Voorjaarssfeer
in Schotland
B O N
ertrouwen-
evmg
Decumenische verwachtingen
espannen bij viering
ran 450 jaar Augsburgse Confessie
kerk
en
wereld
STAAT DER NEDERLANDEN
9i LENING 19BO
PER 10SB/1335
Korte metten
Uw krant samen met North Sea Ferries
Met het voorjaar naar Schotland Het is een traditie gewor
den (en die willen we niet doorbreken) in maart een zeven
daagse reis naar Schotland te organiseren in samenwerking
met North Sea Ferries Van maandag 24 tot en met zondag
30 maart 1980 is deze tocht. Alles wat in Schotland te zien en
te proeven is ondervindt u op deze tour. Het ruige Schotse
gebergte, het wonderschone merengebied, de machtige kas
telen, de Schotse dansen en de Schotse maaltijden staan al
lemaal op dit zeer exclusieve en uitgebreide programma.
Maandagavond omstreeks vijf uur wordt ingescheept op
één van de schepen van North Sea Ferries. Aan boord is het
uitgebreide voor elk-wat-wils diner, alsmede amusement in
de avonduren.
Dinsdag is eerst het Engelse ontbijt aan boord. Vervolgens
wordt per luxe touringcar van Huil uit koers gezet naar het
noorden. Na de koffie en de lunche wordt in de middaguren
Gretna Green bereikt, waar de aloude huwelijkssmidse wordt
bezichtigd/Ten slotte gaat het naar Gourock, ten westen van
Glasgow aan de monding van de Clyde, waar het moderne
Gantock Hotel staat en waar vier maal wordt overnacht. Di
ner in het hotel.
Woensdagochtend is een bezoek aan een destilleerden),
waar de nationale Schotse drank, de whisky, wordt gemaakt
en kan worden geproefd. Na de lunch volgt een kennisma
king met het ruige Schotse landschap met een prachtige
tocht door de Trossachs. In Perth wordt het Scone Palace,
een volkomen in tact gebleven kasteen bezichtigd. Het diner
is 's avonds in het Gantock-hotel.
De 'Grand Highland Tour' op donderdag is een adembene
mende tocht langs de Schotse meren en dwars door het
machtige berggebied. Doel is de vissershaven Oban aan de
westkust, waar de zeehonden rond de binnenkomende vis
sersschepen in de haven zwemmen. Na de lunch in Oban la
ten ambachtslieden zien hoe fraai glaswerk wordt vervaar
digd en in een oude weverij wordt aangetoond hoe de Schot
se kleding tot stand kwam
's Avonds is èèn van de hoogtepunten van de tour. n.l. de
Schotse avond in het hotel. Als afwisseling van hetgeen
Schotland op culinair gebied presteert, worden Schotse
dansjes uitgevoerd en is er het optreden van een onvervalste
doedelzakspeler Een compleet diner-dansant.
Vrijdag gaat de reis naar Edinburgh, de bijzonder fraaie
hoofdstad, waar iedere Schot trots op is. Na een sight
seeing tour bent u verder de gehele dag vrij voor museum-
bezoek of het doen van inkopen. De lunch is dan voor eigen
rekening, maar het diner 's avonds in het hotel is weer inbe
grepen.
Zaterdagochtend vroeg wordt de terugreis naar Huil aan
vaard. De lunch is in Gretna Bridge, maar het diner is weder
om aan boord van èén van de schepen van North Sea Fer
ries. Zodnagochtend is de aankomst in Europoort, waar na
het Engelse ontbijt wordt ontscheept.
De prijs van deze geheel verzorgde reis is 735,- p.p. op ba
sis van een tweepersoons standaardhut aan boord en twee
persoons kamer in het hotel. Toeslag speciale hut 40,- p.p.
op basis van 2-persoonshut. North Sea Ferries rekent ƒ9,-
p.p brandstoftoeslag. Voor een tweepersoonskamer in het
- hotel geldt een toeslag van ƒ90.- p.p.
I U kunt gebruik maken (dit bij de boeking op te geven) van
het gratis busvervoer op maandagmiddag van Den Haag
(vertrek 15.00 uur Centraal Station) of Rotterdam (vertrek
15.45 uur Coolsingel) naar Europoort. Zondagsmorgens gaat
de bus van Europoort naar Rotterdam en Den Haag. Zij, die
met eigen vervoer naar Europoort komen kunnen gebruik
maken van het NSF-parkeerterrein. Men dient uiterlijk 16.30
uur aanwezig te zijn.
Inlichtingen en boekingen (telefonisch of door inzenden
bon) bij Sijthoff Pers, Bureau Reisorganisatie, Wagenstraat
37, Den Haag tel. 070-635918 of bij North Sea Ferries, mej.
Patty van de Krogt, Postbus 1123, Rozenburg.
Aan Sijthoff Pers Reisorganisatie, Wagenstraat 37. Den
Haag of North Sea Ferries, mej. Patty van de Krogt.
Postbus 1123, Rozenburg.
Ik/Wij wens(en) deel te nemen aan de Voorjaarstour naar
Schotland van 24 tot en met 30 maart 1980 met
personen
Naam: M/V
Naam: M/V
Naam: M/V
Naam: M/V
Adres: Postcode:
Woonplaats: Tel.:
Ik wens een eenpersoonskamer (toeslag 90,- p.p.)
Ik/Wij wens(en) een speciale hut aan boord (toeslag
40.- p.p.)
Ik/Wij wens(en) gebruik te maken van de gratis bus van
Den Haag/Rotterdam
Handtekening.
ZATERDAG 19 JANUARI 1980 PAGINA 7 23
LEIDSE COURANT HET BINNENHOF
De paus is dagelijks bij de vergaderingen aanwezig. Hier wordt hij begroet door de bisschoppen
Simonie en Ernst.
:e speciale verslagge-
Some, Frans Wijnands)
Een onooglijk
grijs autobusje rijdt
jks tussen het Vati-
n het Nederlands col-
Rome heen en neer.
keer heen, twee keer
Een rit van een paar
eter, hooguit een
Het is de vaste
Ibus voor de deelne-
.n de bijzondere bis-
•nsynode in Rome,
!n in het Nederlands
logeren,
der escorte, onopgemerkt
ei altijd drukke Romeinse
W zoekt het busje met
anse nummerplaat zijn
het slechte rege-
weer. over de Via
Conciliazione. langs de
Tiber, de „Bocca della Verita",
het circus Maximus en de Pa-
latijn met zijn eerbiedwaardige
resten uit de keizertijd. Een rit
vol symboliek. Een pendel in
..communio" ook. zoals vrijwel
alles in en rond deze synode
beheerst wordt door dat sleu
telwoord.
Zo onopvallend als hun ver
voermiddel in het lokale ver
keer. zo onopvallend blijft de
synode in Rome zelf. Ook al
besteden de Italiaanse bladen
er d'agelijks wel aandacht aan
Het aardige of onaardige?
van de Italiaanse journalis
ten is, dat zij bij voorbaat aan
nemen dat er een oorlog aan
de gang is en sommige artike
len hebben dan ook meer van
een front-bulletin.
Het is hen nauwelijks kwalijk
te nemen dat uitgewogen ver
slagen ontbreken, want ook zij
moeten net als hun tientallen
Nederlandse collega's leren le
ven en schrijven met het feit
dat in geen enkel tomuniqué
de sprekers worden aange
duid
Raden maar
Daardoor is een kwasie-intelli-
genl tijdverdrijf ontstaan, om
dat nu plotseling iedereen pro
beert uit bepaalde zinnen of
passages te herleiden wie wat
gezegd heeft. Er valt door die
anonimiteit zowel een pikant,
als verhelderend element uil
de totale berichtgeving weg.
De in Rome woonachtige gees
telijkheid neemt in bescheiden
mate aan dit „raden-maar-
-spel" deel. nieuwsgierig als zi|
bedrag
koers
rente
aflossing
inschrijving
storting
prospectus
open bedrag
de koers wordt na de inschrijving op 22 januari 1980
vastgesteld volgens het tendersysteem
jaarlijks op 1 maart
in 10 jaarlijkse termijnen van 1 maart 1986 af
uitsluitend tegen een koers van 100% en lager (bij een lagere
koers dan 100% wordt het effectief rendement hoger dan 9V2%)
de inschrijving vindt plaats op 22 januari a.s. van 9 tot 15 uur
via banken en commissionairs
3 maart 1980
kosteloos bij banken en commissionairs
is naar het verloop van de sy
node. waarover zij doorgaans
minder goed geïnformeerd is
dan de meeste journalisten.
Een van de Italiaanse kranten
schreef deze week dat het pro
ces tegen de Nederlandse kerk
begint te lijken op een proces
tegen de curie. Dit mede naar
aanleiding van de in de syno
de geuite kritiek, dat de con
tacten met de curie de afgelo
pen twintig jaar uitermate ge
brekkig en weinig recht
streeks zijn geweest.
Als door zo'n opmerking in
derdaad verandering zou ko
men in de werkwijze van de
curie, zou de synode alleen
daarom al geslaagd kunnen
heten.
Openhartig
Er wordt opvallend veel na
druk gelegd op het feit dat de
synodevaders „openhartig en
open. vrijmoedig en in een
geest van saamhorigheid" met
elkaar discussieren. Als ook
een psycholoog geraadpleegd
is over de keuze van de syno
de-vergaderzaal. dan is hei
een vakman. De sfeer van dat
vertrek nodigt namelijk tot in
tieme openhartigheid. Het is
een warme, vertrouwenwek
kende omgeving: een vriende-
lijk-glimmende tegelvloer, rus
tige beschilderingen met sym
bolisch veel perspectief, met
beige velours overtrokken
stoelen en hoog geplaatste ra
men die veel daglicht doorla
ten
Hoewel er gefluisterd wordt
dat er soms een vleugje „ver-
hoorsfeer" optreedt, wordt be
vestigd dat er levendig en wel
eens opgewekt gediscussieerd
wordt In het Nederlands en in
het Frans, waarbij de Neder
landse teksten tussendoor snel
vertaald worden in het Frans
Van bisschop Simonis wordt
bericht dat hij liever alles met
een in het Frans schrijft, het
geen heel wat huiswerk voor
de middagpauze en de avon
den oplevert. Er komt geen
Latijn aan te pas, taalbarrières
hoeven de duidelijkheid niet
te remmen
De paus is in zijn gewone
doen Dat wil zeggen dat hij
doorlopend zeer attent is. ie
dereen veelvuldig aankijkt en
bekijkt, instemmend knikt en
soms zelfs „knipoogt" naar
deze en gene. Hij maakt veel
aantekeningen. Zijn aanwezig
heid is regel, zijn afwezigheid
uitzondering en dat bevestigt
hoe serieus de paus deze syno
de neemt.
Midden deze week is de com
munio tussen de bisschoppen
ter sprake gekomen, met als
duidelijkste, naar builen geko
men punt, dat de eigen auto
nomie van elke bisschop na
tuurlijk bestaat en prachtig is,
maar dat dat geen vrijbrief is
om je dan. als bisschop maar
verder niets gelegen te laten
liggen aan de bisschoppencon
ferentie.
Posthuum onderonsje
In Rome ligt de symboliek met
betrekking tot de synode als
het ware voor het oprapen
Vanuit mijn hotelkamer kan
ik bijna de kerk van Maria del
Anima aanraken. Geen in
drukwekkend gebouw, maar
voor Nederlanders toch erg in
teressant. De (enige) Neder
landse paus ligt er begraven
Adrianus VI. een man die te
weinig tijd kreeg om iets we
zenlijks aan de kerkhervor
ming te doen en een toepasse
lijk somber grafschift nakreeg
„Helaas, wat maakt het veel
uit, in wat voor tijd de deugd
valt. zelfs van de voortreffe
lijkste mens". In diezelfde
kerk is een kapel gewijd aan
de heilige Lambertus, bisschop
van Maastricht. Het lijkt er
een posthuum Nederlands on
deronsje, temeer, omdat in
deze door een Nederlander ge
stichte kerk ook nog het gral
is van de uit Mierlo bij Eind
hoven afkomstige Willem van
Enckenvoirt. door Adrianus
VI indertijd tot kardinaal ge
creëerd.
Een nieuwe Nederlandse paus
te zijner tijd lijkt overi
gens eindeloos verder weg dan
een nieuwe bisschop in Maas
tricht. als tenminste het ge
ruchtencircuit kernen van
waarheid bevat dat er. als re
sultaat van deze synode, op
termijn toch een of twee bis
dommen bij zullen komen
De ..Anima" ligt aan de Vicolo
della Pace, de Vredessteen.
grenzend aan de Vredesstraat,
op een steenworp van de kerk
van de Heilige Agnes aan de
Piazza Navona, die op 21 janu
ari herdacht wordt
De 25ste wordt de bekering
van Paulus gevierd, een best
toepasselijke dag om ook bin
nen de synode bijvoorbeeld tot
inkeer te komen wat betreft
de collegiale samenwerking,
die nu eenmaal onontbeerlijk
ib voor een leerstellige en pas
torale begeleiding van en lei
ding aan Gods Volk.
Wij journalisten, vieren 24 ja
nuari het feest van onze schut
spatroon. Franciscus van Sales,
en kardinaal Willebrands
heeft aanstaande zondag al
groot feest
Vliegend vaandel
Als lid van de Romeinse clerus
heeft elke kardinaal in Rome
een zogenaamde titelkerk
Kardinaal Willebrands heeft
de zijne indertijd „overgeno
men" van kardinaal Baggio.
Het is de kerk van de marte
laar Sebastianus aan het begin
van de Via Appia. De met pij
len doorschoten Sebastianus is
de schutspatroon van de (Ro
meinse) verkeerspolitie en
laarlijks verzamelt die zich in
groot tenue, met pluimen,
glimmende schoenen, vliegend
vaandel en slaande trom in de
kerk van Sebastianus. De poli
tie is er verschrikkelijk trots
op dat kardinaal Willebrands.
il nostro cardinale", er een
traditie van heeft gemaakt op
die bijzondere feestdag de mis
te doen
Volgende week is het de
week van de eenheid' de
week waarin gebeden wordt
voor een betere verstandhou
ding tussen de christenen, ook
al behoren ze tot verschillende
kerken of geloofsgemeen
schappen
viering van het feit, dat
450 jaar geleden is, dat
evangelisch-lutherse be-
tnisgeschrift „Confessio
lustana" tot stand kwam
een uitgesproken oecu-
'isch karakter dragen. Be-
vertegenwoordigers van
^testantse kerken uit de
Ie wereld zullen ook een
[lal vooraanstaande katho-
:en meewerken aan het
l'amma van de viering,
van 22 tot 29 juni in Augs-
zal plaatsvinden.
viering, die zal worden be
nnen met een oecumenische
'nst, zal worden bijgewoond
ft' onder anderen kardinaal
Willebrands als hoofd van het
Vaticaanse secretariaat voor
de christelijke eenheid, de
voorzitter van de Duitse bis
schoppenconferentie, kardi
naal Joseph Höffner en door
de aartsbisschop van Mün-
chen, kardinaal Joseph Ratzin-
ger. Tot de voornaamste inlei
ders behoren ook de katholie
ke theologen Erwin Iserloh en
Johann Baptist Metz.
Belangrijke impulsen voor de
viering, alsmede voor de oecu
mene als geheel, worden ver
wacht van een bijeenkomst,
die al in februari in Augsburg
wordt gehouden. Vertegen
woordigers van de Lutherse
Wereldbond en van het Vati
caanse secretariaat voor de
eepheid der christenen zullen
daar discussiëren over proble
men rond het kerkelijk ambt.
De theologen die bij de jubi
leumviering rond de „Confes
sio Augustana" betrokken zijn
kijken met spanning uit naar
deze bijéénkomst, want de re
sultaten van dit oecumenisch
gesprek tussen lutheranen en
katholieken kunnen de ju-
bleumviering beslissend beïn
vloeden
„Wij rekenen er niet op. dat de
Confessio Augustana als ka
tholiek document wordt er
kend, maar het is voor ons wel
van belang, dat de katholieke
kerk het aanvaardt als discus
siestuk", zo werd bij het pre
senteren van het officiële pro
gramma voor de viering ge
zegd. Het belijdenisgeschrift
vormt een buitengewone basis
voor het huidige oecumenisch
gesprek
Overigens hecht men er in
Augsburg er grote waarde aan,
dat er tijdens de viering niets
gebeurt, „wat ons uit elkander
kan drijven". Daarom ook is de
omstreden Tübinger theoloog,
prof. Hans Küng, niet uitgeno
digd.
De „Confessio Augustana' in
Nederland beter bekend als de
Augsburgse Confessie is ont
staan in 1530 bij gelegenheid
van de rijksdag van Augsburg.
Keizer Karei V wilde, in ver
band met deze rijksdag, een
uiteenzetting hebben van de
Lutherse leer. Aangezien van
deze rijksdag veel afhing voor
de vrijheid van godsdienst
voor de lutheranen heeft men
toen in de „confessio". waar
aan vooral Melanchton heeft
medegewerkt, zoveel mogelijk
de overeenstemming met de
rooms-katholieke leer aange
geven en aan de verschilpun
ten minder aandacht geschon
ken Later is dit belijdenisge
schrift wel „gereformeerder"
gemaakt, maar de lutheranen
houden vast aan de ongewij
zigde Augsburgse Confessie.
De rooms-katholieke kerk
zou aan de anglicaanse kerk
van Engeland dezelfde ran
gorde moeten toekennen als
zij de orthodoxe kerk doet.
Deze wens wordt uitgespro
ken in het voorwoord van het
nieuwe adresboek van de an
glicaanse kerk. Dit boek
komt eens in de drie jaar uit
en de traditie wil, dat het
voorwoord wordt geschreven
door een anoniem blijvend
vooraanstaand lid van de an
glicaanse kerk van Engeland.
De auteur pleit ook voor ge
regelde oecumenische regio
nale kerkenconferenties, als
mede voor een systeem om
bij toekomstige Lambeth-
conferenties theologische
uitspraken vast te leggen,
naar voorbeeld van het twee
de Vaticaans concilie.
Meer dan een kwart miljoen
Mark is in Beieren bijeenge
bracht tijdens een actie, be
doeld tot steun aan het werk
van Moeder Teresa onder de
armen van Calcutta. De actie
begon met Kerstmis en werd
geïntroduceerd door de to
neel- en flimspeelster Maria
Schell
Twee Joegoslavische journa
listen zullen zich moeten
verantwoorden wegens bele
diging van paus Johannes
Paulus II als buitenlands
staatshoofd. Aldus meldt het
Joegoslavisch persbureau
Tanjug. Volgens de aan
klacht waren beiden verant
woordelijk voor het plaatsen
van een vraaggesprek, waar
in beledigende opmerkingen
aan het adres van de paus
als leider van de kerk en als
hoofd van het Vaticaan ston
den.
Na een onderbreking van
meer dan vijf jaar is in Rhode-
sië het katholieke weekblad
..Moto" weer verschenen. Het
was onder de regering van lan
Smith indertijd verboden we
gens zijn oppositie tegen het
blanke minderheidsregiem.
Het wordt uitgegeven door
een katholiek priester, pater
Plangger
De nieuwe president van de
katholieke „Pax"-beweging
in Polen, Ryszard Reiff, heeft
krachtige kritiek geleverd op
de eenzijdige informatiepoli-
tiek van de Poolse pers. Door
onjuiste weergave van de
toestand wordt de openbare
mening verkeerd voorgelicht
over de economische moei
lijkheden van het land en in
verwarring gebracht, aldus
Reiff, die met zijn opmerkin
gen aansluit bij de beschul
digingen van kardinaal Wys-
zinski, die de censuur en de
informatiepolitiek van de re
gering heeft gekritiseerd.
Ook zei Reiff, dat de over
haaste industrialisering grote
ongelijkheid in de ontwikke
ling van Polen heeft veroor
zaakt en bepleitte grotere in
vesteringen in sociale voor
zieningen.
De hogeschoolraad van de ka
tholieke hogeschool Tilburg
heeft na een vier uur durend
debat zeer tegenstrijdige be
sluiten genomen over een mo
gelijke incorporatie van de
theologische faculteit. Bij de
eindstemmingen spraken der
tien leden zich tegen en twaalf
zich voor incorporatie uit.
Even daarna verwierp de raad
een voorstel waarin het stich
tingsbestuur wordt gevraagd
om af te zien van incorporatie.
Zij sprak zich dus tegen incor
poratie uit. maar weigerde
vervolgens om het bestuur
ook in die zin te adviseren. Bij
het laatste voorstel hadden
twee studentenleden van de
raad zich bij de stemming ver
gist. De situatie is nu uiterst
verwarrend geworden. Par
tijen gaan zich beraden over
nieuwe stappen
