Hans Urs von Balthasar kapittelt Hans Küng De provincie Zuid-Holland in 1980 Welkom in het provinciehuis [uid-Holland geeft [volgend jaar bijna 300 tiljoen uit. laar waaraan? ^NNENLAND )/lgr. Bluyssen Dver plaats hristenen in /akbeweging kerk uvereld Christendom Afrika niet bedreigd door islam Korte metten LEIDSE COURANT DINSDAG 27 NOVEMBER 1979 PAGINA 9 flgr. J. Bluyssen van Den Bosch leeft op de jaarvergadering van Ie ARKA in Veldhoven erop ge rezen, dat het de taak van hristenen in de vakbeweging is en evangelisch kritische func- ie te vervullen. •akbeweging is er op de eerste ilaats voor de belangenbehartiging •an de leden. Bij die belangenbe- lartiging dienen christelijke be- inselen als rechtvaardigheid, soli- ariteit en bestemming van de nens ook zó verstaan te worden lat de belangen van de ene groep /orden gezien in verhouding tot ie van andere groepen en van het ilgemeen belang. De bisschop ichtte daarbij een analyse van wat n de samenleving gaande is, van root belang. let was jaren geleden dat een bis- chop een vergadering van de iRKA bijwoonde. Mgr. Bluyssen vilde aan zijn bezoek niet de con clusie verbinden, dat katholieken ;ich alleen binnen het CNV zou- len moeten organiseren. Het is de erantwoordelijkheid van iedere hristen om gestalte te geven aan ivangelische beginselen, zo meen- !e hij. Binnen welke vakbond hij if zij dat doet is in beginsel ieders igen zaak. Us hij dat wil doen binnen een :atholieke of christelijke organisa- ie. legt dat aan de organisatie die 'én dergelijke naam draagt bijzon- lere verantwoordelijkheid op. De Rsschop meende, dat de beharti ging van de christelijke levens overtuiging een zaak is van geza- enlijkheid. Hij hoopte dan ook, it de mogelijkheid blijft bestaan ze gestructureerd gestalte te ge- De Zwitserse theoloog Hans Urs von Baltha sar heeft zijn collega Hans Küng verweten, dat hij in zijn „Tus senbalans van één jaar YVojtyla-paus" kriteria heeft aange legd, die wel de vra-( gen van miljoenen ge-' lovigen raken, maar niet de centrale vra gen van het katholie ke geloof vormen. Het gaat deze paus, net als zijn voorgangers, er uitsluitend om de fun damentele waarheden van het geloof veilig te stellen, aldus Urs von Balthasar in een vraaggesprek met het Italiaanse r.k. week blad „II Sabato". De kriteria van Küng zijn, volgens Urs von Balthasar, juist die the ma's die „een bepaald liberaal katholicisme van na het tweede Vati caanse concilie zozeer naar het centrum heeft getrokken, dat het lijkt alsof deze meer dogma tische geldigheid heb ben verworven dan de oude geloofswaarhe den". De beslissingen inzake het geloof, op grond waarvan de paus de levensproblemen wil oplossen, vallen daar waar de theologie van Küng in een diploma tieke mist gehuld is, al dus Urs von Balthasar. Hij noemt in dit ver band ondermeer de leer over Christus, over God, de plaats van Ma ria en de apostolische successie. Een katholiek theoloog verliest het recht op deze titel als hij „nieu werwetse ontwikkelin gen in de theologie, bij voorbeeld in de exege se, de moraaltheologie om maar te zwijgen van de protestantse the ologie uitspeelt tegen de concrete kerkelijk heid van het geloof", al*- duse Hans Urs von Bal thasar. Na jaren van toegeef lijkheid op dogmatisch, moraaltheologisch en li turgisch terrein is er niets dringender dan het wezen van het ge loof te redden. De paus kan dit niet vanuit zijn studeerkamer in het Vaticaan bewerkstelli gen, aldus Urs von Bal thasar, maar doet het op strategische plaatsen. Hij heeft nu de voor naamste fronten be zocht en men mag ho pen dat de grote reizen voorbij zijn. „Ook in Europa zijn vele zwe rende wonden te gene zen", aldus de Zwitserse theoloog, die daarbij verwijst naar Neder land, Frankrijk en zijn geboorteland. De Wereldliga van Moslims" (Rabita al-alam al-isla- mi) heeft berichten van de zijde van christelijke zen dingsgenootschappen als zou het Christendom in Afri ka door islamitische zendelingen bedreigd worden, te gengesproken. Alhoewel de islam momenteel de grootste aanhang heeft in Afrika, groeit de aanhang van het Christelijk geloof ster ker. In het jaar 2000 zullen de Christenen waarschijnlijk in de meerderheid zijn. De statistieken voor het jaar 1980 van de wereldliga gaan uit van 141 miljoen christenen en 190 miljoen moslims. Van die 141 miljoen christenen zijn er 63 miljoen rooms- katholiek, 46 miljoen protestants, 18 miljoen zijn aanhan gers van de Afrikaanse „vrije kerken" en 14 en de 141 mil joen zijh orthodoxe of koptische christenen. Voor het jaar 2000 verwacht de wereldliga 359 miljoen christenen en 322 miljoen moslims, van wie 166 miljoen in Noord-Afrika en 156 miljoen ten zuiden van de Sahara. Er is dus, volgens de wereldliga, geen sprake van dat de islam „over Afrika heenrolt", zoals wel eens beweerd is. Dit geldt daarentegen veel meer voor het christendom, dat ieder jaar rond de zes procent meer aanhangers krijgt (2,5 procent door middel van de bevolkingsgroei en 3,5 procent door bekeringen). De aanhang van de islam neemt jaarlijks met ongeveer 2,5 procent toe, voornamelijk door de groei van de bevolking. De Spaanse bisschoppenconfe rentie heeft een felle aanval ge daan op het plan van de rege ring om echtscheiding te legali seren. Het episcopaat roept alle Spanjaarden, vooral de parle mentsleden, op om geen wijzi ging te brengen in het onder Franco uitgevaardigde verbod op echtscheiding. Spanje is het enige land in West-Europa waar echtscheiding niet mogelijk is. Van de 65 Spaanse bisschoppen gaven er 59 hun goedkeuring aan het document tegen echt scheiding, dat na een conferen tie van zes dagen werd uitgege ven. Vier bisschoppen stemden blanco en twee stemden tegen. In een verklaring, die hij heeft uitgegeven tijdens zijn algemene vergadering, zegt de Nederlandse Protestantenbond diep getroffen te zijn door het op handen zijnde leertucht-proces tegen prof. Schil- lebeeckx. Een beroep wordt ge daan op alle in dit verband invloe drijke personen in de rooms-ka- tholieke kerk zich te keren tegen een „gang van zaken die de ont wikkeling van een eigentijdse ge loofsbeleving en een mondig ge- loofsdenken binnen deze kerk in gevaar brengt". De vergadering toonde zich teleurgesteld in de rooms-katholieke kerk, men in de overtuiging leefde, dat deze een meer tolerante koers was gaan volgen. Vaccineren tegen polio verraadt geen gebrek aan vertrouwen op Gods voorzienigheid. De bijbel se gegevens die tegen vaccinatie worden aangevoerd, worden ver keerd uitgelegd. Dit schrijven de hoogleraren dr. J. Douma uit Apeldoorn en dr. W. H. Velema uit Apeldoorn in een advies aan staatssecretaris Veder-Smit van Volksgezondheid en Milieuhy giëne. Zij had hen daarom in 1978 gevraagd. Vaccinatiedwang wijzen de beide hoogleraren af. Tijdens de polio-explosie in 1978 bleven de schadelijke gevolgen van beperkte aard en juist dan moeten zaken als gewetensvrij heid zwaar wegen, aldus de hoogleraren. Het tot andere ge dachten brengen van bestrijders van vaccinatie moet met rustige voorlichting gebeuren en niet met geweld. „Missie voor de jaren 80" is de titel van een brochure ten dienste van gesprekken in parochies en deke naten. Zij is gisteren verschenen en aangeboden aan kardinaal Wil- lebrands, voorzitter van de Neder landse Missieraad. Het initiatief is genomen door de Pauselijke Mis siewerken in Den Haag, die een werkgroepje belastte met de vraag om de brief van de bisschoppen uit 1974 („Een nieuw missionair tijd perk") opnieuw onder de aandacht te brengen, samen met het Ro meinse document uit 1975 „De evangelisatie van de moderne we reld". In vier hoofdstukken wor den in de brochuren enkele passa ges uit beide stukken naast eigen tijdse voorbeelden van evangelisch getuigenis gezet. Bij elk onderdeel is een vraag toegevoegd voor ge sprek. Volgens informatie, binnenge komen bij de Evangelische Pres- sedienst in Frankfort, heeft het bezoek van de paus aan Polen geleid tot een verslechtering van de betrekkingen tussen de rooms-katholieke kerk en de protestantse minderheidskerken in het land. Reeds op de eerste dag van het bezoek hebben ka tholieken in Baranowa de pro testantse kerk bezet. Zij plaat sten een Mariabeeld en een ade laar met een kroon. Ook in okto ber werd een kerk bezet en wel in Spychowo. Toen de lutherse predikant en de kerkgangers het kerkgebouw wilden verla ten, nam een groep mensen, on der wie een priester, hen de sleu tel af, drong de kerk binnen, plaatste een altaar en sloot de kerk voor de ogen der luthera nen. De kerk wordt sindsdien door de (-ooms-katholieken ge bruikt. Voor het begin van elk jaar gaan het rijk, de provincies en de gemeenten praten over hun financiële :|I situatie. Bij het rijk gebeurt dat vooral in de Tweede Kamer (de „algemene beschouwingen"), bij de provincies in provinciale staten en bij de gemeenten in de gemeenteraad. Al deze mensen in deze besturen zijn door gekozen. Logisch eigenlijk, want het is tenslotte ook üw geld waar ze - straks, maar ook de rest van het jaar - over praten en beslissen. In deze publikatie gaat het vooral over de plannen van de provincie Zuid-Holland voor 1980. En wat il die plannen kosten. Maar eerst even iets an ders. De provincie. Wat is dat? De provincie is „het stukje overheid" tussen het rijk en de gemeenten. Het bestuur van de provin cie bestaat uit provinciale staten (83 door u geko zen leden), gedeputeerde staten >(het dagelijks bestuur, in Zuid-Holland acht mensen) en hun voorzitter, de commissaris der koningin. De elf provincies van ons land moeten elk jaar heel wat werk verzetten. Een paar belangrijke ta ken van een provincie zijn de ruimtelijke ordening (het maken van streekplannen), milieubeheer, recreatie, volksgezondheid, culturele zaken, ver keer en vervoer (waaronder het uitbreiden van het fietspadennet), vaarwegen, gemeentelijke herin delingen en het toezicht op de gemeentefinan- ciën. Allemaal zaken, die erg veel geld kosten. Eén vierkante meter fietspad, om een enkel voor lid te noemen, kost vaak al zo n 250. Dat is ruim zes ton per kilometer fietspad! De begroting. Of: wat moet eerst? Eén keer per jaar zet ook de provincie Zuid-Hol land onder elkaar, wat er het afgelopen jaar is uitgegeven. Plus wat de plannen zijn voor het "olgend jaar, en hoeveel geld daarvoor be schikbaar is. Al deze plannen staan in de begro ting. Welke plannen er volgend jaar uitgevoerd gaan worden bepalen de leden van provinciale staten. Clw vertegenwoordigers bij de provincie, zoals gezegd. Wantzfj bepalen wat er uitgegeven mag worden. En waaraan. Er zijn altijd veel meer wensen dan waarvoor geld beschikbaar is. Er moet dus steeds een keuze worden gemaakt: wat moet eerst, en wat kan nog wel even wachten? Zoiets beslisje niet eventjes in een paar minuten. Mee, provinciale staten gaan er ook dit jaar maar liefst vier volle dagen voor zitten, vier „begrotingsdagen", zoals dat heet U kunt daar ook bij zijn. Hoe en wanneer kunt u elders op deze pagina lezen. Enkele (begrotings)djfers De begroting bestaat uit twee vrij dikke boeken. Het dikste van die twee bevat vrijwel alleen maar cijfers. Geen boek dus dat je voor het slapen gaan nog even inkijkt Maar dat hoeft ook niet Enkele cijfers uit de begroting voor 1980 kunt u hieronder vinden. Voor de meer geïnteresseer den geeft de provincie gratis een speciaal boekje uit met een samenvatting van de gehele begro ting. Dit boekje kunt u aanvragen bij Bureau voorlichting van de provincie (070-264111). De echte liefhebbers kunnen in het provinciehuis in Den Haag de gehele begroting komen inzien, of zelfs een exemplaar aanschaffen. En dan nu de beloofde cijfers. Zuid-Holland heeft ruim drie miljoen inwoners. In 1980 is de provincie van plan bijna 300 miljoen gulden te gaan uitgeven: zo'n 100 gulden per Een vergadering van de Staten van Holland In 1651 in de Ridderzaal op het Binnenhof. In die tijd had de prc*inde nog niet de beschikking over 300 miljoen per jaar... De belangrijkste bron van inkomsten is het Pro vinciefonds. Dit is een pot van het rijk, gevuld met belastinggeld, waaruit elke provincie volgens een bepaalde verdeelsleutel een bedrag krijgt Voor Zuid-Holland is dat volgend jaar bijna 127 mil joen. Daarnaast krijgt de provincie van het rijk nog eens 104 miljoen, maar dit bedrag moet Zuid-Holland aan bepaalde zaken besteden (zoals: bescherming waterstaatswerken in oor logstijd, civiele verdediging, muskusrattenbe- strijding, wegen). De belangrijkste „doeluitke ring" is die voor het onderhoud en de uitbreiding van het provinciale wegennet Voor de - ver plichte - uitvoering van enkele wetten ontvangt de provincie nog eens enkele miljoenen (Wet inzake de luchtverontreiniging, Afvalstoffenwet. Wet op het openbaar bibliotheekwerk e.d.). Dit is een publikatie van de provincie Zuid-Holland Tekst: Bureau voorlichting Vormgeving: Edvard Pfeiffer/Bert Osborne Provinciehuis. Koningskade 1. 2596 M Den Haag Telefoon: 070-264111 De uitgaven: in grote lijnen Bijna 90 miljoen gulden gaat op aan salarissen en sociale lasten van ambtenaren. Daarbovenop komt nog eens 11 miljoen, nodig voor de huis vesting van het provinciale apparaat Per „beleidsterrein" geeft Zuld-HoQand vérder uit aan: - algemeen bestuur (statenleden, toezicht gemeentebesturen e.d.): 27 miljoen - openbare orde en veiligheid 6 miljoen - verkeer en vervoer (aanleg, onderhoud) 136 miljoen -waterhuishouding 10 miljoen - milieubeheer 30,5 miljoen - welzijn 38 miljoen - ruimtelijke ordening en volkshuisvesting 25 miljoen - recreatie 17 miljoen - economische en agrarische zaken 3 miljoen - overige, waaronder onvoorziene uitgaven 6 miljoen bent altijd van harte welkom in het Zuidhollandse provinciehuis aan de Koningskade 1 (hoek Zuid-Hol- landlaan) in Den Haag. Om een vergadering bij te wonen, een tentoonstelling te bezichtigen of vragen te stellen. Veel mensen komen-ook vaak per groep-gewoon maar eens het gebouw van binnen bekijken; en dat is zeker de moeite waard! (Belt u even voor een afspraak, als u met een groep komt?) Vergaderingen: altijd openbaar Eén keer per maand komen de 83 leden van provinciale staten bij elkaar in het provinciehuis: de statenvergadering. Tussendoor vergaderen de commissies uit provinciale staten. Elke commis sie - er zijn er zestien, die allemaal bestaan uit „specialisten" op een bepaald terrein - houdt zich bezig met een bepaald gedeelte van het gehele beleid. Ze bereiden eigenlijk de maandelijkse statenvergadering voor. Er zijn commissies voor agrarische aangelegenheden, algemene be stuurlijke aangelegenheden, culturele aangele genheden, sociaal-economische zaken en ener gievoorziening, gemeentefinanciën, inspraak en voorlichting, milieubeheer, monumentenzorg en molens, personeelsbeleid en organisatie, provin ciale financiën, recreatie, natuurbescherming en landschapszorg, ruimtelijke ordening, sociale aangelegenheden, verkeer, volksgezondheid, en waterhuishouding en waterschappen. Al deze vergaderingen kunt u bijwonen, als u dat wilt De meeste ervan vinden plaats in het provin ciehuis. Vooraf kunt u de agenda voor zo'n verga dering aanvragen bij Bureau voorlichting. Daar kuntu ook zaken als vergaderdata, samenstelling van de commissies e.d. te weten komen. Eén keer per maand plaatst de provincie in diver se kranten een advertentie, waarin al de verga derdata staan, kunt de commissie tijdens een vergadering ook iets vragen, of vertellen: u heeft daar spreekrecht De begroting staat vier dagen centraal Een mooie gelegenheid voor een bezoek aan het provinciehuis is misschien de behandeling van de begroting voor 1980 op 29 en 30 november en 7 en 14 december. Wat die begroting inhoudt kunt u elders in deze publikatie lezen. De begrotingsbehandeling begint op deze vier dagen om 10.00 uur 's morgens. Metals de „ge wone", maandelijkse provinciale statenvergade ringen. Gratis informatie ligt klaar Over diverse onderwerpen heeft het Bureau voorlichting van de provtnde voorlich tingsfolders. Zo is er een samenvatting van de begroting 1980, en er zijn folders over wat de provlnde doet, het provlndale beleid en de recreatie, om enkele voorbeelden te noemen. Al dit informatiemateriaal ls gratis verkrijgbaar, u kunt het komen halen, of u krijgt het toegezonden als u opbelt of een brieije schrijft. Trouwens, alle Informatie over de provlnde kunt u bij het Bureau voorlichting krijgen: niet alleen over vergaderingen en agenda's, maar ook over streek- en bestem mingsplannen, recreatiemogelijkheden, de politieke partijen In provlndale staten.te veel om hier allemaal op te noemen. Het adres ls: Koningskade 12596 AA Den Haag, telefoon 070-264111.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1979 | | pagina 9