Nationale ruimte te beperkt
voor forse looneisen
tmBsso
fiDUI su
Tweede Kamer steunt milieu
beleid Ginjaar nadrukkelijk
Werktempo Tweede
K.amer is slopend
BINNENLAND
VVD ergert zich
over te hoge prijs
van pakje shag
Over verantwoord
speelgoed gesproken
visbericht
Kabinet trekt rente-
voorstellen in
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 1 NOVEMBER 1979 PAGINA 13
BANKPRESIDENT ZIJLSTRA WAARSCHUWT ONDERHANDELAARS
SCHEVENINGEN/-
UTRECHT De president
van de Nederlandse Bank,
dr. J. Zijlstra, heeft de loo-
nonderhandelaars gewaar
schuwd geen hogere loonei
sen te stellen dan de natio
nale loonruimte -en die is
zeer beperkt- toestaat. In ge
differentieerde loonsverho
gingen geloofde hij niet.
„Het prille economische her
stel is er, laten we het niet
vertrappen", zo zei hij giste
ren in Scheveningen tijdens
een rede voor de regionale
afdeling van het Nederlands
Christelijk Werkgeversver
bond. Bijna tezelfder tijd
waarschuwde ook FNV-
voorzitter Wim Kok in
Utrecht eveneens tegen het
stellen van te hoge loonei
sen. Wie alleen naar de lo
nen zou kijken en een forse
loongolf zou willen ontkete
nen moet zich goed realise
ren dat zo'n loongolf het
door de vakbeweging gewen
ste niveau van sociale en
collectieve vcoorzieningen
kan overspoelen, aldus de
F N V-voorzitter.
Dr. J. Zijlstra begon in Sche
veningen zijn betoog met te
wijzen op de grote onrust die
in de internationale economie
is ontstaan door de voortdu
rende olieprijsstijgingen. Ook
voor dè jaren '80 voorspelde
hij verdergaande periodieke
prijsverhogingen voor de olie.
Daarmee zou de wereld wel
kunnen leven, mits op de juis
te wijze wordt gereageerd: de
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De liberale Tweede Kamer
fractie ergert zich over wat zij noemt een te
hoge prijs van het pakje shag. „Het even
wicht is hier zoek" aldus deze fractie in een
commentaar op de belastingvoorstellen,
waaronder de accijnsvcerhoging voor enke
le artikelen. Het is niet het allerbelangrijk
ste uit het commentaar want de VVD pleit
nog nadrukkelijker voor een algehele verla
ging van de inkomstenbelasting, om de nati
onale economie te stimuleren.
De liberalen kunnen maar bitter weinig en
thousiasme opbrengen voor de fiscale maatre
gelen die hun eigen kabinet voor volgend jaar
heeft voorgesteld. Maar binnen het kader van
de naar het oordeel van de VVD „te hoge over
heidsuitgaven" zegt de fractie de belastingver
hogingen dit keer „node te aanvaarden". Het
beperken van de inflatiecorrectie tot 80 pro
cent, de verhoging van de alcohol- en tabakac
cijns en het duurder maken van nieuwe auto's
liggen de VVD bijzonder zwaar op de maag.
Regeringspartner CDA plaatst op sommige van
deze punten wat kritische vragen, terwijl de
PvdA tevreden is met deze belastingverhogin
gen. CDA, VVD en PvdA vragen wel gezamen
lijk of de verhoging van de alcoholaccijnzen
niet kan worden uitgesteld tot 1 februari. Daar
mee zou een extra hoge piek in de drankverko
pen rond de kerstdagen kunnen worden
vermeden, aldus deze fracties.
De VVD vindt verder de voorgestelde verho
ging van de belasting op auto's onvoldoende ge
motiveerd en onjuist. Er zit volgens haar bo
vendien een strafelement in: duurdere auto's
die over het algemeen zuiniger zijn, zullen er
extra door worden belast. Met het CDA vinden
de liberalen dat de buitenlandse auto's (met
name de goedkopere Japanse merken) door
deze maatregel te veel bevoordeeld worden bo
ven de Europese merken.
olieprijsverhogingen moeten
worden gezien als een aftrek-
.post op het reële inkomen van
het olieverbruikende land en
dus in het sociaal-economische
en financiële beleid worden
verwerkt.
Nederland staat er in menig
opzicht niet zo slecht voor, zo
vervolgde Zijlstra, vergeleken
met andere landen. We heb
ben een hoog welvaartsniveau,
onze energievoorziening is re
latief gunstig, ons exportvolu
me heeft zich niet onbevredi
gend hersteld, de inflatie is
aanzienlijk gedaald. Er zijn
echter ook schaduwzijden. Het
bedrijfsleven richt zijn inves
teringen voor het overgrote
deel op vervanging van arbeid
door machines en laat -anders
dan in het verleden- uitbrei
dingsinvesteringen om de
werkgelegenheid op peil te
houden, na, omdat de rende
menten al jarenlang teleurstel
len. „Zo hebben we in Neder
land thans te maken met de
treurige en op den duur on
houdbare toestand, dat in de
productieve leeftijd, dat is tus
sen schoolverlating en pensio
nering, ongeveer 1,2 miljoen
mensen niet werken. (Werk
loos, tijdelijk ziek, blijvend ar
beidsongeschikt e.d.) Wij drei
gen hiermee in een vicieuze
cirkel terecht te komen. Ter-
wille van de werkgelegenheid
schept de overheid arbeids
plaatsen, daardoor moet zij
nieuwe lasten opleggen en als
gevolg daarvan worden geen
arbeidsplaatsen door
het bedrijfsleven gemaakt".
In dit verband wees Zijlstra
ook op het probleem van de
tienduizenden openstaande ar
beidsplaatsen. De ondernemin
gen zouden meer kunnen pro
duceren en verkopen als zij
voldoende arbeidskrachten
hadden. Daarover wordt vol
gens hem veel gepraat maar er
wordt betrekkelijk weinig aan
gedaan. En op het gebied van
de betalingsbalans en de over
heidsfinanciën staan we ook
niet meer zo sterk. Niettemin
toonde Zijlstra zich geen pessi
mist. „De toekomst blijft ook
nationaal onzeker, maar is -bij
goed beleid- niet geheel zon
der hoop".
Over de komende loononder
handelingen zei de bankpresi-
dent, dat de loonruimte uit
niets anders kan bestaan, dan
uit de te verwachten producti-
viteitsstijging. Deze wordt
voor 1980 geraamd op 2,5 pro
cent, maar daarvan moet nog
af voor onder meer rende
mentsherstel voor de onderne
mingen en het werkgeversdeel
van de sociale lasten. Pogingen
tot loonsverhogingen, die uit
gaan boven de daarvoor be
schikbare ruimte, kunnen
slechts tot verdere prijsverho
ging en dus tot teleurstelling
leiden, aldus Zijlstra. In een
volgende fase komt deze prijs
verhoging via prijscompensa
tie weer in het loon terecht en
het freewheel van de inflatie
krijgt versnellingen.
Ed van Thijn geeft Cor Kleisterlee een hand tijdens een receptie ter gelegenheid van
diens afscheid als Kamerlid gistermiddag. Rechts naast Kleisterlee zijn echtgenote.
Links Jan Terlouw van D'66.
COR KLEISTERLEE (CDABIJ AFSCHEID:
9?
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het CDA-Kamerlid en eer
ste vice-voorzitter van de Tweede Kamer,
Cor Kleisterlee is gisteren bij zijn vertrek
uit de Tweede Kamer benoemd tot Com
mandeur in de Orde van Oranje Nassau.
Kleisterlee is 23 jaar lang lid geweest van
de Tweede Kamer en was tot gisteren dege
ne met de langste Kamerervaring. Kleister
lee is vandaag begonnen in zijn nieuwe
functie als voorzitter van de Commissie Na
tionale Parken bij het ministerie van CRM.
In zijn afscheidstoespraak-tot de Tweede Ka
mer heeft Kleisterlee ongezouten kritiek laten
horen op de hoeveelheid werk die een kamer
lid tegenwoordig moet verzetten. „Het werk
tempo is hier zo niet moordend dan toch slo
pend geworden", aldus Kleisterlee. Volgens
hem worden de hoofdlijnen van het regerings
beleid uit het oog verloren doordat men zich te
veel wil bemoeien met „de kleinste kleinighe
den". Het scheidende CDA-Kamerlid stelde dat
veel van het werk gedelegeerd kan worden
naar de verschillende Kamercommissies, zodat
in de kamerdebatten enkel de hoofdlijnen van
het beleid ter sprake hoeven te komen.
De internationale speelgoedindustrie imiteert op schaal en
zeer nauwgezet alle sadistische trekjes, die onze goede,
uitverkoren samenleving kenmerken. Geruime tijd heeft de
evolutie in deze tak van industrie zich beperkt tot poppen,
die konden plassen en auto's, die niet van de tafelrand
donderden. Maar ook toen was het de mensheid reeds aan
te zien, dat het daar niet bij zou blijven. Wie immers serieus
een mens wil nabootsen, neemt op den duur met een kleine
boodschap geen genoegen meer.
Gestadig blijven dan ook de inventieve breinen der
fabrikanten doorborrelen en overkoken. En om thans te
achterhalen, hoever de geleerden inmiddels zijn gevorderd
met de allernieuwste waterstofbom, behoeft men slechts
een warenhuis binnen te gaan en zich via de roltrappen
naar de speelgoedafdeling te spoeden. Naar alle
waarschijnlijkheid ligt daar reeds een keur van vermakelijk
speelgoed uitgestald, variërend van een nauwelijks van
echt te onderscheiden gezins-neutronen-bom (vernietigt de
voorkamer binnen enkele seconden, maar moeder kan
rustig voortbreien aan het voorpand van de trui voor
Doortje) tot een geleide raket, die feilloos de kostbare
kristallen siervaas van de buren weet te vinden. Door deze
voorwerpen met behulp van uw zakcalculator met duizend
te vermenigvuldigen, verschaft u zich een uniek inzicht in de
moderne atoomindustrie.
De nieuwste aanwinst op dit terrein is een kleine auto,
bemand door een irritant baasje met samengeknepen
ogen. In zijn plastic hoofd hebben de ontwerpers meer dan
voldoende knisper knasper verse chips gepropt om hem
feilloos alle handelingen te laten verrichten, die een
sterveling met een IQ van 110 ternauwernood onder de
knie krijgt. Daartoe behoeft men slechts op de rode knop
achter zijn rug te drukken en af te wachten.
Wij behoeven u nauwelijks uit te leggen, tot welke
feestelijke situaties deze aanwinst kan leiden. Zonder enige
moeite rijdt meneer bijvoorbeeld in zijn auto'tje in de
richting van de servieskast, keert daar bliksemsnel om en
lanceert een klein, geleid projectiel. Op die manier kan ook
een onmondig kind op zijn dooie gemak in de achterkamer
zijn speeltje afstellen om hem vervolgens naar de serre te
sturen, waar vader met enkele goede kennissen de
voetbaluitslagen van zondag becommentarieert.
Het is uitermate komisch, wat er daarna gebeurt. De
speelgoedauto sluipt geruisloos de kamer binnen, maakt
daar halt en front en werpt zijn eerste projectiel de ruimte
in. Het treft notaris Boddeman frontaal in de vlezige buik.
Uiterst beheerst glijdt de oude heer van zijn stoel op het
handgeknoopte tapijt, waar hij met gesloten ogen zijn
rechtvaardige tol aan de eeuw vgn het kind betaalt.
De vader kan een glimlach nauwelijks onderdrukken.
„Haha", roept hij verheugd, „dat zal de kleine Janneman
wel weer zijn. Het rakkertje zit altijd vol van dat soort
grappen". Hij bukt zich om de notaris op te vijzelen en rept
zich daarna naar de achterkamer om zijn zoon te berispen.
„Kijk Jantje", zegt hij ontspannen, „natuurlijk wil ik je op
geen enkele manier in je spel hinderen. Zo'n
paedagogische blunder zou ik niet graag voor mijn
rekening nemen. Maar ik wil je toch vriendelijk verzoeken
om de volgende keer niet meer op notaris Boddeman te
mikken. Je weet donders goed, dat hij al ver over de
zeventig is en recht heeft op enige eerbied van de kant der
jongeren. Kun je je voorstellen. Jantje, dat hij dat geschiet
van jou misschien niet zo bijster op prijs stelt?".
Het ventje knikt bedremmeld. Stil en tevreden gaat het
daarna weer naar zijn hoekje om verder te spelen met zijn
radar-schermpje. Als hij daarop ziet. dat verderop in het
huis de taartjes worden rondgedeeld, bemant hij zijn auto
weer bliksemsnel. Even later wordt de moorkop, die tante
letje net in haar mond wilde steken, aan flarden gescheurd.
Duidelijk horen de aanwezigen het onderdrukt gegiechel
van kleine Jan. „Zo'n duveltje toch", roept tante letje met
een mond vol slagroom en geconfijte vruchten, „ik moet
toegeven Stien, dat die zoon van jou wel kan mikken".
U zegt nu schouderophalend, dat we schandelijk
overdrijven. O ja, dan kunnen we u alleen nog adviseren om
de Amerikaanse catalogussen van speelgoed eens grondig
te raadplegen. En als u dan nog blijft volharden in uw
ongeloof wacht u maar rustig af, totdat op een ochtend de
spiegel in de ouderlijke slaapkamer in gruzels wordt
geschoten. Op dat moment weet u met een aan zekerheid
grenzende waarschijnlijkheid, dat Gijsje van de buren op
zijn verjaardag zo'n grappig atoomkanon heeft gekregen.
Misschien kunt u daarna toch beter in de kelder gaan
zitten.
Want zoals bekend staat de kleine Gijs voor niets.
voor sportvissers in het binnenwater
*j-GEMENE SITUATIE: DE AKTIE VAN SNOEK SNOEKBAARS EN BAARS IS cap
TRAAG. VANGSTEN VAN ENIGE OMVANG WOROEN VOORNAMELIJK IN HET NOOR
OEN EN WESTEN GEBOEKT VOORN EN BRASEM ZIJN REDELIJKVANGBAA£ DE
Snnoct n SCH'LDMEER (GR DE NOORDER KOGGEN (NH) DE NIEUW
£2?*fn„c:Lco EN 0E POLDER MADENSTEIN BIJ OEN HAAG SNOEKBAARS
tcd 1 OOKKUMMER GAOOTDIEP PATERSWOlDERMEER. ZWARTE WA-
^ER. VALLEIKANAAL. ALKMAARDERMEER. NOORDZEEKANAAL DE AMER EN HET
cw iAc KARPER: STADSPARK GRONINGEN IJSSEl BIJ WIJHE
EN ZWOLLE. DE BIJLAND BIJ ARDT EN HERWEN. BAARS: IN OIEPE WATEREN
Kamervragen
over,Stop
Neutronenbom'
DEN HAAG (ANP) Twee
VVD-kamerleden hebben
minister Van der Klaauw
(buitenlandse zaken) ge
vraagd een onderzoek in te
stellen naar de manier waar-
iop en de mate waarin de
'Sow jet-Unie zich bemoeit
met de aktie „Stop de Neu
tronenbom".
,Naar verluidt zou de leiding
ivan de actiegroep hebben ge
zegd dat zij financiële steun
krijgt van Rusland. De kamer
leden (Ploeg en Verkerk-
Terpstra) herinneren eraan
dat de minister op eerder ge
stelde vragen geantwoord
heeft dam concrete aanwijzin
gen ontbreken over de bijdra
ge van de vorige Russische
ambassadeur in ons land die in
de Sowjet Unie een onder
scheiding had gekregen „voor
het bewustmaken van het Ne
derlandse volk in haar verzet
tegen de neutronenbom". Ze
willen dat de resultaten van
het nu gevraagde onderzoek
snel gepubliceerd worden, op
dat de actievoerders weten in
hoeverre zij worden gebruikt
als instrument voor Russische
propaganda.
Ander
verlichting
landbouw
voertuigen
DEN HAAG (ANP) -)
Vanuit de Centrale Politie
Verkeers Commissie
(CPVC) is bij de minister
van verkeer en waterstaat
een voorstel gedaan om de
eisen voor verlichting van
landbouwvoertuigen gelijk
te trekken met die voor het
overige wegverkeer.
De huidige eisen voor de ver
lichting van landbouwverkeer
dateren uit de tijd dat veel
minder landbouwvoertuigen
dan nu veel minder vaak op
de weg verschenen. Vooral in
het oosten van het land heeft
men slechte ervaringen met de
huidige verlichting. De trek
kers, aanhangers enz. hebben
nauwelijks of geen verlichting,
aldus de Overijsselse verkeers-
groep van de rijkspolitie.
Staatssecretaris
wil onderwijs in
consumenten
zaken
DEN HAAG (ANP) Drs.
K. de Jong, staatssecretaris
van onderwijs, heeft de on
geveer 1600 scholen in het
voortgezet onderwijs een cir
culaire gestuurd, waarin hij
vraagt in het lesrooster les
sen in consumentengedrag
op te nemen.
De staatssecretaris vindt het
wenselijk dat leerlingen in
zicht en vaardigheid meekrij
gen in consumentenzaken.
Daarom zou hij het een goede
zaak vinden om, voor zover
dat nog niet gebeurt, aan „con-
sumentenonderwijs" aandacht
te besteden.
BETAALD DOOR
RUSSEN?
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Gin
jaar (volksgezondheid en mi
lieuhygiëne) is een prima mi
nister maar de uitvoering van
zijn beleid wordt door onwilli
ge collega's binnen het kabinet
tegengehouden. Daaraan moet
een einde komen. Deze steun in
de rug kreeg minister Ginjaar
gisterten tijdens de behande
ling van zijn begroting mi
lieuhygiëne van vrijwel alle
woordvoerders in de Tweede
Kamer, van de SGP via WD,
CDA, D '66 tot de PvdA aan toe.
„Het milieubeleid wordt gefrustreerd
door een kruideniersmentaliteit", aldus
PvdA-woordvoerder De Boois, in een
verwijzing van milieuheffingen die mi
nister Ginjaar noodzakelijk acht voor
de uitvoering van zijn milieubeleid.
Grootste tegenspelers van Ginjaar in
het kabinet zijn de ministers Andries-
sen (financiën) en Van Aardenne (eco
nomische zaken) die beide bevreesd
zijn voor een lastenverzwaring als ge
volg van de invoering van heffingen.
D'66 woordvoerster Lambers-Hacque-
bard sprak in dit verband van „het
fluitje van de grensrechters Andriessen
en Van Aardenne dat door alle goede
bedoelingen heen klinkt". Mevrouw
Verkerk-Terpstra (VVD) pleitte er
voor dat alle beleidsvoornemens van
andere ministeries met milieuaspecten
vroegtijdig bij minister Ginjaar zouden
worden aangemeld.
Op het gebied van de miliewetgeving
drongen CDA en PvdA aan op een
snelle tot standkoming van een Wet
Bodem Bescherming die nu al twee
jaar wordt beloofd. Andere vragen
waren er over de doorvoering van de
Afvalstoffenwet („is de 18 miljoen
voor de uitvoering op de begroting
wel voldoende", vroeg CDA-woord-
voerder Couprie) en de Wet Geluids
hinder. De twee grootste fracties we
zen hier een versoepeling van de
normen in de wet ten aanzien van
maximale geluidsbelasting op de ge
vel van een woning af. Zij deden dit
omdat van verschillende kanten de
vrees is geuit dat de normen de
voortgang van stadsvernieuwing zou
kunnen belemmeren.
blankvoorn
ruisvoorn
4fe brasem
winde
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het kabinet is teruggekomen op zijn aan
vankelijk voornemen met ingang van 1980 een zeer voor
zichtig begin te maken met de invoering van de zogenaame
inflatieneutrale belastingheffing. De voorgenomen winstaf-
trekregeling voor voorraden en maatregelen in de sfeer van
de ontvangen rente zijn door het kabinet in heroverweging
genomen, zo heeft minister Andriessen (Financiën) de
Tweede Kamer laten weten.
In het eerste geval gaat het om een beperking van de jaarwinst
van ondernemingen: een bepaald percentage van de boekwaar
de van de voorraad aan het begin van het jaar zou later van de
jaarwinst afgetrokken mogen worden. Verder zouden kleine
spaarders tot 700 gulden rente over hun spaartegoeden mogen
ontvangen, zonder deze als inkomen aan de fiscus op te hoeven
geven. Het intrekken van deze voorstellen volgt op de medede
ling van het kabinet dat voorlopig afgezien is van het indienen
van wetsvoorstellen die het effect van de geldontwaarding in de
te betalen belasting zou vereffenen. Dergelijke voorstellen dra
gen in de wandeling doorgaans de naam van hun ontwerper, de
oud-hoogleraar belastingrecht, professor Hofstra.
oe beste gebieden voor
roofvis
snoek
c snoekbaars
o baars
aal
karper