terkere groei teelt
lotplanten verwacht
;Ian van snijbloemen
—ind en tuinbouw
^ognose voor 1980:
^Energiekosten grootste zorg
Rij veiling Berkel weer tweemaal
Zoveel als landelijk gemiddelde
GROENTE FRfNT
BLÉËMEN B4ÉLLEN
veel vraagtekens en zorg in 1980
wisselend beeld op bloemenmarkt
1979: Dure bollen, goedkope bloemen
3 1 Q|^
LEIDSE COURANT
MAANDAG 31 DECEMBER 1979 PAGINA 23
2 lei L
dui
>UJL EN HAAG De snijbloementeelt
°^1 in 1980 met ongeveer 7 procent toe-
lemen naar veel sterker, namelijk
3ra' iet 17 procent, zal de teelt van pot-
r> lanten zich uitbreiden. Er worden
linder tulpen, hyacinten en snij-
roen geteeld. Het totale areaal van
,c" lijbloemen in ons land dat op 1 mei
ze ^79 een oppervlakte besloeg van 2.745
bf a., zal op 1 mei 1980 tot 2.937 ha. zijn
Jf- itgegroeid, een verschil dus van 200
De uitbreiding van de bloemen- en
'ff lantenteelt is grotendeels een gevolg
*e»an de omstandigheid, dat veel groen-
v' kwekers, bijzonder in het Westland
e; i de omgeving van Berkel en Roden-
:en js, overschakelen op genoemde teel-
et M;n. Bovendien kan worden gesteld
at een groot aantal kwekers die
'n ieds eerder van groente op bloemen
e Pn planten overschakelden, tot nog
'as' trdere uitbreiding daarvan zullen
ee- /ergaan. Overigens zijn er nog wel
n erschillen in toename voor verschil-
1 inde produkten.
e P ot genoemde conclusie komt drs. J. B.
°e'1 L Rotteveel van de afdeling Markton
derzoek van het Produktschap voor
m iergewassen. Het is een belangrijk ge
en 1 ;Ven over de ontwikkelingen van de
n h oemen- en plantenteelt in ons land,
tarn )0ra] bezien in het licht van de afne-
0 n jende groenteteelt. Voor laatstgenoem
de teelt werd voor 1979 een omzetbedrag
urn iraamd van 1.990 miljoen, dit te. wijl
len had verwacht het reeds enkele ja-
^en gesteld streefbedrag van twee mil-
Ard te kunnen passeren. De teruggang
'—(«n de omzet in de groenteteelt werd vo-
wjhg jaar voor de eerste maal genoteerd tot
jakt\ 1.934 miljoen tegen de 1.976 miljoen
,a"A 1977. Het zijn bedragen, welke door
'ordt totale bloemen- en plantenteelt dicht
ervforden benaderd. Zoals bekend groeit
roPle uitbreiding van de potplantenteelt
Welhaast verontrustend snel. Tal van
kwekers schakelen over op deze teelt en
de nog steeds aanzwellende stroom is
aan de grootste veilingen als die van
Honselersdijk en Aalsmeer soms moeilijk
te verwerken.
Dat het einde nog niet in zicht is, kan
aan de hand van genoemd marktonder
zoek worden geconcludeerd. Ten behoe
ve van dit onderzoek verleenden elfhon
derd potplantenkwekers hun medewer
king en zij verwachten in 1980 17 pro
cent meer leverbare potplanten, totaal
152 miljoen stuks, aan de markt te bren
gen. Van groene planten wordt door hen
zelfs een toename met 25 procent en van
varens met 26 procent voorspeld! Uiter
aard staan de bloeiende planten bij be
trokken kwekers met 76 miljoen boven
aan het lijstje, met 47 miljoen gevolgd
door de groene planten. Genoemde kwe
kers brengen in 1980 totaal 22 miljoen
planten méér aan de markt dan in 1979,
welke lijn dus kan worden doorgetrok
ken voor de resterende kwekers.
De uitbreiding van de potplantenteelt is
weer iets groter dan beide voorgaande
jaren en drs. Rotteveel concludeert dan
ook dat de reeds eerder aanbevolen ma
tiging tot de uitbreiding van kracht
blijft.
Snijbl<
oemen
Met betrekking tot de snijbloementeelt
wordt gesteld, dat belangrijke areaaluit
breidingen in 1980 zijn te verwachten,
bijzonder voor de gerbera's, trosanjers en
orchidee-cymbidium. Verder zullen een
groot aantal kleinere bloemsoorten zich
verhoudingsgewijs sterk uitbreiden en
leiden tot een verdergaande assorti
mentsverbreding. „Dit is een goede
zaak", zo luidt de conclusie. Aan de hand
van de gegevens verstrekt door de 5500
bloemenkwekers bij het onderzoek be
trokken kan worden geconcludeerd, dat
de rozenteelt op 1 mei 1980 vijf procent
groter zal zijn, welke uitbreiding over
eenkomt met die van het vorig jaar. Van
jaarrond chryanten wordt een uitbrei
ding met zes piocent berekend. Voor het
eerst na drie jar zal het areaal van free-
sia's geen verdire uitbreiding ondergaan.
Daaraan zullende minder goede teeltuit
komsten niet vreemd zijn! Vorig jaar
werd een uitbreiding met tien procent
geconstateerd.Een forse sprong zullen in
1980 de trosanjers maken, namelijk met
twaalf procent In 1979 was dat vijftien
procent. Ook de gerbera's komen mee
met uitbreiditg van twintig procent,
maar de beidemorgaande jaren bedroeg
die 35 procent Het areaal lelies dat in
1978 met 35 et 1979 met 19 procent uit
breidde, zal niimet 8 procent verminde
ren. De snij-atthuriums blijven stabiel,
het snijgroen vordt beperkt.
Ongeveer 200 kwekers van orchideeën
hebben te kernen gegeven per 1 mei
aanstaande 87ha. met deze bloemen te
zullen betelen, hetgeen een toename is
met 10 procent
Door 950 tulpenbroeiers zijn voor dit sei
zoen ongeveer9 procent minder groot-
bloemige- en 8 ha minder kleinbloemi-
ge soorten op^zet. Volgens berekenin
gen zullen das totaal ongeveer 50 mil
joen tulpen nmder worden afgebroeid,
bij een totaal ran 502 miljoen door ge
noemde kwelers. Hiertegenover staat
dat er méér narcissen en irissen zullen
zijn. In de boloemensektor zijn als ge
volg van het kleine aanbod van bollen
minder tulpenen hyacinten te verwach
ten. Aldus de prognose voor 1980.
Tenslotte: er kan worden vastgesteld dat
de teelt van siijbloemen en potplanten
met een voor 079 geraamd omzetbedrag
van anderhalf miljard gulden snel op
weg is om de Nederlandse groenteteelt,
die nog maar steeds beneden de twee
miljard bljf t en op de teruggang is, in te
lopen!
ieuwe serie films over landbouwkundig onderzoek
lderteredeling is een kwestie van jaren.
DEN HAAG Het Ministerie vai Landbouw en Visserij
heeft een serie van zes kleurenfilns uitgebracht over het
landbouwkundig onderzoek. Vwr een belangrijk deel
wordt dit onderzoek verricht dooi de Wageningse institu
ten en de vakgroepen van de Laidbouw Hogeschool. De
serie geeft daarover een beeld.
Het gaat om de volgende titels: GDei (wereldyoedselproble-
matiek, landbouwkundig onderzoel), Voedingsbodem (gron
donderzoek, bodemgebruik, landsdap), Goed-beter-best (ras
sen veredeling), De witte revolutie melkveehouderij, zuivel-
produktie), Van harte beterschap (iektenbestrijding) en Le-
ven-en-laten-leven (natuur, milieu,.andschap). De films kun
nen vanaf 1 januari 1980 voor vertoning worden aangevraagd
bij de Filmotheek van het betreffade ministerie.
Uit het oogpunt van opnametechniek is de serie bijzonder
fraai. Qua invalshoek de onderoekers spreken over hun
werk zullen de films goed aanslan op land- en tuinbouw
scholen, agrarisch getinte cursussenen bij dergelijke „groene"
doelgroepen. De indruk wordt gevtkt dat het filmprodukt is
vervaardigd vanuit de landbouw. Ifanneer men met de serie
het algemene publiek op het oog hd, zou aan een benadering
van buitenaf de voorkeur gegeven moeten worden. Boven
dien treden er zoveel verschillendehoofdrolspelers in op, dat
naast een zekere verwarring ook idee ontstaat dat de he
ren onderzoekers met name zichzelf wensten te promoten in
plaats van het landbouwkundig onderzoek.
arm*
he
.KEL De Berkelse
enveiling die - zoals
:ld - half december de
he grens van de hon-
miljoen gulden over*
ed maakte daarmee
enten snelle omzetgroei door,
"jk plus 23,5% ten op-
itc van vorig jaar. Het
lijke stijgingspercen-
ligt op 12%. Ook in '78
„Berkel" hoger uit
bus dan het landelijke
"elde, respectievelijk
11%.
vaf
vuile omzet heeft zich vrij rap
rqntwikkeld. In 1950 ging het
i dm circa 1 miljoen gulden
ir inn bloemen. In 1976: ruim
bpO miljoen, 1977: 71 miljoen
varp 1978: 84 miljoen. Voorzit-
irge»r Zeestraten vatte de ont
wikkeling aldus samen: In de
nöeeyen jaar van ons bestaan
n dijn wij duidelijk uitgegroeid
aenfan een regionie veiling, die
elijjoofdzakelijk de grote steden
veiirfgs de Waterweg en de
niglkechtsteden met hun omge-
'oojing voorzag van bloemen en
"dëjotplanten, naar een veiling
t ëjié duidelijk is gericht op ex-
eenjort. Veiling Berkel is ge-
lelitoëid van de grootste onder
geje'kleine veilingen naar de
leellleinste onder de grote ex-
ansbrtveilingen.
n de rij van bloemenveilin-
liedjen nemen wij de vierde
<heléats in naar grootte en om-
uuifc geschiedenis van „Ber-
g dfel" is, zoals de meesten wel
moeten, veel ouder dan de ge-
•rlijpemde zeven jaren. De start
aaijgt in 1929. Op het veilpro-
leifamma stond groente en
foemen. In 1950 werd het
huidige veilingcomplex be
trokken. Na de fusie tussen
de groenteveiling „Rotter
dam" en de afdeling groente
van de veiling „Gouda" be
sloten de bloemenkwekers
van „Berkel" zelfstandig
door te gaan.
Nieuwbouw
Het veilingbestuur heeft om
meer dan een reden vertrou
wen in de toekomst. De
nieuwbouw in Bleiswijk is
daarvan het beste bewijs. Het
nieuwe complex ligt in het
hart van het aanvoergebied.
De belangrijkste verkeersa
der naar West-Duitsland ligt
op enkele honderden meters
afstand. Ook de verbinding
naar de andere grote Neder
landse bloemenveilingen is
goed. Daar komt bij dat juist
in de 3B-hoek de mogelijkhe
den voor uitbreiding gunstig
zijn. Bovendien gaat de om
schakeling van groente op
bloemen hier nog steeds
door. Momenteel telt „Ber
kel" een zeshonderd leden.
T«enend voor de werksfeer
op „Berkel" is het feit dat
mn de handel volop in het
zaïelijk succes betrekt. Uit-
eiidelijk moeten beide groe-
peingen het maken.
Di heer G. Hogewoning,
vorzitter Vereniging van
Blemenveilingen in Neder-
laid, heeft benadrukt dat
vding „Berkel" met recht de
snflste groeier onder de bloe-
mnveilingen wordt ge-
nemd. In vijf jaar tijd is de
onzet verdrievoudigd. De
niuwe veiling is dan ook
dingend nodig om de toene-
mnde aanvoer op te vangen.
Irdiezelfde periode van vijf
jar is de totale landelijke
ojzet meer dan verdubbeld.
D totale omzet van de Ne-
dflandse bloemen- en plan-
teveilingen zal in 1979 on
geveer 1,8 miljard bedragen.
Vrig jaar ging het om ruim
IJ miljard. Toch heeft de
her Hogewoning enkele
stnbere elementen tegen de
afltergrond van de omzet-
gitei gesignaleerd. De groot-
sti zorg wordt gevormd door
digestegen energiekosten en
hé, in vergeljking met ande
re landen, hoge arbeidskos-
tepeil. De rentabiliteit voor
dtbloemkwekerij is negatief.
Gmiddeld zal deze namelijk
in 1979 een verlies van tien
gilden op elke 100 gulden
bdrijfskosten opleveren.
Darbij zijn de bedrijfsresul-
taen van snijbloemen min-
df goed dan die voor pot-
plnten. Ondanks de feeste-
lijheden bij „Berkel", mocht
dee realistische noot niet
oitbreken, aldus voorzitter
Hgewoning.
Het jaar begon met stevig winterweer, er
moest hard gestookt worden om de ge
wenste temperaturen voor de gewassen te
bereiken. Er tussendoor was er bijvoor
beeld in de eerste week van februari spra
ke van kwakkelweer. Vooral de spruiten-
telers hadden toen de klap al te pakken.
De gewassen hadden het tegen de winter
af moeten leggen.
Er werden nog slechts kleine partijtjes
aangevoerd, die tegen hoge prijzen ver
kocht werden. Over de hele linie was het
groentensortiment toen stevig aan de
prijs. Voor sla werd er toen gemiddeld 39
cent per krop betaald. Half februari brak
er een periode met hevige sneeuwval uit,
die vooral het Noorden van het land
zwaar trof, het totale verkeer raakte toen
ontwricht. Eind februari was koning win
ter uitgeteld en viel de dooi in, de tempe
ratuur liepen op. Eind februari ging ook
het tomatenseizoen weer van start. De
aanvoer was op een gegeven moment zelfs
8 maal zo groot als het jaar daarvoor. De
prijs lag op ongeveer 6,50 per kilo. De
aanvoer bleef groot en de prijs bleef da
len, half maart werd er 4,80 per kilo be
taald.
Koud en nat voorjaar
Eind maart was het koud, somber en rege
nachtig weer. De tomatenaanvoer nam
snel toe en was nog steeds groter dan het
jaar ervoor. Gezien het grotere aanbod
viel de prijs niet direkt tegen, want er
werd f 4,06 per kilo betaald. In de maand
april bleef het aanbod duidelijk achter in
vergelijking met het vorige seizoen. De
prijzen bleven in deze maand redelijk op
peil. Eind april was het koud en nat, er
viel regen, hagel en sneeuw. In de tweede
week van mei knapte het weer op en er
kwamen in het land temperaturen van 20
CC voor. De tomatenaanvoer was toen
nog steeds kleiner als vorig seizoen, de
prijs was redelijk, nl. 2,61 per kilo A-to
maten. Er werd in vergelijking met het
jaar ervoor toen ook minder komkom
mers aangevoerd en de prijzen lagen met
gemiddeld 66 cent per stuk op een goed
niveau. In de tweede week van mei dui
kelde de prijs voor de rode paprika's fors.
In de derde week van mei nam het toma-
tenaanbod fors toe en de prijs daalde naar
f 1,90 per kilo. Radijs behoorde ook tot de
gewassen die in ruime mate aangevoerd
werden. Eind mei yverd er 700.000 bos in
een week meer aangevoerd als in dezelfde
week van het voorgaande jaar.
Begin juni daalde de prijs voor gewassen
als radijs, paprika's, komkommers en to
maten.
Tomatenprijs stort in
Na half juni zaten de komkommers en de
tomaten in een prijzendal. De tomaten
waren in prijs gedaald naar ongeveer 90
cent per kilo. Eind juli begin augustus
klom de prijs voor de rode paprika's sterk,
het was een herstel dat van korte duur
bleek. Over de hele maand augustus lag
de prijs voor eeen kilo tomaten op slechts
55 cent. Voor de rode paprika's was het
prijsverloop in die maand zeer matig.
Voor de komkommers waren de resulta
ten bevredigend. Na half september trok
de prijs voor zowel rode als groene papri
ka's aan. Het tomatenseizoen kwam
kwakkelend aan zijn eind. Eind septem
ber bgin oktober kwam de aanvoer van
glassla op gang. De gemiddelde prijs be
droeg slechts 15 cent per krop. Gedurende
de hele maand oktober waren de resulta
ten voor de sla teleurstellend. Begin no
vember trok de prijs iets aan, maar het
stelde nog steeds weinig voor. Met veel
pijn en moeite kwam men gemiddeld aan
25 cent per krop. Dit duurde voort tot in
de week voor Kerstmis. De paprika's lie
ten zich in de maaanden oktober, novem
ber en december goed betalen. Al met al
zijn de resultaten bij de stookteelt van
komkommers en vooral van de tomaten
teleurstellend geweest. Het sla-seizoen is
met zeer matige prijzen van start gegaan.
De gasmeters hebben in de eerste maan
den van het jaar als razenden gedraaid en
de gasrekeningen na de winter logen er
dan ook niet om. Het hele afgelopen jaar
heeft daarom voor een groot deel in het j
teken van de energiebesparing gestaan.
Per 1 oktober werd de gasprijs verhoogd -
en dat betekende een extra kostenverho
ging. Alle hoop is op de natuur gevestigd,
het ziet er naar uit dat de tuinbouw voor j
en groot deel op deze onzekere faktor is
aangewezen, dat koning winter een keer
overslaat. Het eind van de prijsverhogin
gen is nog niet in zicht, want de OPEC. -
landen verhoogden hun olieprijzen fors in
de maand december. In de laatste maan
den van het jaar was er ook een duidelijke T
terughoudendheid in de kassenbouw te
bespeuren. Het ziet er naar uit dat men de -
kat eerst liever uit de boom kijkt. Het is
beslist niet uitgesloten dat er in de kassen- J
bouw grote omwentelingen zullen plaats r
vinden.
Personeelsprobleem
Per i november trad de wet op de illegale
buitenlandse werknemers in werking. J
Hierdoor ontstonden er weer een groot
aantal vakatures., terwijl er al problemen -
in de personeelsvoorziening waren. Het
zou een jammerlijke ontwikkeling zijn als
de gezinsarbeid de enige oplossing gaat
worden om het hoofd boven water te hou-
den. Als het deze kant uitgaat, dan zal dat
ongetwijfeld zijn uitwerking op het totale
onderwijs hebben. De jongeren worden-
dan noodgedwongen het bedrijf ingetrok
ken en dat betekent een verarming voor-
de tuinbouw. Speciaal ook omdat er een
grote behoefte bestaat aan goede praktisch J
en theoretisch geschoolde ondernemers en
werknemers. Het was me daarom heti
jaartje wel. Menigeen heeft er het afgelo-.~
pen jaar een pluk grijs haar bijgekregen.
Er kan alleen maar gewenst worden dat -
1980 voorspoedig zal verlopen. Maar aan
gezien struisvogelpolitiek niets oplost,
wordt de toekomst met veel vraagtekens
en zorg tegemoet gezien.
Het valt niet te verwonderen dat de vei-
lingweek zo vlak voor de kerstdagen en
het oudejaar een nogal wisselend beeld te
zien gaf. Uiteraard moest de handel al tij
dig zorgen voldoende in te slaan en ver
der afwachten hoe het zou verlopen met
de afname. In het algemeen mag worden
gesteld dat het nogal meeviel, ondanks de
toch wel forse aanvoer van de diverse
bloemsoorten. En ook de planten mochten
er weer zijn.
In het verleden zakte de handel tegen het
einde van het jaar weg, werd de aanvoer
zoveel mogelijk beperkt. Nu de export ook
voor de bloemenhandel de belangrijkste
plaats is gaan innemen, lopen de zaken
aardig door. Dat was ook in de week voor
kerstmis het geval. Hoe het zal gaan met
de enkele veilingdagen van oudejaar valt
moeilijk te voorspellen. Ook de handel wil
het weieens rustig aan doen. De prijzen
konden zich nu nog aardig handhaven.
De grootbloemige anjers bleven nog onder
het peil van het vorig jaar. Met de chry
santen liep het niet slecht, de trossoorten
liepen op tot 1,30 tegen hoogstens een gul
den vorig jaar. De geplozen haalden dat
niet, noteerden tot 1,30. Den aanvoer van
fresia, ruim vier miljoen, bleek de prijs
niet teveel te bemoeilijken en kwamen tot
bijna 70 cent. Maar in grote lijnen lag het
prijsbeeld op dezelfde hoogte van vorig
jaar.
De lelietakken werden beter betaald al
bleven die met hoogstens 3,50 toch een
gulden onder het maximum van vorig
jaar. Bij de kelken lag het iets gunstiger.
Veilingklok van de CCWS in Honselersdijk
Opvallend is dat de aanvoer van tulpen
beneden het peil van vorig jaar blijft, hoe
wel de weersomstandigheden toch niet
slecht zijn.
De prijzen voor anthurium mogen er best
zijn, lopen op tot ruim vier gulden en zijn
hoger dan vorig jaar. In totaal blijkt men
wel bereid om goede prijzen te betalen
voor goede bloemen. De moeilijkheden
welke door de import uit Israël ontston
den zijn na ingrijpen door de veilingorga
nisatie opgeheven en de beperkingen zijn
van goede invloed op het Nederlandse
produkt.
De potplanten zijn goed in trek, met voor- -
op de poinsettia die ondanks de enorme
aanvoer, toch vlot worden verkocht, me
rendeels via het bemiddelingsbureau. Er
valt te verwachten dat in de week na
nieuwjaar die markt wel snel ineen zal
zakken en tot het normale terugkeren.
Het probleem van de importbloemen is
inmiddels aanhangig gemaakt bij de VBN
teneinde landelijk te bezien welke moge-
lijkheden en onmogelijkheden daarom
trent bestaan.
Gezien de opdringende concurrentie wil
men graag weten waar men aan toe is. Er
is nu opnieuw een les geleerd vooral door
de bloemenstroom uit Israël waarvan de
kwaliteit te wensen overliet, bijzonder
van de trosanjers.
De CCWS en eveneens veiling Flora gaan
voor totaal zeven veilingen de uit Israël
aangevoerde bloemen verwerken en dus.
niet meer door de firma Van Leeuwen.
Nu onlangs gestopt is met de groensorte-
ring is een hal van de CCWS voor dat
doel vrij gekomen.
De bloemen niet uit Israël afkomstig, wor
den door de hier gevestigde handelaren
verwerkt.
Bloemen uit Spanje worden in het alge-
meen niet geveild. Besloten is ook om de
sterk toegenomen bloemenimport van de
Canarische Eilanden wat te stabiliseren. -
Overigens is momenteel de aanvoer van
importbloemen niet zo groot als in dezelf
de tijd van het vorig jaar, mogelijk een ge-1
volg van de getroffen maatregelen, die
wel noodzakelijk bleken te zijn.
't Was me ook voor de bloembollenkwe
kers en -exporteurs het jaartje wel! Een
jaar waarin het mes op tafel dreigde te ko
men toen handelaren via van het PVS te-
ruggeëiste vakheffingsgelden met een
bom duiten van kwekers aan de haal gin
gen en daar voor een groot deel vandaag
nog op zitten. Met de meeste hoogachting
en met de dank voor de binnengevloeide
rente.
Een jaar waarin de broeiers voor het eerst
sedert lange tijd forse verliezen moesten
incasseren. Uit dure bollen kwamen bloe
men die matig werden betaald. Oorzaak:
te grote importen van andere bloemen uit
derde landen: trosanjers uit Israël, rozen
uit Columbia, etc. Daar kwam de barre
winter nog eens bij die de handel nadelig
beïnvloedde. Al lieten de Vliegende Hol
landers zich niet zo gauw door sneeuw, ij-
zel en vorst van de weg houden.
Onder druk
Een jaar waarin de tulpentelers al gauw
werden geconfronteerd met prijzen die
steeds meer onder druk kwamen. Veel
wees er op dat het gevaar van overpro-
duktie dat sedert 1974 bezworen leek, op
nieuw de kop zou gaan opsteken. Vooral
bij de Darwinhybriden. De exporteurs
hadden met hun inkoop dan ook geen en
kele haast. Ze verkondigden frank en vrij
dat de tulpen in juli wel over de mand
zouden lopen en dat men de bollen dus
voor een prikje op de kop zou kunnen tik
ken.
Maar 1979 bleek het jaar waarin de waar
heid van het in het bollenvak gevleugelde
woord „Wie het raadt, die wéét het" pijn
lijk duidelijk aan de dag kwam. Want wat
heel weinigen alleen maar hadden durven
fluisteren, werd een feit: de oogst van tul
pen viel tegen.
Vooral op de klei en de zavelgronden. En
daar staat de massa van de grote broei-
soorten. Gevolg: de exporteurs moesten,
holderdebolder aan het inkopen en de
prijzen gingen als een raket omhoog!
Werden de tulpen met uitzondering van
Apeldoorn en nog enkele cultivars, zeer
duur, met de hyacinten liep het nauwe
lijks anders. Dit bolgewas had na de stren
ge winter steeds een magere stand ver
toond. Vermoedelijk een gevolg van „kou
de benen" tijdens de vorst.
Die stand werd er in de loop van de voor
zomer nauwelijks beter op en toen men
ging rooien bleek de oogst ronduit tegen
te vallen. Meteen was het een gekkenhuis.
Op de veilingen vlogen de prijzen van de
rode, de rose en de blauwe hyacinten om
hoog in een waanzinnig tempo. Men be
taalde prijzen die de laatste vijftien jaar
niet waren vertoond. De kwekers die een
redelijk goede oogst hadden en niet aan
beddenhandel of voorverkoop hadden ge
daan, konden goudgeld maken voor hun
bollen. Het gevolg was dat men de kleine
re maten, die men normaliter gebruikt als
plantgoed, ook op de markt bracht. Want
ook daar kreeg men veel geld voor. Het
moet daarom beslist niet als onmogelijk
worden beschouwd dat het areaal hyacin
ten dit jaar wel eens kleiner kon zijn dan
de laatste tijd het geval is geweest. Zeker
heid hieromtrent zal men pas hebben als
de statistieken aan de openbaarheid wor
den prijsgegeven en dat wordt wel eind
februari.
Een artikel waarvan de prijzen ook de
pan zijn uitgerezen zijn de crocussen. Dat
is een gevaarlijke ontwikkeling. Want de
exporteurs kan er op deze manier geen
cent aan verdienen en doet dus zijn best
ze zo veel mogelijk uit zijn orderboekje te
houden. Aan de andere kant bevorderen
deze hoge prijzen de kwekerslust. Het mes
snijdt in negatieve zin van twee kanten:
er komt minder vraag terwijl het areaal
uitbreidt. En dan zit men in de overpro-
duktie voor men het weet.
De narcissen waren dit jaar door de bank
genomen te koop voor redelijke prijzen.
Vooral de cup-narcissen waren maar heel
gewoontjes in prijs. Alleen de gele trom
petten liepen er aardig uit.
De enige dissonant in het geheel bleek de
iris. De prijzen van dit bolgewas beland
den waar niemand ze wil hebben: in de
goot.
Wat brengt 1980?
Wat zal 1980 brengen? Krijgen de broeiers
meer geld voor hun bloemen? Het is meer
dan ooit nodig en in theorie is daar een
kansje op. Het PVS meent aan de hand
van betrouwbare prognoses te kunnen
stellen, dat er in dit seizoen 50.000.000 tul
pen minder gebroeid zullen worden. Dat
scheelt wel een slok op een borrel.
Verder zal het een zaak van de allergroot
ste importantie zijn of de telers van de
tulp Apeldoorn de vele waarschuwingen
om het areaal van deze cultivar toch te
krimpen, in de wind hebben geslagen of
niet. Deze tulp is een zo dominerende
plaats in het assortiment gaan innemen
dat zonder meer van een gevaarlijke ont-
wikkeling kan worden gesproken. Dat
moet zo vastlopen als een muur. In 1979
was van Apeldoorn 1200 ha opgeplant,
terwijl het totale tulpenareaal nèt onder
de 6000 ha bleef. Enkel en alleen door te-
genvallende oogsten is voor Apeldoorn De
Grote Klap nog niet gekomen, maar men
balanceert ongetwijfelfd op het scherp
van de snede. Bij een gelijk areaal als dit
jaar en bij een goede oogst, is het gevaar
levensgroot aanwezig dat de markt van
Apeldoorn in 1980 in duigen valt. En dan
is het maar een vraag of deze tulp de an
dere rassen niet meesleurt in zijn val.
Nieuwe en hoopvolle ontwikkelingen zijn
er op het terrein van de samenwerking.
Zo sloot een groep leliekwekers zich aan
bij een stichting die de nieuwe en in de
praktijk geteste zaailingen van de beken- -
de Andijker veredelaar Klaas de Jong in
het handelsverkeer zal gaan brengen. Het-
gaat hier om cultivar die hun waard^ voor
de praktijk hebben bewezen en die stuk
voor stuk onder het kwekersrecht zijn ge
bracht. Door jaarlijks bindende afspraken
te maken kan men het areaal van deze
exlusieve lelies zelf in de hand houden en -
dan is al veel gewonnen.
De stichting van dezelfde constructie is in
de maak in de Noordoostpolder, waar een
tiental grote gladiolenkralentelers de kop
pen bijeen zal steken en de nieuwe gladio
len van Gebr. Snoek (die ook onder kwe
kersrecht gebracht zullen worden) zullen
gaan telen.
Het bloembollenvak zal trouwens meer
samenwerkingsvormen móeten aangaan.
Want voorzitter J. P. M. de Jonge van de
Kon. Aïg. Ver. voor Bloembollencultuur
heeft er zeer terecht op gewezen dat het
tijdperk der individualisten snel ten einde
loopt.
Alleen door samenwerking zal men het
antwoord kunnen vinden om de proble
men, die steeds duidelijker aan de kim-
gaan verschijnen de baas te blijven.
