Groene lijst
wint 4 zetels in Bremen
Bende van vier" spoedig berecht
Paus
veroverde
Amerikanen
door „gewoon
n aardige
man te zijn
Paus nam
afscheid van
YS met pleidooi
voor vrede en
traditie
Smith dreigt met
wegstemmen van
Brits voorstel
PIJNLIJK VERLIES CDU
BUITENLAND
LEIDSE COURANT
MAANDAG 8 OKTOBER 1979 PAGINA 7
Twee doden
bij aanslagen
In Spanje
JADRID(AFP) - Bij aan-
lagen in Spanje zijn het af-
jelopen weekeinde tweele-
|en van de Guardia Civil
jmgekomen. Vier anderen
pakten gewond, van wie
wet ernstig.
[jj Santander drongen gewa-
fende mannen een kazerne
ian de Guardia Civil binnen-
h schoten drie sergeanten
[eer. Twee van hen overleden
Iter aan hun verwondingen,
h Madrid raakten drie men-
tn gewond, toen een groepje
[ngeren vanuit een auto on
er schot werd genomen.
Kvee leden van het groepje
[erden geraakt, de derde ge
ronde was een Iraniër, die
bor een verdwaalde kogel
terd getroffen.
ledwingers
[ount Everest
omgekomen
Katmandu Twee be-
gbeklimmers zijn op de te-
Ugweg van de top van de
fount Everest door uitput
ing om het leven gekomen.
Iet gaat om een 48-jarige
aan uit Alaska en een 38-ja-
ige Westduitse. Het Nepale-
t ministerie van toerisme
beft dit gisteren bekendge
maakt.
et tweetal maakte deel uit
kn een vijf personen tellende
fcpeditie, die de 8848 meter
pge top had bereikt. De man
takte op de terugweg ver-
loeid, en sloeg op 8.400 meter
Sn bivak op. De volgende
[orgen was hij overleden. De
restduitse had de afdaling
'el voortgezet. Ook zij raakte
rg vermoeid, stortte in en
Serf korte tijd later.
traël akkoord
et toezicht op
Ontruiming
BRUZALEM Israël is
plan voor toezicht op de
rugtrekking uit de Sinaï.
an de Verenigde Staten zal
Ihter worden meegedeeld,
it met de operatie wordt
istopt wanneer in het ge-
ed geen internationale
joepen worden gelegerd,
k Israëlische radio, die dit
[richt gisteren bekend maak-
L zei dat minister Dajan door
Jt kabinet gemachtigd is ver-
"aidelijking van het verleden
laand in Washington opge-
;lde te vragen. Israël ziet
irder graag, dat de V.S. de
>rming van de troepenmacht
de Sinaï op zich nemen.
ichutter
ijdens slaap
angehouden
AN FRANCISCO De poli
van San Francisco heeft za-
rdag een man aangehouden,
e in een hoog gebouw in de
ad al 23 uur lang een vrouw
ïgijzeld hield en van boven
straat onder vuur nam.
ierbij werd een voetganger
wond. Op het moment van
jn arrestatie lag de man te
apen. De uitgeputte vrouw
erd na haar bevrijding in
n ziekenhuis opgenomen.
Student maakt
jimok
OLUMBIA Een feestje
p de universiteit van Co-
imbia, in de Amerikaanse
aat Zuid-Carolina, is vrij-
agnacht op een bloedbad
itgelopen.
en 19-jarige student kwam
ven na middernacht de fees-
uimte binnen en schoot twee
udenten dood en verwondde
ijf anderen. De schutter wist
ontkomen, maar werd later
ders in de stad aangehouden,
olgens de politie had de stu-
ent geen enkel motief voor
schietpartij.
''roeven in
VS met oogst-
vergiftiging
'ASHINGTON (UPI) Het,
-rnerikaanse leger heeft in
fóO haveroogsten in de staat
few York en op de Maagde
eilanden besmet met een
pestepidemie, om de moge-
jkheden voor biologische oor-
'gsvoering te beproeven,
let leger gebruikte daartoe
anvankelijk besmette post-
uiven, maar liet later „bom
den" van besmette kalkoene
ren op de velden vallen. Dit
uit publicatie van leger-
door
Haye Thomas
99
Een laatste kus voor het laatste kind op Amerikaanse bodem bij het vertrek van des
paus uit de VS naar Rome. Rechts wijzen pauselijk staatssecretaris Caseroli en vice-
president Mondale elkaar op een ander vertederend moment, hetgeen helaas de foto
niet toont.
(Van onze correspondent Dick Toet)
Washington De paus is terug naar
Rome. Hij heeft de Verenigde Staten
niet veranderd, maar wel geraakt.
Geraakt op een manier, die niemand
ondanks de meest opgewonden voor
spellingen voor mogelijk had gehou
den. Zeker vijftien miljoen Ameri
kanen hebben meestal niet meer dan
een glimpje van hem opgevangen,
vrijwel niemand kan hem op de te-
vee ontlopen hebben.
Paus Joannes Paulus II heeft de Vere
nigde Staten volledig veroverd. Door
zijn charmante glimlach, zijn eenvoud,
zijn onuitputtelijk lijkende energie,
doordat hij in vele gevallen de autori
teiten liet wachten om eerst de toe
schouwers te groeten, door de mensen
op te zoeken, door de nadruk in zijn
toespraken op hulp aan armen en
machtelozen, door zijn speciale aan
dacht voor jongeren en door zijn mag
netische persoonlijkheid.
Maar vooral kreeg paus Joannes Paulus
de Amerikanen aan zijn voeten, omdat
de paus van Rome, wiens kerk hier pas
sinds betrekkelijk korte tijd voor vol
wordt aangezien „gewoon een aardige
man" bleek te zijn. De bijna algemene
verwondering over het simpele feit is
een duidelijke aanwijzing hoezeer
„Rome" in de loop der jaren de greep
op de mensen had verloren.
Aan kritische kanttekeningen en wat
dieper gravende analyses kwamen de
Amerikaanse media de afgelopen week
niet toe. Zij deelden in de ademloze be
wondering van de miljoenen, die de
straat waren opgetrokken om „het
wonder" met eigen ogen te aanschou
wen.
De grote tevee-bedrijven hebben overi
gens niet alleen de paus, maar ook hun
commerciële belangen en de sportlief
hebbers intensief in de gaten gehouden.
Rechtstreekse uitzendingen in „prime
time" - de dure tevee-tijd tussen acht
en elf uur 's avonds - waren er niet.
Honkbal- en footballliefhebbers kwa
men tussen de pauselijke bedrijven
door uitvoerig aan hun .trekken. NBC,
dat toch meer dan driehonderd man
achter de paus had aangestuurd, zond
zelfs zeven rechtstreekse honkbalwed
strijden uit. Maar het ging dan ook om
een plaatsje in de World Series.
De sfeer van alledag zal in de Verenig
de Staten weer snel worden opgepakt,
maar in de discussies zullen nog lang
een aantal boeiende vragen centraal
staan. Hoe kon een man, die een voor
„the American way of life" weinig flat
teuze sociaal-economische boodschap
uitdraagt en die de morele vrijheden
van het meerendeel van de Ameri
kaanse katholieken stellig afwijst, zo
veel enthousiasme teweeg brengen?
Dat is niet alleen te verklaren met de
traditionele Amerikaanse hang naar
monarchale of clericale sprookjes, of in
het algemeen de neiging elk evene
ment „uniek" en „historisch" te maken.
Misschien kwamen de meeste mensen
in de eerste plaats om 'de paus te zien
en met hem te bidden en niet om naar
hem te luisteren.
In veel reacties op de pertinente afwij
zing van vernieuwingen in zulke bran
dende kwesties als geboortebeperking,
echtscheiding, abortus, celibaat, vrouw-
lijke priesters klonk de hoop door dat
het zo'n vaart niet zal lopen. Men putte
die hoop uit het feit, dat de paus ner
gens een scherpe veroordeling heeft
uitgesproken over overtreders van deze
kerkelijke voorschriften. Hij lijkt meer
te willen overtuigen dan te bevelen.
Woordvoerders van liberale katholieke
groeperingen wijzen in dat verband op
het feit, dat de paus bij een bezoek aan
uit de Oekraïne afkomstige katholie
ken in Philadelphia sprak over behoud
van de eigen tradities, terwijl hij gewe
ten moet hebben dat gehuwde priesters
een onderdeel van die traditie vormen.
De paus heeft zijn persoonlijke visie
duidelijk gemaakt, maar hij heeft ook
gesproken over persoonlijke vrijheid en
verantwoordelijkheid, aldus een inter
pretatie uit de liberale hoek.
(Van onze speciale verslaggever Dick Toet)
WASHINGTON In Washington, de grote tuinstad waar
ondanks een overwegend zwarte bevolking de witte boor
den van ambtenaren, diplomaten en politici domineren,
heeft paus Johannes Paulus II zijn Amerikaanse reis beslo
ten met de tweeledige boodschap die kenmerkend is gewor
den voor zijn zevendaags bezoek aan de Verenigde Staten:
een krdchtig politiek pleidooi voor vrede en rechtvaardig
heid en een even krachtige oproep tot het bewaren van de
traditionele waarden in de katholieke kerk.
Een programmatisch hoogtepunt vormde het bezoek aan het
Witte Huis, waar Johannes Paulus II als eerste paus door een
Amerikaanse president werd ontvangen. Politiek gericht was
ook zijn bezoek aan het hoofdkwartier van de OAS, de organisa
tie van landen op het Noord- en Zuidamerikaanse continent. De
paus hield er een krachtig pleidooi voor de rechten van de
mens, een door veel diplomaten als opmerkelijk gekenmerkte
afwijking van de boodschap, die hij op dit gebied in Mexico uit
droeg.
In een overladen programma heeft de paus zich gisteren nog tot
verschillende groeperingen gericht. In een toespraak tot verte
genwoordigers van de verschillende kerken en godsdiensten
loofde de paus de talrijke oecumenische initiatieven in de VS. In
het bijzonder noemde hij de orthodoxe kerken. Aan de universi
teit van Washington beklemtoonde hij de plicht der bisschoppen
om strenger toezicht te houden op het katholiek academisch on
derwijs. Hij erkende het recht van de theoloog om vrij te zijn in
zijn theologische arbeid, maar die vrijheid bestaat wel „in open
heid tot de waarheid en het licht, dat komt van het geloof en
van de trouw aan de kerk".
Aan de Amerikaanse vrouwelijke religieuzen hield hij voor, dat
zij zich dienen te houden aan hun traditionele kloosterkleding
en zeer trouw moeten blijven aan de leer der kerk. Enkele tien
tallen zusters hebben door te blijven staan tijdens de toespraak
van de paus in stilte geprotesteerd tegen de uitsluiting van de
vrouw van ambt en medezeggenschap in de kerk. De paus luis
terde wel intens, maar reageerde niet op de toespraak van de
presidente van de vereniging van vrouwelijke religieuzen, zus
ter Theresa Kane, die onder meer zei, dat de kerk „moet ingaan
op de mogelijkheid, dat vrouwen tot alle ambten in de kerk
worden toegelaten".
CHINESE LEIDER HUA GUOFENG:
99
PEKING (Reuter) De
Chinese „bende van vier" zal
zich spoedig voor de rechter
moeten verantwoorden
maar ze zal niet ter dood
worden veroordeeld. Dit
heeft de Chinese leider Hua
Guofeng gisteren tijdens een
persconferentie in Peking
bekendgemaakt. Hua vertel
de dat de bende, die onder
leiding stond van Mao Ze
dongs weduwe Jiang Qing,
zal worden berecht wegens
misdaden tegen het Chinese
volk.
Alle vier Voormalige leiders
zijn in leven en verkeren in
goede gezondheid, aldus Hua,
die een uur lang sprak met
correspondenten uit Groot-
Brittannië, Frankrijk, West-
Duitsland en Italië. De Chine
se leider brengt binnenkort
een bezoek aan deze vier Eu
ropese landen.
De bende van vier bestond
naast Jiang Qing uit de voor
malige vice-voorzitter van de
partij, Wang Hongwen, de
oud-vice-premier Zhang
Chunqiao en de journalist Yao
Wenyuan, die allen lid van het
politburo waren. Ze werden
drie jaar geleden, kort na de
dood van Mao Zedong, gear
resteerd op de beschuldiging
dat ze hadden samengezworen
om de macht van de partij en
de regering in Peking over te
nemen. Hua Guofeng zei dat
het huidige China grote waar
de hecht aan „socialistische le
galiteit" en dat het parlement,
het Nationale Volkscongres,
onlangs een nieuwe strafwet
geving goed heeft gekeurd die
op 1 januari van kracht wordt.
„De bende van vier heeft ern
stige misdaden begaan tegen
over het Chinese volk en
daarop moet een antwoord
worden gegeven. Maar natuur
lijk zullen ze aan een passende
rechtsgang worden onderwor
pen. Overigens kan ik slechts
zeggen dat het niet lang zal
duren". Hua Guofeng voegde
hieraan toe: „De behandeling
van de bende van vier volgens
onze juridische procedures zal
in ieder geval niet gebeuren
op de wijze waarop zij onze
kaderleden mishandelden. We
zullen hen niet ter dood. ver
oordelen. Ik kan u zeggen dat
ze nu in redelijke omstandig
heden verblijven, dat ze nog in
leven zijn en in goede gezond
heid verkeren".
Rhodesië - con feren tie
LONDEN (AP) De Rhodesische vredesbesprekingen in
Londen gaan vandaag hun vijfde week in met in het voor
uitzicht een totale mislukking of het verzanden in de alou
de argumenten over de door Groot-Brittannië voorgestelde
grondwet, die door de Rhodesische premier Muzorewa is
aanvaard maar door de leiders van het Patriottisch Front
wordt afgewezen.
De toch. al breekbare onderhandelingen werden gisteren op
nieuw bedreigd toen de vroegere blanke premier Ian Smith in
Rhodesië verklaarde dat het Britse plan, dat de blanken hun
sterke invloed ontneemt, door het parlement in Salisbury ook
geweigerd zou worden. Blanken hebben in dat parlement nog
steeds een vetorecht.
De delegatie van Muzorewa, die uit 10 zwarten en behalve uit
Smith uit nog een andere blanke bestaat, had nog geen commen
taar op de uitlatingen van Smith. In kringen rond Muzorewa
was men echter niet onder de indruk van zijn dreigementen en
er werd gezegd dat er geen werkelijke onenigheid bestond tus
sen Smith en Muzorewa. Het vooruitzicht dat Smith de blanke
parlementsleden zou overhalen elk in Londen gesloten overeen
komst te blokkeren werd in deze kringen als „een onpraktische
politiek" omschreven.
Er zijn veronderstellingen dat Smith, die in de loop van de week
weer uit Salisbury naar Londen komt, alleen een spel opvoert
voor de angstige blanken in Rhodesië, maar dat hij geen echte
tegenstand zou bieden als de juiste prijs moet worden betaald;
een einde aan de handelsembargo's die 14 jaar geleden werden
ingesteld.
OVERSTROMINGEN EN
DROOGTE IN INDIA
NEW DELHI Meer dan
200 dorpen in de staat As
sam in net noordoosten van
India zijn door een overstro
ming onder water komen te
staan. Andere delen van het
land worden echter geteis
terd door een verschrikkelij
ke droogte. Dit werd giste
ren gemeld door het persbrn
reau United News of India.
Interim-premier Charan Singh
verklaarde desgevraagd, dat
de huidige droogte de ergste is
sinds 1918. De droge streken
zijn door de regering-tot ramp
gebied verklaard. De schade
aan de landbouw zou inmid
dels 1.2 miljard gulden bedra
gen.
NA ONLUSTEN OVER OPENBAAR VERVOER
Zuidafrikaanse politie
arresteert zwarte arbeiders
JOHANNESBURG De Zuidafrikaanse politie heeft giste
ren, na gewelddadige onlusten, in de provincie Natal onge
veer 125 personen gearresteerd. Bijna 15.000 zwarte arbei
ders boycotten in vijf steden in de provincie sinds enige we
ken het openbaar vervoer.
De arbeiders willen niet meer met de bus mee, omdat de ver
voersmaatschappij die de bussen exploiteert „toebehoort aan
blanken en de opbrengsten slechts ten goede komen aan de
blanken". Volgens de politie hadden de arbeiders barricades op
geworpen en personen die wel met de bussen wilden reizen met
de dood bedreigd.
Betoging
tegen
kerncentrale
Een politieman van de
Amerikaanse staat New
Hampshire ontneemt een
betoger de tang waarmee
hij zich een weg wilde ba
nen door de omrastering
van de kerncentrale in
Seabrook. Ongeveer 500
man hebben tegen de
vestiging van deze kern
centrale een betoging ge
houden.
Japanse
regerings
partij verliest
verkiezingen
TOKIO De verkiezingen
voor het Japanse Huis van
Afgevaardigden hebben een
nederlaag opgeleverd voor
de regerende Liberaal De
mocratische Partij (LDP)
van premier Ohira. De LDP
bezet in het nieuwe Lager
huis een zetel minder dan
voorheen: 248 van de in to
taal 511. Premier Ohira ver
wacht echter, dat 10 onaf
hankelijke afgevaardigden
zich bij de LDP zullen aan
sluiten, zodat de meerder
heid van 256 zetels alsnog
kan worden behaald.
De verkiezingen waren uitge
schreven, nadat uit peilingen
was gebleken dat de waarde
ring van het Japanse volk
voor de LDP een hoogtepunt
had bereikt. Dat dit niet uit de
resultaten blijkt, wordt gewe
ten aan een met hevige regen
val gepaard gaande tropische
storm. Deze was er de oorzaak
van, dat de opkomst net boven
de 60 procent lag. Vooral veel
LDP-kiezers zouden zijn thuis
gebleven.
Ohira's partij, een niet zo
hechte coalitie van conserva
tieve partijen die sinds 1955
aan de macht is, was de ver
kiezingen ingegaan met als
doel een meerderheid in het
parlement en een duidelijke
zeggenschap over alle parle
mentaire commissies te ver
krijgen. Politieke waarnemers
verwachten niet, dat teleur
stellende resultaat tot proble
men binnen de LDP zal lei
den.
Opvallend was. dat de vroege
re premiers Fukuda, Miki en
Tanaka in hun districten de
meerderheid wisten te beha
len. Met name oud-premier
Tanaka boekte een overweldi
gende overwinning, hoewel
zijn proces'in verband met de
Lockheed-affaire nog steeds
loopt.
BONN Voor het eerst is het een
alternatieve partij gelukt door te
dringen tot het parlement van een
Westduitse deelstaat en de alleen
heerschappij van de drie gevestigde
partijen te doorbreken. Bij de giste
ren gehouden verkiezingen in de
deelstaat Bremen hebben namelijk
de „groenen" een partij van ecologen
en milieubeschermers zoveel stem
men voor zich weten te verwerven
dat zij met 4 zetels in de „Bürger-
schaft" vertegenwoordigd zullen
zijn.
Dit resultaat zal in kringen van CDU,
SPD en FDP zeker te denken geven,
temeer daar volgend jaar Bondsdagver
kiezingen voor de deur staan. Als het
dan de „outsiders" ook gelukt m het
Westduitse parlement door te dringen,
zou dit een politieke aardverschuiving
kunnen veroorzaken. In elk geval is in
Bremen gebleken dat men zich voorals
nog niet zozeer om Franz-Joseph
Strauss hoeft druk te maken als wel
met die kiezers die zich afwenden van
de gevestigde politieke groeperingen.
In Bremen behielden de sociaal-demo
craten hun absolute meerderheid en zij
kunnen daardoor alleen verder rege
ren. Als de „groenen" er niet waren ge
weest, hadden zij hun superieure posi
tie waarschijnlijk nog kunnen verbete
ren. De liberalen die hadden gehoopt
deze meerderheid te kunnen doorbre
ken en daarmee éen coalitie met de
SPD te kunnen aangaan, verloren twee
zetels, evenal de CDU die had te lijden
onder het feit dat haar voorzitter zijn
harp aan de wilgen had gehangen toen
Strauss kanselierskandidaat werd.
De „groenen" behaalden hun succes
overigens vooral in die wijken van de
stad Bremen waar geen arbeiders maar
beter geschoolden wonen. Samen heb
ben de kleinere partijen in Bremen cir-*
ca 8 procent van de stemmen behaald,
hetgeen erop duidt dat veel Duitse bur
gers langzamerhand genoeg beginnen
te krijgen van de uniforme politieke
verhoudingen in de Bondsrepubliek.
De lijsttrekker van de „groenen" sprak
gisteravond in een televisie-interview
ook van „de geboorte van een nieuwe
beweging."
