\-z Belgische revolutie Tfan 1830 'piert grote leugen' ,n p' j i te Midler schittert H eerste filmrol eigen succes overrompelde ster hier en daar extra dik aan te zetten. Zo werd de figuur van Rudge, de manager van The Rose, een onbarmhartige slavendrijver, die een zangeresje ontdekt, haar een bliksemcarrière bezorgt en daar, eventueel ten koste van de gezondheid van zijn pupil, de vruchten van wenst te plukken. Een jaartje rust nemen zou de positie aan de top in gevaar brengen, de kassa moet blijven rinkelen en dan zijn er ook nog altijd de bijna dertig musici en technici, die op de loonlijst staan. The Rose moet dus doorgaan in da zeer zakelijk gehouden liefde-haat-relatie, die tussen haar en haar manager bestaat. Overtuigend De rol van Rudge, gespeeld door de Engelse acteur Alan Ba tes, die na zijn optreden in „An unmarried woman" het hele maal „gemaakt" heeft bij het Amerikaanse vrouwelijke kij kerspubliek, is misschien wat overtrokken, maar zoals Bates hem speelt toch volkomen overtuigend. Een man, die zich vol ledig heeft ingezet voor een „nobody" maar nu wèl de revenu en van haar succes wil plukken en haar op een bijna onmen selijke wijze exploiteert. Hij accepteort al haar kuren, maar eist dan wel dat ze haar verplichtingen nakomt. Dit leidt vaak tot heftige discussies, waarbij de schuttingwoorden je om de oren vliegen en het enige werkelijk „vieze" woord vermoeid heid schijnt te zijn. Een geweldige confrontatie, die je een inzicht geeft in het kei harde vak, waaraan The Rose tenslotte ten gronde gaat. Vuilbekkend, ordinair in uiterlijk en optreden, weet Bette Mid ler de figuur van Rose gestalte te geven. Achter haar heel agressieve optreden en haar grote mond gaat echter een heel kwetsbaar figuurtje schuil. Een klein meisje nog, dat het plot selinge succes dat haar overvallen heeft, eigenlijk niet aankan en dat zich wanhopig nadat zij door een mannelijke collega, uit wiens repertoire zij regelmatig putte, is afgekat vast klampt aan een behulpzame chauffeur, die voor korte tijd nadat zij hem in een Turks bad heeft achterna gezeten (een van de weinige werkelijk grappige scènes in deze heel wrange The Rose op het moment dat zij verneemt, dat haar ma nager haar weer in genade heeft aangenomen. (Van onze correspondent Mare de Koninck) ,,AI die feestelijkheden laten ons eigenlijk Siberisch koud. Daar gaan we onze handen niet aan vuil maken. We leven trouwens in een politiestaat. Als de Rijkswacht wordt inge zet... dat is net een leger". ..Daar hebben we veel discus sie over gehad. Sommigen za gen liever Nederland ons Va derland. Natuurlijk bedoelen we dat ook, maar er leven in Vlaanderen uiteenlopende ver wachtingen en we moeten zo veel mogelijk mensen achter de boycot krijgen. Er zijn er die een federalisme met zes voor staan, met Vlaanderen, Bra bant en Limburg als drie van de deelstaten. Over de tegen woordige Nederlands-Belgi sche grens heen dan. Want die provincies zijn ten onrechte doormidden gesneden. De hui dige landsgrens is onnatuurlijk. De lijnen lopen van noord naar zuid, niet van west naar oost". ..Anderen willen een soort stadhouderschap van Juliana, straks Beatrix, en Boudewijn. Weer anderen willen een Vlaamse republiek en nog an deren alleen maar Oranje. Het is een klein mirakel in Vlaande ren dat we al die stromingen rond de boycottafel hebben gekregen". De grote frustratie in Vlaande ren is dat Nederland in dat al les totaal niet is geïnteres seerd? „Ja, dat is het drama. De hoop op aansluiting bij Nederland is vrijwel verdwenen, maar het feit, dat we deel uitmaken van de Nederlandse gemeenschap leeft even sterk als altijd. Hoe zou het anders kunnen, de hele geschiedenis van België is Nederlands. Ook de Walen zijn Romaans-sprekende Nederlan ders. De taalgrens lag in het verleden zelfs ver beneden Wallonië. Er bestaat een brief wisseling uit de tiende eeuw tussen de bisschoppen van Parijs en van Dijon, waarin ze erover klagen dat het Frans zo opdringt in Parijs. Er was dus een tijd dat in Parijs Neder lands werd gesproken! In de Waalse gouwen werd Neder lands gesproken. Ze zijn ver franst omdat de Fransen er in de loop der geschiedenis wel 200 keer zijn binnengevallen". „Later zijn er meer dan één miljoen Vlamingen uit armoede naar de Waalse industriegebie den getrokken. Zelfs de felste franskiljonse politici van van daag dragen Vlaamse namen: lur d brderdvijftig jaar geleden werd de staat België geboren. In I» Muntschouwburg in Brussel verhaalt de opera „De stomme M Portici" over de verdrijving van de Spanjaarden uit Na ils. Als het vrijheidslied weerklinkt wordt er „revolutie, revo- n all rf'°" geroepen in de zaal. Het publiek dromt de straat op en dat 19 opstand tegen de Hollanders is een feit. statl tonderdvijftig jaar België zal de komende maanden met tal lacht 'n manifestaties worden herdacht. os vi la*r lang niet alle burgers wensen te delen in de feestvreug- in da k Zowel in Vlaanderen als in Wallonië tiert het separatisme ntiefl tor welig. In het Nederlandstalige landsdeel heeft een groot ireen [nt*l verenigingen het comité Vlaanderen ons Vaderland" de a vgericht met het doel de officiële festiviteiten te boycotten. 3 da [tegenmanifestaties zal men de waarheid verkondigen over geho verdrukking, uitbuiting en vernedering door de arrogante let gf'anstaligen s er, Voorzitter van de boycotbeweging is Dries Bogaert, 62 jaar, di- jk en 'joteur van de Erasmus-handelsscholen in Antwerpen. Al vóór jn. W 09 Tweede Wereldoorlog was hij militant in de Vlaamse heel- bH|kt Nederlandse" of „Dietse" beweging, van wie er velen tot col- It. ^oratie met de Duitse bezetter zouden overgaan. gaan "B3 Bogaert zegt altijd anti-Duits te zijn geweest. Maar hij irden in 1945 tot vijftien jaar veroordeeld (om na zes jaar vrij te flgnt 'omen). Naast zijn functie in het onderwijs bekleedt Bogaert ,ter.l *°0 enkele culturele voorzitterschappen en publiceert hij tojjdpoëzie. In het erecomité van Vlaanderen ons Vaderland" EN& i,,0n parlementariërs, hoogleraren, een zoon van een na de totlog gefusilleerde flamingantenleider... De hereniging met Nederland heeft vijftien jaar geduurd. Toen kwam toch maar de re volutie van de Walen en de Vlamingen tegen de Hollan ders. „Die hele revolutie is grote ge schiedvervalsing. Het is een flagrante leugen dat er onte vredenheid in het zuiden was. Koning Willem I heeft de Ne derlandse universiteit van Gent gesticht. Hij heeft de normaal scholen (kweekscholen, red.) opgericht, zoals in Lier. Er kwamen wegen en kanalen, er werden meer schepen gebouwd in Antwerpen dan in Amsterdam. Neen, de revolutie van 1830 was zuiver een Frans-Waalse muiterij tegen de Dries Bogaert politiek van Willem I om het achterlijke Vlaanderen te ont wikkelen. De opstand was he lemaal georkestreerd. De vaandels stonden gereed in de hoeken van de Muntschouw burg. Toen men, al revolutie roepend, buiten kwam begre pen de mensen niet wat er aan de hand was. Het volk stond te gapen bij de revolutie". Toen is in het zelfstandige Bel gië de onderdrukking van de Vlamingen begonnen „Het eerste wat in het zoge naamd bevrijde België gebeur de was de afschaffing van het Nederlands. Ikzelf kon in Ant werpen alleen maar in het Frans studeren. Als we in de pauze op een Nederlands woord werden betrapt, werden we gestraft. De Vlaamse bewe ging is in feite ontstaan aan het front in '14-'18. De Vlaam se soldaten mochten niet eens in hun eigen taal het vuur in gestuurd worden. De onbeken de soldaat in Brussel is bijna zeker een Vlaamse jongen". Maar in de crisisjaren ging de Vlaamse beweging een ver bond aan met de duivel. „De democratie was zwaar ziek. Er ontstond een diets- nationalisme, en daarin weer een scheiding tussen fascisten en democraten. De mensen in het Vlaams Nationaal Verbond (VNV) waren toch niet zo duits- gezind. Maar Frankrijk was nu eenmaal vijand nummer één. Men zag de Duitse bezetting als een gegeven en wilde er het beste van maken. Na eeu wen van belediging was een volwaardige plaats in het Ger maanse geheel voor velen een beter vooruitzicht. Maar onder de bezetting werd het natuur lijk van kwaad tot erger. Het Vlaams nationalisme heeft ge collaboreerd ondanks zich zelf".- Waarom mag 150-Jaar-België niet gevierd worden? „Er is 150 jaar strijd geweest. De grootste klucht is wel de deelname van Nederland aan de viering. Er is trouwens ook veel aarzeling bij het officiële herdenkingscomité, dat wordt beheerst door franskiljons uit het Brusselse. Men is niet ze ker hoe het publiak zal reage ren en men geeft er daarom maar een Europees motto aan. Wij als boycotters zullen in september een eigen Vlaamse strijddag houden in Sint-Gene- siusrode. En een dodenmars voor alle jonge Vlamingen die zijn gestorven voor een vergis sing: België". film) haar minnaar wordt, al haar grillen accepteert totdat een lesbische vriendin ten tonele verschijnt. Later, als The Rose net tot het uiterste gedreven is door haar manager, keert hij terug, maar als hij bemerkt, dat zij „haar publiek" nooit zal kunnen missen, houdt hij het voor gezien, The Rose in doffe ellende achterlatend. Frederic Forrest, onopvallend goed in een bijrol van Coppola's „Apocalypse now", levert als deze Houston Dyer een door underacting opvallende prestatie, maar „The Rose" is toch helemaal Bette Midlers film. Uitgekiend Regisseur Mark Rydell, de man die het lef had om als eerste in „The cowboys" de onverwoestbaar schijnende John Wayne een vroegtijdige dood te laten sterven, heeft een zorgvuldig uitgekiende film gemaakt. Bette Midlers optredens zijn door cameraman Vilgos Zsig- mond met een aantal topcollega's als onder meer Haskell Wexler op een voortreffelijke wijze in beeld gevangen met een laaiend enthousiast publiek. Wat zich achter de schermen van het kleurrijke rockgebeuren afspeelt, heeft een intimiteit, waardoor je alleen maar begaan kunt zijn met het bestaan van een gevierde rockzangeres, die door de roes van het succes en de dringende behoefte om haar publiek te plezieren geen ruimte meer heeft voor een eigen leven. Bette Midler, die ondanks haar optreden, haar eigen leven goed in de hand schijnt te hebben, zet een vrij deerniswek kende figuur neer. Van het moment af dat zij met haar eigen vliegtuig struikelend op de trap (waarbij enkele flessen sterke drank sneuvelen) in New York arriveert voor een concert, weet de toeschouwer al met iemand te maken te heb ben, die aan het eind van haar kunnen is en alleen nog maar „opgepept" een show kan weggeven, waarin ze zelf niet meer gelooft. Het kijkje achter de schermen is dan bijna niet meer alleen onthullend. Nu eens pruilend als een klein meisje, het volgen de moment fel uithalend tegen alles en iedereen die niet naar haar pijpen wil dansen, zet Bette Midler met een acteertalent, dat ronduit verrassend genoemd mag worden, de complete fi guur neer van een jonge vrouw met een zeer middelmatige ontwikkeling, die plotsklaps een nationale beroemdheid is ge worden door een slimme impresario. De teleurstelling dat de oude drogist in haar geboorteplaats haar niet herkent en zelfs niet weet wie The Rose is, het feit dat zij in een vrachtrijders- café niet wordt geaccepteerd door de stamgasten en de on macht om er een privéleven op na te houden, verergeren haar frustraties, wat tenslotte leidt tot haar ondergang als zij tij dens een optreden in een uitverkocht stadion in haar „home town" in elkaar stort. Voortreffelijk beeld Janis Joplin of geen Janis Joplin, „The Rose" geeft een voor treffelijk beeld van het keiharde leven achter de schermen van de rockwereld, waar men van de ene dag op de andere een ster kan zijn, maar om aan de top te blijven over een ijzerster- ke mentaliteit moet blijken te beschikken. Ondanks de zeer gepeperde dialogen, waarin geen schutting woord ontbreekt, bevat „The Rose" slechts één en dan nog zeer decente bedscène. Alles draait om Bette Midler, pochend op haar zeer sexy verleden maar emotioneel volkomen onbe vredigd en onzeker, om een zeer sterke rol van Alan Bates als de meedogenloze zakenman, die alleen maar om zijn show denkt en om de vertolking van Frederic Forrest als de deser teur uit het Amerikaanse leger de oorlog in Vietnam komt nauwelijks ter sprake, maar de mentaliteit van de late jaren zestig is steeds voelbaar die zich geamuseerd door het rockgebeuren laat meeslepen, totdat het hem te bont wordt en hij al liftend de wijk neemt naar Mexico. Een film, die zelfs voor de niet al te grote bewonderaars van de Bette Midler-shows ondanks haar onmiskenbaar vak manschap een openbaring zal zijn. Want wat zij hier als dramatisch actrice met alle uiterlijke handicaps presteert is formidabel. MILO is het geheim achter het succes van Bette Midler? Onele- en vulgair, met een vocabulaire waar zelfs de legendari- West van zou blozen, weet zij telkens weer dank zij enorme inzet en fenomenaal vakmanschap een ruim dui- publiek in vervoering te brengen. Maar haar talent niet alleen tot de show te beperken, want in haar elfilm „The Rose" komt zij ook naar voren als een actrice van formaat. Nu moet gezegd worden dat Midler voor haar filmdebuut wel een rol toegemeten die haar op het lijf geschroven is. Zij speelt een als een omhoog geschoten rockzangeres de drie concerten dus wel goed die op het toppunt van haar roem door ■jn9? ivermatig gebruik van pillen en sterke drank volledig is opge- ,ad" irand, maar wie door haar keiharde manager geen rust wordt --hebben „The Rose", die met Pasen ook in de Neder- 000 trirtaa bioscopen te zien zal zijn, al vergeleken met de storm- maar tragische carrière van Janis Joplin. Janis over- aansjeed op 4 oktober 1970 aan een overdosis heroïne, ruim een nadat ze in haar geboortestad was opgetreden. Ook kon niet zonder de liefde van haar duizenden bewonde- maar was niet in staat om die liefde in haar privéleven te En het feit dat een van de nummers van „The Rose" geschreven door Jerry Ragovoy, een van Janis Joplins medewerkers, doet vermoeden dat het hier wel degelijk biografie van deze rockzangeres gaat. van de film, Marvin Worth en Aaron Russo, Midlers vaste manager, ontkennen dit ten stelligste. Dat hun de vrijheid om dit tragische relaas van een door haar Bette Midler tijdens haar optreden in „The Rose", zich volledig inzettend voor „haar" publiek. Midler als The Rose met haar meedogenloze ma- (Alan Bates).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1980 | | pagina 19