^DA-fractie staat kritisch
egenover sociale kortingen
I
Vrijwilligersbanh boekt succes
tveede nationale
chthaven tot jaar
•00 van de baan
Britse fregatten op bezoek
[org om afnemende animo
mdverzorging op school
Jsze maand geen vorst
er van betekenis
5^
Vermoedelijk brein
„stelende zusjes"
gearresteerd
Kinderbescherming
huiverig voor
functie-onderzoek
Iraakse diplomaat Taib
verkeerde in levensgevaar
ftzidócSouta/rit
Openheid
en kernenergie
Een arbeider
is ook een mens
NENLAND
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 23 NOVEMBER 1979 PAGINA 12
Van onze parlementaire redaktie)
IAAG Het CDA gaat lang niet op
inten akkoord met het onlangs door
er Albeda (Sociale Zaken) ingediende
itwerp dat de sociale uitkeringen
r snel wil laten stijgen en voor de uit-
strekkers een „solidariteitsheffing"
ioort premiebetaling) wil invoeren,
ijkt uit het voorlopig verslag over dit
itwerp, dat door de Tweede Kamer in
ste week van december wordt behan-
)e VVD gaat er wel mee akkoord.
De CDA-fractie legt veel nadruk op het feit dat
de bestaande uitkeringstrekkers in de loop der
jaren aan hun inkomensniveau gewend zijn ge
raakt. Bovendien vindt deze fractie dat de op
brengst van de nu voorgestelde maatregelen (op
den duur meer dan een miljard gulden) niet al
te veel gewicht in de schaal moet leggen. Het
CDA legt vooral de nadruk op het aspect van
de redelijkheid van de voorgestelde aanpassin
gen in de berekening van de sociale uitkerin
gen en het minimumloon. Een en ander brengt
de CDA-fractie tot een aantal suggesties om een
deel van de uitkeringen toch maar buiten de
voorgestelde correcties te houden, zodat in de
praktijk die uiteindelijk doorgevoerde vermin
dering minder groot zal uitvallen. Dit heeft ook
een minder grote bezuiniging tot gevolg.
De VVD steunt het kabinetsvoorstel op vrijwel
alle punten. Hier en daar willen de liberalen
zelfs verder gaan. Zij vinden bijvoorbeeld dat
de doorwerking van verschillende toeslagen in
cao's waar de uitkeringen en het minimumloon
van worden afgeleid, voor eens en voor altijd
ÏTIENHOVEN
JFT VOORTBESTAAN
en onzer verslaggevers)
HAAG Voor het
weeduizend heeft Ne-
d geen behoefte aan
reede Nationale Lucht-
De bestaande vlieg-
I moeten dan wel in
k blijven. Dat geldt
or de luchthaven van
■dam, zo staat in het
_jurschema burger-
aart dat minister Bee-
van Blokland, samen
itaatssecretaris Smit-
heeft opgesteld.
;ering wil op Schiphol
korte termijn de zg. ge-
s vierde baan aanleggen
geluidshinder ter plaat-
verminderen. Tevens
e hoofdbaan van Schip-
rden verlengd.
tweede nationale lucht
haven er na 2.000 toch komt,
vinden de bewindslieden dat
deze in de Markerwaard gesi
tueerd moet worden. Het kabi
net is het er echter nog steeds
niet over eens of deze polder
wel of niet moet worden
Üe beslissing om het vliegveld
Zestienhoven bij Rotterdam
open te houden, is in strijd met
de wens van het Rotterdamse
gemeentebestuur die de grond
voor woningbouw wil bestem
men. Het kabinet is echter van
mening dat Zestienhoven voor
de kleine luchtvaart niet
gemist kan worden.
De PvdA heeft zich in een
eerste reactie teleurgesteld ge
toond over de plannen, omdat
deze volop ruimte geven aan
een „onbgrense groei van het
luchtverkeer".
Aan de Oostelijke Handelskade in Amsterdam zijn gisteren twee Britse fregatten, de
Cleopatra en de Amazone, afgemeerd. Zij brengen een informeel bezoek van vijf da
gen aan de hoofdstad.
buiten beschouwing gelaten moeten worden.
Voor dit jaar heeft het kabinet dat ook voorge
steld. Het gaat dan om de toeslagen uit de
bouwcao en de uitzendcao. In de ogen van het
kabinet is dit echter een eenmalige maatregel.
Het wel laten doorwerken zou de schatkist dit
1'aar meer dan een miljard gulden hebben ge
tost en dat geld is er gewoon niet. In de toe
komst wil het kabinet de doorwerking van deze
toeslagen in de uitkeringen en het minimum
loon wel weer laten plaatsvinden, iets waar de
VVD het beslist niet mee eens is.
Isolatie-programma
moet omgebogen
naar huurwoningen
ARNHEM (ANP) De
Verenigde Gasbedrijven in
ons land (Vegin), vinden
dat in het kader van het na
tionale isolatie-programma
meer aandacht moet worden
besteed aan huurwoningen.
Momenteel is niet meer dan
éénvijfde deel van de subsidie
aanvragen voor woning-isola
tie afkomstig van de eigenaren
van huurwoningen. De ove
rige aanvragen komen van ei
genaars-bewoners. Het „eigen
woning"-bezit maakt slechts
vier procent uit van het totale
woningbestand. Tijdens een
voorlichtingsbijeenkomst in
het Provinciehuis in Arnhem
sprak het hoofd van de afde
ling informatie van de Vegin,
de heer C. Brero, er zijn
vreugde over uit dat de doel
stelling van het isolatie-pro
gramma, te weten de isolatie
van 200.000 woningen per jaar,
in 1979 ruim zal worden ge
haald. Hij zette vraagtekens
achter de huidige tendens om
de traditionele verwarming
sinstallaties te vervangen door
centrale verwarming, een sy
steem dat méér energie vergt.
RECHT (ANP) Het hoofdbestuur
I de Nederlandse Maatschappij tot Be-
Jiering der Tandheelkunde maakt zich
■en over het teruglopen van het aantal
peren dat deelneemt aan de schoöl-
pverzorging.
-voorzitter A.J.C. Schoenmaker zei van-
Utrecht op de algemene vergadering
de maatschappij dat als de schooltandver-
ing ten onder zou gaan, de structuur ver-
EDIJK (ANP) Tot december zal ons land gevrij-
blijven van vorst van enige betekenis. Aldus de voor-
ig van weerman Hans de Jong in Gorredijk, die ver-
ntstateert dat november na een rustige en zeer misti-
weer op wat wisselvalliger golflengte zit.
d tot tijd zal er het komende weekeinde wat regen vallen,
ld blijft tussen een depressie boven Zuid-Skandinavië en
ge-drukgebied ten westen van Portugal in de westhoek,
ie kant wordt lucht aangevoerd met ongeveer normale
^temperaturen: acht tot negen graden. Een volgende de-
midden op de oceaan belooft in de eerste helft van de
le week deze lijn door te trekken. Opvallend zijn tijdens
lopen rustige periode de luchtspiegelingen geweest, voor-
:baar bij de zeekant. Daardoor zag men vanaf de wadden-
in plotseling de rode daken van dorpen aan de vaste wal
de dijk uirijzen. De spiegelingen waren mogelijk doordat
insvlak van een koude luchtlaag en een warme daarpn-
igeerde als een natuurlijke spiegel.
dwijnt voor een georganiseerde aanpak van
het tandheelkundig gezondheidsprobleem bij
de jeugd. Hij bracht de afnemende belangstel
ling ondermeer in verband met een verande
ring in het gedragspatroon van jonge ouders.
Deze zouden er in toenemende mate de voor
keur aan geven hun spruiten te laten behan
delen door zelfstandig gevestigde tandartsen.
Schoenmaker drong aan op onderzoek hier
naar en zonodig aanpassing van de school-
tandverzorging aan deze nieuwe tendens.
LT-KNMI - Een front
scheiding vormt van
«ucht en lucht afkom-
i het vasteland van Eu-
8wond zich vanochtend
Scandinavië, de Noord-
de Britse Eilanden. Het
twee systemen boven
een diepe depressie
oor de kust van Noor-
en een hogedrukgebied
in de kern "vanochtend
Dit front trekt
ht en morgenochtend
land naar het oosten
ergezeld van regen en
ing.
voorbijtrekken ervan
morgen drogere lucht
oerd waarin een wisse-
bewolking voorkomt.
>r zijn later op de dag
opklaringen mogelijk,
i de dan aangevoerde
3 nstabiel van opbouw zo-
jkoopxf een bui mogelijk is.
uuHfliddagtemperaturen dje
kunnen worden, zul-
ip jeveer 8 graden bedra-
n waarde die voor deze
het jaar normaal is.
Idheid van gisteren
Apotheker Assen
vrijgesproken
ASSEN (ANP) De recht-
bank in Assen heeft van
morgen de 35-jarige apothe
ker Sjoerd R. vrijgesproken
van het hem ten laste geleg
de toebrengen van zwaar li
chamelijk letsel. Ook de af
levering van geïnfecteerd in
fuus, waarvan hij werd be
schuldigd, achtte de recht
bank niet bewezen.
R. was als apotheker verbon
den aan een ziekenhuis in As
sen toen in maart van het vo
rig jaar aan tien operatiepa
tiënten een geïnfecteerd iin-
fuus werd toegediend. Zij wer
den ernstig ziek en drie van
hen overleden. Twee weken
geleden had de officier van
justitie wegens het aan een an
dere patiënt toebrengen van
zwaar lichamelijk letsel een
gevangenisstraf van acht we
ken geëist.
Volledige rust
voor prof.
Schillebeeckx
NIJMEGEN Prof. dr. E.
Schillebeeckx heeft van zijn
arts het dringende advies ge
kregen volledig rust te hou
den. In verband hiermee heeft
prof. Schillebeeckx alle af
spraken afgezegd, waaronder
zijn spreekbeurt voor gistera
vond in de katholieke univer
siteit van Nijmegen en voor
morgen in verband met de de
monstratie van IKV-Pax
Christi in Utrecht.
Van een grondig onderzoek in
de komende dagen zal afhan
gen of de behandelend genees
heer aan prof. Schillebeeckx
zal toestaan om medio decem
ber naar Rome te gaan voor
het gesprek met drie theologen
van de congregatie voor de ge
loofsleer.
ROTTERDAM (ANP)
De Rotterdamse politie
heeft een man gearresteerd
die ervan verdacht wordt
het brein en de hoofddader
te zijn in de zaak van de
„stelende zusjes".
De zusjes zijn al twee weken
geleden aangehouden en
hebben in de afgelopen vier
jaar volgens de politie voor
meer dan twee ton aan goe
deren uit winkels gestolen.
Zij zouden daarbij zijn gehol
pen door een, inmiddels
eveneens gearresteerde, der
de zuster en een tante.
De man die nu wordt aange-
zien voor de hoofddader is de
33-jarige O.V., een ex-echge-
noot van één van de zusjes,
Rita I. Hij werd gearresteerd
toen hij in Amsterdam een
pakket aanbood ter verzen
ding naar Suriname. Het
pakket bevatte zilveren voor
werpen en huishoudelijke ar
tikelen ter waarde van enige
tienduizenden guldens. Uit
het onderzoek blijkt volgens
de politie dat al eerder goe
deren met gestolen zaken
naar Suriname zijn ver
stuurd.
ROTTERDAM Directies en groepsleiders in tehuizen
voor kinderbescherming zijn nauwelijks bereid mee te wer
ken aan een onderzoek naar hun functioneren. Dit is de con
clusie van drie onderzoekers van de Rotterdamse Erasmus-
universiteit, die proberen na te gaan hoe directies en stafle
den in betrokken instituten werken. Van de 26 kinderhui
zen hebben er niet meer dan twaalf gereageerd en van de
850 groepsleiders slechts 99.
De bekende Rotterdamse criminoloog dr. G. Hoefnagels, die het
onderzoek leidt, vindt dat het kind in bedoelde huizen er recht
op heeft te weten hoe lang het er moet blijven, waarom het er
zit, wat met hem gebeurt na het tehuis en wat de behandeling
inhoudt.
Het is de onderzoekers wel gebleken dat van de ondervraagde
groepsleiders eenderde geen gespecialiseerde cursus heeft ge
volgd. Daardoor rijst de vraag of deze leiders wel de nodige the
oretische kennis bezitten. „Het hebben van ideele motieven al
leen is voor dit werk onvoldoende", aldus de onderzoekers.
DEN HAAG De diplo
maat uit Irak die vorige
maand asiel aanvroeg in Ne
derland deed dat omdat hij
in levensgevaar verkeerde.
De regering van Irak was
activiteiten op het spoor die
hij eerder had ontwikkeld
voor de Patriottische Vere
niging van Koerdistan. De
identiteit van de diplomaat
is gisteren bekend gemaakt.
Het is Muhammad Taib, zelf
Koerd en als tweede secreta
ris aan de ambassade belast
met handels- en consulaire
aangelegenheden.
Taib gaf gisteren een perscon
ferentie, waarop zijn advocaat
mr. Van Bennekom verklaar
de dat hem inmiddels de zg. B-
status als vluchteling is ver
leend, waardoor uitwijzing
niet meer mogelijk is. Taib zelf
heeft tot nu toe ondergedoken
gezeten. Hij is de eerste Koer
dische diplomaat uit Irak die
ooit ergens politiek asiel aan
vroeg. Het PvdA-kamerlid
Harry van den Berg heeft hem
gisteren geïntroduceerd in de
vaste kamercommissie voor
buitenlandse zaken. Van der
Berg wees er op dat de Iraakse
regering mogelijk consequen
ties trekt uit een positieve
waardering van de asielaan
vraag. In Nederland verblij
ven enkele tientallen Koerdi
sche vluchtelingen.
GETUIGE
PROCES BRUINS:
Graf broers
Sleutelberg
in Delfzijl
DELFZIJL (ANP) Vol
gens een getuige in het pro
ces tegen Siert Bruins, de ge
schiedenisleraar Jacob Bot-
tema uit Delfzijl, heeft de
Nederlandse justitie steeds
op verkeerde plaatsen ge
zocht naar het graf van de
aan het eind van de oorlog
vermoorde joodse broers
Sleutelberg.
Een uitgebreid privé-onder-
zoek heeft Bottema tot de con
clusie gebracht dat de broers
Meijer en Lazarus Sleutelberg
in de nacht van 25 op 26 april
1945 zijn doodgeschoten in een
loopgraaf of schuttersput in
Delfzijl, vlakbij het joodse
kerkhof. Op die plaats is tot
nu toe niet gezocht. Hij is tot
deze bevindingen gekomen na
gesprekken met o.a. de van de
misdaad verdachte Siert
Bruins. Deze heeft aan Botte
ma zijn medewerking gegeven
omdat hij meent dat hij zo kan
aantonen dat hij de broers niet
heeft vermoord. Overigens
zien de Nederlandse en West-
duitse autoriteiten (Bruins
staat met zijn toenmalig SD-
chef in het Westduitse Hagen
terecht) weinig voor een zoe
kactie in Delfzijl, omdat „wat
Bottema beweert allemaal the
orie is". De heer Bottema is
zijn onderzoek begonnen op
verzoek van de zuster van de
gebroeders Sleutelberg.
STEENWIJK (ANP) Werklozen, die
actief zijn bij een vacaturebank voor
vrijwilligers, tonen zeker niet minder
bereidheid om een hun aangeboden, be
taalde baan te accepteren.
Integendeel,
het doen van vrijwilligerswerk heeft
juist een positieve invloed op de herin
schakeling in het arbeidsproces en op
de arbeidsgeschiktheid.
Tot deze conclusie komt de Stichting Vrij-
willigersvacaturebank Steenwijk en om
streken, die in het eerste jaarverslag de
balans opmaakt van de achttien maanden
waarin zij nu functioneert. De bank helpt
werklozen, arbeidsongeschikten en huis
vrouwen die maatschappelijk actief willen
worden aan onbetaald werk bij uiteenlo
pende organisaties. Tussen augustus 1978
en september 1979 waren er 92 vrijwilli
gers ingeschreven, onder wie 46 werklo
zen. Van hen werden er achttien weer in
het officiële arbeidsproces opgenomen. In
het jaarverslag wordt ertegen geprotes
teerd dat een vrijwilliger ten alle tijde en
om de meest onduidelijke redenen weer
van zijn onbetaalde baan ontheven kan
worden. De rechten van een vrijwilliger
zouden in een contract omschreven moe
ten worden, aldus het verslag.
Het blijft zo en het is niet anders: in kerncentrales doen
zich heel wat incidenten voor, grote en kleinere, en de on
rust mede daarover is niet gering. Dat is een vaststaand gege
ven, waar de politiek niet omheen kan. Ook niet die politie
ke groeperingen, die vanuit zichzelf weinig moeite hebben
met uitbreiding van de toepassing van kernenergie.
Want het op grote schaal invoeren van een technologie
die maatschapelijk niet of nauwelijks wordt aanvaard, houdt
grote risico's in. Daarmee doelen we niet op veiligheidsrisi
co's, zoals die kennelijk aan uitgebreide toepassing van kern
energie nog steeds kleven, maar op risico's voor de democra
tische samenleving als zodanig. Belangrijke zaken kunnen en
mogen'nu eenmaal niet worden doorgedrukt ondanks veel
verzet; op termijn wordt daarvoor onherroepelijk de reke
ning gepresenteerd.
Het is daarom van het grootste belang, dat zoveel mogelijk
feiten over het functioneren van kerncentrales op tafel ko
men. Zelfs de indruk mag niet ontstaan dat er belangrijke
feiten worden weggemoffeld terwille van de maatschappelij
ke aanvaarding van kernenergie. Terecht heeft daarom de
Tweede Kamer meer informatie gevraagd ten behoeve van
het kamerdebat over de gebeurtenissen rond de kerncentrale
in Harrisburg.
DAARBIJ moet echter ook een andere kant van de zaak in
het oog worden gehouden. De toepassing van kernenergie is
een uiterst gecompliceerde materie. Wanneer onderdelen
van rapporten en verklaringen uit hun verband worden ge
rukt en verkeerd worden geïnterpreteerd, dan schuilen daar
ook grote gevaren in. In deze kwestie moeten deskundige
voor- en tegenstanders elkaar met open vizier tegemoet tre
den.
Hij heette Van Zaanen en hij draaide elke dag tussen half
negen en vijven vierduims bouten vast aan trucks zonder
oplegger, die ze op een lopende band langs zijn stoeltje
schoven. Na zestig bouten at hij doorgaans een boterham
(de eerste dagen van de week belegd met de vleeswaren
die van de zondag waren overgebleven; de overige dagen
met kaas of zoetigheid) en na tachtig bouten dronk hij
koffie uit zijn plastic thermosfles. En zo tussen de honderd
en honderdentien wilde hij graag een shaggie draaien, want
daar had hij dan net behoefte aan.
Zo miste hij natuurlijk gelijk vijftien bouten, maar die
worden dan wel door de tussenhandel vastgedraaid. Daar
had hij geen zorgen over. En anders viel zo'n berijder maar
eens flink op zijn smoel. Dat kon ook geen kwaad. Het was
al ongehoord dat men voor die prijs een paar bouten
vastgedraaid kreeg.
's Middags at hij het brood dat in de trommel was
overgebleven op in de frisse kantine. Hij had nog nooit
anders gewerkt dan in zaken met frisse kantines. Daar kon
je toch mooi aan zien dat er tegenwoordig een hoop
gedaan wordt voor de arbeiders.
Moest je bijvoorbeeld de toiletten eens zien. Stuk voor stuk
tot schouderhoogte betegeld en overal een wasbak met
een handdoek aan een rol, die het bijna nooit deed. Maar
hij bedoelde maar.
Hij kende zelfs een zaak met warm en koud stromend water
in de toiletten. Maar daar werden weer geen kroketten en
saucijzenbroodjes in de middagpauze geserveerd. En dat
trok de vergelijking vanzelf weer recht.
Toch heeft hij het er eens serieus met zijn vrouw over
gehad, of hij ook niet in die zaak zou gaan werken. Maar ze
zei: „Als je blijft waar je nou bent Kees, ben je ruim een
half uur eerder thuis en dan kun je, als je dat per se wilt, je
handen dertig minuten onder de warme kraan houden. En
daar was ook veel voor te zeggen geweest. Nee, hij had het
best getroffen met zijn vrouw.
En dan was er natuurlijk nog de grammofoonmuziek. Niet
de hele dag natuurlijk, maar op gezette tijden. Wat dat
inhield wist hij niet precies, maar hij nam aan dat het tijden
waren, die boven op het kantoor door een van de chefs in
elkaar werden gezet. Een soort mecanodoos dus.
En ook daarover had hij geen klachten, want volgens hem
had de fabriek hele redelijke gezette tijden. Het kon
natuurlijk altijd nog beter. Maar daar besliste hij gelukkig
niet over. Dat was een zaak voor de vakbond.
Soms stond zijn hoofd trouwens niet naar dat soort muziek.
Hij had de laatste jaren wat last van zeurende koppijn en
als er dan pal boven hem duizend leden van het Fischer
Koor de muil open deden, dansten de sterren voor zijn
ogen.
Hij begreep overigens best dat de directie met zulke
privézaken geen rekening kon houden, want die had de
handen al meer dan vol aan het vasthouden van de grote
lijn. Kort geleden had de jonge meneer Jo nog een huis
geopend, waar je voor een krats veertien dagen per jaar
kunt verpozen. Voor 245 gulden kreeg je niet alleen een
kamer die zeker zo fris was als de kantine, maar ook nog
twee keer per dag warm eten. En als je toevallig trek had
om nog eens aardappelen op te scheppen, was er niemand
die zei: „Ho vader, dat kan niet". Nee, dat was niet
kinderachtig aangepakt.
Het was alleen jammer dat je in je vakantie weer al die
mensen zag, voor wie je juist op vakantie was gegaan om
ze een tijdje niet te zien. Daarom kwam de jonge meneer Jo
er waarschijnlijk ook nooit. Voor de rest was het een prima
huis, moest-ie zeggen.
En de oude meneer Jo had toch maar gezorgd, dat er een
doctorandus was gekomen, aan wie je je moeilijkheden kon
voorleggen. Het was een jonge man van even in de dertig,
die zo te zien zelf geen moeilijkheden had, maar hij
luisterde toch geduldig naar je, al stond je een kwartier
tegen hem aan te klagen.
Hij was zelf ook eens op het spreekuur geweest en toen
had de doctorandus hem aangekeken en gezegd: „U moet
maar zo denken meneer Van Zaanen: een arbeider is ook
een mens". Op dat moment had hij de tranen in zijn ogen
gekregen. En daar schaamde hij zich niet eens voor. Die
man wist dus precies waar de schoen wrong.
In de eerste verwarring had hij geen woord kunnen
uitbrengen, maar toen de doctorandus maar bleef
glimlachen had hij al zijn moed verzameld en gefluisterd:
„Zou ik dan misschien ander werk kunnen krijgen meneer
Van Drunen. Want als ik die vierduims bouten aandraai,
heb ik zo'n moeite om me echt mens te voelen".
Van Drunen had beloofd dat hij de zaak zou bekijken. En
dat was nou alweer ruim een half jaar geleden. Elke dag
ging hij naar de fabriek en wachtte hij het telefoontje af van
de jonge meneer Jo.
In afwachting van dat moment draaide hij blijmoedig zijn
bouten vast. Want hij wist immers dat er boven op het
kantoor aan de zaak gewerkt werd. En dan geeft het geen
pas om er naar te gaan informeren. Toevallig kon de jonge
meneer Jo dat zelf wel af.
Het ging hem trouwens geen moer aan ook.
