Verwarrende
documentaire
over nazisten
in Amerika
filëO
Mounties-revue
deel twee op tv
Rudi Carrell wil
zijn fiets terug
TERUGBLIK
TELEVISIE VANAVOND
TELEVISIE VRIJDAG
RADIO VANAVOND
RADIO VRIJDAG
ft
RADIO/TELEVISIE
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 1 NOVEMBER 1979 PAGINA 2
Een kleine groep Amerikanen gelooft nog
steeds in het heil van Hitier. Zij verheer
lijken deze barbaarse fascist en betuigen
hem ten overstaan van zijn portret trouw
tot in de dood. Dit gebeurt op bijeenkom
sten in Californië met stram nazi-ritueel.
Ook vieren zij jaarlijks op 10 april zijn
verjaardag. Bleef het daarbij, dan zou
men van warhoofden kunnen spreken. Zij
gaan echter verder en staan ook achter
diens verwerpelijke leer: het rücksichtslos
uitroeien van wat zij beschouwen als min
derwaardige mensen en rassen.
Dit wordt allemaal nauwgezet in de Ameri
kaanse tv-documentaire „California Reich"
vastgelegd, die vanavond door de VARA op
Ned. 1 om 20.40 uur wordt uitgezonden. De
makers Walter Parkes en Keith Critchlow
betitelen hun werkstuk als een studie van de
Amerikaanse nazi-partij. Op zijn minst een
twijfelachtige omschrijving. Zij lichten nl.
weinig toe, wijzen niet op de monsterachtige
omvang van de misdadigheid in het Duits
land van Hitier en hebben onvoldoende ge-,
waakt tegen de sfeer van militante broeder
schap!, die licht misleidend kan werken op la
biele geesten.
Deze tekortkomingen hebben niet te maken
met onzorgvuldigheid in hun opzet. Mogen
ook niet beschouwd worden als een verkapte
poging om toch enige sympathie voor deze
partij op te roepen. Wjj moeten de makers op
hun woord geloven als zij zeggen, dat zij bij
het volgen van de Amerikaanse nazisten
soms met walging werden vervuld. Dat deze
documentaire nochtans evenwichtigheid mist
als gevolg van een achterwege blijvende af
wijzing van dit verderfelijke gedoe vloeit
voort uit de werkwijze. De makers zijn zich
dit ook bewust geweest, maar konden er wei
nig aan doen. ook al omdat het hun ontbrak
aan de financiële middelen om hun werkstuk
een heldere afronding mee te geven. Deze
documentaire is al een paar jaar oud, werd al
lokaal Ameri-
voor het overige
overhoop haait
eens utigezonden door eer
kaans tv-station, maar bleef
op de plank, omdat zij meei
dan verantwoordt.
Parkes en Critchlow kregen van de
tij aanvankelijk geen medewerking
men. Zij werden gewantrouwd om hun be
doelingen. Om toch toestemming te verwer
ven hebben zij van alles gedaan om bij deze
nazisten in het gevlei te komen. Zo kregen zij
tenslotte Allen Vincent op hun hand, de lei
der van de nazistische partij, alsmede diens
vazallen voorzover dezen de verzekering
werd gegeven, dat zij er gunstig op zouden
komen te staan. Zij worden dan ook vooral
stoer getoond in helmen en uniformen, in
ganzepasparades, bij het brengen van de Hit
lergroet, hun trots gedragen hakenkruis en
hun met gelovige ernst beluisterde toespra
ken en gezamenlijke gezangen. Bij de kijker
zal dit huivering genoeg teweeg brengen, zo
hebben zij geredeneerd. Voor kijkers, die be
ter weten, gaat dit zeker op, maar bij wie te
kort schieten in kennis kan licht een ver
keerde indruk worden gewekt, omdat het er
nogal verwarrend uitziet.
Naar ons van VARA-zijde werd verzekerd
zal deze documentaire voorzien worden van
een gesproken inleiding. Hiervoor heeft men
Sonja Barend gevraagd. Of dit afdoende is
staat te bezien. Een te grote verscheidenheid
van beelden kan versluierend werken, zoals
van de vader die tegelijk met zijn zoontje met
Hitlergroet trouw tot in de dood zweert, de
Amerikaanse legerofficier die over zijn uni
form heen het hakenkruisembleem draagt, de
kerstviering met het kerstmannetje met ha
kenkruis, het gemakkelijk grijpen naar gela
den stenguns door nazisten die hun theorieën
kracht willen bijzetten en ook de sfeer van
gezelligheid bij feestjes. Dit alles maakt „Cali
fornia Reich" tot een incompleet werkstuk,
dat begeleiding behoeft op die punten waar
deze documentaire zelf tekort schiet.
TON OLIEMULLER
Dat gewoon praten over
geestelijk gehandicapten en
ermee samenwonen en leven
in dezelfde buurt, ja naast de
deur, wel eens verschillende
zaken zijn werd duidelijk ge
maakt in het gisteren door de
NOS uitgezonden Engelse spel
„Waarom hier?". Die vraag
was op zichzelf al veelbeteke
nend. Het ging om een experi
ment met voor beide partijen,
de zgn. normalen en de gehan
dicapten, die zo'n beetje als
proefkonijn werden gebruikt,
vervelende kanten.
De eersten zagen zich gestoord
in hun leventje van alledag.
En de anderen werden uit de
beschutting van het tehuis,
waarin zij onder elkaar zich
zelf konden zijn, in een wereld
geplaatst waarin ze zich toch
niet thuisvoelden. In dit weer
goedgespeelde Engelse stuk
ging het van meet af in de
richting van het happy samen
zijn. Maar je kunt je voorstel
len dat het, als de uitslag niet
zo zeker is, toch wel eens een
hachelijk experiment kan zijn.
Veronica had zowaar een
avondvullend toneelwerk. De
TV registratie van het ook al
Engelse stuk „Mara, Fern, Has,
Pink" dat al menige zaalop
voering heeft beleefd. Vier
vrouwen, vroeger was hun
roepnaam gewoon Marie, Leen
enz. maar tegenwoordig met al
die veranderingen binnen het
vrouwenschap moeten ze na
tuurlijk Mara, Fern, Has en
Pink heten, waren de hele
avond bezig zichzelf te zijn.
Bij de een betekende dat het
voordragen van een socialis
tisch manifest, bij de ander het
beoefenen van yoga en macro
biotisch afslanken, ook het ge
woon moeder zijn, waarvoor
Willeke van Ammelrooy zich
in bontjas had gehuld en het
vertellen van ervaringen als
call-girl. Vier vrouwen van zo
uiteenlopende ambitie kunnen
samen best dolle pret hebben,
maar ondergetekende als kij
ker vond het op den duur
knap vermoeiend. Waarom
moeten vier vrouwen als ze bij
elkaar zijn ook zo stoer staan
praten. Zou het misschien an
ders geklonken hebben als het
door Engelse acteurs zou zijn
gebracht. Dat zou best wel
eens hebben kunnen zijn.
De toch niet zo plezante ru
briek Artsenij van dokter Gi-
solf had het dit keer ook eens
in humor gezocht. Met een pa
tiënt die ter observatie was op
genomen en zijn ogen dan ook
geducht de kost gaf.
Kenmerk verstoutte zich een
balans uit te brengen van een
jaar pausschap. Aan het woord
kwam onder meer zr. Traxler
in de plaats van zr. Teresa
Kane, die de paus tijdens zijn
bezoek aan Amerika vroeg
hoe het stond met de vrouw in
de kerk, maar daarvoor nu
een spreekverbod heeft gekre
gen. Zuster Traxler nam ook
geen blad voor de mond. Ze
hoopte dat de paus weer niet
de rol van kerkvorst zou wil
len gaan spelen. Ook andere
sprekers waren afwachtend
kritisch en noemden de paus
tot dusver weinig constructief.
Opvallend was het ontbreken
van enig Nederlands geluid.
Maar dat hield verband zo
werd gezegd, met de op han
den zijnde vergadering in
Rome, die niet zonder nervosi
teit wordt tegemoet gezien.
HAN JONKERS
(Van onze correspondent
Ami van Vree)
BONN „Ich bin ein Berli
ner" riep John F. Kennedy uit
om zich bij zijn Berlijnse toe
hoorders nog populairder te
maken dan hij al was. Op de
zelfde manier zou Rudi Car
rell kunnen zingen: „Ich bin
ein Deutscher". Want Duit*
slands showmaster nummer 1,
wiens TV-quiz „Am laufenden
Band" maandelijks door meer
dan dertig miljoen kijkers
wordt bekeken en als het sum
mum van amusement wordt
beschouwd, is een typisch
voorbeeld van het spreek
woord: Wiens brood men eet,
diens woord men spreekt. Dat
woord mag dan wel onver
valst Hollands klinken maar
juist dit kromme spraakge
bruik is er volgens kenners de
oorzaak van dat hij de lieve
ling van het Germaanse pu
bliek is geworden. Carrell
weet dat maar al te goed en
hij buit het uit, even zakelijk
en professioneel als hij zijn
shows maakt en als hij zijn
commerciële belangen in klin
kende munt weet om te zetten.
De laatste tijd weet Der Rudi
zich weer behoorlijk in de
schijnwerpers van de belang
stelling te manoeuvreren. In
de eerste plaats door zijn
mededeling die aankwam
als een natuurcatastrofe dat
hij definitief een punt achter
zijn tv-optreden wil zetten, en
in de tweede plaats door het
verschijnen van zijn eerste
boek.
Geen enkele artiest kan zon
der dergelijke publiciteit leven
en Carrell is op deze regel
geen uitzondering: Hij helpt
zelf een krachtig handje mee
om niet in de vergeethoek te
raken.
"Gib mir mein Fahrrad wie
der" (Geef me mijn fiets terug)
is de titel van zijn boek dat
een aaneenschakeling is van
echte en verzonnen herinne
ringen, anekdotes en niemen
dalletjes, waarvoor hij zeker
nooit de Nobelprijs voor litera
tuur zal krijgen, maar die het
bij het grote publiek in de
Bondsrepubliek, Oostenrijk en
Zwitserland waarschijnlijk wel
goed zal doen.
Minachting?
De titel is overigens mislei
dend. In dat ene zinnetje is
alle afkeer en verachting in
Nederland voor de Duitse be
zetters samengebouwd, maar
wie zal verwachten dat Car
rell ook kritisch tegenover
zijn gastheren is, komt bedro
gen uit. Het tegendeel is het
geval.
Rudi Carrell is moe van zijn vele optreden voor de Duit
se tv. Hij wil eerst kortere shows en over niet al te lange
tijd er helemaal mee stoppen.
In
1 tv-:
i hij c
geveer: „Ik koester geen
sentiment tegenover de Duit
sers, want in het boek oefen ik
juist kritiek op de manier
waarop Nederlanders zich tij
dens de oorlog hebben gedra
gen; je moet tenslotte eerst in
eigen huis orde op zaken stel
len". Ja, ja, die Rudi toch!
Of hij niet bang was dat hij
zijn image als nette jongeman
ten. Er staan tenslotte
den in als bumsen (een beken
de sexuele aktiviteit). Nee, zei
Rudi dapper, in mijn shows
moet ik braaf zijn, maar de
mensen die het boek kopen
hebben er recht op te weten
wat ik denk. Bekentenislitera
tuur, denk je als toeschouwer
dan.
Maar dat valt tegen. Als een
miljoenenblad als Bild, die
feilloze barometer voor het ge-
sundenes Volksempfinden, de
rechten op voorpublikatie wil
kopen (naar men fluistert voor
meer dan 1 miljoen) en dagen
lang uittreksels uit het boek
brengt, weet elke schrijver dat
hij zich geen buil kan vallen.
En dan het optreden van Rudi
in de eerder genoemde tv-uit-
zending „Bitte umblattern",
een zeldzaam staaltje commer
cie in een informatief pro
gramma waarvoor elke zich
zelf respecterende journalist
zich de ogen uit het hoofd zou
schamen. Hij werd uitvoerig
geïnterviewd, zittend op hoge
stapels van zijn nieuwe boek
en zei aan het eind te hopen
dat hij daar niet op zou blijven
zitten. Eerder kon men uit
spraken optekenen als „nog
twee zulke Kohl-uitzendingen
in Den Haag en ik had mijn
koffers kunnen pakken", of
„ik ben de meest prominente
Nederlander in dit land".
Maar nu laat hij zijn kijker
dus in de kou staan: Op 31 de
cember de laatste show en dan
is het Schluss: Te veel stress,
te veel inspanning, het
schaadt mijn gezondheid. Wat
hij wil gaan doen? Schrijven,
draaiboeken, grappen voor an
deren bedenken.
Dat Carrell het na zoveel jaren
eindelijk welletjes vindt, ver
baast mensen uit het vak niet.
Een live-show van 90 minuten
is inderdaad een ongehoorde
inspanning waar alles en nog
wat fout kan gaan. Dat het
laatste nooit is gebeurd wordt
door kenners toegeschreven
aan het ongelooflijke vakman
schap van de artiest die niets,
maar dan ook niets aan het
toeval of aan anderen over
laat.
„Der Rudi ist ein Profi", zeg
gen de tv-mensen van Radio
Bremen die al jaren met hem
werken. Deze harde, professio
nele benadering van Carrell
heeft overigens wel enige ze
nuwinzinkingen van technici
en andere medewerkers ten
gevolge gehad om nog maar
niet te spreken van de aan de
wedstrijd deelnemende fami
lies die zich buiten de opna-
Maar of Rudi Carrell ook wer
kelijk zal ophouden actief voor
de tv op te treden, betwijfelen
velen. Voor zijn shows krijgt
hij weliswaar relatief niet zo
vreselijk veel geld (circa 22.000
mark per Lopende Band)
maar zijn tv-optreden en de
populariteit die hij erdoor ver
werft staan er borg voor dat
de neveninkomsten rijkelijk
blijven vloeien, waarbij vooral
zijn reclame-contract met een
levensmiddelengigant er voor
zorgt dat de familie Carrell
een duidelijk boven-modaal le
venspatroon kan voeren.
scherm
in het
oog
Het heeft er voor de revue in
Nederland een tijdje somber
uitgezien. De kosten voor ar
tiesten, aankleding, attribu
ten en technische mede
werkers liepen te hoog op en
de televisie bleek een te gro
te concurrent. Toen René
Sleeswijk al weer jaren gele
den zijn jaarlijkse Snip en
Snap-revue stop zette, leek
hiermee deze vorm van thea
ter op sterven na dood. Maar
mensen als André van Duin,
de Mounties en recentelijk
nog Jos Brink waren niet zo
snel uit het veld te slaan.
Met dikwijls angstaanjagen
de financiële risico's pro
beerden zij de revue nieuw
leven in te blazen en ffiet
zonder succes. Avond aan
avond uitverkocht huis.
Vanavond is het tweede ge
deelte van de revue „Hoe
maller hoe mooier" te zien,
de theatershow van The
Mounties. Hoe het werk van
het duo voor een lekker
avondje uit kan zorgen, il
lustreren de beelden van een
bruisende zaal in Apel
doorn, waar het spektakel
werd opgenomen.
Ned. II 20.27 uur
De Mounties met in hun midden Wim Ponsia.
Ombudsman
Ombudsman Frits Bom pro
beert helderheid te brengen in
de verschillende maatschappe-
Denkbeeld
Zoals we gisteren al schreven
zal Freek de Jonge in het pro
gramma „Denkbeeld" het on
derwerp astrologie belichten.
Freek maakt er geen show
van maar hij voelt zich zo be
trokken bij de horoscopen van
anderen, dat deze uitzending
kijke
I 22.2
De hulk
In de science-fiction serie „De
hulk" blijkt de bemanning van
een jumbo-jet het vliegtuig
nauwelijks te kunnen bestu-
Ned. II 18.59 uur
De verlaten mijn
het fortuin van haar
slag kan leggen. Maar Alec
heeft nog geen cent, want de
mijn heeft tot nu toe slechts
water geproduceerd.
Ned. II 21.30 uur
NEDERLAND 1
NOS
18.00 Nieuws voor slechtho
renden
18.30 Sesamstraat
18.45 Paspoort voor Turken
18.55 Journaal
VARA
18.59 Barbapapa
19.05 Pinokkio
19.30 Ombudsman
20.00 2 voor 12, quiz
20.40 Californië Reich, docu
mentaire
NOS
21.37 Journaal
21.55 Den Haag Vandaag
22.20 Denk-Beeld (Astrolo
gie)
23.15 Journaal
NEDERLAND 2
NOS
18.00 Nieuws voor slechtho
renden
18.55 Journaal
TROS
18.59 The incredible Hulk,
TV-serie
NOS
20.00 Journaal
TROS
20.27 De Mounties Revue
21.30 De verlaten mijn, afl. 5
22.20 Aktua TV
23.10 Sport (ijshockey)
21.50 Galerie, cultuurkroniek
2230 Kino 79, filmnieuwa
ENGELAND
BBC 1
18.05 John Craven's Newaround.
18.10 Blue Peter. 18.35 Te
kenfilm. 18.40 Journaal.
18.55 Reporting England.
19.20 Nationwide. 19.55 To
morrow's World.
20.20 Top of the Pope
20.55 Blankety Blank
21.30 Citzien Smith, TV-eerie
22.00 Journaal
22.25 Even Solomon, TV-apel
23.50 Shirley Williame in Conver-
0.05 Journaal
18.00 Open Univeraity. 18.40 Flaah
ble Matches.
20.20 Journaal
20.30 Newaweek
21.00 Of Goda and Men (The Sur-
23.45 Journaal
0.30 Open Door (Legaliae Canna-
bia Campaign)
BELGIE NED. 1
jeugdaerie (De held). 18.55
Tom ft Jerry. 19.02 11.11.11
20.10 Mork ft Mindy, SF-aerie
DUITSLAND 1
WDR
18.00 Boeranmuziak uit Miinchen.
18.40 Fiakerlied, apeelfilm
BELGIE NED. 2
20.10 Sporttribuna
uit 30-jarige oorlog)
21.45 Komm, groaaar achwarzer
Vogell (Weena# liederen)
21.30 Première, filmnieuwe
1.00 Journael
DUITSLAND 2
19.00 Journaal. 19.15 Allerheiligen.
21.00 Journaal
21.10 Kennzeichen O
22.05 Fad, Jal (Neuankömmling,
arbeite), Senegalese speel
film (1979)
23.55 Journaal
DUITSLAND 3
WDR
18.00 Seaamatraaae. 18.30 Cursus
natuurkunde. 19 Jugend: la
waal? 19.45 Regionieuws.
20.00 Journaal
BELGIE FRANS 1
18.15 Zigzag, spelprogramma. 18.30
19.55 Autant-savoir.
20.15 The Go-Between, speelfilm
(1971) van Joseph Losey
22.05 Le Carrousel aux Imagea,
BELGIE FRANS 2
18.45 Ulysse,
21.15 Imagea d'outretombe
NEDERLAND 1
10.20 Fries voor niet-Friesta-
ligen
10.45 School TV
NOS
13.00 Nieuws voor slechtho
renden
NEDERLAND 2
NOS
13.00 Nieuws voor slechtho
renden
DUITSLAND 1
10.00 Journaal. 10.25 Wir Deutsche
und das Dritte Reich, afl. 3.
11.25 Muaik aua Schlöasern
und Garten (Beethoven).
12.10 Kennzeichen D. .12.55
Preaaeschau. 13 Journaal.
16.15 Journaal. 16.20 Ju-
gendliche und Fernaehen.
DUITSLAND 2
10.30 Rappelkiate. 11 Cursus wisk-
sunde. 11.40 Idem. 14.45 lly-
as' Schwiegertochter (Ge-
lin), Turkse aoeelfilm (1976).
16.15 Einmaleina der Demo-
kratie, afl. 7. 18.45 Journaal.
16.55 Pfiff, sport voor de
jeugd. 17.40 Die Drehachei-
ENGELAND
12.40 School TV. 13.45 Jour
naal. 14 Pebble Mill. 14.45
Camberwick Green. 15.02
School TV. 16.55 Play
School. 17.20 Maxi Dog.
17.25 Jackanory. 17.40 Hong
Kong Phooey. 17.55 Crac-
BELGIE NED. 1 en 2
15.30 De kleine zeemeermin, Tsje
chische jeugdfilm.
BELGIE FRANS 1 en
2
17.50 La Bataille des Plane-"
tea, SF-aerie.
HILVERSUM 1
NCRV: 18.11 (S) Hier en nu. 18.30 (S)
In beweging. 18.45 (S) Leger des
19.02 (S) De wereld
Vrije Gedachte, DVG. 18.50 Politieke
uitzending. CDA. AVRO: 19.00 AVRO-
Academie. 19.20 (S) In de kaart ge
speeld. 21.00 (S) Het Residentie Or-
af.
Orgelbespeling. 21.40 (S) Liter
donderdag. 22.02 (S) Bij de tijd. NOS:
23.02-24.00 (S) Met het oog op mor
gen. KRO 0.02 (S) De Nachtspiegel.
1.02 (S) Tussen de hoezen met Win-
fried Povel. 3.02 (S) Herrie of Harry
op 1. 6.02-6.50 (S) Country Time.
HILVERSUM 2
IKON: 18.05 Kleur." AVRO: 18.35 De
diojournaal. 23.55-24.00 h
HILVERSUM 3
Poster. 20.02 (S) Ferry f
mQERSOH leder heel uur nieuws. KRO:
7.03 Echo. 7.13 (S) Eeven
i H na zeven. (8.03 Echo.) 9.03
richt Anne van Egmond.
12.03 (S) Hans van Willi-
EO:
Nws.) 9.00 Gymn. voor de
vrouw 9.10 Waterstanden.
9.15 Expres-VPRO NCRV:
10.30 Onder schooltijd. NOS: 10.45
Werkbank. 10.55 Progr overz. AVRO:
11.00 Schoolradio. TROS: 11.20 (S)
Week in - week uit. 12.26 Meded.
voor land- en tuinbouw. 12.30 Nws.
12.36 Aktua. NOS: 13.00 Nws. 13.11
inder. 14.20 "Op
15.00 Stad
briek. 15.15 Knollen voor citroenen.)
15.30 Van onze redaktie: 15.30 Kijk
op de Derde Wereld en Oost-Europa;
7.02 (S) Ronduit
8.03 (S) EO-Metterdaad-
Memo. 8.05 (S) Tijdsein.
9.03 (S) De muzikale Fruit
mand. 10.03 (S) Te elfder
ure. NCRV: 11.03 (S) Pop non stop.
12.03 (S) Goeiemiddag. VOO: 14.02
(S) Tipparade. 15.25 (S) Popjournaal.
15.30 (S) Top-40.
msSl»
NOS: 7.00 Nws. 7.02 (S)
Vroeg Klassiek. 9.00 Nws.
9.02 (S) Muziek uit
1.00 Nws.
der waarheid. 14.20 (S) Klassiek con
cert. VPRO: 15.00-17.00 (S) Muziek-
op-vier: Een stem als instrument: He-