BVD
lijst
hield jarenlang
PSP-leden bij
van
i
Diplomatieke crisis
drukt Fransen met
neus op vuile Rijn
CeidócSouoatit
Êo'n heerlijk avondje
Wapenbeheersing
Arbeidsplaatsenplannen
overheid onduidelijk
Loonstructuur in
bouw op de helling
visbericht
weer
Binnenland
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 6 DECEMBER 1979 PAGINA 9
ïinister
Wiegel
ft
itivileilen
(Van onze parlementaire redactie)
HAAG Minister Wiegel (Bin-
nlandse Zaken) heeft toegegeven
t de Binnenlandse Veiligheidsdienst
VD) zich bemoeid heeft met de Pa-
istisch- Socialistische Partij. Sinds
oprichting van de PSP in 1957 zijn
iurende vele jaren leden van deze
rtij geregistreerd. Dit omdat de
fD bang was dat de PSP werd gein-
treerd door „extremistische elemen-
met de bedoeling de partij in „an-
emocratisch vaarwater" te brengen,
aldus Wiegel.
Een en ander blijkt uit het verslag van de
Tweede-Kamercommissie voor Inlichtingen- en
Veiligheidsdiensten. Deze commissie heeft eind
augustus met minister Wiegel gesproken over
een eventuele bemoeienis van de BVD met de
PSP. Het verslag van de commissie wordt bin
nenkort, op verzoek van de PSP'er Van der
Spek, die al eens mondelinge vragen over deze
zaak had gesteld, in de voltallige vergadering
van de Tweede Kamer besproken.
Volgens de commissie valt niet te ontkomen
aan de conclusie dat registratie van personen
heeft plaats gehad, „omdat zij lid waren
van de PSP, en niet omdat enigerlei concrete
gedraging daartoe aanleiding had gegeven". De
commissie spreekt daarover haar afkeuring uit.
Een dergelijke registratie zou alleen toelaatbaar
zijn, als sprake is van een ernstig vermoeden
van activiteiten, die een gevaar vormen voor
het voortbestaan van de democratische rech
tsorde of voor de veiligheid van de staat, aldus
de kamercommissie.
Op haar aandringen heeft minister Wiegel in
middels opdracht gegeven de circulaire in te
trekken, waarbij de richtlijnen van de BVD ten
aanzien van de PSP bekend werden gemaakt
aan alle politie-organen. De commissie heeft
ook gevraagd alle gegevens, die op grond van
deze en eerdere circulaires zijn verzameld, te
verwijderen uit de administratie van de BVD.
Het antwoord van de minister op dit verzoek is
niet opgenomen in het verslag.
Het „beroepsverbod" zou af en toe ook in ons
land voorkomen. De commissie heeft een
klacht ontvangen van een ingenieur, die geen
baan bij de PTT (Centrale Afdeling Transmis
sie) zou hebben gekregen vanwege zijn lidmaat
schap van de CPN. Omdat de betrokkene in
middels in beroep is gegaan bij de zg. commis
sie-Van der Hoeven, die speciaal voor dit soort
gevallen in het leven is geroepen, heeft de com
missie volstaan met het vermelden van de
brief.
DOOR
ERIC SOREL
)p andere dagen van het jaar let je er meestal niet op.
laar éèn ding is wel zeker: de morgenstond na het heerlijk
vondje heeft beslist geen goud in de mond. Hooguit wat
nverwerkte resten van boterletters en marsepeinen
luizen, die de vroegtijdige komst van je kunstgebit
ankondigen. Merkwaardig overigens, dat één en ander
ich gisteravond nog niet zo ernstig liet aanzien.
Inophoudelijk reden er gemijterde figuren langs ons huis,
ninzaam wuivende grijsaards achter de ramen van
oortjagende taxi's. Onder hen waren pracht-exemplaren
net mantels, stijf van het gouddraad en baarden van
unstig uitgeplozen hennep. In het voorbijgaan schonken zij
len apostolische blik met naar schatting zes dagen volle
iflaat aan de kinderen op de trottoirs, die verbijsterd
noesten aanvaarden, dat het mysterie van Sinterklaas voor
un krap bemeten hersenschors alsmaar onbevattelijker
/erd.
een tijdsbestek van tien. vijftien minuten zagen ze naar
chatting veertien bisschoppen langs gaan, waardoor het
Bek, alsof er in de buurt een clericaal nest was. Dat aantal
iCfeWas de kleinen duidelijk te machtig. Als het er nu drie of
jrier waren geweest, hadden ze het waarschijnlijk nog wel
;unnen verwerken. Nu echter werd hun geloof al te
lardhandig op de proef gesteld.
)ok in ons huis zou de bisschop een korte wijle vertoeven
in volgens telefonische opgave had hij zijn doorkomst op
ins thuisfront voorzien rond acht uur. Na de afwas en de
offie met banket vormden we een hartelijke kring om zijn
\og lege stoel; Daan en Nel dicht bij de centrale
rerwarming, want ze zijn een paar apart, dat een
\narmbloedig hart paart aan steenkoude wintertenen. En
Lelie achter de piano om met haar beperkt Klaverskribo-
repertoire de prelaat naar binnen te lokken.
Om kwart over acht begon ze welgemoed weer van voren
af aan „Sinterklaas Kapoentje", „Zie Ginds komt de
stoomboot" en zo de hele litanie van list en bedrog en
iedereen zong uit volle borst mee zonder argwaan te
krijgen. Want een heilige van die leeftijd kan het zich
imers permitteren om een kwartiertje later te komen.
Toen zich echter om kwart over negen nog steeds geen
mijter had gemeld bij de voordeur, ontstond er toch een
begin van paniek in de huiskamer. In elk geval begrepen we
i, dat nauwgezetheid niet de sterkste kant van zijn veel
•oemde heiligheid kon zijn.
'erigens hadden we al enige malen de indruk gehad, dat
it heerlijk avondje voor ons elk moment zou losbarsten.
|0an stopte er een auto langs de trottoirband, waaruit zich
leen kennelijke zieleherder op leeftijd met enig geharrewar
'maakte. Op zo'n ogenblik kreeg Lenie een teken en dan
jonnen we weer vol overtuiging aan de eerste strofe van
interklaasje, kom maar binnen met je knecht". Als er
irna tegen de verwachtingen in niet gebeld werd konden
nog net zien, hoe de prelaat rolvast bij de buren naar
inen schreed.
over half tien was het echter wel raak. Deze keer wuifde
lij al gelijk in onze richting en daarna meldde hij zich door
atie n brievenbus „oehoe, ik ben er" te roepen. „Dat was ik
da# nog vergeten te zeggen", riep Lenie berouwvol, „de
4 uur buitenbei doet het niet meer".
n 19 Omdat ik het welkomstcomité vormde ving ik hem op in de
„Dat is dan 25 gulden, includisef BTW", sprak hij op
e gedragen toon, „wilt u een bonnetje. Of gelooft u het zo
vel?".
1979Hij was een Sinterklaas, zag ik in de gauwigheid, die in de
ggeidmiddenstand zijn roeping deelachtig was geworden. Een
Hoteizorgelijk gezicht, weinig briljante invallen en boter bij de
B-Yj vis. Zo'n typische zwoeger, die.zich uit de vakbond omhoog
heeft gewerkt.
{Nooit is er in ons huis zo onbarmharig de waarheid verteld
gisteravond door die krasse grijsaard. Hij zat nog niet
ied en wel in mijn luie stoel of hij barstte gelijk los met
:ijn scherpe opmerkingen. Dat ging met liters vitriool per
teer en iedereen in de kring kwam uitgebreid aan de beurt.
Aanvankelijk luisterden we nog geamuseerd toe en stootten
ve elkaar zelfs glimlachend aan, toen 'over Daan onthuld
verd, dat hij verdacht vaak mnoest overwerken en steevast
net een snee in zijn neus tegen drie uur 's nachts zijn
slaapkamer binnenstrompelde. „Zo, die zit", dacht ik nog,
naar toen begon hij over Lenie en mij en op dat moment
vas de lol er goed af.
geef toe: ik zou van deze kerstgratificatie inderdaad een
lieuwe winterjas voor Lenie kopen, maar daar is even niks
gekomen omdat ik die geluidscamera voor een
potprijs op de kop kon tikken.
lou, en wat zou dat dan nog? Krijgt ze hem volgend jaar.
in het wordt trouwens toch een uitzonderlijk zachte winter,
leeft de wzeerman gisteren nog voorspeld,
k kon die ouwe opeens niet meer luchten of zien. Moest je
neneer zien zitten in mijn stoel, die Lenie ook nog zo
cunstig met zelfgevlochten slingers had versierd. En maar
ongein spuien van onze centen.
Op dat moment zag ik oom Adriaan naar voren lopen. Zijn
gezicht had een kleur, die „stoppen" zou hebben betekend,
lis hij een verkeerslicht was geweest.
,b'r uit"? schreeuwde hij met overslaande stem, „d'r uit.
En vlug een beetje".
Met een voor zijn hoge leeftijd zeer ongewone lenigheid
kwam de Sint uit mijn stoel en stoof hij de gang op. Oom
Adriaan liep achter hem aan en we hoorden hem door de
dichte deur converseren op een geluidsniveau, dat weinig
wordt gebruikt om problemen van missie- en zending te
bespreken.
Toen hij terug kwam bleef hij even op de drempel talmen
2n vandaar zei hij hoofdschuddend: „Dat krijg je, als je
lukraak op een advertentie reageert. Dat was mijn ouwe
barkeeper. Die heb ik vorig jaar op staande voet ontslagen,
omdat hij elke dag een pond biefstuk of een mooie tong bij
mij uit het hotel jatte. Mooie barkeeper was dat. Wie heeft
dat stuk ongeluk eigenlijk gehuurd?''. Gelukkig reageerde
Lenie alert en greep ze gelijk weer vol animo in het ivoor
van de piano.
Samen hebben we daarna de surprises uitgepakt.
Klaasbelijdende Doe het zeivers onder mekaar, die met al
die baarden van tegenwoordig ook geen notie meer
hebben, wie nou de echte Sint is en wie niet.
De teruggeroepen ambassadeur jhr. De Ranitz (geheel rechts) ging direct na zijn aan
komst naar het ministerie van buitenlandse zaken, om daar verslag uit te brengen aan
zijn directe chef, Van der Klaauw.
(Van onze correspondent
Jan Drummen)
DEN HAAG De meeste
Fransen hebben pas deze da
gen met het bericht van het
terugroepen van de Neder
landse ambassadeur in
Frankrijk van de ernst van
de Rijnvervuiling gehoord.
Afgezien van de Elzas, waar
het probleem uiteraard actu
eel en algemeen bekend is,
waren relatief weinig Fran
sen ervan op de hoogte dat
een groot deel van Neder
land grotendeels als gevolg
van vergiftigingen van het
Rijnwater door de Franse
kalimijnen bedreigd wordt.
Thans besteden de pers, radio
en televisie^'aanzienlijke aan
dacht aan het probleem en er
wordt gewezen op het blok
van gaullisten, socialisten en
communisten dat zich fel ver
zet tegen de de opslag van af
valzouten in de Elzasser bo
dem. Er wordt eveneens ver
klaard dat de regering al twee
maal ervan had afgezien de
ratificatie van het Rijnzout-
verdrag aan de Nationale Ver
gadering voor te leggen, omdat
zij er zeker van was dat het
verworpen zou worden. Ook
wordt erop gewezen dat
Frankrijk het weliswaar eens
is met de kern van het ver
drag, maar veel minder met de
vorm daarvan. Terwijl de
nieuwsorganen melding ma
ken van de mogelijkheid van
CHRISTELIJKE WERKGEVERS:
Centraal akkoord mislukt door
verdeelde FNV-achterban
DEN HAAG (ANP) -j Het
Nederlands Christelijk
Werkgeversverbond (NCW)
wijt het mislukken van het
gesprek over het arbeids
voorwaardenbeleid voor
1980 en de jaren daarna aan
een volstrekt verdeelde ach
terban bij de FNV.
In zijn blad De Werkgever
schrijft het NCW dat de grote
macht van de ambtenarenbon
den, de roep om geld door
sommige groepen uit de ach
terban en de prioriteit die de
Industriebonden voor arbeids
tijdverkorting koesteren, niet
verenigbaar blijken met de lijn
van de FNV-top. De FNV-top
heeft zich tot zaterdag con
structief opgesteld, maar som
mige bonds- en districtsbes
tuurders willen zelf „hun ei
gen beer schieten".
Rechter steunt
Turkse Christenen
ALMELO (ANP) De pre
sident van de rechtbank in
Almelo, mr. H. van den Bie-
sen, heeft gisteren bij vonnis
in kort geding bepaald dat
drie Tprkse Christenen die
zijn aangesloten bij de Sy-
risch orthodoxe kerk, voor
lopig niet het land mogen
worden uitgezet.
Dit in afwachting van de be
roepen die zij tegen hun uit
zetting hebben ingesteld bij de
Raad van State. Het geding
was aangespannen tegen de
Nederlandse Staat. Een Turkse
Armeense Christen, die om
dezelfde reden een kort geding
had aangespannen, werd door
de rechtbank niet in het gelijk
gesteld. De Syrisch orthodoxe
Christenen lopen in de streek
waar zij vandaan komen -het
achterland van Turkije- daad
werkelijk gevaar voor vervol
gingen, zo meent de recht
bank. Anderzijds is het voor
dit drietal niet goed mogelijk
zich in Istanbul te vestigen
waar ze wèl veilig zouden zijn.
Okto blijft bezet
WINSCHOTEN (ANP) De karton- en papierfabriek Okto
BV in Winschoten blijft voorlopig nog bezet. Het personeel
van de sluiting bedreigde fabriek wil eerste de stemming
over twee moties in de Tweede Kamer afwachten, alvorens
een besluit te nemen over het al dan niet verder onderne
men van acties.
Het debat in de Kamer heeft gisteren bij het personeel weer
nieuwe hoop doen ontstaan. Minister Van Aardenne zei dat hij
in overweging wil nemen op korte termijn alsnog een oplossing
te zoeken, waarbij hij dan de overige ondernemingen in de Gro
ningse massiefkarton wil betrekken. De bewindsman heeft Okto
de garantie gegeven dat het bedrijf in ieder geval de komende
twee maanden nog kan blijven draaien.
een diplomatieke crisis tussen
Frankrijk en Nederland, heeft
de televisie een korte reporta
ge op de beeldbuis gebracht
over de problemen van het
vervuilde Rijnwater voor de
Nederlandse tuinbouw. Diver
se radiostations hebben het
probleem uiteen gezet, met in
terviews vain Nederlandse per
soonlijkheden geïllustreerd.
De teruggeroepen Nederlandse
ambassadeur, jhr. mr. De Ra
nitz, zei gisteren bij zijn aan
komst op Schiphol dat hij be
grip heeft voor de houding
van de Franse regering. „Als
het vedrag door de Nationale
Vegadering zou zijn afgewe
zen, zouden de mogelijkheden
voor een schone Rijn veel
kleiner zijn geworden. Het is
Frankrijk in ieder geval dui
delijk dat het iets zal moeten
doen om de affaire tot een
goed einde te brengen", aldus
De Ranitz.
Het Franse ministerie van bui
tenlandse zaken en de woord
voerder van president Giscard
hebben gisteren betoogd dat de
Franse regering de problemen
over de Rijn eerst zal bestude
ren om dan met een oplossing
te komen die wel de goedkeu
ring van het parlement zal
krijgen. Intussen zal de rege
ring erop toezien dat er niet
meer dan 130 kilo zout per se
conde in de Rijn belandt.
Shell steekt
140 miljoen
in energie
besparing
PERNIS (ANP) Bij Shell in
Pernis zijn een aantal projec
ten voor energiebesparing uit
gevoerd, in uitvoering of in
voorbereiding, die bij elkaar
een investering van 140 mil
joen gulden vergen.
Als gevolg hiervan is het ener-
gieverbruik vergeleken meti
viif iaar pplprlpn. mpt twpp
Moet er de eerstkomende jaren binnen de NAVO niets
worden gedaan aan de modernisering van de kernraketten
voor de middellange afstand, terwijl de Sovjet-Unie al vele
SS-20-raketten op ons heeft gericht? Neen. Moet er in de ko
mende jaren een zeer groot aantal nieuwe raketten worden
aangemaakt als tegenwicht voor die SS-20-raketten? Weder
om: neen. Want met beide mogelijkheden zijn vrede en vei
ligheid niet optimaal gediend.
Het niet ontwikkelen van de nieuwe wapens voor de
NAVO zou de Sovjet-Unie een vrijkaart geven door te gaan
met de eigen SS-20-produktie, zonder dat er voor Moskou
nog dwingende redenen zouden zijn om te gaan onderhande
len. Het in grote aantallen produceren en stationeren van
nieuwe NAVO-wapens zou het Oostblok al evenmin reden
geven om tot onderhandelingen te komen, omdat dan van
goede wil, van echte bereidheid bij de NAVO de nieuwe wa
pens niet te maken, weinig blijkt
Om die reden moet het kabinet zich in de komende week
binnen de NAVO tot het uiterste inspannen om deze organi
satie te weerhouden van te ver gaande besluiten. De geloof
waardigheid van het kabinet staat op het spel, maar vooral
ook de geloofwaardigheid van de NAVO wat betreft de be
reidheid om tot wapenvermindering te komen. Het kabinet
heeft voor de komende besluitvorming een goed handvat aan
het CDA-standpunt, zoals fractievoorzitter Lubbers dat uit
draagt: onderhandelen met het Oostblok, om verdere escala
tie te voorkomen. Maar dan wel: onderhandelen vanuit de
practische mogelijkheid om verder te bewapenen, zonder dat
direct hoeft te worden besloten tot daadwerkelijke invoering
van die wapens.
Het mag niet alleen om binnenlandse politieke redenen
zijn dat het kabinet dit uitgangspunt inzet maakt voor de.
NAVO-besprekingen. Het voortbestaan van het kabinet lijkt
af te hangen van de mate waarin de ministers tot het einde
toe vasthouden aan dit standpunt. Maar belangrijker voor
het kabinet behoort de vraag te zijn, of men binnen de
vijf jaar geleden, met tweej NAVO meewerkt aan wapenbeheersing, of de mogelijkheid
procent gedaald. j daartoe in feite juist ondergraaft.
RAAD VOOR DE ARBEIDSMARKT:
DEN HAAG De plannen die de regering
heeft om volgend jaar in de collectieve sec
tor arbeidsplaatsen te scheppen zijn ondui
delijk en ze overlappen elkaar. De Raad
voor de Arbeidsmarkt (onderdeel van de
SER) concludeert dat in een ontwerpadvies
over het behoud en het scheppen van ar
beidsplaatsen in de zgn. kwartaire sector, de
niet-commerciële dienstverlening die door
de overheid wordt gefinancierd. Het (onge
vraagde) advies is bestemd voor de minister
van sociale zaken en zal op 12 december
worden behandeld.
Als de Raad de begrotingen 1979 en 1980 verge
lijkt, komt hij tot de conclusie dat er per saldo
geen uitbreiding van de werkgelegenheid
plaatsvindt in de (semi-)collectieve sector. Het
effect op de werkgelegenheid van het zoge
noemde „Arbeidsplaatsenplan 1980" is volgens
de Raad uiterst onzeker. De commissie wijst er
verder op dat de regering heeft
een „Plan-Pais" en een „Actieplan onderwijs"
zonder dat de samenhang met het totale pakket
voldoende duidelijk wordt. „Evenmin is de re
latie tussen het „Plan-Wiegel", het „Arbeids
plaatsenplan 1980" en de „Actie werk/winst
1980" erg duidelijk", aldus de Raad. Met name
in deze laatste plannen heeft de raad overlap
pingen gesignaleerd.
Overigens is de Raad wel van mening, dat er in
de kwartaire sector een flink stuk van de
werkloosheid kan worden opgelost. Daar zijn
immers nog vele duidelijke en sluimerende be
hoeften, die bevredigd moeten worden. Maar
als men arbeidsplaatsen in die kwartaire sector
gaat scheppen moet dit niet gepaard gaan met
belastingverhoging om de kosten te dekken. Er
is nu eenmaal een neiging om lastenverzwarin
gen af te wentelen en dat schaadt weer de
werkgelegenheid in het bedrijfsleven.
EIS FNV-BONDEN:
UTRECHT (ANP) Wat de Bouwbonden van de FNV be
treft moeten de 300.000 werknemers in de bouw binnen een
jaar of vier geheel zijn „verlost" van prestatietoeslagen en
andere toeslagen waarmee de werkgevers „vrij willekeurig
kunnen aanrommelen" en waardoor de zekerheid van een
vast inkomen wordt ondermijnd.
Via een drastische verandering van de loonstructuur moeten die
toeslagen het veld ruimen voor vaste minimum-garantielonen
die in andere bedrijfstakken al sinds jaar en dag gemeengoed
zijn. Die herstructurering kan niet in één klap rond zijn, maar
in 1980 moet wel een doorbraak worden geforceerd. Met die in
tentie gaan de bouwbonden FNV 19 december met de werk
gevers de onderhandelingen beginnen over de bouw-cao voor
1980. „Momenteel zijn de cao-lonen in de bouw niet meer bepa
lend voor wat je werkelijk verdient. Daarvoor geeft de situatie
op de arbeidsmarkt de doorslag", aldus de bonden. „In delen van
het land waar men zit te springen om vaklieden lappen de
bouwwe.rkgevers het cao-boekje aan hun laars. Er wordt met
prestatietoeslagen gestrooid, die niets met prestaties te maken
hebben, maar uitsluitend met de situatie op de arbeidsmarkt. Op
die manier gaat een bouwvakker die toevallig op een krappe ar
beidsmarkt zit soms met dertig procent meer loon naar huis dan
een collega die elders in het land precies hetzelfde werk doet".
voor sportvissers in het binnenwater
SNOEK
O SNOEKBAARS
O BAARS
AAL
KARPER
NS-reclame over
kortingskaart
is misleidend
DEN HAAG (ANP) De
reclame die de Spoorwegen
maken voor de kortings
kaart is misleidend, aldus
het oordeel van de Reclame
codecommissie. De commis
sie vindt dat de NS de zins
nede „Zegt u maar met z'n
hoevele u bent. 't Maakt ons
niet uit. De prijs blijft het
zelfde" niet meer in de ge
wraakte advertentie te ge
bruiken.
De codecommissie heeft hier
mee een klacht van een trein
reiziger gehonoreerd, die heeft
ervaren dat niet alle gezinsle
den tot het gezin worden gere
kend voor het krijgen van de
kortingskaart. Gezinsleden
voor wie geen kinderbijslag
meer wordt ontvangen, tellen
voor de NS namelijk niet mee.
De NS hanteert bepaalde nor
men ten aanzien van wie er
tot het gezin behoren maar dat
blijkt niet uit de advertentie.
DE BILT - Morgen is er veel
bewolking met af en toe wat
regen of motregen en ook op
enkele plaatsen mist. De mid-
dagtemperaturen liggen daar
bij tussen 7 en 11 graden. Dit
weer wordt veroorzaakt door
de terugkeer van zachte en
vochtige lucht, die van giste
ren op vandaag tijdelijk tot be
neden de grote rivieren werd
teruggedrongen. Rond een de
pressie die van de Oceaan naar
Lapland is getrokken stroomt
nu koude lucht met sneeuw
buien over Scandinavië. Zacht
blijft het in de landen rond de
Middellandse Zee. Er worden
middagtemperaturen bereikt
tussen 15 en 20 graden.
Vooruitzichten voor zater
dag:
Eerst droog met opklaringen,
later kans op regen. Lagere
temperaturen.
Weersvooruitzichten in cijfers
voor zaterdag:
Aantal uren zon: 0 tot 3
Min. temp.: omstreeks 3 gra
den.
Max. temp.: omstreeks 7 gra
den.
Kans op een droge periode
van minstens 12 uur: 70 pro
cent.
Kans op een geheel droog et
maal: 40 procent.
Weersgesteldheid v
De Bilt
Luchth. R'dam
Bordeaux
Brussel
Frankfort
