'Washington: snel terugtrekken
Sovjetanders boycot Spelen
Toch breuk
in Belgisch
kabinet
itse benzine is
Irs duurder geworden
Koelbloedige miljoenenroof
uit Zwitsers vliegtuig in Rome
JIAYO-bondgenootschap
itter noodzakelijk
Afghaanse opstandelingen
melden successen in
strijd tegen Russen
Verzoenend gesprek tussen Soames en Nkomo
3ITENL
ITENLAND
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 17 JANUARI 1980 PAGINA 11
(Van onze correspondent Ami van Vree)
IllN - De Duitse benzine zal de komende tijd
'4 duurder worden. Shell heeft met ingang
vandaag (donderdag) de prijzen met zes 4
;n pfennig (dat is iets minder dan een dub-
■je) verhoogd.
ivoigt in het weekeinde in iets mindere mate en de an-
Mmaatschappijen hebben met meer of minder woorden
li weten dat zij niet achter zullen blijven. Ook diesel
Ut vier a vijf pfennig duurder.
■^ieconcerns hebben de prijsverhoging gemotiveerd met
fslissingen van de OPEC-landen van afgelopen decem-
Op dit ogenblik wordt alleen nog de prijsverhoging
berekend die absoluut zeker is. Dit betekent dat verdere
verhogingen in de onmiddellijke toekomst niet zijn uit-
|ten. Daarmee zijn de prijsverschillen tussen Nederland
Bondsrepubliek weer enigermate rechtgetrokken.
Moeder
liefde
Een giraffe uit de
Bronx dierentuin in
New York likt haar
jong, dat zij vorige
maand het leven
heeft geschonken.
Het publiek krijgt
Donna pas in de
lente te zien wan
neer ze tegen een
stootje kan.
ROME Dieven die deden als
of zij behoorden tot het vlieg-
veldpersoneel hebben gisteren
op het vliegveld Fiumieino bij
Rome een voor het vertrek ta
xiënd Zwitsers vliegtuig tot
stilstand gebracht, de bagage
afdeling geopend en een bedrag
ter waarde van omgerekend tot
vier miljoen gulden gestolen.
Twee mannen in een wagen met
de letters A.R. (Aeroporto di
Roma) stuurden een radiobood
schap naar het vliegtuig met de
mededeling dat er een lek in de
brandstoftank leek te zijn. Zij ga
ven de gezagvoerder opdracht tot
het laten uitvoeren van een con
trole. Toen daaraan gehoor werd
gegeven wisten zij de bagage-af
deling te openen en deden zij een
greep in een koffer met geld.
Daarop gingen zij er vandoor.
Hun auto werd later leeg terugge
vonden.
Toen het toestel vertrok, niet dan
nadat de dieven per radio hadden
gemeld dat „alles ok" was, wist de
gezagvoerder nog niets van de
diefstal. Dat ontdekte hij pas toen
de verkeerstoren inlichtingen
vroeg over het incident.
ICHIPHOL/WASHINGTON/LONDEN
In verscheidene Westerse landen
groeit het verlangen de Olympische Spe
en in Moskou te boycotten. De Ameri
kaanse regering overweegt de Spelen te
boycotten als de Russische troepen niet
op korte termijn Afghanistan verlaten.
Een beslissing hierover zal op zijn laatst
uhalf februari genomen worden. De Britse
^regering heeft haar standpunt nog uitge-
Jjsteld en ook de Nederlandse regering is,
volgens minister Van der Klaauw van-
'imorgen op Schiphol, nog niet aan een be-
;ing toe.
qdissi.
IfVan der Klaauw die vanmorgen terugkwam
na een bezoek aan Mexico, herhaalde het
standpunt van de Nederlandse regering dat
een boycot in eerste instantie een zaak van
de sportorganisaties is. „Ik vraag me af of
de Nederlandse regering in onze democratie
sportbonden bij wet tot een boycot kan
dwingen", ook al erkende hij dat er een mo
ment kan komen waarop de regering een
advies hierover zou kunnen uitbrengen.
„Maar dit moment is nog niet gekomen".
Tegenover de New York Times verklaarde
de Amerikaanse minister van buitenlandse
zaken Vance dat hij tegen Amerikaanse
deelname aan de Spelen is als de situatie in
Afghanistan niet verandert. Hij weigerde
evenwel een datum te noemen waarop het
besluit genomen zal worden. „Als ik terug
kijk naar de Spelen van 1936, die in nazi-
Duitsland gehouden werden, geloof ik dat
het een grote fout van de Verenigde Staten
is geweest daaraan deel te nemen. Het ligt
voor de hand dat mijn mening over de ko
mende Spelen hierdoor beïnvloed is".
De woordvoerder van het Witte Huis Jody
Powell verduidelijkte nadien nog eens het
standpunt van president Carter, die een tijd
slimiet voor de terugtrekking uit Afghanis
tan stelt op half februari. Berichten waarin
wordt gesproken over de noodzaak dat de
autoriteiten „tegenspelen" elders moeten fi
nancieren, worden door hem voorbarig ge
noemd. De woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van buitenlandse zaken,
Holding Carter, maakte bekend dat de Ver
enigde Staten zich met een aantal landen
diepgaand zullen beraden alvorens een defi
nitief standpunt over de Spelen in te ne
men.
Voor- en tegenstanders van een boycot ne
men het in Amerika fel tegen elkaar op.
Holding Carter noemde bijvoorbeeld de uit
spraak van de voorzitter van het Internatio
naal Olympisch Comité dat sport en politiek
niets met elkaar te maken hebben „belache
lijk". Hij liet weten dat de internationale
sport allang politieke doeleinden dient.
In Engeland is in sommige kranten deining
ontstaan over het feit dat prins Philip als
voorzitter van de internationale ruitervere-
niging op de Spelen verwacht wordt. Buc
kingham Palace spreekt berichten tegen dat
door de Britse regering druk wordt uitgeoe
fend op prins Philip om niet te gaan, maar
het is duidelijk dat hij niets zal doen dat de
koningin en de regering in verlegenheid zal
brengen. Hij heeft voorlopig een afwachten
de houding aangenomen. De positie van ka
pitein Mark Phillips, de echtgenoot van
prinses Anne, is anders. Hij neemt waar
schijnlijk deel aan de Britse ruiterequipe.
Wanneer hij naar Moskou vertrekt is dit als
deelnemer, zonder verdere officiële status.
In Parijs is een comité TAM (Tous a Moscou
Allen naar Moskou) opgericht om ervoor
te zorgen dat zoveel mogelijk mensen naar
Moskou gaan om er te getuigen van hun so
lidariteit met de politieke gevangenen. Pi
kant is dat TAM in het Russisch „daar
ginds" betekent.
NERAAL ROGERS IN NEDERLAND:
(Van een onzer verslaggevers)
HAAG De stafchef van de strijd-
hten van de NAVO in Europa, de Ame-
anse generaal Bernard Rogers, heeft
ren een kort bezoek gebracht aan Ne-
and om een toespraak te houden voor de
d van de Amerikaanse Kamer van
phandel in Den Haag.
ijn toespraak die ook beluisterd werd door
ster W. Scholten van defensie, Kamerle-
oge militairen, beklemtoonde Rogers
ïoodzaak van het Atlantisch bondgenoot-
p tegenover het niet aflatende Russische
streven naar wereldheerschappij. „De bewape
ning die de Russen momenteel opbouwen gaat
ver uit boven wat nodig is om een afschrik-
kingsevenwicht op te bouwen, aldus de Ameri
kaanse generaal. Volgens Rogers heeft de Rus
sische inval in Afghanistan indirect ook zijn
weerslag op de verdediging van westelijk Euro
pa."*"
Hij stelde dat de Sovjet-bewapening in de afge
lopen vijftien jaar door jaarlijkse defensiever
hogingen van vier a vijf procent de achterstand
op de NAVO was ingelopen en hier en daar
reeds is voorbijgestreefd.
Assistent
Kennedy
bekogeld
teheim agent Patrick
'irby werd gisteren op
tèn verkiezingsbijeen-
omst van senator Ed-
'ard Kennedy in een
ilub in Newark beko-
)eld met eieren. Ken
edy heeft zich ver-
'eerd tegen aantijgin-
len dat hij 'bij het
'happaquiddick-inci-
!ent waarbij zijn secre-
ïresse om het leven
wam, te hard had ge-
eden.
rtljn van den Hoek geeft
zondagmorgen 20 januari
pianorecital in Diligentia.
speelt werken van Chopin
Liszt. Na het aflopen van
conservatorium in zijn ge-
jteplaats Rotterdam stu
wde Martijn v.d. Hoek in
fcxou, Boedapest, Weimar
New York. Hij behaalde
^billende prijzen, waaron-
T»n 1978 de Prix d'Excellen-
Libanon-soldaat ingedommeld
door te zware dienst
DEN HAAG (ANP) De
beginperiode die het Neder
lands bataljon in Libanon
heeft doorgemaakt was bij
zonder zwaar. Als gevolg
van de niet geheel juiste sa
menstelling ervan moesten
ondermeer overmatige
wachtdiensten worden ver
richt
Dit excuus voerde de 19-jarige
dienstplichtige soldaat F.H.
gisteren voor het hoog militair
gerechtshof in Den Haag aan
voor het feit fat hij op 29 okto
ber 1979 tot twee keer toe in
slaap was gevallen tijdens het
wachtlopen. F.H. was in be
roep gegaan tegen het vonnis
van de krijgsraad in Arnhem
die hem tot een geldboete van
300,- of twaalf dagen cel had
veroordeeld. De advocaat-
fscaal zei het delict deson
danks „bijzonder ernstig" te
achten en vroeg bevestiging
van deze straf. Uitspraak 30 ja
nuari.
Egyptenaar krijgt kranten Israël
CAIRO Voor het eerst,
sinds de stichting van de
joodse staat in 1948 zijn er
gisteren in Egypte Israëli
sche kranten verkocht.
De Jeruzalem Post, een En
gelstalig blad en twee andere
Israëlische bladen gingen vlot
van de hand. Er zijn nu ook
Egyptische kranten in Israël
verkrijgbaar.
De onderhandelingen over een
Palestijnse vorm van zelfbe
stuur in het geregeld overleg
tussen Egypte en Israël heb
ben tot nu toe geen enkel re
sultaat geboekt. De Israëlische
regering heeft een Israëlisch
model hiervoor gisteren ver
worpen, zo meldde het officië
le persbureau Middle East.
Politiechef in Athene vermoord
ATHENE Het hoofd van de Griekse oproerpolitie, Pandelis
Petrou, is gisteravond vermoord, zo is van politiezijde in Athene
vernomen. Petrou werd door twee onbekenden doodgeschoten;
de daders zijn voortvluchtig.
De „Revolutionaire Organisatie van de 17de November" heeft
zich verantwoordelijk gesteld voor de aanslag. Deze organisatie
heeft zich destijds ook verantwoordelijk gesteld voor de moord
aanslagen op het voormalige hoofd van de CIA in 1975, Richard
Welsch en op twee voormalige commandanten van politie.
Oproep uitstel islamitische conferentie
DAMASCUS De onverzoenlijke Arabische staten en de PLO
hebben gisteren opgeroepen tot uitstel van de voorgenomen isla
mitische conferentie over de gebeurtenissen in Afghanistan en
vóór haar verplaatsing van Islamabad in Pakistan naar Saoedi-
Arabië.
De conferentie, die zich zou moeten bezighouden met de conse
quenties van de Russische militaire interventie in Afghanistan,
zou op 26 januari in Pakistan beginnen.
Britten willen centrumpartij
LONDEN Een meerderheid onder de Britse kiezers is niet ge
lukkig met het huidige stelsel en zou graag een centrumpartij tot
stand zien komen, aldus de uitslag van een in de Times van van
daag gepubliceerde opiniepeiling.
Vierenvijftig procent van de ondervraagde kiezers wil vorming
van een grote centrumpartij die onderdak biedt aan kiezers die
zich noch bij rechts noch bij links thuisvoelen, maar slechts 42
procent verklaarde op zo'n partij te zullen stemmen als zij een
redelijke kans van het winnen van een verkiezing had.
Buitenlandse studenten in Peking verbrandden gisteren uit protest tegen de Russische
inval in Afghanistan een Sovjet-vlag. De Chinese autoriteiten kwamen niet tussenbei
de.
ISLAMABAD De Britse minister van
buitenlandse zaken, Lord Carrington, heeft
gisteren tijdens zijn bezoek aan Pakistan
verklaard dat Groot-Brittannië Pakistan
zal steunen bij „de verdediging van zijn so
lidariteit en integriteit". Carrington beloof
de voorts bijstand voor de bijna een half
miljoen Afghaanse vluchtelingen die van
het strijdtoneel in hun vaderland zijn ge
vlucht.
Volgens Afghaanse bronnen in Pakistan zou
den Afghaanse opstandelingen vier provincies
in het noordoosten van Afghanistan Badaks-
han, Takhar, Kunduz en Baghlan in handen
hebben gekregen. Islamitische guerrillastrijders
zouden meer dan een week hevig gestreden
met Sovjetrussische troepen voor de vier pro
vincies bevrijd konden worden, aldus de bron
nen. Volgens de verzetsbewegingen zouden
steeds meer leden van de Afghaanse regering
stroepen deserteren en overlopen naar de re
bellen.
De samentrekking van Sovjetrussische troepen
in het westen van Afghanistan is ook gisteren
verder gegaan. Doel van deze troepenbewegin-
Politieke partijen betogen
DEN HAAG Negen politieke partijen
(PvdA, CDA, VVD, D'66, DS70, PPR, PSP,
SGP en GPV) houden onder het motto „Rus
sische troepen uit Afghanistan" aanstaande
zaterdag een betoging in de Jaarbeurshal
len.
gen schijnt niet alleen het concentreren van
eenheden aan de grens met Iran te zijn, maar
ook de controle over het westerse deel van Af
ghanistan te verzekeren.
Het Europese parlement heeft gisteren de inval
van de Sovjet-Unie in Afghanistan veroordeeld.
Zij noemden de inval een bedreiging voor de
wereldvrede. De communistslche afgevaardig
den in het parlement stemden verdeeld. De
Franse communisten, die eerder de interventie
van de Sovjets steunden, onthielden zich van
stemming.
Astronaute
toont ontwerp
De Amerikaanse astronaute en diëtiste Rhea Sed-
don laat op deze foto zien hoe door middel van een
rietje astronauten in een ruimtevaartuig een groot
aantal dranken en vloeibaar voedsel tot zich kun
nen nemen. De kabine van de 'space-shuttle' waar
in dr. Seddon staat werd mede door haar ontwor
pen.
CRISIS MOGELIJK BEPERKT
TOT VERTREK VAN FRANCOFONEN
(Van onze correspondent
Mare de Koninck)
BRUSSEL In het Belgische kabinet-Martens is
gisteren toch een scheuring ontstaan, nadat vorige
week een compromis van de ministerpresident de
hoog opgelopen taaltwisten voor langere tijd tot be
daren leek te hebben gebracht. De kleinste rege
ringspartij, het Brusselse Front van Franstaligen,
is uit de coalitie gezet. De twee ministers en de ene
staatssecretaris van het FDF krijgen van koning
Boudewijn hun ontslag, nadat premier Martens
daarom had gevraagd.
Het zag er gisteravond naar uit, dat het afgeslankte kabinet
Martens van christendemocraten en socialisten op de been kan
blijven, ook al is de regeringscombinatie nu in het parlement
zijn tweederde meerderheid kwijt. Zo'n meerderheid is nodig
om via grondwetswijziging de omstreden verdeling van België
in autonome gewesten (Vlaanderen, Wallonië en eventueel
Brussel als apart gewest) door te voeren.
De Franstalige regeringspartijen PS (socialisten) en PSC (chris
tendemocraten) beraadden zich gisteravond echter nog over de
vraag of zij binnen de regering kunnen blijven. Ze zouden daar
mee het nog maar enkele dagen oude „solidariteitsakkoord" tus
sen de drie francofone regeringspartijen opzeggen.
Bovendien kan de vervanging van de ontslagen FDF-bewind-
slieden nog voor conflicten zorgen. Zolang in die vervanging
niet is voorzien, bestaat het kabinet Martens formeel niet, want
de grondwet schrijft voor, dat een regering evenveel Vlaamse
als Waalse bewindslieden moet tellen.
Het ontslag van de FDF-ers uit de regering had overigens een
opmerkelijk verloop. De ministers vernamen om drie uur gister
middag via de radio nieuwsdienst, dat de koning hen de laan
had uitgestuurd. Zulks op voorstel van ministerpresident Mar
tens, nadat de FDF-bewinsdlieden tijdens een extra-kabinets
vergadering als enigen hadden geweigerd een nader tussenvoor
stel van de premier pver de staatshervorming te aanvaarden.
Directe aanleiding tot de crisis in de Belgische regering is een
congres van de CVP, dat een maand geleden van partijgenoot
premier Martens formeel een ingrijpende wijziging van het re
geerakkoord verlangde. Met name zou België in plaats van de
voorgenomen driedeling moeten worden verdeeld in twee auto
nome gewesten, Vlaanderen en Wallonië, terwijl Brussel mid
dels een apart hoofstedelijk statuut door Vlamingen, Walen en
Brusselaren tezamen bestuurd zou moeten worden.
De Vlamingen vrezen hun meerderheidspositie in het land eco
nomisch en staatkundig te verspelen, als Brussel een apart ge
west wordt. De franstaligen van de hoofdstad kunnen dat im
mers samen met de Walen het Nederlandssprekende volksdeel
overheersen.
Premier Martens wist vorige week het „ijskastcompromis" aan
vaard te krijgen dat inhoudt de definitieve staatshervorming ge
durende drie jaar door een speciale parlementame commissie te
laten uitwerken, zodat de regering eindelijk aan de economische
en sociale problemen (werkloosheid, doktersstaking etc.) kan
toekomen.
De drie Franstalige regeringspartijen sloten na hun aanvaarding
van het compromis-Martens echter een solidariteitsakkoord. om
de zekerheid te krijgen dat de staatshervoming uiteindelijk vol
gens het Waalse ideaal van een driedeling tot stand zou komen.
Deze „samenspanning" tegen Vlaanderen was voor Tindemans'
CVP onaanvaardbaar, zodat premier Martens gisteren opnieuw
zijn talent voor compromissen moest tonen. Ditmaal echter bleef
hij stuiten op onwil van het FDF om het solidariteitsakkoord
van de Waalse partijen af te zwakken.
SALISBURY - De Rhodesische guer
rillaleider Joshua Nkomo heeft gis
teren voor het eerst een gesprek ge
had met de Britse gouveurneur lord
Soames. Hoewel hij uiting gaf aan
klachten over het bestand en het te
kort aan troepen uit landen van het
Britse Gemenebest voor het toezicht
op dit bestand, was de sfeer verzoe
nend.
Dit is in welingelichte kringen in Salis
bury vernomen. Nkomo zou hebben ge
zegd dat hij vrije en eerlijke verkiezin
gen wenst en dat hij het verleden wil
vergeten. Op een persconferentie ver
klaarde de zwarte nationalistische lei
der dat hij zich vooral zorgen maakte
over het op grote schaal optreden van
de Rhodesische strijdkrachten en het
feit dat zich nog steeds Zuidafrikaanse
militairen in Rhodesië bevinden.
De Rhodesische troepen stonden tot
voor kort onder het gezag van de zwar
te premier Abel Muzorewa, die een po
litiek tegenstander van Nkomo is. De
gewezen guerrillaleider pleitte ervoor
dat het contingent van 1.300 Gemene
best militairen dat nu alleen toezicht
moet houden op de naleving van het
bestand, met ten minste 5.000 man
wordt uitgebreid om een actievere mili
taire rol te kunnen spelen. Deze troe
pen zouden vooral moeten worden ge
bruikt om de voormalige guerrillastrij
ders en het Rhodesische leger uit el
kaar te houden, in afwachting van de
eind februari te houden verkiezingen.
Een uitbreiding van het Gemenebest
contingent met 10.000 man zou, volgens
Nkomo, nog beter zijn.
Hij vond ook dat lord Soames de Zuid
afrikaanse militairen moet laten terug
trekken, die nu nog een strategisch be
langrijke brug in het zuiden bewaken.
Hij legde er echter de nadruk op dat
zijn bezwaren meer als punten voor on
derhandelingen dan als ultimatums
moesten worden beschouwd. Ook als
lord Soames zijn voorstellen zou afwij
zen, zou hij toch blijven praten.
