en ie van der Hoorn is
hen vinnig werkpaardje
Verpleegkundige Dinie Craane
krijgt een „tweede" kans
Vanavond bijeenkomst Stadsgehoorzaal
DERTIENDE ALTERNATIEVE ELFSTEDENTOCHT
)P HET BARRE IJS VANOULU
URGERLIJKE
FNV OPENT 'JACHTSEIZOEN'
Tc
c
Zwevend ornament
SdTregio
DINSDAG 26 FEBRUARI 1980 PAGINA 5
•jof er nooit een Hel van
(met daarin alle
nddelen van bar, boos,
|welijk en ellendig) had
aan, stond Lenie
irmorgen in de keuken
warme hap voor man Jan
zoon Wilko te bereiden,
fris als een buitenmeid
lar zijn kan. „Als je nou
j kwartiertje kunt
zal ik je straks van
vis vertellenHet
1 Vjinnetje kauwt door,
ïers wordt het eten koud.
koud eten is niet te
iken. Dat is veel erger
n de beroerdste en
a"judste omstandigheden op
Z1^ ijs van de Botnische
ilf, hoog in het
Jndinavische noorden,
h heeft de 31-jarige
pdersvrouw Lenie van
Hoorn Langelaan
als uit het vinnigste
,t gesneden, staande
louden op de bevroren
ie wateren. Ze was vele
inen de baas en
trtroefde de grootste
r heeft meegedaan
de alternatieve
^^stedentocht die zaterdag
etlouden werd in de buurt
ieiH de noord-Finse plaats
vojlu. Ze stond
Teschreven, met nog vier
de
s^tand van 200 kilometer,
open met ruim 130
b^pinelijke Nederlandse
elnemers en twee Finnen,
nie eindigde tussen de
ren als dertiende. Ze
ludde even heur haren en
r°»g over tot de orde van de
Gauw weer naar huis
zesjarige Wilko bij
ophalen en de nieuwe
et;ek beginnen, want er was
ter heel wat te doen.
^ïaar hoor, zo die dertiende
Vkts tussen die kerels. Wel
*.dt, als je zoiets hoort. Mag
d%nlijk niet, hè Ik sta ook
dl1t merkbaar op de
kom ook niet
lagen voor. Dat
want als je ziet
grote jongens er
^ponsord en in de watten
egd worden en toch die
jlenrit niet „overleefd"
bben, dan moet je niet
In met een vrouw
komen die finisht alsof
;een vuiltje aan de lucht
geweest'Maar goed,
lie is er blij om, dat ze
gehaald heeft. „Ik ben er
omen. Dat is het
rnaamste. Ik hoef echt
Geboren: Bianca, d.v H.
lijn en S. V. van der Kant;
P. C. de Boer en S. M. M.
iane, d.v. A. En Nouri en
Hendrik Ricardo, z.v. H.
M. H. Haffert; Inge, d.v. R.
Vliet en M. Colijn; Richard,
van Leeuwen en J. A. van
lohammad-Ali, z.v. F. Dar-
S. Tabrizian; Margaretha
ise, d.v. J. A. de Graaf en
i; Alexander, z. v. H. O. van
en T. C. van den Kolk; Lena
jd.v. A. J. Smittenaar en M.
lijgen; Anouska, d.v. J. Ja-
L. H. M. Adams; Shirley Pa-
l. G. J. Schreuder en J. W.
Linden van Sprankhuyzen;
Lv. W. L. H. van Veen en F.
Us; Albertus, z.v. A. van Be-
en M. J. Urgert;
l David, z.v. J. W. de Gee en
§3se: Daniëlle. d.v. A. van Dijk
rekenende; Hannan, d.v. B. A.
H. Ouahbi; Laura, d.v. J.
fosthuma en A. J. Warnink;
ï.v. C. D. A. Broekhof en N.
^1; Astrid, d.v. E. Hollem en
n)n: j. D. Verhoeven, geb. 9
i, man; P. Glazen borg, 26
man; J. H. Otto, 28 feb.
n; H. van der Leeden, 28
I, geh. gew. met S. Smit; P.
jreboom, 14 jan. 1897, man;
dtk. 23 jan. 1903, man; J. W.
■eifeel. 11 jun. 1916, man; E.
jijapr. 1887, geh. gew. met F.
i; M. M. Heijselaar, 14 feb.
htg. van J. W. C. Goedhart;
wenoord. 18 mei 1929, man;
*st. 24 aug. 1894, geh. gew.
IA. van den Bogaerd; A. J.
•y 21 mei 1899, man; J. C. M.
- 17 dec. 1899, vrl.; G. Mul-
ip. 1919, man; T. Hankamp,
4923, echtg. van A. J. Boer-
W. Keijzer, 21 dec. 1932,
'an S. Holswllder; C. van
J jan. 1960, dochter; N. Ver-
l(r[ mei 1898, vrl.; G. Schaap,
OI909, man; C. J. van Antwer-
t, 1.1950, man; C. van Loon, 27
e^. man; N. Mark. 3 mei 1891,
,p. Ossevoort, 5 sep. 1906
6Dlsseveld, 27 feb. 1894, geh.
aat J. P. Louwrier; M. M. Rul-
rill15 sep. 1903, echtg. van A
op Vegte.
Lenie van der Hoorn uit Papenveer was vele mannen de baas.
niet zo nodig duizenden
kilometers naar het noorden
om daar te schaatsen, maar
ik wil wel schaatsen, zie je.
Dat kan net zo goed in eigen
land zijn. Vorig jaar (in '74
reed ik voor het eerst mee in
een alternatieve
Elfstedentocht) deed ik in
Zevenhuizen de 200
kilometer in 7 uur. een
uurtje meer dan Dolle Dries
van Wijhe er voor nodig
had. Nou, dit jaar was hier
geen ijs, dus vlogen Jan en
ik naar Finland".
Het was een moeilijke reis
deze keer. Via Hamburg,
stop. naar Helsinki, stop, en
daar vandaan met een
„binnenvliegtuig" al die
waarschijnlijk bevroren
duizenden Finse meren over
naar Oulu. Zo kun je alvast
met ijs kennismaken. Lenie:
„We waren vrijdagavond
pas laat in het hotel, een uur
of elf op onze kamer. De
volgende ochtend om acht
uur aan de start. Met het
hele stel. Aan de 100
kilometer deden geen
vrouwen mee, op de 50
kilometer waren er zes. Op
die korte afstand deden
maar 21 Nederlanders en
notabene 31 Finnen mee.
Van de bijna honderdveertig
200 kilometerrijders zijn er
maar veertig
binnengekomen, tot 's
avonds 10 uur aan toe; er
waren er bij die 14 uur nodig
hadden om over de
eindstreep te komen"
Natuurlijk ging het ook bij
Lenie van der Hoorn
Langelaan niet van een
leien dakje. „Het was wel
een zware rit, hoor. Een
snijdende wind en erg zwaar
ijs. Kijk, je rekent op goed
ijs. Het zag er oók redelijk
uit. Maar je valt veel gauwer
op ijs met allemaal van die
haarscheurtjes dan op ijs dat
er rommeliger bij ligt.
Kruithof, Vossebelt, Jeen
van den Berg, Fokker,
Kooman en anderen hebben
het dan wel gehaald, maar
er waren veel teleurgestelde
mensen en erg veel kromme
schaatsen. Barry uit Hulpen,
bijvoorbeeld, reed twee paar
schaatsen gewoon krom. Ik
heb behoudend gereden. Ik
ben liever binnen kalm
rijdend,dan een harde klap
te krijgen en niet aankomen.
Er zijn er aardig wat
afgestapt. Daar waren hele
namen bij, met heel wat
concurrentie voor Kruithof".
Lenie heeft het toch maar
gerooid.
Je mag Kruithof ijzersterk
noemen, maar wat is die Ter
Aarse tuindersvrouw dan
wel niet Niessen valt twee
keer op z'n duvel en moet de
wedstrijd staken; Jonkman
haakt af na een kromme
schaats te hebben gereden;
Bouma en Pol, bonken van
kerels, moeten ook afhaken;
Van den Berg, de gekerfde
en getekende oer-
Elfstedentochtrijder, maakt
een smak en raakt enige tijd
bewusteloos. Moeder Lenie
breit door en denkt intussen
aan de afwas die haar
maandag te wachten staat.
Uitgekookt, mag ik wel
zeggen. Een loeisterke tante.
De enige vrouw die de finish
haalde; één mede-rijdster
hield het tot 150 kilometer
vol en kwam te laat binnen.
Zo; dat was tenminste weer
een doorgewinterde
Elfstedentocht, zonder elf
Op mijn omwegen door stad en land kom
ik graag mensen tegen. Elke morgen tussen
tien en elf uur kunt u mij telefonisch vertel
len wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen Het nummer van mijn geduldi
ge telefoon is 071-122244: u kunt dan naar
toestel 18 vragen.
Sr
steden weliswaar (en het
onderkoelde Oulu mag je
niet eens een stad noemen),
maar wel vol barre
elementen. En nu weer in de
keuken, in Papenveer; en in
de kas, tussen de bloemen
van echtgenoot en kweker
Jan. En meteen weer aan de
was, want die kun je niet
laten liggen. „Ik ben aardig
fris nog", zegt Lenie van der
Hoorn, terwijl ze de borden
naar het aanrecht brengt.
„Jan hier, die een paar keer
gevallen is, is goed moe en
zo stijf als een plank.
Trouwens, ik schijn ook nog
in dubbele versnelling uit te
slapen. Ik kan er weer op
terugkijken, op die
marathon bij Oulu, met 8
graden vorst en stuifsneeuw.
Man, wat was ik blij toen ik
weer in dat vliegtuig terug
zat. Op het ijs, in die harde
wind, voelde ik de felle kou
niet eens zo heel erg. Ik heb
bepaald geen harde slag,
maar ik merkte wel, dat
mijn spieren steeds soepeler
werden. En als je je tenen
maar tegen het bovenleer
van je schoenen houdt, hè;
dat scheelt een heel end".
Vrijdag dacht iedereen
(gemotiveerd of niet) nog
aan „uitstekende
weersomstandigheden",
maar dat pakte wel even
anders uit, zaterdagochtend.
„Het kon me echt niet
schelen", vertelt Lenie, die
op de kunstijsbanen in het
Hollandse nauwelijks opvalt
als ze daar rondjes rijdt,
maar een bijkans
onverslaanbaar wonder
wordt zo gauw ze op
natuurijs aan wedstrijden
gaat meedoen en liefst over
afstanden boven de honderd
kilometer. Die onafzienbare
kilometers zijn een kolfje
naar haar hand en ze lust er
wel pap van. „Het geeft me
nou eenmaal een grote
voldoening als er onder
moeilijke omstandigheden
geschaatst moet worden,
maar ik vlieg echt niet als
een soort Kenau over het
bevroren water. Vaak denkt
men, dat je grof en sterk
voor het marathonschaatsen
moet zijn, maar dat is pure
onzin. Ik ben helemaal niet
zo sterk. Jan, ja, die is sterk
en die kan er ook wat van.
Ik ben alleen behendig. Dat
zegt Jeen van den Berg ook
altijd tegen mij".
Lenie van der Hoorn
Langelaan, die de meeste
mannen in een wedstrijd te
snel af is, stoort zich eraan
dat vrouwen in de
schaatssport nog steeds
ondergewaardeerd worden:
„Amerikaanse geleerden
en die zijn geleerd,hoor
hebben vastgesteld, dat
dames beter geschikt zijn om
lange afstanden af te leggen
dan heren. Het wielrennen
en de atletiek, zeg maar,
gaan met hun tijd mee. Daar
presteren de vrouwen
hetzelfde als de mannen.
Maar dat marathonschaatsen
werkt net andersom. Daarop
wil men de afstanden voor
ons, vrouwen, inkorten.
Maar het is onjuist, dat er
voor ons aparte klasseringen
worden opgemaakt bij
marathons op natuurijs". Zo
krijg je vanzelfsprekend ook
nooit een juist beeld van het
schaatsgeweld dat onder
mannen en vrouwen
gelijkwaardig wordt
bedreven, denkt Lenie; „het
gaat om de prestaties die je
als „mens" levert. Daarom
wilde ik ook in Oulu het
recht hebben om als vrouw
te starten. Maar je komt in
de officiële rangschikking
verdraaid nog an toe
gewoonweg niet aan bod".
Voorlopig blijven vrouwen
als Lenie van der Hoorn uit
Ter Aar koudweg een
uitzonderingspositie
innemen op het natuurijs.
Doodgewoon (maar zo
eenvoudig ligt het nu ook
weer niet) omdat Lenie één
van de schaarse vrouwen is
die aan zo'n helse tocht
wensen te beginnen. Lenie
kan zich er best een beetje
over opwinden: „Ach wat,
vroeger reden er in de
Friese Elfstedentocht ook
vrouwen mee. Neem Bora
van der Hoorn nee, ze is
geen familie van me en
Sjoerdje Faber, die zijn daar
voorbeelden van. En ze
schaatsten dat de stukken er
van afvlogen". Nee, de
werkelijke reden waarom de
belangstelling bij de
vrouwen voor het
marathonschaatsen miniem
is, ligt volgens Lenie aan de
instelling van de meeste van
haar sexe-genoten.
„Vroeger was het bedrijven
van de sport bij vrouwen
afgelopen als je ging
trouwen. Dan kon je in een
hoekje gaan zitten stoppen
en verstellen en kniezen.
Dat is nu toch wel even
anders, nietwaar Bij ons in
Ter Aar wonen ongeveer
driehonderd
tuindersvrouwen en heel
wat van hen zouden de
capaciteiten hebben om aan
sport te doen, maar de wil
om ook door te zetten
ontbreekt bij de meesten".
Lenie van der Hoorn
beschikt wel over dat
doorzettingsvermogen,
„maar ik wil me echt niet
kwellen. Kom nou. Ik lijd
onderweg echt geen pijn; ik
zit niet „af te zien". Heb ook
nooit ergens last van.
Tijdens de race vermaak ik
mezelf meestal. Gewoon;
soms door te denken aan
anderen die menen dat ze
het zelf zo ontzettend
moeilijk hebben. Dan lach ik
van binnen, in m'n uppie.
En ik kom er.."
Min of meer ligt die
instelling voor de hand bij
Lenie, want behalve een
sportief uitstapje was Oulu
voor haar en Jan (die
overigens een uitstekende B-
rijder is) het enige uitje dat
de echtelieden zich kunnen
permitteren.
Lenie van der Hoorn
Langelaan runt een
huishoudentje, maar is ook
dagelijks te vinden op de
tuinderij, temidden van de
bloemen die getrokken
moeten worden. Want een
mens schaatst niet door het
leven op het ijs alleen. „Als
éénmansbedrijf in het
tuindersvak kun je je onder
de huidige omstandigheden
geen twee weken vakantie
meer veroorloven". De rest
van het jaar moeten de Van
der Hoorns keihard werken
om het tuindershoofd boven
water te kunnen houden.
Jan houdt de zaken goed in
de gaten, met z'n 1100
vierkante meters anjers en
600 vierkante meters
anemonen achterin. Hij let
nauwkeurig op kwaliteit en
de prijzen en verwerpt de
massa. Een rustig tiep, die
Jan, die tien jaar terug met
z'n kassen begon. En hij
snijdt ze niet diep in, die
anjers dan. Meer licht per
bloem. De zon kan erbij.
En och, Lenie, die haar
succesdragende schaatsen
alweer heeft ingevet, kent
zichzelf ook wel een beetje:
„Er zijn nu eenmaal
raspaardjes en werkpaardjes.
Toevallig behoor ik tot die
laatste categorie". En de
cracks zich maar een buil
vallen. Op het gladde ijs.
rV"
dpkrant ontvangen? Bel
v 18.00 en 19.00 uur
Jr 071-122248 en per
ide koerier wordt de krant
DEN HAAG/LEIDEN „De FNV heeft het
jachtseizoen geopend. In de komende week orga
niseert de FNV industriebond en de FNV voe
dingsbonden verschillende bijeenkomsten ter
wijl in de volgende week werkonderbrekingen
zullen plaatsvinden in zeker een tiental bedrij
ven in deze regio," aldus een woordvoerder van
het FNV. Vanavond vindt in de Stadsgehoorzaal
in Leiden een 'grote bijeenkomst van het FNV
plaats. Deze bijeenkomst begint om 20.00 uur. De
FNV woordvoerder wilde, met oog op het verras
singseffect, nog niet zeggen in welke bedrijven
de protestakties zullen plaatsvinden.
De FNV wil met deze akties protesteren tegen de de
bezuinigingsmaatregelen van de regering. Op de pro
testbijeenkomsten zal de leden een resolutie worden
voorgelegd waarin geprotesteerd wordt tegen de op
gelegde loonpauze, tegen de koopkrachtverminde
ring, tegen de bezuiniging op de overheidsuitgaven
en tegen het achterwege blijven van een allesomvat
tend inkomensbeleid. Het FNV eist dat het recht van
de vakbeweging op vrije loononderhandelingen
wordt erkent en'vraagt de regering en het parlement
alsnog de vrije onderhandelingen voor de vakbewe
ging mogelijk te maken. Deze resolutie staat centraal
in de discussies op de verschillende bijeenkomsten.
Volgens de FN V-woord voerder hebben de opmer
kingen van minister-president Van Agt, als zouden
de FNV-akties tegen de rechtsorde ingaan, er toe
hebben bijgedragen dat de aktie-bereidheid onder de
mensen aanzienlijk is toegenomen. Het FNV hoopt
op 4 maart een landelijke aktiedag te organiseren.
Op die dag komen de bezuinigingsvoorstellen van
het kabinet in het parlement aan de orde en valt de
beslissing of de huidige loonpauze verlengd wordt of
dat er een loonmaatregel wordt genomen.
Gisterochtend vond er reeds een werkonderbreking
van twee uur plaats bij het Leidschendamse vleeswa-
renbedrijf Van der Laan. De werknemers van deze
fabriek kwamen in de kantine bijeen om zich uit te
spreken over de akties. „De akties in een tiental be
drijven in de Haagse en Leidse regio zullen voord
plaatsvinden in die fabrieken die daarvan het meeste
hinder zullen ondervinden", aldus de FNV woord
voerder.
Op de protestbijeekomst die vanavond in Leiden
plaatsvindt zal ondermeer het woord gevoerd
worden door A. Mutsaers van het federatiebe
stuur van het FNV en door de tweede voorzitter
van de voedingsbonden van het FNV, de heer A.
Bastiaansen.
DIRECTIE ENDEGEEST HANDELDE ONJUIST BIJ SOLLICITATIE
LEIDEN Bij de sollicita
tieprocedure van de Leidse
verpleegkundige Dinie Craa-
ng zijn destijds door de di
rectie en een aantal afde
lingshoofden van de psychi
atrische inrichting Ende
geest fouten gemaakt. Dit
concluderen alle gemeente
raadsleden die zitting heb
ben in de deelcommissie per
soneelszaken èn ook de chef
van de afdeling personeels
zaken van de gemeente Lei
den. Tijdens het sollicitatie
gesprek met mevrouw Craa
ne (november '79) zijn vol
gens de raadsleden vragen
gesteld, die niet gesteld had
den mogen worden. De di
rectie van Endegeest heeft
onjuist gehandeld door de
verpleegkundige op grond
van haar „politiek verleden,
acties en inspanningen voor
de jongerenbeweging KWJ"
af te wijzen voor een baan
in het psychiatrisch zieken
huis.
In een nota gericht aan B en
W zet de chef personeelszaken
Van der Velde een aantal
vraagtekens achter de gevolg
de procedure. Zo schrijft hij in
zijn advies aan het college het
volgende:
„Verstandig zou het zijn ge
weest indien de geneesheer-di
recteur (drs. Mojet) de geïnves
teerde tijd had gebruikt om
achter de persoon, de mens Di
nie Craane te komen en wat
haar wezenlijk bewogen heeft;
een echt sollicitatiegesprek,
waarin best de waarheid, de
vrees, de wederzijdse kritiek
en potentieel vertrouwen aan
bod had mogen komen. Ver
standig zou het zijn geweest
wanneer, evenals in „norma
le" gevallen, de groep binnen
de afdeling zou zijn gehoord.
Dit is heel gebruikelijk en nie
mand schijnt dat te beschou
wen als een afschuiven van de
verantwoordelijkheid." Ook
wordt in de nota gewag ge
maakt van het feit dat het be
ter zou zijn geweest als de heer
Mojet overleg zou hebben ge
pleegd met de bestuurlijke in
stanties, zoals B en W, die alle
dat van Endegeest.
Angst
Tenslotte staat in de nota:
„Verstandig zou het ook nog
zijn geweest, indien men de
moed en het besef had opge
bracht, dat kritici, ook politiek
bewuste kritici geen slechte of
gevaarlijke mensen (behoeven
te) zijn en dat het in elk geval
beter is om ze binnen te halen
en ze de kans te geven te to
nen wat ze waard zijn en te
bewijzen dat hun kritiek al
dan niet opbouwend is in
plaats van aan hun kritiek on
nodig voedsel te geven. Angst
is een slechte raadgever."
Het mag worden veronder
steld, dat het advies van de
chef personeelszaken door B
en W ter harte zal worden ge
nomen. Wethouder mr. J. Fase
zei hier gisteravond over, dat
zij de kwestie binnenkort ze
ker met het college zal bespre
ken en dat zij dan ook haar
collega's zal inlichten, dat Di
nie Craane opnieuw van de
gelegenheid gebruik wil ma
ken bij Endegeest te sollicite
ren. De commissieleden gaan
er vanuit, dat het wethouder-
soverleg alleen succes heeft als
Dinie Craane op Endegeest
aan de slag kan of in ieder ge
val een faire kans daarvoor
krijgt.
De decoratieve versiering op de schoorsteen van het stadhuis
aan de Vismarkt is gistermorgen met behulp van een hijskraan
van het rookgat verwijderd. De dauwtrapper, dié gistermorgen
vroeg over de Vismarkt liep. heeft zich ongetwijfeld afgevraagd
waar dat 'zwevende ornament' toe diende. Het is allemaal nogal
eenvoudig te verklaren: de schoorsteenkap (twee ton) Is hard
aan een opknapbeurt toe en dat gebeurt niet op het dak van het
stadhuis, maar bij de Rijnlandse metaalbescherming. Binnenkort
is het hoogste punt van het stadhuis het aankijken waarschijnlijk
meer dan waard.
