Paus smeekt Ieren
geweld te staken
Televisie-operatie zonder weerga
rondom bezoek van paus aan VS
Paus „Eoin Poll bleek voor
jeugd van Ierland vedette
CDU behoudt zijn lichte meerderheid in Noordrijn-Westfalen
BUITENLAND
LEIDSE COURANT
MAANDAG 1 OKTOBER 1979 PAGINA 9
DüSSELDORF Bij de gemeente-
raads- en districtsverkiezingen in de
.grootste deelstaat van de Bondsrepu
bliek, Noordrijn-Westfalen, heeft de
CDU een lichte winst geboekt en zijn
de socialisten en liberalen iets achter-
uitgegaan. De „groene lijsten" van de De CDU ging in vergelijking met 1975 0,2
milieugroepen boekten hier en daar op
merkelijke successen, zoals in Ahaus,
waar het verzet tegen het vestigen van
een kernafvalplaats tien zetels in de
gemeenteraad opleverde.
pet vooruit en kwam op 46,3. De SPD en
de FDP verloren ieder 0,6 pet en kwamen
op 44,9 en 6,5 pet van de stemmen.
De opkomst was zeer matig, waarschijn
lijk vanwege het mooie weer: ongeveer 70
pet van de Jaesgerecntigden ging ter stem
bus. v
Geen aardverschuivingen dus. Dat is een
aanwijzing dat het omstreden optreden
van de nieuwe kanselierskandidaat van
de CDU/CSU, Franz Josef Strauss, deze
verkiezingen niet tot een test heeft ge
maakt van wat er volgend jaar te ver-
wachten is: de CDU behield zijn l^leine
voorsprong op de socialisten. Behalve de slagplaats voor kernafval moet komen,
wisseling van de macht in Düsseldorf,
waar de CDU de SPD uit het gemeentebe- Een onafhankelijke kiezersgroepering, de
stuur verdreef, werd de meest spectaculai- TJWG, die tegen dit project is, verenigde
re uitslag gemeld uit Ahaus, het stadje maar liefst een kwar* va" de stemmen op
even over de grens bij Enschede, waar l-j de CDU kon de veeljarige meerder-
volgens de plannen een tussentijdse op- eM* °P "et hippertje behouden.
verwacht, hebben de
kerkelijke autoriteiten in
Chicago bekend gemaakt, dat
het ontvangen van de
pauselijke zegen via de
televisie niet „geldt". In
Boston, waar de paus zijn
Amerikaanse trip vandaag
begint, lijkt die vrees in ieder
geval niet gewettigd. Boston
zat zondag al mudvol. Tot 150
kilometer in de omgeving
was er gisteren geen kamer
meer te krijgen.
(Van onze correspondent
Dick Toet)
WASHINGTON Van alle
records, die het bezoek van
paus Johannes-Paulas II aan
de Verenigde Staten gaat
breken, staat er al één
onomstotelijk vast. Het
bezoek gaat gepaard met de
tot nu toe grootste televisie
operatie. Vanaf het moment,
dat de paus vandaag om drie
uur (acht uur 's avonds
Nederlandse tijd) in Boston
arriveert tot aan zijn vertrek
zondagavond uit Washington
zullen de drie grote
Amerikaanse
omroepbedrijven (ABC,
NBC en CBS), de niet-
commerciële omroep en vele
lokale televisie-stations
meer dan tweehonderd uur
aan uitzendingen rond het
pauselijk bezoek (waarvan
zeker de helft „live") de
lucht inzenden.
CBS gaat het bezoek „te lijf"
met een ploeg van ruim
zevenhonderd man, NBC zet
ruim driehonderd man in en
ABC nog eens 275. Alleen al
in Washington zullen 56
camera's de paus volgen.
Bovendien krijgen de
„networks" wellicht voor het
eerst bij een binnenlands
gebeuren te maken met een
protocol, waar ze zelf
nauwelijks vat op hebben.
Het Vaticaan en de
Amerikaanse organisatoren
hebben tot nu toe
onverstoorbaar de meeste
wensen van de t.v.-bonzen
naast zich neergelegd.
Grote ontstemming is er
bijvoorbeeld over het
podium, waarop de paus in
Washington de mis zal
opdragen. „Belachelijk", zei
deze week een NBC-
producer, „je zorgt natuurlijk
eerst voor goede camera
posities en daaromheen bouw
je het podium". Op de vraag
van geluidstechnici of de
paus zittend dan wel staand
zal spreken, kregen zij van
de kerkelijke autoriteiten als
antwoord: „Zittend, tenzij hij
gaat staan".
In totaal hebben
veertienduizend journalisten
verzoeken om speciale
perskaarten ingediend. In
elke plaats waar de paus
verblijft, zullen zeker
vijfduizend journalisten hun
opwachting maken.
Ook voor politie en
veiligheidsdiensten in de te
bezoeken steden wordt het
een uitdaging zonder weerga.
New York brengt bijna
twaalfduizend politiemannen
op de been. De stad zal alleen,
al ruim zes miljoen gulden
moeten betalen aan
„overwerk". Washington
krijgt extra politiemensen tot
uit Californie ën Georgie toe.
De politie in Boston heeft
ruim 12U kikometer touw
gekocht om de verwachte
menigte enigszins in toom te
houden. In Chicago wordt
koortsachtig gewerkt aan
ondersteuning van het
„Grand Park", omdat de
menigte anders kans loopt in
de eronder gelegen
parkeergarage te zakken.
Misschien uit vrees, dat veel
mensen zullen worden
afgeschrikt door de
massa's die worden
„HOEDT U VOOR GEVAREN VAN MATERIALISME'
(Van onze specia
verslaggever in
Dublin Bert van
Velzen)
DROGHEDA-
GALWAY Ze
zullen hem in
Dublin en
Drogheda, in
Galway en Knock,
in het oude
Limerick en in de
verscheurde stad
Belfast „Eoin Poll"
(Jan Paul) blijven
noemen. De paus,
die Ierland
vandaag heeft
verlaten, heeft er
troost gebracht en
hij heeft er
gesmeekt om vrede.
Tijdens een
weekeinde van
blijmoedige, bijna
carnavaleske
erediensten, heeft
hij de harten van
'miljoenen Ieren
gestolen. Hij riep
280.000 jongeren
zondag in Galway
toe: „De paus heeft
je lief. Ik hou van
jullie". Dat leidde
tot een spontaan
gezang en gejuich,
dat lang bleef
aanhouden.
Jonge mensen
deinden gearmd op
het ritme van „Hij
draagt de hele
wereld in zijn
hand". Eoin Poll zei
het zondag
opnieuw: „Ik ben
jullie paus, de Ierse
geloofsbeleving
heeft mijn
sympathie".
De paus en
miljoenen Ieren
maakten van de
bijeenkomsten
emotioneel zwaar
geladen
gebeurtenissen.
Overal waar Eoin
Poll verscheen
ontstond er een
jamboree-achtig
massafeest, een
religieus Woodstock
waar hartstochtelijk
gezongen werd. Het
was het gezang van
mensen die in
plaatsen als
Lourdes en Knock
een wonder
verwachten. Het
waren ongehoorde
gebeurtenissen,
happenings, die
men niet
gemakkelijk kan
vatten in woorden.
In de enorme
mensenmenigten
die voor de paus
urenlang zondag in
de koude
buitenlucht hebben
gestaan, zijn, zo
werd zondag
gemeld, enkele
kinderen geboren.
Er is gehuild in die
menigten, omdat de
paus de grote
vriend wil zijn van
de Ieren, en
speciaal de jeugd,
die de toekomst in
de hand heeft.
Het was in
Drogheda dat ik
een hand kreeg van
een soldaat tijdens
de
eucharistieviering
die daar werd
gehouden. Het was
een gebaar van: wij
willen vrede. Als er
in de hemel naar
het gezang en het
bidden van de drie
miljoen Ieren is
geluisterd, dan zou
die vrede niet
kunnen uitblijven.
Dat zegt althans het
geloof van de Ieren.
Als men het de
mensen vraagt in
Drogheda, in
Knock of in Dublin,
dan antwoorden ze
niet zelden dat ze
inderdaad in
wonderen geloven.
Voor de jeugd van
Ierland en Galway
was Eoin Poll een
vedette, een groot
kampioen, die
hartstochtelijk werd
toegejuicht toen hij
een kruisteken
maakte in het
Gaelic, de eigen taal
van de Ieren. En
toen hij gezegd had:
„Ik geloof in jullie
en ik hou van
jullie", toen leek er
geen einde te
komen aan de
uitbarstingen van
aanhankelijk
sentiment.
De paus reikte de
invalide jonge
mensen. Een van
hen, de 18-jarige
Richard Moore uit
Londonderry, is al
zeven jaar blind als
gevolg van een
rubberen kogel uit
het geweer van een
Britse soldaat.
De Ieren gaven de
paus, de vredes
boodschapper, een
ongelooflijk
welkom. De Ierse
republiek was
zaterdag en zondag
een grote openlucht
kathedraal, gevuld
met aangrijpende
hymmen, ernstig
ritueel en
uitdrukkingen van
intense vreugde.
De paus had
zaterdag een
zeventienurige
werkdag: Aan het
einde daarvan
zongen enkele
journalisten voor
hem „He's a jolly
good fellow", maar
pogingen om de
doodvermoeide
paus zelf aan het
zingen te krijgen,
mislukten.
Ook de Ieren, die
dé paus wilden zien,
waren vroeg op
pad; de stonden
zaterdag in
Drogheda al om
zeven uur in de
ochtend op hem te
wachten om hem
om vijf uur in de
namiddag te zien
arriveren. En
mensen die hem in
Knock wildn zien,
moesten
zondagochtend
ruimschoots voor
vier uur het bed uit,
in de stellige
wetenschap dat ze
daarin niet eerder
dan vroeg in de
maandagochtend
zouden terugkeren.
Er is gezongen zoals
alleen de Ieren dat
kunnen. Zaterdag
bij Drogheda, op de
heuvel van
Killineer, waar
tweehonderd
bussen met
gelovigen uit
Noord-Ierland de
pauselijke
veroordeling van de
IRA aanhoorden.
En in Galway waar
de IRA aanzienlijke
aanhang heeft en
tenslotte in Knock,
waar dit jaar meer
dan een miljoen
pelgrims genezing
komen zoeken van
lijden naar lichaam
en ziel.
In Galway hielp
een priester-
conferencier de
aanzienlijke kilte
van de ochtend
verdrijven en de
jonge mensen die er
waren zongen zich
warm. Later
gebeurde dat ook in
Knock. Het was
vooral in Galway,
dat de
feestelijkheden
bijna ongemerkt
overgingen van een
popfestival naar de
eucharistieviering
en later, toen de
paus er rondreed, in
puur carnaval.
Het feit dat er
gewaarschuwd was
tegen ploegen
zakkenrollers uit
Londen,
Manchester en
Livrpool mocht de
feestvreugde niet
schaden. Dat
konden ook
officieel
tegengesproken
geruchten niet, dat
de paus een
kogelvrij vest zou
dragen. De Ierse
jeugd reageerde in
Galway met groot
enthousiasme op de
paus en zijn
waarschuwingen
aan de jeugd om
zich niet door
nieuwlichters in de
luren te laten
leggen. Zijn preek
klonk daar als uit
een ander tijdperk.
En zo was er, in
afwachting van de
aankomst van de
paus, vanaf de
vroege ochtend ook
een carnaval
gaande in Knock.
Door een band
werden er schlagers
gespeeld,
voornamelijk om de
onafzienbare
menigten warm te
houden. Knock
werd het
hoogtepunt van het
pauselijke bezoek,
een plaats die voor
hem belangrijker
was dan Drogheda,
waar hij zaterdag
zijn historische rede
hield en Galway,
waar hij de Ierse
jeugd voor zich
won. De massa in
Knock zong muziek
uit de Cavaleria
Rusticana en
marsen van Souza,
er werd ritmisch
geapplaudisseerd bij
de muziek van
razendsnelle violen
om sfeer te maken
voor de begroeting
van Eoin Poll, de
kampioen. De
blijheid maakte
later plaats voor
ontroering, toen de
paus de zieken
aanraakte in de
baseliek van Knock
en het was voor
velen, een diepe
religieuze en
emotionele
ervaring, toen de
paus opnieuw sprak
over liefde en vrede
en over de
betekenis van het
menselijk lijden.
De paus knielde zaterdag bij zijn aankomst in Dublin neer om de Ierse grond te kussen.
kreeg een gunstige weerklank in Dublin,
Belfast en Londen. Alleen de anti-paapse
Noordierse dominee Ian Paisley sprak
zaterdagavond de mening uit, dat de
woorden van Johannes Paulus II vee
leer een aansporing waren om geweld' te
plegen, in plaats van ermee op te hou
den.
Leiders van de Voorlopige IRA hebben
ontkend dat ze de mogelijkheid van een
wapenstilstand in overweging zullen ne
men. „Hoewel we een politieke strijd
voeren, zijn we trouw verschuldigd aan
de paus van Rome", zo luidde een ver
klaring die op naam van de IRA werd
gepubliceerd. Namens de IRA werd later
verklaard dat een reactie pas te ver
wachten was als een een voltallige ver
gadering van de in het uiterste geheim
werkende raad van de Provisionals zou
zijn gehouden, hetgeen dagen zou duren.
Ook zouden alle IRA-leden moeten wor
den geraadpleegd.
Waarnemers zijn toch van oordeel, dat
men nu een periode van relatieve rust in
Ierland mag verwachten. De Voorlopige
IRA kan er niet opereren zonder dat de
bevolking helpt vrijwillig of onder
dwang. Maar het Ierse volk bevindt zich
nu volledig in de ban van paus Johannes
Paulus.
De paus heeft zijn vermanende bood
schap in verband met het geweld zondag
nog herhaald in het mistige Westierse
Galway, waar 300.000 geestdriftige jonge
Ieren verzameld waren op de renbaan.
Tijdens de eucharistieviering gaf Johan
nes Paulus daar in zijn preek uiting van
zijn grote liefde voor de jeugd. Tot de
juichende jongens en meisjes zei hij:
„Van u hangt de toekomst van Ierland
af".
Er waren veel Noordierse jongeren aan
wezig. Twee ervan hadden ernstige ver
wondingen opgelopen tijdens aanslagen
in Ulster. De paus wees al die jeugdige
mensen op hun gewetensplicht een
christelijk standpunt in te nemen tegen
over het bloedvergieten. „Christus heeft
gezegd, dat wij elkaar moeten bemin
nen", verklaarde hij. „Waar moet het
heen met de wereld, als overal haat en
moordzucht gekoesterd wordt? Wanneer
het zo doorgaat, zullen wij eraan ten on
der gaan".
De paus voegde hieraan toe, dat hij deze
vredesboodschap ook naar de Verenigde
Naties in New York zou brengen. Maar
de Ierse jeugd kreeg van hem nog een
andere raad. „Hoedt u voor nieuwlichte
rij. Laat u niet om de tuin leiden door
degenen die u meer vrijheid beloven,
maar die integendeel opnieuw slaven
van u maken".
Materialisme
Dit laatste onderwerp had de paus de
dag tevoren al aangesneden tijdens zijn
eucharistieviering in het reusachtige
Phoenix-park van Dublin, namelijk een
uur na de aankomst van de pauselijke
jumbojet Saint Patrick uit Rome. De mis
werd geconcelebreerd door 200 andere
bisschoppen en gewone priesters, die alle
delen van Ierland vertegenwoordigden.
In het park waren naar schatting meer
dan een miljoen gelovigen verzameld uit
heel Ierland. De paus prees hen voor
hun grote godsvrucht en hun onwankel
bare trouw aan Rome, maar hij waar
schuwde hen voor de gevaren van het
materialisme dat de laatste jaren ook in
het land van Sint-Patrick het oude
Roomse geloof aantast.
Zondagmiddag was de paus in het 100-
jarige Ierse Mariaoord Knock, waar hij
opnieuw opgewacht werd door een onaf
zienbare menigte, die op 400.000 mensen
geschat werd. Paus Johannes Paulus
ging eerst 2500 zieken en invaliden be
groeten en zegenen in de basiliek van
Knock, waarna hij buiten in de regen
nog een plechtige mis opdroeg. In zijn
preek bad hij de Heilige Maagd, van Ier
land weer een vredig land te maken en
vooral de jeugd te weerhouden van het
gebruik van geweld. Hij sprak opnieuw
de hoop uit, dat Ierland ook in tijden van
economische welvaart zoals we nu bele
ven, even gelovig zou blijven als het al
tijd geweest is.
Aan twaalf zieken, onder wie een baby
en een 92-jarige man (de kleinzoon van
een van de vrouwen die honderd jaar
geleden de verschijning van Knock ge
zien zouden hebben), werd door de paus
het sacrament der zieken toegediend. Na
de mis maakte hij bekend dat de nieuwe
kerk van Knock voortaan officieel de ti
tel van Basiliek van O.L. Vrouw, konin
gin van Ierland, mag dragen.
De paus heeft aan deze basiliek een gou
den roos geschonken „uit dankbaarheid
aan Maria, de moeder van God". Dit ca
deau heeft een speciale betekenis voor
Knock. In de verschijning van een eeuw
geleden werd namelijk door twee vrou
wen opgemerkt, dat Maria een gouden
roos in de handen hield.
De paus zag er erg moe uit, toen hij gis
teren in de late uren weer naar Dublin
vloog. Vandaag zou de paus nog de oude
stad Limerick, in het westen van cen
traal Ierland, bezoeken, om daarna van
de vlieghaven van Shannon met de
Saint Patrick naar New York te vliegen.
Zijn driedaagse bezoek aan Ierland is
merkwaardig goed verlopen, zonder pro
blemen, incidenten of ernstige ongeluk
ken. Alleen hebben de toegestroomde
gelovigen en dit vooral in Dublin
veel last gehad van zakkenrollers, die
naar verluidt niet alleen van Ierse, maar
vaak ook van Engelse nationaliteit wa
ren. Volgens de politie van Dublin zijn
hele bendes Britse „pick-pockets" speci
aal naar Ierland gekomen om daar tij
dens de langdurige pauselijke plechtig
heden rustig aan de slag te kunnen gaan.
Zware veiligheidsmaatregelen waren genomen om problemen tijdens het pauselijk bezoek te voorkomen.
(Van onze speciale verslaggever
in Ierland, ROGER SIMONS)
DUBLIN Paus Johannes
Paulus II heeft vanmiddag
bij zijn vertrek uit Ierland
naar New York de bood
schap achtergelaten, dat de
Ieren zich moeten houden
aan de traditionele geloofs
belijdenis en zich hoeden
voor de nadelige invloed
van materialistische le
vensbeschouwingen. Hij
heeft Ierland ook op het
hart gedrukt een einde te
maken aan het bloedver
gieten.
De troebelen in Noord-Ierland waren
voor de paus driemaal aanleiding om tij
dens zijn bezoek van nauwelijks drie da
gen aan de Ierse republiek de vinger op
de wonden te leggen. Hij toonde veel be
grip voor de historische problemen van
dit groene eiland, maar wees alle Ieren
toch op het feit, dat geweld niets oplost.
In Drogheda, op nauwelijks 45 kilometer
van de grens van Ulster, richtte hij zich
zaterdagmiddag op ontroerende wijze
rechtstreeks tot degenen die menen dat
ze, wat het plegen van politieke moord
aanslagen betreft, het recht aan hun
kant hebben.
„Op mijn knieën vraag ik u geen geweld
meer te gebruiken", zei de paus. „Moor
den is onchristelijk en heeft tot gevolg,
dat de problemen onopgelost blijven".
Hij wees de ouders van jongeren, die
aanslagen plegen, gestreng op hun more
le plicht hun kinderen in te tomen en
hen tot betere gevoelens te brengen.
De paus maakte van zijn aanwezigheid
in Drogheda, waar de plechtigheid bijge
woond werd door duizenden Noordieren
en tenminste een kwart miljoen gelovi
gen uit de Ierse republiek, ook gebruik
om de autoriteiten te berispen. Die woor
den waren zowel bestemd voor de Ierse
Ms de Britse leiders.
„Er moet iets gedaan worden om de oor
zaken weg te nemen die aanleiding ge
ven tot geweld", zei paus Johannes Pau
lus II. Hij bedoelde daarmee het uitblij
ven van een nieuw politiek initiatief om
in Ulster een einde te maken aan iedere
vorm van sociaal en economisch onrecht.
Als dit laatste gebeurde, zou er geen
bloedig republikeins verzet meer nodig
zijn.
Weerklank
De toespraak van de paus in Drogheda
