Blunt verdedigt zi jn
Russische contacten
5
Kaunda mobiliseert
Zambiaanse leger
Hoogspanning in Bonn
bij bezoek Gromiko
m
M
Khomeiny laat Carter geen ruimte voor diplomatie
Franse aanval te
verwachten op
Europarlement
rak wil gebruik van „oliewapen'
Prijsverhogingen oorzaak
van rellen in Jeruzalem
lUITENLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 21 NOVEMBER 1979 PAGINA 11
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN De pas ontmaskerde ge
wezen Sovjet-spion, kunsthistoricus
Anthony Blunt, heeft het dagblad
The Times beloond voor de hoffe
lijkheid waarmee het hem behan
deld heeft, sinds de Britse koningin
hem donderdagavond zijn ridderor
den ontnam omdat hij haar vertrou
wen geschonden had. De Times is
hem beleefd en zelfs eerbiedig pro
fessor Blunt blijven noemen. Ook is
deze krant praktisch onmiddellijk
de spreekbuis geworden van Blunt's
talrijke artistieke en academische
vrienden.
Anthony Blunt een grote, statige man
heeft gisteren een eerste interview toegestaan
aan adjunct-hoofdredacteur Louis Heren van
de Times. In een conferentiekamer op de ze
vende verdieping van het Timesgebouw aan
de Gray's Inn Road in Londen kwamen ver
volgens twee radio- en televisiereporters en
ook een verslaggever van het binnenlandse
persbureau Press Association dat geëxploi
teerd wordt door Britse kranten, aan de
beurt. n
In zijn interviews heeft Blunt toegegeven, dat
zijn spionagewerk voor de Russen een grote
vergissing is geweest. Toch schijnt hij er zich
niet over te schamen, mede omdat de Sovjet-
Unie en Engeland tijdens het grootste deel
van de oorlog bondgenoten waren. Hij zegt,
dat zijn homofiele vriend Guy Burgess hem
in de helft van de jaren dertig ertoe gebracht
heeft Sovjet-spion te worden.
„In die tijd", aldus Blunt, „leek het commu
nisme de enige betrouwbare beweging tegen
•het gehate fascisme. Wij waren toen jonge
idealisten. Pas later, toen ik Rusland beter
leerde kennen, begon ik mijn vergissing in te
zien, maar toen kon ik mijn vrienden niet
meer in de steek laten". Volgens hem werden
de bekende Sovjet-spionnen Burgess, Macle
an, Philby en hijzelf niet gerecruteerd in
Cambridge, waar zij gestudeerd hadden.
Anthony Blunt ontkent dat hij het was, die
Burgess en Maclean in het begin van de jaren
vijftig waarschuwde voor een komende ar
restatie en ontmaskering. Dit beruchte twee
tal is tijdig naar Moskou gevlucht, maar Blunt*
bleef in Engeland. Sinds 1945 had hij geen
Britse informatie meer doorgegeven aan de
Russen. Zijn laatste contact met Moskou da
teert van 1951.
Toen de Sovjets hem bevel gaven om ook
naar het Oosten te vluchten, besloot Blunt
niet te gehoorzamen. Hij beweert, dat hij
•geen werkelijk belangrijke inlichtingen door
gespeeld heeft aan Moskou. Hij werd er trou
wens niet voor betaald. Zijn ondergrondse be
drijvigheid zou ook nooit de dood van Weste
lijke geheime agenten tot gevolg hebben ge
had. Maar Blunt zou wel, vanaf 1964, nuttige
inlichtingen over de Russische geheime dien
sten overhandigd hebben aan de chefs van de
Britse contra-spionage, die ervoor zorgden
dat hij immuniteit kreeg.
Blunt zegt, dat hij altijd naar zijn geweten ge
handeld heeft. Voor hem waren zijn vrienden
belangrijker dan zij vaderland.
Isabella Kortsnoi
Viktor Kortsnoi '9or Kortsnoi
Kortsnoi roept hulp
„groten der aarde" in
AMSTERDAM De tegenwoordig in
Zwitserland wonende Russische scha
ker Kortsnoi heeft gisteren bekend ge
maakt zich tot tal van groten in de we
reld, onder wie de paus en Edward
Kennedy, te hebben gericht met het
verzoek te willen helpen bij de pogin
gen dat zijn vrouw en zoon de USSR
mogen verlaten. De 19-jarige zoon van
Korsnoi is vorige week in Moskou ge
arresteerd, nadat hij was ondergedoken
omdat hij in militaire dienst moet. Met
de vrouw van Kortsnoi zou het ook
niet best gaan. Zij heeft volgens haar
man geen enkel contact meer met de
bevolking, die haar mijdt omdat har
man een „verrader" en een „vijand van
de Sovjet staat is.
ambodjaanse
luchtelingen
ieper
hailand in
\NGKOK Het leger van
ïailand is vandaag begonnen
et het overbrengen van dui
nden vluchtelingen uit Cam-
>dja naar veiliger oorder,
ieer Thailand in. Dit zou
lorden gedaan met het oog op
|n mogelijke uitbreiding van
i oorlog in Cambodja. Het
lat in totaal om 200.000 men-
n. Onduidelijk is nog of de
|euwe kampen waar de ont-
Emden heen worden ge-
cht klaar zijn om in ge-
ik genomen te worden.
In het Cambodjaanse vluchtelingenkamp Sa Kaew rijen vrouwen met hun kinderen zich aaneen in afwachting
van een medisch onderzoek. In het kamp zijn 35.000 slachtoffers van honger en oorlog ondergebracht.
NA AANVALLEN RHODESIE
LOESAKA President Kenneth Kaunda
van Zambia heeft gisteren het leger in staat
van paraatheid gebracht, nadat Rhodesische
commando's de afgelopen dagen een reeks
verwoestende aanvallen hebben uitgevoerd,
die het ingesloten land van iedere doortocht
naar zee beroofd hebben. In een verklaring,
waarin hij zei dat Zambia in een „volledige
staat van oorlog" verkeert, deed Kaunda
een oproep voor materiële en andere vor
men van bijstand aan Zambia en de guerril
lastrijders van het patriottisch front, die
vanuit Zambiaanse bases oorlog voeren in
Zimbabwe-Rhodesië.
Op een persconferentie zei hij verder, dat bij de
aanvallen die sinds oktober met Zuidafrikaanse
steun worden uitgevoerd, twaalf bruggen zijn
verwoest en negen Zambianen om het leven
zijn gekomen.
De Rhodesische premier, bisschop Abel Moezo-
rewa, zei dat er geen bewijzen zijn dat zijn
strijdkrachten sabotage hebben gepleegd op
Zambiaanse bruggen. Hij beschuldigde Kaunda
vervolgens van het najagen van een „zonde
bok" om de aandacht af te leiden van de bin
nenlandse problemen, waarin het land zou ver
keren.
„President Kaunda moet luid en duidelijk ver
teld worden, dat iedere strijdmacht die tegen
ons wordt ingezet, te maken zal krijgen met
strijdkrachten die veel uitgebreider zijn dan hij
in het verleden beleefd heeft", zo waarschuwde
de bisschop.
In zijn pleidooi voor hulp van alle Zambianen,
kondigde Kaunda de intrekking aan van alle
verloven, de mobilisatie van alle mannen met
een middelbare schoolopleiding en de oproep
tot werkelijke dienst van alle gepensioneerde
legerofficieren.
Naar men aanneemt, heeft Kaunda's dramati
sche maatregel als doel, de aandacht van de in
ternationale gemeenschap te vragen voor de
ernstige schade, die de Rhodesische aanvallen
hebben toegebracht aan de Zambiaanse econo
mie.
Door de aanvallen is Zambia momenteel niet
meer via Tanzania en Mozambique met de zee
verbonden, zodat het verarmde land totaal af
hankelijk is geworden van de zuidelijke spoor
wegverbinding door Zimbabwe-Rhodesië.
eng
lat
diplomatieke
■el na voetbal
interland
MONROVIA Inciden-
en tijdens de voetbalinter-
andwedstrijd tussen Sier
ra Leone en Liberie (3-1)
lebben er toe geleid dat de
iiplomatieke betrekkin-
jen tussen beide Afrikaan-
buurlanden sterk be-
toeld zijn. Aanleiding is
ie behandeling van Libe-
supporters, onder
vie een minister, die om-
'ergelopen 'en getrapt
verden door militairen uit
iet gastland.
let zou niet de eerste keer
ijn, dat een voetbalwed-
trijd schade toebrengt aan
nternationale betrekkin-
jen. In 1969 voerden San
lvador en Honduras tien
iagen oorlog na een me-
lingsverschil over een
wedstrijd om de wereld be-
t^lei
92
lar
eg™
bi
kCr
all
eu
Pe
rar<
nelux eens over
andpunten EG-top
IUSSEL De prémiers
n de drie Benelux-landen
n het gisteravond eens ge
n-den over de standpun-
i, die op de Europese top
Dublin (eind van deze
,nd) moeten worden in
tomen ten aanzien de pro*
emen rond de Britse bij-
ige aan de EG-begroting.
ilgens de premiers moet ge-
uik worden gemaakt van
bestaande correctiemecha-
:me en is een niet-gemeen-
ïappelijke oplossing niet
nvaardbaar. Premier van
!t sloot niet uit, dat de drie
iden in Dublin met een ei-
n voorstel komen. Over de
Ier onderwerpen die ter
ke kwamen, de energiepo-
;k en het Europees Mone-
Stelgel (EMS), werden
n mededelingen gedaan. De
e premiers zullen de ove-
Europese regeringen over
tl beraad inlichten.
WASHINGTON/TEHERAN De waar
schuwing van president Carter dat hij mili
tair zal ingrijpen in Iran, wordt in Washing
ton verdedigd met een verwijzing naar het
handvest van de VN. Dit erkent het recht
van de VN-leden zelf, ook militair, op te tre
den uit zelfverdediging.
President Carter heeft evenwel laten verklaren
dat hij nog steeds de voorkeur geeft aan gedul
dige diplomatie met behulp van derde partijen,
zolang dit mogelijk is. In de woorden van Kho
meiny wordt echter weinig diplomatieke speel
ruimte gegeven. De berechting van de Ameri
kaanse gegijzelden zou echter, volgens Was
hington, neerkomen op een flagrante schending
van het internationaal recht, waarvoor Iran
alle gevolgen zou moeten aanvaarden.
Khomeiny zei gisteren dat hij bewijsmateriaal
had dat de resterende gijzelaars spionnen zijn.
President Carter wacht volgens hem een schan
daal als de gijzelaars voor een revolutionair hof
moeten verschijnen. Volgens Khomeiny lijdt
Carter aan dezelfde ziekte als de sjah: Carter
denkt dat de wereld alleen bestaat uit zichzelf
en de mensen om hem heen. Maar de wereld is
een oceaan en zij alleen maar druppels.
Iran viert vandaag overigens het feest van het
aanbreken van een nieuwe eeuw. Gisteravond
was het ook precies een jaar geleden dat de re
volutie een doorbraak bereikte, toen de troepen
van de sjah begonnen te schieten op mensen die
van de daken schreeuwden: „Allah is groot".
Het Iraanse persbureau Pars heeft gisteren een
verklaring ingetrokken dat Iran voortaan zou
weigeren dollars te aanvaarden voor zijn olie.
In een vraaggesprek met de Westduitse radio
heeft minister Bani-Sadr van buitenlandse za
ken verklaard dat zijn land de economische
hulp van West-Europa nodig heeft. De EEG-
landen hebben gisteren Iran te kennen gegeven
dat de gijzelaars moeten worden vrijgelaten. In
Iran verblijven ook nog 70 Nederlanders, en
nog 30 Nederlandse vrouwen die met buiten
landers getrouwd zijn.
BRUSSEL/LONDEN Frankrijk zal waarschijnlijk op de
komende Europese topconferentie in Dublin (volgende
week) een aanval inzetten op de begrotingsbevoegdheden
van het Europees Parlement. Gisteren in de Europese mi
nisterraad kondigde Frankrijk aan in Dublin „de verhou
ding met het Europese Parlement" te willen bespreken.
Frankrijk is niet te spreken over de manier waarop het Eu
ropese Parlement van zijn bevoegdheden gebruik maakt, en
met name over de motie-Dankert, waarmee een deel van de
gelden aan de landbouwbegroting werd onttrokken.
Vorige maand heeft Frankrijk al geprobeerd om in de Europese
begrotingsraad de besluiten van het Europees Parlement terug
te draaien. Dit is niet gelukt door de vastberaden houding van
Nederland.
In Dublin hoeven de Britten niet te rekenen op Franse steun bij
hun pogingen een drastische vermindering van hun EG-bijdrage
te bewerkstelligen. Aan het slot van het bezoek van president
Giscard aan Londen bleken de standpunten ver uiteen te liggen;
zowel Thatcher als Giscard verklaarde, dat als de ander vol
hardt in zijn standpunt, dit het eind van de Europese Gemeen
schap kan betekenen. De Britten zouden in dat geval alle beslui
ten met hun veto's kunnen blokkeren.
RABISCHE TOPCONFERENTIE IN TUNIS
JNIS De tiende topconferentie van de
abische Liga in Tunis is gisteren geopend
et een pleidooi van de Iraakse president
ddam Hoessein voor het gebruik yan „het
lewapen" in een economisch offehsief te-
n „vrienden van Israël".
5 algemene verwachting in Tunis is echter,
t alleen Libië, Zuid-Jemen en de PLO met de
lorstellen voor het gebruik van het oliewapen
Hen instemmen. Meer gematigde landen als
Saoedi-Arabië hebben al laten weten, dit stand
punt niet te steunen. Hoessein zei, dat de Arabi
sche wereld ondanks „de overgave en het ver
raad van Egypte" de strijd met Israël zal voort
zetten. Egypte is overigens niet op de conferen
tie aanwezig.
De topconferentie duurt tot vrij
dag. Verder onderwerpen van gesprek zijn de
toestand in Libanon en verdere strafmaatrege
len tegen Egypte.
Beleidsplan
van regering
Antillen
WILLEMSTAD De vorige
week beëdigde regering van
de Nederlandse Antillen
heeft haar programma be
kend gemaakt. Premier Don
Martina heeft het parlement
een beleidsplan aangeboden,
waarin onder meer staat dat
voor 1983 een beslissing
moet worden genomen over
de toekomstige staatkundi
ge structuur van de zes ei
landen.
In het programma wordt de
wens van de overgrote meer
derheid van de bevolking van
Aruba om onafhankelijk te
worden, erkend.
JERUZALEM De Israëlische politie heeft
gisteren in Jeruzalem honderden Israëliërs,
die demonstreerden tegen de regeringsmaa
tregelen om de inflatie te berperken en te
gen de nederzettingen-politiek, met de wa
penstok en traangas uiteen gedreven. De de
monstranten hadden auto's met stenen be
kogeld en branden gesticht.
De betoging in Jeruzalem was een onderdeel
van de stroom van kritiek, die is geuit op maat
regelen van de minister van economische za
ken: afschaffing van subsidies op belangrijke
produkten en prijsverhogingen voor openbaar
vervoer en energie.
Bij het drie-partijenoverleg over Palestijnse au
tonomie in tel Aviv hebben de vertegenwoordi
gers van Israël, Egypte en de Verenigde Staten
gisteren voortuitgang geboekt. Waaruit die
vooruitgang bestaat, wilde men niet zeggen,
maar in Caïro werd melding gemaakt van de
vorming van een comité van Palestijnse en Is
raëlische burgers, die toezich moeten houden
.op de komende verkiezingen op de Westelijke
Jordaanoever en in de Gaza-strook. De 24 bur
gemeesters in deze gebieden, die zoals bekend
zijn afgetreden uit solidariteit met de met de
portatie bedreigde burgemeester El-Sjaka van
Nabloes, hebben op hem een beroep gedaan zijn
hongerstaking te stoppen.
El-Sjaka drinkt al
vijf dagen alleen water. Intussen heeft premier
Begin verklaard, dat hij zal aantonen dat El-
Sjaka is „opgetreden voor de moordzuchtige
PLO".
bliciteitsorganen en de pragmatische po
litiek van de diplomaten in de conferen
tiesalons.
gerechtvaardigd is. Van Gromiko zullen
zij gedetailleerd willen weten in hoever-
i de indruk juist is dat Moskou ernstig
Het contact tussen Gromiko en de Duitse streeft naar een snellere vooruitgang om
politici vindt op een belangrijk tijdstip de ontspanningspolitiek.
tVan onze correspondent Ami de keelse propaganda van de Russische pu- gemeend als het moderniseringsbesluit
Vree) L* '~~J if
BONN Het vierdaagse bezoek dat
de minister van buitenlandse zaken
van de Sovjet-Unie, Gromiko, deze
week aan de Westduitse hoofdstad r_r 0-m- ~jc .-
brengt (hij komt vandaag in de na- plaats. Het is het eerste na de verrassen- Het feit dat internationale problemen de
middag en vertrekt zaterdagochtend de aankondiging van Brezjnjev in Oost- belangrijkste onderwerpen van gesprek
weer) heeft in Bonn tamelijk hoogge^ Berlijn over een eenzijdige troepenver- zullen zijn tussen de Russische politicus
spannen verwachtingen gewekt, mindering in Europa en het laatste voor en 2Ön Westduitse collega's die in tegen-
Waarnemers achten het namelijk niet de komende NAVO-vergadering in de- stelling tot vroeger, toen er voornamelijk
uitgesloten dat de gesprekken die cember, waarbij de omstreden beslissing bilaterale kwesties en zaken als de status
Gromiko met zijn Duitse collega Ge- zal worden genomen om over te gaan tot van Berlijn op de^ agenda stonden, wijst
nscher en met bondskanselier Hel- 1
muth Schmidt zal voeren, tot een
nieuwe aanzet in de ontspanningspo
litiek en op het gebied van de weder
zijdse wapenbeheersing kunnen voe- tentieel aan het Warschau-Pakt.
ren.
Dit lijkt in tegenspraak te zijn met de
golf van dreigingen en waarschuwingen
die de laatste tijd vanuit Moskou vooral ro
over de Bondsrepubliek stroomde, maar dat de bereidheid van de NAVO om te grond van een toenemend gebrek aan
onderhandelen over een beperking van stabiliteit elders in de wereld en een
de wapensystemen minstens zo ernstig is dreigende energiecrisis.
modernisering van de atoomraketten er volgens politieke waarnemers op
voor de middellange afstand, met een Bet Kremlin Bonn als een steeds belan-
gelijktijdig aanbod tot onderhandelen grijker factor voor de stabiliteit tussen
over de vermindering van het wapenpo- Oost en West beschouwt. Een behoud en
tentieel aan het Warschau-Pakt. versteviging van deze stabiliteit op welk
Dit thema, een van de velen die bespro- gespreksniveau dan ook (Salt III, MBFR,
ken zullen worden, staat ongetwijfgeld de voortzetting van de conferentie van
op de eerste plaats. Schmidt en Genscher Helsinki in Madrid) is des te belangrijker
zullen Gromiko proberen te overtuigen voor beide partijen, tegen de achter
die schijn bedriegt enigszins. Er is altijd
al een verschil geweest tussen de luid-
Westduitse BVD
geeft afluisteren
telefoons toe
BONN De Westduitse in
lichtingendienst heeft giste
ren tegenover een parlemen
taire onderzoekscommissie
toegegeven tussen 1966 en
1975 zonder toestemming
van de minister van binnen
landse zaken de telefoons te
hebben afgeluisterd van
vijf, onder wie linkse en
rechtse, extremisten.
Verleden jaar ontstond in de
Bondsrepubliek een rel toen
bekend werd dat de telefoon
was afgetapt van de kernfysi
cus Klaus Traube. Deze werd
er van verdacht contact te on
derhouden met stradsquerril-
lastrijders. Minister Maihofer
zei toen dat het de enige af-
luisterkwestie betrof. De ver
denking bleek, zoals de rege
ring later toegaf, ongegrond.
Geldboete voor
docent illegale
Poolse
universiteit
WARSCHAU De bekende
Poolse historicus en schrijver
Wladislaw Bartoszewski is gis
teren in Warschau door een
rechtbank veroordeeld tot een
boete van ruim 300 gulden
vooY het geven van colleges
aan de dissidente „vliegende
universiteit". Dit is de naam
voor een reeks colleges en le
zingen door Poolse geleerden
over onderwerpen van politie
ke-, maatschappelijke- en his
torische aard, die in Warschau
en andere steden bij particulie
ren thuis wordt gehouden.
Hoewel de lezingen niet in het
geheim worden gehouden,
worden zij door de autoriteiten
als illegaal beschouwd, omdat
zij meer dan eens in strijd zijn
met de officiële communisti
sche partijleer.
Russische premier
Kosygin is ziek
MOSKOU De Russiche pre
mier Alexei Kosygin is ziek en
er zijn ook geen aanwijzingen
voor wanneer de 75-jarige be
windsman zich na een maand
afwezigheid weer in het open
baar zal vertonen, zo is in Rus
sische en Oosteuropese krin
gen vernomen. Officieel is er
niets bekend gemaakt over
Kosygin's verdwijning. Hij
werd voor het laatst gezien op
17 oktober toen hij de Syrische
firesident Hafaz Assad uitge-
eide deed op het vliegveld
van Moskou.