Ieren hopen op verzoening als
gevolg van pauselijk bezoek
^Hongkong ziet handel in
pausbezoek aan Ierland
rits vliegtuig met twee
ewusteloze piloten neergestort
van besmetting door straling in Karlsruhe
3^'genaar gifopslag in
amburg krijgt rekening
rl^n 10 miljoen gulden
Ernstig geval
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 28 SEPTEMBER 1979 PAGINA 15
TENLAND
(Van onze speciale verslaggever
in Ierland, Roger Simons)
DUBLIN Het schijnt de Ieren nog
steeds te verbazen, dat de paus zaterdag
naar hun landje komt. Ze vragen zich af
waar ze die hoge eer aan verdiend hebben.
In afwachting van het bezoek beginnen ze
paus Johannes Paulus al een beetje als
een van de hunnen te beschouwen. Ze noe
men de Heilige Vader familiaar „J-P II".
In de honderdjarige „bruine pub" van
John Kavanagh, een van de beste plaatsen
om „echte" Dublinners te leren kennen,
zei ons een vaste klant: „Het feit, dat J-P
II een Ierse secretaris heeft, zal wel iets te
malden hebben met zijn overkomst".
„Bovendien", zei hij, terwijl hij zich vast
klampte aan zijn glas zwarte Guinness en aan
de kraag van m'n colbertje, „bovendien is
Ierland de laatste halte voor New York. Je
weet toch, dat als je hier voorbij vliegt, je
praktisch niets anders meer tegenkomt dan
het water van de Atlantische Oceaan". Vol
gens de meeste Ieren is water alleen goed om
er bier of whiskey van te maken.
Uit -deze conversatie mag niet afgeleid wor
den, dat de pauselijke visite aan Ierland het
belangrijkste onderwerp is van de gesprek
ken in Dublin's kroegen. Wedrennen voor
paarden genieten daar nog altijd de voorkeur.
Wat niet belet, dat de kans om over „J-P II"
te praten, gretig aangegrepen wordt als je er
zelf over begint.
Elke Ier heeft zijn eigen opinie over de bete
kenis van de historische gebeurtenis, die hun
landje wacht. Sommigen zien er alleen de lu
cratieve financiële zijde van. In Limmerick,
waar de paus maandag verwacht wordt, wrij
ven de hoteliers, restaurateurs, kroegbazen
en andere zakenmensen zich de handen. Ze
verwachten, dat het pauselijke bezoek hen
een extra miljoen Ierse ponden zal opbren
gen. Vooral in het kalme najaar is dat een bij
zonder welkom bedrag.
Andere Ieren denken direct aan de beruchte
troebelen, die al jaren aanslepen en in hun
door de Engelsen verdeeld land nog geregeld
mensenlevens kosten. Zal het bezoek van de
paus daar iets aan veranderen? „Ik hoop het
uit de grond van mijn hart", zei ons een jonge
huisvrouw, met wie we een praatje maakten
op de bovenverdieping van een hotsende Du-
blinner tweedekkerbus. „Al dat bloedvergie
ten is een nachtmerrie, meneer. Als de Heili
ge Vader er niets aan kan doen, wie zal het
dan wel kunnen?".
Een andere busreiziger mengde zich in het
gesprek. „Ik denk, dat het pauselijke bezoek
een gunstige invloed zal hebben. Ik zie het
als een bijdrage tot de hereniging van Ier
land. Misschien zullen de troebelen nu gauw
voorbij zijn".
Op straat ontmoetten we een heer, die heel
wat minder hoopvol gestemd was. „De paus
kan weinig of niets voor ons doen", meende
hij. „Zijn bezoek zal niets veranderen aan de
Ierse situatie. Tenslotte is het een politiek
probleem. In het verleden werd al zo vaak
zonder succes door politici en kerkelijke lei
ders een beroep gedaan op degenen die dit
land geweld gebruiken om hun doel te berei
ken. Ze werden verzocht hun wapens neer te
leggen en hun leven te beteren, maar het
heeft allemaal niet geholpen".
Belangrijke boodschap
Ierse politieke en kerkelijke kringen hechten
nochtans grote betekenis aan de voornaamste
boodschap, die paus Johannes Paulus naar
Ierland gaat brengen. Zij verwachten, dat de
Heilige Vader zaterdagmiddag in de omge
ving van het historische stadje Drogheda,
dichtbij de grens tussen zuid en noord, een
dringende oproep zal richten tot alle Ieren,
om hen aan te sporen zich met elkaar te ver
zoenen en voortaan in vrede te leven, in
plaats van elkander uit te moorden.
In Drogheda worden zaterdag honderddui
zenden Noordierse katholieken verwacht. Ze
zijn nog altijd diep ongelukkig omdat de paus
niet naar Ulster komt. Sommigen hebben het
gevoel, dat het Vaticaan hen in de steek laat.
Pauselijke raadgevers en diplomaten worden
daarvoor aansprakelijk gesteld. In dit ver
band noemt men de pauselijke nuntius in Du
blin, mgr. Alibrandi. „Wat kun je van die
man verwachten", klagen de Noordieren.
„Zelf is hij nog nooit in Ulster geweest".
Pastoor Des Wilson van de bekende republi
keinse wijk Ballymurphy in de Noordierse
hoofdstad Belfast is van oordeel, dat het pau
selijk bezoek, zoals het nu gepland is, meer
kwaad dan goed zal doen. „Het zal de sectari-
sche spanningen nog doen stijgen", meent hij.
„Door hun deel van Ierland links te laten lig
gen", beledigt paus Johannes Paulus de
Noordierse katholieken, die al zoveel jaren
het slachtoffer zijn van hun rooms geloof".
Bisschop Edwin Owen van de Zuidierse pro
testantse kerk is in tegendeel van oordeel, dat
het pauselijke bezoek niets anders dan goed
kan doen. „Ik bid, dat hij onder ons moge rei
zen in vrede en veiligheid", zei deze kerk
vorst gisteravond in Limmerick. „Moge hij
ons bovendien doen beseffen hoe groot het
gevaar is waarin wij terecht gekomen zijn ten
gevolge van onze ongelukkige verdeeldheid"
Luchtmacht
Ondanks de indrukwekkende veiligheids
maatregelen, die overal in het land genomen
worden om de paus tegen de terreur te be
schermen, maken de meeste mensen zich nog
ongerust over zijn veiligheid. De Ierse lucht
macht heeft besloten alle vliegtuigen, die zich
tijdens het pauselijke bezoek zonder vergun
ning in het luchtruim boven Eire bevinden,
te dwingen snel naar hun basis terug te ke
ren. Als het moet zal deze krijgshaftige lucht
macht zelfs gebruik maken van haar (niet be
paald talrijke) machinegeweren. Zaterdag en
zondag mogen nergens luchtfoto's gemaakt
worden, zelfs niet door persfotografen.
De luchtmacht van dit groene eiland zal het
pauselijke vliegtuig escorteren zodra het bo
ven Eire verschijnt. Die belangrijke opdracht
is toevertrouwd aan commandant Paddy Cur-
ley en drie andere piloten van de vier Fouga
Magister-toestellen, die de Aer Lingus-Boeing
met de Heilige Vader aan boord zullen op
wachten op ongeveer twintig mijl ter hoogte
van Wicklow Head, aan de Ierse kust. Het
pauselijke vliegtuig wordt dan begeleid naar
de luchthaven van Dublin, waar Ierse en bui
tenlandse hoogwaardigheidsbekleders zater
dagmorgen tegen tien uur gereed zullen staan
om de hoogste gast, die Ierland ooit op bezoek
gekregen heeft, te verwelkomen.
Als de pauselijke Boeing veilig geland is, zul
len de vier straaljagers van de Ierse lucht
macht hoog boven Dublin in formatie een
reusachtig kruis vormen. Voor honderddui
zenden toeschouwers op de begane grond zal
dit het teken zijn, dat in Ierland een onverge
telijke dag begint.
onze correspondent
DRUMMEN)
|IJS Een Brits vliegtuig met
bewusteloze of mogelijk zelfs
bemanningsleden aan boord,
gisteren gedurende een aantal
boven westelijk Frankrijk gecir-
waarna het in een wijngaard aan
vier de Loire is neergestort. Het
el van de Amerikaanse maat-
»pij Eagle Aircraft Services was
stegen voor een vlucht van Stan-
naar Exeter in Engeland.
vliegtuig, een Beechcraft, bereikte
wm n de normale tijd een hoogte van
W* 3.000 meter en begon daar grote cir-
te beschrijven. De Britse rader-con
troledienst bemerkte, dat het vliegtuig
door de noordenwind in de richting van
Frankrijk werd afgedreven. Diverse ra
dio-oproepen bleven echter onbeant
woord. Vervolgens werd de Franse lucht
vaartdienst gewaarschuwd, die het toestel
pas drie uur later op de schermen van de
radar in Brest zagen verschijnen. Op dat
moment circelde de Beechcraft op 10.000
meter hoogte boven Mont St.Michel.
Nadat ook oproepen van de Franse lucht
vaartdienst niet werden beantwoord, ste
gen Mirage-straaljagers op. Zij probeerden
met lichtsignalen de aandacht van de be
manning te trekken. Alle pogingen waren
echter tevergeefs. De Mirages keerden
vervolgens naar hun basis terug. Intussen
had het vliegtuig cirkels gedraaid boven
Fougères, Rennes en een groot deel van
Bretagne en dreef het af naar het Loire-
dal. Om kwart over tien 's avonds zag de
bemanning van het nachtpost-vliegtuig
Nantes-Poitiers in het dal van de Loire
een felle exploisie. Korte tijd later wer
den, verspreid over een groot deel van
een wijngaard langs de rivier, de wrak
stukken van het toestel en de lijken van
de bemanningsleden gevonden. Men
neemt aan dat de twee piloten, doordat de
luchtdruk en de zuurstoftoevoer in de
cockpit wegvielen, het bewustzijn hebben
verloren en mogelijk al enige tijd daarna
zijn overleden. Door de ingeschakelde au
tomatische piloot zou het vliegtuig zijn
blijven vliegen, totdat de brandstofvoor
raad was uitgeput.
een heel jaar.
De man werkte in een verdampingsaf
deling van het hoofdbedrijf, waar men
zich juist met ontsmetting bezig houdt.
In de VS hebben eenheden van de
Amerikaanse Nationale Garde hebben
gisteren in Tucson een stilgelegde fa
briek voor de produktie van radioactief
tritium bezet. Er stroomt nog steeds ra
dioactief gas uit de fabriek en het nog
opgeslagen tritium betekent een veilig
heidsrisico voor de 300.000 bewoners
van Tucson.
De kernreactor bij Harrisburg, waar
zich een half jaar geleden een ernstig
ongeluk heeft voorgedaan, is een toe
ristische attractie van de eerste orde
geworden. Sedert het begin van de zo
mer zijn er zeker 30.000 bezoekers ge
weest.
iverballenklerenhangers, petten en T-shirts
1jn onze speciale verslaggever in zijn uit Hongkong. In O'Connell Street, tegenover dat de opbrengst van de plaat
in onze speciale verslaggever in
land Bert van Velzen)
JBLIN Het is een boeiend gegeven
het hoofd van de Heilige Oliver
inkett (St. Ollie) dit weekeinde zal
rden meegedragen in een processie.
Bi i hoofd, van de vroegere
tsbisschoop van Armagh, is al eeuwen
goede staat gebleven. St. Ollie
zond eken t veel voor de Ieren. Vals
chuldigd van paapse samenzwering is
1)£E door de gehate Engelsen gevangen en
teiter 'terendeeld op de plaats waar nu de
ivon r^e staat in Londen. Het lijkt
het eerste gezicht een beetje grimmig,
het hoofd voor de dag wordt gehaald
ir de paus. Het is een beetje Keltisch
mhonderdduizenden pelgrims willen
uurlijk weten of St. Ollie vriendelijk
K A*fcf. of misprijzend, of sereen, zoals dat
i heilige beaamt.
0II t is gezegd dat Ierland het land is van
iTkeio 'l'Sen en geleerden, zeg maar
idel 11olasiici. Men kan daar nu aan
isplei voegen dat Ierland ook het land is
4 5 n de scharrelaars. Nu de paus komt is
g Kii een geweldige handel ontstaan in
■Ie m ivenirs, die voor het overgrote deel
komstïg zijn uit Hongkong.
zijn bijvoorbeeld Mariabeeldjes van
stic verkrijgbaar die gevuld kunnen
rden met wijwater. Maar tot troost
de welgestelde gelovigen zijn er ook
v dailies van platina die niet afkomstig
zijn uit Hongkong. In O'Connell Street,
het Piccadilly van Dublin, zijn de meeste
winkeletalages aan de paus gewijd. Men
kan er een zilveren medaille
aanschaffen met de beeldenaar van de
paus voor 150 gulden, portretten van de
paus, sleutelringen kaarsen gevat in
waterglazen, pauselijke klerenhangers,
petten en T-shirts met pauselijke
motieven in groen en geel. Er zijn
bovendien, tot onuitsprekelijk genot van
de kitschverzamelaars modellen van het
heiligdom Knock in doorzichtig plastic,
waarin sneeuwstormen losbarsten als
men die schudt. Ze komen ook in de
vorm van toverballen. Er zijn tapijtjes
met daarin ingeweven de afbeelding van
de Heilige Vader. Omdat
honderdduizenden Ieren zaterdag en
zondag uren lang zullen moeten staan
om iets van de paus te zien, is er een
prachtig lopende handel ontstaan in
klapstoeltjes, waarvan de goedkoopste
niet meer dan zes gulden kosten. Voor
kleine Iertjes zijn er periscopen.
Er is ook een soort pauselijke hitparade,
waar op het lied „Vival II Papa"
bovenaan staat. Het wordt gezongen
door de befaamde zangeres Caitriona
Walsh. De tekst van het lied is
geschreven door Peter St. John (dat kan
bijna niet waar zijn) en het doet een
beetje denken aan een oud-Ierse
begrafenisdeun. Daar staat gelukkig
tegenover dat de opbrengst van de plaat
zal worden geïnvesteerd in liefdadige
doelen. Met „Viva il Papa" is een ander
buitengewoon slecht lied van de eerste
plaats in de pauselijke hitparade
verdrongen, namelijk Jim Tobin 's
Welcome John Paul II" dat ook
tamelijk somber klinkt. In boek
gelegenheidsliederen treffen wij verder
het lied „Papa, You're welcome", dit van
Kelley, dat buitengewoon vrolijk klinkt.
Een schlagertje. Tenslotte is er een mooi
stuk moderne pausmuziek uit Italië van
niemand minder dan Freddy The Flying
Dutchman en zijn Sixtijnse Band, die
onder de titel Wojtyla disco dance" met
succes in café 's wordt gedraaid. Ik heb
die plaat nog niet gehoord, maar gemeld
wordt dat de paus er over in zijn nopjes
is. Hij denkt dat deze plaat vooral de
jongeren dichter bij de kerk zal brengen.
Al eerder is gemeld dat de beruchte
dominee Ian Paisley de paus een anti
christ heeft genoemd. Enoch Powell, de
wel zeer excentrieke Britse
parlementariër die beschuldigd is van
racisme en fascisme, heeft woensdag de
aartsbisschop van Canterbury en de
rooms-katholieke bisschop van Armagh
ervan beschuldigd de IRA te steunen.
Verder stonden er gisteren in Ierland
niet veel bijzonders in de krant. Wel,
James Galway speelt maandag voor de
paus op zijn magische fluit
In de hoofdstad Dublin doen verkopers van vlaggen en klapstoeltjes al enkele dagen goede zaken.
JPausmobiel is in de pauselijke kleuren (geel en wit)
Spoten. De glazen opbouw zorgt ervoor, dat de
Is voor iedereen goed zichtbaar is.
de Ierse bedevaartplaats Knock wordt de laatste
ld gelegd aan een groot altaar. Paus Johannes
lus II brengt zondag een bezoek aan Knock.
Doodstraf tegen Macias geëist
MADRID (AP) In Malabo heeft de openbare aanklager
in het proces tegen de afgezette dictator Francisco Macias
van Equatoriaal Guinée de doodstraf geëist wegens volken-
moord op zijn eigen onderdanen, aldus het Spaanse persbu
reau EFE.
Behalve van genocide wordt de 57-jarige ex-dictator ook be
schuldigd van afpersing, schending van de mensenrechten, mis
bruik van overheidsgeld en verraad. Tegen vijf andere beklaag
den eiste aanklager Jose Luis Jones gevangenisstraffen van 30
jaar.
Sovjetgevangenen maken
souvenirs voor Spelen
WASHINGTON (UPI) Een voormalige gevangene in de Sov
jet-Unie heeft gisteren gezegd dat Russische gevangenen de sou
venirs voor de Olympische zomerspelen van 1980 in Moskou
maken, ook hét zinnebeeld van de Spelen, „Misja de beer".
De 53-jarige Nikolai Sjaregin, die tien jaar in gevangenissen en
kampen in de Sovjet-Unie heeft gezeten omdat hij als verrader
was gedoodverfd, toonde monsters van Olympische souvenirs
zoals die in gevangenissen in de Sovjet-Unie worden gemaakt
Hij deed zulks op de tweede dag van de Sacharovhoorzittingen
over mensenrechten in de Sovjet-Unie.
Carter tekent verdrag voor Panamakanaal
WASHINGTON (UPI) President Carter heeft gisteren zijn
handtekening gezet onder de wet die het Panamakanaalverdrag
in werking stelt. Het verdrag voorziet in overdracht van het ka
naal aan Panama in 2000.
Het verdrag werd vorig jaar geratificeerd door de Senaat, maar
een debat over de wet die het in werking stelt eindigde pas
woensdag met aanneming door het Huis van Afgevaardigden
van een compromisversie met 232 tegen 188 stemmen. De Se
naat keurde de wet dinsdag goed.
Koeweit wijst vertegenwoordiger
Khomeini uit
KOEWEIT (UPI) Koeweit heeft een Sjiïetenleider en alle le
den van zijn familie naar Iran uitgewezen op beschuldiging van
activiteit tegen de regering in strijd met de wetten van het land
Dit hebben twee toonaangevende bladen in Koeweit bekendge
maakt.
De in Iran geboren Abbas al Mohri was de vertegenwoordiger
van de Iraanse religieuze leider Khomeini in het gebied rond de
Perzische Golf.
KARLSRUHE (REUTER) Het
Westduitse centrum voor kernonder
zoek in Karlsruhe heeft gemeld, dat
een van de medewerkers met radio
activiteit is besmet in een hoeveel
heid die tweemaal zoveel bedraagt
als de wettelijk bepaalde limiet voor
Doden bij teruggave
gronden in Portugal
ALENTEJO (AFP) In het
Zuidportugese Alentejo zijn
gisteren twee boeren omgeko
men en talrijken gewond ge
raakt bij een treffen met de
Nationale Republikeinse Gar
de, die optrad bij de teruggave
van landbouwgronden aan de
oorspronkelijke eigenaar.
Na de revolutie van 1974 heb
ben boeren in Portugal zich
gronden toegeëigend en in ge
bruik genomen, die eerst par
ticulier eigendom waren. Ze
worden nu aan de oude eige
naars teruggegeven.
n onze correspondent Ami van Vree)
n Leuschner, de 66-jarige eigenaar van
emische fabriek Stoltzenberg in Ham-
waar de afgelopen weken honderden
n gif en munitie zijn gevonden, heeft
en een rekening gepresenteerd gekre-
an 9 miljoen mark (10 rfiiljoen gulden)
de kosten die de opruimingswerkzaam-
i met zich mee hebben gebracht,
ilang zijn politie, brandweer en specialis-
in het Westduitse leger hiermee bezig ge
en de afgraving van een terrein waar
ledelijk ook nóg meer gevaarlijke stoffen
de grond zijn begraven, zal nog enige
len tijd vergen. Het beheer van zijn bezit
ischner inmiddels officieel ontnomen.
urgs burgemeester Klose heeft gisteren in'
iterview verklaard dat hij zijn ontslagaan
vrage al had ingediend, maar dat de Senaat (de
regering van de Hanzestad) hem daarna in
urenlange en moeizame gesprekken van heeft
afgehouden om een alternatief open te laten.
De uiteindelijke beslissing van de Senaat is bui
ten Klose om genomen. Woensdag is de senator
van justitie Dahrendorf, die eerder als ambte
naar de veiligheid van de giffabriek schriftelijk
had bevestigd, afgetreden. Dahrendorf is in de
Westduitse media betiteld als een „zoenoffer"
voor het gifschandaal.
Staatssecretaris Von Balow heeft gisteren in de
Bondsdag (het Westduitse parlement) verklaard
dat het ministerie van defensie bereid is om
alle ambtenaren van hun wettelijke zwijgplicht
te ontslaan als zij ooit bij de aankoop of het ge
bruik van militaire strijdmiddelen betrokken
zijn geweest.
