Vrees voor sociale onrust
na mislukken loonakkoord
Tuinbouw blijft nog
fors investeren
binnenlandLEIDSE COURANT MAANDAG 3 DECEMBER 1979 PAGINA 5
MARATHONVERGADERING BRACHT GEEN UITKOMST
D'66 wijst
bijna unaniem
modernisering
kernwapens af
Scharrelhippen
krijgen het beter
VVD: kloof met CDA over abortus onoverbrugbaar
Convent van Kerken:
UITWIJZING JOERI SCHAADT
RELATIE MET ZUIDMOLUKKERS
n (Van onze sociaal-
economische redactie)
r" DEN HAAG In tal
van bedrijfstakken en
ondernemingen worden
n in de komende maanden
n roerige cao-onderhande-
lingen en wellicht ern-
stige arbeidsconflicten
verwacht nu het zater-
y dag in de Stichting van
de Arbeid niet is gelukt
F tot overeenstemming te
komen over het te voe
ren arbeidsvoorwaar
denbeleid. Tijdens een
marathonvergadering
van acht uren zag het er
lang naar uit, dat werk
gevers en vakbeweging
het eens zouden kunnen
worden over het geza
menlijk doen uitgaan
van een aantal richtlij-
nen op hoofdzaken voor
de cao-ondèrhandelin-
gen. Tenslotte haakte de
FNV af omdat de werk
gevers haar looneisen
niet volledig wilden ho
noreren. De vakcentra
les CNV en MHP von
den het werkgeversbod
wel aanvaardbaar.
De werkgevers boden een re
geling aan. waarbij boven de
gebruikelijke prijscompensatie
één procent loonstijging voor
iedereen zou worden gegeven.
Bovendien waren zij bereid
nog eens één procent maxi
maal toe te staan in die be
drijfstakken en ondernemin
gen waar herstructurering van
de lonen nodig is. Als die her
structurering (o.m. wegens
vuil, zwaar en onaangenaam
werk) meer zou kosten dan
zou dat meerdere in volgende
jaren geregeld en bekostigd
moeten worden. En voorzover
er geen sprake zou zijn van de
noodzaak van herstructurering
dan zou men zich in die situa
ties moeten beperken tot dat
eerste procent.
De FNV wilde in die laatste si
tuatie toch ook dat tweede
procent benutten en boven
dien wilde zij in voorkomende
gevallen de twee procent niet
1980. FNV-voorzitter Wim
Kok: „In ons arbeidsvoorwaar
denbeleid is steeds sprake ge1
weest van een loonsverhoging
van twee procent. Ik had geen
machtiging om daaronder uit
te komen. En met twee pro
cent als absoluut
kunnen wij niet i
Knelpunten
De werkgevers: „Ons aanbod
ging al veel verder dan we in
eerste aanleg voor aanvaard
baar hielden. We maakten
echter een toenadering omdat
wij een overeenkomst belang
rijk vonden en omdat dit ho
gere bod kon worden gezien
als een investering voor het
beter functioneren van de ar
beidsmarkt, wat weer kosten
besparend zou kunnen uitpak
ken in latere jaren. Dat extra
procent was dus om knelpun
ten weg te werken. Als je dat
procent ook overigens zou be
steden hef je geen knelpunten
op, dan staat men weer gelijk".
CNV-voorzitter Harm van der
Meulen: „Onze opstelling is
steeds geweest, dat er één pro
cent loonstijging diende te ko
men in verband met de koop
kracht en dat er de mogelijk
heid zou moeten zijn voor één
procent extra ten behoeve van
herstructureringen van lonen.
Daarom konden wij met het
werkgeversbod akkoord
gaan". De opvatting van MHP-
voorzitter Van der Schalie
ging in dezelfde richting.
Niet beweerd kan worden, dat
partijen in de Stichting van de
Arbeid niet veel hebben ge
daan om tot een compromis te
komen. Allen spraken dan ook
van een constructieve bijeen
komst, tijdens welke een
werkgroep telkens opnieuw
probeerde tot voor een ieder
aanvaardbare oplossing te ko
men. Speculaties tijdens schor
singen gingen dan ook soms
tot 90 procent. Maar, zei Kok
later, met dat werkgeversaan
bod over de loonstijging kon
den wij niet uit de voeten.
De FNV-vertegenwoordigers
gingen extra zwaar aan de
loonkwestie tillen omdat zij
naar eigen zeggen geirriteerd
raakten over de beperkte bij
drage, die de werkgevers aan
werktijdverkorting wilden le
veren. De werkgevers waren
bereid om de VUT-regelingen
overal met één jaargang uit te
breiden, om de basisvakanties
met een dag te verlengen, om
de boven 60-jarigen nog eens
een extra vrije dag geven en
om ploegenwerkers twee extra
vrije dagen toe te kennen. De
FNV wilde daarenboven de
40-urige werkweek doorbre
ken en wat duidelijker een be
gin maken met het omzetten
van vierploegendiensten in
vijf ploegen. Aan een eindbes-
preking hierover is men zater
dag niet meer toegekomen
toen de onderhandelingen
over de lonen stuk liepen.
De belastingverlaging, die het
kabinet in het vooruitzicht
had gesteld om de koopkracht
te handhaven, is de hele zater
dag niet ter sprake gekomen.
Ook zijn geen nadere afspra
ken gemaakt om een studie
van maximaal zes maanden op
Het CNV oordeelt, zoals zaterdag na de bijeenkomst van de Stichting van de Arbeid bleek, anders
over de loonpercentages dan de FNV. Het gaat akkoord met 1 procent hoger loon, zoals CNV-
voorzitter Harm van der Meulen (midden), na afloop van het beraad uitlegde. Naast hem links voor
zitter Van der Schalie van het Hoger en Middelbaar personeel, dat eveneens akkoord gaat. en
rechts CNV-secretaris Terpstra
te zetten voor het oplosen van
de meerjarige problemen,
waartoe volgens de werk
gevers ook de continudiensten
en een kortere werkweek zou
den moeten worden gerekend.
In eerdere gesprekken had
men wel het voornemen voor
een dergelijke studie gemaakt.
„Wij zijn nu weer terug bij af",
zei Kok na de breuk. Dat
houdt volgens hem in, dat
straks bij de cao-onderhande
lingen alle eisen op tafel zul
len komen, die de FNV eerder
in haar arbeidsvoorwaarden
beleid had bekendgemaakt.
Van hetzelfde standpunt gaan
ook de werkgevers uit, al,
moest hun woordvoerder Van
Veen wel toegeven, dat hun
nerzijds reeds gedane aanbie
dingen niet zonder meer ver
geten kunnen worden tijdens
de verdere onderhandelingen,
die naar wordt gevreesd op
het scherp van de snede zullen
worden uitgevochten.
FRACTIELEIDER TERLOUW
HOUDT HANDEN NOG VRIJ
(Van onze
parlementaire redaktie)
AMERSFOORT De
NAVO mag niet overgaan
tot het moderniseren van
haar kernwapens als reactie
op de door de Sovjet-Unie in
gevoerde SS20-raket. Ook
een principebesluit tot mo
dernisering, dat alleen zal
worden uitgevoerd als on
derhandelingen met het
Warschau Pact over een
overeenkomst tot beperking
van de wederzijds bewape
ning mislukken, moet wor
den afgewezen. Een bewape
ningsachterstand van de:
NAVO als gevolg van een en
ander zal moeten worden ge
accepteerd. Er zal met
kracht gestreefd moeten
worden naar bewapening-
sbeperkende overeenkom
sten met het Warschau Pact.
terdag tijdens een algemene
ledenvergadering werd be
paald met het aannemen van
een gelijkluidende motie. De
mening van de algemene le
denvergadering gaat belang
rijk verder dan het tot heden
ingenomen standpunt van de
Tweede Kamer-fraktie. Vol
gens dat standpunt wordt nu
geen besluit genorq.en over de
modernisering aan NAVO-
kant en wordt de Sovjet-Unie
een voorstel tot wapenvermin
dering gedaan. Komen hieruit
echter voor mei 1981 geen re-,
sultaten, dan wordt alsnog tot
modernisering overgegaan
waarbij ook Nederland de wa
pens op haar grondgebied zal
moeten stationeren.
Fractievoorzitter Jan Terlouw
gaf tijdens de ledenvergade
ring toe dat dit standpunt mis
schien wel onder te grote druk
van zijn kant tot stand was ge
komen. Hij verwees daarbj
naar het steeds groter worden
van D'66, waarbij een uiteen
vallen tussen een meerder
heids- en een minderheids
standpunt op een zo belangrij
ke zaak niet zou kunnen. Hoe
wel Terlouw stelde dat een bij
stelling van het fractiestand
punt door de vergadering
mocht, wilde hij niet zeggen
wat de fractie daarmee zou
gaan doen. „De uitspraak van
de vergadering zal buitenge
woon zwaar wegen in de-
standpuntbepaling in de toe
komst", aldus Terlouw. „Maar
wij zijn gekozen door de kie
zers en niet door de partij", zo
voegde hij daaraan toe. Vol
gens de eed van een Kamerlid
moet hij zonder ruggespraak
onafhankelijk tot besluiten ko
men. De fractie zal dinsdag
een besluit nemen.
Al tijdens de vergadering
bleek verdeeldheid in de frac
tie. Minstens drie Kamerleden
stemden mee met een motie
van de regio Zeeland, waarin
de afschaffing van alle kern
wapens werd gevraagd als stap
tot algehele ontwapening.
Deze motie, die naar de letter
lijke tekst door de vergadering
werd afgestemd, liet geen en
kele ruimte meer voor de
kernwapens. De motie-Trom
mel sloot modernisering niet
voor altijd uit. „Alleen in het
alleruiterste geval kan over
modernisering gepraat wor
den", aldus de indiener ervan
Dick Tommei in een toelich
ting. Het kan echter zijn dat
de motie-Zeeland alsnog door
D'66 in zijn bedoelingen wordt
aanvaard. Dit hangt af van de
uitslag van een schriftelijke
stemming waartoe tijdens zeer
onoverzichtelijke procedures
op de vergadering, werd beslo
ten. Die uitslag komt pas over
enkele dagen beschikbaar.
In een beginselverklaring stel
de D'66 dat het ontwikkelen,
bezitten en de bereidheid tot
gebruik van kernwapens moet
worden afgewezen omdat dit
in strijd is met de menselijke
waardigheid en de rechten
van de mens. Het onmiddellijk
verwijderen van kernwapens
uit ons land, Nederland uit de
NAVO en afwijzing van par
tijen die het standpunt D'66
niet delen mag echter niet uit
de beginselverklaring worden
afgeleid.
Jacht op
valse
honderdjes
heropend
VLISSINGEN (ANP) De
politie in Zeeland en Bra
bant stelt een onderzoek in
naar de herkomst van tien
tallen valse biljetten van
honderd gulden.
De afgelopen weken werden
in Zeeuws-Vlaanderen en
West-Brabant, zaterdag ook op
Zuid-Beveland en Midden-
Zeeland, met name in de
drukke, kleinere winkels di
verse valse biljetten aangebo
den.
In het Brabantse Hoogerheide
kon zaterdag de 25-jarige
vrouw H. de R. V. uit Goes
worden aangehouden die net
drie vals bilietten had uitgege
ven. De politie deed huiszoe
king bij de vrouw, maar dat
leverde geen nieuwe honderd-
jes op. Zij werd weer op vrije
voeten gesteld. Volgens de po-
I litie gaat hetom een serie
i waarvan de eerste biljetten al i
begin dit jaar in Brabant opdo
ken. Het zijn honderdjes van
slechte kwaliteit, die duidelijk
zijn te onderscheiden van ech
te biljetten.
UTRECHT (ANP) Scharrelkippen, die nu al „een accep
tabeler leefmilieu" hebben dan hun soortgenoten in de leg
batterijen, krijgen het binnenkort nog beter. Drs. C. van der
Meijs, directeur van de directie voedings- en kwaliteitsaan
gelegenheden van het ministerie van landbouw en visserij
heeft dat zaterdag aangekondigd op de jaarvergadering van
de Nederlandse Vereniging tot Bescherming van Dieren in
Utrecht.
Er is een wijziging in de maak van het „Landbouwkwaliteits-
besluit scharreleieren" waarin staat aan welke minimum wel-
zijnseisen voor het pluimvee moet zijn voldaan, wil men de eie
ren onder de naam „scharreleieren" op de markt mogen bren
gen. Die wijziging houdt volgens drs. Van der Meijs in, dat er
een verbod komt voor het zogenaamde leewieken (verwijderen
van een deel van de vleugels), dat de aanwezigheid van zitstok-
ken verplicht wordt gesteld, dat de kippen geen water meer via
nippels, maar in open drinkbakken moeten krijgen, dat het toe
gestane aantal kippen per vierkante meter wordt teruggebracht
en dat er een nacht- of „donkerperiode" van minstens acht uur
wordt voorgeschreven.
Kappeyne (VVD)
tegen terugkeer
Aantjes in Kamer
HILVERSUM (ANP) An-
nelien Kappeyne van de Co-
pello, Tweede-Kamerlid
voor de VVD, vindt het on
voorstelbaar dat oud-CDA-
fractievoorzitter Aantjes in
de Kamer zou terugkeren.
In een VAR A-radioprogram
ma zei zij zaterdag dat, mocht
Aantjes worden herkozen, zij
in de Kamer haar persoonlijke
afkeer daarvan openlijk tot
uitdrukking zal brengen bij de
beëdiging van Aantjes. In het
zelfde programma zei Ruud
Lubbers, fractievoorzitter van
het CDA, dat Aantjes in prin
cipe in maatschappelijke func
ties moet kunnen terugkeren.
„Daarmee is echter niet ge
zegd dat hij per se in de Ka-
komen", aldus
Lubbers.
(Van onze
Ëarlementaire redactie)
HAAG In de tuin
bouw werden vorig jaar
flinke investeringen gedaan,
ter waarde van totaal 151,6
miljoen, waarvan het Borg
stellingsfonds 41,7 miljoen
- ofwel 28 procent - finan
cierde. Van het totale bedrag
ging 110,8 miljoen naar be
drijfsontwikkeling, waar
van 65 miljoen naar inves
teringen in de glasopstan
den. Totaal werd voor 91 ha.
glasoppervlakte geinves-
teerd, waarvan 67 ha. als
vervanging van oude glasop
standen en 24 ha. voor uit
breiding. In totaal werden
in 1978 door het fonds 861
aanvragen voor borgstelling
HILVERSUM (ANP) De
opvatting van CDA en WD
over abortus groeien steeds
verder uit elkaar. Het is on
mogelijk dat beide regerings
partijen elkaar nog in het hui
dige kabinetsvoorstel over
abortus kunnen vinden. Dat
zei WD-kamerlid Annelien
Kappeyne van de Coppello za
terdag in een VAR A-radiopro
gramma.
Kappeyne verwacht dat het CDA zal
proberen de behandeling van het
wetsvoorstel zo te vertragen, dat het
binnen deze kabinetsperiode niet
meer behandeld zal kunnen worden.
De VVD zal daar echter geen genoe
gen mee nemen en aandringen op
een spoedige totstandkoming van een
wet over abortus, aldus het kamerlid.
De liberalen blijven vasthouden aan
het standpunt dat geen enkele bei-
vloeding van buitenaf mag plaatsvin
den op het besluit tot abortus tussen
de arts en de vrouw die abortus wil
laten plegen. Kappeyne is tegen het
dreigen met aftreden van de zijde
van het kabinet. „Dat is geen
sing. Het is te gek dat er geen i
wet over abortus te maken is, terwijl
een meerderheid van de Nederlandse
bevolking voor het zoveel mogelijk
vrijlaten van de abortus is", zo meen
de dit VVD-kamerlid.
dat het CDA de totstandkoming van
een abortuswet zou willen vertragen.
Hij zei bij de regering op spoed aan te
zullen dringen, mocht op 1 januari
het standpunt van de regering over
de kritiek op het wetsontwerp niet
naar de Kamer gezonden zijn. Overi
gens is Lubbers niet zo pessimistisch
als mevrouw Kappeyne over de kans
dat het wetsontwerp het zal halen.
VAASSEN „De uitwijzing
van Joeri Syaranamual kan
grote schade toebrengen aan
de verhouding tussen de
Zuidmolukse gemeenschap
en de rest van de bevol
king". Dit schrijft het Con
vent van Kerken in Vaassen
in een telegram aan staats
secretaris Haars van justi-
De kerken doen een beroep op*
mevrouw Haars te bewerkstel
ligen dat de Zuidmolukse jon
gen in Nederland kan blijven.
Zoals zaterdag in deze krant te
lezen was, is Joeri geadopteerd
door een echtpaar in Vaassen.
De vrouw van dit echtpaar is
de zus van Joeri's moeder, die
op de Molukken in armelijke'
omstandigheden leeft. Geza
menlijk is de familie het er
over eens geworden dat Joeri
in Nederland meer kansen
heeft, en daarom heeft zijn
moeder hem indertijd bij haar
zuster in Nederland gelaten.
Het Vaassense Convent van
Kerken wijst erop dat eventu
ele uitzending de jongen on
overzienbaar leed zou berok
kenen.
Van Gend en Loos
„Expediteur Olympische Spelen
UTRECHT (ANP) Alle wagens van Van Gend en
Loos rijden sinds zaterdag met grote stickers waarop
staat „Expediteur Olympische Spelen Moskou 1980".
Het Russische staatsexpeditiebedrijf, die de
alle goederen voor de zomerspelen moet regelen, heeft
daartoe in elk deelnemend land een expediteur benoemd.
Voor wat Nederland betreft is dat Van Gend en Loos ge
worden.
VAN STUTVOET-COMITE
Dolman krijgt 600.000 handtekeningen
GRONINGEN (ANP) Het „Stutvoet-co
mité" gaat morgen ongeveer 600.000 hand
tekeningen aanbieden aan Tweede-Kamer
voorzitter Dolman. De acteur Rutger
Hauer zal de handtekeningen overhandi
gen.
(momenteel staan er nog 56 bedden leeg door
personeelsgebrek) hield zaterdagmiddag in
het ziekenhuis een bijeenkomst voor kamer
leden uit het noorden. Het comité toonde zich
weliswaar gelukkig met de toezegging van
minister Pais van onderwijs om meer geld
beschikbaar te stellen voor het aantrekken
van verpleegkundigen, maar meende wel dat
de bedden nog dit jaar „open" moeten.
Geen smartegeld
voor vader van
Mia Versluis
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De vader
van de op 10 november '71
overleden Mia Versluis, die
na een kleine operatie meer
dan vijf jaar in coma heeft
gelegen en toen is overleden,
de heer W.J.B. Versluis,
krijgt geen schadevergoe
ding en ook geen smartegeld
na zijn jarenlange strijd te
gen het Enschedese zieken
huis Ziekenzorg en hun in
tussen overleden anesthe
sist. De Hoge Raad heeft
kortgeleden het beroep van
Versluis tegen het desbetref
fende arrest van het Hof in
Arnhem verworpen.
Versluis had in eerste aanleg
gevorderd dat het ziekenhuis
en de anesthesist veroordeeld
zouden worden tot de betaling
van meer dan 400.000 gulden.
De vader van het toen 21 jari
ge meisje heeft van stond af
aan gevochten om aan te to
nen dat de artsen zijn dochter
verkeerd hebben behandeld.
Hij geraakte daardoor in psy
chische problemen en werd in
valide.
behandeld, 21 procent min
der dan in 1977. Van dit aan
tal werden 87 procent van de
aanvragen positief beoor
deeld en kregen de boeren
en tuinders hun gelden.
Ook de melkveehouderij in
vesteert - ondanks de EG-zui-
veloverschotten - nog steeds
flink. Over 1978 leenden de
boeren 195,6 miljoen waar
van het Borgstellingsfonds 35
procent financierde. Van het
totaalbedrag werd 138 mil
joen voor bedrijfsontwikkeling
besteed waarvan 63,7 miljoen
ten behoeve van de melkvee
houderij. Nog eens 8,5 mil
joen ging naar de varkenshou
derij. De genoemde bedragen
werden geinvesteerd in be
drijfsgebouwen, vooral stallen.
Het totaal aantal aanvragen
liep in 1978 - in vergelijking
met 1977 - met 230 terug. Dit
was in alle provincies, behalve
Groningen, Noord-Holland en
Zeeland het geval. Grootste
daling in aanvragen was er in
Drenthe (178 in 1977, 39 in
1978), Zuid-Holland (187 in
1977, 120 in 1978) en Limburg
(148 in 1977, 98 in 1978).
Max. temp.: omstreeks 11 gra
den
Kans op een droge perioden
istens 12 uur: 60 pro
cent
Onbestendig
De Bilt - Zeer diepe depressie
tussen Groenland en Noorwe
gen enerzijds en een hoge-
drukgebied boven Midden-Eu
ropa anderzijds, houden ook in
het komend etmaal een krach
tige zuidwestelijke stroming in
stand. Hiermee wordt zachte
lucht aangevoerd waarin veel
bewolking voorkomt. Uit deze
bewolking kan af en toe wat
regen vallen. In de afgelopen
dagen is de zachte lucht tot
over Zuid-Skandinavie en
West-Rusland doorgedrongen.
Vrij koud, rustig en nevelig
weer heerst in evenwel het
eerder genoemde Europese
hoog. Ook in Noord-Schotland
en Midden en Noord-Skandi-
navie is het tamelijk koud
waarbij af en toe buien vallen,
in Skandinavie in de vorm
Vooruitzichten voor woensdag:
Zacht en onbestendig.
Weersvooruitzichten in cijfers
voor woensdag:
Aantal uren zon 0 tot 3
Min. temp.: omstreeks 8 gra
den