Vlamingen verstoren
„feest" Franstaligen
Tot het eind in Zweden
een nek-aan-nekrace
ntslag geëist van
raëlische legerchef
Felle kritiek op
premier Bazargan
Washington
poogt
geheimen
h-bom te
beschermen
Hafizollah Amin
zet Afghaanse
president Taraki
aan de kant
Albeda:
looneisen
bieden geen
oplossing
1 POSTSTEMMEN GAAN BESLISSEN
lëliërs
Reagan
versterkt
positie
Egyptologen dringen
aan op redding van
Farao-cultuur
;en grond
en op
tbank
VECHTPARTIJEN IN VOERSTREEK
;eling voor
aarlijke
licijn in
pagITËNLAND
LEIDSE COURANT
MAANDAG 17 SEPTEMBER 1979
PAGINA 7
Time:
ge zondheid
van Begin
zorgwekkend
NEW YORK
(AFP) Drie me
dische specialisten
hebben na een neu
rologisch onderzoek
de Israëlische pre
mier Menachem Be
gin aangeraden zijn
werkdag te beper
ken tot drie uren en
zoveel mogelijk
rust te nemen, zo
meldt het Ameri
kaanse weekblad
Time.
Volgens Time heeft
een van Begins
medewerkers ge
zegd dat de gezond
heid van de pre
mier h^rd achteruit
gaat. De vraag is
niet of, maar wan
neer de premier
zijn ambt zal moe
ten opgeven, zo ci
teert het blad deze
zegsman.
WASHINGTON (Reuter) Het
Amerikaanse ministerie van justitie
heeft zaterdag formele stappen on
dernomen om te voorkomen dat een
dagblad in Berkeley (Californië)
een brief publiceert waarin de gehei
men van de waterstofbom uit de doe
ken worden gedaan.
Dit is de tweede keer in zeven maan
den dat de overheid een dergelijke
publicatie wil verhinderen.
Het ministerie van justitie heeft bij
de rechter een civiele zaak aanhan
gig gemaakt tegen het dagblad „The
Daily Californien". De officiële reden
is dat publicatie van de brief officiële
geheimen zou onthullen en andere
landen in staat zou stellen hun eigen
waterstofbom te ontwikkelen.
Een tijdschrift in Wisconsin „Madi
son Press Connection" heeft tegen de
wens van Washington in, een artikel
over de waterstofbom gepubliceerd.
KABOEL (UPI/AP) President Noor Mohammed Taraki
van Afghanistan is afgetreden en opgevolgd door premier
Hafizollah Amin, die een strakkere communistische lijn
zou voorstaan. Zaterdag had Taraki het ontslag bekend ge
maakt van zijn minister van binnenlandse zaken Watanjar
en van zijn minister voor grenszaken Mazdoorjar. Beiden
zijn militair en bevinden zich thans in hechtenis.
De nieuwe president wordt omschreven als de „revolutionair
met de botte bijl", die van zijn land zou gauw mogelijk een mar
xistische staat wil maken. Hij was de sterke man achter Taraki,
die meer een schrijver en dichter was en zich nauwelijks be
moeide met de dagelijkse gang van zaken.
Amin geldt als de man die verantwoordelijk is voor de massale
gevangenneming en terechtstelling van tegenstanders van het
regiem en die de linkse hervormingen doordrukte, die de mos
lims in het land tegen de regering in het harnas hebben gejaagd.
De twee mannen waren op 27 april vorig jaar aan de macht ge
komen, maar volgens insiders was het duidelijk, dat Amin zich
van Taraki zou ontdoen als de tijd daar was.
Volgens de Afghaanse radio is Taraki afgetreden omdat hij „zich
moe en niet goed voelde".
Volgens waarnemers geniet Amin de steun van de Russen.
Amin werd in 1921 geboren en studeerde onder meer aan de
universiteit van Columbia in de VS. Hij sloot zich in de jaren
zestig aan bij Taraki's Chalq-vleugel van de communistische
partij. Toen hij samen met Taraki aan de macht kwam reorgani
seerde hij, als premier, eerst de geheime politie en versterkte
zijn macht zeer door medestanders en familieleden op sleutel-
posten te benoemen.
SITTARD (ANP) Minis
ter Albeda van sociale zaken
staat achter de redenering
van de inustriebonden, dat
looneisen geen oplossing
bieden voor de problemen
waarmee de werknemers
momenteel worden gecon
fronteerd.
De ruimte die er is kan beter
worden gebruikt voor ver
vroegde uittreding, scholing
en verlenging van de vakan
ties, zo zei hij zaterdag in Sif-
tard in een toespraak op de so
ciale markt. De omzetting van
de door loonmatiging vrijko
mende gelden in extra werk-'
gelegenheid is volgens hem
het belangrijkste punt in het
overleg over het loon- en ar
beidsvoorwaardenbeleid, dat
het kabinet dit najaar weer
met werkgevers en werkne
mers voert. „Het regeringsbe
leid moet duidelijk maken dat
geld wordt omgezet in we^k",
aio us Albeda
elkom aan Jo-
Innes Paulus
|t een veeltalig wel-
i zal paus Johannes
blus straks in de
Terikaanse stad Phila-
jphia worden begroet,
jnneer hij in de eerste
ben van oktober naar
Verenigde Staten
fct. Een handelsmaat-
lappij van de gods-
Jnstige groepering
L de Quakers heeft t-
fts met welkomsttek-
1 ontworpen die gre-
faftrek vinden.
Iens protectie veroordeelde officier
IALEM (DPA) De begenadiging
:n jonge Israëlische officier, die we
ioord op vier Libanezen door een mili-
•echtbank tot acht jaar gevangenis-
meerveroordeeld werd, heeft in Israël een
Zljn- tk schandaal veroorzaakt.
eeI! Seidene leden van de oppositie in het Is-
j'pe parlement, alsmede een aantal dagbla-
0 *bben gisteren het onmiddellijke ontslag
populaire legerchef Rafael Eytan géëist,
T JAjP
valse voorstelling van de affaire en be-
jging van de officier bevestigd zou heb-
ovendien wordt hem misbruik van de Is-
he bepalingen voor de perscensuur ver-
Ejfetis berichten die in de afgelopen week in
de „Los Angeles Times" en in de „Herald Tri
bune" zijn verschenen, heeft de Israëlische offi
cier Pinto een jaar geleden tijdens de Israëli
sche invasie in Zuid-Libanon vier Libanezen in
een klein dorp verhoord, mishandeld en ten
slotte gewurgd.
Een Israëlische militaire rechtbank had Pinto
tot twaalf jaar gevangenisstraf veroordeeld.
Bij een behandeling van de zaak in beroep was
de straf tot acht jaar verminderd. De Israëlische
legerchef had vervolgens op grond van zijn be
genadigingsbevoegdheid als chef van de gene
rale staf, de straf tot twee jaar gereduceerd. Bo
vendien had Eytan toestemming gegeven, dat
Pinto gedurende het weekeinde r.iet in de ge
vangenis behoefde te zijn.
GRENOBLE
(DPA) Het twee
de wereldcongres
van Egyptologen in
de Franse stad Gre
noble is dit weekend
besloten met een
dringende oproep tot
redding van bedreig
de archeologische
vindplaatsen in
Egypte en Soedan. In
een slotverklaring
wijzen de 600 deelne
mers op de toene
mende gevaren die
de belangrijke mo
numenten uit de fa
rao-tijd bedreigen.
Gronden, die tot
voor kort uit archeo
logisch oogpunt nog
volkomen intact wa
ren gebleven, wor
den nu steeds meer
economisch benut.
De regeringen van
Egypte en Soedan
geven vergunningen
uit voor industrie en
woningbouw, zonder
dat daarbij steeds
voldoende rekening
wordt gehouden met
het behoud van ar
cheologische vind
plaatsen.
De Egyptologen ma
ken zich vooral zor
gen om het gebied
van Fajoem en de
Nijldelta in Egypte
en om het dichtbe
volkte noorden van
Soedan in de Nijlval-
lei. Het congres heeft
besloten tot een in
ternationale inzame
ling en tot vestiging
van een bureau in
Cairo en een Khar
toum voor de coördi
natie van de redding
swerkzaamheden. De
regeringen van
Egypte en Soedan
steunen het red
dingsplan.
De Egyptologen wil
len ook verbetering
brengen in het
bruikleen-systeem
van musea en weten
schappelijke instel
lingen, om minder
aangewezen te zijn
op de kunst, ook is
gesproken over een
databank voor mum
mies, waarvoor al
enkele landen in zo
wel West- als Oost-
Europa zich kandi
daat hebben gesteld.
SAN DIEGO (UPI)
Ex-gouverneur
Ronald Reagan van
Californië heeft gis
teren zijn kansen om
republikeins presi
dentskandidaat te
worden, aanzienlijk
versterkt.
De afgevaardigden
naar de conventie
van de Republikeinse
Partij in Californië
besloten met grote
meerderheid tot
handhaving van het
systeem van „win
naar krijgt alle stem
men". Dat wil zeggen
dat de kandidaat die
de voorverkiezingen
in Californië wint, op
de nationale conven
tie van de republi
keinse partij kan re
kenen op de stem
men van alle 168 Ca-
lifornische afgevaar
digden.
STOCKHOLM In de voorlo
pige einduitslag van de
Zweedse verkiezingen hebben
de linkse partijen een uiterst
kleine meerderheid van 0,1
procent van de stemmen
veroverd. Voor de uiteindelij
ke uitslag is de voorsprong
van 2000 stemmen voor socia
listen en communisten op
een totaal van rond zes mil
joen echter een onzekere ba
sis. Ongeveer 75.000 Zweden
hebben hun stemmen per post
uitgebracht of in het buiten
land. Traditioneel leveren deze
stemmen een meerderheid op
voor de burgerlijke partijen.
Woensdag worden die stem
men geteld.
De nek-aan-nekrace tussen het cen
trum-rechtse blok en het linkse blok
is dus in feite onbeslist, ook al heeft
het laatste blok een voorlopige voor
sprong van één zetel (175 tegen 174) in
het parlement veroverd. Vergeleken
met de verkiezingen van 1976 heeft
het burgerlijk blok 1,6 pet verloren
aan de linkse partijen, hetgeen over
eenkomt met zes zetels in het parle
ment.
De telling van de stemmen leverde
De enorme winst voor de Zweedse conservatieven doet partijleider Gosta Boh-
man en zijn vrouw veel plezier.
gisteren een uiterst spannende avond
op. Niet minder dan elf maal was er
een wisseling in de leidende positie.
In elk geval hebben premier Ola Ull-
sten, leider van de liberale minder
heidsregering, en Thorbjorn Falldin
van de centrumpartij toegegeven dat
hun partij een tegenslag hebben ge
kregen. Falldin, wiens partij zelfs 22
zetels achteruitging, zei „We hebben
een zware klap gekregen. Ik moet
mijn deel van de verantwoordelijk
heid aanvaarden". Falldin was pre
mier van de regering die drie jaar ge
leden de socialistische regering van
Palme verving, maar vorig jaar uit
eenviel op het punt van de kernener
gie. Daarover wordt binnenkort een
referendum gehouden.
De conservatieve partijleider Gosta
Bohman kon zich verheugen in een
zetel winst van 17 en verklaarde zich
bereid tot deelneming aan een drie
partijenregering van niet-socialisti-
sche partijen.
Ook oud-premier Palme van de socia
listen had reden tot tevredenheid. Hij
zag zijn verkiezingsargumenten ten
gunste van betere werkloosheidsbes
trijding beloond met drie zetels winst.
Zijn fractie blijft met 155 zetels veruit
de grootste in het parlement. Voor het
vormen van een regeing kunnen de
sociliatsen rekenen op de steun van
de twintig communistische parlement
sleden.
[Wankelende
Carter
Met een van vermoeid-1
I held vertrokken gezicht j
nam president Carter j
zaterdag deel aan een j
loop over tien kilome-
ter door heuvelachtig j
terrein in de staat j
Maryland. Halverwege I
I de race zou de presi- j
dent wankelend afha- j
ken van het gezelschap j
e van enkele honderden j
renners. Op advies van j
i zijn lijfarts staakte hij i
de prestatieloop, maar
een woordvoerder van
het Witte Huis liet later j
I weten dat er geen re- I
den was tot bezorgd- I
heid over de gezond- I
heid van de 54-jarige j
president.
(Van onze correspondent Mare de Koning)
BRUSSEL In de Belgische Voer
streek, die grenst aan het Nederlandse
Zuid-Limburg, is het afgelopen week
einde weer fel gevochten tussen
Vlaamsgezinde en Francofone actie
voerders. Het jaarlijkse „feest" van de
Franstalige Voerenaars trok zoveel mi
litante Vlamingen aan, dat honderden
speciaal ingezette rijkswachters voor
de onmogelijke taak stonden om beide
partijen uit elkaar te houden.
De onrust was het hevigst in het dorp 's-
Gravenvoeren, dat gisteren het toneel was
van waterkanonnen en gepantserde voer
tuigen. Vlamingen hadden een chaos aan
gericht in de autokaravaan door spijkers
op de wegen te strooien. In het daarop
volgende strijdgewoel werden enkele
tientallen arrestaties verricht. Tijdens een
van de vechtpartijen kreeg ook de burge
meester van de Voergemeente. de Neder
landstalige, doch Waalsgezinde hereboer
Dodemont, pijnlijke klappen van een geü
niformeerde sterke arm. Kort tevoren had
de burgemeester nog samen met voorzit
ster mevrouw Antoinette Spaak van de
Francofone Regeringspartij FDF een pers
conferentie belegd over hun gemeen
schappelijke ideaal om de Voerstreek
weer onder het gezag van de Franstalige
provincie Luik te brengen.
Zaterdag had de rijkswacht ook al enkele
honderden Voerenaren ingeslagen, nadat
de broer van de Francofone actieleider
Happart driftig onder handen was geno
men door onbekenden. Vlakbij het feest
terrein ging een boerenschuur in vlam
men op en Nederlandstaligen, die naar de
feesttent optrokken werden met traangas
tegengehouden.
Die feesttent was overigens reeds een
tweede versie, want het oorspronkelijke
zeildoek was in de nacht van donderdag
op vrijdag al op het terrein van de tenten-
leverancier in vlammen opgegaan.
De Voerkwestie dateert al van 1963, toen
de streek, die slechts zes dorpjes met in to
taal 4.000 inwoners telt, bij het Nederland
stalige Belgisch Limburg werd ingelijfd.
Dat was een in het verre Brussel uitge
dacht compromis om op landelijke schaal
overeenstemming te kunnen bereiken
over de nieuwe taalwetgeving. De „Action
Fouronnaise" van Happart en ook de
Franse taaipartijen hebben zich daar nooit
bij kunnen neerleggen. In 1971 viel de
toenmalige regering-Eyskens over een
plan om de Voerstreek bij speciaal statuut
rechtstreeks onder het gezag van het mi
nisterie van Binnenlandse Zaken te bren
gen. De niet-aflatende taalstrijd in België
zorgt ervoor dat dit kleine dun-bevolkte
gebied politiek dynamiet blijft.
)PA)
IALEM De Israëli-
ring heeft gisteren
mene stemmen Israë-
burgers gemachtigd
kopen op de westelij-
en de strook
zij daartoe een ver
lenen.
besluit vervallen de
uitgevaardigde ver
dingen op dit punt.
woordvoerder Arie
na afloop van de zon-
iouden kabi nets verga-
dat de Likoed-regering
1 !mier Begin met deze
>iële" machtiging tot de
van land een bfelofte
igelost die de Likoed-
ijdens de verkiezing-
gne van ruim twee jaar
PP i heeft gedaan.
(Reuter) De Japan-
ring en drie farmaceu-
mdernemingen hebben
dat een middel tegen
blindheid en verlam-
heeft veroorzaakt. Za-
tekenden zij een ver-
g waarin zij hun ver-
urdelijkheid voor
ffers aanvaarden,
verklaring zal worden
ct ter regeling van ver-
ne processen over scha-
oedingseisen van vele
ïen voor ongeveer 4.000
erden. Vastgesteld
n chemische stof, g
quinoform de gevaarlij-
(AP/UPI)
Edward Kennedy
januari beslissen of
kandidatuur voor
stelt of
een uitda-
kant van Carter
in de Demo-
zal teweeg
aangezien de partij
rdeeld is, ongeacht of
kandidaat zou stellen
een enquête zou Ken-
New Hampshire, zelfs
Jiet-actieve kandidaat-
Carter met 2-1 ver-
TEHERAN De machtige sji'itische gees
telijkheid van Iran heeft gisteren opnieuw
een felle aanval gedaan op premier Bazar
gan. Een van ayatollah Khomeini's naaste
medewerkers, Bani Sadr, drong zelfs aan op
het ontslag van de regering, Bani Sadr, de
belangrijkste theoretische econoom van de
Iraanse islamieten, had vorige week gewei
gerd tot de regering toe te treden. Hij ver
weet de regering dat zij alleen maar experi
menteert eri zonder duidelijke lijn regeert.
De kritiek werd gedeeld door twee andere
medewerkers van Khomeini. Mohammed Be-
hesjti, lid van de raad van deskundigen die zich
over een nieuwe grondwet moet uitspreken, en
ayatollah Azari-Qomi, die aftrad als openbare
aanklager in Teheran uit protest tegen wat hij
noemde obstructie van de regering, bekritiseer
den het beleid van Bazargan.
Deze sloeg evenwel onmiddellijk terug in een
rede, waarin hij verklaarde dat zijn regering
beroofd is van de macht om de problemen aan
te pakken waarmee te land worstelt. Bazargan
heeft Khomeini al verscheidene malen zijn ont
slag aangeboden, maar op last van Khomeini
moet hij aanblijven. Bazargan wees er op dat de
regering zich geplaatst tegenover het optreden
van contrarevolutionairen en eisen van de ar
beidende bevolking. Elk probleem dat ontstond
werd echter de regering in de schoenen gescho
ven, maar deze had niet de macht ze aan te
pakken, aldus Bazargan.
Een Iraans dagblad heeft zaterdag gewezen op
de vlucht van intellect uit het land. Artsen, in
genieurs, professoren en andere mensen met
veel know-how, die het land nodig heeft voor
de wederopbouw, vluchten uit het land uit
vrees dat de vrijheden, die door de revolutie
zijn verkregen, weer verloren zullen gaan.
