amer bezorgd
aver loos
atoomalarm"
Prof. Schillebeeckx naar Rome „op
beslissing van geloofsgemeenschap"
Defensie belooft beter overleg met militaire organisaties
kerk
wereld
,De Klokkenberg'
Breda nu officieel
hartcentrum
Lagere resultaten Westland-Utrecht
Sleep-concurrenten
kloppen aan bij
Rotterdam
Rechten van
het Kind
nu in
begrijpelijke
taal
Korte metten
Raad van Kerken
gaat gesprek
aan met
multinationals
INNENLAND
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 16 NOVEMBER 1979 PAGINA 11
EN HAAG De regering is bereid
Tweede Kamer inzicht te verschaf-
in de beveiligingen in het Wester
verdedigingssysteem tegen een on-
cheerste reactie bij een (vermeende)
tnval met atoomraketten. De minis-
rs Scholten (Defensie) en Van der
Jaauw (Buitenlandse Zaken) zegden
t gisteren toe tijdens een interpella-
door de communist Wolff. Deze
ilde informatie over het loze atoo-
alarm eind vorige week in de Vere
gde Staten.
De meeste fracties toonden zich er niet geheel
gerust op, dat de beveiliging in Amerika tegen
een onbeheerste reactie honderd procent is-
.Voor Nederland is deze zaak van direct belang,
omdat er misschien ook binnen zijn grenzen
atoomraketten (voor de middellange afstand)
worden opgesteld. Daarbij rijst uiteraard de
vraag, wie er bevoegd zou zijn de lancering te
gelasten.
Over deze zaak gaan de Kamercom
missies van BZ en Defensie praten met de beide
ministers en daarbij zal dan ook de problema
tiek van een onbeheerste reactie ter sprake ko-
Rotterdam in
beroep tegen
vergunning RAL
ROTTERDAM (ANP) De
gemeente Rotterdam wil in
beroep gaan tegen de be
schikking van de staatsse^
cretaris van verkeer en wa
terstaat, waarin aan Rotter
dam Airlines vergunning
wordt verleend lijndiensten
uit te voeren vanaf het
vliegveld Zestienhoven.
De verantwoordelijke wethou
der, J. Mentink, is van mening
dat deze beslissing in strijd is
met een onlangs door de mi
nister van volkshuisvesting
gedane toezegging. Deze hield
in dat er niets ondernomen
zou worden voordat de Twee
de Kamer het structuurschema
burgerluchtvaartterreinen
heeft behandeld. De gemeente
Rotterdam wil het terrein van
de luchthaven gebruiken voor
woningbouw. Er zouden acht
duizend huizen kunnen wor
den neergezet. Het is binnen
de grenzen van Rotterdam het
enige belangrijke gebied waar
nog op grote schaal woningen
gebouwd kunnen worden.
Demonstratie
tegen
kernwapens
AMSTERDAM (ANP)
Onder het motto „Stop de
atoomraketten" hebben
gisteravond in Amsterdam
rond de drieduizend
mensen een
protestdemonstratie
gehouden tegen de
mogelijke plaatsing van
nieuwe kernwapens in
Nederland. De actie werd
ondersteund door een
groot aantal organisaties,
zoals de NW-jongeren, de
Raad van Kerken en de
plaatselijke afdelingen van
PSP, PPR en CPN. Op het
Beursplein werd een
slotbijeenkomst gehouden,
waar Nico Schouten,
secretaris van het
samenwerkingsverband
„Stop de neutronenbom -
stop de
kernwapenwedloop"een
rede hield.
AO-aanbod
lbatros
|fgewezen
TTERDAM (ANP) Op
i eerste vergadering heb-
i leden van de industrie
ën! FNV gisteravond het
1ste CAO-aanbod van de
ctie van de kunstmestfa-
[ek Albatros-XJKF in Rot-
i afgewezen.
t aanbod behelsde twee ex-
I vakantie-dagen voor ieder-
1 en drie roostervrije dagen
tij voor het personeel dat in
jtontinu-dienst werkt. De
jelopen zomer heeft het pro
fetie-personeel van Albatros
eeveer een week vergeefs
staakt om invoering op ter-
hn af te dwingen van een
[urige werkweek in een vijf-
legendienst. Als het directie-
nbod ook op een vandaag te
uden vergadering wordt
i de hand gewezen is vol-
FN V-bestuurder Piet
en de kans groot dat er
jemaal geen CAO voor 1979
trdt afgesloten en op 1 janu-
I van het volgend jaar de
iO 1980 van kracht wordt.
[aastklus doet
erven werk
itbesteden
HAAG Minister
Aardenne van economi-
zaken heeft de Tweede
ner gisteren meegedeeld
tijdgebrek de scheeps-
■ven RSV, RDM en
SM ertoe gedwongen
feft een deel van het werk
br een order van Shell uit
besteden. Voor de order
pnen de werven aan-
ak maken op overheids-
un ter compensatie van
jliezen.
kamerlid Van der Hek
JdA) interpelleerde de mi
eter gisteren daarover omdat
leen deel van de steun zag
jvloeien aan een vijftal goed
laiende bedrijven die als zo-
iig met de steunregeling
'%r de scheepsbouw niets van
hebben. Shell zal een
1 van de kosten op zich ne-
die deze haastklus met
i mee brengt.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Staatssecretaris Van
Lent (Defensie) gaat proberen het gere
geld overleg met de verschillende mili
taire belangenverenigingen te verbete
ren. Hij deed die belofte gisteren in reac
tie op de ernstige kritiek die de Tweede
Kamerfracties van CDA, VVD en PvdA
hadden geuit op het stroeve functioneren
van het Centraal Georganiseerd Overleg
Militairen (CGOM).
Van Lent zegde de Kamer toe, dat hij de
militaire belangenorganisaties in een zo
vroeg mogelijk stadium bij kabinetsplannen
over militaire aangelegenheden zal betrek
ken. Op die manier kan voorkomen wor
den, dat de organisaties voor voldongen fei
ten worden gesteld, waaraan zij niet of nau
welijks meer iets kunnen veranderen.
Voorts wil de staatssecretaris het CGOM
ontlasten door alleen nog overleg over spe
cifiek militaire zaken te voeren en niet
meer over zaken die van algemeen belang
voor alle ambtenaren zijn.
De algemene zaken betreffende de ambte
naren zal in principe uitsluitend in het
overleg tussen minister Wiegel (Binnen
landse Zaken) en de ambtenarenbonden
moeten worden behandeld. Tenslotte deed
Van Lent de toezegging, dat een werkgroep
voorstellen zal doen om de knelpunten en
frustraties uit het militaire overleg weg te
nemen. Een motie van PvdA en D'66 waar
in werd gevraagd om een onderzoek naar
de klachten over de huidige overlegstruc
tuur achtte Van Lent overbodig.
Een andere motie van PvdA en D'66, met
het verzoek aan de staatssecretaris om voor
april volgend jaar oplossingen te hebben ge
vonden voor de vraagstukken rond de
werk- en rusttijdenregeling voor militairen,
de regeling tot inhouding van huisvesting
en voeding en het functioneel leeftijdsont
slag, leverde de staatssecretaris geen proble
men op.
De PvdA-er De Vriés wilde op verzoek van;
Van Lent een door hem ingediende motie
over de ophefing van vrijstelling van dienst
wegens het bekleden van een geestelijk
ambt nog niet in stemming brengen. Vol
gens Van Lent zijn hierover nog besprekin
gen gaande met het Interkerkelijk Contact
in Overheidszaken.
BREDA Het ziekenhuis De Klokkenberg in Breda mag
eindelijk beginnen met hartoperaties. Staatssecrtetaris Ve
der-Smit van volksgezondheid heeft daarvoor gisteren toe-,
stemming gegeven, nadat in een eerder stadium deze toe
stemming was geweigerd. Bij haar heeft een positief advies
van de Geneeskundig Hoofdinspecteur van de Volksgezond
heid tenslotte de doorslag gegeven. Het hartchirurgisch cen
trum komt onder leiding van dr. P. van der Schaar om wie
in het verleden in Eindhoven veel te doen is geweest.
In het centrum werken 86 extra personeelsleden, van wie de
helft in het befaamd hartcentrum in Houston (VS) is opgeleid.
Uiteraard is de Nederlandse Hartpatiënten Vereniging (NHV)
zeer verheugd over de toestemming. Desondanks zullen de hart-
luchtbruggen niet worden opgeheven. Zij worden wellicht nog
uitgebreid zolang de wachttijden voor een hartoperatie in Ne
derland nog niet tot het aanvaardbare is teruggebracht.
Voor wat het ziekenhuis „De Zonnestraal" in Hilversum betreft
zal de Raad van State een uitspraak moeten doen, of ook daar
een centrum voor hartchirurgie mag komen. Ook in Zwolle
wacht men nog op een nadere beslissing van de overheid over
een afdeling hartchirurgie aldaar.
Bejaarde man niet vermoord
ASSEN De 79-jarige Groninger Geert Roggen, die woens
dagavond om half tien dood werd aangetroffen op de rand
van het Amelterbos in Assen, blijkt niet op gewelddadige
wijze om het leven te zijn gekomen.
Sectie in het Wilhelminaziekenhuis in Assen door de patholoog
anatoom dr. Zeldenrust van het gerechtelijk laboratorium heeft
gisteren uitgewezen, dat de bejaarde Groninger is overleden aan
de gevolgen van overmatig alcoholgebruik en aan sterke afkoe
ling van de lichaamstemperatuur. De man heeft van dinsdaga
vond zes uur tot woensdagavond half tien buiten in de kou gele
gen in een greppel langs de Europaweg Oost bij het Amelterbos.
INSPRAAKORGAAN
MOLUKKERS:
Volledige
vergoeding
achterstallige
pensioenen
UTRECHT De onge
veer duizend Molukse
ex-KNIL-militairen die
aanspraak maken op
achterstallig van 1951
tot 1964, moeten over die
hele periode een uitke
ring krijgen en niet van
af 1 mei 1956, zoals de re
gering wil.
Het Inspraakorgaan Welzijn
Molukkers heeft die standpunt
neergelegd in een advies aan
minister Gardeniers (CRM).
Het inspraakorgaan reageert
hiermee op een wetsontwerp
dat de minister onlangs aan de
Tweede Kamer heeft aangebo
den. Daarin wordt voorgesteld
de Molukse ex-KNIL-militai
ren een eenmalige uitkering te
geven. Het bedrag varieert
van 12.000 tot 38.000, afhanke
lijk van hun vroegere rang. Da
thoudt in dat er geen verghoe-
ding wordt gegeven voor de
periode tussen 1951 en 1956,
omdat de staat de Molukkers
toen voorzag van de kosten
van levensonderhoud. De Mo
lukkers werden namelijk in
1951 naar Nederland ver
scheept.
AMSTERDAM - Het bedrijfsresultaat
van de Westland-Utrecht Hypotheek
bank is in de eerste negen maanden
van dit jaar ten opzichte van dezelfde
periode van 1978 gedaald van f 92,5 min
tot f 84,1 min. De nettowinst zakte van
f 45,5 min naar f 42,1 min. De bank ver
wacht dat het resultaat over het vierde
kwartaal in dezelfde orde van grootte
zal liggen als dat over het derde kwar
taal (bedrijfsresultaat gedaald van f
33,8 min naar f 28,2 min en de netto
winst van f 16,8 min naar f 14,2 min).
De hypotheekproduktie lag op een lager
peil dan in dezelfde periode van 1978. Dit
vindt zijn oorzaak in het feit, dat de aarze
ling op de Nederlandse woningmarkt en
daardoor de geringere hypotheekvraag
zich in het derde kwartaal heeft voortge
zet. Recente tekenen wijzen erop dat de
markt nu enigszins aantrekt.
De bank sloot in de eerste negen maanden
van dit jaar ongeveer 13.800 hypothecaire
leningen voor in totaal f 2161 min (v.j. on
geveer 19.800 leningen voor samen f 2574
min). Na aftrek van aflossingen nam de
portefeuille toe met f 1555 min (v.j. f 1817
min) tot f 12.061 min. Deze, gezien de
marktomstandigheden bevredigende pro-
duktie kan, ondanks de afneming van ge
sloten woninghypotheken, door toene
mende activiteiten op het gebied van be-
drijfshypotheken worden bereikt.
De winst per aandeel daalde in het derde
kwartaal van f 20,79 tot f 17,64.
ROTTERDAM De gemeente Rotterdam heeft aanbiedin
gen binnen van verschillende particuliere sleepvaartbedrij-
ven die havensleepwerk willen overnemen van Smit Inter
nationale.
Daarbij gaat het om bedrijven die meest buiten de haven wer
ken: in de Rijnvaart of voor de grote baggerbedrijven. De be
langrijkste aanbieding is afkomstig van de ondernemers die sa
menwerken in de vereniging „Rijn en IJssel", die een kleine 250
duw- en sleepboten heeft varen. „Als de gemeente werkelijk het
monopolie van Smit in de haven wil doorbreken, zouden wij di
rect tien tot vijftien schepen kunnen inzetten, plus een eigen
sleepvaart-centrale", aldus de voorzitter van deze vereniging
J.Groenewold. Volgens de Rotterdamse wethouder H. van der
Pols is het de bedoeling van de gemeente te komen tot een con-
cessie-beleid, waarbij vooral sociale voorwaarden een rol spelen
bij de verlening van een vergunning voor het havensleepwerk.
Dat Smit de nieuwkomers op de markt eventueel weer weg zal
concurreren, kan de gemeente naar zijn oordeel niet voorko
men.
DEN HAAG
(ANP) Op ini
tiatief van de
Kinderraad zijn
de 20 jaar geleden
door de VN afge
kondigde Rechten
van het Kind zo
danig herschre
ven dat de kinde
ren ze nu ook zelf
begrijpen.
Het eerste exem
plaar van een
krantje waarin de
vertaling is opge
nomen zal op 20
november door
voorzitter Johan
dos Santos van de
Kinderraad wor
den aangeboden
aan minister Pais
van onderwijs. Ook
zal Johan een een
dergelijk krantje
aanbieden aan „zo
maar een kind" uit
Zeeland, de enige
provincie die niet
in de Kinderraad
vertegenwoordigd
is. In de „Rechten
van het Kind" kun
je volgens de nieu
we tekst lezen hoe
de wereld er voor
het kind uit zou
moeten zien Over
het recht op specia
le bescherming
voor zijn ontwik
keling, staat nu in
beginsel 2: „Het
zou goed zijn als
alle ministers een
wet zouden maken,
waarin staat dat de
grote mensen de
kinderen moeten
beschermen, dat
kinderen niet ge
slagen mogen wor
den en dat kinde
ren ook altijd mo
gen zeggen wat ze
denken".
Lan prof. dr. E. Schille-
eeckx is medegedeeld, dat
ij op 13 tot en met 15 de-
ember in Rome wordt ver
dacht voor het gesprek
iet een afvaardiging van
e congregatie voor de ge-
oofsleer. Dit gesprek is
en onderdeel van de on-
erzoeksprocedure van de
ongregatie vanwege het
oek „Jezus, het verhaal
an een levende".
let gesprek op de dagen 13
14 december zal in het
'rans worden gevoerd; zater-
ag 15 .september is gereser-
eerd voor ondertekening
an het «verslag van het ge
sprek, zowel door prof. Schil
lebeeckx als door de afge
vaardigden van de congrega
tie. Dit verslag gaq,t met een
eerder geschreven^ verweer
van prof. Schillebeeckx naar
het bestuur van kardinalen
der congregatie voor de ge
loofsleer. De beslissing van
de kardinalen op basis van
het colloquium (gesprek) gaat
voor goedkeuring naar de
paus. De uitslag ervan wordt
medegedeeld aan de ordina
rius van prof. Schillebeeckx,
in dit geval kardinaal Wille-
brands in diens functie van
groot-kanselier van de ka
tholieke universiteit van Nij
megen, die overigens ook
deel uitmaakt van het eer
dergenoemde bestuur van
kardinalen.
Prof. Schillebeeckx zal zijn
bezwaren tegen de onder
zoeksprocedure als zodanig
in Rome bekend maken. Zij
worden ingegeven door zijn
visie op de geloofsgemeen
schap. Volgens Schillebeeckx
kan het oordeel over de rech
tgelovigheid van een theo
loog het best aan de geloofs
gemeenschap worden toever
trouwd. De congregatie voor
de geloofsleer zou de laatste
instantie moeten zijn, die een
oordeel uitspreekt op basis
van de reacties der geloofsge
meenschap.
Diezelfde kerkvisie is voor
Schillebeeckx ook aanleiding
om aan de Romeinse uitnodi
ging gevolg te geven. Hij
heeft uit de vele reacties van
de Nederlandse katholieke
geloofsgemeenschap op kun
nen maken, dat deze wel de
Romeinse onderzoeksproce
dure afkeurt, maar het toch
juister vindt, dat hij naar
Rome gaat. Niet aan de uit
nodiging gevolg geven wordt
door de Nederlandse geloofs
gemeenschap volgens Schil
lebeeckx geïnterpreteerd als
een vlucht. Zijn beslissing om
te gaan is volgens hem de be
slissing van de Nederlandse
geloofsgemeenschap.
De Nederlandse commissie
„Justitia et Pax" (Gerechtig
heid en Vfede) acht de pro
cedure Schillebeeckx in strijd
met het document van de
bisschoppensynode van 1971
over „de rechtvaardigheid in
de wereld". In het document
zeggen de bisschoppen dat de
kerk alleen dan van recht
vaardigheid kan getuigen als
zij eerst hiervan zelf blijk
heeft gegeven. Geciteerd
wordt de uitspraak „de kerk
erkent, dat allen het recht
hebben op een passende vrij
heid van spreken én denken;
dit houdt tevens het recht in
om met behoud van de ge
wettigde verscheidenheid in
de kerk in een geest van
dialoog te worden beluisterd.
De juridische procesvoering
dient de beklaagde het recht
te waarborgen zijn aankla
gers te kennen en zich op
passende wijze te verdedi
gen". De commissie Justitia
et Pax meent, dat de "proce
dure voor het onderzoek van
leerstellingen" van januari
1971, die in het geval Schille-
beec'kx wordt gebruikt, had
moeten worden gewijzigd als
consequentie van de synode
uitspraak gedaan aan het ein
de van datzelfde jaar.
bischoppenconferentie
eeft de honderdduizend
ulden verdeeld die zij eer-
er dit jaar had gereser-
voor hulp bij onge
wenste zwangerschap. Sub-
idies gaan naar de Vereni-
ing tot Bescherming van
et Ongeboren Kind, een
ationale instelling met
erschillende bureaus in
en lande en naar zeven re-
ionale instellingen, onder
leer Huize De Haven in
)en Haag en de Cortona-
itichting in Leiden.
)e bisschop van Den Bosch,
ngr. J. Bluyssen, moet op
ïedisch advies zijn werk-
aamheden beperken. Bij de
ebruikelijke jaarlijkse medi-
che controle kreeg de bis
hop te horen, dat hij zijn le-
venswijze enigszins moet cor
rigeren. Hij zal enkele af
spraken afzeggen en zo wei
nig mogelijk nieuwe ver-'
plichtingen aannemen.
Ds. G. Spilt (61) heeft af
scheid genomen als voorzit
ter van de generale synode
van de Nederlandse her
vormde kerk. Hij was dit
sinds 1975.
„Heb het hart eens verslag
van een aktie", is de titel van
een brochure, waarin wordt
getracht het verloop weer te
geven van de gelijknamige
actie, die bedoeld is om meer
bekendheid te geven aan het
religieuze leven, met name
aan het broederleven. In de
brochure, die een uitgave is
van de Konferenties Neder
landse Religieuzen, Carmel-
weg 1, 6564 AH H. Land
stichting, zijn de documenten
van de actie gerangschikt. Zo
zijn in hun geheel opgeno
men de inleidingen, die ,op
het symposium in Amster
dam in november vorig jaar
werden gehouden. De bedoe
ling van de brochure is onder
meer het verschaffen van in
zicht in de wijze waarop een
dergelijke actie is opgezet en
verloopt, alsmede het stimu
leren van gesprekken over
de zin en de vorm van het
religieuze leven.
„Solidair zijn met een nieu
we mensheid" is de titel
waaronder de werkgroep
„Medioren" van de Stich
ting Nederlandse Vrouwe
lijke Religieuzen (SNVR)
gedurende het eerste half
jaar van 1980 een reeks be
zinningsdagen organiseert.
In de periode van januari
tot mei zijn zesentwintig
bijeenkomsten vastgelegd,
vooral voor religieuzen in
de zg. middenleeftijd, af
komstig uit verschillende
congregaties. Tien jaar ge
leden is de werkgroep be
gonnen met haar activitei
ten, voornamelijk gericht
op het beleggen van con
tactdagen. Deze hebben de
bedoeling zusters van aller
lei congregaties de kans te
geven met elkaar van ge
dachten te wisselen.
Met een openbaar college, ge
titeld „Levensovertuiging, fi
losofie en wetenschap", heeft
dr. J. P. van Praag deze
week afscheid genomen als
bijzonder hoogleraar aan de
rijksuniversiteit te Leiden in
de humanistiek en wijsgerige
anthropologie vanwege de
humanistische stichting So
crates.
De congregatie van de mis
siezusters van het Godde
lijk Woord bestaat in de
cember negentig jaar. De
congregatie telt momenteel
4.072 zusters en 109 novicen.
Over de hele wereld ver
spreid hebben de zusters
het beheer over 212 scholen,
alsmede talrijke maat
schappelijke instellingen,
zoals weeshuizen, kleuter
verblijven, ziekenhuizen,
lepralclinieken en tehuizen
voor gehandicapte kinde
ren. Arnold Janssen, de
stichter ook van de missio-
narisen van het Goddelijk
Woord, richtte de congrega
tie op 8 december 1889 op.
In 1895 gingen de eerste
vier zusters naar Argenti
nië.
Een delegatie van de Raad van Kerken zal de komende an
derhalf-jaar namens de leden-kerken gesprekken gaan ope
nen met raden van bestuur als hoogste beleidsorganen van
Nederlandse multinationals.
Tot leden van de delegatie benoemde de raad drs. H. J. ter Bals,
Amsterdam, prof. ir. D. Feil, Enschede, dr. H. A. M. Fiolet, Bil-
thoven, prof. dr. B. Goudzwaard, Amsterdam, dr. H. M. de Lan
ge, Den Haag, drs. F. P. Sweens, Zeist en drs. G. H. Terpstra,
Utrecht.
Aanleiding tot deze gesprekken is het verzoek van dr. Philip Pot
ter van de Wereldraad van Kerken om met dit proces van actie
en reflectie in zoveel mogelijk landen een begin te maken, nadat
het thema „transnationale ondernemingen en machtsuitoefening"
op de assemblee van Nairobi door kerken uit de derde wereld
aan de orde was gesteld.
Dr. De Lange, van de sectie sociale zaken, waarin de nota is ge
produceerd en uit wier midden ook de delegatie is samengesteld,
maakte duidelijk dat het hier een bewustmakingsprogramma
geldt, waarin bezinning aan actie vooraf moet gaan. Over gedra
gingen van transnationale ondernemingen is nameliik nog geen
enkel oordeel te vormen omdat daarvoor verrassend weinig ge
gevens beschikbaar zijn. Het zal in de dialoog niet alleen over
deze ondernemingen en de derde wereld moeten gaan, maar
evenzeer over hun positie in hoog geïndustrialiseerde landen.
Dr. De Lange zei ook, dat er meestal bij deze ondernemingen
geen remmingen'zijn om pottekijkers te ontvangen. Sommige zijn
er juist erg op gesteld aan ontmoetingen als deze deel te nemen.
Van de 650 grootste transnationale ondernemingen ter wereld, zo
zegt de discussienota onder meer, hebben de meeste hun hoofd
kantoren in Noord-Amerika, West-Europa en Japan. Zonder ver
anderingen in hun huidige ontwikkeling zullen zij voor het eind
van de jaren tachtig meer dan veertig procent van de wereldpro-
duktie beheersen. Hun kennis en besluitvorming zullen, tenzij ze
gekanalisèerd worden door het algemeen belang, steeds meer
gaan botsen met menselijke en sociale ontwikkelingen, die overal
in de rijke en arme wereld naar voren komen.
In de eerste gespreksronde met Nederlandse transnationale on
dernemingen zal worden nagegaan hoe de in de discussienota ge
formuleerde kritiek bij hen, die in deze ondernemingen werken,
ervaren wordt.
