Bij schilderijen ontbreken
de grote meesters
Ervaren en niet-zo-ervaren
administvatiemensen kunnen
nu kiezen.
PHILIPS
Atlas over
landschappen:
veelzijdig en
informatief
Werken in een levendige verkooporganisatie
betekent: je voor veel zaken interesseren.
Hoofd Boekhouding,
Boekhouder.
Medewerker verkoop
administratie.
Medewerker service
administratie.
Sollicitatie en
informatie.
KUNST
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 27 OKTOBER 1979 PAGINl
Spectrum Atlas van de Ne
derlandse Landschappen.
Uitg. Het Spectrum
Utrecht. Prijs ƒ24,90.
Om maar met de deur in
huis te vallen: de nieuwe
Spectrum-atlas van het Ne
derlandse landschap is een
fijn, in hoge mate instruc
tief boek geworden. Een
boek, dat de lezer ongetwij
feld vaak ter hand zal ne
men. Niet om het alleen
maar even door te blade
ren, maar juist om het aan
dachtig door te nemen,
want de bijeen gebrachte
informatie over 23 onder
scheiden landschapstypen
in ons land is ongemeen
boeiend.
Het piepkleine Nederland
blijkt namelijk een grote ge
varieerdheid te bezitten aan
natuur (flora en fauna),
waardoor het in hoog aanzien
staat bij wetenschappers van
vele, uiteenlopende discipli
nes. Maar ook voor de leek,
die er op een vrije zondag
middag op uittrekt is er veel
te genieten: wist u bijvoor
beeld dat de omgeving van
Nijmegen uit botanisch oog
punt bezien het rijkst bedeel
de gebied van ons land is? In
een straal van 15 km. rond
de stad komt liefst tweederde
van alle in Nederland voor
komende hogere plantsen-
soorten voor.
Behalve dat deze van tiental
len .(kleuren)foto's en kaar
ten voorziene atlas een uitno
diging inhoudt om het alle
maal met eigen ogen te gaan
zien, wil het boek tegelijker
tijd een waarschuwing zijn.
Een waarschuwing, die zegt
dat we niet langer kunnen
doorgaan met het doen van
aanvallen op natuur en land
schap.
Want - zo zegt de redactie in
haar voorwoord - „niet te
ontkennen valt dat in de 20-
ste eeuw en in het bijzonder
in de afgelopen 25 a 30 jaar
het aanzien van Nederland
veel ingrijpender is veran
derd dan ooit tevoren".
„De Zuiderzee werd IJssel-
meer, het IJsselmeer veran
derde voor een groot deel in
polderland, de Zeeuwse delta
werd afgedamd, het ontstaan
van Europoort, de aanleg van
verkeerspleinen en-autosnel
wegen, waardoor halve pro
vincies op hun kop zijn gezet
- de voorbeelden liggen voor
het oprapen".
Subsidie
Teneinde zoveel mogelijk
mensen het besef bij te bren
gen, dat we op een hellend
vlak bezig zijn, is (mede) dit
boekwerk verschenen. Het
ministerie van CRM tastte
fors in de subsidiebuidel
waardoor het mogelijk werd
dat deze atlas voor een blij-
«vend lage prijs in de boek
handel kwam te liggen. Im
mers zo omschrijft CRM-
staatssecretaris G.C. Wallis
de Vries „de bescherming
van natuur en landschap
vormen nog voor veel Neder
landers een gesloten boek".
Vandaar deze atlas, die laat
zien dat er in ons land nog
heèl veel over is, dat de
moeite van het beschermen
ten volle waard is. Want zon
der die officiële bescherming
gaat het niet. Dat heeft de
praktijk tot dusver wel bewe
zen'.
De Spectrum-atlas is ver
schenen onder begeleiding
van prof. dr M.F. Mörzer
Bruijns en R.J. Benthem; het
leeuwenaandeel van het
werk is verricht door natuur-
schrijver en -fotograaf Jan
van de Kam. Niet alleen
schreef hij twee boeiende
hoofdstukken over enerzijds
het ontstaan anderszijds de
toekomst van het Nederland
se landschap, ook tekende hij
voor de schat aan kleurenfo
to's, waarmee het boek geïl
lustreerd is. Die omstandig
heid maakt deze atlas dan
ook tot een veelzijdig werk
want aan de ene kant is ht
een uitstekend gedocumer
teerde inventarisatie van h»
Nederlandse landschap ge
worden aan de andere kant is
het een plezierig kijkboek,
dat de atlas als zodanig toe
gankelijk maakt voor een
heel breed publiek.
Regionaal
Er is nóg een omstandigheid,
die de nieuwe landschappen-
atlas tot een bijzonder beek
maakt. Dat is de inschakeling
door de redactie van schrij
vers, die regionaal bekend
zijn en vaak hun onderwerp
vanuit de historie benaderen
en daarbij allerlei boeiende
accenten leggen. In het geval
van Salland en Twente is dat
Adriaan Buter, die voor de
beschrijving van noordoost-
Twente de Denekampse
schoolmeester Bernink (en
diens paradijs) opvoert. Buter
is niet alleen een vlot vertel
Ier, hij is bovendien zeer des
kundig ten aanzien van de
kennis van het Twentse land.
Hij weet de geschiedenis van
het lahdschap op weldadige
wijze te kruiden met actuele
gebeurtenissen op dit gebied,
zoals de omlegging van een
stuk van de E-8 nabij Marke-
lo teneinde een bekend jene
verbesstruweel en uiterst
zeldzame paddestoelen te
sparen.
Er komen meer mensen zoal
Buter aan het woord in deze
atlas. Zoals de 74-jarige Ge
rard Lutke Meijer, die onder
de veelzeggende titel „de zil
veren gordel van Nederland"
het rivierenlandschap in het
centrum van ons land onder
loep neemt. Opnieuw een
vlot geschreven portret van
een markant stuk Nederland.
Age Schutniet levert eenzelf
de soort bijdrage over noord
west Overijssel, terwijl G.
Hanekamp tekent voor een
intrigerend verhaal over de
Veluwe, waarbij hij een
voortdurende afname signa
leert van actieve zandver
stuivingen. Wat vroeger beti
teld werd als „de gesel van
de boerenbevolking" krijgt
van Hanekamp nu de kwali
ficatie „dynamisch land
schap" mee. En dan te be-,
denken dat die stuifzanden
voor het grootste deel juiSt
veroorzaakt zijn door mense
lijk gedrag in de natuur.
Roofbouw. overbeweiding
van heidevelden door scha
pen. te vaak afplaggen en af
branden van heide - het wa
ren allemaal ingrepen die
uitmondden in de omstandig
heid dat rond 1850 op de Ve
luwe zo'n 15.000 ha. „leven
de" stuifzanden bestonden,
een oppervlakte, die op dit
ogenblik tot rond 1.100 ha. is
ingekrompen, doordat o.m.
op grote schaal grove den is
ingeplant. Een ontwikkeling,
die er toe geleid heeft dat
thans goeddeels een uniek
landschapstype aan het ver
dwijnen is, een gevaar dat
ëvènzeer dreigt in het Wad
dengebied Wart ook dit
soms eer e ndeioos lijkend
zand- en sliklandschap, door
kruist met prielen en balgen,
wordt bedreigd. Wadlopers,
militaire oefeningen (vlieg-
tuigen).hengelsport, olie- en
gasboringen - het zijn alle
maal elementen, die een be
dreiging vormen voor de
unieke vogelrijkdom en de
zeehondenstand van dit ge
bied.
Info.mat'.ef
Het is slechts een vrij wille
keurige greep uit dit boek,
waarin o.a. ing. H.W. de
Vroome in Drenthe het ver
dwijnen constateert van 29
hunebedden (op de Hond
srug). Opvallend in zijn ver
haal is verder dat hij geheel
voorbij gaat aan de activitei-
ter van de amateurgeoloog
Tjerk Vermaning, maar dat
hij later diens grote tegen
strever Waterbolk wèl noemt
wanneer het gaat om vroeger
(Middeleeuwse) bewoning-
svormen in deze provincie.
Maar die opmerking beroert
een wellicht interessant zij
paadje, dat aan de waarde
van deze atlas' weinig af
breuk doet. Alom overheerst
de waardering voorecht werk,
c at met name door zijn opzet
- oe herverdeling van ons
land in 23 landschapstypen -
een niet alleen overzichtelijk
maar bovenal informatief
boek is geworden.
KLAAS GOINGA
Het landschap in het noordwestelijke gedeelte van West-Friesland is niet aangetast door ruil
verkavelingen. Vandaar dat bijvoorbeeld in Schagen nog dit kenmerkende vergezicht te zien
valt: kleine, lage terpen, die niet meer dan een meter of twee boven het maaiveld liggen en in
de meeste gevallen slechts plaats bieden aan één boerderij. Ze zijn veelal met elkaar verbon
den door weggetjes, die op de kreekruggen zijn aangelegd.
llllllllllllllllllllllllllllllllllllll!
/KBEN DE PIL VERGETEN
I TE HALEN
1 WEET JU WELKE APOTHEKER
OPEN IS
t staat in de krant
iedere dag weer
DELFT Antiek is na de Tweede
Wereldoorlog een veelzijdig begrip
geworden. Sommige verzamelaars
zijn al blij met een snuifdoos die
vijftig jaar oud is, anderen denken
in eeuwen. Liefhebbers en „geldbe
leggers" lopen soms stad en land af
om een prent, 'n bepaald meubel
stuk of een tinnen bord met dat wa
pen, dat zo weinig voorkomtHet
staat niet aan ons om reclame te
Attische schenkkan, 5de eeuw v.
Chr.
maken voor de jaarlijkse Kunst- en
Antiekbeurs te Delft (die overigens
ook geen reclame nodig heeft)
maar de kenners en dat zijn door
gaans de serieuze verzamelaars,
weten wat ze aan de Delftse beurs
hebben, niet het minst om zijn be
trouwbaarheid. En dat is in deze
sector een belangrijk punt.
Het zal in Delft niet gauw gebeuren
dat men, wat onlangs nog elders in
den lande voorkwam, een altaar-trip
tiek uit plusminus 1600 te koop aan
bood, let wel: 1600!!! en op de beide
vleugel-panelen stonden O.L.Vrouw
van Lourdes en een Heilig Hart afge
beeld. De hedendaagse sculpteur had
dus blijkbaar geen enkele notie van
inconografie
Delft 1979. Dat is de 31ste Oude Kunst
en Antiekbeurs in de zalen van het
Sinte Aaghteklooster oftewel het
Prinsenhof en dat betekent een schat
van schoonheid uit het verre en meer
nabije verleden waarbij, zoals alle-ja
ren gebruikelijk te doen, het bestuur
van tevoren enkele accenten wil leg
gen op de specialiteiten. Dat zouden
dan dit jaar de juwelen uit het Victo
riaanse tijdperk en enkele topstukken
van de Romantische School moeten
zijn. De laatste was vroeger taboe als
zijnde niet antiek genoeg. Maar eigen
aardig, wij hebben alle zalen met de
vereiste interesse doorgewandeld en
heel weinig romantisch kunnen ont
dekken en zeker geen „topstukken",
tenzij men Alexander Leblanc in de
collectie S. Nystad daarvoor houdt of
een Robert Home terwijl b.v. 'n fraai
wintergezicht op Amsterdam van Jan
Ekéls de Jonge uit de verzameling
Gebr. Douwes te Amsterdam, precies
vóór de romantische periode zit. En
ook de juwelen en het zilverwerk ver
tegenwoordigen niet direct opvallend
het fin de Siècle. Zo kan Premsela en
Hamburger, de bekende zilverfirma
uit Amsterdam, de bezoeker prachtige
dingen laten zien uit de pruikentijd
en het begin van de negentiende
eeuw terwijl slechts weinig uit de
tweede helft van de vorige eeuw te
bewonderen valt Van der Heyden uit
Rotterdam heeft enkele colliers uit de
zeventiende eeuw .die van een weer
galoos vakmanschap getuigen. Het bij
zondere is wel dat zo'n sieraad uit di
verse delen bestaat, een collier bevat
b.v. ook een broche en 'n paar oor
hangers of een smalle armband.
Anthonie Beerstraten: Het oude stadhuis van Amsterdam
Bij ervaring weten we dat door de
veelheid van het geëxposeerde je aan
sommige dingen die niet direct door
kleur of vorm de volle aandacht vra
gen, voorbij loopt. Wie in de stand
van Jacques Schulman. de bekende
muntenexpert van Nederland, komt,
moet bepaald eens kijken naar die At
tische schenkkan uit de vijfde eeuw
vóór Christus uit het atelier van de
zgn. „Berlijn Schilder", en de oudste
staande klok in Nederland van de fi-
orma Stender uit het Brabantse Sint
Michielsgestel, valt ook niet zo ónmid-
dellijk op tussen zijn dikwijls wonder
lijke soortgenoten.
Vergeleken bij vroeger jaren maakt
de oude schilderskunst een meer be
scheiden indruk. .Dat wil niet zeggen
dat er geen bijzondere werken te zien
zijn. Maar de grote meesters ontbre
ken. Wel heeft Laurentius uit Zalt-
bommel een indrukwekkende reeks
Rembrandt-etsen meegebracht maar
we zagen slechts één Jan van Goyen
in de stand van de Haagse G. Cramer
die echter wel een schone Pilatus aan
biedt toegeschreven aan Lucas van
Leyden. S. Nystad is zo gelukkig ge
weest beslag te kunnen leggen op Be-
erstratens „Oude Stadhuis van Am
sterdam" dat. zoals men weet, ooi
door Saenredam op paneel werd ge
bracht terwijl de schilder Storck late
twee huizen op de linkerpartij schil
derde.
De zeventiende eeuw is goed verte
genwoordigd, zij het door de kleineq
meesters als Hondius b.v. die eei
enerverend jachttafereel maalde (Col
lectie Gastendijk uit Rotterdam) maa|
De Boer uit Amsterdam heeft ook een
Bijbels tafereel van Jan Steen dat toch
niet tot zijn beste werken gerekem
kan worden; een Pieter de Hoogh, in
terieur met gezin aan tafel is zekei
van beter gehalte. De markt loopt te
rug, al jaren, en een kunsthandelaaj
kan nu eenmaal geen wonderen ver
richten als het aanbod uitblijft.
Er is wel een grote voorraad plastieü
uit vele eeuwen, prachtige middë
leeuwse beelden bij Kunsthandel Po
lak, uit de hoofdstad, waaronder een
13de eeuwse Madonna en Nystad-Lo-
chem toont twee knielende figuren
waarschijnlijk uit Engeland, ca 1700,
waarvan men niet kan achterhalen
waar ze vandaan komen en wat 2
tekenen. Deze 31ste Antiekbeurs is tot
woensdag 7 november te bezoeken.
JAN VERHEYEN
Philips Data Systems Nederland in Rijswijk is de
levendige en groeiende verkooporganisatie van
Philips computer- en tekstverwerkende systemen
voor de Nederlandse markt.
De administratieve teams in de organisatie zijn
nauw betrokken bij het hele verkoopproces.
Daarom betekent iedere administratieve funct e.
je voor veel zaken interesseren.
Dit is de keus die we bieden.
Functie: Coördineren van de werkzaamheden
van 4 medewerkers in de boekhouding.
Samenstellen van overzichten voor
kostenbewaking, investeringen, liquiditeit,
verzekeringen en belastingen. Controleren van
de grootboek-handelingen. Analyseren en
bewaken van de maandelijkse saldi van de
rekeningen. Samenstellen van de maandelijkse
balans en resultatenrekening.
Eisen: MBA en bezig met SPD-I.
Functie: Vaststellen en verzorgen van de
mutaties op de grootboek-rekeningen.
Meewerken aan afstemming en analyseren van
de saldi van de belangrijkste rekeningen.
Voorbereiden van de betalingsopdrachten.
Eisen: MEAO of MBA. Leeftijd: tot 26 jaar.
Functie: Zelfstandig voorbewerken van
ontvangen orders, deze invoeren in een systeem
via een terminal en eveneens met gebruik van
een terminal, facturen maken op grond van
voorfinanciering, slotafrekeningen en
creditering. Bewaken van de orderportefeuille
voor bepaalde verkoopkanalen.
Eisen: MEAO of HAVO en Praktijkdiploma
Boekhouden, bezig met MBA.
Leeftijd tot 24 jaar
Functie: Administratief verwerken van de
rapporten van servicetechnici en van overwerk
en reisdeclaraties..Bijhouden van de voorraad
service-onderdelen. Verwerken van al deze
financiële informatie. Maken van omzet- en
resultatenoverzichten.
Eisen: MEAO of HAVO en Praktijkdiploma
Boekhouden, bezig met MBA.
Leeftijd: tot 26 jaar
Richt uw sollicitatie aan E. Lingmont,
Philips Personeelzaken, antwoordnummer 35,
5600 VB Eindhoven.
Wie eerst nog wat meer wil weten kan drs. v.d.
Brand bellen, tel. 070 - 906720.
De verkooporganisatie zal nog dit jaar
verhuizen naar Maanweg 1 56, Den Haag,
5 minuten van het station Voorburg.