Europees
Parlement^
verwerpt
begroting
Carter denkt alleen
aan politieke winst
Gesprek van
Schillebeeckx
in Rome ,open
maar wel
fundamenteel'
Minister Van der Klaauw wil speciale
conferentie over zoutlozingen
VERBOD TV-
RECLAME IN
STRIJD MET
EG-VERDRAG
Volgelingen
van Nkomo
in Salisbury
verspreid
Twee studenten gedood bij betoging
KHOMEINY:
BUITENLAND
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 14 DECEMBER 1979 PAGINA
lil
Surinaamse
ambtenaren
ontevreden
PARAMARIBO De Suri
naamse vakbond van ambte
naren en leerkrachten heeft
haar acties uit protest tegen
het uitblijven van een col
lectieve arbeidsovereen
komst opgeschort.
De komende dagen zal de ba
lans van de tot nu toe gevoer
de acties worden opgemaakt.
De afgelopen dagen werd in
Paramaribo druk gedemon
streerd. Op drukke punten
.werd het verkeer stilgelegd.
De demonstranten wilden zo
tonen dat niet een handjevol,
_.maar duizenden ambtenaren
ontevreden zijn.
Levenslang
voor IRA-
leden
BELFAST De Rechtbank
in Belfast heeft drie leden
van het verboden „Ierse Repu
blikeinse Leger" tot levens
lange gevangenisstraf veroor
deeld wegens moord op een
Noordierse politiefotograaf.
Nadat zij de man herkend
hadden en zijn adres in een
tijdschrift voor duivenhouders
hadden gevonden, waren de
drie verdachten op 22 april
1978 naar het huis van de foto
graaf te Lisburn gegaan.
Na zich voorgedaan te hebben
als enthousiaste houders van
postduiven, schoten zij de poli
tiefotograaf in zijn woning
dood.
Opzegging van
verdrag VS
Taiwan niet
onwettig
WAHINGTON Het Ameri-
kaanse Hooggerechtshof heeft
gisteren de weg vrijgemaakt
voor de beëindiging van het
uit 1954 stammende wederzijd
se defensieverdrag tussen de
Verenigde Staten en Taiwan.
De uitspraak van het hof is
een overwinning voor presi
dent Carter.
Met het besluit, dat door 6 van
de 9 rechters werd onder
steund heeft het hof een fede
rale districtsrechtbank op
dracht gegeven de klacht on
gegrond te verklaren, die
Barry Goldwater en andere
conservatieve senatoren had
den ingediend tegen opzegging
van het verdrag.
(Van onze correspondent)
ROME „Vriendelijk, open,
maar wel fundamenteel", aldus
karakteriseerde prof. dr. E.
Schillebeeckx het eerste ge
sprek, dat hij gisteren in Rome
heeft gevoerd met de drie theo
logen, die namens de congrega
tie voor de geloofsleer met hem
spraken over negen punten,
vervat in zijn boek „Jezus, het
verhaal van een levende". De
„zware theologische discussie
op hoog niveau", zoals het on
derhoud werd getypeerd, begon
wat stroef, omdat prof. Schille
beeckx protest aantekende te
gen de aanwezigheid van de
Waalse jezuiet, prof. dr. Jean
Galot, die onlangs voor radio
Vaticaan zich Vooringenomen
had uitgelaten over de opvat
tingen van prof. Schillebeeckx.
Behalve prof. Galot, hoogleraar aan de
pauselijke universiteit Gregoriana en
als expert verbonden aan de congrega
tie voor de geloofsleer, bleken als ge
sprekspartners te zijn aangewezen mgr.
Albert Descamps, secretaris van de
pauselijke bijbelcommissie, consultor
van de congregatie voor de geloofsleer
en honorair rector van de universiteit
te Leuven, alsmede de Noordfranse,
Nederlands kennende, dominicaan pa
ter Albert Patfoort, dogmaticus aan het
Angelicum in Rome en eveneens con
sultor. Beiden zijn goede bekenden van
prof. Schillebeeckx. Als voorzitter fun
geerde mgr. Alberto Bovone, tweede
secretaris van de congregatie voor de
geloofsleer.
Mgr. Bovone zei begrip te hebben voor
het bezwaar van prof. Schillebeeckx te
gen de aanwezigheid van prof. Galot,
maar aan de samenstelling van het ge-
spreksteam nu niets meer te kunnen
veranderen. Niet werd toegestaan, dat
prof. dr. Bas van Iersel, dekaan van de
theologische faculteit van de universi
teit van Nijmegen het gesprek bijwoon
de. Hij mocht wel in een naastgelegen
kamer wachten, zodat prof. Schille
beeckx af en toe overleg met hem kon
plegen.
Vergezeld door prof. Van Iersel en dr.
- Muskens, rector van het Nederlands
College in Rome, was prof. Schille
beeckx met een CD-auto van genoemd
college naar de zetel van de congregatie
voor de geloofsleer gereden, een mas
sief gebouw met tralievensters terzijde
van de Sint-Pieter. De auto reed eerst
nog even langs de woning van kardi
naal Franjo Seper, de prefect van de
congregatie voor de geloofsleer.
Deze is ernstig ziek, maar stelde er
niettemin prijs op prof. Schillebeeckx
persoonlijk te ontvangen. Hij dankte
hem voor zijn komst naar Rome', waar
uit volgens de kardinaal Schillebeeckx'
loyaliteit blijkt. Kardinaal Seper gaf
Schillebeeckx ook de verzekering, dat
het ging om een open gesprek en niet
om een tribunaal of inquisitie. Van kar
dinaal Seper vernam prof. Schille
beeckx de namen van de drie theolo
gen die op hem-wachtten.
Om één uur was het gesprek afgelopen
en vertrok prof. Schillebeeckx naar het
Nederlands College. Hij gaf geen com
mentaar aan de pers. Van andere zijde
vernamen we echter, dat hij niet onte
vreden was over het verloop van het
gesprek en de correcte wijze waarop hij
was bejegend. Het gesprek ging giste
ren over zes punten uit Schillebeeckx'
boek „Jezus, het verhaal van een le
vende". In totaal staan negen punten
Prof. Schillebeeckx maakte een opgewekte indruk toen hij gisteren, na het on
derhoud met de drie theologen van de congregatie voor de geloofsleer, over
het Sint-Pietersplein liep. Rechts van hem pater Ben Vredebregt, studenten
pastor te Rotterdam, die tijdelijk als „zaakgelastigde" fungeert.
uit dit boek ter discussie, zodat kan
worden aangenomen dat vandaag de
overige drie punten ter sprake zijn ge
komen.
Prof. Schillebeeckx heeft voor de aan
vang van het gesprek kennis kunnen
nemen van de waarderende woorden
die kardinaal Willebrands dinsdaga
vond voor de Nederlandse televisie aan
hem en zijn werk heeft gewijd. Schille
beeckx was daar zeer van onder de in
druk en beschouwde deze woorden als
een grote steun. De Italiaanse pers
heeft zeer veel aandacht besteed aan de
woorden van de Nederlandse kardi
naal, van wie, zeker na de pauselijke
reis naar Turkije, wel vaststaat dat hij
in het Vaticaan hoog staat aangeschre
ven.
Morgen zal een verslag van de bespre
kingen worden opgesteld. De drie ge
sprekspartners mogen daarover geen
enkele verklaring afleggen. Prof. Schil
lebeeckx is dat wel toegestaan en hij zal
morgenmiddag een verklaring afleggen
tijdens een persconferentie. De belang
stelling van de internationale pers is
zeer groot.
Wanneer de congregatie voör de ge
loofsleer het resultaat zal beoordelen is
nog niet bekend, ^rof. Schillebeeckx
heeft er op aangedrongen, dat niet al
leen een negatieve, maar ook een posi
tieve beslissing wordt bekendgemaakt.
(Van onze correspondent
Mare de Koninck)
BRUSSEL Voor het eerst na de terugroe
ping van de Nederlandse ambassadeur in
Parijs naar Den Haag (naar aanleiding van
de kwestie van het Rijnzout) ontmoette mi
nister van buitenlandse zaken Van der
Klaauw gisteren, tijdens het NAVO-beraad
in Brussel, zijn Franse collega Francis
Poncet.
Van der-Klaauw vertelde Nederlandse journa
listen in Brussel gisteren, dat hij volgens het
Franse beginsel van „telkens toeslaan" („frap-
per toujours") zijn ambtgenoot had toegespro
ken. „Ik heb Francois Poncet gezegd dat hij
erin geslaagd is het hele Nederlandse volk ach
ter mij te verenigen", aldus minister Van der
Klaauw. Hij zei nogmaals de verontwaardiging
van ons land te hebben overgebracht inzake de
weigering van de Franse regering het verdrag
tot beperking van de Franse zoutlozingen in de
Rijn voor het eigen parlement te verdedigen.
„Minister Poncet heeft toegezegd er alles aan te
zullen doen om tot een oplossing te komen,
maar ik kreeg niet de indruk dat hij daarover
al gedachten had ontwikkeld", aldus Van der
Klaauw. Nederland stuurt erop aan een specia
le ministersconferentie van de Rijnoeverstaten
te organiseren om uit de impasse te komen.
De delegatieleiders van de internationale Rijn
commissie hebben zich gisteren bijzonder te
leurgesteld uitgelaten over de Franse houding.
De Franse delegatie weigerde met voorstellen
te komen, waarna de andere afgezanten erop
aandrongen dat Frankrijk zich aan zijn ver
plichtingen van opslag houdt. Frankrijk zal in
de volgende bijeenkomst, eind januari, eigen
plannen op tafel leggen.
STRAATSBURG Met een meerderheid van 288 tegd*
stemmen, dus veel meer dan de vereiste tweederden i
derheid, heeft het Europees Parlement gisteren de El
groting voor 1980 op voorstel van de Nederlander Piet
kert verworpen en geëist dat er een eind komt aan
steeds groter wordende aandeel van de landbouw in dt
gaven van de Gemeenschap. Overleg over de begroting
sen de verantwoordelijke ministers en delegaties van
parlement heeft de standpunten onvoldoende dicht b
kaar kunnen brengen.
Pe ondersteuners van de motie bestonden zowel uit christe
mocraten en liberalen als uit socialisten en communisten. 0
de tegenstemmers waren ondermeer de Franse communist*
de gaullisten. Parlementsvoorzitter Simone Veil verklaard
zij de Europese ministerraad zal verzoeken een nieuwe ontv
begroting in te dienen. De uitgaven voor volgend jaar moge
niet stijgen boven die van 1979.
Dankert, rapporteur voor de begroting, betoogde dat de ra
terraad niet had voldaan aan de eisen die het parlement b
begrotingsbehandeling begin november had gesteld. De raai
namelijk de besnoeiingen die zij naar de mening van het p
ment ten onrechte op het 44 miljard gulden belopende voo
werp had gedaan, ongedaan .moeten maken. Wel warei
standpunten dichter bij elkaar gekomen, aldus staatssecre
Van der Mei.
De ministerraad heeft nu de tijd tot eind december 1980
een nieuwe ontwerpbegroting. De begroting voor 1981 mo
oktober 1980 al bij het parlement liggen, zodat de kans be
dat beide begrotingen door elkaar gaan spelen. Tot die tijd i
de gemeenschap werken met de begroting van 1979, aange
met gelden waarvoor de ministerraad steeds toestemming
het parlement moet vragen, dat dan steeds de gelegenheid 1
zijn gezichtspunten over de besteding van de middelen duid
te maken.
Advocaat-Generaal bij Europees Hof:
BRUSSEL Een Belgische wet, die reclame op radio e
levisie verbiedt, is in strijd met het EG-verdrag. Dat
conclusie van de advocaat-generaal van het Europese
van Justitie in Luxemburg. Het Hof zelf heeft nog geen
spraak gedaan over deze zaak, maar wel is het zo dat
vaak de conclusies van de advocaat-generaal volgt.
Die conclusie luidt, dat nationale overheden slechts het
hebben kabeltelevisiemaatschappijen te verbieden reclameh
schappen van andere netten over te nemen, als openbare i
en veiligheid in het geding zijn. Drie Belgische consumen
bonden, de Franstalige omroep en enkele particulieren dien
in december 1978 een klacht in bij het parket in Luik teg(
televisiemaatschappijen "Coditel" en „A.L.E.". De klacht lu
dat beide reclameboodschappen overnamen en daarmee een
gische wet van 1966 schonden. December vorig jaar oordeeld
Luikse politierechter, dat radio- en televisie-uitzendingen
vorm van dienstverlening zijn. Als zodanig vallen ze onde
bepalingen van het EG-verdrag, dat de beperking van
dienstverlening binnen de EG verbiedt.
De verbruikersverenigingen zijn tegen die uitspraak in be
gegaan bij de rechtbank in Luik, die de zaak voorlegde aan
Europese Hof. De advocaat-generaal van het Hof heeft hu
concludeerd, dat elke nationale regeling die vrije dienstvi
ning beperkt, onjuist is, omdat het Europese recht boven hel
tionale uitgaat. 1
SALISBURY In de Rhodesische hoofdstad Salis
bury heeft de politie, een dag nadat het land door
de Britse gouverneur Lord Soames weer onder Brit
se controle was gebracht, een bijeenkomst van 2000
volgelingen van guerrillaleider Joshua Nkomo ver
spreid. De deelnemers eisten dat het verbod op het
Patriottisch Front zou worden opgeheven. Verte
genwoordigers van het Front zijn van mening dat
het gebod, dat werd opgelegd door een onwettig re
giem, niet meer geldt, maar een Britse woordvoer
der gaf te kennen dat de partijen verboden zullen
blijven totdat een akkoord over het bestand is be
reikt.
Lord Soames heeft zeven prioriteiten gesteld, waaronder vooral
- de vrijlating van alle politieke gevangenen en de onpartijdige
nieuwsvoorziening door de nationale radio en televisie. Er is een
onderzoek ingesteld naar de gevallen van alle politieke gevan
genen, en de beperkingen die golden voor buitenlandse journa
listen zijn opgeheven.
De Nederlandse regering hoopt dat het opheffen van de Britse
sancties tegen Rhodesië en het vertrek van Lord Soames naar
dit land de laatste stappen zullen zijn op weg naar een oplossing.
Nederland zal zijn houding over Rhodesië echter pas veranderen
als de Veiligheidsraad de boycot intrekt.
TEHERAN De geestelijk
leider van Iran, ayatollah
Khomeiny, heeft gisteren ge
zegd dat president Carter
zich niet echt zorgen maakt
om de vrijlating van de
Amerikaanse gijzelaars in
de ambassade in Teheran.
Carter gebruikt volgens
Khomeiny het geschil met
Iran slechts om politieke
winst te boeken. „Hij wil al
leen maar opnieuw worden
gekozen".
Khomeiny verklaarde dat de
Verenigde Staten echter maar
weinig internationale steun
krijgen bij hun campagne te
gen Iran. „Carter is politiek
gebroken in de wereld. Hij
heeft zijn minister van buiten-,
landse zaken de wereld rond
gestuurd om steun te vragen
voor een economische belege
ring van ons, maar niemand
luisterde naar hem", zo zei
Khomeiny, die zich ook ver
bitterd uitliet over de pogin
gen van Carter om Iraanse
studenten die illegaal in de VS
verblijven, uit te wijzen.
Hoewel het niet uitgesloten is
dat de VS in de Veiligheids
raad economische sancties te
gen Iran zullen voorstellen, in
geval dit land niet zou reage
ren op de volgende week te
verwachten uitspraak 'van het
Internationale Hof van Justi
tie, is de steun van de bondge
noten voor de Verenigde Sta
ten slechts lauw te noemen.
Weliswaar hebben de vijftien
NAVO-partners van Amerika
een verklaring over Iran on
derschreven, die door een
Amerikaanse woordvoerder
als „een bijzonder welkome
ondersteuning" van het Ame
rikaanse streven is aangeduid,
op het Amerikaanse verzoek
om „stappen in het diplomatie
ke en economische vlak" is
niet ingegaan. De vijftien lan
den verklaren dat zij „zich
niet in de binnenlandse aange
legenheden van Iran willen
mengen", hetgeen niet te rij
men valt met economische
sancties.
Nederland heeft, zo bleek gis
teren bij het NAVO-beraad in
Brussel, zijn exportcredietga-
ranties voor Iran niet opge
schort, in tegenstelling tot bijv.
West-Duitsland. De verklaring
hiervoor luidt dat de Neder
landse export voor een groot
deel bestaat uit consumptie
goederen, waarvoor de beta
ling weinig risico oplevert. De
Duitse uitvoer bestaat voor
een groot deel uit investering
sgoederen.
Volgens de Iraanse ex-premier
Bakhtiar vindt dat president
Carter verstandig handelt in
zake de gijzelingszaak. In een
vraaggesprek met het Franse
dagblad Le Monde zei hij dat
Khomeiny en zijn volgelingen
een volmaakt geldige reden
hadden geschapen voor repre
saillemaatregelen. Hij gelooft
niet dat de VS op grote schaal
militair zullen ingrijpen.
„Door zijn tanden te laten
zien, maar niet te bijten heeft
Carter zeer wijs gehandeld".
MADRID Bij ongeregeldheden worden in verband met het incident De schietpartij vond plaats aan het eind litie kwam tussenbeide en maakte ge-
aan het slot van een massale beto- door de autoriteiten verhoord, maar van de betoging, waaraan ruim 100.000 bruik van traangas en rubberkogels,
ging in Madrid zijn gisteravond het staat nog niet vast, dat de slacht- arbeiders deelnamen. Ongeveer 400
twee studenten doodgeschoten en offers door politiekogels om het le- studenten probeerden het slot van de Vervolgens werd een jeep van de poli
een onbekend aantal gewond. Een ven zijn gekomen. betoging te verstoren, door de politie tie door studenten ingesloten, waarna
korporaal en vier politiemannen met stenen te bekogelen. De oproerpo- de fatale schoten vielen.
BIJ BEGROTING
BEHANDELING
Canadese
regering
ten val
gebracht
OTTAWA De i
maanden oude Canai
regering van prei
Joe Clark is gisteren,
de behandeling van I
eerste begroting, ten
gebracht. Premier Cl
zal naar alle waarscl
lijkheid nieuwe ver
zingen uitschrijven.
De Canadese regering, hel
ste conservatieve kabinet
een 16-jarig bewind van de
beralen, kwam te vallen d
dat vijf leden van de So<
Krediet Partij, die bij een
stemmingen de regering I
den gesteund, zich van sl
ming over de „soberheid
groting" onthielden. Daarn
waren drie leden van dej
servatieve partij niet
stemming aanwezig.
De waarschijnlijk 1
den nieuwe verkiezingen 1
nen, zo viel gisteravond in dan
Canadese liberale partij te W~
luisteren, voor ex-pre" da
Trudeau een reden zijn u._
zijn enige weken geledens Jen
gekondigde vertrek uit de bre]
litiek, nog twee of drie jaai <*1
te stellen. Wj
