Ingebruikname „Kursino" doet bloed mondaine badplaats sneller stromen Derde casino in Nederland wordt donderdag in Scheveningen geopend BINNENLAND LEIDSE COURANT WOENSDAG 3 OKTOBER 1979 PAGINA SCHEVENINGEN Wij Nederlanders zijn een goklustig volkje. Vaste afschrijfposten op giro's zijn de kosten van een staatslot of een lot in de Algemene Loterij Nederland. Op kantoor zijn we nooit te beroerd om mee te doen aan soms zeer goed gevulde gokpotten voor voetbalwedstrijden. Op zondagavond zit het ganse volk met klamme handen te wachten op zes verlossende balletjes, die de zorgen voor de rest van het leven eensklaps weg kunnen nemen. De toto is al jaren in honderdduizenden gezinnen een wekelijkse afschrijfpost, en de winst op een goed supertriootje is ook elke week wel een investering van een paar gulden waard. En vanaf donderdag 4 oktober, veel later dan oorspronkelijk het plan was, is het moment daar, dat de Haagse burgemeester drs. F. Schols het licht op groen zet voor de eerste legale gokkers in het gerenoveerde Kurhauscomplex met de traditionele woorden „Faites vos jeuxrien ne va plus". Dan is Nederland nog een ruimte rijker, waar razendsnel vrouw, kinderen, hond, huis en auto kunnen worden verspeeld, of op ontspannende wijze een tiental kilo's wegende zak papiergeld kan worden vergaard. h9ü Zandvoort en Valkenburg gingen Scheveningen voor. Ofschoon er in die casino's bijna nooit zo gegokt wordt dat er een kruiwagen voor het verdiende geld of een incassobureau voor achterstallige speelschulden benodigd is, kan het er toch wel eens om flinke bedragen spannen. De gemiddelde bezoeker trekt voor een avondje casino honderd gulden uit en is dan, mits hij er niet overdreven grof tegen aan gaat, gauw twee a drie uur zoet (exceptionele gevallen buiten gelaten). Diezelfde doorsnee-speler bezoekt in de regel ongeveer drie keer per jaar een casino. Maar ook hier geldt weer, dat uitzonderingen de regel bevestigen. Toch leek het er het in afgelopen jaar wel eens op, dat het geld in de casino's werd uitgedeeld, zo druk waren de vertrekken van de gok-etablissementen bevolkt. In 1978, het eerste jaar dat beide casino's op volle kracht draaiden, togen 700.000 lieden naar de casino's in Zandvoort en Valkenburg. Zandvoort verwelkomde 400.000 bezoekers en in Valkenburg moest men zich tevreden stellen met de resterende 300.000 bezoekers. Na berekening blijkt dat overigens toch nog goed te zijn voor ongeveer 800 gokkers per dag. Lucky number Volgens de verwachtingen van de directeur" van de Nationale Stichting voor Casinospelen (NSC) Nico J.M. de Rooij, gaat Scheveningen voor Zandvoort eerder ontlastend werken dan concurrerend, en zal de „parel van Scheveningen" (het „Kursino"), een geheel nieuw casinopubliek gaan lokken. Het publiek dat straks in Scheveningen gaat spelen voor de grote klap, die helaas maar veel te zelden op het „Lucky number" van de modalen valt, komt volgens een enquête van de NSC voor dertig procent uit Zandvoort en voor 20 procent uit het buitenland. De resterende vijftig procent, ruim 500 mensen, is het gat dat nog in de casinomarkt zit. Die klanten hoopt directeur Nico de Rooij dagelijks uit, of dan toch uit de omgeving van de Randstad te kunnen verwelkomen. Onderzoeken van andere enquête-bureaus wezen uit, dat wij meer gokken dan de bewoners van Frankrijk (en daar past ons kleine landje toch gemakkelijk zo'n dertien keer in), maar minder dan onze Belgische zuiderburen. Wij verspelen jaarlijks ruim twee miljard guldens, maar de Fransen jagen er per jaar met z'n 60 miloenen slechts 1,8 miljard omgerekende guldens door heen (Monaco zit daar uiteraard niet bij), die duivelse Belgen raken in het kansspel ieder jaar twee keer zoveel als de Hollanders kwijt. Wel staat de Gemiddelde Nederlander in buiten- en binnenlandse casino's bekend als een beheerst gokker. Als het budget in de vorm van kleurige jetons (men spreekt bij roulette uitsluitend over jetons, fiches bestaan alleen bij de Nederlandse boerenkool-met-worst gezelschapsspelen) door de watervlugge croupiers volledig geconfisqueerd is, dan piekert een Nederlander er niet over nog langer in het casino te verblijven. Een Belg óf een Brit daarentegen gokt bij wijze van spreke tot hij óf zijn geld terug heeft gewonnen, óf zonder kleren en met een ton rond het vege lijf buiten wordt gezet. Illegaal Ondanks die enorme bedragen is het voor de casino's geen eenvoudige zaak de eindjes aan elkaar te knopen. Pal tegenover de omzet, die over 1978 ruim vijftig miljoen gulden bedroeg, staat een belastingschuld van ruim tweehonderdtien miljoen gulden waar Nico de Rooij en de. zijnen tegen aan hikken. Die schuld kon zulke enorme vormen aannemen omdat de wet op kansspelbelasting destijds, nog voordat Zandvoort geopend was, door de regering en de Stichting Casinospelen totaal verkeerd werd ingeschat. De onverwacht grote toeloop zette de zaak op zijn kop. De kansspelbelastingwet verlangt van het casino dat zij op iedere prijs van duizend gulden of meer, vijfentwintig procent van het uitgekeerde bedrag naar de staatskas laat vloeien. Omdat er met terugwerkende kracht werd gerekend, kon de NSC de inmiddels behoorlijk aangewassen schuld onmogelijk meer voldoen. Logische gevolg daarop was het sneeuwbaleffect, dat de schuld aan de staat tot ongeproportioneerde grootte opschroefde. Er werden in het parlement heftige discussies gevoerd over het al dan niet kwijtschelden van de belastingschuld, maar besloten werd, in afwachting van een nieuwe, aangepaste wet op kansspelbelasting, een naheffingsregeling in te voeren. Tot die nieuwe wet in werking treedt, het casino betaalt drieëndertig éénderde procent belasting over de bruto spelresultaten, wordt de naheffing door de speelinrichtingen trouw betaalt, en is er een halt toegeroepen aan de ongecontroleerde toename van de belastingschuld. De onverwacht grote aanloop van gokliefhebbers op de casino's bracht de NSC dus in financiële moeilijkheden. Die aanloop bestond uit gemiddeld achthonderd gokkers per dag in Valkenburg en bijna twaalfhonderd kansspelers per dag in Zandvoort. Met allen die hun kans wagen in loterijen, lotto, toto en paardentotalisator was die aanloop goed voor een omzet van een miljard gulden. Daar komt nog bij dat er illegaal in gokhuizen en op draverijen vermoedelijk jaarlijks nog eens een miljard gulden van eigenaar verwisselt. Bij elkaar opgeteld geeft dat het niet onaanzienlijke bedrag van twee miljard. Dat geld zou de zorgen van mr. Andriessen, minister van financiële zaken, danig verlichten en hem bovendien van de noodzaak ontlasten ons te kwellen met bittere miljoenennota's en afgezaagde oproepen om collectief de beruchte buikriem maar weer eens wat steviger aan te sjorren. Daar'wordt overigens in het algemeen wel mee ingestemd en men ziet de noodzaak van bezuinigingen wel in. Maar zolang bij veel mensen de mentaliteit van „We Moeten Een Stap Terug Doen En De Buikriem Strakker Aantrekken Maar Vooral Mijn Buurman", nog heerst, is het vrij onzinnig om sceptici van het gokgebeuren gelijk te geven in hun redenering, dat het immoreel is in tijden van een economische laag conjunctuur decadente en bodemloze geldputten in de vorm van casino's en gokhallen uit de grond te stampen. Roestende pier Die sceptici zijn er echter volop. En men hoort ze vooral luidruchtig, als Steigenberger of de VVV- Den Haag vol trots bekend maakt, dat de kosten van de renovatie van de oude badplaats inmiddels zeshonderd miljoen gulden zijn gaan bedragen. Daar krijgt Scheveningen dan een appartementencomplex voor, waarvan de huur (of koopprijs van een service flat) alleen door zeer welgestelden op te brengen is. Een Golfslagbad op steenworpafstand van een golvende Noordzee, een verfje voor de „roestende" pier, en een inderdaad schitterend opgeknapt Kurhaus, dat helaas voor „normale mensen", vanwege de gepeperde verblijfs- en consumptiekosten, weinig aanlokkelijk blijkt te zijn. Ondanks (of misschien wel dankzij) die verbouwingen kan Scheveningen bij de toeristen nog maar weinig goed doen. En daar moet het casino, een mijlpaal in de opbouw van Scheveningen volgens de VVV, verandering in gaan brengen. Met de ingebruikname van het casino zal het bijna gestolde bloed van de badplaats weer met nieuwe, vereende krachten door de aderen gaan stomen. Toeristen en bewoners van Scheveningen plukken binnenkort, zo wil men de bewoners doen geloven, de zoete vruchten van het noeste opbouwwerk. Uit de praktijk is echter gebleken dat de bewoners van Zandvoort en Valkenburg nooit een dubbeltje van de „zilvervloot" (die men met de casino's dacht binnen te halen) te zien hebben gekregen. Jet-set Men adverteert met kreten als „het grootste en mooiste casino van de Noordzeekust". De authentieke sfeer in de noordelijke vleugel van het Kurhaus is een sfeer doordrenkt van een „walm van bourgeoisie", een ambiance waar de jet-set van een eeuw terug zich als een vis in het water voelde. Veel pluche, kroonluchters, kristal en eikenhout. Er gaat in drie zalen gespeeld worden. In de rode „Carré zaal", een theater-achtige ruimte, een zacht-beige zaal, associaties oproepend met de natuurlijke pastel-tinten van zand en schelpen, en een „houten zaal", ogenschijnlijk het minst spectaculaire speelvertrek in het toch wel smaakvolle en chique casino. De entreeprijzen die men in het Scheveningen casino gaat vragen bedragen vijf gulden, een bedrag dat tevens als minimum inzet geldt bij het spelen van het enorm populaire Black-Jack. De minimum inzet bij Roulette is twee gulden. Black-Jack is de Amerikaanse vorm van wat wij kennen als éénentwintigen. Het verschil is, dat Boer, Vrouw en Heer niet zoals bij ons voor respectievelijk één, twee en drie tellen, maar alle drie tien punten waard zijn. Overigens verdient het misschien aanbeveling om alvorens deel te gaan nemen aan Roulette of Black-Jack, de spelregels of nuances in het spel (net als bij scrabble is het bij veel mensen de gewoonte er in de huiselijke sfeer een paar eigen spelregeltjes op na te houden) nog eens goed door te nemen met daarvoor bestemde heren in het casino. Die zullen de nieuwe speler eveneens wijzen op de fooienpot, de tronc, waaruit de salarissen van de casino medewerkers volledig worden betaald. Van de twaalfhonderd goklustigen die vanaf donderdag dagelijks een flink aantal guldens in het casinowezen gaan pompen, is het casino voor Fuim dertig procent een nouveauté. Zo is het niet vereist om in jacquet, of driedelig kostuum met vest aan speeltafels te verschijnen, maar wordt er prijs gesteld op een stropdas. Mocht door onwetendheid de bezoeker toch zonder das uitgedost op komen dagen, dan bestaat er een mogelijkheid deze te huren in het casino Dubieuze figuren Behalve naar een juiste outfit, wordt er ook gevraagd naar de leeftijd van de aspirant-gokker. De portier van het casino is gerechtigd verdachte figuren die misschien niet voor 1961 zijn geboren,(en dus niet gerechtigd zijn te verblijven in een gebouw, „waar", aldus een portier, „veel volwassenen het al moeilijk genoeg met zichzelf hebben"), te vragen naar naar hun legitimatie in de vorm van een rijbewijs of een paspoort. In de eerste weken van het bistaan van het casino zullen de medewerkers veelvuldig worden geconfronteerd met dubieuze figuren (de anonimiteit van elke speler is, zolang hij binnen de muren van het casino vertoeft, volledig gewaarborgd), die het casino „uit gaan proberen". Dat zijn dan doorgewinterde beroepsgokkers die met vernuftige methodes de croupiers op de proef stellen. De één leidt de croupier af, de ander gapt wat jetons, zet in als de roulette al draait of verschuift de jetons teneinde verlies om te buigen in winst. Ondanks een armee van veiligheidsfunctionarissen, die een goed salaris verdienen met het voorkomen dat dergelijke lieden toe kunnen slaan, moet Nico de Rooij met leedwezen constateren dl toch iedere keer mensei; zijn, die sluw weten te profiteren van de altijd chaotische slag om de kinderziektes van een p. geopend en stormachtig bezocht casino. Verliezers Maar volgens Nico de R heeft de Nederlandse Stichting Casinospelen i geleerd van de r praktijkervaring rnet Zandvoort (momenteel t een van de drukst bezoc casino's in Europa) en Valkenburg, en zullen zich minder problemen T voordoen dan tijdens de|Y opening van Zandvoort, bijna drie jaar geleden. Natuurlijk, de belasting* waarmee de casino's de afgelopen twee jaar onverkwikkelijk overhoj lagen, de traditionele verliezers die te laat stot. „gezeur" over zwart of 1 gestolen geld, het zijn allemaal problemen die ingang van donderdag de kop op kunnen stekd 'Maar Scheveningen beg| met een schone lei, de opbouw van een „monuri van een badplaats", is w een fase verder gekome En de pas uitgebrachte 1 rapporten wijzen uit, dajj Nederlandse volk veelviL zijn geluk blijft beproevL Ondanks een duurdere fc borrel, duurdere sigarett minder benzine voor m<j, geld en een sombere preL Van Agt. Het bloed krujj] immers waar het niet gig kan. Weliswaar kost on% een paar centen, maar ck hebben wij er graag voQf over. Ondanks de L wetenschap dat de kansje zes goed geraden balletji de Lotto praktisch nihill dertien wedstrijden uit betaalde voetbal er altiji vier te veel blijken, en het gewonnen tientje o] laatste getal in de Staatsloterij ook niet mi dan een schamele restiti van de geïnvesteerde vijfentwintig gulden. Ht piepkleine roulettekogel rolt in Scheveningen ongetwijfeld een zonnigj toekomst tegemoet. AP VAN DER MEULEt!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1979 | | pagina 14