deTijd
Modernisering
:an los van
jovjet-overleg
H
lan voor reconstructie van liet
achthuis bij kamp Westerbork
1
NIEUWSNET
RKGROEP WIL MEER INFORMATIE GEVEN
kopkogel nog onaanvaardbaar
Oefening olieramp geslaagd
CPN uit
Amsterdams college
Lagere schoolkind
is veel te weinig
geconcentreerd
BINNEN MAAND
TOELICHTING
OP SANCTIE WET
Nederland krijgt
mbassadeur
erntechnologie
AWB-wegenwacht
reidt service uit
nsmkRS
m
JNENLAND
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 11 OKTOBER 1979 PAGINA 11
Van een onzer verslaggevers)
J HAAG Deze week (9
0ber) was het veertig jaar
jen dat de Nederlandse re-
ng op de Drentse hei bij
terbork een kamp liet neer-
in voor de opvang van Jo
die waren gevlucht voor de
ie terreur. Nauwelijks een
later werd „Westerbork"
„durchgangslager" van
ruit meer dan 100.000 Ne-
andse joden werden gede-
eerd naar de vemietiging-
mpen zoals Auschwitz en
ibor. Auschwitz bestaat nog;
het is een monument geworden.
Het terrein waarop het vernie
tigingskamp Sobibir heeft ge
staan is volgeplant met boomp
jes. Het lijkt daar alsof de End
lösung nooit heeft plaatsgevon
den.
„Opdat wij niet vergeten" is de „werk
groep Westerbork" opgericht. Welis
waar staan bij de vroegere ingang van
het kamp een indrukwekkend monu
ment en een maquette, maar er is geen
duidelijke informatie en er zijn nog
maar weinig mensen die uit eigen her
innering weten wat hier gebeurd is. En
hun aantal wordt elk jaar minder
De werkgroep, die de volledige steun
geniet van de Drentse commissaris der
koningin, mevrouw T. Schilthuis, wil
nu het wachthuis dat aan de ingang
stond reconstrueren en inrichten als
♦entoonstellings- en informatieruimte.
In samenwerking met het Drents mu
seum in Assen wordt daarvoor materi
aal verzameld. Ook bestaat het plan
een wachttoren en een deel van de
prikkeldraadomheining te reconstrue
ren en een vlaggemast te zetten op de
oude appèlplaats. De kosten zijn be
groot op twee ton aan investering en
jaarlijks 26.000 gulden aan exploitatie
kosten. De werkgroep wil e.e.a. bij de
dodenherdenking op 4 mei 1980 gereed
hebben.
De werkgroep wil echter niet élles van
de overheid krijgen. Zij streeft ernaar
jaarlijks tien procent van de expolita-
tiekosten bijeen te krijgen van particu
lieren. Daarom is er een „vereniging
van sympathysanten" in oprichting.
Het doel is: Het samen met de overheid
tot stand brengen en onderhouden van
een herkenbare herdenkings- en bezin-
ningsplaats op het terrein van het voor
malige kamp Westerbork. Opgave als
lid van die vereniging kan bij het
Drenste provinciehuis aan de Wester
brink in Asen.
„We willen", aldus mevrouw Schil
thuis, "niet alleen de herinnering aan
het kamp levend houden, maar ook het|
nageslacht een waarschuwing laten ho- Het wachthuisje bij de ingang van het kamp. Een foto van vlak na de oorlog.
(Van onze
larlementaire redactie)
HAAG Volgens de
ring behoeft er met een
ituele modernisering
de atoomraketten voor
middellange afstand in
■Europa niet gewacht te
den op het resultaat van
•leg met de Sovjet-Unie
r wapenbeheersing. Dit
dpunt, dat premier Van
gisteren meedeelde tij
de Algemene Beschou-
gen in de Tweede Ka-
staat tegenover dat van
r meer PvdA en de de-
ipecialisten van het
Dezen menen dat een
isering zonder over
leg ingaat tegen de motie-
Van der Stoel, die ook door
de regering wordt onder
schreven.
Van Agt verdedigde zijn me
ning onder andere door erop
te wijzen dat ook de woord
voerders van CDA (Lubbers)
en VVD (Rietkerk) ervan uit
gaan dat onderhandelingen
met de Sovjet-Unie „slechts,
functioneren op basis van
sterkte over en weer". In dit
verband merkte de premier
ook op dat bij de regering, e-
venals bij de andere bondge
noten „grote bezorgdheid be
staat over de gevolgen van de
voortdurende opbouw van de
militaire kracht"van de Sovjet-
Unie".
De regering heeft haar stand
punt over de modernisering
nog niet bepaald. Dat zal in de
komende maanden gebeuren.
De ministers van Buitenlandse
Zaken en Defensie zullen de
betrokken Kamercommissies
voortdurend op de hoogte hou
den van wat er in de NAVO
wordt besproken, ook van de
ambtelijke rapporten over mo
dernisering en wapenbeheer
sing. Nederland zal, aldus Van
Agt, niet aan een beslissing tot
modernisering deelnemen, als
naar haar oordeel „daardoor
de rol van de kernbewapening
zal toenemen".
NEDERLANDSE POLITIEBOND:
(Van een onzer verslaggevers)
TRECHT De Nederlandse Politiebond
NPB) heeft de door de interdepartemen-
le commissie Valken aanbevolen stop-
jgel voorlopig afgewezen. De bond no-
et invoering van deze kogel een onaan-
aardbaar riskant avontuur, zolang een
antal vragen op medisch, ethisch en juri-
isch gebied onbeantwoord blijven. De
PB wil dat de ministers van jusititie en
nnenlandse zaken een breder opgezet on-
erzoek gelasten naar werking van de ko
gel, naar de medische aspecten en naar de
invloed, die invoering bijvoorbeeld op de
geweldinstructie van de politie zal heb
ben.
De NPB vraagt zich met name af in hoeveel
gevallen de laatste jaren politiemannen ge
wond zijn geraakt door kogels uit hun eigen
pistool of dat van collega's en hoe erstig het
letsel zou zijn geweest indien in die gevallen
stopkogels als munitie waren gebruikt.
HAARLEM De oefening Olstran, die de
afgelopen dagen is gehouden voor en op de
Noorhollandse kust, is geslaagd. Dat is al
thans de mening van de organisator, de pro
vinciale waterstaat van Noord-Holland.
Tijdens de oefening werd een soort draaiboek
afgewerkt, dat gevolgd zou moeten worden als
zich voor de kust een olieramp zou voordoen.
Bij de oefening werd uitgegaan van een ramp
waarbij ongeveer vijftien tot dunne olie en
45.000 ton in emulsie zou „vrijkomen". De op-
ruimingskosten zouden volgens de organisato
ren enkele miljoenen guldens vergen.
Uit de oefening is gebleken dat er moet worden
gestudeerd op een goede manier om de olie, die
vaak gemengd is met zand, uiteindelijk te ver
werken. De provincie stuurt het verslag naar
het ministerie van verkeer en waterstaat.
(Van een
onzer verslaggevers)
AMSTERDAM DE CPN
maakt niet langer deel uit
van het Amsterdamse col
lege van burgemeester en
wethouders. De communis
tische raadsfractie liet af
gelopen nacht weten, niet
langer het vorig jaar geslo
ten program-akkoord te
steunen, nadat CPN-wet-
houder Van der Velde (on
derwijs) door een meerder
heid in de raad tot aftreden
werd gedwongen in ver
band met een onderwijsk
westie. De CPN was vanaf
1966 in het Amsterdams
college van B. en W. verte
genwoordigd.
Het is nog niet bekend wie
de opvolger van Van der
Velde wordt. Door het uittre
den van de CPN uit het col
lege beschikken B. en W. nu
over een „vaste" meerder
heid van 31 van de 45 raads
leden. De CPN-fractie telt
vijf leden.
PvdA, CDA, D'66 en PPR
eisten gisteravond aan het
eind van een urenlang debat
het hoofd van Van der Velde
wegens diens optreden in een
onderwijskwestie. Steen des
aanstoots is een eind vorige
maand door de CPN-fractie -
inclusief de wethouder - op
gestelde brief waarin direc
teur Leeuwenburgh van de
stadhuisafdeling onderwijs
wordt verweten slecht lei
ding te geven en waarin
wordt voorgesteld de leiding
van de afdeling tijdelijk in
andere handen te leggen. De
CPN publiceerde de brief
buiten het college om. De an
dere akkoordpartijen vonden
dan zoiets niet kan.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Het lagere
schoolkind is veel te weinig
geconcentreerd. Bovendien
bestaat er nogal wat ver
schil in het kennisniveau
van lagere schoolverlaters
en in de omvang van behan
delde leerstof op de lagere
scholen. Dat vormt wel de
gelijk een handicap vormen
voor het klassikale onder
wijs, zo blijkt uit een enquê
te die het Nederlands Ge
nootschap van Leraren heeft
gehouden onder 500 brugk
lascoördinatoren.
De verschillen werden door
nagenoeg alle brugklascoördi
natoren gesignaleerd. 50 pro
cent van de geënquêteerden
noemt als een van de oorzaken
de veranderde leeropvattingen
van de huidige onderwijzers.
Meer dan de helft vindt dat er
een beter contact moet komen'
met het basisonderwijs, terwijl
43 procent pleit voor een mini
mumprogramma, waaraan alle
schoolverlaters moeten vol
doen. Uit het onderzoek blijkt
voorts dat het vervelende, ty
pisch schoolse leerwerk als
ontleding, spelling en hoofdre-
kenen door de lager-school-
verlaters duidelijk minder
wordt beheerst.
(Van onze parlementaire redaktie)
DEN HAAG De regering zal binnen een maand de me
morie van antwoord op de zo omstreden Sanctiewet bij
de Eerste Kamer indienen. Dat zei premier Van Agt gis
teren bij zijn beantwoording van vragen en opmerkin
gen van diverse kaïiten geuit tijdens de algemene en po
litieke beschouwingen.
De Sanctiewet, die nog uit het vorige kabinet stamt, is bedoeld
om de regering een instrument te verschaffen strafmaatregelen
te treffen tegen landen of gebieden die de internationale vrede,
veiligheid en rechtsorde in gevaar brengen of benadelen. Pre
mier Van Agt wilde de Kamer nog niet meedelen of de regering
het wetsontwerp voor haar rekening wil nemen. Tot nu toe lag
had minister Van Aardenne van Economische Zaken vooral be
zwaren tegen een bepaling in de wet, waarbij Nederlandse be
drijven met een dochteronderneming in „gestraft" gebied kun
nen worden aangepakt.
(Van onze parlementaire redaktie)
N HAAG De regering zal binnenkort een speciale am-
sadeur benoemen die het Nederlandse standpunt inzake
verspreiding van kerntechnologie (poliferatie) in het
tenland zal moeten toelichten.
i premier Van Agt gisteravond bij zijn beantwoording van
ogen van de verschillende politieke leiders, afgestoken tij-
is de algemene en financiële beschouwingen. De reizende
bassadeur zal worden belast met het coördineren en uitdra-
van het standpunt van de Nederlandse regering inzake de
feratie, aldus Van Agt.
PR wil totaalvisie Noordzee
(Van onze
larlementaire redaktie)
i HAAG Het PPR-
eede Kamerlid Leo Jan-
wil, dat het kabinet een
la uitbrengt over het te
iren beleid met betrek-
'g tot het Nederlandse
1 van de Noordzee. Een
gelijke nota zal dezelfde
m moeten krijgen als de
la over de Waddenzee.
Het Kamerlid heeft hierop in
schriftelijke vragen bij het ka
binet aangedrongen. Hij herin
nert eraan, dat de Kamer in
het verleden een tweetal PPR-
moties heeft aangenomen,
waarin een wettelijke regeling
wordt bepleit voor gebruik
van de Noordzee en waarin
ook om overleg met de EEG-
partners en Noorwegen wordt
gevraagd.
(Van een onzer verslaggevers)
HAAG De service van de ANWB-wegenwacht
per 1 januari a.s. aanzienlijk uitgebreid. Wanneer een
j aut? n*e* door de Wegenwacht is te repereren,
?rat hij gratis door de ANWB naar de plaats van bestem-
Jög gebracht, evenals de passagiers.
ze service geldt ook wanneer de chauffeur ziek is en de inzit
ten hun reis niet binnen redelijke termijn kunnen voorzet-
i. De Wegenwacht kan hulp weigeren als de auto in een
cnte staat van onderhoud verkeert. Door deze groter dienst-
nening gaat de Wegenwacht-contributei met vier gulden om-
gen wordt 33 gulden. De nieuwe service is ondergebracht bij
WW-lid maatschap. De nationale hulpbrief komt hierdoor te
rvallen. Dit document gaf ook recht op vervoer van voertuig
personenen in geval van een aanrijding. Die hulp wordt niet
te uitbreiding van de Wegenwachthulp opgenomen, omdat de
^-autoverzekeringen als zo'n regeling kennen, aldus de
ELSEVIER heeft de paus op
zijn omslag. „De grote test
wordt nog hoe deze paus de
vrijheid van meningsvorming
en meningsuiting zal interpre
teren over de hete hangijzers
Maar ook hoe de prachtige
woorden, gewijd aan de men
senrechten, door hemzelf en
zijn curie toegepast zullen
worden binnen de kerk. Ook
een gesprek met mr. J. van
def Krol, vice-voorzitter van
het Nederlands Olympisch Co
mité. „In het Olympisch
Handvest worden sinds 1936
uitdrukkelijk politieke demon
straties in de sportarena ver
boden. Eeh gegeven, dat we al
bijna 50 jaar kennen. Daarmee
is dus niets nieuws onder de
zon. Wij willen niet meer zeg
gen dan: mensen, neem de re
gels in acht". Een ander arti
kel constateert dat het totale
Nederlandse televisiepakket
aan bloedarmoede lijdt. „Maar
daarin staan wij beslist niet al
leen. Zelfs Groot-Brittannië
dat in Nederlandse t.v.-krin-
gen zo gewaardeerd wordt,
kampt met soortgelijke proble
men. Ook daar zijn de ideeën
op. En aan de positieve kant
moet worden gezegd dat de
Nederlandse televisie minder
voorspelbaar is dan het strak
ke stramien waarop de Britse
programma's van jaar tot jaar
voortborduren".
De HAAGSE POST praat met
FN V-bestuurder Jan de Jong.
„Beslist geen verloren staking.
Nee. Er zijn een aantal dingen
duidelijk zichtbaar geworden
en dat zal alleen maar de ak-
tiebereidheid doen toenemen.
Die staking bij Shell levert ons
alleen maar winst op. Winst,
H
winst en nog eens winst. Shell
en andere chemische bedrij
ven zijn gewaarschuwd. Wij
komen terug op deze lijn".
Voorts een interview met de
door Israël vrijgelaten Ludwi-
na Janssen. „Ach, kijk, ik sta
er nog wel achter, achter wat
ik toen van plan was. Maar nu
zou ik het niet meer doen. Ik
heb daar afstand van geno
men. Ik ben meer aan het zoe
ken naar echte achtergronden.
Niet meer zo emotioneel. Ik
kan het nu relativeren". Ook
een gesprek met de Utrechtse
hoogleraar David de Wied die
zich bezighoudt met de bioche
mische beïnvloeding van her
senen. „Ik hoop dat dit soort
onderzoeken aanleiding zal ge
ven tot het kunnen vaststellen
van abnormaal gedrag, en dat
een oordeel niet alleen meer
afhankelijk is van de observa
tie die arts, psychiater en psy
choloog doen. Wij zouden een
bijdrage kunnen leveren aan
de diagnose". Wim Kayser van
het bekroonde VAR A-radio-
programma ZI tenslotte zegt:
„Een heleboel radiomakers
hebben ooit, lang geleden,
voor een vaststaande vorm ge
kozen. De dood in de pot. Het
ambtenarendom in Hilversum
is niet gering".
NIEUWSNET rekent aan de
hand van de autokosten in
1980 voor dat het grote uit
wringen van de autobezitter
nu pas begint. Voorts een ge
sprek met Eric Vilé van de
KNVB. Hij vindt dat de ma
nier waarop de beroepsvoet
ballers hun spel uitvoeren,
veranderd moet worden. „Dat
zou je kunnen bevorderen
door de competitie spannender
te maken. Dat betekent dat je
voor het vergeven van UEFA-
Cupplaatsen een andere opzet
kunt maken. Je zou dë compe
titie ook spannender kunnen
maken door de wedstrijdpun-
ten anders te verdelen". Een
ander artikel zet vraagtekens
bij de veiligheid van Schiphol.
„Elke terrorist die de weg een
beetje weet - en zelfs dat is
nog niet eens helemaal nodig -
kan op zijn dooie gemak een
gereedstaand toestel bereiken.
De voordeur van de luchtha
ven is een vesting, maar de
achterdeur staat wijd open".
De moraal-theoloog drs. Bee-
mer schrijft: „Homofiele ka
tholieken, onder wie ook
priesters en pastorale werkers
en werksters, moeten nu van
zich laten horen. Jezus heeft
verzucht dat het voor de rij
ken zo moeilijk is het konink
rijk van God binnen te gaan.
Hij voorzag zo'n moeilijkheid
niet voor een homo of een he
tero. En de bedrijfssocioloog
prof. Van Zuthem meent:
„Schermutselingen tussen sta
kers en werkwilligen bij het
bedrijf,- zoals bij Shell, zullen
in de toekomst vaker plaats
vinden, tenzij er een doelmati
ge stakingscode komt".
FftkJ NKDgWLftWD
VRIJ NEDERLAND analy
seert de geloofscrisis binnen de
PvdA. Vice-voorzitter Jaap
van der Doef: „In de afdelin
gen ervaar ik iedere week die
zelfde worsteling. We willen
met dit kabinet afrekenen.
Van Agt echt tekkelen. Dan
krijg je die stemming van: elke
havenstaking is meegenomen,
de beuk erin, looneisen stellen.
Daar gaat dit kabinet kapot
aan. Maar zo werkt dat niet.
Het kabinet wordt niet door
agitatie of door looneisen ten
val gebracht". Ook een groot
interview met Ajax-voorzitter
Harmsen. „Ik heb de indruk
dat een groot deel van de spe
lers alleen nog maar kan den
ken aan kaarten, uitgaan en
incasseren. Voetballers denken
dat ze ik weet niet wie zijn.
Dat komt door die krankzinni
ge salarissen. Maar ik zal er op
blijven hameren dat ze zich
buiten het veld moeten reali
seren, dat ze zich maar ander
half uur per week kunnen
waarmaken. En als het niet
lukt, dan moeten ze weg, dan
moeten ze maar opdonderen".
Voorts een kritisch artikel
over kinderspeelplaatsen. „Ie
dereen keurt het onmiddellijk
goed dat er voor elk te bou
wen huis in Nederland twaalf
tot twintig vierkante meter
parkeerruimte wordt gereser
veerd. Architecten en stede
bouwkundigen hebben daar
rekening mee te houden. Bijna
niemand windt zich op over
het feit dat er nergens een
voorschrift te vinden is over
verplichte ruimte voor het
kind. De overheid zou per
kind een verplicht aantal vier
kante meters grond vast moe
ten stellen".
DE TIJD bestaat als weekblad
vijf jaar. De uitgever blijkt
niet tevreden met de betaalde
oplage van 40.000 die is be
haald. „Het succes moet nog
komen. Een oplage van 50.000,
binnen niet al te lange tijd be
reikt, zou aan alle zorgen een
einde maken". CDA-vertegen-
woordiger Beumer in het Eu
ropees Parlement zegt in een
vraaggesprek: „Een discussie
over kernwapens zoals die
thans in het CDA wordt ge
voerd, zal vooralsnog aan de
christen-democratische fraktie
en het Europees Parlement
niet besteed zijn". Elders een
interview met de liberale „ko
mende man" De Korte. „Dit
kabinet mist de moed het pu
bliek duidelijk te maken hoe
slecht de zaken er financieel-
economisch voorstaan. Met
name veel VVD'ers ergert dat.
Ook de liberale ministers sla-,
gen er als collectief onvol
doende in het beleid voor de
doorsnee VVD'er gestalte te
geven". Uit de mond van de
Eindhovense hoogleraar J.
Vast komt de klacht: „Bij
kernenergie spelen we niet
met vuur, maar met iets dat
vijftig miljoen keer zo gevaar
lijk is als vuur. We weten dus
dat kernenergie niet kan.
Toch gaan we gewoon door.
Zijn we dan gek?".
HERVORMD NEDERLAND
over het knevelen van top-'
sporters: „Het Nederlands
Olympisch Comité heeft geen
enkel recht zich te gedragen
als een mini-dictatuur die vrije
sportmensen tiranniseert. De
benauwde en bestofte zielen
die daar de dienst uitmaken,
moeten wat frisse lucht tot
zich toelaten". En over de
Caus: „Hij klaagde over het ge-
rek aan werkelijke vredeswil
Mn de wereld, maar dat is on
zin. Aan de vredeswil onder
de gewone ibensen mankeert
het niet. Er zijn hier andere
automatismen werkzaam".
Voorts een artikel over de
commerciële criminaliteit die
de kernindustrie binnen dreigt
te sluipen. „Een brede discus
sie, althans in de vorm zoals
de regering die voorstelt,
springt met reuze stappen over
het wantrouwen heen dat het
publiek in de loop der jaren te
gen deze nooit bovenkomende
onderste stenen van het indu
striële bouwwerk heeft ont
wikkeld". Een gesprek tenslot
te met de Chinese bisschop
Ding. „Voorwaarde van de on
afhankelijke Chinese rooms-
katholieke kerk om de relaties
met het Vaticaan te herstellen
is dat het Vaticaan de zelfge
kozen bisschoppen erkent en
zich verder niet mengt in in
terne kerkelijke zaken".