Beperkte informatie
over verkrachting
in „Geen keuze?"
TERUGBLIK
b
Amerikaanse documentaire
over zelfmoord van volgelingen
van hulpprediker Jim Jones
TELEVISIE VANAVON
TELEVISIE WOENSDA*
RADIO VANAVOND
RADIO WOENSDAG
De titel van de nieuwe 8-deli-
ge thrillerserie waarmee de
AVRO gisteren startte wordt
op vele manieren gespeld. Mis
schien wordt daar tijdens het
vorderen van de reeks een
heid in gebracht. Er zal dan
telkens sprake zijn van een en
dezelfde Aphrodite die reeds
in het spannende eerste deel
op de achtergrond voelbaar
was. Een Griekse serie kan
niet buiten de mythologie. En
het verwonderde me evenmin
een barkeeper op het wonder
schone eiland Cyprus te horen
praten als een Griekse filosoof.
Dit soort couleur locale zullen
we in volgende delen nog wel
meer tegenkomen. In elk ge
val liepen er al heel wat lou
che figuren rond en het is nog
maar pas begonnen.
Koning Klant had een pri
meur. De eerste op uiterste
zuinigheid afgestelde CV-ketel
kon door de Gasunie niet zon
der trots werd gepresenteerd.
Het leek even of er een nieuw
automerk was geboren. De
nieuwe verbrander geeft 93
procent rendement, meer kan
bijna niet. Maar ze is pas vol
gende zomer leverbaar omdat
ze eerst nog moet worden ge
test en goedgekeurd. Jammer,
dat hij er al niet is voor de
reeds aangekondigde strenge
winter. Wie aan vervanging
van de ketel toe is moet die
oude voorlopig nog maar niet
weggooien. Voorts bewees Ko
ning Klant dat TL-buizen lan
ger meegaan dan wel wordt
gedacht en dat aan- en v
knippen niets bederft aai w
levensduur. Verder hoo v
we in deze nuttige uitzen
dat onderdrukken van
stoelgang, ook al is het fat
ermee gemoeid, niet i
even gezond is en het bL
waar de leverpastei inzit i yl
kost dan de pastei zelf,
overigens steeds minder 1
in wordt verwerkt. I
Achter het Nieuws toond
een aflevering dat het mi J
dig vernuft voor niets s
Een betrekkelijke nieuwe
nier in een keer miljoene
de wacht te slepen is -■
scheepvaartfraude. Sche I
meestal oude karkassen di I
enige tijd aan de ketting J
gen, worden met een gc
geerde lading de zee opge
den, vergaan daar zogenaa'Mi
waarna de uitkering wordt
gestreken. Op deze manier 'én
al 50 schepen verdwenen
gen een schadebedrag van Ua
miljoen dollar. Zouden me
ook schepen bij zijn die in tuil
gevaarlijke Bermuda driehkle
zijn ondergegaan. Tot duslaa
staat men er vrij machte Ko
tegenover. Wordt het te die
dan zal de kleine verzekeWo
dat wel gaan merken in
hoging van zijn premie.
Televizier had drie onderv<ta(
pen. De gijzeling in TeheiVol
kunstenaars die klagen odie'
de behandeling hun werk a Üjl
gedaan en het arbeidsvc
waardenbeleid. Eer
HAN JONKf}dez
RADIO/TELEVISIE LEIDSE COURANT DINSDAG 13 NOVEMBER 1979 PAGlits
I
NEDERLAND 1
NOS
18.00 Nieuws voor doven en
slechthorenden
18.30 Sesamstraat
18.45 Paspoort
18.55 Journaal
EO
18.59 Ronduit
19.30 Here, leer ons bidden (2)
19.50 Kennen en kunnen,
familie
programma
20.40 Tijdsein
NOS
21.37 Journaal
21.55 De schone schijn (1)
22.40 Journaal
NEDERLAND 2
18.00 Nieuws voor doven en
slechthorenden
TELEAC
18.25 Microprocessors I-
I, 1e cyclus
(3)
NOS
18.55 Journaal
KRO
18.59 Sinbad de zeeman
19.25 Duel in de diepte (7)
NOS
20.00 Journaal
KRO
20.27 Het ongeluk (7)
21.20 Brandpunt
21.55 Alle zegen komt van
boven
KRO-RKK
22.20 'n Nieuwe wijk, 'n
nieuwe kerk?
NOS
22.50 Journaal
DUITSLAND 1
(Reg. progr. NDR: 18.00 Ar:
pin. tv-serie. 18.30 Akt. 18.
nws. 18.45 Kleuterprogr. 18.5!
ne Lupin, lv-serie. 19.25 Reg.
19 59 Progr overz. WDR: 18.01
nehmen Rentnerkommune.
rie. 18.30 Culinair progr. 18.
mer frei - - UNO-Nahe, f
Akt. 19.45 Document.
Journ. 20.15 Licht progr. 21
magaz. 21.45 Kax 6 Co, ti
22.30 Akt. 23.00 Der
tv-spel. 23.45-23.50 Journ.
DUITSLAND 2
18 20 Tekenfilm. 18.45 Teki
1.00 Journ. 10.30 Westlich St
(Wagonmaster). speelfilm.
Filmkritiek. 21.00 Akt. 21.20 R
22.00 Korte films. 22.45 Klass
23.45 Journ.
DUITSLAND 3 WDR
18.00 Kleuterprogr. 18.30 TV-
wiskunde - algebra. 19.00 B L!
document. 19.45 Journal 3.
Journ. 20.15 Akt. magaz. 21.0
magaz. 21.15 Kennlsmakings
22.00 Inform, progr. 22.30 TV-c
23.00 Journ.
BELGIE NED. 1
18.00 Kinderfilmserie. 18.05 Jet r
rie. 17.30 Open School. 19.00
muz.progr. 19.40 Morgen.
Journ. 20.10 Licht muz progr.
Wetensch. progr. 21 40 Spel I
22.10 Gastprogr. 22.40-22.55 J
BELGIE NED. 2
18 00-20.10 Zie NET 1. 20.No C
progr. 20.35 Potter, tv
21.05-23.05 De dansmeester (V
rej). speelfilm.
BELGIE FRANS
18.15 Spelprogr. 18.30 Sociaa
nom. magaz. 19.00 Cult.
19.15 Reg. magaz. 19.29 Wei
19.30 Journ. 19.55 Orient Exp vc
tv-serie. 20.45 Consumenter
21.45 Filmrubr. 22.30-22.35 Joi
NEDERLAND I
NOS-NOT
10.00 Schooltelevisie
NOS
13.00 Nieuws voor doven
en slechthorenden
KRO
15.30 Maja - de bij
15.55 KRO's Wereldcircus
16.50 De luchtbus
NEDERLAND 2
NOS
13.00 Nieuws voor doven
en slechthorenden
DUITSLAND 1
10.00 Journaal. 10.05 Actual. 10.25
Rio Grande, speelfilm. 12 05 Act. ma
gaz. 12.50 Persoverz. 13.00 Journ.
16.15 Caberetprogr. 16.30 Kit
progr. 17.00 Journ. 17.10 Flamt
tv-serie. 17.40 Actual, en mt
DUITSLAND 3 WDR
7.55 Gymnastiek. 8.05 School!
sie. 9.30 Kleuterprogr.
televisie.
BELGIE NED. 1
5 Schooll v.'
17.00 Sd 71.
BELGIE FRANS
Z1
14 15 Schooltelevisie. 15.30 ji k;
progr. Gevarieerd jeugdprogr.
Gevarieerd jeugdprogr.
Met de uitzending van „Geen keuze?" (A
matter of choice) geeft de NOS morgen
avond om 20.00 uur via Ned. I een goed
beeld van de achtergronden, waartegen ver
krachting van een vrouw zich doorgaans af
speelt. Zoals alle media die zich daartoe ge
roepen voelden eerder signaleerden, zijn de
slachtoffers van verkrachting vaak goede
bekenden van de dader, die niet zelden in
tranen achteraf verontschuldigingen willen
aanbieden. Deze, uit Canada afkomstige
produktie, geeft dit uitstekend weer. Bo
vendien wordt aan de orde gesteld hoe wan
kel de positie is van de aangerande vrouw,
voor wie na aangifte bij de politie, het ge
rechtelijk onderzoek ten minste even verne
derend kan zijn als de verkrachting zelf.
Dat in deze Canadese film een door de poli
tie afgeluisterd telefoontje rechtsgeldigheid
heeft, kan verwarring wekken, omdat in
Nederland dergelijk 'bewijsmateriaal' on
rechtmatig is. Na afloop van de uitzending
wordt dit overigens gemeld. Het is jammer,
dat de NOS met deze tv-film niet meer doet
dan bekende feiten nog eens op een rijtje te
zetten. Althans aantoont, dat de positie van
de verkrachte vrouw nog even wankel is
als voorheen.
Wat drama betreft zit het zwakste deel van de
film meteen in het begin, wanneer een echt
paar en een bevriend stel zich plezierig aan de
waterkant vermaken en een huisvriend van
het echtpaar fottf's maakt. Deze fotograaf loopt
er bijzonder verdacht bij en heeft ook zijn nog
al gladde uiterlijk tegen. Hij blijkt later dan
ook de verkrachter te zijn, zoals men reeds
vermoedde.
De film geeft vervolgens weer, hoe aanvanke
lijk plezierige momenten uit de hand kunnen
lopen. De niet onaantrekkelijke vrouw (van
het echtpaar, waarvan de man op zakenreis is)
blijft bij de huisvriend een paar uurtjes plak
ken; ze bekijken samen de foto's die van de
zwempartij zijn gemaakt, waarna de man
handtastelijk wordt. De vrouw, die kennelijk
weinig vermoedt, stribbelt tegen, eerst aarze
lend vriendelijk, tot zij merkt dat de man ernst
met de situatie maakt. Dan is het voor beiden
te laat.
In normale gevallen zou een normale huis
vriend tijdig bakzeil hebben gehaald en de
consequenties van zijn handtastelijkheden heb
ben overzien. De huisvriend in deze film staat
geestelijk niet bijzonder sterk en maakt van
een vriendin willens en wetens slachtoffer.
Hierin spreekt de film bijzonder aan, omdat
het accent wordt gelegd op de emotionele kan
ten van de verkrachting, waarbij de kijker de
tails worden bespaard.
Hoewel de verkrachting zelf wordt beperkt tot
suggestieve beelden, wordt hiermee de weg
vrijgegeven voor de gevolgen voor de man en
voor de vrouw, waarbij uiteraard de situatie
van de vrouw met de meeste nadruk aan bod
komt.
De vrouw zoekt haar toevlucht bij vrienden en
pas als zij zich grondig met borstel en zeep
heeft schoongeboend, komt haar verhaal los.
De emotionele uitbarsting volgt, wanneer de
huisvriend opbelt, opnieuw vraagt of alles met
de vrouw in orde is en hij zijn verontschuldi
gingen aanbiedt: „Ik wist dat ik je pijn deed,
maar ik had me niet meer in bedwang".
Aan duidelijkheid laat deze film niets te wen
sen over. De verkrachter is de man, die graag
een vrouw versiert, daarbij te ver gaat en ver
volgens zijn spijt kan betuigen. De vrouw is
het aardige type dat onbevangen in de val
loopt en ook de rollen van de vrienden, bij wie
de vrouw haar toevlucht zoekt, zijn verdeeld:
de man is advokaat die aangifte bij de politie
ontraadt, ermee op de hoogte wat de vrouw
alsnog te wachten kan staan. Hij wijst op de
schamele feiten die de vrouw kan aanvoeren:
dat het 's avonds laat was en in alle vriend
schap een paar glazen zijn gedronken. Juist de
situatie, die de vrouw verdacht maakt, hoewel
van het feit van verkrachting niets afgaat. De
vriendin van deze advocaat adviseert daarom
wèl aangifte, evenals de echtgenoot van de
aangerande vrouw.
In dit spel hebben de Canadese filmers gebruik
gemaakt van een door de politie afgeluisterd
telefoongesprek, waarmee voldoende bewijs is
geleverd. Een dramatisch goede afsluiting, die
De vrouw Carol in 'Geen keuze?'
in Nederland echter niet van toepassing is.
Juist door dit gegeven toont deze film aan, hoe
vernederend en wankel de situatie is van de
aangerande vrouw. Hoewel dit tv-spel de kij
ker geen pasklare oplossing aan de hand doet,
wordt goed aangetoond, dat verkrachting lang
niet altijd te maken heeft met duistere figuren
in donkere bossages. Maar dat het juist de
vrienden en bekenden zijn, die zich tot dader
kunnen ontpoppen. Van de stichting Korrela-
tie, die naar aanleiding van dit spel hulp en in
formatie wil bieden, wordt na afloop van deze
tv-film het telefoonnummer in beeld gebracht.
De NOS geeft informatie over enkele juridr-
sche aspecten.
FRI-TS BROMBERG
De aanvankelijk zachtmoe
dige prediker Jim Jones, lei
der van de door hemzelf ge
stichte „Volkstempel" (Peo
pie's Temple), dreef een jaar
geleden 900 leden van zijn
sekte tot zelfmoord. Dit ge
beurde in een stuk jungle in
het zuidamerikaans Guyana,
Brabant zegt
vertrouwen in
VARA op
HILVERSUM De vereni
gingsraad van de VARA, het
hoogste orgaan binnen deze
omroep, gaat zich vrijdag en
zaterdag onder meer buigen
over een motie, waarin het
vertrouwen in het dagelijks
bestuur, bestaande uit André
Kloos, Jaap Mulder, Jan de
Troye en Herman van Wijk,
wordt opgezegd. De motie, die
deze week aan alle leden van
de verenigingsraad wordt toe
gestuurd, is afkomstig van het
district Noord-Brabant van de
VARA.
Gesproken wordt in de motie
over de „verbijsterende ulti
matieve opstellen van het da
gelijks bestuur bij de benoe
ming van een nieuwe televi
siedirecteur", terwijl voorts:
wordt vastgesteld dat een voor
de VARA "democratisch, dui
delijk, eensgezind en samen
hangend beleid" al sedert het
begin van 1975 ontbreekt. Een
dergelijk beleid is volgens de
motie juist voor een progres
sieve omroep als de VARA
van levensbelang.
Voorts wordt geconstateerd
dat het onbreken van dit be
leid onder meer tot gevolg
heeft gehad dat een aantal
„zeer waardevolle en gezich
tsbepalende" medewerkers
zich genoodzaakt, heeft gezien
de activiteiten voor de VARA
te beëindigen. I
waarheen hij zich met zijn
volgelingen had terugge
trokken. Naast afgrijzen
hierover stond de vraag hoe
het mogelijk was, dat één
man zovelen ertoe kon over
halen vergif te drinken en
onder hevige pijnen te ster
ven. De Amerikaanse domi
nee Mei White maakte er
voor de Amerikaanse tv een
documentaire over die vana
vond op EO-tv wordt uitge
zonden. Jim Jones was gebo
ren uit eenvoudige ouders,
wilde predikant worden,
maar aangezien geld voor
studie ontbrak werkte hij
zich op tot de functie van
hulpprediker. Hij preekte
sociale rechtvaardigheid en
broederlijke solidariteit on
der de mensen. Hij kreeg
veel aanhangers, wel 20.000,
onder wie velen die maat
schappelijk tussen wal en
schip waren terecht geko
men. Hen beloofde hij de
liefde en de warmte waarin
zovele kerken tekort schie
ten. Op zeker ogenblik trok
hij zich met vele van zijn
volgelingen terug in het oer
woud, waar hij een land-
bouwstadje stichtte, dat hij
naar zichzelf noemde, Jones
town, en waar toen ook zijn
ware aard aan het licht
kwam. Hij ontpopte zich als
een dictator, die onvoor
waardelijke gehoorzaam
heid eiste, misbruik maakte
van intimiteiten en afgeslo
ten van de buitenwereld zijn
volgelingen tot gehoorzaam
heid dreef door hen te ver
tellen over de wrede buiten
wereld, die het op hun leven
had voorzien. In die sfeer
kwam het op zijn bevel tot
massale zelfmoord. De EO
zendt deze documentaire uit,
omdat zij het idee heeft, dat
ook in ons land in sommige
gemeenten een onevenredig
sterke invloed kan uitgaan
van de predikant. Dominee-
/filmmaker Mei White
schermt echter te gemakke
lijk met bijbelteksten om
deze zelf moord psychose te
kunnen verklaren.
Ned. I 20.40 uur.
Leer ons bidden
Dat bidden meer is dan een
gewoonte wordt geleerd in
deze tweede aflevering van
„Heer. leer ons bidden".
Ned. I 19.30 uur.
HILVERSUM 1
18 11 Radiojournaal. 18.25 Toppers van
toen 19 02 (S> Natalelen 20 03 (S) Operet
te. grootse liederen 20 30 (S) Van Broad
way tol Carre. 21 02 Bloesems van vuur,
hoorspelserie. 21 44 Lichte gram muz. 22.02
Sporipanorama 22 45 AVRO-Academie.
NOS 23.02-24 00 (S) Mei hel oog op mor
gen. VARA 0 02 (S) Elpee tuin. 1.02 (S)
Groot licht. 5.02 (S) Truck.
HILVERSUM 2
18.10 Verkenning. HUM. VERBOND: 18.20
17 00 (S) Een blikje Nee
Mededelingen i>OS- en
17.30 Nws. 17 36 (S) Dinger
HILVERSUM NOS: leder heel
ny 7 02 (S) Des Engels 9 03 (S
rO) Noen Show 14.03 (S) De
-feQPr Stokkink-Show. 17 03 (S)
P'i
NCR": 7.00 Nws. 7.02 Het
do Woord. 7.10 (S) Preli
9.00 Nws. 9.02 (S) Uit de
9.15 (S) Onder de hoogt
10.00 (S) Orkestpalet: A.
e symtonieen. 10.32 B. OJ
palet. 12.00 Nws. 12.02 (S) Tafelm
(12.02 (S) Pianowerken uit de Roma
12.30 (S) Promenade Orkest: Klassiek!
ziek. 13.02 (S) Tatelmuziek. 13.30 (S) P
nieuws.). 13.55 (S) Zojuist verschenen.
Nws 14.02 (S) Meesterwerken uit de
tetliteratuur 14.30 (S) Kerkorgelco
15.00 (S) Vertolkers beluisterd Klassie
ano-lnterpretaties. 15.40 (S) Klassieke
ren voor sopraan en piano. 16.00 (S)
sieke missen. 16.55 (S) Kunst- en vlieg
KRO zendt
film niet uit
op aandrang
van ex-
gevangene
HILVERSUM 3
HUna/M N0S: ,eder heel uur nws v°0
7 03 (S) Ook goeie morgen. 9.03
HP (S) Muziek terwijl U werkt. 10.02
-J L, (S) Kletskop. VPRO; 10.45 (S)
ElCht Villa-VPRO 13 03 (S) Wel.nge-
lichte kringen. 13.30 (S) Span
nende Sprookjes. 14.02 (S) Ach
terwerk. EO 14 20 (S) Radio-K-
leulerkrant 14 45 (S) Open Huis 16.02 (S)
EO-Metterdaad. zending en hulpverlening.
16 15 (S) Licht en Uitzicht 16.55 (S) EO-Ak-
tiel. 17.02 (S) Tijdsein. NCRV: 17.45 (S) The
aterorgelbespeling.
Kennen en kunnen
De familiequiz „Kennen en
kunnen" speelt zich af tussen
drie teams, die worden getest
op kennis en vaardigheidjes.
Ned. I 19.50 uur.
Schone schijn
De werken van overleden
kunstenaars staan in hoog aan
zien. Bij hun leven wordt er
echter niet naar hen omgeke
ken, wordt hen het werken
niet vaak onmogelijk gemaakt,
terwijl de maatschappij toch
gebaat is bij creatieve mensen.
Naar dit verschijnsel wordt in
het programma „De schone
schijn" een onderzoek ge
pleegd.
Ned. I 21.55 uur.
Sinbad
Sinbad de zeeman helpt een
arme visser, die hem in zijn
netten vangt.
Ned. II 18.59 uur.
Volgelingen van Jones die in massa tot zelfmoord overgingen
Duel in de diepte
Het zangeresje Sylvia komt er
achter waarom El Loco niet
meer duikt.
Ned. II 10.25 uur.
Het ongeluk
In deze aflevering van „Het
ongeluk" speelt de rol van het
onderwijzersechtpaar bij wie
het niet meer zo botert.
Ned. II 20.27 uur.
Alle zegen
Een bazar moet geld opbren
gen, maar de kosten voor een
tent kunnen er niet af. Dat
gaat geld kosten.
Ned. II 21.55 uur.
Nieuwe kerk
In de nieuwe wijken rond gro-
Netty Prins en Wim Klein-Haneveld brengen de quiz
„Kennen en kunnen".
te steden moeten nieuwe paro
chies worden gesticht. Wat
hiervoor komt kijken laat een
RKK-documentaire zien.
Ned. II 22.20 uur.
Voor de kinderen
Voor de kinderen is er fnor-
genmiddag Maja de Bij, het
Wereldcircus en de luchtbus.
Woensdag Ned. I 15.30 uur.
HILVERSUM De KRO is
gezwicht voor de aandrang
van de hoofdpersoon in de do
cumentaire „Ik ben het zitten
zat" en zal deze film niet op 20
november uitzenden. De film,
die handelt over een uit een
TBR-inrichting gevluchte ver
oordeelde, was met diens vol
ledige toestemming en mede
werking gemaakt.
Achteraf kwam de man echter
tot de conclusie dat het verto
nen toch nog een nadelig ef
fect voor hem zou hebben en
bovendien vond hij zelf dat
zijn resocialisatie nog niet vol
tooid was. De KRO is voor
deze argumenten gezwicht.
De katholieke omroep zal nu
op 20 november de Ameri
kaanse film „Palm Beach" uit
zenden, warin wordt getoond
hoe het in colonies van wel-
gestelden aan de Amerikaanse
west-kust toegaat.