Helft haven „plat Mensen gilden in poodsnood, je denkt: waar begin ik" £e£dóe6ou/ta/nt uveer Zorgen om Rotterdam IOD-onderzoekers houden outieve houding van Aantjes vol annemers aansprakelijk voor -elasting en premie onderaannemer zee-viswijzer -NNENLAND LEIDSE COURANT WOENSDAG 29 AUGUSTUS 1979 PAGINA 13 Ooggetuige treinramp Nijmegen: i(Van onze verslaggevers) het ongeluk zag gebeu- NIJMEGEN „Ik reed ren", vertelt een diep geë- met mijn auto op het motioneerde heer P. Co- spoörwegviaduct, toen ik lombijn die gisteren als andweerlieden en leden van de reddingsploeg van de hoorwegen moesten de wrakstukken openbranden ri de slachtoffers te bereiken. eerste ter plaatse was bij het treinongeluk in Nij megen. „Ik ben onmiddel lijk gestopt en de spoor dijk afgerend om eerste hulp te verlenen. In de trein heerste vreselijke paniek. Gewonden lagen tussen de banken. Doden waren opzij gevallen, soms op de schoot van mensen die nog geen schrammetje hadden op gelopen. Je denkt waar moet ik beginnen Samen met omwonenden die Onmiddellijk kwamen aangerend, heeft de heer Colombijn de eerste lichtge wonden uit de trein ge1- haald. Toen zij met de zwaar gewonden begonnen, arriveerde de brandweer al. Voor de snelle hulpverle ning van brandweer, politie en GG en GD uitte de per 1 oktober aanstaande tot di recteur van de NS benoem de heer L. Ploeger gisteren grote erkentelijkheid. In to taal werden hetzij per bus hetzij per ambulance 33 mensen naar het ziekenhuis gebracht. De meesten van hen konden na poliklini sche behandeling hun reis hervatten. Vanmorgen wa ren nog vijf passagiers in het ziekenhuis opgenomen. Twee van hen waren er ernstig aan toe. De heer Hubers uit Nijmegen, die op 20 meter afstand van de plaats van de ramp woont, heeft zich direct over de gewonden ontfermd en voor dekens gezorgd. Nog geheel ontdaan vertelt hij hier zijn verhaal aan een politieagent. Het drama in Nijmegen was het zevende ernstige spoor wegongeluk na de ramp bij Harmeien in januari 1962 waarbij 93 doden en 151 ge wonden vielen. Opnieuw ging het gisteren om een baanvak dat niet was voor zien van Automatisch Trein Beveiliging. ATB is een sy steem dat voorziet in alar mering van de machinist van een trein die rijdt op een baanvak waar tegelijk ook een andere trein,rijdt. Als de machinst niet rea geert op het alarm wordt zijn trein uiteindelijk auto matisch stilgezet. Het baan vak WijchenNijmegen is nog beveiligd volgens het klassieke systeem van blok- beveiliging waarbij een sein op onveilig springt als een machinist een blok dreigt binnen te rijden waar zich al een trein bevindt. Vanuit Wijchen gezien begint het blok waar zich gisteren de frontale botsing voltrok di rect buiten het station van deze plaats. De bestuurder van de lege trein is hier een sein gepasseerd. Zoals op de voorpagina gemeld is de grote vraag of dit sein ver keerd stond of dat de ma chinst een juist sein ver keerd heeft geïnterpreteerd. De afstand van dit sein tot de plaats van het ongeluk bedraagt 7,1 kilometer. Over deze afstand is de machnist geen nieuw sein meer tegengekomen. De professionele hulpverle ners uitten gisteren veel waardering voor de eerste hulp die door omwonenden werd verleend direct nadat een doffe klap had duidelijk gemaakt dat zich een ramp had voltrokken. Verpleger H. de Kam, die als eerste GG en GD-functionaris ter plaatse was „De buurtbe woners deden schitterend werk. Ze hebben mensen opgevangen die huilend langs de spoorbaan liepen. Alle reizigers die. over hun toeren waren, hebben we later opgehaald en met een bus naar het Radboudzie- kenhuis gebracht. Daar zijn ze gerustgesteld en geregi streerd". Het treinverkeer tussen Wijchen en Nijme gen zou in de loop van de dag weer worden hervat. Minister wil benzine verbruik auto's testen DEN HAAG Minister Tuijnman (verkeer en wa terstaat) wil, zo schrijft hij in antwoord op. schriftelijke vragen van de Tweede Ka merleden Van Erp en Van de Ven (beiden VVD), dat er voor alle personenauto's, die in ons land verkocht wor den, gestandaardiseerde ge gevens komen betreffende het brandstofverbruik. De bewindsman heeft de RAI, waarin de autofabrikanten en -importeurs verenigd zijn.-ge- vraagd hieraan (op vrijwillige basis) medewerking te verle nen. De bedoeling is dat de au to's in de fabriek getest wor den volgens normen ontwik keld door de Economische Commissie voor Europa, een onderdeel van de Verenigde Naties. Deze normen hebben betrekking op het brandstof verbruik tijdens stadsritten en bij constante snelheden van 90 en 120 kilometer per uur. Mi nister Tuijnman meent dat de publikatië van dit soort gege vens kan bijdragen aan het streven van de regering naar energiebesparing. Stuur bloemen aan de vakantie oppas Fleurop In terflora stabt garant voor uw Oloemengroet. Koninginne gracht 135. 2514 am Den Haag. De stakingsakties in de Rotterdamse haven geven om meer dan een reden aanleiding tot grote'verontrusting. Het kabi net werkt aan de laatste loodjes van de nieuwe begroting. Daarbij staat vast dat ook het komende jaar in het teken van versobering zal moeten staan. De economische situatie in ons land zal ook nu weer aanleiding zijn tot een pakket duidelijk impopulaire maatregelen. In zo'n sfeer komt het de regering al slecht uit dat de vakbonden vasthouden aan handhaving van de koopkracht, tot en met de modale werknemer, door volledige prijscompensatie. Somberder wordt het evenwel als blijkt dat groepen werknemers zelfs die vakbondseis onvol doende vinden en aansturen op extra looneisen. Het ^staat zonder meer vast dat de eisen, die actiegroepen in de Rotterdamse haven nu stellen, bij inwilliging grote^eco- nomische problemen met zich mee zouden brengen. Het gro te bezwaar bestaat namelijk dat er een grote loongolf zou ontstaan, wanneer overal waar maar de indruk bestaat dat er ruimte zou zijn voor extra loon, actiegroepen die al dan niet aanwezige ruimte er ook uit zouden persen. In de eerste plaats zouden zwakkere bedrijven en nu al in moeilijkheden verkerende bedrijfstakken daarmee in onoplosbare proble men geraken, zodat de economie en de werkgelegenheid van ons land een slechte dienst zou worden bewezen. Daar komt nog bij, dat ieder procent meer loon voor de mensen die wer ken een gelijkwaardige verhoging zou moeten betekenen van alle sociale uitkeringen voor de grote groep Nederlan ders, die niet werkt. Daarmee zouden honderden miljoenen guldens gemoeid zijn. Dat geld is er niet. Wat in Rotterdam gebeurt brengt derhalve ook het inkomen van de minst draagkrachtigen in gevaar. Met name van de kant van de vakbonden is er de afgelo pen dagen op gewezen, dat de akties in Rotterdam het werk zouden zijn van ophitsers met sympathieën in de richting van de CPN en de Kommunistische Eenheidsbeweging Ne derland. Er zijn inderdaad voldoende signalen die de juist heid van die bewering aantonen. Toch kan met die uitleg niet worden volstaan. De akties vormen ook een bewijs van een gedeeltelijk mislukte dialoog van de vakbonden mét hun achterban. Belangrijkste uitgangspunt in het arbeidsvoor waardenbeleid van de FNV is geweest behoud van werkgele genheid en koopkracht. De stakingen in de haven maken duidelijk dat 'dat beleid niet door alle leden wordt onder schreven. In het licht van" de komende begroting en het overleg dat in het najaar weer op gang moet komen binnen de Stichting van de Arbeid, is Ook dat een gegeven, dat aan leiding is tot ernstige zorg. ÖEDENDE REACTIES VAN BETROKKENE HAAG - Dr. L. de Jong en A.J. van der Leeuw vinden ij in hun rapport van november 1978 over het oorlogs- iden van mr. Willem Aantjes slechts op één punt een dig onjuiste conclusie hebben getrokken, namelijk wat ft de status van de betrokkene in Port Natal. „In zo dat Aantjes daar geen andere status heeft gehad dan van gevangene (en niet van functionaris in Duitse st, red.)", aldus De Jong en Van der Leeuw in hun „kri- le herwaardering", die gisteren op dringend verzoek de Tweede Kamer door de regering werd openbaar ge- kt. in Ellecom (Gelderland), maar lang niet alle Nederlandse SS- ers kwamen daarop. „Wie zich daarvoor opgaf, zou tenminste een aantal weken of zelfs maanden moeten wachten tot er plaats was." Verde wijzen De Jong en Van der Leeuw erop, dat Aantjes niet heeft be hoord tot degenen, die onder weg naar Nederland de trein verlieten óm te vluchten. De verklaring van Aantjes, dat dat onmogelijk was door de bewaking, is niet erg aannem- lijk, aldus de onderzoekers. „Men krijgt de indruk dat de transporten in het algemeen niet eens begeleid, laat staan bewaakt werden." In dit ver band dragen De Jong en Van der Leeuw ook getuigenissen aan van mensen, die met Aan- tjès in Port Natal hebben geze ten. Daaruit zou blijken dat Aantjes „op grond van zijn ge zindheid" tot de Germaanse SS is toegetreden. De redenering dat de SS als vluchtweg naar Nederland kon dienen, gaat alleen op voor zover het de Waffen SS (onderdeel Duitse leger) be treft, aldus de onderzoekers. „Wie zich in het najaaf van 1944 voor de Landstorm (Ne derlandse deel van Waffen SS) meldde mocht erop rekenen, dat hij vrijwel direkt naar de opleiding in Nederland zou worden gezonden." De Jong en Van der Leeuw waarschu wen dan ook dat het in dit verband belangrijk is de Ge rmaanse SS (politieke organi satie) niet te verwarren met de Waffen SS. Mr. Aantjes steekt in zijn reac tie op het aanvullende rapport, dat eveneens onder auspiciën ivee onderzoekers erken- yerder dat zij zich op drie ider belangrijke - punten ele hebben vergist of dat nvolledig zijn geweest, voor het overige menen i dat hun voorlopige usies bevestigd zijn door evindingen van de com- es-Enschedé en -Patijn. en van de te- stelling in Duitsland mer- De Jong en Van der w op. dat hun veronder- ïg (vrijwillig vertrek om ter van te worden, red.) tstigd noch weerlegd" is. lies komt erop neer, dat es volgens de onderzoe- towel in zijn gymnasium- ils in zijn Duitse periode Port Natal fascistische athiën heeft gehad. De en Van der LeeuW me- lat de commissie-Ensche- ifaald heeft door Aantjes' itingen, vooral van 1943 '45, niet te onderzoekën. wering van Aantjes, dat mmelding voor de (Ge- nse) SS louter heeft ge- als een mogelijkheid om Nederland te vluchten, Ij geen steun in het sinds er 1978 ter beschikking nen materiaal." De Jong ?an der Leeuw wijzen dat er geen enkele aan- )g gevonden is, dat Ne- ïders in Duitsland de ilding bij de Germaanse 'oit gebruikt hebben om Nederland te komen en te verdwijnen." ag ook minder voor de aldus de onderzoekers, de gevolgen van een lijke aanmelding „moei- overzien" waren. Welis- bestond er een SS-cursus van het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie is ge schreven, niet onder stoelen of banken dat hij er geen goed woord voor over heeft. „Het nadere „rapport" van uw kant bevat geen enkel nieuw feit, is ook geen poging tot objectieve toetsing van uw aanvankelijke beschuldigingen, maar heeft tot strekking met gebruikma king van een selectieve keus uit de door de Commissie van Drie (Enschedé) en de Bijzon dere Kamercommissie (Patijn) verzamelde gegevens uw* aan vankelijke stellingen zoveel mogelijk te verdedigen." Volgens Aantjes. hebben De Jong en Van der Leeuw erop gespeculeerd dat niet iedereen alles zelf weer zou gaan nazoe ken. Als men maar lang ge noeg doorgaat met het herha len van de aanvankelijke be schuldigingen. dan worden ze vanzelf geloofd, zo moeten de ondezoekers volgens Aantjes hebben gedacht. „Maar met verantwoord wetenschappelijk onderzoek, gewetensvolle toet sing en zorgvuldige analyse heeft dat natuurlijk niets ge meen." Door dit geschrift hebben De Jong en Van der Leeuw, zo meent Aantjes, afstand gedaan van hun status als weten schappelijk onderzoeker„en zich tot partij in het geding ge maakt. Volgens de oud- CDA-leider hadden de auteurs maar één kernvraag te benat- woorden: of hun conclusies van november 1978 de gebeur tenissen van daarna recht vaardigden. „Die vraag wordt door u ontlopen en in de neve len van een 35 pagina's lang .geschrift, van een vervaging van hoofd- en bijzaken, en van een optel- en aftreksom ge huld." Wat De Jong en Van der Leeuw schrijven over de aan melding bij de Germaanse SS als vluchtweg, „slaat alles", al dus Aantjes. Hij wijst erop dat de onderzoekers hem eerst be schuldigd hebben van dienst neming bij de Waffen SS. „La ter zegt u dat als u geweten had dat ik mij bij de GSS had aangemeld als vluchtweg, u dan uw rapport vermoedelijk niet zou hebben uitgebracht. Nu houdt u een redenering, die erop neerkomt dat juist de aanmelding voor de Germaan se SS het door mij aangevoer de motief zo ongeloofwaardig maakt, omdat dit een niet-mi- litaire weg was. Had ik mij daarentegen voor de Waffen SS gemeld, dan zou dit motief veel aannemelijker zijn ge weest." Volgens Aantjes is dit nauwe lijks meer voor iemand te- vol gen. Maar de redenering we melt van de letters SS „en dat heeft natuurlijk al zijn effect". Voor alle duidelijkheid ver klaart Aantjes dat hij geen be hoefte heeft de GSS tegenover de WSS te verdedigén. „Ik verafschuw ze beide." Maar waar het zijns inziens om gaat is „dat ik de weg van aanmel ding voor een militaire organi satie als vluchtweg niet ver antwoord achtte en die voor een politieke organisatie in die omstandigheden wel." De mening van Aantjes, dat het hier vooral gaat om een poging tot rechtvaardiging van De Jong en Van der Leeuw, wordt gedeeld door de rege ring. Vorige week schreven de ministers Van Agt, Pais en De Ruiter aan het bestuur van het RIOD, dat het geschrift „het karakter draagt van een ver weerschrift."- De bewindslie den menen dat de onderzoe kers in hun beschouwingen, zaken betrekken, die niet on derzocht zijn door de commis- sie-Enschedé of -Patijn. „Te meer daar het geschrift voor een belangrijk deel hiermee wordt gevuld, lijkt dit be zwaarlijk voor de totstandko ming van een evenwichtig beeld." Nu de tekst van het aanvul lende rapport bekend is, kan ook worden geconstateerd, dat volgens de regering de gezind heid van Aantjes tijdens de oorlog niet kan worden vast gesteld en ook niet is vastge steld. onze sociaal-economische redactie) HAAG Het kabinet heeft giste- ij de Tweede Kamer het reeds va- angekondigde wetsontwerp ingè- waarmee de hoofdelijke aan- elijk'heid wordt geregeld voor be- l van sociale verzekeringspremies n loon- en omzetbelasting bij on- p inneming en het ter beschikking van arbeidskrachten. In het al en wordt straks de (hoofd)aanne- an een bouwproject aansprake- iteld voorzover onderaannemers :ke blijven premies en belastin- jf te dragen. bedrijfsleven komt veelvuldig on- pC deraanneming voor. De werkzaamheden, die een bedrijf heeft aangenomen, worden dan geheel of gedeeltelijk uitbesteed aan anderen. De laatste jaren gaven zich steeds meer malafide personen uit voor onderaannemer, hoewel zij in feite alleen maar koppelbazen waren, die werkne mers beschikbaar stelden. Zij hielden doorgaans wel prerrlies en belastingen in op het loon van hun werknemers, maar droegen die niet af. Het wetsontwerp wil er nu voor zorgen, dat sociale fondsen en fiscus die inhoudingen niet langer ont gaan. Het kabinet wil de aannemer ver antwoordelijk stellen. Het vindt, dat.in de aanneemsom, die de aannemer van zijn opdrachtgevèr uiteindelijk ontvangt, ook de te betalen premies en belastingen zijn begrepen. En dus, aldus het kabinet mag hij aansprakelijk worden gesteld, ook als hij het werk geheel of gedeeltelijk door onderaannemers laat uitvoeren. In het wetsontwerp is sprake van een ke tenaansprakelijkheid. Dit betekent, dat de aannemer niet alleen aansprakelijk is voor de premies en belastingen, die zijn directe onderaannemer verschuldigd is,, maar ook voor de premies en belastingen van eventuele volgende onderaannemers. Daarnaast worden onderaanemers aan sprakelijk gesteld voor handelingen van aan hun ondergeschikte onderaannemers. Kritiek Kamer op tariefsverhoging openbaar vervoer DEN HAAG PvdA en CDA hebben kritiek op het besluit van de regering de tarieven van het openbaar vérvoer per 1 oktober met 5,5 procent te verhogen. Voor de PvdA is deze verho ging onaanvaardbaar. Het CDA wil de toezegging dat in de komende jaren de ta rieven van tram, bus en trein niet meer zullen stij gen dan de kosten van le vensonderhoud en in elk ge val minder omhoog zullen gaan dan de autokosten. Dat bleek gisteren in de Twee de Kamer tijdens de behande ling van het tarievenplan voor het openbaar vervoer. Dit plan wil een eind maken aan de grote verschillen in kaartjes en tarieven die door de vervoers bedrijven in ons land worden gehanteerd. De uniformering van het kaartsysteem geeft de Tweede Kamer niet zoveel problemen. De forse tariefsverhoging per 1 oktober, waarin dit plan voorziet zorgt wel voor kri tiek. CDA-woordvoerder Cor- nelissen wees erop dat de kos ten van het openbaar vervoer werkelijk de pan uit rijzen en de tarieven van tram, bus en trein veel sneller stijgen dan de kosten van de auto. Oud-kamerlid Nederhorst overleden (Van onze parlementaire re dactie) DEN HAAG - In zijn woon plaats Gouda is gisteren drs. G. M. Nederhorst, oud-lid van de Tweede en Eerste Kamer voor de PvdA, plot seling overleden. Hij is 71 jaar geworden. Gerard Nederhorst studeerde economie in Amsterdam. In 1946 deed hij zijn intrede in de Tweede Kamer, waarin hij zich vooral met economische zaken ging bezighouden. In de zestiger jaren was Ne derhorst enige tijd (als opvol ger van Vondeling) voorzitter van de PvdA-fractie in de Tweede Kamer. Hij liet in die periode van zich spreken door zijn stellingname rond de ver loving van prinses Beatrix en prins Claus. In een - befaamde - brief aan partijgenoten, schreef NederRorst zich be zorgd te maken over, wat hij noemde, „de eigenzinnigheid van deze prinses". 5? (Van een onzer verslaggevers) ROTTERDAM Ruim de helft van het to tale Rotterdamse havenpersoneel is nu aan het staken. Alle stukgoedbedrijven gingen gisteren plat en ook bij enkele overslagbe drijven voor massagoed zijn de werknemers massaal de poort uitgegaan. De arbeiders bij de machinale bedrijven zijn vanmorgen, ondanks aandringen van actiegroepen, weer aan het werk gegaan. Er zijn nu nog zeven duizend man in staking; zevenduizend van de in totaal dertienduizend die de Rotter damse haven telt. De directie van Smit havensleepbedrijven heeft nu ook de andere, stakende werknemers voor de rechter gedaagd. Het korte geding dat tegen hen is aangespannen, dient matmdag voor de president van de Rotterdamse rechtbank. In to taal zullen 486 man voor het hekje moeten ko men. Verwacht wordt dat dit zal gebeuren in groepen van zó'n 120 man, want de zelfs de grote zittingzaal van het gerechtsgebouw aan de Noordsingel, kan geen 486 gedaagden Tege lijk herbergen. De stakende havenwerkers hebben gisteren aan de Vervoersfederatie FNV een pakket „ge rechtvaardigde eisen" overhandigd, en daarbij veHangd dat de federatie voor hen opkomt. De eisen zijn: Dertig gulden netto méér per week, herstel van de volledige prijscompensatie, pen sioen met zestig jaar, 25 dagen betaalde vakan tie per jaar en voor arbeiders in de „vol-conti- De havenwerkers toonden zich gistermiddag zeer ontevreden over het eisenpakket dat de bonden aan de werkgevers hebben voorgelegd. „De top van de vakbond trekt zich niets aan van onze gerechtvaardigde eisen", zei een van de actieleiders, "we moeten het dus zelf maar- doen. We blijven doorgaan tot onze eisen zijn ingewilligd". Als de stakers inderdaad doorzetten, wordt de situatie in de Rotterdamse haven volgens ha venwethouder drs. J. Riezenkamp, „bijzonder ernstig". Volgens hem staat de naam van Rot terdam als betrouwbare haven op het spel. Hij acht de kans niet uitgesloten dat bij een langer voortduren van de staking Rotterdam lading "zal gaan verspelen aan andere havens. Voor een deel is dit overigens al het geval geweest; enkele schepen die voor Hoek van Holland la gen te wachten zijn uitgeweken naar Hamburg of Antwerpen. Dat uitwijken zal volgens Rie zenkamp nog vaker gebeuren als de sterke loonstijgingen in de arbeidsintensieve stukgoed1 sector de Rotterdamse haven voor de reders te duur zou maken. Riezenkamp meent overigens dat arbeidsconflicten, zoals die zich Rotterdam voordoen, er eigenlijk „bijhoren". De havendienst van Rotterdam is er tot nu toe in geslaagd het scheepvaartverkeer voor ne gentig procent te laten doorgaan. Als de staking voorduuurt zal het aantal wachtende schepen echter oplopen^ en zullen er problemen ont staan in het totóle scheepvaartverkeer. NGBARE VISSOORTEN BIJZONDERHEDEN MAKREELVISSERIJ VANAF GROTE BOTEN G VOORNAMELIJK IN HET WEEKEINDE. OEZE EN VOLGENOE WEEK ECHTER OOK ,L OVERSCHAKELING OP VROEGE BODEM VISSERIJ ZEEUWSE WATEREN EN Een hogedrukgebied, dat zich uitstrekt van Zuid-Engeland over ons land en vervolgens over de Balkan uitstrekt; brengt ons de komende dagen mooi nazomerweer. De mid- dagtemperaturen bereiken waarden tussen de 20 en 24 graden. Een dergelijk weer beeld treffen we thans in Mid- den-Eufopa aan. In de Scandi navische landen is het daaren tegen koel en sterk wisselval lig geworden. Tegen het einde van de week worden de on weerskansen in ons land wat groter. Vooruitzichten voor vrijdag: Vrij zonnig en warmer. Weersvooruitzichten in cijfers voor vrijdag: Aantal uren zon: 4 tot 10 Min. temp.: omstreeks 12 gra den Max. temp.: omstreeks 23 gra den Kans op een droge periode van minstens 12 uur: 95 pro cent Kans op een geheel droog et maal: 80 procent. ftc^enhagen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1979 | | pagina 13