weekpuzzel door dr, Pluizer ■aüHIHWII sterrenhemel dierenportret DENKSPORTEN/HOBBY z> oplossing vorige puzzel mi NR. 52 OVERLAPPER LEIDSE COURANT ZATERDAG 29 DECEMBEII Grand National Oplossingswedstrijd Het Grand National viertallen- kampioenschap is in Amerika een gigantisch evenement, waaraan ditmaal meer dan 7000 teams deelnamen. Via talloze afvalwedstrijden bereik ten ten slotte acht teams de fi nale, die in Las Vegas werd gehouden. Als ik u de namen van de winnaars noem (Arnold Leavitt, Larry Robbins, Greg DeFotis, Jerry Goldfein en Claude Vogel), zult u vermoe delijk uw schouders ophalen, want ik denk niet dat er veel lezers zijn, die ooit van hen hebben gehoord. De meesten van hen komen uit Chicago en de winnaars had den totaal geen pretenties over hun zegepraal. „Dit is een toernooi voor het gewone volk", zei Robbins, „en daar behoren we toe". Verder meenden ze hun suc ces te 'danken te hebben aan hun „ontstellende demonstra tie van luk-raak bieden". Een dergelijke bescheidenheid is zeldzaam heden ten dage en daarom hier een spel uit de fi nale: Oost gever. NZ kwetsbaar. AH 10742 O A H 9 7 9 A432 M H B 1097 OB853 0 *9 o 6 7 o V 10 3 *A642 H 8 7 5 V 5 S V 6 O B 8 5 4 2 VB 103 Oost Zuid West Noord Lam- Leavitt Bergen Vogel prey 2 pas 4 5 o pas pas doublet (einde). Leavitt's zwakke 2-opening voldeed niet aan de vereisten. Het merendeel van zijn punten zit in de bijkleuren en hij heeft maar een vijfkaart. Voor Vo- gel's jump naar 4 schoppen is veel te zeggen. Als de spellen sluiten wordt het misschien ge maakt, de tegenstanders gaan wellicht naar een 5-contract, dat hij dan kan doubleren en noord was gedwongen om, kwetsbaar, op een onaange naam hoog niveau een beslis sing te nemen. Lamprey, met zijn aardige distributie en hoge kaarten besloot tot 5 harten, die door Vogel werden gedou bleerd. Hoewel de tegenstan ders het troefprobleem voor de leider oplosten, moest deze toch vier slagen verliezen: twee schoppens en een slag in bei de lage kleuren. Minus 500 leek niet slecht, want 4 schop pen zit er in (420) tegen de ver moedelijke uitkomst met kla vervrouw en zou 2 IMP's kos ten. Het liep echter anders. Oploswedstrijd (6) Oost Zuid West Noord De Rosner Robbins Stauber Fotis pas pas 1 1~ü 1 pas 2 3 o 4 pas pas pas Uitkomst: hartenvrouw, voor zuid en harten na, die oost troefde. Teneinde een paar rui tens te kunnen troeven speel de Rosner nu ruiten na, die noord nam, waarna weer har ten werd gespeeld. De leider moet nu de goede beslissing nemen: heeft noord troef- vrouw, dan moet hij laag troe ven en later, zo nodig, snijden en heeft zuid die kaart dan moet hoog worden getroefd en over zuid worden gesneden. Hij raadde verkeerd, troefde met de boer en werd overge- troefd. Hoewel de tegenspelers hem hielpen het aantal verlies- slagen in klaveren tot één te beperken, ging het spel toch een down en dat waren 11 IMP's voor de toekomstige winnaars. Van de ter oplossing gegeven vierzet, waarin de oplossers de vele verschillende matzetten moesten opzoeken om dat boek van dr. Euwe AVRO we reldschaaktoernooi 1938 te kunnen winnen zijn dertien op lossingen binnengekomen. De inzender van 45 matzetten noemt het „een grandioze op lossingswedstrijd" en dat kan de auteur dat tot troost zijn! Ik zal maar meteen vermelden dat dit aantal door geen der andere oplossers is benaderd. Er waren er bij 17, 20 en 24 matzetten en dat is al heel wat maar de prijs gaat wel verdiend naar: de heer A. Ruij- grok, Tulpweg 21, 2241 VM, Wassenaar. Dit is zelf een pro- bleemkomponist, en als wel verdiende troostprijs draagt hij een probleem van hem, dat staat in Schakend Nederland van okt. jl. op aan F. Christi- aans uit Zutphen, die intussen zijn vierzet, die hij maakte toen hij in het ziekenhuis lag, heeft verbeterd. Ik druk die hierna af. Om alle matvoeringen hier af te drukken zou de gehele schaakrubriek in beslag nemen - ik geef er daarom enkele van Op elke rij dienen twee of drie antwoorden te worden ingevuld. Hiervan is de laatste letter van het eerste woord gelijk aan de beginletter van het twee de, terwijl indien per regel drie antwoorden moeten worden ingevuld de laatste letter van het tweede antwoord dezelfde is als de beginletter van het derde antwoord. Horizontaal: 1 openbare afkondi ging - verdovingsmiddel; 2 fabel achtig wit dier - verlegen; 3 verdie ping - voortreffelijk - stap; 4 eetba re wortelknol v.h. cypergras - uitge strekte steppe; 5 smakelijke pad destoel - gril - mengsel van lucht en methaan; 6 slagerswerktuig - wijn soort - sierspeld; 7 geestigheid - oplosmiddel voor vetten - opnieuw; 8 heilwens - plantengeslacht uit de familie der nachtschaden - sterke hand; 9 geduldig - soort pantoffel - smakelijk. Verticaal: 1 doorlopend toegangs bewijs - godsdienstig bouwwerk; 2 groot zeeschip - lood waarmee na den worden dichtgestopt; 3 slechts, alleen - woekerplant - deel v.e. ko- lenkachel; 4 wol van de angorageit - l-vormige gordijnroede - li chaamsdeel; 5 vogel als zinnebeeld der huwelijksliefde - maand v.h. jaar; 6 rechterzijde v.e. altaar - rampzalige toestand; 7 uitgestrekte vlakte - blijde boodschap - leer v.h. heldendicht; 8 onbezonnen - melk- ontromer. Oplossingen onder vermelding van Puzzel 52 dienen uiterlijk donderdagmiddag in bezit te zijn van: Leidse Courant, Postbus 11, 2300 AA Leiden. Eigen postcodenummer s.v.p. leesbaar vermelden. de mooiste weer: De stand was: Kc5, Da1, Tc3, Tf6, Lf7, Pd4, Pg8; pionnen: a3, b2, e5, e6, g4, g5, g6, h7. - Zwart: Kh8; pionnen: c4, d5, g7. Wit begint en geeft mat in 4 (vier) zetten. De pionnen e6, g6, g5 kunnen mat geven op resp. e7, g7 en g7. De pion h7 kan als dame én als Toren en als lo per! mat geven op h8, de ge promoveerde pion op h7 kan als dame mat geven op h8 en h6, en als toren op g8 en h7. De gepromoveerde pion op e6 kan dat doen als dame en to ren op e8 zowel als op g8. De witte dame op a1 kan mat ge ven op resp.: b1, c1, h1, h2, h3, h6, d4, e5, a8, d8. Tc3, kan dat op b3, h3, h1, h2. Tf6 op f8 en h6. De paarden van g8 en d4 op e5, f5 (beide), f6, f7. e7. h6. De loper op g8, g6 en h5. En dat zijn ze nog niet allemaal hoor. Hier een paar van de meest verrassende: 1. Ph6, gf6: 2. Df1 Kg7, 3. h8T, f5, 4. Tg8, mat. En: 1. e7, gf6: 2. e8T, fe5: 3.Ph6t, Kg7, 4. h8LI mat. Ook aardig is: 1 Dg1, gf6: 2. Pf5, fe5: 3. De3,. en mat op d4 of e5 op de volgende zet. De witte dame komt naar a8 door: 1. Dh1, gf6: 2. Pf5, fg5: 3. Ph6, d4, 4. Da8, mat. Enzovoort.Zo zie je maar weer, dat een eerste foutief probleem een „grandioze" en tree voor een beginnend kom- ponist kan betekenen! Hier is de verbeterde versie van: F. Christiaans, Zutphen. (Zie diagram) Wit: Kc5, Da1, Tb1, Tc3, Lh7, Pd4, Pf6; pionnen: a3, b2, e5, f3, g4, g5, g6, h3. Zwart: Kh8; pionnen: c4, d5, g7. Wit begint en geeft mat in 4 (vier) zetten. Ten overvloede nog eens de oplossing: 1. e5xd6 e.p., g7xf6, 2. Pd45,- f6xg5, 3. b2-b4, Tc3: mat (3. ook). De „aanstichter" van venstaande, Drs. P. te Deventer die ons verblijdde met „en problemen, heeft zijn stelling uitgebreid neem" problemen, npv heb ik u een gave voorgezet, u zult nog wel herinneren, daarvan was: Wit: Kh5 en Zwart: gave daarbij luidde: Wit neemt zijn laatste rug, daarna neemt laatste zet terug, een nieuwe zet en mat! Dat ging aldus: de zet: 1. neemt terug Th8xDh5, zwart doet we zet: 1.0—0 mat door Dh5xh7. Deze opgaven het terrein van spel en gaan Fairy Chess" hoofdstuk van staan te kijken zich met dit soort maak bezighouden. De prijswinnaars van de puzzel van vorige week zijn: Vijftien gulden: Mevr. P.J. Berg-van Velsen, Heipoortseweg 95b, 2381 NS Zoeterwode. R. van Dijk, Forsitiadal 15, 2317 HM Leiden. De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd. Grote Beer: opvallend beeld bij In de laatste rubriek van dit jaar krijgt de oploswedstrijd weer alle ruimte. En ter gele genheid van de vele vrije da gen, plaats ik in de zesde ron de drie problemen ter oplos sing. Twee eerste publikaties van Hauschild en één nieuwe ling van Vuurboom, waarvoor u dit keer drie weken de gele genheid krijgt om de volledige oplossingen in te zenden, en wel naar B. J. Nuys, Oleander 12, 2671 NN Naaldwijk. De cijferstanden van de drie problemen: Hauschild (11): zwart: 1, 6, 9, 13, 14, 17, 22, 25, 27, 31, 36. 37; wit: 20. 23. 24, 26. 35, 38. 42/46, 48. 49. Hauschild (12): zwart: 6, 8/11, 16, 19, 20, 23, 25, 29, 35; wit: 21. 22, 27, 30, 34, 38, 39, 41/44. Vuurboom (13): zwart: 3, 7, 8, 12/14, 24/26, 30. 34; wit: 17, 23. 28, 31, 32. 35, 39. 41/43, 49. Oplossingen vierde ronde: Hauschild (7): 44—39 38x18 36x38 25—20 14x34 17—11 HAUSCHILD (11) 6/26x28 49—43 13x31 43x3 26/6x17 3x5. Vuurboom (8): 15—10 5x14 34—29 25x32 29x9 28x39 37x28 3x14 47—42 22x33 40—34 39x30 35x2 en het leu ke eindspel 33—39 2—11 3943 42—38 43x32 11 16 32—37 16x10 37x46 en 10—5 Voor de liefhebbers van de korte partijen besluit ik met de notatie van Lammerts (Houdt Stand)—Bronstring (RDG), ge- HAUSCHILD (12) speeld in de derde ronde van de competitie. I. 33—28 18—23; 2. 39—33 12—18; 3. 44—39 7—12; 4. 34—30 20—25; 5. 31—27 25x34; 6. 39x30 15—20; 7. 30— 25 20—24; 8. 37—31 14—20; 9. 25x14 9x20; 10. 41—37 4—9; II. 46—41 2—7; 12. 31—26 10—14; 13. 37—31 (het open veld 37 zal een belangrijke rol spelen in de partij) 510; 14. 49—44 10—15; 15. 44—39 24— 29; 16. 33x24 20x29; 17. 40—34 VUURBOOM (13) 29x40; 18. 35x44 23—29 (dreigt 29—33 17—21); 19. 27—21 16x27; 20. 32x21 14—20; 21. 45—40 9—14; 22. 41—37 20— 25; 23. 37—32 14—20; 24. 39— 347 19—241 25. 34x23 18x29; 26. 4035 (gedwongen) 12— 181 27. 21x34 24—30; 28. 35x24 20x49; 29. 32—27 49—35; 30. 50—44 35x49; 31. 38—32 49x38; 32. 32x43 13—19 en Lammerts geeft zich gewon nen. Bronstring breekt door op wits korte vleugel. Wie zorgt er bij u thuis voor de huisdieren? De Grote Beer (Ursa Major) is het meest opvallende noorde lijk sterrenbeeld in de buurt van de Poolster. In maart be reikt het zijn hoogste stand (culminatiepunt). Zeven sterren vormen het wel zeer in het oog lopend en overbekende „Steelpannetje", ook wel „Ploeg", „Pollepel" of „Wa gen" genoemd. Met uitzondering van Orion heeft geen enkel ander ster renbeeld zoveel heldere ster ren zo dicht bij elkaar staan. Zes daarvan zijn van de eerste en tweede grootte. De zeven de, Megrez, is één magnitude zwakker. Van Ptolemeus en andere oude sterrenkundigen weten wij, dat dit vroeger niet het geval is. Het is zeer waar schijnlijk, dat Megrez geduren de de laatste tweeduizend jaar in helderheid is afgenomen en wellicht tot een speciaal soort variabelen behoort. Twee van de sterren van de steelpan, a. en b., worden gebruikt om de positie van de noordelijke he melpool te bepalen door een vijfvoudige verlenging van hun onderlinge afstand. Dubhe is een geelachtige ster. Deze kleurige waas is te zien door een verrekijker, als men Dubhe met zijn zes partners vergelijkt. Mizar is een zeer in teressante ster, die met het ongewapende oog als dubbel ster met partner Alcor, wat „ruitertje" betekent, waar neembaar is. Mizar zelf is ook weer een dubbelster. Met de spectroscoop wordt hij opge splitst in twee componenten die in twintig dagen om hun gemeenschappelijk zwaarte punt draaien. De Grote Beer bevat een aan zienlijk aantal nevels en clus ters, zoals de beide spiraal melkwegstelsels M 81 en M 82 alsmede de Uilnevel M 97 (NGC 3587). Deze nevel ligt op een derde van de af stand tussen de sterren b. en c.; de naam dankt hij aan zijn voorkomen.. De Uilnevel heeft twee grote cirkelvormige don kere gebieden In een niet doorschijnende sferische schil, wat een treffende gelijkenis met een uil oplevert. Er staat een heldere ster in het centrum van de nevel, ongetwijfeld een vroegere supernova, waarvan de schil van de nevel afkom stig moet zijn. De schil heeft een diameter van ruim drie boogminuten. De Uilnevel is (Te?) Veel mensen kopen een huisdier: zo'n leuk marmotje, poesje of een hond om de kin deren een plezier te doen. Veel psychologen zijn ook van me ning dat opgroeiende kinderen huisdieren moeten hebben om zodoende het verantwoorde lijkheidsbesef te versterken. Om het kind en de psycholoog een plezier te doen, koopt u dan zo'n lief diertje. Maar dan? Wie zorgt ervoor, wie kamt de vacht, wie verschoont het hok en wie zet het eten klaar? In de meeste gevallen de vrouw des huizes. En als die niet zo ingenomen is met het betreffende dier of er zelfs soms bang voor is, dan begint de ellende voor zo'n huisdier pas goed. Het is onvoorstel baar hoeveel kleine huisdieren er in dierenspeciaalzaken ge kocht worden die na enige tijd weer teruggebracht worden, ook al omdat het kind er dan niét meer naar omkijkt of het beest volgens de vrouw des huizes zo'n ontzettende rom mel maakt. Cavia's, konijnen, muizen en hamsters die op hooi of houtmot zitten, maken nogal eens rommel en wanneer het hok niet regelmatig wordt schoongemaakt krijgen we vie ze luchtjes. Vogels morsen nogal eens bij het eten, maar ja, dat hoort nu Wordt zo'n vrouw dan een paar keer over straat gesleurd, dan wordt er soms een prik- band gekocht. Tijd voor een opvoedingscursus voor de hond heeft men niet. Meestal heeft zo'n prikband succes, er ontstaan dan spanningen in het gezin omdat de vrouw de hond niet meer wil verzorgen en uitlaten. De hond is dan de dupe van zo'n situatie. Van daar dat de asiels momenteel ook vol zitten met grote hon den. Vaak staat men niet stil bij het feit dat een jong hondje in het begin problemen geeft. Behal ve het zindelijk maken zal de pup ook de eerste nachten problemen geven. Het hondje voelt zich alleen en piept en jankt om aandacht. Men kan proberen een wekkertje en kruik in de mand te leggen, om zo de eerste nachten door te komen. Ook kittens of oudere katten kunnen de eerste dagen in een nieuw huis flink miau wen of zich zelfs verstoppen. Honden en katten die alleen worden gelaten, kunnen nogal eens baldadig zijn en „katte- kwaad" uithalen. Belangrijk is het ook te weten wat u met uw huisdier in de vakantieperiode doet, zodat niet, zoals nog veel te veel voorkomt, het dier weer weggedaan moet worden. Teveel dieren worden ondoor dacht gekocht. Met name grote honden komen al te veel in asiels terecht. eenmaal bij het houden van zo'n huisdier. Erger wordt het wanneer het om honden en katten gaat. In de praktijk van de dierenarts komen regelmatig mensen met jonge hondjes die in een op welling gekocht zijn, omdat ze zo zielig waren. De bekende vogeltjesmarkt in Antwerpen is hier berucht om. Grote honden zoals doggen en bouviers zijn momenteel erg populair. Deze grote rassen worden niet door kinderen, maar vaak door stoere mannen gekocht. Ze moeten dan meestal overdag, wanneer de baas aan het wer ken is, verzorgd worden door de huisvrouw, die behalve zin delijk maken ook de hond moet uitlaten. Hoofdsterren: zeer zwak en alleen op een heldere, maanloze avond met een grote telescoop waar neembaar. Astronomische gebeurtenissen 2 jan. 09h Volle maan. 3 jan. 15h De aarde staat In het peri helium. 6 jan. 07h Regulus (Leeuw) 0.6° ten noorden van de maan. 7 jan. 04h Jupiter 0.3° ten noorden van de maan. 7 jan. 16h Mars 2° ten noorden van de maan. 8 Jan. 14h Saturnus 0.2° ten zuiden van de maan. 10 Jan. 12h Laatste Kwartier. 13 jan. 04h Juno In oppositie. 13 jan. 06h Uranus 5° ten zuiden van de maan. 15 jan. 09h Neptunus 4° ten zuiden 17 jan. 08h Mars stationair. 17 jan. 21h Nieuwe Maan. 20 jan. 02h De maan staat in het peri gee. 20 jan. 13h Venus 1° ten zuiden van de maan. 21 jan. 09h Mercurius in bovencon- junctie. 24 jan. 14h Eerste Kwartier. 24 jan. 20h Vesta 0.7° ten zuiden van de maan. 27 jan. 05h Aldebaran (stier) 0.3° ten zuiden van de maan. 31 Jan. 09h Pluto stationair. Nomenclatuur APOGEE: Het punt in de een ander planetair lichaam, verst van de aarde verwij PERIGEE: Het punt In de een ander planetair lichaam, dichtst bij de aarde ligt. APHELIUM: Het punt in de W een planeet, dat het verst van verwijderd ligt. PERIHELIUM: Het punt in van een planeet, dat het dictié zon ligt. Zo kennen we verder nog JOVE en het PERIJOVE en saturnium en het PERISATUI De eerste twee slaan op de Jupiter met betrekking tot ea planetair lichaam, terwijl'dej twee hetzelfde betekenen 1 planeet Saturnus. Bij een bi steem (bijv. dubbelster) spre van het apastron en het Pert Variabele stern

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1979 | | pagina 22