Grondige opknapbeurt hard
nodig voor kerk van Hoogmade
PINKELTJE
BOEKEND
mm
JÉ
College Ter Aar voor kabelteevee
Alphense
kabelteevee
niet op
PTT-toren
de originele
HAAL HET BÜDIGROS
Nog onzekerheid over subsidie van 3,5 ton
Gezondheidscentrur
^jg|j|
ym
Alphen definitief
van de baan
Financieel beleid
Rijnoord in strak:
keurslijf geperst
Woningbouw op plek
Zwaantjeskerk
ri E G i O LEIDSE COURANT
WOENSDAG 12 DECEMBER 1979 PAGINA l_
HOOGMADE De uitvoe
ring van een broodnodige res
tauratie van de Nederlands
hervormde kerk aan de Kerk
straat in Hoogmade komt met
rasse schreden naderbij. De
kerkvoogdij heeft van de
Rijksdienst voor de Monu
mentenzorg het bericht ont
vangen, dat de voorgedragen
architect - die de leiding van
de restauratie moet hebben -
door hen is aanvaard. De res
tauratie, waarbij onder ande
re een vrijwel geheel nieuw
dak op de kerk moet komen
en de muren inwendig onder
handen genomen worden, is
voorlopig begroot op f 350.000.
Sinds een jaar of vier is de
kerkvoogdij van Hoogmade
druk doende om te komen tot
restauratie van haar vergader
plaats, die voorkomt op de lijst
van monumenten in ons land.
Nu, na ongeveer een kwart
eeuw, is het uit 1729 daterende
gebouw opnieuw aan een
grondige opknapbeurt toe.
Doorslaande muren hebben
inwendig het pleisterwerk
dermate aangetast en ook het
plafond in een zó slechte toe
stand gebracht, dat bezoekers
voortdurend met neervallende
kalkdeeltjes worden gecon
fronteerd. Het dak van de
kerk is bovendien onbeschoten
en dat heeft tot gevolg dat de
wind vrij spel heeft en het
toch al slechte stucplafand niet
onbelangrijk aan de weersin
vloeden wordt blootgesteld. De
nodige kleine onderhoudskos
ten (schoonhouden, het repa
reren van gaten of het ver
nieuwen hiervan) heeft de
kerkvoogdij reeds in 1975 voor
haar eigen rekening genomen.
Geld voor de echte restauratie
ontbrak en ontbreekt nu nóg.
Vandaar een verzoek aan Mo
numentenzorg om financieel
bij te springen. Daarop werd
aanvankelijk negatief gerea
geerd, gewoon omdat de gel
den op dat moment ontbraken.
Subsidie
Inmiddels heeft de kerkvoog
dij gesprekken gevoerd met de
Woubrugse burgemeester D.
Brouwer de Koning, de archi
tect en een afgevaardigde van
Monumentenzorg. Dat gesprek
heeft er onder andere toe ge
leid dat de kerkvoogdij een
brief liet uitgaan met een aan
tal detailfoto's van de gebre
ken. Ook kwam bij dat ge
sprek naar voren dat een sub
sidie voor het jaar 1985 een
haalbare kaart zou zijn. Daar
naast is een Leidse architect
reeds aan de slag gegaan. Per 1
komen met een opzet van de
uit te voeren werkzaamheden.
Dat houdt in dat de kerkvoog
dij nog dit jaar een verzoek om
subsidie kan indienen. Wan
neer op die aanvraag is gerea
geerd hoopt de kerkvoogdij de
gemeenteleden nader te infor
meren. Men is in kringen van
de Nederlands hervormde ge
meente te Hoogmade ingeno
men met het feit dat de te ma
ken kosten voor wat het nu
onder handen zijnde voorbe
reidende werk - 15.000 - be
gin volgend jaar alvast betaald
kunnen worden.
Wanneer de restauratie dan
een aanvang kan nemen is nog
niet te zeggen. Dat is onder
andere afhankelijk van de tijd
waarop de middelen bij Monu
mentenzorg beschikbaar zul
len komen, hetgeen gezien de
grootte van het bedrag beslist
niet uitzichtloos is. Van de be
grote som van 350.000 moet
de kerkvoogdij zelf 35.000 op
tafel leggen. Ruim de helft
van dat bedrag is beschikbaar,
maar voor het overige wil men
diverse akties gaan voeren.
Daarbij rekent men in de eer
ste plaats op vrijwillige bijdra
gen van de gemeenteleden, die
niet alleen in Hoogmade wo
nen; ook de hervormden uit
Oud Ade en Rijpwetering ker
ken in Hoogmade.
Jubileum
Volgend voorjaar viert de
kerk ook haar tweehonderd-
vijftigjarig bestaan. Het was
echter niet het eerste kerkge
bouw in Hoogmade. Al in 1370
werd er in het dorp een kapel
gesticht, behorende tot de pa
rochie van Jacobswoude, een
thans verdwenen dorp in de
Vierambachtspolder onder
Woubrugge. Ingevolge een
pauselijke bul van 1438 werd
deze kapel tot een zelfstandige
parochiekerk verheven. In
1477 kregen de kerkmeesters
van Hoogmade van de
Utrechtse bisschop Davis van
Bourgondië toestemming om
voor vijfhonderd pond aan
kerkgoederen te verkopen tot
verbetering van de kerk. In
1534 gaf bisschop Willem van
Enckevoirt toestemming om
de eigendommen van de kerk
met vierhonderd pond te be
zwaren voor hetzelfde doel.
De oude kerk, die in 1577 in
gereformeerde handen over
ging, werd in 1729 met uitzon
dering van de onderbouw van
het klokhuis gesloopt. Slechts
het voetstuk bleef staan, waar-
Een gedeelte van de zuidelijke gevel. Duidelijk Is te zien
hoe grote stukken pleisterwerk van de muur zijn losge
raakt.
op men later een spits dak
plaatste. Tot de afbraak in
1964 ten behoeve van de oprit
van de Doesbrug deed het to-
De hervormde kerk van Hoogmade, die hard aan een herstelbeurt toe is.
renrestant onder andere dienst
als spuitenhuis en gevangenis.
Het was destijds het oudste
monument in Hoogmade. Het
baksteenformaat wees op het
midden van de 15de eeuw.
Zoals gezegd werd de oude
kerk in 1729 afgebroken en
bouwde men de huidige kerk
op de fundamenten van zijn
voorganger. Er staat: „Op den
fondamente nadat sij regt ende
waterpas gemaeckt sijn op te
metselen." Alleen het priester
koor bleef bij de herbouw van
1729 achterwege. In 1904 is op
verzoek van ds. H. J. de Pree
door de kerkvoogdij een con
sistoriekamer aangebouwd. Op
1 mei 1730 werd de kerk in ge
bruik genomen. Toen werd
door Franciscus Fabricius, een
Leidse predikant en voorzitter
van de classis, de openingspre
dikatie gehouden, welke in
druk verscheen.
De kerk is een rechthoekig
bakstenen zaalgebouw met een
houten klokkentoren boven de
westelijke ingangsgevel. De
ingang wordt gevormd door
een natuurstenen poortje met
het jaartal 1729 en het wapen
van Comelis Sprongh, grond
legger van de Stichting Erven
Comelis Sprongh te Leiden,
van welke instelling de kerk
destijds eigendom was.
Eenvoud
Inwendig is het kerkje zeer
eenvoudig uitgevoerd. Naast
de kansel hangen twee borden
met de namen van de predi
kanten die de gemeente sinds
1818 gediend hebben. Op de
preekstoel zelf ligt een fraaie
Statenbijbel, een uitgave van
Joh. Elzevier uit 1663. Deze
bijbel werd onlangs met finan
ciële hulp van de gemeente
Woubrugge gerestaureerd.
Tegenover de kansel hangen
vier geslachtswapens. Het eer
ste is een blauw schild met
drie zilveren duiven en be
hoorde aan de Rotterdamse fa
milie Spronck. Het tweede wa
pen, een zwart schild met twee
zilveren vleugels, behoorde
aan Cornelis van Campen, van
1726 tot 1739 ambachtsheer
van Hoogmade. Het derde wa
pen behoorde aan Mr. Nicolaas
Ignatius Tiarck, van 1736 tot
1762 eveneens ambachtsheer
van Hoogmade. Het bestaat uit
een blauw schild met gouden
achtpuntige ster en een aange
zichtswassenaar. Het vierde
tenslotte, een blauw schild met
gouden jachthoorn en een
groene boom, behoorde hoogs
twaarschijnlijk aan de baljuw
van Hoogmade uit de tijd van
de bouw van de kerk.
Van de diverse gratzerken
noemen we die vóór de eerste
pastoor van Hoogmade, Meyn-
dert Aernoutszoon van Alc-
kmaer, die op 71-jarige leeftijd
op 29 juli 1471 te Hoogmade
overleed. Op de zeker is de
priesterkelk uitgebeiteld met
de tekst; „Bidt voor sijne siele
om Gods wille". Jarenlang
heeft deze zeker voor de kan
sel gelegen, maar tegenwoor
dig ligt hij tegen de zuidmuur
van de kerk.
Door toedoen van ds. J. de
Jong werd de kerk in de jaren
1954-1955 ingrijpend gerestau
reerd. Supervisie hierover had
de Leiderdorpse architect P.
van der Sterre, die enkele ja
ren eerder ook de Nederlands
hervormde kerk in Woubrug
ge had gerestaureerd. De klei
ne gemeente van Hoogmade
kon de restauratiekosten ook
toen - zijnde 38.000 - niet al
leen opbrengen. De immer ij
verige ds. De Jong wist door
vele predikaties elders sympa
thie voor het kerkje van Hoog
made en daarmee het benodig
de geld los te krijgen.
Geschenk
Het zou een mooi geschenk
voor de kerkvoogdij zijn wan
neer bij de 250ste verjaardag
van het kerkje definitief be
kend zou zijn of men op subsi
die kan rekenen en dat daarna
dan spoedig een begin ge
maakt kan worden met de
werkzaamheden. Het is géén
overbodige luxe; dit monu
ment van Hoogmade móet be
houden blijven. Zóveel inter
essante oude objekten heeft
het- dorp niet meer.
ALPHEN AAN DEN RIJN De fraktie van de VVD te 1
phen aan den Rijn zal vandaag een voorstel indienen 4
het stichten van een gezondheidscentrum in Ridderveldj
van „het beleidsplan" af te voeren. Dat maakte gisteravd
in de commissie Algemene Zaken, H. den Duijn bekei
Den Duijn zei dat, nadat wethouder J. W. Haanstra hadr
ten weten dat ook de kruisverenigingen in Alphen, gé
kans zien om zo'n gezondheidscentrum van de grond te
len.
Haanstra zei dat de kruisverenigingen hadden berekend dat
aanloopverliezen 600.000,- zouden bedragen. Na 4 jaar zou I
tijdstip zijn bereikt dat het gezondheidscentrum quitte zou gi|^
spelen. Den Duijn stelde daarop „dat op deze basis" geen
zondheidscentrum zou kunnen worden gesticht. Hij zei dat
gemeente „de voortrekkersrol" had vervuld zoals was afgesp
ken in het beleidsplan, maar dat achter dit streven nu maar i
punt moest worden gezet. H. Hopman vart het CDA maakte
kend met het voorstel van Den Duijn in te zullen stemmen,
A. van Geest van de PCA en L. Kleingeld van de PvdA uit
kritiek op wethouder Haanstra. Volgens hen had deze nagela on
om kontakt op te nemen met de STAG, een instantie die tot d a j
heeft om gezondheidscentra te stichten. Van Geest meende
het dan ook prematuur was om een gezondheidscentrum nu
definitief te vergeten. Kleingeld noemde het „een misser" da
geen gesprek met de STAG was gevoerd.
Haanstra stelde dat wanneer de STAG zo geïnteresseerd zou é/r
geweest in een Alphens gezondheidscentrum, de stichting (ac
wel kontakt met hem zou hebben gezocht. Verder, zo zei Ha 1C
stra, „hebben zowel de VVD als het CDA mijn terughoude
heid op prijs gesteld".
IC
ALPHEN AAN DEN RIJN Het financiële beleid van
ziekenhuis Rijnoord te Alphen aan den Rijn zal in
strak keurslijf worden geperst. Uitgaven zullen voortij
getoetst worden aan de door het COZ (Centraal Orgaan i
kenhuistarieven) gestelde normen. Om met een schone
te kunnen beginnen zal het totale verlies van de afgeloj£r
jaren dat door de gemeente werd betaald, in zijn totalir(
worden kwijtgescholden.
Een en ander werd gisteravond in de commissie AZ medei^
deeld door de verantwoordelijke wethouder J. W. Haanstra. \tr
gens Haanstra moet het in de toekomst mogelijk worden om
verliezen van Rijnoord tot een minimum te beperken. DaarP-
zal er over geplande uitgaven overleg gepleegd worden met fa
DOZ die dan zal bepalen of de uitgaven verantwoordelijk ;ti
en derhalve door haar zullen worden vergoed via de tariev
Volgens Haanstra zal het COZ ook onverwachte tegenvall
met terugwerkende kracht betalen. Buiten dit alles vallen
uitgaven die door het COZ niet verantwoordelijk wor<
geacht. Daarvoor zal de gemeente moeten blijven opdraaien J
dat men vast zit aan een kontrakt van 25 jaar dat daarin vcpr
ziet. Haanstra zei ook dat terugvorderen van het verlies niet rh;
gelijk is. Indien het ziekenhuis „winst" zou gaan maken dan
volgens hem het COZ de tarieven evenredig verlagen.
Raadsleden hebben inmiddels aangedrongen om ernst te ma]
met de plannen om aan hen enige zetels toe te kennen in
Stichtingsbestuur om zodoende de gemeentelijke invloed te v
groten. De direkteur van de GG en GD, Dr. Zwartendijk,
gisteravond dat Rijnoord omstreeks 1985 over 204 ziekenhi
bedden zal moeten kunnen beschikken. Nu telt Rijnoord er 1 e
Als het ziekenhuis dan ook nog gemoderniseerd wordt en
beschikken over „basis-specialismen" dan moet het zieken!
in staat worden geacht „te kunnen draaien", aldus Zwartend m
Overweldigende reactie o
oproep voor gastgezinneix
Noordierse kinderen
HANS VAN DER WERELD
Hazcrswoude/Koudekerk aan
den Rijn Voor de kinderen
(7 tot 9 jaar) uit Belfast, die
van 27 december tot 17 januari
in Hazerswoude en Koude
kerk aan den Rijn een vakan
tie zullen doorbrengen, heb
ben zich voldoende gastgezin
nen gemeld. De Hazerswoudse
werkgroep van de stichting
TER AAR In verband met de ver
schijning van het eindrapport van
het onderzoek naar de mogelijkhe
den van aanleg van een centraal an
tennesysteem in regionaal verband
en de daaraan te ontlenen conclu
sies, is het college van Ter Aar van
mening dat er aanleiding bestaat om
te besluiten tot deelname aan de
twee gemeenschappelijke regelin
gen, die de invoering van het kabel
net beogen. Eén omvat het begeer en
de exploitatie van een gemeenschap
pelijk ontvangstation voor radio- en
televisie-uitzendingen in het Plas-
sengebied en de Veenstreek. De an
dere regeling wil voorzien in het dis
tributiesysteem, nodig om de signa
len door te geven aan kijkers en
luisteraars in Ter Aar, Alkemade,
Leimuiden, Nieuwkoop, Nieuwveen,
Rijnsaterwoude, Woubrugge en Ze
venhoven.
In oktober werd in Nieuwkoop een bij
eenkomst belegd naar aanleiding van
het eindrapport. Het Ter Aarse college
is van mening dat een en ander een re
geling voor ogen staat, waaraan ook in
Ter Aar en Langeraar behoefte bestaat.
Vandaar dat men de raad in overwe
ging geeft te besluiten tot deelneming
conform de concept-regelingen zoals
voorgesteld in het genoemde eindrap
port. Het college wil tevens graag over
gaan tot de aanwijzing van een ge
meentelijke vertegenwoordiger alsme
de een plaatsvervangend vertegen
woordiger. De raadsvergadering van
komende donderdagavond moet over
een en ander uitsluitsel geven.
HAZERSWOUDE De commissie planologie en ruimtelij
ke ordening* uit Hazerswoude gaat zich morgenavond tij
dens een openbare vergadering in het gemeentehuis bezig
houden met drie ingediende bouwplannen. Allereerst komt
de vraag aan de orde of medewerking moet worden ver
leend aan een aanvraag om op de plaats van de voormalige
Michael (Zwaantjes) kerk woningbouw toe te staan. Het ligt
in de bedoeling van de eigenaar van de grond de rest van de
kerk (de toren is al gesloopt) onder de slopershamer te la
ten vallen. Op de vrijkomende ruimte wil hij drie huizen
bouwen.
Deltabouw vervolgens heeft plannen om vervangende nieuw
bouw te pleger! ter plaatse van de huizen Rijndijk 33, 35 en 37.
De panden 35 en 37 zijn onbewoonbaar verklaard, maar het pro
vinciebestuur heeft de door de gemeenteraad uitgesproken on
bewoonbaarverklaring van Rijndijk 33 nietig verklaard, zodat
het echtpaar Wortman er kan blijven wonen. Het wijkcomité
Groenendijk heeft zich wat dit laatste aangaat ingespannen, om
de echtelieden Wortman in staat te stellen in hun woning te
kunnen blijven. Maar.... dit zelfde wijkcomité wil anderzijds
maar wat graag dat er in de Groenendijk, waar de drie huizen
zich bevinden, woningbouw wordt gepleegd- Wat dit betreft
komt de Groenendijk in de commissievergadering nog één keer
ter sprake, want de projectontwikkelaar Pieter van Ruiten BV
wil aan de Molenlaan ook drie huizen bouwen. B en w hebben
hem aanvankelijk laten weten dat zijn plannen niet precies in
het geldende bestemmingsplan passen en hebben Van Ruiten la
ten weten dat ze daaraan geen medewerking willen verlenen.
In de raadsvergadering van vorige maand heeft de gemeente
raad de toezegging van b en w gekregen dat Van Ruiten de kans
krijgt om zijn plannen nader toe te lichten op de commissiever
gadering van donderdag 13 december.
ALPHEN AAN DEN
RIJN De gemeente
Alphen aan den Rijn zal
niet in zee gaan met de
omliggende gemeenten
die uitzendingen voor de
kabeltelevisie via de
PTT-toren aan de Van
Foreestlaan willen gaan
verzorgen. B en W zeg
gen in een brief aan het
„beleidsteam regionale
kabeltelevisie" onder
meer, dat men de samen
werking met de plaatse
lijke stichting SODEA,
niet wil verbreken.
Daar is volgens B en W ook
geen reden toe. De kwaliteit
van de ontvangst via de mast
op de flat aan de Wederik-
straat is volgens B en W „re
delijk tot goed" te noemen, de
technische uitrusting is noch
verouderd noch afgeschreven
terwijl de verschillen in beeld
kwaliteit in vergelijk met de
mast op de PTT-toren, „slechts
minimaal" zullen zijn. B en W
merken verder op dat er ei
genlijk ook geen reden is voor
de omliggende gemeenten om
een mast op de PTT-toren te
installeren omdat SODEA
heeft aangeboden om ook voor
die gemeenten „het signaal"
willen verzorgen. Inspraak
van de omliggende gemeente
zo memoreren B en W, zou via
een „technisch-economisch o-
verlegorgaan" verzekerd zijn.
B en W stellen verder dat een
en ander ook moet worden af
gewogen tegen de op komst
zijnde satellietontvangsten. B
en W laten ook weten dat met
ingang van 1 januari a.s. het
SODEA-abonnement, 8.10
per maand zal bedragen, ex
clusief BTW. Daarvoor ont
vangen de abonnees (rond
14.000) dan 8 TV-stations en 12
FM-radioprogramma's.
B en W adviseren de omlig
gende gemeenten om, wan
neer hun plannen toch door
gang vinden, kontakt op te ne
men met Openbare Werken
om overleg te plegen omtrent
„bouwtechnische aspecten".
„Aan de direkteur van die
dienst dient u in dat geval toe
stemming te vragen voor het
leggen van kabels en buizen,"
aldus B en W.
ADVERTENTIE
Kies uit liefst 27 titels.
In stevige harde kaft!
VAN
binnenkort
ook in Leiden
Hulp Noord-Ierland (HU x
zal hen kunnen onderbrenf"
in beide dorpen. Elk g
neemt een rooms-katholiel
een protestants kind voor
weken in zijn midden
waarbij de twee partijen
gelegenheid krijgen elaar
leren kennen. In totaal viei
twintig jongens en meif
(twaalf r.k. en evenveel
testants) arriveren op 27
cember.
Na de melding over de ko
van de kinderen uit de sta<
Noord-Ierland hebben v«
bij de werkgroep uit Haz
woude aangeboden om t
pleegkinderen op te nen
Niet alleen uit Hazerswo
en Koudekerk, het werl
bied van de werkgroep, n
vooral uit Alphen aan
Rijn was de reactie overwi
gend. Een woordvoerder
de werkgroep: „Helaas koi
wij om praktische redenen
al die verzoeken, die overij
ook uit andere dan genoei
gemeenten kwamen, niet
doen. Misschien zijn er in
phen aan den Rijn wel mei
die zelf een werkgroep op
ten willen zetten. Gezien
enthousiasme moet dit
lukken". Belangstellei
kunnen verzekerd zijn vai
begeleiding vanuit Utr<
waar in het pand Niei
Gracht 27 het landelijk <1
trum van de HUNI is ge
tigd. „Ook de werkgroep -
Hazerswoude/Koudekerk
den Rijn wil wat dit bel
hulp verlenen".
De werkgroep wijst erop
nu mensen op de „reservel
zijn geplaatst waar het bet
de verlening van gastvrij!-i
in de periode 27 decembe J
januari. „De komende zo
komen er wéér kinderen"
dus de woordvoerder.
werk voor het zomerpri o
ligt op het ogenblik eventn
Alle personen en verenigii
die hun hulp hiervoor al
der hebben toegezegd, kun r
omstreeks half januari bel e
van de werkgroep tegei» i
zien. Voor dit project in deii
mer én voor dat in de la e:
week van deze maand en i e
eerste twee weken in jan e
is de zaak financieel nog 1
helemaal rond. Alle bijdr.
op de Rabo-bankreken
nummer 3259.24.007 zijn kd
harte welkom. -
