk comité in het leven geroe-
dat aan een Frans instituut voor zee-onder
en gevraagd heeft de gevolgen van de oliebe-
ig iing te onderzoeken. Dit instituut heeft nu
studie ondernomen van de gevolgen op zee-
a en -flora na de record olievervuiling van de
ico-Cadiz van twee jaren geleden. De conclu-
s dat de aangerichte schade aan de oppervlak-
10e opzienbarend deze ook zijn moge, niets is
eleken met de schade die op de zeebodem
it aangericht. Volgens Jean-Yves Monnat, een
de onderzoekers, zijn bij olievervuiling de
leesmiddelen misschien erger dan de kwaal",
rapport dat in Rennes, precies twee jaren na
:hip- breuk van de Amco-Cadiz, gepubliceerd
is, wijst uit dat men zich bij olievervuilingsrampen
allereerst en hoofdzakelijk bezig houdt met de
zichtbare, aan de oppervlakte waarneembare ge
volgen daarvan. Dit gebeurde na de Amco-Cadiz
ramp en thans eveneens na die van de Tanio,
twee weken geleden. Alles wordt gedaan om de
stranden schoon te maken voor de grote vakantie,
en indien enigszins mogelijk, zelfs voor de Paasva
kantie. Begrijpelijk als men bedenkt dat de bevol
king in het „onderontwikkelde Bretagne" een
aanzienlijk deel van haar inkomsten moet trekken
uit het vreemdelingenverkeer. Ondanks het feit
dat de vervuiling aanzienlijk erger blijkt dan aan
vankelijk verwacht werd, wordt verklaard: „Over
vier weken is er niets meer van te zien". Het is
mogelijk, zelfs waarschijnlijk dat dit het geval zal
zijn. Maar dat neemt niet volgens de wetenschaps
mensen niet weg dat zich beneden het zeeopper
vlak een veel groter drama afspeelt. Om de olie
van de stranden en vooral van het wateropper
vlak te verwijderen, probeert men deze tot zinken
te brengen door daar krijt over uit te strooien. De
olie zinkt in dat geval naar de zeebodem, maar
vernietigt daarbij enorme massa's zeedieren. Het
Instituut voor Zee-onderzoek in Brest schat dat de
ramp met de Amco-Cadiz aan 260.000 ton zeedie
ren het leven heeft gekost: vissen, maar hoofdza
kelijk alikruiken, tapijtschelpen en diverse andere
schelpdieren en vooral kleine krabben.
Van de met de breiachtige, kleverige zware olie
van Tanio besmette zeevogels, kan men er naar
schatting maar enkele percenten redden, ondanks
alle inspanningen die honderden vrijwilligers zich
getroosten. Voorts schept het schoonmaken van de
stranden een nieuw probleem. De dikke olie van
de Tanio, die de meest geperfectioneerde pompen
niet kunnen opzuigen omdat hij zo kleverig is als
honing, wordt nu in greppels en kuilen en putten
achter de stranden gestort. Na de ramp met de To-
rey-Canyon (Bretagne heeft in 13 jaren 6 oliever
vuilingen gekend) had de overheid dit systeem al
veroordeeld omdat het grondwater daardoor be
smet dreigt te worden. Maar omdat snel gehan
deld moet worden, ook omdat er geen stortplaat
sen voor deze oliemassa aangelegd zijn, gaat men
ook nu nog op deze wijze te werk.
Twee Franse soldaten dumpen elders met behulp van een vrachtwagen een hoeveelheid oliedrek die op
het strand van Bretagne is aangespoeld.
Het Instituut trekt niet de conclusie dat men de
vervuilde stranden en de op het water drijvende
olieslikken ongemoeid moet laten, maar geeft te
verstaan dat ecologisch gezien dit een minder
rampzalige oplossing zou zijn dan het schoonma
ken.
WESTDUITSE DEELSTAAT HESSEN
•p
(Van onze correspondent Ami van Vree)
fN In verband met het milieuschandaal rond het che-
Hoechst waarbij twee van zijn hoogste ambte-
betrokken waren, heeft de minister van Milieuzaken
deelstaat Hessen, Willi Gorlach (SPD) gisteren zijn
neergelegd. Minister-president Borner heeft het ont-
jsr aanvaard.
e week was bekend geworden dat de twee hoge ambtenaren
het ministerie dat al eerder door fouten en verzuim in op
was geraakt, jarenlang intensieve contacten met de direc-
Hoechst onderhielden die ze allerlei vertrouwelijke gege-
over milieu-beschermende maatregelen, wetten en contro-
n handen speelde. Aan de andere kant was er sprake van
Dhenken". Gorlach schreef 'in zijn ontslagbrief dat hij zich
deze ambtelijke ontsporingen politiek verantwoordelijk
St en daaruit de consequenties trekt.
[gerechtelijke procedure tegen de twee ambtenaren is een
ptstreeks gevolg van onthullingen van december vorig jaar
[rin Hoechst ervan beschuldigd werd grote hoeveelheden gif-
afval ongezuiverd in de Main te lozen. Het betreffende bu-
[u van de regeringspresident in Darmstadt heeft nu gisteren
end gemaakt dat Hoechst tegen eerdere verzekeringen van
egendeel in dagelijks 1800 ton verdunde zuren rechtstreeks
1 rivier loost, wat gelijk staat met 200 ton gecontreerde zwa-
iiren. Hoogstens 80 ton zijn volgens deskundigen echter toe-
baar. Hoechst beroept zich voor deze afvallozing op een offi-
toestemming die dateert van het begin van deze eeuw en
n 1955 werd bekrachtigd. Het is juridisch echter zeer de
ag of het chemieconcern zich anno 1980 zich'nog op deze
e rechten kan beroepen.
^-KAMERLID NIJPELS:
(Van onze parlementaire redactie)
UTERDAM De VVD zal binnenkort een rapport over
problemen rond de euthanasie uitbrengen. Uitgangspunt
dat rapport zal zijn, dat ieder mens het zelfbeschik-
igsrecht over zijn eigen leven en dood moet hebben. Re
ling houdend met zijn verantwoordelijkheid tegenover
medemens moet ieder mens het recht hebben zelf te be
ssen of en op welke wijze hij zijn leven wenst te beëindi-
i. De bepalingen uit het Wetboek van Strafrecht, volgens
lke euthanasie en het verlenen van hulp bij zelfdoding
Jafbaar zijn, dienen volgens de VVD te worden geschrapt.
zei het VVD-Tweede Kamerlid Ed Nijpels vanmorgen tij
een bijeenkomst van de VVD in Rotterdam. Naar de me-
van Nijpels mag het niet zo zijn, dat de overheid de burgers
epaalde ethische overtuiging oplegt. In nieuw te formule-
'ettelijke regels moet het accent komen te liggen op waar
in voor de vrijheid van mensen om voor zichzelf tot eutha-
te besluiten. Ook moet iemand vrij zijn, al dan niet hulp te
lenen bij het toepassen van euthanasie. Volgens Nijpels dient
[ook een uniforme euthanasie-verklaring te komen waarin de
tot sterven wordt geuit.
(Van een onzer verslaggevers)
!N HAAG De vouwkartonfabriek Okto in Winschoten kan
g eens vier weken doordraaien. Er zijn orders, aldus het mi-
terie van Economische Zaken dat tot nu toe 160 miljoen gul-
i in het bedrijf heeft gestort.
bar er is slechts een minimale kans dat het kabinet alsnog zal
sluiten, verdere financiële steun te verlenen aan het bedrijf,
dat het kan blijven doordraaien. Dit viel gisteren op te maken
1 opmerkingen van premier van Agt tijdens zijn wekelijkse
tsonferentie.
Ex-minister Andriessen van Financiën volgde
gisteren als meest betrokken buitenstaander
vanuit een speciale loge de beraadslagingen.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De alternatieve voorstellen
van de PvdA koopkrachthandhaving tot
modaal, een miljard minder bezuinigen en
geen loonmaatregel) hadden in de Tweede
Kamer geen schijn van kans. Kabinet en re
geringspartijen veegden er de vloer mee
aan. Ook D'66 noemde dit wensenlijstje van
de socialisten onder de huidige economische
omstandigheden onrealistisch. Minister Van
der Stee (Financiën) rekende voor dat het
PvdA-plan een gat slaat van een miljard,
waardoor het financieringstekort de magi
sche en ook door de PvdA zelf onaanvaard
baar gevonden grens van 6 procent ver over
schrijdt. De huidige economische problemen
zouden er alleen maar door naar de toe
komst verschoven worden en het hele plan
zou volgens het kabinet de welvaart en de
werkgelegenheid alleen maar in gevaar
brengen.
Ook de berekeningen van de FNV werden door
het kabinet gekraakt. Ze zouden uitgaan van
een veel te hoge prijsstijgingen en bovendien
zou het bruto loon verkeerd berekend zijn.
Door deze foutieve berekeningen kwam de
FNV op een geringere koopkracht voor de mi
nima dan het kabinet. CDA-woordvoerder
Weijers leverde een felle slag met minister
Wiegel (Binnenlandse Zaken) over het uitblij
ven van maatregelen die het mes zetten in de
inkomens van (semi)politieke ambtsdragers en
topambtenaren. Het gaat dan om de salarissen
van burgemeesters, gedeputeerden, leden van
de raad van State, maar ook ministers, staatsse
cretarissen enz. Volgens het CDA draalt Wiegel
nu lang genoeg om met maatregelen op dit punt
te komen en aanvankelijk eiste Weijers maatre
gelen per 1 juli. Nadat Wiegel zich had uitgeput
in toezeggingen dat hij z'n best zou doen, zon
der overigens een ingrijpen op die datum te
kunnen garanderen, trok het CDA een motie,
waar de VVD zich al tegen had uitgesproken
weer in.
Aanvankelijk leek het erop dat er over de door
het CDA gewenste verruiming van de koop
krachtgarantie ook een dergelijke strijd zou
ontstaan. Albeda (Socaile Zaken) en Van der
Stee voelden aanvankelijk weinig of niets voor
de suggesties van Weijers (CDA) om de toeslag
van 26 gulden die in de plaats komt van de
prijscompensatie per 1 juli op te trekken naar
30 en de belastingverlaging van 100 gulden met
50 gulden te verhogen. Het CDA wilde op deze
manier vooral de mensen die net boven het mi
nimuminkomen zitten tegemoet komen door
ook voor hen een aantasting van de koopkracht,
te voorkomen. Uiteindelijk ging minister Van
der Stee in beperkte mate akkoord met een
grotere lastenverlichting. Hij stelde de voor
waarde dat deze niet meer dan 100 miljoen zal
kosten. Alles wat het meer kost moet elders,
weer bezuinigd worden. Het CDA kon hier!
voorlopig mee akkoord gaan, al benadrukte
Weijers dat zijn fractie bij de regering zal aan
kloppen om aanvullende maatregelen, zodra
blijkt, dat de koopkracht voor de allerlaagste
inkomens en uitkeringen niet op peil blijft.
DEN HAAG Minister Albeda haalde zich de
woede van de oppositie, met name van PvdA-
leider Den Uyl op de hals toen hij zich kritisch
uitliet over de acties van de FNV tegen het re
geringsbeleid.
Albeda constateerde dat de vakbeweging zowel
handhaving van de werkgelegenheid eist als
van de minimuminkomens en uitkeringen en
van de koopkracht tot het modale inkomen.
„Dat alles tegelijk is in de huidige situatie niet
mogelijk. Een keuze uit de weg gaan is de ver
antwoordelijkheid ontlopen en daarom geen
bijdrage tot de democratie", aldus Albeda. Deze
uitspraak was overigens niet de enige die Den
Uyl opvatte als een beschuldiging aan het adres
van de vakbeweging. Den Uyl meent dat Albe
da met dergelijke uitspraken elk verder overleg
met de vakbeweging blokkeert
DEN HAAG Het kabinet heeft nog steeds
problemen met het vinden van een opvolger
voor de tegelijk met minister Andriessen afge
treden staatssecretaris van financiën, Noote-
boom. „We gaan behoedzaam verder met zoe
ken", zo zei premier Van Agt gistermiddag. La
coniek voegde hij daaraan toe dat het kabinet
niet van plan is grote haast te maken met het
vinden van een nieuwe staatssecretaris. „Ge
zien de werkkracht van de nieuwe minister.
Van der Stee en zijn grote fiscale kennis, vin
den we dat de minister van financiën het voor
lopig best in zijn eentje aankan. Bovendien
heeft het kabinet zoveel andere dingen aan zijn
hoofd", aldus Van Agt. Op de voor de hand lig
gende vraag of het kabinet wellicht de rit wil
uitzitten zonder staatssecretaris van financiën
antwoordde de premier echter ontkennend.
WYK Op het Westduitse
waddeneiland Foehr heeft
de gemeenteraad van de
plaats Wyk besloten de ex-
nazi Friedrich Christiansen
zijn ereburgerschap niet te
ontnemen en de naam van
een straat die naar hem ge
noemd is, niet te verande
ren.
Christiansen was in de tweede
wereldoorlog opperbevelheb
ber van de wehrmacht in Ne
derland. Na de oorlog is hij
daar tot twaalf jaar gevange
nisstraf veroordeeld wegens
oorlogsmisdaden en misdaden
tegen de menselijkheid. Hij
overleed in 1972.
De gemeenteraad verwierp
donderdag met 11 tegen 7
stemmen een voorstel om
Christiansen het ereburger-
schap van zijn geboorteplaats
af te nemen. Tegen het voor
stel dat -door burgemeester en
wethouders was ingediend,
stemden de Christendemocra
ten, een onafhankelijke groe
pering en de liberale afgevaar
digde.
Zelfverbranding in Polen
WARSCHAU Een Pool heeft zich gisteren op een plein in
het centrum van Krakov in brand gestoken, zo is uit wester
se diplomatieke bronnen vernomen. Volgens Poolse oogge
tuigen goot een man van middelbare leeftijd vier flessen
met benzine over zich heen en stak zich in brand. De man is
overleden.
De man droeg een poster bij zich waarop hij de Sovjet-Unie er
van beschuldigde in 1940 in het krijgsgevangenenkamp Katyn
14.000 Poolse officieren te hebben omgebracht. Ooggetuigen zei
den dat de man op de poster ook protesteerde tegen de leiding
van een plaatselijke bakkerij, waar zijn kleinzoon werkt. De lei
ding zou van zijn kleinzoon een gewoonte-drinker hebben ge
maakt.
Massagraf in Guatemala
GUATEMALA In een clandestiene begraafplaats in de stad
Comalapa ten oosten van de stad Guatemala is een massagraf
ontdekt met lijken van vermoedelijk slachtoffers van politiek
geweld.
Tot dusver zijn 32 lijken opgegraven, waarvan er nog niet een
kon worden geïdentificeerd. Het graf was woensdag ontdekt.
President Garcia heeft opdracht gegeven tot intensief onderzoek
naar de moordenaars.
Columbiaans hof gelast vrijlating
BOGOTA Het militair hooggerechtshof van Columbia heeft
gisteren de vrijlating gelast van drie mensen, die verdacht wer
den van het lidmaatschap van de guerrillabeweging M-19. Het
hof meende dat geen concrete bewijzen tegen hen zijn inge
bracht.
Volgens een regeringswoordvoerder houdt de vrijlating geen
verband met de gijzelingsaffaire in de Dominicaanse ambassade
in de Columbiaanse hoofdstad Bogota, waar een M-19 comman
do een groot aantal diplomaten vasthoudt. Een van de eisen van
de bezetters is de vrijlating van 311 politieke gevangenen.
De onderhandelingen met de ambassadebezetters zullen maan
dag worden hervat. Waarnemers verwachten wel dat de uit
spraak van het militair hof een gunstig effect kan hebben op het
verloop van die besprekingen.
Plan De Ruiter:
DEN HAAG Minister De
Ruiter (Justitie) is afgestapt
van zijn plan het te vondeling
leggen van baby's alleen toe te
staan op door de overheid aan
gewezen plaatsen, zoals politie
bureaus of ziekenhuizen. Dat
zou het moeilijk maken om
anoniem te blijven, vindt hij.
De minister wil het te vonde
ling leggen nu overal toestaan
waar het kind snel kan wor
den gevonden en waar geen
gevaar voor de gezondheid be
staat.
De minister blijft er echter te
gen om het te vondeling leg
gen in alle gevallen straffeloos
te maken. „Er moet echt van
uit een crisissituatie zijn ge
handeld, aldus de minister in
zijn plan dat hij gisteren bij de
kamer in heeft gediend.
INDIASE GEHEIME DIENST:
NEW DELHI Russische legerofficieren bewapenen en oe
fenen Baluchistanen in zuidoostelijk Afghanistan, zo is in
kringen van de Indiase geheime dienst vernomen. De Balu
chistanen die al lang streven naar een eigen staat, wonen in
een gebied dat zowel in Afghanistan als in Iran en Paki
stan ligt. De Pakistaanse provincie Baluchistan vormt de
enige barriëre tussen Afghanistan en de Arabische Zee met
het aangrenzende oliegebied.
Genoemde kringen beschouwen de bewapening van de Beloets-
jistanen voor het ogenblik als een poging van de Russen hun
voorjaarsoffensief tegen de islamitische verzetsstrijders in Af
ghanistan te versterken. In Pakistan bestaat echter de vrees dat
de Russisch militaire operaties zich niet tot Afghanistan zullen
beperken, gezien het traditionele streven van Moskou sinds de
tsaren naar een haven die 's zomers en 's winters kan worden
gebruikt.
Het Islamitisch verbond voor de bevrijding van Afghanistan
heeft in de Oakistaanse grensstad Pesjawar bekendgemaakt dat
in de naburige Afghaanse grensstreek Kunar tussen 14 en 17
maart zeven dorpen door de Sovjet-macht met de grond zijn ge
lijk gemaakt. Ooggetuigen van de actie weten niet wat er is ge
worden van de tweeduizend strijders en hun gezinnen die in de
dorpen woonden. Er ontstond als gevolg van de bommenregen
een brand over een terrein van drie vierkante kilometer, aldus
het Islamitisch Verbond.
[an onze correspondent Mare de Koninck)
ftJSSEL - De Belgische regering Martens
eft gisteren bij .verrassing een nieuw tus-
°tijds bezuinigingsplan voor ruim 1 mil-
r<l gulden op de overheidsuitgaven afge-
'ödigd. De toestand van 's lands financiën
zó onhoudbaar geworden, dat alle minis-
fies ogenblikkelijk een daling van 2,2 pro
nt op hun lopende begroting voor 1980
loeten aanbrengen, opdat de uitkeringen
de ruim 300.000 werkelozen in Belgié en
de aflossing van de nationale schuld voorlo
pig weer even kunnen doorgaan.
Alleen de ministeries van sociale zaken en van
financiën vallen derhalve buiten de rigoreuze
snoeimaatregel. De overige departementen die
nen voor eind april aanstaande de 2,2 procent
bezuiniging te hebben doorgevoerd. In elk ge
val tot die datum is er bovendien een absolute
personeelsstop t^j de overheid.
De nieuwe bezuinigingsactie komt op het mo
ment dat het Belgische parlement het aanvan
kelijke grote snoeiplan voor 1980 (eigen bijdra
ge ziektekosten, autowegenvignet enz.) nog niet
eens heeft goedgekeurd en er zélfs zwaar verzet
tegen aantekent. Rond de jaarwisseling waren
de Belgische dokters al tegen de ombuigingen
in staking gegaan. De aanvankelijk beoogde
verlichting van twee miljard gulden die het de
schatkist had moeten opleveren, is nu al tot de
ijjAelft teruggebracht als gevolg van toegevingen
van de regering en door het oporfthoud wegens
de aanhoudende crisisdreiging rond de Vlaams-
-Waalse gewestvorming.
Het aanvullende bezuinigingsplan van gisteren
bepaalt verder dat alle elektriciteitscentrales in
Belgié die op stookolie draaien, op kolen moe
ten overgaan. Tenslotte stelt het kabinet Mar
tens dat in 1981 geen enkele begroting méér
mag stijgen dan met hetinflatiecijfer. Ook de
defensiebegroting niet, die door de militairen
fel is aangevallen.
VOORBURG De
leeftijdsgrens in de
wet op het leerlin
genwezen zou zo
spoedig mogelijk
moeten worden
verdwijnen. Voor
veel volwassenen
is immers het leer
lingenwezen de
enige opleidings-
weg om zich als
nog te bekwamen
voor een beroep. Verder moet de toelating in die wet zo snel
mogelijk drempelloos worden, aldus staatssecretaris Dt
Jong van Onderwijs bij de opening van een school in Voor
burg.
De PvdA-Tweede-Kamerleden Van Kemenade, De Hamer en
Hartmeijer vinden dat langdurig wecklozen moeten kunnen
deelnemen aan opleidingsactiviteiten zonder dat hun uitkering;
in gevaar komt, aldus de kamerleden in vragen aan minister Al
beda die gevraagd wordt de arbeidsbureaus daarop attent te ma
ken.
