weekpuzzel door dr. Pluizer
fotografie
postzegels
DENKSPORTEN/HOBBY
y oplossing vorige puzzel
NR. 3
KRUISWOORDRAADSEL
12
1
90
1
M"
Ks
LEIDSE COURANT
SATERDAG 19 JAN'JAI
De prijswinnaars van de puzzel van vorige week zijn:
Vijftien gulden:
N. v.d. Waart, Langeraarseweg 90, 2461 CL Ter Aar.
J.P.Smit, Irenelaan 2, 2421 CK Nieuwkoop.
De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd:
Horizontaal: 1 uitgestrekte vlakte; 6 plat
te vierkante steen; 11 onderaards bom
vrij gewelf in permanente verdediging
swerken; 13 brandbare minerale stof; 15
deel v.e. woonhuis; 16 adrem; 18 gebla
derte; 20 wisselborgtocht; 21 klein kind;
23 echtgenoot; 24 aanmatigende hou
ding; 25 afgemat; 26 stuk stof; 28 proper;
29 dwarshout aan een mast; 30 omslag
voor papieren; 31 stad in België; 33 wijn
soort; 35 muzieknoot; 36 soort zwaard;
38 zeezwaluw; 40 kletskous; 42 sierlijk
dier; 43 uitroep; 44 dieregeluid; 46 kloos
terlinge; 47 tot Joegoslavië behorend
schiereiland; 48 woldragend dier; 49
hoofddeksel; 50 gehalteëenheid van
goud (afk.); 52 uitroep; 53 Japanse munt;
55 flink manspersoon; 57 belangrijke
voedingsstof; 60 bovendeel van de slok
darm; 62 titel (afk.); 63 snelle loop; 65
onbepaald vnw.; 66 niet-giftige slang; 67
voorzetsel; 68 sterk ijzerhoudende grond;
70 besmettelijke ziekte; 72 vis; 73 soort
café; 74 tweetal; 76 orkest der Javanen;
79 deel van Z.-Amerika; 80 stuk geschut;
82 meerstemmig zangstuk; 83 smerig; 84
tak van sport; 86 bewijs van ontvangst;
88 cultuur; 89 stad in België.
Verticaal: 1 stad in Noorwegen; 2 last
dier; 3 Europeaan; 4 0.1 meter (afk.); 5
vreemde munt; 6 benaming v.e. boek; 7
etage (afk.); 8 vrijgevig; 9 soort struisvo
gel; 10 herrie; 11 gezouten kuit van de
steur; 12 Trans Europa Expres (afk.); 13
slaghout bij cricket; 14 doen alsof ie-
.mand of iets niet bestaat; 15 maatstaf
van lichtsterkte; 17 schrijfvoorwerp; 19
eertijds het typische attribuut van de
nachtwacht; 21 deel v.e. tabakspijp; 22
vlug; 25 dwaas; 27 brandbare stof; 30
onderwijzer; 31 sint (afk.); 32 paardeslee;
34 kaartspel; 37 bewoner van Beieren; 38
muziekstuk; 39 familielid; 41 metaal; 43
woonschip; 45 uitroep; 49 grove span-
rupsvlinder; 51 land in Europa; 54 be
roep; 55 verkoopgebouwtje van kranten
enz.; 56 middel om melk te stremmen; 58
ingezonden mededeling (afk.); 59 voor
zetsel; 60 muzieknoot; 61 retour; 64 bij
voortduring; 66 bewaarplaats voor vis; 69
appelsoort; 71 geslepen vlak v.e. edel
steen; 72 lang haar in de nek v.e. leeuw;
73 vrouwelijk dier; 75 bioscooprang; 77
Engels eiland; 78 oude lap; 79 wereldlijk
geestelijke; 81 ontkennende uitdrukking;
83 gemiddeld (afk.); 85 laatstleden (afk.);
87 ongeveer (afk. Latijn).
Oplossingen onder vermelding van Puzzel 3 dienen uiterlijk
woensdagmiddag in bezit te zijn van:
Eigen postcodenummer s.v.p. leesbaar vermelden
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
H28
29
H30
31
32
33
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69 HH
71
72
74
75
77
78
80
31
82
83
84
85
8b
87
88
89
26
Het begin van het nieuwe jaar
zullen we maar niet al te moei
lijk inzetten met het onder
staande spel, waarin de leider
met een probleempje werd ge
confronteerd dat u, met enige
nauwkeurigheid, wel zult kun
nen oplossen.
Noord-zuid waren kwetsbaar,
met zuid als gever en die
opende met 1 klaveren. West
volgde met 1 schoppen, noord
bood 2 klaveren, waarna oost
de zaak probeerde te bemoei
lijken door 3 schoppen te bie
den. Zuid liet zich echter niet
weerhouden en besloot tot 5
klaveren, hetgeen het eindcon-
tract werd. Bekijkt u de noord
zuid spellen eens en maak een
speelplan op, als nog gegeven
is. dat west met schoppen
vrouwen uitkomt.
De leider telde tien vaste sla
gen en de elfde kon mogelijk
A 1082
08743
H 4 3
♦VB 1086 M H 7532
^B94 w o V763
O A B 10 7 o V92
*B6 *9
O H 5
o H 6 5
AV 108752
uit de ruitenkleur worden ver
kregen, bijvoorbeeld als oost
ruitenaas had. Gezien de uit
komst, beschikte oost vermoe
delijk over schoppenheer en
gelet op wests volgbod was
het echter waarschijnlijker dat
ruitenaas bij west zat. De lei
der begon daarom uit te zien
Nauwkeurig
naar andere mogelijkheden en
vond die ook.
Hij nam de eerste slag met het
aas en vervolgde met klave
raas en de -heer, waarbij hij er
wel voor zorgde de klaver 2 te
bewaren, om een extra entree
in de dummy te verkrijgen.
Noords schoppentje werd
hoog getroefd en hierna werd
de hartenkleur onderzocht, die
een extra slag zou opbrengen
als een van de tegenstanders
V B derde zou hebben. Na har
tenheer en -aas was er echter
nog geen honneur gevallen,
zodat die vlieger niet op kon
gaan. Zuid vervolgde met een
derde harten uit noord en toen
oost klein bijspeelde gooide hij
een ruitentje af. Het helpt oost
niet als hij de vrouw speelt,
want dan troeft zuid, wests
boer valt en noords 10 is hoog.
West was nu aan slag met har
ten en kon niet anders doen
dan naar zuids ruitenheer spe
len of in de dubbele renonce
(noord troeft, zuid ruiten weg),
waardoor het contract werd
gemaakt.
Zou west nog een vierde har
ten hebben gehad, dan moet
zuid deze troeven, met troef
naar tafel gaan en van daaruit
ruiten spelen in de hoop dat
oost toch het aas heeft.
Door deze speelwijze combi
neert zuid zoveel mogelijk kan
sen om zijn contract te maken
en legt hij zich niet direct vast
op het goed zitten van een
kaart (ruitenaas), temeer niet
omdat het bieden deze moge
lijkheid minder waarschijnlijk
maakte.
Zoals gezegd niet al te moei
lijk, maar ik hoop dat u het be
waren van klaver 2 als noodza
kelijk hebt gezien
door
C. J. de Feijter
Henri Rinck
Dat boek van Jan Timman,
„Groot Analyseboek'' ligt nog
op een nieuwe eigenaar te
wachten. Dat is opzettelijk
even vastgehouden vanwege
de drukke feestdagen. In on
derstaand verhaal vindt u uw
opgave en de oplossing daar
van moet uiterlijk twee weken
na deze rubriek in mijn bezit
zijn: C. J. de Feijter, Wielingen
straat 13, 7417 CN Deventer.
Daar gaan we dan.
Henri Rinck
Henri Rinck, een Fransman van
Lotharinger origine, die vele ja
ren in Spanje leefde, was in de
'eerste jaren en dan tot zijn
dood op hoge leeftijd, de
meest gevierde studiekompo-
nist. Hij had een heel andere
stijl dan de meeste andere
komponisten. Werkte met wei
nig materiaal en bewerkte met
zijn studies in hoofdzaak de
materiaalverhoudingen. Ik zou
haast willen zeggen ,,tot verve
lens toe". Zo heeft hij het eens
bestaan, liefst 48 studies te
maken met K en twee torens
tegen K en twee torens. Als
studie met kort oplossingsver
loop niet zo erg moeilijk, maar
het is al iets heel bijzonders als
men er dan 48 maakt met alle
verschillende inhoud. In totaal
heeft hij ver over de 1400 stu
dies gemaakt, en naast de vele
kleine dingen heeft hij toch
ook veel uitstekend werk op
ander gebied geleverd. Op
merkelijk was, dat, wanneer hij
buiten zijn gewone doen ging
en studies met „groot" materi
aal maakte, deze iets confec-
diagram 1.
tie-achtigs hadden. Hoewel hij
de laatste jaren slechts zelden
meer wordt genoemd is hij bij
de kenners nog altijd gewaar
deerd. Getuige ook de reeks
studies van hem in Kasparjans
555 miniaturen. Naast Troitzky,
de grote Rus met zijn geweldi
ge fantasie, werd hij met ere
genoemd. Als er zo'n 60 a 70
jaren een studie in een schaa
krubriek stond, was het meest
al een van Rinck of van Tro
itzky. Een andere opmerkelijk
heid van hem was, dat men
zelden of nooit een inkorrekte
studie van Rinck tegenkwam.
Door zijn bijzondere voorkeur
voor de materiaalverhoudingen
had hij een geweldige pré wan
neer er eens een toernooi op
zijn speciale terrein werd uitge
schreven. Zo won hij in het
toernooi van Sijdvenska Dag-
bladet Snallposten van 1925
alle onderscheidingen die er
maar waren. Er kwam geen an
der aan te pas. Geen wonder,
want er werden studies in ge
vraagd die bestonden uit het
diagram 2.
materiaal K. Toren en één pion
tegen K, één loper en éèn
paard. Meester Vonk is van
mening dat éèn van die onder
scheidingen ten onrechte werd
toegekend omdat deze studie
niet goed zou zijn. Ik leg u nu
deze studie voor, mét de op
lossing en de opgave voor de
oplossers is nu aan te geven,
waardoor deze studie inkorrekt
is!
Studie van H. Rinck.
1e Eervolle Vermelding S. D. S.
1925.
(zie diagram nr. 1.)
Wit: Kd5, Te4; pion: d3.
Zwart: Ka2, Lb6. Pg8
Wit begint en wint.
De oplossing van Rinck luidt
als volgt: 1. Kd5-c6, Lb6-g1, 2.
Te4-g4, Pg8-e7 (t) 3. Kc6-d6.
Pe7-f5 (t)n 4. Kd6-e5! en wint.
Rinck geeft er dan nog een
halve bladzijde aanduidingen
bij, waarom andere voortzet
tingen niet goed zijn, maar DE
variant hierboven vermeld is
voor u voldoende. De vraag is
nu, heeft meester Vonk gelijk.
als hij beweert dat deze studie
niet korrekt is! Aan uw woord
met de kans op dat mooie
boek van Jan Timman.
Voor diegenen die geen tijd of
lust hebben zich om het bo
venstaande druk te maken en
om hen niet te ontroven van
hun genoegen in iets moois
laat ik hier dan nog een pro
bleem volgen met de oplos
sing:
Probleem van J. Plachutta.
Leipziger lllustrierte Ztg. 1859.
(zie diagram nr.2.)
Wit: Ka8, Dc2. Le6, Pc8; Lh6,
pionnen: a4, b2, d6.
Zwart: Kc6, Dc3, Lh1, Pe2; pi
onnen: a5, c5, c7.
(K) Pb7. Wit begint en geeft
mat in vijf zetten.
Een vijfzet zou u ter oplossing
niet willen voorzetten, maar
met de oplossing er bij kunt u
er van genieten! Een probleem
waarin het „terugkeer"-thema
zowel voor een wit als voor een
zwart stuk is te bewonderen.
Hoewel al bijna 125 jaren oud
heeft dit probleem nog niets
van zijn schoonheid ingeboet:
Met: 1. Dc2-h7!. dreigt wit
eenvoudig mat op d7. Alleen:
1. Dc3-g7 is daartegen
goed te noemen en heeft het
fraaie gevolg: 2. Dh7-d3,. Nu
dreigt mat op b5 en is: 2.
Dg/xb2 gedwongen. De witte
dame keert nu terug naar h7:
3. Dd3-h7ü.en zo ook de
zwarte naar g7:3. Db2-g7.
Maar nu is: 4. Dh7-b1,.een
dubbele matdreiging, zowel op
b5 als op hl, en dat betekent
het einde. Vindt u dat nu niet
mooi?
Een opvallende deelnemer aan
het jeugdwereldkampioen
schap, dat van 8 tot 20 decem
ber in Sneek werd gehouden,
was Jiry Sysel uit Tsjecho-Slo-
wakije. Jiry was als 12-jarige
veruit de jongste deelnemer.
Hij woont in Zastavka u Brna
en zit in de zesde klas van de
lagere school. In zijn „jonge
jaren was hij schaker. In 1976
maakte hij kennis met het
damspel. Hij werd al drie keer
jeugdkampioen van zijn land.
Jiry hoefde de verre reis niet
alleen te maken: zijn moeder,
de 36-jarige Jolana Syslova
deed tegelijkertijd mee aan het
wereldkampioenschap voor de
dames. Zij speelde een zeer
ondergeschikte rol.
Jiry deed het beter en liet blij
ken over een groot talent te
beschikken. Met twee frag
menten wil ik dat illustreren.
Het eerste is uit de partij tegen
de Fransman Christian Fiol (18
jaar). Na Fiols 41....13-19 ont
staat de stand van het eerste
diagram. Jiry besluit dan tot
Een jongen van 12
SALOME
SYSEL
42. 37-32 en Fiol probeert
42....16-21, wil gaan dreigen
met 12-17-22. 43. 40-34 12-17
(eerst 8-13 is beter, verhindert
bovendien 23-18 12x23! 28-22
27x18 36x16 door 23-29 34x12
13-18 12x23 19x48 en zwart
haalt een tweede dam met
winnende stand, zo lijkt het.)
44. 23-18 17-22 45. 28x17 21x23
46. 32x21 26x17 47. 36x27 20-
24? 48. 34-29 23x34 49. 39x30
8-12 50. 33-28 4-10 51. 27-22
SYSEL
17-22 52. 22-17 24-29 53. 17x26
19-24 54. 30x19 14x32 55.
38x27 29-34. Zwart staat welis
waar een schijf achter maar
heeft in 34 nog enige compen
satie. Sysel gaat echter recht
streeks op de overwinning af.
56. 27-22 15-20 57. 26-21 20-24
58. 22-17 24-29 59. 17x8 2x13
60. 42-38 13-18 61. 21-17 18-23
62. 17-12 23-28 63. 12-7 en Fiol
geloofde het nu wel. Hij waag
de zich niet meer aan 28-33,
immers dan volgt 7-1 33x42
43-39 34-43 en zwart houdt
niets over.
Aanvallend spel leverde Sysel
tegen de andere Fransman, Gil
Salomé (19), de stand van het
tweede diagram op. De laatste
zet van Salomé was 38. ...25-
30. Dreigt 30-34 enz., verhin
dert 38-33 en 39-33, maar ook
40-34 door het slimme 17-21!
27x7 12x1 34x25 9-14 23x12
2-8 12x3 5-10 3x20 15x42.
Maar Sysel was nog slimmer:
39. 27-221 18x27 40. 32x21
17x37 41. 29-24 30x19 42. 23x3
37-41 43. 3x6 41-48 (41-47 39-
33) 44. 38-32 5-10 45. 39-34?
verspeelt de winst, die met 32-
27 46x45 39-34 45x31 36x27
voor het oprapen lag. 45. .„10-
14 46. 28-22? (waarom niet 6-1)
46. ...46x50 47. 22-17 35x44 48.
34-30 50-45 49. 6-1 45-50 50. i-
6 14-20 51. 6-1 20-25 52. 17-12
25x34 53. 12-7 2x11 54. 1x49
11-16 (50-28) 55. 49-32 50-22
56. 32-14 16-21 57. 14-32 en het
wordt toch nog remise: 21-26
32-27 of 22-27 32-49.
De tijd dat de fotocamera in
veel gezinnen alleen actief was
in de zomer, tijdens de vakan
tie, is allang voorbij. Wie in de
winter door park of bos loopt,
ziet heel wat mensen foto's
maken. Vooral als er sneeuw
ligt of als het berijpt is, krijgen
veel amateurfotografen terecht
veel zin buiten aan de slag te
gaan. De mogelijkheden liggen
dan ook voor het oprapen.
Het is trouwens een goede
ontwikkeling. Bladerend door
een foto-album krijg je immers
een veel completer beeld van
een leven als zomerfoto's wor
den afgewisseld door winterse
opnamen. Er is een boeiend
resultaat te krijgen als de fo
to's van het gezinsgebeuren
worden afgewisseld met opna
men van de steeds verande
rende wereld om ons heen.
Elementen die de winter tot
winter maken zijn sneeuw en
rijp, ijs en mist. Dit zijn ook de
elementen die de foto's extra
boeiend kunnen maken. En het
is vaak maar zo kort een
mooie witte wereld.
Probleemloos is dit fotografe
ren echter niet. Sneeuwfoto's
vallen soms wat tegen als on
voldoende contrast aanwezig
is. Zomaar een wit landschap
zonder wat scherpe tekening is
weinig interessant. Zorg voor
een goed donkere partij en
aanzei nieLdie eventueel op de
voorgrond te plaatsen. En ge
bruik bij zwart-wit opnamen
ook een geelfilter, waardoor
een betere contrastwerking
wordt verkregen.
Houdt camera ook in de winter bij de h
Zorg voor een donker motief
en diepte.
Ijs en sneeuw hebben de pret
tige eigenschap dat zij het zon-
.licht verdelen. Het maken van
een tegenlichtopname is dan-
ook goed mogelijk. Als vuistre
gel geldt dan dat zo'n foto pas
mogelijk is als men met het
blote oog in het licht kan kij
ken.
Vergeet de fotocamera ook
op de voorgrond, zoals dit hek. Er ontstaat dan co
niet als u erop uit trekt om te
schaatsen. Zeker met een zon
netje erbij kunnen dan boeien
de plaatjes gemaakt worden.
En gaat u zelf mee op de
schaats, probeer dan te voor
komen dat bij een val de ca
mera als eerste op het ijs be-,
landt.
Voor de liefhebbers van kleine
motieven en wie zou d
zijn? biedt de winter
kansen. Met een voorzet
of door middel van tuss
gen kunnen tot heel die
het onderwerp opname
maakt worden van mo
als ijsbloemen op de r,
sporen in de sneeuw, bc
takken of plantjes e.d.
Op 9 januari j.l. bracht de
postadminsitratie van de Ne
derlandse Antillen een bijzon
dere serie bestaande uit drie
zegels In omloop. Deze serie
werd uitgegeven ter gelegen
heid van het 210-jarig bestaan
van de Fortkerk, één van de
mooiste historische monumen
ten op Curagao. Een koperen
kroonluchter uit 1909 is te zien
op een zegel van 20 ct. plus 10
ct. toeslag. Op een zegel van
50 ct. plus 25 ct. ziet men de
afbeelding van het pijporgel.
De derde zegel in deze serie
heeft een waarde van 100 ct.
(zonder toeslag). Hierop ziet
men de uit 1910 daterende
koepeltoren van de kerk. Het
ontwerp voor deze zegels werd
vervaardigd door Roger Maca-
res uit Willemstad, Curagao, en
het drukken was in handen van
Joh. Enschedé en Zonen te
Haarlem. De zegels van 20 ct.
plus 10 ct. en 50 ct. plus 25 ct.
zijn in de verkoop van 9 januari
1980 tot en met 8 maart 1980.
Voor de zegel van 1.- is dit
de periode van 9 januari 1980
tot en met 8 januari 1981.
Historisch monument op Curapao
,330
De volgende datum op het uit
gifte-programma van de Ne
derlandse Antillen is 22 febru
ari. Op die datum verschijnt
een uit drie zegels bestaande
serie'die wordt uitgegeven ter
gelegenheid van het 75-jarig
bestaan van de Rotary Service
Club. Naast deze serie ver
schijnt er ook een blokje waar
de zegels uit de serie in op zijn
genomen.
In het afgelopen jaar vierden
de Botanische tuinen van Sin
gapore hun 120-jarig bestaan.
Deze tuinen beslaan een op
pervlakte van 32,4 hectare en
zijn wel de belangrijkste Onder
hun soortgenoten over de ge
hele wereld.
Onder de vele door de Botani
sche Tuinen geïntroduceerde
planten in dit gebied behoort
zeker de rubberboom (Hevea
brasiliensis). Deze kwam vanuit
Brazilië via Kew Gardens in
Engeland in 1877 naar Singa
pore. De huidige rubberindus
trie in Singapore dankt zijn
ontstaan aan een zending van
tweeëntwintig zaailingen.
Op het gebied van de teelt en
veredeling van orchideeën
hebben deze tuinen eveneens
een naam hoog te houden. De
zegels hebben een waarde van
10 c., 50 c. en 1 dollar en heb
ben als motief verschillende
plekjes van de jubilerende tui
nen. Het ontwerp werd ver
vaardigd door Eng Siak Loy en
het drukken was in handen van
Secura Singapore Pte. Ltd.
Eerder verscheen in Singapore
een uit vier zegels bestaande
serie, gewijd aan het „Interna
tionaal Jaar van het Kind".
Zoals in zovele andere landen
heeft men wat de motieven be
treft de kinderen zelf aan het
woord gelaten, en de kleintjes
gevraagd de wereld om hen
heen in beeld te brengen. De
zegels hebben als motto en
waarde: „Lampionfeest" (10
c.)t „De haven van Singapore"
(35 c.), „Laat je handen wap
peren" (50 c.) en „Voetbalwed
strijd" (75 c.). Deze zegels zijn
ook in omloop gebracht in de
vorm van een miniatuur-velle
tje. Het grafische gedeelte van
zowel zegels als velletje werd
ontworpen door Han Kuan
Cheng en ook deze zegels wer
den gedrukt door Secura Sin
gapore Pte. Ltd.
De Luxemburgse PTT heeft op
5 december j.l., een serie van
vijf bijzondere zegels uitgege
ven. Deze toeslagzegels kre
gen als motto: „Caritas 1979"
en als thema het schilderen op
glas. Deze vorm van Luxem
burgse volkskunst werd al eer
der gebruikt als thema voor
postzegels. De motieven ver
zinnebeelden achtereenvol
gens de lente, de zomer, de
naastenliefde, de herfst en de
winter. Het Staatsmuseum in
Luxemburg gaat er trol i
tientallen staaltjes van <f
pische Luxemburgse
kunst in het bezit te het
Hierbij gaat het veelal
beeldingen van christelijke i
tieven zoals die in vroegi
ren bij de boerenbevo
werden aangetroffen. D«
gels hebben een waarde v
fr. plus 25 C., 5 fr. plus 25 d
fr. plus 50 c., 12 fr. plus n
en 20 fr. plus 8 fr. De to
op de zegels is bestemd e
liefdadigheidsinstellingen, ti
ontwerp voor de zegels n
vervaardigd door Fra el
Schroeder uit Luxembur
het drukken was in handel
Hèlio Courvoisier S.A. f
Chaux-de-Fonds in Zw is
land. De zegels blijven
verkoop tot en met 31 ja P
1980.
Het „internationaal Jaar g
het Kind" was ook voc a
posterijen van Vaticaat
aanleiding met een bijzoii t
serie te komen. Deze seri i
staat uit vier zegels in de
de van 50. 120, 200 r
lire. De zegels tonen gi
houwde babies, die te zier
in het kinderziekenhuis
Florence. Deze kunst*
werden vervaardigd dooi y
drea Delia Robbia. De
Valerio Puliti ontworpen ij
tonen het embleem
„Internationaal Jaar vanl
Kind". Het drukken in r
van 20 stuks was in I
van het Polygrafisch r
van de Italiaanse Staat
I2ji CASTAS
