Zweden in ban van komend referendum over kernenergie Britse regering schaft na 40 jaar deviezencontrole af Jan )mmeren evraagd Ül MARKTEN REGERING STELT 120 MILJOEN BESCHIKBAAR VOOR ONDERZOEK NAAR ALTERNATIEVEN Beurs uan Amsterdam ÉCONOMIE LEIDSE COURANT WOENSDAG 24 OKTOBER 1979 PAGINA 11 tinergiecommissaris EG: olieprijs 10% omhoog dal ;USSEL Guido Brunner, lid van de jtopese Commissie voor energie, raamt Je verhoging van de olieprijzen, aan het eind van dit jaar op tien procent. Bij de o- pening van een studiebijeenkomst over energiebesparing in Brussel zei Brunner dat deze raming is gebaseerd op toene ming van de weerzin van de olie-exporte rende linden om dollars voor hun olie te accepteren die steeds minder waard wor- jen. Verder zullen deze landen op den duur hun prijzen aan het niveau op de vrije markt willen aanpassen. \ls de industrielanden «er niet in slagen om neer op energie te besparen zullen zij daartoe worden gedwongen door de olie-exporteren- ie landen. Zonder beperking van het oliever- iruik is een overeenkomst met de olie-expor- erende. landen uitgesloten. Aan de chaos op je oliemarkt zal dan geen einde komen. Effectenbescherming wil contract Arnhemsche Scheepsbouw op tafel DEN HAAG - Het dagelijks bestuur van de Vereniging Effectenbescherming (VEB) heeft gereageerd op de recente verklaring van het bestuur van de Arn- hemsche Scheepsbouw Maatschappij (ASM), waarin gesteld werd dat de ver mogenspositie van de ASM nog immer als ongewis moet worden beschouwd. Het VEB-bestuur zegt met belangstelling kennis te hebben genomen van deze verkla ring. Tegen de achtergrond van de exorbi tante koersstijging op de Amsterdamse ef fectenbeurs (een koers van f3475 per aan deel van f100 op dinsdag 23 oktober) komt het het dagelijks bestuur van 'de VEB echter voor, dat dan weliswaar de vermogensposi tie van de ASM nog steeds als onzeker moet worden beschouwd, maar dat de toekomst verwachtingen voor sommige personen toch in een zekere richting moeten duiden. Om te voorkomen dat slecht geinformeerde individuele aandeelhouders hun aandelen tegen te lage koersen afstoten heeft het da- gedlijks bestuur van de VEB er bij de ASM dan ook met klem op aangedrongen de exacte voorwaarden van het allesbepalende contract tussen Bredero en ASM (uiteraard in overleg met Bredero) te willen publice ren, opdat elke individuele belegger daar zijn eigen conclusies aan kan verbinden. Overigens zegt het dagelijks bestuur van de VEB niet te begrijpen hoe de huidige twee- mans-aandeelhouderscommissie ad hoe on der deze omstandigheden functioneert. Op dé te zijner tijd te houden aandeelhouders vergadering zal de VEB graag tekst en uit leg ontvangen, aldus een mededeling van de VEB. Elsevier-NDU stoot kontekst-bladen af AMSTERDAM Elsevier-NDU NV heeft overeenstemming bereikt met Uitgeverij De Vrijbuiter BV te Tilburg over de over neming door De Vrijbuiter van de activi teiten van Kontekst Groep BV, een werk maatschappij van Elsevier-NDU. Tot de activiteiten van Kontekst behoren o.m. de weekbladen Weekend en Rits als mede de Classics-uitgaven waarin o.a. de Nederlandse uitgave van Mad-Magazine, het jeugdblad Ponyclub en de van dag- en weekbladen bekende strip FC Knudde. De Kontekst-activiteiten zullen als een zelf standige uitgeefkern binnen De Vrijbuiter blijven voortbestaan in Amsterdam of directe omgeving. De overnerping heeft geen nadeli ge gevolgen voor het personeel. Het vereiste overleg met de vakorganisaties heeft plaats gevonden, aldus een gezamenlijke medede ling. [STERDAM Hoewel in idere mate dan Wall eet moest ook de Amster- tse effectenbeurs giste- bij hervatting van de idel terrein prijsgeven, imige fondsen, zoals i. Olie en KLM, begon- nog wel met een kleine ist, maar opk hier trad :ct daarna een afkalving Goed in de markt bleef Ommeren liggen met winst van 2 op 207 het slot van maandag. Nationale Nederlanden enigszins in trek en g bij het begin een gful- omhoog naar ƒ120. mededeling van Holec, dat jang van zaken is verslech- waardoor o.m. dit jaar een ies zal worden geleden zeker 15 min., viel de rs nogal rauw op de maag. kwam een 10 lagere ad- koers van 105. In de eer periode zouden geen tran- ies plaatsvinden, maar de van de notering d eventuele handel in de ïde helft van de beurstijd |o begon de dag een dub- je beter op 28. Hoogovens st zestig cent terug naar 10 en Unilever zeventig naar 123,50. Philips no de onveranderd 22,60. 1. Olie was veertig cent be- 'op ƒ157,10, maar direct bleken de aandelen maar 156,50 waard, leken moest opnieuw een -;v. e gulden prijsgeven op Deli zakte 1,80 terug 95,20 en ook HVA was iioneel lager. Was in de epvaarthoek KNSM nog leranderd ƒ95,50, Nediloyd k veertig cent minder 'j i rd op ƒ80. ABN zakte nog f »een gulden tot ƒ340, maar ro Bank was veertig cent erstel op 69,30. De staats- Isen sloegen de weg naar :den in met koersdalingen ingeveer veertig cent. op de lokale markt traden verliezen op, 'alhoewel meestal erg beperkt ble- Hagemeyer echter ver- 2,50 op ƒ52,50, terwijl Amev in reactie was. De eskoers voor Holec werd tot ƒ95, hetgeen 5 eden de paristand is. Zwak emd waren ook fondsen Gelatine-Delft, Hollandia- os, Kempen en Begeer en kalis. Enkele als specula- beschouwde fondsen ga- weer stijgingen te zien. Jan Ommeren "a Hagemeyer et samen TTERDAM-NAARDEN - i Ommeren in Rotterdam Hagemeyer in Naarden tot de overtuiging geko- dat de doelstellingen beiden voor ogen ston- ten aanzien van een mo- jke samenwerking niet te verwezenlijken. Hier- zijn de studies over een [elijke samenwerking, in september zijn begon- tot een eind gekomen, is een gezamenlijke ver ing. JENTEVEILING LEIDEN Ap- 30-31, Aardappelen: 17, Andij- 20-48, Pronkbonen: 215, Snijbo- 150-170, Boerenkool: 59-74, 88-91, Spinazie: 45-84, Spruiten 4)7, Spruiten B: 90-97, Spruiten l Uien: 27-30, Witlof: 295-415, ■mkool: 6 st. 71-89, Bloemkool 8 ■4-78, Bloemkool 10 st.: 35. Knol- ■töj: 50-63, Peterselie: 9-22, Ra- 41-48, Selderie: 10-11. (Van onze correspondent Malcolm Stuart) STOCKHOLM Bezoekers van de in veel Zweedse bios copen draaiende film „het China Syndroom" (die gaat over een ongeluk in een kerncentrale), worden na af loop van de voorstelling op gewacht door leden van mi lieupartijen. Zij delen fol dertjes uit met de waarschu wing, dat het verzonnen ver haal juist in Zweden wel eens een verschrikkelijke werkelijkheid kan worden, wanneer de kiezers bij het in maart volgend jaar te houden referendum niet te gen de verdere ontwikkeling van de kernenergie stem men. Het toneel, waarop de strijd over het al dan niet verder ontwikkelen van de kernener gie zich in Zweden afspeelt, is sterk uitgebreid. Het gaat niet langer uitsluitend tussen na tuurbeschermers en de weten schap; de eerste groep is ook onderling verdeeld. Immers, een overwinning voor de anti- atoomlobby betekent vrijwel zeker, dat de zes bestaande kerncentrales buiten bedrijf worden gesteld. Zelfs als het niet zover komt, zal een nood- programma moeten worden opgesteld om het bestaande energietekort op te heffen. Hierbij wordt vooral gedacht aan het op nog grotere schaal gebruik maken van rivieren om de zogenaamde „hydip- elektriciteit" te winnen of de terugkeer naar de oudste brandstof, het in Zwedeh vol op aanwezige hout. Het zijn deze alternatieven, die de aan leiding zijn geweest voor een breuk tussen de natuurbe schermers. De stap die het meest voor de hand ligt en nog maar moeilijk valt te vermijden is het met waterkrachtcentrales afdammen van de vier laatste grote rivieren. Olie Nilson, uit gever van een tijdschrift voor sportvissers, is een fel tegen stander van dergelijke plan nen: „Het zoh een ramp zijn voor de natuur. Het plan om gebruik te maken van onuit puttelijke energiebronnen klinkt natuurlijk erg aantrek kelijk, maar men moet niet uit het oog verliezen dat de be staande waterkrachtcentrales hun sporen in het milieu dui delijk hebben nagelaten". Jane Fonda en Michael Douglas in „The China Syndrome" die op het ogenblik ook in Zweden in de bioscopen draait. De film wordt door actiegroepen gebruikt om bezoe kers na afloop per stencil op de hoogte te brengen van de gevaren van hun „ia" tij dens het referendum over kernenergie. „De zalm en de zeeforel kun nen alleen nog via deze vier rivieren hun traditionele broedplaatsen bereiken. Als men daar ook dammen gaat bouwen, dan zijn deze vissoor ten voor eens en voor altijd verdwenen. Een onderge schikt punt? Er mag dan een sterke beweging zijn die ge kant is tegen kernenergie, maar men moet ook niet ver geten, dat er in Zweden twee miljoen sportvissers zijn, een kwart van de hele bevolking. Vissen is een geliefde vrije tijdsbesteding van de Zweed", aldus Nilson. Tegenstanders Van de afdamming van dé ri vieren zeggen verder, dat er klimatologische en atmosferi sche veranderingen teweeg kunnen worden gébracht, de kwaliteit van het water zou verslechteren en het hele die- renbestand wordt aangetast. De Zweedse regering heeft on lang 120 miljoen gulden be schikbaar gesteld voor onder zoek naar andere alternatieve energiebronnen. Een van de resultaten hiervan, het „Ener- gie-uit-Hout-Project", biedt hoop voor,de toekomst, maar verontrust tegelijkertijd de mi lieubeschermers: men zou moeten terugkeren naar de oudste brandstof die de wereld kent, het hout. Volgens profes sor Gustaf Siren van het Ko ninklijke Zweedse Instituut voor Bosbouw moet men pro beren een zeer snelle manier te ontwikkelen, om brandbaar hout te krijgen. Met name wil gen en populieren voldoen aan de voorwaarden, die hij stelt aan de groeisnelheid, stamdik- te en bestandheid van het hout tegen wilde dieren. Professor Siren schat, dat zes kubieke meter hout evenveel energie oplevert als één ton ruwe olie. Volgens het huidige plant-programma heeft Zwe den tegen 1990 voldoende plantages om, naar de huidige maatstaven, 2 procent van de Zweedse energiebehoefte te dekken. Het Instituut voor Bosbouw heeft echter bere kend, dat tegen het jaar 2015 een gebruik van 7 procent van het Zweedse hout-areaal voor 50 procent in de Zweedse energiebehoefte zou kunnen voorzien. Het verhaal' klinkt erg mooi, met name omdat de in 2015 benodigde hoeveelheid bos niet meer is, dan op dit mo ment wordt gebruikt door de voornamelijk in het noorden van het land gesitueerde hou tindustrie. De „energiebossen" zouden echter in het wat war mere midden en zuiden van Zweden moeten komen, waar bij het dan niet gaat om majes tueuze bomen, maar om lelij ke, dunne stammetjes, die elke drie a vier jaar moeten wor den omgehakt. Een deel van van het hout kan misschien worden omgesmolten tot me thaan, het meeste zal echter bestemd zijn om verbrand te worden in nieuw te bouwen krachtcentrales. Daarbij steekt echter direct een ander probleem de kop op: de vrijkomende rook. In Zwe den maar ook in Noorwe gen maakt men zich op het moment zorgen over de effec ten van de vervuiling van de atmosfeer, vooral de vervui ling die afkomstig is van krachtcentrales. De Zweden besteedt daarom meer dan 360 miljoen gulden per jaar aan pogingen het zwavelgehalte in vooral stookolie te verlagen. Maar de hiervoor bekende me thodes kunnen slechts 37 pro cent van de vervuiling tegen gaan. Vandaar, dat onder de milieu beschermers nu een groep is ontstaan die zegt, dat kerne nergie een stralingsramp daargelaten volmaakt schoon is. En verder gaan in Zweaen de laatste tijd steeds meer stemmen op die zeggen, dat kernenergie minder ge vaar .oplevert voor het milieu dan de eerder genoemde alter natieven (waterkracht en hout). ET zijn al tekenen die doen vermoeden, dat de Zwe den de argumenten vóór het gebruik van kernenergie se rieus gaan nemen. De enige politieke partij die zich tot nu toe tegen kernenergie heeft uitgesproken, de Centrum Partij, heeft bij de onlangs ge houden verkiezingen een rampzalig verlies geleden. De hoogte van de olierekenin gen in de komende winter zal misschien de doorslag geven bij het in maart te houden re ferendum. Daarom zijn politici er inmiddels al van beschul digd, dat ze hun mening over de zaak tot die tijd willen uit stellen. Vast staat in ieder ge val, dat de zogenaamde „alter natieve milieuzaak" (het al dan niet gebruiken van de ri vieren en het hout) eèn steeds belangrijker rol gaat spelen in de discussie. (Copyright The Guardian) (Van onze correspondent Roger Simons) LONDEN De regering- Tatcher heeft weer een van haar verkiezingbeloften ge stand gedaan en een einde gemaakt aan praktisch iede re vorm van buitenlandse valutacontrole, die in Groot- Brittannië al ruim veertig jaar streng van kracht was. Dit betekent, dat de Britten eindelijk onbeperkte geldbe dragen mogen exporteren. Zij kunnen vrijelijk buiten landse investeringen aan gaan en hebben geen specia le vergunning van de Bank van Engeland meer nodig om zich eigendommen aan te schaffen in het buiten land. Ook de verkoop van goud wordt vrijgesteld. Het is nu afgelopen met dé zo geheten stirlingzone, waarin Groot-Brittannië sinds de tweede wereldoorlog voor zijn onderdanen een gestreng mo netair toezicht uitoefende. Elke Brit, die zich in eigen land vreemde valuta wilde aanschaffen voor een buiten landse plezier- of zakenreis, moest zich met zijn paspoort naar een bank begeven. Het preciese bedrag dat dan nog beperkt was werd "daarin geschreven. Die informatie ging ook naar de Bank van Engeland en het departement van financiën. Wie'in het buitenland een ei gendom wilde kopen, werd daarvoor zwaar beboet door middel van een zogeheten dol larpremie, die de prijs sterk verhoogde. Alleen buitenland se investeringen, goedgekeurd .door de regering, ontsnapten aan deze belasting. Geld stu ren naar familie of vrienden in het buitenland was moeilijk en duur. De enige financiële beperkin gen, die nog tijdelijk van kracht blijven, betreffen Rho- desië. Volgens de regering- Tatcher zou haar nieuwe maatregel een administratieve besparing van 14,5 miljoen pond sterling per jaar veroor zaken. De socialistische opposi tie van Groót-Brittannië is er geweldig tegen gekant. Zij vreest dat nu enorm- veel kapi taal zal wegvloeien uit het land. De waarde van het pond zou dan opnieuw kunnen da len, met onder meer als gevolg dat de inflatie, die nu al 16,5 procent bedraagt, nog drama tisch zal stijgen. Labour voor speld toenemende werkloos- Margareth Tatcher: verkiezingsbelofte heid. Hij zegt, dat premier Tat- ™Lledi^c?™mer,cjële vrijheid chgr haar grote liefde voor f 00 ^ltter zal betreuren. actieve aandelen vorige dag vorige dag •AKZO 20 ABN 100 Amro 20 Deli-MI| 7SO Dordtsche 20 Dordtsche Pr Helneken 25 Helneken H. 25 Hoogov. 20 HVA-Mljen eert KNSM eert 100 KLM 100 Kon. Olie 20 Nat. Ned. 10 Nediloyd 50 Ommeren Cert Philips 10 RoHnco 50 28,00 343,00 69,30 97,00 195/10 194;40 78.50 71,50 28.00 48.20 95,00 85,00 156,70 80A0 85,20 157,10 120,00 80,10 69,20e 95,50 194.20 193,10 78,30 71,00 26,70 47,20 95.50 84,60e 155,60 120,501 80,00 205,00 22.60e 161.50 139,00e binnenlandse obligaties 10.50 Ned. 74 9.75 ld 74 9.50 ld 76-1 9.50 ld 76-2 9.00 ld 75 9.00 ld 79-94 8.75 ld 75 8.75 ld 75-2 8.75 ld 76-96 8.75 ld 79-94 8.75 ld 79-89 8.50 ld 75 8.50 ld 75-2 8.50 ld 78-93 8.50 ld 78-89 8.50 td 79-89 8.25 ld 76-96 8.25 ld 77-92 8.25 ld 77-93 8.25 ld 79-89 8.00 ld 69 8.00 ld 70-95 8.00 ld 71-96 8.00 ld 70 I 8.00 ld 70 II 8.00 ld 70 m 8.00 ld 76-91 8.00 ld 77-97 8.00 ld 77-87 7.75 ld 71-96 7.75 ld 73-98 7 75 ld 77-97 7.75 ld 77-92 7.50 ld 69-94 7.50 ld 71-96 7.50 ld 72-97 7.50 ld 78-93 7.50 ld 78-88 7.50 ld 71-81 7.20 ld 72-97 7,00 ld 7.00. ld 66 II 7.00 ld 69-94 6.50 ld 68 I-93 6.50 ld 68 II 6.50 ld 68 III 6.50 ld 68 IV 6.25 ld 66-91 6,25 ld 67-92 6.00 ld 67-92 5.75 ld 65 I-90 5.75 ld 65 II 5.25 ld 64 I-8S 100,80 99,50 99,60 98,50 98.50 1-91 4.50 ld 58-83 4.50 ld 59-89 4.50 ld 60 i-85 4.50 ld 60 II 4.50 id 63-93 4.25 ld 59-84 4.25 ld 60-90 4.25 ld 61-91 4.25 ld 63 I 4 25 ld 63 II 4.00 ld 61-86 4.00 ld 62-92 3.75 ld 53-93 3.50 ld st. 47 3.50 ld 53-83 BLOK3 3.50 ld 56-86 3.25 ld 48-98 3.25 ld 50-90 3.25 id 54-94 3.25 id 55-95 3.25 Id 55-85 3.00 id Grb. 3.00 Id 37-81 3.00 Id Grb 46 11 00 BNG 74-81 11.00 Id 74-84 10.50 Id 1974 9.50 ic 9.50 Id 74-9 9.50 id 75-85 9.50 Id 76-01 9.00 id 75-00 8.75 Id 70-90 8.75 id 70-95 8.75 id 75-00 8.75 Id 77-02 8.50 id 70-85 8.50 Id 70-95 8.50 Id 73-98 8 25 Id 70-85 8.25 Id 70-96 8.25 Id 76-01 8.00 id 69-94 8.00 Id 71-96 8.00 id 72-97 8.00 id 73-79 8.00 id 75-00 7.75 id 72-81 7.60 id 73-98 89,70 73,50 83,80 80,30 79,40 92.50 105Ï90 101,70 98,80 97,60 97,20 97,80 96,30 94,50 94,20 98,50 81,80 92.80 84,70 83.30 81,90 81,20 90.10 82,10 89,70 73,50 83.80 80,10 79,30 92.20- 46,00 96,40 105.80 101,70 100,20 103,10 binnenlandse aandelen ADM-Beheer AMAS AMEV Am las Arnh. Schbw Ass St. R'dan 85,20 210.00e 83.50 120,70 276,20 226,00b 3150[00 BLOK12 BredercfvG •77 CSM •77 CSM c Ceteco Van Dorp en C Econosto 1345,00 69,50 68,50 186,00 187,00 16,50 20,20 327,00 48^40 41,00 180,00e 205,00 73,00 25,60 595,00 115,00 76,70 174,50 89,00 23,10 98,00 23,20 298,00 85,20 640.00 80,50 383,00 82.00 5.95 95,00 119,70 276,50 235.00b 169.00 3475,00 213,00 355[20 100,00a 175JJ0 98,00 167,00 1345,00 72,00 67,50 22,20 247,00 203,00 150,00 72,50e 25,20 130,50 38,10 87,00 171,00 87,70 23,10 96,00 22.90 52,00 30,30 632.00 77,00 Maxwell Petr. Metaverpa Ned. Bontw. Ned. Crediet NMB Ned. Scheep Porcel. Fles Rademakers Rijn-Scbelde 74 Sanders Sarakreèk Schev. Expl. Schlumberger Schokbeton Schuitema Schuppen Schuttersv. Slavenb. Bank Smit Internat. BLOK 16 Telegraaf Textiel Tw. Tilb. Hyp.bk. Tilb. Waterl. Volker Stevln VRG Gem. Bez. 39.00b 318,00 4090.00 840,00b 712.00 49,00 26,20 260,00a 59,00 243,00 231,00 141,00 18,90 186.50 124,00 313,00 4070,00 815,00 710,00 850,00 93,00 35,30 57,30 140.00 18.90 186.50 126,00 400,00 400.00 19 80 19-80 186,00 186.00 108,00 318.00 319.00 315,50 51,50e 50,20 289,00 285,00 42,00 41-80 121,00 - 121.00 825,00 700,00a 117,50 238,50 238,20 •78 ld 6 cum Kon. Ned. Pap KwattaPOlSky BLOK14 Westl.-U. h. Wolsp. Ede 74 Wyers Eur. Pr. Inv. Goldmines IKA Belegq. Leveraged Rodamco Sumabel Tokyo PH(S) Tokyo PH Unl-lnvest Wereldhav. 76.00 180,00 830,00e 42,50 96,50 15,00 40,10 80,70 49,20 347.30 494,00 152.50b 725,00 160,00e 94.60 89,50 41,10 95,80 14,70 35,00 57.00 74,00 40,00 80,50 345^00 160,50 178,00 492.00 152,50 710.00 131.00 499^00 115.00e 73.50 105.90 54,00 93.00 125.50» 137,80 118.50 beurs van New York Gen. Electrk Goodyear 40 3/4 61 3/4 35 3/4 7 1/8 52 1/8 23 7/8 21 1/8 40 1/2 27 3/8 7 3/8 20 3/4 56 1/2 37 1/8 47 3/8 6 7/8 51 7/8 21 3/8 40 1/4 27 1/8 7 1/8 20 3/4 22 3/8 50 1/8 55 1/2 37 1/8 47 58 1/8 13 7/8 24 7/8 62 5/8 Mobil RCA Rep.Steel Royal Dutch S. Fe Sears R. Shell Oil South. Pac. St. Brands Stud. Worth Texaco Un Techn. Un. Brands U.S. Steel Westlnghouse 22 5/8 25 1/8 78 5/8 21 7/8 24 3/8 76 3/4 43 3/8 18 1/8 48 5/8 37 1/2 20 7/8 18 3/4 25 7/8 buitenlands geld (Prijs In guldens) Engelse pond Belgische !r.(100) Duitse mark(100) I1al.lire< 10.000) tugese esc.(100) 6,56 6,86 109.C0 112,00 22.2C 25,25 Zwitserse »r.( 100) 118,75 1 Zweedse kroon(l00) 45,50 Noorse kroon(100) 38.25 Deense kroon(100) 36,25 Oostenr.sch.(IOO) 15,26 Spaanse pes.(100) 2,85 Griekse drachme(100) 4.25 Finse ma-' 51,00 Joego 8.10

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1979 | | pagina 11