Formidabele
wintertroeven
uit de hoge hoed
van Uncle Sam
„Langlauf is geen
krakkemikkig soort
ochtendgymnastiek
voor bejaarden"
CASPER DE GROOT:
f4 i
LANGLAUF
Een aparte dimensie:
kleine dorpjes hebben
kleine cafés
AMERIKA
Aspen, antieke
zilverstad met
gouden beloftes
De cracks halen gelijk hun gewat
teerde schouders op wanneer het
onderwerp „langlauf" bij de Glüh
wein ter sprake komt. Aan hun af
getrainde lijf geen ouwe-wijven-
polonaise. Voor hen is er slechts
één geautoriseerde methode om
het hoogteverschil in een be
sneeuwde bergwereld te over
bruggen. En daarvoor kromt de
sportieve sterveling de rug en
spant hij zijn spieren, alvorens het
lichaam als een vod, een monster
zonder waarde, in de diepte te
werpen. De wind moet zijn trom
melvliezen beuken als de drum
mer in een jazz-orkest, moet de
tranen uit zijn ogen persen en zijn
lippen vernauwen totdat zij niet
veel verder meer wijken dan de o-
pening van de zuinigste spaarpot.
Dan pas, in die seconden waarin
hij voortijlt over de piste met
zwarte stip, is er volgens hem
sprake van „wintersport" en durft
hij Icarus recht in de ogen te kij
ken.
„Allemaal tot je dienst", voegt Cas
per de Groot daar als een diepge
vroren kanttekening aan toe, „maar
je zult de Nederlanders de kost
moeten geven die uit Oostenrijk te
rugkomen met supersportieve,
bloedstollende avonturen, waarin ze
voor zichzelf een heldenrol gereser
veerd hebben, terwijl ze in werke
lijkheid voetje voor voetje van hun
bed naar de bar zijn geschuifeld. Je
zult van mij geen kwaad woord ho
ren over het alpine-skiën. Als je die
sport meester bent en de baas kunt
blijven, mag je je wat mij betreft
zelfs een God in het diepst van je
gedachten wanen. Maar daarmee is
het langlaufen nog niet automatisch
gedegradeerd tot een krakkemikkig
soort ochtendgymnastiek voor
hoogbejaarde lieden, zoals sommi
ge skiërs ons nog steeds willen
doen geloven. Langlauf mag er dan
misschien wat minder opwindend
en minder spectaculair uitzien dan
het alpine-skiën, maar je kunt er
wel allemachtig veel plezier mee be
leven".
De Groot, fors uitgevallen tuinders-
zoon uit Harmeien, ex-onderwijzer,
gedreven schrijver en onverdroten
propagandist van de reisorganisatie
NRV Holiday spreekt wat dat be
treft uit eigen, doldrieste ervarin
gen. Sinds enkele jaren is hij name
lijk zelf een praktiserende langlau
fer. „Een late roeping inderdaad",
geeft hij blijmoedig toe, „maar wel
één met overtuiging".
Koning Alcohol
„De pijn met mij was namelijk dat
ik mij als een man van in de zestig
niet meer op die dunne latten door
de sneeuw zag baggeren. En zolang
ik mij dat met succes bleef wijsma
ken stond ik langs de kant steeds
kortademiger mijn kleine heffingen
ineens te maken op bevel van Ko
ning Alcohol.
Totdat de dokter zei: „Je wordt te
dik". Dat bleek oud nieuws voor me
te zijn. Maar hij zei ook: „Je moet
er wat aan doen". En daar had ik
nooit serieus over nagedacht. Nu
kun je natuurlijk gaan vissen, ook
een prachtige sport, maar het risico
dat je op je stekkie met je rug naar
een cafeetje zit, is toch niet denk
beeldig. Toen kwam iemand met
langlaufen op de proppen. Gewel
dig, zei ik, maar is dat nou nog iets
voor een man van mijn leeftijd?
„Langlaufen is niet aan leeftijd ge
bonden", verzekerde men mij van
alle kanten. En dat heb ik later aan
den lijve ondervonden. Ik ben na
enig nadenken afgereisd naar
Sankt Moritz, waar het mooiste
langlauf-traject van heel Europa is
uitgezet. Daar kun je urenlang op
de ski's dwalen over bevroren me
ren en door besneeuwde bossen.
En als je onderweg niet afhaakt,
heb je aan het einde 42 kilometer
door een wondermooi landschap
Dat klonk allemaal zeer aanlokke
lijk. Maar op het moment dat ik het
groepje langlaufers zag vertrekken,
dacht ik toch weer: dat lijkt me nou
niets voor Casper, en ik wilde dan
ook reeds rechtsomkeer maken.
„Geen flauwekul", riep de directeur
van het hotel, die mij zag deserte
ren, „ik blijf er persoonlijk bij staan
als je je ski's aandoet". Ik ben in
derdaad vertrokken en was vijf mi
nuten later al veertien keer onderuit
gegaan. Als dat zo door moet gaan
tot aan Silvaplana, dacht ik, bete
kent dat nog 300 keer vallen en op
staan. En dat leek me net iets te
veel van het goede.
Met de ski's als een bos hout op
mijn schouders ben ik naar Silva
plana gewandeld en omdat ik op
die tocht ook nog strategisch een
bocht kon afsnijden, zat ik al hoog
en breed met een blond biertje op
het terras toen de rest van het ge
zelschap hijgend over de eindstreep
kwam. In die tussentijd had ik ook
nog kennis gemaakt met een ge
heel uit geitenhaar opgebouwde
grijsaard, die een verwoede lang
laufer was en die had gezien hoe
professioneel ik mijn ski's tegen de
muur had gezet. „Zullen we straks
samen naar Sankt Moritz langlau
fen?", stelde hij stralend voor.
Slechts met veel overredingskracht
kon ik hem van dat afschuwelijke
waandenkbeeld afbrengen".
Kuieren
Met dit aangrijpende relaas wil Cas
per de Groot alleen maar aantonen
dat hij geen langlauf-crack is en het
Casper de Groot: „Langlauf leren valt best mee".
ook nimmer zal worden... „Ik ben
de laatste die weggaat", bekent hij
deemoedig, „en altijd de laatste die
aankomt. Maar ik zet tegenwoordig
wel door. Sterker nog: ik heb er lol
in. De sport die ik beoefen mag je
eigenlijk geen langlaufen noemen,
want dat heeft toch te maken met
het leveren van een sportieve pres
tatie. En daar gaat het wel degelijk
om het halen van bepaalde snelhe
den. Wat mensen zoals ik doen, is
meer het gemoedelijke ski-wande
len, het kuieren op latten, maar ge
makshalve noemt men deze uiterst
onbeholpen vorm van voortbewe
gen tegenwoordig ook maar lang
laufen. Ik heb daar vrede mee.
Als je mij nu vraagt: „Wat is er nou
zo gezellig aan het wandelen op
ski's?", kan ik antwoorden: „Alles,
mijn vriend". Ik val nog steeds on
bekommerd en veelvuldig, maar
sinds ik thuis enige boekjes heb
doorgebladerd overkomt het me
toch steeds vaker dat ik hele stuk
ken overeind blijf. Dat betreft dan
uiteraard wel de vlakke gedeelten
van het traject. Maar niemand kan
ontkennen dat ik vooruit kom, ster
ker nog: als je de moeite neemt om
je op te stellen bij het einddoel, zul
je met eigen ogen kunnen zien, dat
ik daar op een gegeven moment
aankom. Als laatste weliswaar,
maar niettemin met ongebroken
geestkracht.
Het plezierige van een langlauf-
traject is immers, dat het van tijd
tot tijd ook langs kleine dorpjes
voert. En kleine dorpjes hebben
vaak als bijzonder kenmerk de aan
wezigheid van kleine cafés. En dat
geeft het sportieve element van het
langlaufen gelukkig een aparte di
mensie. Tussen die kroegjes is
trouwens ook nog een hoop te be
leven. Omdat je immers de tijd
neemt en niet van plan bq
welk wereldrecord ook schei
stellen, kun je op je gemak gJ
van de natuur. Je laat een)
mees uit je hand eten of|
vriendschap voor het leven r
marter. Kom daar eens om L
alpine-skiën. Daar maak je I
fluit mee".
Boekje open
In een boekje dat Casper de
opendoet voor wintersporte
met NRV Holiday naar de witt
der trekken, somt hij ook
vele voordelen op die de lanj
heeft boven de alpine-skiër:
hij hoeft nooit te wachten o
lift, want hij bepaalt zelf wa
gaat, staat en valt;
om diezelfde reden kan I
geld dat hij anders zou moet<
geven voor die liften, nu bes
aan bekoorlijke doelen;
de ski-uitrusting is relatief
koop, in elk geval honderdei
dens goedkoper dan een alpin
rusting. De langlaufer is voo
gulden op en top aangekleed;
de langlaufer is niet gebo
aan gebaande pistes en kan
gen houtje de mooiste natuurg
den verkennen. Hij kan op die
nier op plaatsen komen die
anderen ook voor alpine-j
onbegaanbaar blijven;
en wat belangrijk is: langl
is een uiterst sportieve manie
recreëren. Om vooruit te l«
moet hij een beroep doen op
ren die anders in zijn lichaarf
lui en sluimerend bestaan Ie
De ontdekking van die ongebi
krachten mat mateloos af,
geeft het lichaam ook een wel
ge kick.
Veel verjaardagen
Natuurlijk is de voorbereiding
een belangrijke voorwaarde
het uiteindelijk welslagen van
lauflauf-avontuur. Casper de
kan ook daar over meepraten,
kens neem ik me voor om uitg
pen, fris en met een miniem pr
lage alcohol in mijn bloed aai
start te verschijnen. Maar de
de is dat de Bergland E:
waarmee ik altijd naar mijn wi
sportadres reis, niet alleen zo
gezellig is, maar steevast ook
vuld blijkt te zijn met mensei
net onderweg jarig zijn. Om di
den gaat in de coupé het ki
veelvuldiger rond dan goed
een langlaufer".
In dat verband heeft De Groo
nog een illustratief verhaal
handbereik: „Mijn vrouw
eens foto's maken van de Ber<
Express. De eersten die de
verlieten waren kerngezond
straalden dat het een lieve lust
Daarna pas kwamen de kneu^
die voorzichtig op hét perron
den gehesen. Aan één van de
ren die half in het gips zaten,
ze vol medeleven: „Ski-ongel
gehad, meneer?". „Nee", zeik
„van mijn barkruk gedonderd" 1
Tientallen liften ontsluiten het gigantische skiparadijs van As-
pen en South Lake Tahoe, waar alles in superlatieven gescha
pen lijkt.
De televisie, die bedrieglijke elek
tronische zuurstok, zadelt zijn ver
slaafde afnemers voortdurend op
met achterdocht en onbehagen. Als
ik nou bijvoorbeeld niet met vadsige
gretigheid had gekeken naar het
„Aspen Mysterie", dat op te veel
knusse AVRO-avondjes een ver
woestend spoor over mijn gezins
buis trok, had ik waarschijnlijk niet
in doodsnood in de stoeltjeslift ge
zeten, die mij zoevend op sleeptouw
nam naar de melkwitte scalp van de
3500 meter hoge Aspen Mountain.
Evenmin had ik in het droomrestau-
rant van Oostenrijkse Gretl telkens
weer een nieuwe gebruinde griezel
zien opduiken, die het overduidelijk
had gemunt op mijn leven en mij
waar8chiinliik na het nuttiaen van
de (overigens zeer smakelijke) Ap-
felstrudel met een meesterschot uit
zijn telescopisch geweer met ge
luiddemper naar de eeuwige jacht
velden zou zenden.
Want dat krijg je onherroepelijk met
zulk soort bloeddorstige uitzendin
gen. Ik had nog nooit van Aspen ge
hoord en toen dat stukje aardrijks
kundig onbenul tenslotte verholpen
werd, was de witte vlek van weleer
gelijk gedrenkt in geronnen bloed van
bezoekers aan dit alleraardigste win
tersportplaatsje.
Logisch dus, dat ik de eerste dagen
achter elke kerstboom de schim van
een beroepsmoordenaar meende te
ontwaren en 's morgens tijdens mijn
ontbijt bij Little Nell vreesde, dat de
meesterlijke tournedos, waarmee ik
elke nieuwe, stralende dag een solide
fundament gaf, door invloeden van
buiten zou veranderen in een kogel
biefstuk.
Achteraf heb ik pas begrepen, dat het
enige mysterie waarover Aspen mo
menteel beschikt te danken is aan
Frans van Steenis, de snel gesneden
inkoper van touroperator Hotelplan,
die op miraculeuze wijze kans zag om
de Amerikaanse paksneeuw voor ui
terst betaalbare prijzen onder het be
reik van de Nederlandse wintersport
liefhebbers te brengen.
Oordeel zelf: Aspen, antieke zilver
stad met gouden wintersportmoge
lijkheden op een 2400 meter hoog ge
legen plateau in de Rocky Mountains,
grandioze skifaciliteiten met diverse
afdalingen, waarvan de langste zes
kilometer bedraagt, sneeuwzekere
pistes met ferme Yankee-namen als
Buckhorn Trail, Midnight Cutt Off.
Jackpot, Magnifico, Last Dollar en
Bingo-slot.
Driekwart daarvan kan alleen door
geoefende skiërs verkend worden, de
rest is voor kreukelaars en „God ze
gen de slalom"-optimisten, die hun
nederdalingen naar het autovriie cen
trum van Aspen verrichten onder het
via Denver naar Aspen, plus negen
dagen logies in hotel Holland House
op 50 meter van de skilift en een gra
tis skibus, die u naar uw favoriete hel
lingen brengt. Plakt u er nog een
week aan vast dan bent u minimum
1669 gulden kwijt.
Frans van Steenis heeft ook nog een
tweede wintertroef uit de hoge hoed
van Uncle Sam getoverd. Dat is South
Lake Tahoe op de grens van Califor-
nië en Nevada. En juist door die stra
tegische ligging op de breuklijn van
twee Amerikaanse staten met totaal
verschillende wetten is South Lake
Tahoe een doldwaas, helemaal te gek
wintersport-paradijs geworden.
Stel u even voor: U kijkt naar links en
ziet een vriendelijk laagbouwdorp,
motto: „Laat mijn ene ski nooit we
ten, waar de andere heen gaat".
In het centrum van Aspen 63 restau
rants, waaronder Italiaanse. Chinese.
Oostenrijkse, Zwitserse, één Armeens
(Sayat Nova) en uiteraard loepzuivere
Amerikaanse, waar de gast voor nog
geen twintig gulden een overbloezen-
de steak van anderhalf pond op zijn
bord krijgt. De prijzen van de maaltij
den overvloedig en redelijk sma
kend zijn in vergelijking met Ne
derland bijna vooroorlogs. Voor een
ontbijt in één van de tientallen hap
snap-lokalen betaal je nog geen tien
tje en daar krijg je dan wel biefstuk,
gebakken aardappelen (hashed
brown potatoes), gebakken eieren
met spek, koffie in padvindersmok-
ken en toast met jam en honing voor.
Kom daar eens om in de vaderlandse
horeca. Prima de luxe is ook Chrystal
Palace, waar het bedienend perso
neel tussen de gangen door juichend
op een podium springt en daar een
revue uit de twintiger jaren opvoert.
In de omgeving van Aspen, waar de
natuur bergen heeft verzet, die in
niets onder doen voor welke ver
steende Zwitserse reus dan ook, vindt
de sportieve vakantieganger ook nog
de Buttermilk Mountains (prima ge
schikt voor fröbelende skiërs) en het
hypermoderne winterstation Snow-
mass, dat eigentijdse trekjes gemeen
heeft met Franse koelcellen als Avio-
raz en Isola 2000, maar goddank met
wat vriendelijker en menselijker pro
porties. Snowmass heeft een skige
bied van 250 vierkante kilometer, elf
dubbele stoeltjesliften en pistes met
een lengte van 100 kilometer, die ook
al zijn verrast met fantasienamen als
Naked Lady, Whispering Jess en Up
per Poderhorn.
Deze formidabele winterstekken biedt
Hotelplan u aan vanaf 1388 gulden en
voor die prijs krijgt u een mammoet-
vliegretour per Braniff Jumbojet van
Schiphol naar Dallas v.v. en vandaar
r\% Jn
:J' l~''V
%l
-I
Aspen en South Lake Tahoe bieden zelfs de meest verwende skiërs duize
lingwekkende mogelijkheden voor afdalingen door een melkwit paradijs.
waar de sportiviteit hoogtij viert,
kels, genoeglijke knijpjes, skiverl
ders, geinige hotelletjes op mei
ke maat gemetseld. En daarachuW
oneindige, witte weelde van de Si
Nevada, het neusje of zeg maar li
de gigantische kokkerd van het A
kaanse wintersportgebeuren: 22
wassen skigebieden, waaronder1
venly Valley, de grootste en mee:
drukwekkende piste in de USA,
Liften ontsluiten dit mekka vooi
wintersporters, dat eerlijk door
der natuur is verdeeld: 25 proce
geschikt voor de beginners, de
is geknipt voor de meer onderlei
en de rest is voor de bravourrid
die hun vriendinnen in spe een i
gevroren poepje willen laten ru
Bezoekers die het wat kalmer aan
len doen kunnen sledetochten ma
langlaufen of een bezoek bren
aan typisch Amerikaanse verma
oorden als Winterwonderland en
Mac Donalds Farm.
Maar dan de andere kant van
wintermedaille: acht gigantische
no's als tempels van Beëlzebub,
de slotmachines dag en nacht rat
en de croupiers de illusies van or
tuinlijke gokkers gelijkmatig aan
ken. Gratis pendelbusjes brengei
er heen en hostessen met pluimst
ten zorgen er daarna voor, dat je
middellijk kunt beginnen aan je
lom langs de gokpistes. Voordat
aan zo'n heilloze afdaling in de kr<
ten van de Mammon begint
men wel wat penningen opzij leg
voor één van de shows, waarmei
casino-directies hun onverbeter
publiek trekken. En dat doen ze
overdonderende wijze: als Harra'
hoe Frank Sinatra op zijn podium
gooit Sahara's Tahoe er met even
gemak Sammy Davis junior tegen
en laat Park Tahoe een vracht dal
ressen uit Polynesië in bananen d(
pièces opdraven.
Als je daarna leeggeschud, diep
bruind en uiterst voldaan'in je
kamer plaats neemt vóór je televi
toestel met keuze uit negen kleul
programma's, kun je altijd nog
troost zoeken bij het wonderonl
dat bestaat uit chili, hete pepers
bascosaus, tomatensap en een
zinsscheut wodka, wat je door hel
tente kamermeisje geserveerd wo
met de opwekkende mededeling:
this won't wake up mummies I
son, nothing will" (of in goed Ned
lands: „Als deze ferme stoot onde
gordel de slaap niet uit de oogjes
moeders kleine boy kan wrijven,'
het met niets").
Waarmee opnieuw bewezen wd
dat wintersporten in Amerika
weer heel wat anders is dan de
lende afdaling vanaf een Oostenrij'
bult.