In Polen dreigt uitbarsting van ontevredenheid Nobelprijs voor vrede voor Moeder Theresa Waarom u voor een geldlening beter naar een bank zoals de NMB kunt gaan. 7redeling ia incident hotel eer aan iet werk Bahro en Hübner in Bondsrepubliek Engeland wil gouverneur naar Rhodesië sturen BUITENLAND LEIDSE COURANT DONDERDAG 18 OKTOBER 1979 PAGINA lok zomertijd Bonn en pst-Berlijn |(Van onze correspondent) %IN Nadat veertien da kgeleden nog het tegendeel t beweerd, heeft een idvoerder van de Bond- jèring gisteren onverwacht jekondigd dat ook de lsrépubliek tot invoering En'de zomertijd zal overgaan. (leiding hiervoor is de deling van Oost-Berlijn lonn dat het bereid is dat te doen. Het ministerie fr Binnenlandse Zaken zal de nodige stappen onderne- ert om al in 1980 de zomer- in te voeren. OSLO De Nobelprijs voor de vrede van dit jaar is toegekend aan „Moeder Theresa", bekend vanwege haar werk onder de alle rarmsten van India. Haar is de prijs toegekend „ter er kenning van haar werk voor de lijdende mensheid". De prijs vertegenwoordigt dit jaar een bedrag van 800.000 Zweedse kronen, on geveer vierhonderdduizend gulden. De toekenning van de Nobel prijs komt nadat al een aantal jaren is aangedrongen op het verlenen ervan aan Moeder Theresa, die overigens in haar leven alle vele malen voor haar menslievende werk is onderscheiden. Vorig jaar nog kreeg zij de Zwitserse Balzan- prijs „voor vrede en broeder schap onder de mensen" ter waarde van een half miljoen gulden en ook werd haar de Templetonprijs toegekend in dezelfde orde van grootte. Paus Paulus VI eerde haar in 1971 met de vredesprijs „Jo hannes XXIII" en in 1972 viel haar de Jawahartal Nehroe- prijs ten deel. Al deze onderscheidingen to nen aan hoe groot de bewon dering is voor het werk van deze kleine, breekbare, maar zeer energieke vrouw, die moederziel alleen in de groot ste armoede en onder de af grijselijkste omstandigheden zich het lot aantrok van de verworpenen in de wereld stad Calcutta. Zij was niet met die bedoeling naar India gekomen. Als Ag nes Gonxha Bejuxhix werd zij op 27 augustus 1910 geboren in het Joegoslavische Skopje, uit Albanese ouders. Zeven tien jaar oud trad zij in bij de congregatie van O. L. Vrouw van Loreta als zuster Theresa, naar de Franse heilige There- sia van Lisieux. In India kwam zij bij het onderwijs, maar zij kwam gaandeweg tot de overtuiging, dat haar taak bij de armen van Calcutta lag. In 1948 trad zij uit haar con gregatie, ruilde het habijt voor de bekende witte, katoe nen sari met blauwe biês en trok met vijf roepia's op zak de sloppen in. Al spoedig kreeg zij hulp en in 1950 stichtte zij haar eigen congre gatie, de „Missionarissen van Liefde", aanvankelijk alleen voor vrouwen, later ook voor mannen. Het werk onder de daklozen, de stervende pari a's, de zieken en de verwaar loosde kinderen breidde zich uit. Het schoot ook wortel in andere delen van de wereld, waar nu in vele tientallen landen vestigingen van de congregatie zijn, onder meer in Rotterdam, waar Moeder Theresa op verzoek van mgr. Simonis, die haar in Rome had ontmoet, een huis sticht te. Al het werk van Moeder The resa is niet zozeer gericht op het bestrijden van lichamelij ke kwalen en ellende, maar op het wegnemen van wat zij „het grootste kwaad" noemt: de verschrikkelijke onver schilligheid ten opzichte van de evenmens. „De ergste ziek te vandaag", zegt zij, „is niet bijvoorbeeld melaatsheid of tuberculose, maar het gevoel ongewenst te zijn, verwaar loosd en verlaten door ieder een". Haar congregatie telt nu 1800 zusters en 120.000 mede werkers. In haar tehuizen worden duizenden kinderen verzorgd. In speciale klinie ken worden 49.000 melaatsen behandeld en via mobiele apotheken krijgen zeker twee miljoen zieken in India medi cijnen. H (Van onze correspondent Mare de Koninck) B lU SS EL Ir. Henk Vredeling, lid van de Euro- j se Commissie heeft toegezegd de 25.000 gulden hade te zullen vergoeden die hij eind september eft veroorzaakt in de bar van het Sofitel te j raatsburg. Vredeling raakte daar in een laaiende 3 zie het mr. John Jansen van Raay, lid van het Eu- pees parlement voor het CDA. Na het incident Ct de Nederlandse EG-commissaris zich over men gemeld en is hij enkele weken thuisgeble- m tgaf aanleiding tot geruchten over een op handen zijnd aftre- I. maar na een onderhoud met voorzitter Roy Jenkins van de i 'opese Commissie heeft Vredeling gisteren zijn werk in Brus- weer hervat. Zijn woordvoerder ontkende dat toch nog spra- i zou zijn van een mogelijk ontslag. Vredeling blijft Europees imissaris. ir verluidt zou Vredeling in de hotelbar in Straatsburg, waar week het Europees parlement vergaderde, zeer geïrriteerd geraakt door het CDA-lid mr. Jansen van Raay (47). Vol eis ooggetuigen zouden plotseling door de gedempt verlichte -mte asbakken en flessen zijn gevlogen, zodat grote spiegels r beneden kwamen die op hun beurt stukken puin meena- n. Nederlandse omstanders hebben zich over Vredeling, die |;el over zijn toeren was, ontfermd en er werd afgesproken incident stil te houden. gebeurde is echter in Haagse CDA-kring druk besproken, {ens ingewijden zouden daar pogingen gedaan zijn om het iden van Vredeling te bespoedigen. De functie van Europees imissaris wordt fel begeerd, temeer omdat volgend jaar Ne- and een goede kans maakt om het voorzitterschap van de jpese Commissie toebedeeld te krijgen, nen het kabinet dat de nieuwe Nederlandse kandidaat !t aanwijzen moet het gesprek over de keuze van de vol de Nederlandse EG-commissaris echter nog aanvangen. Ge- eneerd wordt dat een voortijdige vervanging van Vredeling «voorkeur ook de Nederlandse kandidaat door de eind 1980 3iw samen ie stellen Europese Commissie moet zijn. deze diplomatieke strijd nog helemaal gestreden moet wor- heeft het kabinet geen belang bij een voortijdig aftreden pl Vredeling, op wie dan ook sterke aandrang is uitgeoefend kt< ïijn termijn af te maken. Echt gerust kan men daar daarop ter geenszins zijn. want de grillige Nederlander kan elk mo- alsnog besluiten om er de brui aan te geven. Voor dat ge wordt dan ook wel nog de noodoplossing achter de hand ge- den dat een andere PvdA-er, bijvoorbeeld een ervaren be- irder als Samkalden, een jaar lang de vacature zou opvullen. deling heeft er trouwens nooit een geheim van gemaakt van >n :t af aan ongelukkig te zijn geweest in zijn Europese baan. heeft ontdekt dat de Europese Commissie, die volgens het •verdrag de motor moet zijn van de Europese eenwording, nig kan uitrichten tegen de onwil van de meeste landen om 1 samen te werken en nationale bevoegdheden over te dra- aan het dagelijks bestuur in Brussel. en jaar cel *>or leider 'P T~1 i )de Brigades 2()RENCE De leider -j> de terreurgroep de ,rkpde Brigades", Jtenato rcio, zijn vriendin Nadia '^atovani en elf anderen gisteren veroordeeld tot ingenisstraffen van acht 1 en met tien jaar. lutèn werden schuldig bevon- «•iaan het „steunen van mis- w ven". in dit geval het toe- van de ontvoering van moord op oud-premier Moro, en het bedreigen «ledigen van de rechters, ^eio. de stichter van de ter- fgroep, kreeg samen met e anderen tien jaar. Nada ïtovani en acht anderen den veroordeeld tot acht huisarrest voor eduwe en ja) «pchter Bhoetto - lAMABAD (UPI) De Ustaanse autoriteiten heb- m l-de weduwe van oud-pre- tr Bhoetto en diens dochter maanden huisarrest opge- i d, meer dan honderd oppo- gearresteerd en kranten gesloten, zo heeft Woordvoerder in Islama- Woensdag meegedeeld, maatregelen volgden een rI nadat president Moham- T*Zia Ul-Haq de beloofde je?ingen had opgeschort politieke activiteit had Intellectuelen waarschuwen Gierek WARSCHAU (DPA-AFP) Op het ogenblik circuleert in Polen een kritisch rap port over de toestand in de Poolse republiek en de ver betering van die toestand. In het rapport waarschuwen zo'n vijftig intellectuelen uit verschillende stromingen, onder wie enkele vooraan staande communisten, de Poolse leiders voor het „ge vaar van een uitbarsting van ontevredenheid onder de bevolking". Het vertrou welijke rapport dateert uit mei en een afschrift ervan is bij de Westerse pers terecht gekomen. De intellectuelen hebben zich verenigd in een gezelschap on der de naam „Ervaringen en Toekomst" (DIP). In novem ber 1978 hielden zij een eerste bijeenkomst waarheen de communistische partij enige vertegenwoordigers van hoog niveau afvaardigde. Het DIP is sindsdien niet meer bijeen geweest. De autoriteiten ver zetten zich ertegen op grond van de radikale standpunten van een aantal leden. Aan het gezelschap wordt leiding gege ven door een soort directoraat dat bestaat uit tien personen, leden van de communistische partij, katholieken, journalis ten, schrijvers, filosofen en so ciologen. Van hen speelt Ste fan Bratkowski de grootste rol, een lid van het bureau van de afdeling Warschau van de communistische schrijvers bond. Het directoraat heeft een „rap port over de toestand van de Poolse republiek en de moge lijkheden om die te verbete ren" opgesteld. Het document, dat 150 pagina's telt, is begin juni gestuurd aan de eerste partijsecretaris Edward Gie rek, aan kardinaal Stefan Wy- szynski en aan andere hoge Poolse persoonlijkheden. De intellectuelen wijzen in hun werkstudie overheersende aanwezigheid van de partij af, de eigenmachtigheid van de regering, de bureaucratie, de censuur, het slechte economi sche beleid, de willekeur, de privileges, de inbreuken op de rechten van de mens, de ideo logische strijd binnen de partij, de sociale ongelijkheden, de corruptie en kwaliteitsvermin dering van het onderwijs en de cultuur enzovoorts. Volgens het rapport „heeft de regering reeds lang het ver trouwen verloren van de be volking. Niemand gelooft meer in de leiders en nog min der in de officiële uiteenzettin gen en verklaringen. Een enorme kloof scheidt de machthebbers en het volk". „De partij is ziek, de macht is er geconcentreerd in de han den van een kleine groep. Het partij-apparaat wordt verteerd door bureaucratie het func tioneren ervan is een getrou we navolging van die van de Russische en Oostduitse par tijen, hetgeen in strijd is met de Poolse geest, die van nature gericht is op de democratie." Op economisch gebied „is het een chaos en improvisatie de geleide economie, te detaillis tisch, laat geen enkele ruimte voor welk initiatief dan ook. Er wordt geen rekening ge houden met de vraag van de markt. De industrie werkt met horten en stoten bij gebrek aan grondstoffen, aan elektri citeit of reserve-onderdelen. De overuren drijven de begro ting omhoog. Stakingen voor meer loon komen steeds meer voor. De inflatie slaat toe. De produktiviteit is laag". In hun rapport komen de in tellectuelen tot de conclusie dat „in Polen alles schijn is: het socialisme, de vrijheid van meningsuiting, de rechtspraak, de Verkiezingen, de tevreden heid van het volk, enz. De leiders kennen de werkelijk heid niet". De „crisis" die broedt in verschillende secto ren van het leven in het land, leidt Polen onverbiddellijk naar „de afgrond". De situatie is „alarmerend" en om een „ramp" te voorkomen zijn diepgaande politieke, economi sche en sociale hervormingen „onontbeerlijk". Het is moeilijk de uitwerking te schatten van het document dat slechts in beperkte kring is verspreid. Het is echter niet onwaarschijnlijk dat een aan tal van deze analyses opnieuw ter sprake zal komen tijdens voorbereidende bijeenkomsten voor het achtste congres van de communistische partij in april 1980. Voor zover Wester se journalisten in Warschau weten is het DIP, dat op geen enkel moment de publiciteit heeft gezocht voor zijn werk zaamheden, na het rapport niet meer actief geweest. Moeder en dochter bene vens nog een paar andere per sonen zijn ijlings in dekking gedo ken tijdens een vuurgevecht in San Marcos (El Salvador) tussen linkse guerrilla strijders en het leger. De ge vechten tussen beide hebben aan tenminste zes mensen het leven gekost; ruim dertig men sen werden ge wond. ADVERTENTIE Geld lenen lijkt zo makkelijk. Toch is het beslist geen eenvoudige zaak. Zo'n lening moet passen binnen de financiële mogelijkheden die u heeft. En een té zware verplichting mag 't natuurlijk nooit worden. Kies daarom voor een vertrouwde bank zoals de NMB. De mensen denken er daadwerkelijk met u mee en probe ren in overleg met u de meest ideale regeling te treffen voor het geld dat u tijdelijk nodig heeft Overigens: ook als u geen NMB- privérekening heeft bent u welkom. Maar dat spreekt vanzelf. Persoonlijke lening. Meestal gebruikt voor duurzame aan schaffingen zoals nieuw meubilair, een boot, een caravan of een auto. U betaalt vaste maand termijnen (bijvoorbeeld 24,36 of 48), zodat u precies weet waar u aan toe bent U kunt het zo uitrekenen dat de lening is afgelost op het moment dat uw auto aan vervanging toe is. Woningkrediet. Bestemd voor verbouwing, verbetering en onderhoud van uw woning: nieuwe keuken of badkamer, centrale verwarming, of bij voorbeeld isolatie. Meestal gaat het hier om nogal grote bedragen. Daarom kunt u ook wat langer doen over het aflossen: bijvoorbeeld 96 maanden. U betaalt alleen rente over het opgenomen Gratis folders bij elk NMB kantoor. Bij een bank zoals de NMB bait u altijd verzekerd van een vertrouwd advies, van een verantwoorde lening. Doorlopend krediet. Handig als geldvoorraadje voor onver wachte uitgaven of als alles tegelijk komt, zoals tandartsrekeningen, belastingaansla gen en de kosten van een 'tussendoor* vakantie. In overleg met de NMB bepaalt u de hoogte van het krediet. U kunt er dan elk moment over beschikken. Steeds opnieuw. Ook over het bedrag dat u al hebt afgelost NEDERLANDSCHE MIDDENSTANDSBANK De NMB denkt metu mee. RECHTER TIKT CAR TER OP DE VINGERS Verbreking militaire betrekkingen met Taiwan onwettig Washington Een federale rechter in Washington heeft woensdag bepaald, dat de Amerikaanse president Jimmy Carter onwettig heeft gehandeld, door eenzijdig de militaire betrekkingen met Taiwan op te heffen, zonder daarvoor eerst de goedkeuring van het Congres te hebben ge kregen. Rechter Oliver Gasch heeft de regering van president Carter opgedragen, niets te onderne men om het 25 jaar oude ver drag te beëindigen, tenzij zij daarvoor de goedkeuring ont vangt van tweederde van de Senaat of de meerderheid van zowel het Huis van Afgevaar digden als de Senaat. De zaak werd aangespannen door senator Barry Goldwater, een republikein uit Arizona, en 23 andere leden van de Se naat. De Amerikaanse rege ring gaat tegen de uitspraak in beroep. BONN De bekende Oostduitse dissident Rudolf Bahro en de dienstweigeraar Nico Hübner zijn gisteren, na hun vrij lating uit de gevangenis in het kader van de amnestie in de DDR, zes dagen geleden, in de Bondsrepubliek aangeko men. Ze hadden een officieel verzoek ingediend daarheen te mogen reizen. Bahro ging in eerste instantie naar Keulen waar de uitge verij is gevestigd die zijn boek „Die Alternative", de onmid dellijke oorzaak van zijn veroordeling tot acht jaar gevan genisstraf, heeft gepubliceerd. De talloze journalisten en nieuwsgierigen wachtten in Keulen overigens vergeefs op hem, aangezien hij een station eerder uit de trein was gestapt. Hübner reisde via Neurenberg naar West- Berlijn. Beiden waren, in tegenstelling tot eerdere berichten, in het gezelschap van hun (gescheiden) vrouwen en kinderen. Bahro. een overtuigd marxist en communist, die echter scherpe kritiek heeft op het Oostduitse „reële socialisme" kondigde aan in de toekomst politiek actief te zullen blijven. Hij is ervan over tuigd dat hij dat in de Bondsrepubliek niet meer vrijheid zal kunnen doen dan in Oost-Berlijn. Het is niet uitgesloten dat Ba hro een functie aan de universiteit van West-Berlijn krijgt aan geboden. LONDEN Het is vrijwel ze ker, dat het Patriottisch Front de komende dagen opnieuw zal deelnemen aan de Londen- se Rhodesië-Conferentie, die vast dreigde te lopen door pro blemen over de compensatie voor de onteigening van grond van blanke ex-kolonis ten. De Frontleiders Nkomo en Mugabe nemen nu aan, dat geld zal worden gevonden om aan blanke boeren royale be dragen te betalen. In dat ge val koestert het Front geen verdere bezwaren tegen de door Groot-Brittannië voorge stelde' grondwet. Maar Groot- Brittannië heeft inmiddels ontkend, dat het betrokken is bij de oprichting van een in ternationaal land-fonds, ten bedrage van vele miljoenen guldens. Als het Front weer deelneemt aan de onderhandelingen, zal het officieel vernemen welke plannen Groot-Brittannië heeft voor de te houden nieu we verkiezingen. De Britse conferentie-voorzitter Lord Carrington en de delegatie van bisschop Muzorewa hebben er gistermiddag al over gepraat en van dit gesprek zijn enige details uitgelekt. Zodra de besprekingen iri Londen met succes worden be kroond, zullen de Britten weer tijdelijk meester zijn in Rhode sië. Een Britse gouverneur, vergezeld van enkele militaire en burgelijke adviseurs, zal zich dan in Salisbury vestigen. Het huidige parlement van Zimbabwe-Rhodesië zal ont bonden worden, het leger en de politie blijven in dienst. Drie of vier maanden later moeten dan verkiezingen wor den gehouden. Deze Britse voorstellen verschillen echter sterk van wat het Patriottisch Front op het oog heeft, zodat het onwaarschijnlijk lijkt, dat de drie delegaties snel een overeenkomst kunnen sluiten. De presidenten van de Front- lijnstaten hebben op Groot- Brittannië een beroep gedaan de pat-stelling te doorbrken en het Front te verzekeren, dat een land-fonds zal worden ge sticht. De staten stelden zich verder op achter de lijn die het Front tot nu toe bij de onder handelingen heeft gevolgd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1979 | | pagina 9