deTiji
Hulpverlening
weggelopen kinderen
te onzorgvuldig
Jit
NIEUWSNET
Euromast bezet uit
protest tegen sexboten
Goed pensioen
voor iedereen
kan sneller
m
ENCYCLOPEDIE VAN
DE TWEEDE
U«M- WERELDOORLOG
Een
alfabet
van
schokkende
jaren
H
mh-sroa
BINNENLAND LEIDSE COURANT DONDERDAG 6 MAART 1980 PAGINA
ERNSTIGE BEZWAREN VVD TEGEN WETSONTWERP
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het initiatief-wetsont
werp van de Tweede-Kamerleden Roe
thof en Haas-Berger (PvdA), waarin
de strafbaarheid wordt beperkt van
hen die van huis weggelopen minderja
rigen opvangen, dreigt in de Eerste Ka
mer schipbreuk te gaan lijden. De
VVD-fractie in de senaat heeft zeer ern
stige bezwaren tegen het wetsontwerp
geuit
De liberalen vinden het wetsvoorstel,
waarover nog voor de zomer een debat zal
worden gehouden, veel te vaag. Volgens
het initiatief-ontwerp is hulpverlening
van aan huis weggelopen kinderen niet
meer strafbaar als de instantie die het
kind opvangt (Release, Sosjale Joenit, een
kerkelijk opvangcentrum e.d.) direct de
ouders inlicht en verder „zorgvuldig" te
werk gaat. In het wetsontwerp staat niet,
wat onder „zorgvuldige hulpverlening"
moet worden' verstaan. De VVD-senato-
ren vinden dit onaanvaardbaar. Volgens
de VVD'ers zou een enkel telefoontje naar
de ouders van het weggelopen kind met
de mededeling „Uw kind is opgevangen"
al als zorgvuldige hulpverlening kunnen
worden uitgelegd. „De betekenis van dit
laatste begrip wordt dan geheel uitge
hold", aldus de VVD'ers.
De CDA-fractie van de Eerste Kamer zal,
evenals die in de Tweede Kamer, tegen
het wetsontwerp stemmen.
Als de VVD of de meerderheid van deze
fractie ook tegen het ontwerp stemt, bete
kent dit dat het wetsontwerp is verwor
pen.
Onderzoek
gevraagd naar
giftig PCB
UTRECHT De Landelij-
ke Vereniging tot Behoud
van de Waddenzee heeft
aan de Nederlandse rege
ring gevraagd een onder
zoek in te stellen naar de
herkomst en mate van ver
spreiding van de uiterst
giftige stof PCB.
Deze stof, die een broertje is
van het in Nederland verbo
den landbouwgif DDT, is er
zeer waarschijnlijk de oorzaak
van dat de zeehonden in de
Waddenzee dreigen uit te ster
ven. De Vereniging Wadden
zee heeft zich met haar vragen,
tot de regering gericht naar
aanleiding van een proef
schrift over deze materie
waarop ir. P. Reijnders giste
ren in Wageningen promo
veerde en waarover wij vorige
week berichten. Inmiddels
hebben CDA-kamerleden ook
vragen gesteld over PCB, een
stof die bijvoorbeeld als isola
tiemateriaal in tal van huis
houdelijke apparaten.
Dr. Meinsma
haalt
ombudsman voor
de rechter
AMSTERDAM Dr. L.
Meinsma, voorzitter van de
Vereniging tegen Kwakzal
verij, heeft een kort geding
aangspannen tegen Vara's
ombudsman Frits Bom.
Meinsma voelt zich beledigd
door een artikel in de Vara-
gids van 2 februari, waarin hij
een kwakzalver wordt ge
noemd. Hij wil van de rechter
een uitspraak, welke het arti
kel als „onrechtmatig" aan
duidt in de Varagids. Frits
bom heeft verklaard zeer ver
baasd te zijn over de stappen
van Meinsma omdat de voor
zitter „noch bij mij, noch bij de
Vara zijn beklag heeft ge
daan".
ROTTERDAM Even na tien uur
vanochtend hebben ongeveer veertig
actievoerders uit zeven Rotterdamse
wijken de Euromast bezet. De wijkbe
woners voeren actie tegen de plannen
van het gemeentebestuur om de pros
titutie te concentreren op sexschepen
nabij de Euromast. De bewonersorga
nisaties zijn bang voor uitwaaiering
van de prostitutie naar hun omgeving
omdat de ligging van de schepen aan
sluit bij de uitgaanscentra in hun wij
ken.
Ook gisteren hielden de bewoners een actie.
Tijdens het spitsuur werd de Burgerzaal van
het Rotterdamse stadhuis bezet. Bewoners van
de wijk Katendrecht zijn daarentegen voorstan
der van prostitutie op de sexschepen omdat ze
daarmee van de prostitutieoverlast in hun wijk
bevrijd worden.
ROMEINSE VONDST IN NIJMEGEN
In de directe omgeving van het Nijmeegse Valkhof is vorige week een spectaculaire
vondst gedaan: twee fragmenten van een zuilvormig gedenkteken dat waarschijnlijk
dateert uit de tijd van keizer Tiberius (14 tot 37 na Chr.). Deze fragmenten vormen de
oudste voorbeelden van Romeins beeldhouwwerk die tot nu toe in ons land gevonden
zijn. Dr. J. Bloemers, wetenschappelijk leider van de oprgavingen, wijst hier op de In
scriptie „TIBR CSAR". De brokstukken zijn in de hal van het rijksmuseum KAM te be
zichtigen.
Dresden na het bombardement
13 en 14 februari 1945.
UTRECHT Met het door
Wina Born aan de vergetel
heid ontrukte recept voor
aardappelcake men
neme allereerst 1 kg zeer
fijne gewreven, koude, ge
kookte aardappelen en wat
eiwitsurrogaat begint het
gisteren verschenen eerste
deel van de Winkler Prins
Encyclopedie van de Twee
de Wereldoorlog, dat op pa
gina 328 eindigt met het Ja-
Eanse krijgsgevangenen-
amp Maioka, waar 82 Ne
derlandse militairen stier
ven van de 341 die van
Java derwaarts waren ge
sleept. Tussen die twee ui
tersten van het zich behel
pen bij dagelijks ongerief
en het echte drama van bit
tere dood, beweegt zich het
alfabet van de schokkende
jaren, die hier voor het
eerst encyclopedisch zijn
Aanleiding tot het onderne
men van deze uitgave vond
Elsevier nu het weldra veer
tig jaar geleden is, dat Neder
land en België door de Duitse
inval van 10 mei 1940 direct
in die oorlog werden betrok
ken, onvergetelijk voor wie
er nog eigen herinneringen
aan heeft. Die generatie na
dert nu de ouderdom of is al
verdwenen, maar ook wie
nadien ziin opgegroeid, beho
ren van die tijd te weten, om
dat hen anders, zoals prof.
Van der Dunk terecht in zijn
inleiding opmerkt, de tweede
helft van deze eeuw onbegrij
pelijk zal blijven.
De overvloedige en rijk geïl
lustreerde informatie die in
dit nieuwe boek wordt aan
geboden, is wel zeer breed
opgezet. Onder eindredactie
van J. E. Bijl, Amsterdam en
M. Deweerdt, Brussel hebben
meer dan honderd deskundi
ge medewerkers in raad van
advies, redactie en als auteur
hun bijdragen geleverd tot
een boekwerk in twee delen
met totaal ruim 1.500 artike
len.
Het gaat daarbij niet alleen
om het feitelijke oorlogsge
beuren in militaire zin en
wat er zich voor en tijdens
die jaren heeft afgespeeld in
nationale en wereldpolitiek,
denkbeelden en stromingen,
waarvan anti-semitisme, col
laboratie, fascisme, England-
spiel, Groot-Germaanse ge
dachte en jodenvervolging
nog maar enkele kernwoor
den zijn. Daarnaast is ten
minste evenveel ruimte gege
ven aan een beeld van het
dagelijks leven, dat met de
aardappelcake begint (de tul-
penbollenkoekjes komen in
het tweede deel, dat volgende
maand verschijnt), maar ook
tot (soms forse) bijdragen
leidt over cabaret en dans,
bouwkunst en film, honger
winter en humor (nauwelijks
geestig trouwens), bukshag,
grijze muizen, en zo verder.
Veel aandacht is vervolgens
besteed aan de weerslag van
het gebeuren in kunst en cul
tuur, waaraan ook een aantal
„leeswijzers" dienstbaar is
gemaakt met talrijke titels
van door de oorlog geïnspi
reerde literaire werken. Ten
slotte is er een serie bijdragen
uit de sector van wetenschap
en techniek, van antibiotica
en atoombom, tot radar en
jeep, Baileybrug en polemolo
gie.
Het behoeft weinig betoog,
dat men door dit boek vele
uren geboeid kan raken. Een
eindoordeel kan beter wach
ten tot ook het tweede deel is
verschenen, maar een voor
lopige indruk brengt veel
kwaliteit aan het licht, waar
aan wat losse opmerkingen
niet bedoelen afbreuk te
doen. Met name valt op, dat
het inzetten van zoveel au
teurs zich blijft weerspiege
len in verschil van aanpak.
Wie bijvoorbeeld wil weten
wanneer Hitier zich het le
ven benam, zal dat niet vin
den in het over hem geschre
ven artikel, maar in het ver
haal dat een ander dr. H.
van Capelle over Eva
Braun vertelt. Diezelfde au
teur draagt ook drie kolom
men over Martin Bormann
bij en dat lijkt nauwelijks te
veel, maar als Heydrich,
Himmler en Hirohito samen
het met minder moeten doen,
lijken toch de verhoudingen
zoek.
Dit euvel, als men het zo mag
noemen, een zekere oneven
wichtigheid, doet zich vrij
vaak voor. Er zijn vijf pagi
na's aan de danskunst gewijd,
tegen één specifieke kolom
aan de jodenvervolging ii*
Nederland en België. Welis!
waar staan die in het kadef
van drie algemene bladzijde!
over dit onderwerp en wona
daarop ook o.a. in uitsteken?
de artikelen over Amsterf
dam, over het anti-semitisrr
(door rabbijn A. Soetendoq
en over Auschwitz ingegaanf
maar de indruk van eer
kere discrepantie blijft.
Hoe Hitier aan de macht i
kunnen komen wordt naul
welijks uit de doeken gedaan?
de weergave daarvan doet i
ieder geval karig aan naai
het voortreffelijke verhae
van mr. R. L. Miellet ovef_
Frankrijk. Zo zijn er
meer klontjes uit de pap
vissen (Gerbrandy komt erj-
b.v. zeker al te bekaaid a/),h
maar daar staat zoveel goeds!
aan vaak verrassende infor/
matie en verheldering vaf
inzicht tegenover, dat mu
zich door dit naslagwerk sta
lig verrijkt mag achten, ooi
als een passende sleutel td
de geweldige bibliotheek aaJ
gespecialiseerde werken, difl
inmiddels over de oorlogsjaf
ren is volgeschreven en
waarvan er hier honderden
worden genoemd.
JAN ONSTENÜ
N.a.v. Winkler Prins Encyj
clopedie van de Tweef
Wereldoorlog, Deel I (dee|
II verschijnt april),
328 bis., met vele ill. Uitg
verij Elsevier, A'dam-Bn
sel, prijs 2 dln. ƒ175,- bij
voorintekening, daarni
f 195,-.
:illllllllllllll!lllllllllllfllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllimilllllllllllltll!lll
TWEE PENSIOENFONDSEN:
(Van onze sociaal economische redactie)
DEN HAAG De twee grootste pensioenfondsen
van ons land, het Algemeen Burgerlijk Pensioen
fonds en het Pensioenfonds PGGM menen, dat op
korte termijn een goede algemene pensioenplicht
kan worden ingevoerd. Hun plan daartoe betekent
een afwijzing van het concept, dat de Stichting van
de Arbeid nu, na ruim tien jaar studie, bijna gereed
heeft.
De twee fondsen voor resp. overheidspersoneel en mensen in de
gezondheidszorg, stellen voor, iedereen een wettelijk recht toe te
kennen van 1 procent van het laatste salaris per dienstjaar (in
clusief de aow), welk percentage geleidelijk kan worden uitge
breid, als het geld ervoor beschikbaar is, tot 1,75. Bij verande
ring van werkgever zou een waardevast pesioenrecht voor later
mottsn worden meegegeven aan de vertrekkende.
De Stichting van de Arbeid gaat niet uit van dienst- maar
van levensjaren, zodat men altijd op 70 procent van het laat
ste salaris kan uitkomen omdat er geen breuk in de pensioe
nopbouw optreedt, hoe vaak men ook van werkgever veran
dert. De twee fondsen (samen 1,1 miljoen „klanten") vinden
dit plan te kostbaar voor dit moment, te ingewikkeld en
daardoor bijna onuitvoerbaar en in die uitvoering te duur.
Bovendien zou het stichtingsplan tot onbillijkheden en tot
oneigenlijk gebruik kunnen leiden. „Dat plan is te preten
tieus, men wil ineens inhalen wat in het verleden is nagela
ten op pensioengebied. Dat komt mede omdat men is uitge
gaan van een in 1969 gevormd idee, in een tijd dus toen nog
veel meer kon. De invoering van dat plan kan nog heel veel
tijd vergen. Wij willen een snelle oplossing, die indien moge
lijk later uitgebouwd zou kunnen worden", aldus de woord
voerders van de fondsen.
Nieuwsnet zegt in een com
mentaar op de Amsterdamse
rellen: „Wat niet en nooit aan
het daglicht is getreden, is het
achterbakse en nooit openlijk
in een brede context geplaatste
woningbouwbeleid - als men
al van een beleid mag praten.
De economische groei drukte
alle woonaspecten weg, met
een sierlijke boog naar de Bij
lmer en later Almere onder
het motto: wonen waar de
nachtegaal nog zingt." In het
politieke commentaar deze
waarschuwing: „Afgezien van
de stelling dat, gezien de slech
te conditie van de economie,
de laatste looneisen van de
vakbeweging niet langer rea
listisch zijn, moet je je afvra
gen of het doof blijven van het
kabinet voor geluiden uit de
vakbeweging, niet erg riskant
is. Als Van Agt zo onbuigzaam
blijft, komen er straks nog
echte onrechtmatige acties." In
het omslagartikel praat Ge
rard Reve over ziin nieuwe
boek, dat komende herfst ver
schijnt en gaat over zijn intre
ding tot de Rooms Katholieke
Kerk. „Na lezing kan men
zeggen: Gerard is gek, krank
zinnig. Maar er zit een systeem
in. Ik werd orthodox opgevoed
in een andere godsdienst, het
marxisme. Er is een bepaalde
wetmatigheid, die maakt dat
mensen van de ene kerk in de
andere stappen. Zeer puriteins
en streng opgevoede katholie
ken worden vaak communist,
gereformeerden worden later
marxist. Eenvoudigweg omdat
ze niet buiten een systeem
kunnen." Een interview ten
slotte met ex-minister An-
driessen. „Ik ben somber over
de democratie. Niet alleen
vanwege de houding van VVD
en CDA. De geluiden die je
■|M§H
hoort uit het kamp van de
PvdA, ziin niet veel anders.
Het probleem is dat de maat
schappelijke haalbaarheid
steeds als criterium wordt ge
hanteerd. Maar het zou best
eens kunnen dat de weerstand
tegen een echt beleid, een be
leid dat echt iets aan de pro
blemen doet, minder groot is
dan tegen de halve plannen
Vrij Nederland is in verband
met de werkonderbrekingen
van dinsdag uiterst dun. Over
de toestand in Amsterdam
wordt opgemerkt: „De anar
chie en de rechteloosheid
wordt niet, zoals Polak meen
de, door krakers veroorzaakt,
maar door landsbestuurders en
volksvertegenwoordigers die
nu pas eindelijk denken dat
dit jaar wellicht misschien de
leegstandswet wel eens tot
stand zou kunnen komen."
Voorts een groot gesprek met
Wladimir Dedijre, vriend en
biograaf van Tito. „De samen
werking verliep niet altijd
vlekkeloos. Ik schreef bijvoor
beeld dat hij het op de lagere
school eerst niet zo best had
gedaan, dat hij in de eerste
klas was blijven zitten. Hij had
het er liever uit. Het kon de
zaak van Joegoslavië veel
kwaad doen. Toen ik weiger
de, begon Tito enorm te
schreeuwen." Elders deze ken
schets van de nieuwe minister
van Financiën Van der Stee:
„Plooibaar, naief en een le
vensgenieter. KVP-er dus. Als
minister van Landbouw ver
richte hij een biologisch wonr
der. Dankzij hem werden in
drie jaar tienduizenden koeien
extra geboren. Een blind oog
voor het wangedrag van ande
ren. Ideaal voor Financiën."
Minister Albeda zegt in een in
terview: „IK wou dat ik je kon
zeggen: nou, de PvdA heeft
een visie, die heeft een be
leidsvisie waarvan je zegt: dat
is het. Dan zou er alle aanlei
ding zijn om te zeggen: dan
kan dit kabinet voor mij mor
gen verdwijnen." De bijlage
gaat over de miljoenendans
rond de pensioenen.
Elsevier over de .stakingen:
„Indien de FNV met stakin
gen blijft protesteren, Wordt
niet de regering getroffen,
maar het bedrijfsleven. Het is
te zot voor woorden dat het
werk wordt stilgelegd in be
drijven, waarin van arbeids
conflict geen sprake is. Deze
techniek heeft de vakbewe
ging in Engeland jarenlang ge
hanteerd. De arbeiders zijn ei
tenslotte het slachtoffer van."
En over de „anarchie" in Am
sterdam: „Onder de krakers
bevinden zich veel jongeren,
die hun vertrouwen in het ge
zag verloren hebben en sterk
neigen tot anarchisme. Zelfs
de meest progressieve partijen
hebben op hen geen vat meer.
Het gemeentebestuur van Am
sterdam is links en tolerant,
maar loopt stuk op een barri
cade van onwil." Voorts een
interview met ombudsman
Frits Bom. „Soms krijg je de
befaamde vraag: Ach joh, kijk
eens naar de VARA, naar je
zelf. En daar heb ik dan geen
antwoord op. Dan sta ik met
mijn bek vol tanden. Het enige
dat ik kan zeggen: U hebt ge
lijk. Het is echt een rotzooide
bij ons. En dat is afschuwelijk,
want je komt juist om aan te
tonen dat het elders zo bar is."
Ook wordt gepraat met de be
rispte sport-commentator
Frans Henrichs. „Ik heb ge
lukkig al twee uitnodigingen
van- andere omroepverenigin
gen op zak om eens te komen
praten, dus ik zal heus wel op
de buis blijven. Binnenkort
komt er een nieuwe chef sport
bij de NOS en als die er dezelf
de ideeën op na houdt als Bob
Spaak, ben ik daar verdwe
nen." -
Hervormd Nederland schrijft
naar aanleiding van de Am
sterdamse rellen: „En nog wil
men nu de leegstandswet kop
pelen aan de anti-kraakwet
waardoor met de ene hand
wordt gegeven wat met de an
dere hand weer wordt geno
men. Het probleem zal er al
leen maar onoplosbaarder door
worden." Ook een interview
met de Oostenrijkse kanselier
Kreisky. „Er zijn geen drin
gender problemen dan het na
bije Oosten. Al het ongeluk
komt daar vandaan, ook de
angst om de Perzische Golf,
die de laatste tijd heerst. Zou
er -op grond van een slimme
oplossing eindelijk vrede tus
sen de Palestijnen en de Israëli
kunnen worden bereikt, dan
zou die vrede een hogere
graad van stabilisering in dit
deel van de wereld geven."
Het blad blijft voorop lopen in
de discussie over kernwapens.
Dit maal de vraag: „Zijn we er
ook tegen als dat onze levens
standaard aantast?" Een ge
sprek tenslotte met de zoiuist
bekroonde schrijver en dichter
Wim Ramaker. „Taal is het
enige dat ons menselijk maakt.
Je denkt ook in taal. Naarmate
je taalschat armer is, zullen je
gedachten onnauwkeuriger
zijn. Kinderen die veel voor de
tv zitten, worden gemakkelijk
manupileerbare kinderen om
dat het voor de taal erg ongun
stig is. Het beeld overheerst."
De Tijd praat met de Tilburgsi
econoom prof. W. Reynaerts
„Ik vind de uitspraak van Vai
Agt dat de stakingen onrecht
matig zijn, ronduit perfide. D(
ftremier grijpt daarmee kenne
ijk terug naar het bezet
tingssyndroom uit de oorlog
Hij lijkt te suggereren dat w<
opnieuw, als onder de Duiten
onze democratie dreigen t
verliezen. Na het totalitarisme
van rechts nu de linkse vak
bonddirecteur. Onvoorstelbaai
dat Van Agt de FNV in zoï
licht probeert te plaatsen." Bi
het Amsterdamse oproer den
kanttekening: „Er wordt in di
oude buurten nog steeds bi
het leven gespeculeerd, ei
vooral de omzetting van goed
kope - huurpanden in dur
koopwoningen zet kwaai
bloed. Er is een proces vai
ontworteling aan de gang, da
de gemeente door gebrek aan
Ëeld en machtsmiddelen nie
an beheersen." Ook een ge
sprek met regisseur Paul Ver
hoeven van „Spetters". Je
moet er vanuit gaan, dat de
mens afstamt van de haai
waarschijnlijk, en daarna vai
de aap, en ik neem aan dat hi
vanuit die lijn, genetisch ge
zien, een aantal onderbewuste
motieven heeft meegenomen
De agressiviteit van de men
zal daar ongetwijfeld mee te
maken hebben. Ik denk dat de
mens met die erfenis zit en dal
het altijd op te rakelen is, dal
je hem in die richting kunt
prikkelen." De rest van hel
blad ia gewijd aan literatuur.
Wegens stakingen was de
Haagse Post niet op tijd be
schikbaar voor deze rubriek.
PIET SNOERE1
