'Komende maanden geen
verhoging van de lonen'
10,01%
CcidócSomcmt
Ook EEG en Canada stoppen hulp
aan bevolking van Afghanistan
Gedrag in huis
bespaart meer
energie dan
isolatie woning
Beperkte acties
Van melkrijders
Minister Albeda doet voorstel aan sociale partners
Y ederopbouwplan
roor Nicaragua
Koude oorlog of détente
Een lucratieve spaarvorm:
De NMB-Spaarbrief aan toonder
met beursnotering.
VS ontwikkelen toch een nieuwe jager
Regionale centra voor
voorkomen criminaliteit
Gevechten in San Salvador
Majoor Haddad dreigt
met beschietingvan
havenstad Libanon
felNNENLAND/BUITENLAND
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 5 JANUARI 1980 PAGINA 7
(Van onze sociaal-economische redactie)
HAAG Minister Albeda (Sociale
aken) wil tijdens het gesprek met de socia-
partners op 10 januari voorstellen, nog
een definitieve besluiten te nemen over de
in 1980. Volgens Albeda
een nieuwe „adempauze" van enkele
taanden in het overleg noodzakelijk, ge
len het feit dat de nieuwste vooruitzichten
oor de economische ontwikkelingen in dit
uir uiterst somber zijn. Daarom moet er
srst ruimte worden geschapen voor geza-
lenlijk overleg tussen regering, werk-
evers en werknemers over de wijze waarop
ntwoord kan worden gegeven op de ernsti-
c problemen waar Nederland voor staat.
olgens Albeda is het alternatief van een
iempauze in het overleg het van regeringswe-
afkondigen van een loonpauze: een tijdelijke
blokkade van alle loonstijgingen. Minister Al
beda schrijft dit in een gisteren verzonden brief
aan de sociale partners. In die brief schetst de
bewindsman een weinig opwekkend econo
misch beeld van 1980, gebaseerd op de jongste
voorspellingen van het Centraal Planbureau.
De CPB-gegevens wijken in sterk negatieve zin
af van de vorig najaar voorziene economische
ontwikkelingen voor dit jaar. De onlangs aan
gekondigde stijgingen van de olieprijzen en de
stagnatie van de wereldhandel zijn hier debet
aan. Samengevat komen de voorspellingen neer
op:
- stijging van de werkloosheid in 1980 met
15.000;
- stijging van de prijzen voor gezinsconsumptie
met 1,75 procent ten opzichte van 1979;
- stijging van de algehele inflatie met 8 procent;
- stijging van de loonkosten tot de „recordhoog
te" van 1975, welk jaar ai als een rampjaar voor
het bedrijfsleven wordt beschouwd. De loon
kosten kunnen dit jaar zelfs nog zwaarder gaan
drukken gezien de slechte financiële situatie
van veel bedrijven en de toeneming van de
rentelast;
- steeds verder voortgaande stijging van de col
lectieve (overheids-) uitgaven.
„Nu de economische situatie voor 1980 zich
aanmerkelijk slechter laat aanzien dan ver
wacht", zo schrijft Albeda, „lijkt het meer dan
ooit gewenst en noodzakelijk het matigingsbe-
leid te verstrakken". Albeda illustreert dit met
de stelling, dat de werkgelegenheid sterker zal
dalen naarmate de loonkosten voor het be
drijfsleven verder omhoog gaan en dat een der
gelijke ontwikkeling dan weer grote invloed zal
hebben op de stijging van de overheidsuitga
ven. Die overheidsuitgaven zullen enerzijds
stijgen doordat er meer werkloosheidsuitkerin
gen moeten worden betaald en anderzijds om
dat er dan ook (door de wettelijke koppelingen)
extra geld moet worden gegeven aan ambtena
ren, trendvolgers, uitkeringstrekkers en mini
mumloners.
Volgens minister Albeda is matiging in de in
komens zelfs niet voldoende om de economi
sche moeilijkheden het hoofd te bieden. Ook op
de collectieve uitgaven moet verder worden be
zuinigd.
„Onder de huidige omstandigheden zullen, zelfs
bij een duidelijk gematigde loonontwikkeling,
aanzienlijke ombuigingen onvermijdelijk zijn
aldus de minister.
De werkgeversorganisaties VNO en NCW heb
ben zich inmiddels achter de voorspellingen
van het Centraal Plan Bureau gesteld. Ook de
FNV onderschrijft dat de situatie dit jaar aan
zienlijk zorgelijker zal zijn dan was verwacht.
HAAG Het isoleren van huizen is weliswaar een
middel in het streven naar energiebesparing,
^aar veel meer energie wordt bespaard als mensen er in
ais döordachter mee omgaan. Wie in een geïsoleerde wo-
ing woont, en de thermostaat laag houdt, maar bijvoor
;eld de deur naar de gang open laat staan, doet weinig met
jn voordeel van isolatie. En er zijn veel meer mensen die
ïze fout maken, dan wordt gedacht, zo blijkt uit een onder
»ek van de Gasunie en de DSM.
et Bouwfonds Nederlandse Gemeenten, dat het onderzoek o-
inbaar maakte, concludeert dat ook de energieberijven meer
in het stimueleren van een zuinig enérgieverbruik kunnen
>en. Zo is gebleken dat mensen die niet geregeld een gasreke-
krijgen, maar bijvoorbeeld betalen door middel van hen
gelegde voorschotrekeningen, veel minder bewust met gas om
an, dan mensen die een gewone rekening krijgen. Ook zou het
llgens het bouwfonds uitmaken als op de rekening tevens het
'drag zou voorkomen dat in het voorgaande jaren in dezelfde
riode is betaald.
an onze sociaal-economische redactie)
PMEER De melkchauffeurs van de CV Noord Holland
Opmeer hebben gisteren besloten eventuele acties op te
[horten totdat het spoedonderzoek dat thans wordt ver-
:ht naar een functiewaardering, is afgerond. De directie
.n de Melkunie heeft beloofd de resultaten van dit onder-
Cek dinsdag bekend te maken.
resultaten van het spoedonderzoek zullen moeten uitwijzen
de looneis van 15,20 van de Melkunie-chauffeurs gerecht-
ardigd is. Niettemin zullen de chauffeurs in Amsterdam tot en
ït dinsdag iedere ochtend een werkonderbreking houden van
geveer vier uur. In deze actie worden zij gesteund door CMC-
auffeurs in Rotterdam. Door de prikacties in Rotterdam en
nsterdam zullen vertragingen ontstaan in de leveranties van
?lk aan verschillende winkelcentra in ons land.
i
INAGUA (DPA) Vijf maanden na de val van dictator
astasio Somoza heeft de regering van Nicaragua een am-
leus programma bekendgemaakt voor de wederopbouw
de economie in 1980. Een van de belangrijkste oogmer-
p van het plan is het scheppen van 90.000 nieuwe arbeids-
door een sterke uitbreiding van de aanplant van
x>en.
zal zestig procent van de werklozen in. Nicaragua weer
"de slag kunnen. Tegelijkertijd wil de regering maatregelen
"hen om de zeer hoge inflatie tot een aanvaardbaar niveau te-
ri te brengen. Nicaragua hoopt in 1980 voor 565 miljoen dollar
ICxporteren. Er zullen dit jaar investeringen worden gedaan
een bedrag van 421 miljoen dollar. Daarvan gaat 374 miljoen
ar naar de publieke sector en 47 miljoen dollar naar de parti-
^ere sector.
lapentransport onderschept
■LDA (AP) Douane en Politie hebben gisteren onge-
r 10.000 pistolen en revolvers in beslag genomen die
jasten worden afgeleverd in Libanon, zo heeft een open-
e aanklager in Fulda, in het centrum van West-Duits-
d bevestigd.
J wapens zijn in Amerika gemaakt, vertegenwoordigen een
irue van rond de achthonderdduizend gulden en kwamen
H een vrachtwagen uit Oostenrijk het land binnen. Voor wie
Jorecies bestemd waren is niet bekend gemaakt
jaude bij verkiezingen India
DELHI (reuter) De Indiase kiesraad heeft gisteren
j onderzoek gelast naar beweerde onrechtmatigheden in
drietal kiesdistricten, waaronder ook het district waar
(.mier Singh kandidaat is.
'k tellen van de stemmen, waarmee morgen zou worden be
nnen, is in die districten uitgesteld. Het onderzoek moet uit-
3lien of in deze gebieden nieuwe verkiezingen moeten worden
puden. Volgens onder meer de congrespartij van Indira
^ndi zou zeker in honderd dorpen sprake zijn van fraude,
zouden mensen gehinderd zijn bij het uitbrengen van hun
Honger
staking
De stichter van
„Terre des Hom
mes", de organi
satie die hulp
biedt aan jeugdi
ge vluchtelingen,*
de Zwitser dr. Ed-
mond Kaiser zet
zijn met Kerstmis
begonnen hon
gerstaking nog
voort. Met de ac
tie wil hij bereiken
dat Zwiterserland
stopt met het ex
porteren van wa
pens. Hij vind het
schandalig dat
een land dat zelf
al eeuwenlang
niet in een oorlog
betrokken is ge
weest wapens
maakt en expor
teert. Kaiser
drinkt alleen wa
ter met daarin wat
zout.
De Sovjetrussische interventie in Afghanistan lijkt Moskou
voorlopig slechts windeieren te bezorgen. Tijdelijk hebben de
50.000 man Russische troepen bereikt dat de pro-Moskou-lijn
van het regiem in Kaboel niet werd omgebogen en dat veel
harder kan worden opgetreden tegen de islamitische opstan
delingen in het land. Maar de prijs die Moskou voor enige
terreinwinst in een bijna middeleeuwse staat moet betalen is
niet gering.
NlET alleen is de sfeer van détente die nog geen jaar gele
den uitmondde in de ondertekening van het SALT-akkoord
en een hartelijke omhelzing tussen Carter en Brezjnjev vrij
wel volledig verknoeid. SALT is voorlopig van de baan, de
NAVO ziet zich gerechtvaardigd in haar kernwapenbesluit,
de Arabische wereld heeft al opgeroepen tot een heilige oor
log, de Verenigde Staten staan niet meer alleen aan de Iraan-
se schandpaal, £n zo zijn nog meer argumenten op te som
men.
HET Westen moet echter voorzichtig zijn in zijn kritiek.
Sinds de laatste wereldoorlog leefde Afghanistan al min of
meer onder Russische invloed, en het Westen liet het zo. Er
ging geen ontwikkelingshulp uit het Westen in de richting
van Kaboel: er werden geen natuurlijke rijkdommen ontgon
nen, geen projecten opgezet op het gebied van onderwijs of
gezondheidszorg, geen industrieën gevestigd. Het klagen van
nu is achteraf.
Dn* wil uiteraard geen rechtvaardiging zijn voor het Russi
sche geweld van de laatste weken. Maar iets onvermijdelijks
lijkt daar toch ook aan te kleven. De geschiedenis van de
laatste jaren vertoont enige gelijkenis met die van Vietnam
in de jaren van Amerikaanse betrokkenheid: een ontwikke
ling van materiële steun naar steeds meer militaire hulp. En
toen dit niet hielp, stond Moskou voor de keus tussen ingrij
pen of afgaan.
WANNEER eindigt een dergelijk avontuur? De Verenigde
Staten zwichtten in Vietnam onder druk van de publieke
opinie en de wereldopinie. Moskou heeft zich daarvoor altijd
minder gevoelig getoond. Bovendien lokt het bezit van een
warm-waterhaven in West-Pakistan, in een gebied dat al
lang streeft naar aansluiting bij Afghanistan of onafhanke
lijkheid. Maar ook de bewoners van dit gebied zijn strengt,
islamieten die geen Sovjet-invloed zullen toejuichen.
Het valt te hopen dat de Sovjets de gelegenheid krijgen
zich spoedig zonder al teveel gezichtsverlies terug te trekken
uit dit Afghaanse avontuur. Opnieuw blijkt een supermo
gendheid kwetsbaar. Als het Westen zich, wijs geworden
door eigen ervaringen, matigt in zijn kritiek is een bemidde
lende rol denkbaar. En dan kan het woord „koude oorlog"
weer in de ijskast
(Vervolg van pagina 1)
BRUSSEL/BONN/WASHINGTON
AP/Reuter/AFP) Het is vrijwel zeker
dat de EEG het voedeselhulprogramma,
zoals dat voor een bedrag van 2,6 miljoen
gulden was opgezet voor Afhganistan, zal
stop zetten. Volgende week woensdag wordt
daarover officieel in Brussel een besluit ge
nomen. De EEG wil op die manier haar on
gerustheid en ontevredenheid uitspreken
over de acties van Russische troepen in dat
land.
Ook de Canadese regering is van plan alle hulp
aan Afghanistan stop te zetten. Dat scheelt het
land zes miljoen gulden aan steun. De ambassa
deur van West-Duitsland in de Afgaanse hoofd
stad Kaboel is gisteren door de regering van de
bondsrepubliek teruggeroepen voor overleg. Hij
zal vermoedelijk dit weekeinde in Bonn aanko
men. Zijn ambassade zal gewoon open blijven.
Een aantal medewerkers en hun gezinnen
heeft van de regering echter het advies gekre
gen het land „tijdelijk"te verlaten.
Het CDA-Tweede Kamerlid Jan Nico Scholten
heeft er bij de Nederlandse regering in schrifte
lijke vragen op aangedrongen ook onze ambas
sadeur terug te roepen.
In Bonn is gisteren door ongeveer 700 Afghaan
se studenten een demonstratie gehouden tegen
de Sovjet-Unie. De Russische leider Brezjnjev
werd een moordenaar en fascist genoemd. Ook
in Washington, Kopenhagen en in Dacca, de
hoofdstad van Bangladesj werden anti-Sovjet
betogingen gehouden.
De Portugese socialistische partij heeft zich na
drukkelijke gedistantieerd van de Russische
houding; de Italiaanse communisten lieten we
derom een verklaring in het partijblad L'Unitè
afdrukken, waarin de invasie werd veroor
deeld. De president van de Filippijnen heeft de
vrees voor een nieuwe oorlog in Zuid-OOst
Azië uitgesproken en onderhoudt voortdurend
contact met de ambassades van de VS, Pakistan
en de Sovjet-Unie over de gang van zaken.
De Franse president Giscard D'Estaing heeft
gezegd niet te geloven in een interventie met
voorbedachte rade. Hij zei gisteren een bood
schap te hebben ontvangen van Brezjnjev,
maar deelde de inhoud ervan niet mee.
De Russische bevolking heeft gisteravond op de
televisie voor het eerst beelden te zien gekre
gen over de situatie in Afghanistan. Er was
geen soldaat te zien, alles zou rustig zijn, zo
werd gesuggereerd. Een bouwvakker werd on
dervraagd en zei zeer gelukkig te zijn met de
hulp van de Sovjet-Unie aan zijn land.
Afghaanse rebellen en overgelopen eenheden
van het leger hebben gemeld dat zei de stad
Herat bij de grens met Iran drie dagen geleden
hebben ingenomen, maar dat deze na een aan
vankelijke omsingeling door de Russen nu
weer in handen is van ongeveer 5.000 Russische
militairen. Bij de gevechten zouden aan beide
zijden doden zijn gevallen.
Het nieuwe bewind in Afghanisatsn heeft am
nestie verleend aan alle gevangenen van de vo
rige regering.
Effectief rendement d.d. 2 januari 1980.
Een waardepapier aan toonder
dat op de Effectenbeurs verhan
delbaar is. De NMB Spaarbriefis te
verkrijgen in coupures van duizend
en vijfduizend guldea
Gemakkelijk, overdraagbaar,
ook als schenking en cadeau. Fis
caal voordelig voor hen die straks
door pensionering in een lager be
lastingtarief vallen de rente is pas
na de datum van uitkering belast
baar.
Verkrijgbaar op alle NMB kan-
torea U kunt daar tevens, geheel
vrijblijvend uiteraard, de huidige
koers en het effectieve rendement
opvragea
De NMB denkt met u mee
Zoete
flesvoeding
gevaar voor
kindergebitten
UTRECHT De gewoonte
om zuigelingen zoete fles
voeding te geven, zoals ge
suikerde melk, rozebottelsi-
roop en drinkyogurt heeft
tot gevolg dat kinderen veel
eerder dan nodig last heb
ben van aantasting van hun
melktanden. Uit een publi
catie in het Nederlands tijd
schrift voor geneeskunde
blijkt dat van de kleuters
95 een aangetast gebit
heeft, terwijl dat bij kinde
ren van vier jaar nog 65%
en van twee tot drie jaar
nog maar 10 is.
Gevolg is ook dat voortijdig
verlies van de bovensnijtan
den optreedt, waardoor kinde
ren gaan „tongpersen,". Dat
nu, heeft weer afwijkende
slikgewoonten tot gevolg. Kin
deren gaan dan slissen en krij
gen spraakmoeilijkheden. Ook
ontstaan psychische proble
men doordat veel kinderen
met rotte tanden daarmee op
school worden geplaagd, aldus
de publicatie..
WASHINGTON De Amerikaanse re- Dat besluit betekent een ingrijpende wijzi- voor exportdoeleinden. Het gaat om. een
gering gaat akkoord met de ontwikke- ging van het standpunt dat twee jaar gele- .jager" van middelgrote omvang en capa-
ling van een een nieuw type gevechts- den over deze kwestie is ingenomen en citeit, die geleverd kan worden aan lan--
vliegtuig, dat evenwel louter gebruikt dat er op neer kwam dat geen gevechts- den die Amerika niet de allermodernste
zal worden voor export. materieel ontwikkeld mag worden louter toestellen wil leveren.
DEN HAAG (ANP) Er komen in Nederland regionale
bureau's voor misdaadpreventie, zo heeft minister De Rui
ter van justitie besloten. De bedoeling is dat de politie de
bevolking moet gaan voorlichten over enerzijds bescher
ming tegen criminaliteit, maar ook om het plegen van straf
bare feiten te voorkomen. Het politie-apparaat zal voor deze
taak extra worden toegerust
Op het minsiterie van justitie wordt een centrale documentatie
ingesteld voor binnen- en buitenlandse gegevens op het gebied
van de misdaadpreventie. Ook zal door het ministerie materiaal
ter beschikking worden gesteld voor tentoontsllingen. Voorts is
een commissie ingesteld die moet bekijken wat er te doen is te
gen criminaliteit en hoe de politie (opleiding) daarop inspeelt
SAN SALVADOR (AFP) Bij gevechten in de hoof stad van
de Midden-Amerikaanse staat El Salvador zijn gisteren
twee guerilla-strijders gedood en twee militairen gewond.
De aanval van guerilla's had plaats in het hoofdkwartier van de
Nationale Garde. Het is voor het eerst sinds de val van het kabi
net afgelopen donderdag dat zich dergelijke ongeregeldheden
voordeden.
TYRUS (AP) De leider van de door Israël gesteunde
Chriselijke Militie, majoor Haddad, heeft gedreigd met het
beschieten van de havenstad Tyrus in Zuid-Libanon, omdat
Iraanse vrijwilligers zich daar zouden hebben gevoegd bij
Palestijsne guerilla-strijders.
Haddad waarschuwde gisteren via zijn eigen radio-station „Voi
ce* of hope". Na de uitzending verlieten vele families in Tyrus
uit angst de stad. Haddad oefent controle uit over een ongeveer
tien kilometer brede strook rond de grens tussen Libanon en Is
rael. Hij noemt dit gebied „vrij Libanon" en wil het pas overdra
gen als alle Palestijnen uit Libanon zijn vertrokken.
