Deuren nog
potdicht voor
experimenten
op het gebied
van Chinese
geneeswijze
I HAAG „Nog steeds
t niet precies vast hoe
Bffect van acupunctuur
Ft teweeggebracht".
I'is luidde èén van de
imenten van de waslijst
jngen die staatssecretaris
pr-Smit van
sgezondheid onlangs
toerde bij haar beslissing
junctuur niet in het
enfondspakket op te
ien. Rubin Einhorn, naast
ook vice-voorzitter van
Iederland8e Stichting
Acupunctuur vindt dit
iment niet steekhoudend.
9 genezing is
jeschouwd een wonder,
geneest een wond, die
geneesheer moet maken
,ns een chirurgische
ip? Hoe komt het dat de
[patiënt wél geneest en de
•re met eenzelfde kwaal
sterft? Je kunt alles wel
verklaren en bewijzen,
de medische
mschap zal moeten
aarden dat zij nog voor
vraagtekens staat ten
fjen van de wonderen der
ur. En wat voor zin heeft
om op basis van
jnschappelijke
irklaarbaarheid een
aside geneeswijze niet te
jreren in de nationale
indheidszorg, terwijl er
lijkertijd is vastgesteld
die methode heilzaam
tl".
Einhorn is niet
laasd over de uitspraak
mevrouw Veder-Smit
ke de veelbesproken
eesmethode
jpunctuur", het Chinese
chijnsel dat in de
intiende eeuw door de
tindische Compagnie naast
lukten als tabak, thee en
in Nederland werd
voerd. Deze uitheemse
lidtechniek" heeft als
•tie, dat alles in de
mr berust op het energie-
nwicht tussen twee
ingestelde polen. In deze
kt men van ziekte,
neer deze „energie-
-erstoord.
itenschappelijke
p
ander argument dat de
Issecretaris hanteerde bij
besluit deze Chinese
iswijze niet in het
infondspakket op te
n luidde: „De
schappelijke waarde van
lunctuur moet nog steeds
:en worden",
ize maatschappij, waarin
its aan controleerbare,
laalbare en objectieve
;hijnselen een recht van
aan schijnt te worden
ikend, heeft een
rgelijke stelling natuurlijk
ilute geldigheid,
ipunctuur is dus volgens de
ilssecretaris nog niet
toende onder de
schappelijke loep
imen.
||derzoek onmogelijk
unctuurspecialist Einhorn
rijn bedenkingen.
enschappelijk onderzoek
het terrein van de
ipunctuur is verricht, zij het
beperkte schaal en in het
tenland. In ons land wordt
ons, acupuncturisten,
Nederlandse Vereniging van
Vrijgevestigde
Fysiotherapeuten (NWF) te
Ridderkerk. Volgens haar
bestaat er dus voor de
fysiotherapeuten nog wel enig
toekomstperspectief voor het
toepassen van acupunctuur.
„Bovendien omvat
acupunctuur een veel wijder
gebied dan alleen het zetten
van naalden. Zo kent deze
Chinese geneesmethode
bi/voorbeeld het werken met
lazerstralen of infrarood op de
acupunctuurpunten, de
meridiaan-massage en de
elektro-acupunctuur (het
werken met een lage
frequentie aan stroom).
Volgens de Wet op de
Paramedische Beroepen
mogen de fysiotherapeuten
deze technieken wél
toepassen. Op het terrein van
de acupunctuur resten dus nog
vele mogelijkheden voor deze
para-medici", aldus Lieke van
Hoof.
Academische
medicijnman
Volgens de secretaris van de
NWF stoelt de uitspraak van
mevrouw Veder-Smit dat geen
ander dan alleen een arts
acupunctuur mag toepassen,
op het artikel uit de Wet op de
Geneeskunde, waarin bepaald
wordt dat uitsluitend
universitair geschoolde
medicijnmannen het lichaam
van een patiënt mogen
doorboren. „Een vreemde
zaak", vindt Lieke van Hoof,
„tijdens de Vierdaagse Is het
EHBO'ers wel wettelijk
toegestaan blaren door te
prikken. Dit heeft toch ook te
maken met doorboring?". (Het
geven van antwoord hierop
laten wij. leken, maar over aan
de academische genezers,
hoewel wij wel vaag kunnen
vermoeden dat de ene
doorboring niet de andere is)
Jan en alleman
Gezien de huidige chaotische
toestand binnen het
opleidingswezen tot
acupuncturist is mevrouw van
Hoof, evenals de
staatssecretaris en dokter
Einhprn, van mening dat op dit
moment een
naaldendeskundige nog onder
directe leiding van een arts
moet staan. „Momenteel kan
Jan en alleman zich tot
acupuncturist promoveren.
Verleden week nog kreeg ik
een telefoontje van een
mevrouw die bij ons de cursus
wilde gaan volgen. Toen Ik
naar haar vooropleiding
informeerde, kreeg ik te horen
„Lagere school". Enigszins
verbaasd over dit antwoord,
vroeg ik haar hoe zij dan wel
op het idee was gekomen om
zich op te geven voor deze
cursus. „Nou m'n man, die -
doet 't ook en., 't verdient zo
lekker" Maar wat Is dan het
oorspronkelijke beroep van uw
echtgenoot? „Timmerman"
gaf deze mevrouw mij te
kennen. Dit telefoontje is
tekenend voor de
hedendaagse situatie".
„De regering zal snel met
voorschriften Inzake de
inrichting van acupunctuur
cursussen op tafel moeten
komen, wil zij deze
geneeswijze uit de zeer
onterechte positie tussen
offiële geneeskunst en
kwakzalverij halen", aldus
Lieke van der Hoof.
LUDUINA SALTERS
namelijk bijna onmogelijk
'gemaakt te bewijzen dat
acupunctuur behalve als
pijnstillend- en
verdovingsmiddel ook als
geneesmethode aan de
kritische wetenschappelijke
eisen voldoet. In de kring van
de universitair gediplomeerde
artsen stuiten wij nogal eens
op tegenwerkende krachten.
Toonaangevende medische
tijdschriften bijvoorbeeld
weigeren de resultaten van
acupunctuuronderzoek te
publiceren. De universiteiten
en klinieken sluiten hun deuren
voor experimenten op het
terrein van deze voor hen
mysterieuze
geneesmethode.
Buitenland minder
afwijzend
In het buitenland toont de
medische wereld zich wat
minder afwijzend. In Duitsland
bijvoorbeeld heeft dokter
Hollinger, verbonden aan de
universiteitskliniek van prof.
Richter te München,
achthonderd open
hartoperaties succesvol met
acupunctuur kunnen
verrichten. De resultaten ervan
heeft hij In 1977 in het
tijdschrift „American journal of
Chinese Medicin" beschreven.
In de Verenigde Staten heeft
Kwong Shueng Tan in 1975 de
effecten van acupunctuur op
de hoge bloeddruk
gepubliceerd. Bij dit onderzoek
waren achtentwintig patiënten
betrokken. Bij 57,1 procent
werd een duidelijke
verbetering geconstateerd, bij
28,6 procent een tijdelijke
verbetering en bij 14,3 procent
geen enkel effect. Men mag
toch wel stellen dat deze
resultaten positief zijn", aldus
de Haagse acupuncturist.
Wat goed is, dat blijft
Mr. Van der Mijn, secretaris
van de Koninklijke
Nederlandse Maatschappij tot
Bevordering der Geneeskunst
(KNMG) te Utrecht is het met
Einhorn eens dat acupunctuur
op dit moment weinig
aandacht krijgt van de
medische wereld. „Hoewel de
KNMG zich tegen integratie
van acupunctuur in de
nationale gezondheidszorg
heeft verklaard, staat zij hier
toch niet absoluut afwijzend
tegenover", aldus Van der
Mijn. „Er bestaat een
algemeen vaag vermoeden
onder de artsen dat
acupunctuur waarde kan
hebben voor het
genezingsproces. Over de
eventuele therapeutische
werking van deze methode zijn
er echter nog geen keiharde
pijn door middel van
acupunctuur verzacht kan
worden, is er dan niet
ontzettend veel gewonnen? Is
het dan belangrijk om precies
te weten welke effecten er
worden bereikt?"
„Bovendien hoeft men bij deze
methode bijverschijnselen niet
te vrezen, dit in tegenstelling
tot het gebruik van
medicijnen".
Geen totale
verdeeldheid
Secretaris Van der Mijn van de
KNMG en de Haagse arts
Einhorn zijn het niet op alle
fronten met elkaar oneens.
Beiden vinden wel dat er een
einde moet komen aan de
chaotische toestand die er
thans heerst binnen het
opleidingswezen tot
acupuncturist. „Maar zolang
de overheid geen richtlijnen
geeft voor de duur, de
kwaliteit, de toelatingseisen en
de kosten van een dergelijke
opleiding, zal deze situatie
blijven bestaan en zal zij
dubieuze figuren blijven
aantcekken", merkt Einhorn
op. „De regering moet
acupunctuur net zoals
bijvoorbeeld gynaecologie of
oogheelkunde als specialisatie
op de universiteiten invoeren".
Ook delen zij de opvatting dat
acupunctuur uitsluitend mag
worden toegepast door de
universitair geschoolde arts.
„Acupunctuur is geneeskunst
en moet uit dien hoofde door
artsen uitgeoefend worden",
legt Einhorn uit. „Wel kunnen
fysiotherapeuten onder leiding
van een arts massage volgens
acupunctuurrichtlijnen
toepassen. Op eigen gezag
een dergelijke praktijk
uitoefenen is onverantwoord".
Valse verwachtingen
Worden er nu op de
opleidingsscholen tot
acupuncturist geen valse
verwachtingen gewekt bij
fysiotherapeuten die een
cursus „naaldendeskundige'
willen volgen? Door het besluit
van de staatssecretaris dat
alleen artsen deze techniek
mogen toepassen, zullen zij
immers dit vak niet legaal
kunnen uitoefenen.
„Mevrouw Veder-Smit heeft
onlangs laten weten dat het
zetten van naalden op het
lichaam van een patiënt
„voorlopig" uitsluitend door
artsen mag worden toegepast.
Of het uitvoeren van deze
techniek in de toekomst ook
voor fysiotherapeuten Is
weggelegd, houdt zij in
overweging". Aldus luidt het
weerwoord van Lieke van
Hoof, secretaris van de
Het zetten van
naalden op het
lichaam van een
patiënt mag
voorlopig uitslui
tend door artsen
geschieden.
feiten op tafel gekomen. De
Gezondheidsraad heeft
destijds alle acupunctuur
rapporten bestudeerd. De
gegevens waren echter
onduidelijk en gebaseerd op
door uitsluitend
acupuncturisten verrichte
onderzoeken. Op grond
daarvan kon de Raad niet tot
enige wetenschappelijke
waarde van acupunctuur
concluderen. En uitsluitend
afgaan op indrukken van
patiënten die een dergelijke
behandeling hebben
ondergaan, mag geen basis
vormen bij het besluit een
bepaalde methode toe te
voegen aan het therapeutisch
arsenaal. Bovendien moet elk
pasgeboren verschijnsel zich
met harde gegevens bewijzen,
dus ook de acupunctuur. Wat
goed is, dat blijft. Indien deze
Chinese methode inderdaad
zulke goede resultaten
bewerkstelligt als de
acupuncturisten ons willen
doen geloven, dan hoeven zij
zich dus geen zorgen te
maken".
Volgens Van der Mijn kunnen
de acupuncturisten dus de
ingeslagen weg naar officiële
erkenning van acupunctuur
met enthousiasme voortzetten,
indien hun geneeswijze
tenminste waardevol Is.
Fopmiddel
Een ander argument dat
mevrouw Veder-Smit naar
voren bracht, was dat
acupunctuur tot nu toe nog
nooit aan een vergelijkend
onderzoek is onderworpen.
Ook tegen deze stelling heeft
Einhorn zijn bezwaren. „In de
eerste plaats is het moeilijk bij
acupunctuur een vergelijkend
onderzoek te verrichten.
Wanneer men bijvoorbeeld het
effect van een geneesmiddel
wil testen, dan dient men een
groep het nieuwe medicijn toe
en de andere groep een
fopmiddel. Maar wat kun je als
vergelijkingsmiddel naast
naalden plaatsen? In de
tweede plaats is er ooit wel
een dergelijk experiment in de
Verenigde Staten verricht.
Doel van dit onderzoek was
invloed van elektro-
acupunctuur op
Incontinentieklachten
(onvermogen urine en/of
ontlasting op te houden) bij
vrouwen te meten. Van de
twintig gevallen die met
acupunctuur behandeld
werden, genazen er zeventien.
Bij de twintig gevallen met
dezelfde klacht, maar die met
een fopmiddel behandeld
werden, was het effect nul
komma nul".
Het merkwaardige in deze
acupunctuurkwestie is, dat
voorstander Einhorn en
tegenstander Van der Mijn
volkomen tegenstrijdige
verklaringen afleggen. Is het
misschien mogelijk dat de
traditionele geneeskunde
allergisch is voor acupunctuur
en dientengevolge alles wat
hiermee te maken heeft, als
niet-wetenschappelijk terzijde
schuift? „Het is onjuist", aldus
reageert de secretaris van de
KNMG, „om te veronderstellen
dat de medische wereld zich
sluit voor alles wat buiten de
Westerse materialistische
wetenschapsleer valt. Elke
nieuwe behandelings- of
onderzoekmethode die kan
bijdragen tot de vervolmaking
van de gezondheidszorg en die
voldoet aan de gebruikelijke
scherpe criteria krijgt een
plaats binnen de gevestigde
gezondheidszorg".
Effect
„Nog steeds staat niet vast
wat precies het effect is", zo
Traditionele
geneeskunde
allergisch
voor
acupunctuur?
luidde het laatste bezwaar in
het rijtje tegenwerpingen die
de staatssecretaris tegen
acupunctuur had. Ook dit
argument verwerpt Einhorn.
„Acupuncturisten fungeren
eigenlijk vaak als laatste
station bij lijders aan
chronische ziekten zoals
migraine en astma. Deze
patiënten zijn door alle
medische molens gegaan en
kregen uiteindelijk te horen
„Leer er maar mee te leven"
Wanneer bij deze mensen de