Welvaart is piepschuim
=sehoud van koopkracht
oor FNV belangrijkste eis
PPR-discussie
over strategie
duurt voort
3
NNENLAND
wee doden
jdens
creatieve v
ststocht
Landelijk
Pastoraal
Overleg
gaat door
Weer verstoort
Ballonrace
otterdamse havenstakers
illen actie voortzetten
TH
Twente
ontwerpt
glasbak
Ambassadeur
toegezongen
Affaire-Goloeb in
1961 op Schiphol
vrijwel identiek aan
rel om ballerina
weer
LEIDSE COURANT
MAANDAG 27 AUGUSTUS 1979
rotesten
gen Taptoe
reda
EDA Tegenstanders
de Nationale Taptoe
i hebben zaterdaga-
ld korte tijd de grote to-
in de binnenstad bezet
ouden en spandoeken uit
toren gehangen. Toen ac-
J toerders probeerden het
e liek te «verhinderen op
taptoe-terrein te komen,
-steerde de Koninklijke
rcchausse een demon-
uit.
Zj politie van Breda haalde
oc" later een actievoerder uit
toren en nam hem mee
r het bureau. Dit had tot
doel hun mede-stander vrij
Tijgen.
jk
•gedregd
Amsterdam
STERDAM De Am-
namse politie heeft za-
pgmorgen uit het water
J de De-Ruyterkade het
jopgedregd van de 35-ja-
J Roland Praz. De man
eerder bij het aan boord
i van het aan de kade af-
eerde Zwitserse passa-
sschip Calypso in het
tr gevallen.
(ANP) Tijdens een
itieve fietstocht in Epe
in het weekeinde twee
>m het leven geko-
Een 44-jarige man uit
aar, die zich aan de
al niet goed voelde,
desondanks op de fiets
erd even later getroffen
een hartinfarct.
I Mr tijdens de rit liep een
door een val van zijn fiets
schedelbasisfractuur op.
[overleed later in het zie-
m ihuis. Tijdens deze tocht
iekp zich nog een aantal val-
u/en voor met minder ern-
gel afloop.
VOLGENS PROFESSOR PEN IN „KIJK, ECONOMIE":
Huisvrouwen zullen zichzelf niet
gauw als volleerd econoom beschou
wen, maar toch is hun huishouding
tot in details een kleinschalige afspie
geling van de staatshuishouding en
beantwoordt de huisvrouw in al haar
handelingen volkomen aan allerlei
moeilijke economische begrippen en
wetmatigheden. Zoals een huisvrouw
bijvoorbeeld moet kiezen tussen een
nieuw bankstel of een vakantiereis,
zo gaat soms in het groot de bouw van
een ziekenhuis ten koste van een even
noodzakelijk geachte aanleg van we
gen of het gratis maken van openbaar
vervoer. Het „keuzemodel" heet dit
met een wetenschappelijk-economi-
sche term. Het dagelijks spraakge
bruik heeft het over „de eindjes aan
elkaar knopen".
Het zijn twee verschillende uitdrukkin
gen voor hetzelfde verschijnsel. De ver
dienste van „Kijk, economie", geschre
ven door de Grohingse' hoogleraar prof
dr. Jan Pen, is dat hij het vakjargon van
bollebozen in de volkshuishoudkunde
heeft vertaald voor bezigheden in huis,
tuin en keuken. Zijn werkstuk dat de
ondertitel „Over mensen, wensen, werk
en geld" draagt, wordt boek van de
maand en zal als zodanig vanaf 6 sep
tember in de handel verkrijgbaar zijn.
Uitgangspunt: een grote groep lezers een
beter inzicht te geven in de economische
samenhang van^dingen om hen heen en
in hun eigen situatie.
Kenmerkend voor de relativerende
toonsoort waarin het boek werd gezet, is
de definitie die prof. Pen geeft van zich
zelf en zijn vakbroeders. „Een econoom
is volgens sommigen een persoon die wil
dat andere mensen hard werken, zuinig
aan doen, hun geld scherp beheren. Ie
dereen moet de hele tijd hard tobben
over de produktiviteit, de aandelenkoer
sen en de waarde van zijn bezittingen.
Dit is echter een vals beeld van het gees
tesleven van de econoom. Volgens mij is
een econoom of economist iemand die
probeert te begrijpen hoe de wereld in
elkaar zit. Als zij of hij iets van andere
mensen verlangt, dan is het dat ze doen
waar ze zin in hebben (maximale satis
factie). Zelf tobt de econoom voorname
lijk over de vraag of zijn of haar algebra
wel klopt. Als dat in orde is, ervaart hij
of zij een maximale satisfactie".
Vondst
Deze en vele andere puntige formulerin
gen vindt men in „klein economisch
woordenboek voor krantelezers" dat
„Kijk, economie" afsluit. Een voortreffe
lijke vondst. Helaas staat tegenover dit
pluspunt het gemis van een alfabetisch
register, terwijl ook de indeling van de
hoofdstukken verre van overzichtelijk
is. Wie in het boek iets wil opzoeken,
krijgt een hele klus. Wanneer, o wan
neer zullen Nederlandse uitgevers einde
lijk eens het belang van een register
gaan inzien, zoals bijvoorbeeld hun Brit
se collega's reeds lang geleden hebben
gedaan?
In „Kijk, economie" stoot prof. Pen nog
al wat bestofte vensters open. Hoe hij
denkt over de huidige burgerluchtvaart
(laat dat rottige vliegtuig toch staan en
neem de boot), is eerder is deze krant al
uitvoerig vermeld. Maar ook een andere
heilige koe als de vakbonden melkt hij
op een wijze die Wim Kok en Arie Groe-
nevelt verbijsterd in de emmer zullen
doen kijken.
Verkort citaat: „De bestuurders van vak
bonden doen het graag voorkomen alsof
alle reële vooruitgang van de arbeiders
bevochten wordt doof niet aflatende
strijd, althans waakzaamheid van hun
organisaties. Zë hebben de schijn mee.
Maar zo zit het niet. De dingen lijken
niet wat ze zijn. Scholing, schaarste en
een mooi machinepark zijn beter voor
een werknemer dan een bond. Wel is het
waar dat de vakbeweging in slechte tij
den loondalingen kan tegenhouden,
maar dat gaat over uitzonderingssitua
ties. Ze hebben zich bij de modale arbei
ders alleen voorgedaan in de depressie
van de jaren dertig. Sinds de oorlog bij
ons eigenlijk niet meer. Omdat ik weet
dat deze mening slecht zal vallen, nog
een klein voorbeeld van lonen die ge
heel buiten de bonden om zijn opgelo
pen. Werksters kregen vroeger armetie
rige lonen, ze gedroegen zich gedienstig,
de mevrouwen waren de mevrouwen.
Nu zijn die relaties zichtbaar anders, en
de loonverhouding tussen de huishoude
lijke hulpen en de huisvrouw ook. Komt
dat door de vakbond? Ik dacht van niet.
Alles bij elkaar kun je niet zeggen dat de
vakbeweging ingrijpende veranderingen
heeft teweeggebracht tussen hoger en la
ger betaalde werknemers".
Toverformules
Zo gaat de vaardige polemist Pen nog
een tijdje door. Op de achtergrond hoort
Het tafelende gezin heeft volgens profes
sor Pen altijd een onzichtbare (neeëter
aan. Het is de Nederlander waarvoor ie
der gezin moet meebetalen via de sociale
verzekeringen, de AOW, de WAO, dë
WW en andere voorzieningen.
men hem steeds luid denken: economie
mag geen zaak zijn van heren in grijze
pakken, bankdirecteuren, politici en
vakbondslèiders; economie mag geen sa
menraapsel zijn van onbegrijpelijke to
verformules en astronomische getallen
die ergens ver weg worden bekokstoofd
en uitgebroed; weg met de economie
zoals die belichaamd wordt in de Miljoe
nennota waarvan geen normaal mens
iets begrijpt.
Prof. Pen toont aan dat alle mensen zelf
in feite economie bedrijven en dat ze
daarmee een economische factor van be
lang vormen. Hij maakt duidelijk dat ab
stracte economische termen als con
sumptieve bestedingen, investeringen en
overheidsuitgaven niets anders zijn dan
een boterham met pindakaas, een biertje,
een nieuwe winterjas, een cursus, een
tram, een plantsoen. „Kijk, economie"
laat zien dat economie over mensen gaat.
„Welvaart", zo schrijft Pen, „zit in het
hoofd. Het is de bevrediging van behoef
ten die door schaarse dingen worden te
weeggebracht. Welzijn zit ook in het
hoofd, maar er worden geen schaarse
dingen voor opgeofferd. Daarom heeft
de economie er geen boodschap aan.
Welzijn kost niets en moet dus altijd na
gestreefd worden".
Welvaart is piepschuim, betoogt Pen.
Wie vanuit zijn deur zo de.vrije natuur
in kan stappen, heeft al een stuk wel
vaart te pakken, ook al bezit hij geen
auto. Daarom zijn sommige mensen op
het platteland welvarender dan de stede
lingen.
Prof. dr. J. Pen: „Kijk, economie"
Uitg. Het Spectrum, Utrecht. Als
boek van de maand van 6 septem
ber tot en met 6 oktober 19,50.
Daarna 32,50.
Op de grond was
het windstil. Maar
eenmaal in de lucht
kregen de ballon-
vaarders te kampen
met onberékenbare
weersomstandighe
den.
UTRECHT Het derde Lan
delijk Pastoraal Overleg
(LPO-3) zal worden voortge
zet. Dat is zaterdag op een ver
gadering in Utrecht eenstem
mig besloten door de bisschop
penconferentie, de leiders van
de bisdommelijke LPO-dele-
gaties en de agendacommissie
voor LPO-3.
Doorslaggevend was het feit,
dat men over en weer bereid
bleek elkaar fundamenteel ge
loofsvertrouwen te geven.
Van de kant van de bisschop
van Roermond - mgr. Gijsen
zelf was niet aanwezig - werd
beklemtoond, dat het in waar
heid en liefde verder gaan met
LPO-3 veronderstelt dat allen
uitgaan van het geloof, totaal
en onverkort, zoals het in en
door de kerk wordt beleden en
verkondigd. Dit houdt ook het
aanvaarden in van duidelijke
beslissingen, opvattingen en
overtuigingen van heel de
kerk, uitgesproken door paus
en bisschoppen. Een discussie
over het al of niet aanvaarden
en uitvoeren hiervan is uitge
sloten. Een gedachtenwisseling
over de argumentatie is uiter
aard op geëigende plaats en
wijze mogelijk, aldus het bis
dom Roermond.
(Van een onzer verslaggevers)
GRONINGEN De 37ste internationale Holland-Bal
loonrace in Groningen is gisteren door de weersom
standigheden anders verlopen dan de bedoeling was
van de organisatie (de Haagse Ballonclub).
Door koude luchtlagen en onweersbuien maakten de bal
lonnen de vreemdste capriolen. Het was een precisiewed-
strijd, maar de ballonvaarcfers kwamen op allerlei plaatsen
terecht, waar zij niet moesten zijn. Uiteindelijk besloot men
dan maar de afstand te tellen die de piloten hadden afge
legd. Op die manier werd de Zwitser Alfred Nater, met
18,9 kilometer, winnaar van de race.
UTRECHT (ANP) De ac
tiecentra van de PPR gaan
zich in het najaar bezig hou
den met de positie en de po
litieke lijn van de partij in
de toekomst.
Dit gebeurt aan de hand van
de definitieve lezing van de
strategie-nota die zaterdag in
Utrecht voor het eerste ter dis
cussie stond in een bijeen
komst van de kerngroep (par
tijraad). In de nota staat onder
andere dat de PPR in beginsel
geen enkele partner afwijst
maar dat de PvdA als de best
beschikbare onder de drie
volkspartijen wordt be
schouwd. Voorts dat de Radi-
kalen bereid zijn in principe
regeringsverantwoordelijkheid
te dragen, bij voorkeur in een
progressief meerderheidskabi
net met PvdA, D'66 en PSP.
Ook de CPN moet bij zo'n for
matiepoging betrokken kun
nen worden, vindt het partij
bestuur.
;;i CAO-OVERLEG VOOR VOLGEND JAAR
>Van onze parlementaire redactie)
HAAG Behoud van de koop-
ht tot en met het modale inkomen
a 32.000 gulden) wordt de voor-
aste doelstelling van het FNV dit
ar, waarvoor deze bond bereid is
iarde strijd te voeren. ENV-voor-
jvjt Wim Kok heeft het afgelopen
.end met deze aankondiging nogal
;end gereageerd op de lof die pre-
Van Agt na de wekelijkse minis-
^jlad toezwaaide aan de loondeskun-
van het FNV, Frans Drabbe. Van
Agt prees toen Drabbe's afkeuring van
de wilde stakingen onder de Rotter
damse sleepbootarbeiders.
Kok hield in radio- en tv-interviews het
kabinet voor lering te trekken uit de hui
dige situatie en niet constant een mati-
gingspolitiek te preken zonder dat deze
tot tastbare resultaten leidt. „We worden
constant met matigingen om de oren ge
slagen, maar van meepraten over wat er
met de resultaten van die matigingen ge
beurt komt niets terecht", aldus Kok.
Intussen heeft de de bond van Arie Groe-
nevelt, de Industriebond FNV laten wew-
ten, dat de FNV bij de komende cao-on
derhandelingen als een eenheid moet op
treden, maar dan als een „eenheid in ver
scheidenheid". Deze boind meent namne-
lijk, dat de eenheid een zekere vrijheid
van handelen moet openlaten, omdat dit
noodzakelijk kan zijn tijdens de onder
handelingen. De Industriebond FNV wijst
er in dit verband op dat bij de discussies
over het arbeidsvoorwaardenbeleid het
heetste hangijzer binnen de vakbeweging
de arbeidstijdverkorting blijkt te zijn.
:rl
lUchtoorlogje boven parcours WK- wielrennen
ALKENBURG 'Het
ichtruim boven het par-
>urs van het WK-wiel-
n in Valkenburg
:nt<erd gisteren benut door
>or- en tegenstanders
•me in het afgraven van het
Leb ateau van Margraten
'Li™
pajDANKS GERECHTELIJK STAKINGSVERBOD
he;
Tegenstanders hadden een
vliegtuigje in de lucht met
een sleep waarop stond:
„Afgraven nooit". Voor
standers daarentegen ver
schenen later in de lucht
met de tekts: „ENCI werk
gelegenheid voor 1300 man,
die willen we behouden".
Enkele uren voor aanvang
van de wereldtitelstrijd op
de weg in Valkenburg ont
stond zaterdag grote paniek.
een onzer verslaggevers)
TERDAM „Wij blij-
•taken voor de twintig
en". De hamerklap
jJmee de president van
t lotterdamse rechtbank
L. Nivard vanmorgen
uitspraak in het zee
geding tegen de haven-
rs in Rotterdam had
ichtigd, had nog maar
relijks geklonken of dit
ikkoor schalde door de
igzaal. Duidelijker be-
dat de stakende zeesle-
zich niets aantrokken
het oordeel van de
1 bankpresident, dat de
ng onredelijk, onaan-
'baar en ongeoorloofd
is er niet.
rectie van Smit Interna-
e Havensleepdiensten
i Smit Vos BV had zater-
i kort geding dertien van
ikende zeeslepers gedag-
omdat zij ondanks her
haald aandringen, geweigerd
hadden het werk weer te her
vatten. In zijn uitspraak veeg
de de rechtbank-president
vanmorgen het verwijt van de
raadsman van de stakende
zeeslepers, dat de zaak geen
spoedeisend belang had, reso
luut van tafel. Hij stelde, dat
er wel degelijk een spoedei
send belang is bij dit kort ge
ding, omdat de verliezen door
h°t niet slepen, dagelijks oplo
pen.
Op de vraag of de staking al
dan niet geoorloofd is verwees
hij naar artikel 9 van de CAO
voor de sleepdiensten, dat een
lid van een vakbond zich moet
houden aan de afgesloten
CAO. Volgens artikel 14 zijn
ook niet georganiseerden, on
der wie zich veel stakende
zeeslepers bevinden, gedwon
gen zich te houden aan de be
palingen van de CAO. Het
doel van de staking noemde
hij onredelijk, onaanvaardbaar
en ongeoorloofd. De dertien
stakende spelers, die waren
gedagvaard, werden veroor
deeld tot een dwangsom van
500 gulden per dienst dat zij
niet opkomen.
Cor van de Zande, stakingslei
der, kondigde daarna aan dat
hij eerst met zijn achterban zal
overleggen, of zij zich aan de
uitspraak van de president
zullen houden. De raadsman S.
Brunia van de stakers zei, dat
Smit wel gedwongen zal zijn
eerst alle stakers te dagvaar
den, voordat de staking gebro
ken is. Want zei hij, deze der
tien kunnen onmogelijk aan
het werk. En ook is het, door
dat zij niet aan het wprk kun
nen, onmogelijk om de dwang
som van hen te vorderen.
Wellicht zullen wij dan een
executie-geding aanspannen.
De vergadering duurt nog
voort.
DEN HAAG Minister
Ginjaar van volksgezond
heid en milicuhygiène heeft
de TH van Twente financië
le steun gegeven voor het
ontwerpen van een glasinza-
melbak.
De minister verwacht dat de
centrale inzameling van af-
valglas in de toekomst een
steeds belangrijker zaak zal
worden en dat het succes van
inzamelingsactie nauw samen
hangt met het ontwerp van de
container waarin mensen hun
glas kwijt kunnen. Deze moet
voldoen aan eisen van geluid,"
transport, vormgeving, veilig
heid en bereikbaarheid.
Egyptische or
der voor Udec
Gorinchem De Egyptische
spoorwegen hebben Udec op
dracht gegeven voor de bouw
van vier stalen bruggen met
bijkomende werken in een
spoorlijn die het centrum van
Caïro verbindt met de satel
lietstad Helwan. Met de order
is een bedrag van 10.5 miljoen
gulden gemoeid.
Udec is een gemeenschappelij
ke dochteronderneming van
vier staalconstructiebedrijven
en de Nederlandse overheid.
De Bulgaarse ambassadeur in
ons land, Iwan Kiulev, is giste
ren op Schiphol door twaalf
Nederlandse kinderen toege
zongen uit dank voor de
prachtige reis die hun door de
Bulgaarse regering was aange
boden. De kinderen hebben in
Bulgarije een internationale
kinderassemblee bijgewoond.
Internationale
estafette tegen
neutronenbom
AMSTERDAM (ANP)
Ongeveer duizend deelne
mers zijn gisteren op de
Dam in amsaterdam gestart
voor een demonstratieve
fietstocht in zeven etappes
tegen de neutronenbom. Het
einddoel is Bonn, waar de
stoet aanstaande zaterdag
hoopt te arriveren. Daar zal
een vredesverklaring wor
den aangeboden aan de Duit
se anti-bombeweging, die de
fietsestafette zal voortzetten
naar een ander land.
In de komende twee maanden
zal de estafette door landen in
Europa en Zuid-Amerika trek
ken. In ieder land wordt een
schriftelijke verklaring opge
steld. Eind oktober zullen alle
verklaringen in New York
worden aangeboden aan de se
cretaris-generaal van de Vere
nigde Naties, Kurt Waldheim,
tijdens de speciale ontwape
ningsdag van de Verenigde
Naties.
(Van een onzer verslaggvers)
SCHIPHOL Het diploma
tieke incident in New York
rond de Russische ballerina
Ludmila Vlasova lijkt als twee
druppels water op een rel, die
zich in 1961 op Schiphol heeft
afgespeeld. Toen probeerden
Russische diplomaten tever
geefs mevrouw Goloeb, de
echtgenote van een Russische
bio-chemicus die in Amster
dam politiek asyl had ge
vraagd, door een snelle ma
noeuvre en tenslotte zelfs met
geweld door de paspoortencon
trole te werken. Leden van de
marechaussee verhinderden
dat onder leiding van adjudant
F. Veltman, in zijn jeugd een
succesvol amateur bokser. Met
een stoot op de kin raakte hij
o.a. een Rus, die hoewel hij
geen stropdas droeg achter
af ambassadeur Ponomarenko
bleek te zijn.
De Russen trokken zich toen,
de omstreden Russin met zich
meeslepend, terug in een klein
kantoortje van de Aeroflot op
Schiphol, waar ze dagenlang
werden belegerd door politie
en de internationale pers. De
Sovjet-Unie bond tenslotte in.
De Amsterdamse procureur-
generaal kreeg de gelegenheid
in een zeer bewogen verlopen
gesprek vast te stellen, dat me
vrouw Goloeb althans zelf
verklaarde vrijwillig naar
Rusland terug te keren.
Nadat zij met de wachtende
Aeroflot-machine was ver
trokken heeft Nederland drie
Russische diplomaten, onder
wie de ambassadeur, uitgewe
zen Het Kremlin verklaarde
vervolgens de Nederlandse
ambassadeur in Moskou even
eens tot persona non grata.
Het incident kreeg een drama
tisch slot toen ir. Goloeb vijf
maanden na het vertrek van
zijn vrouw besloot naar zijn
land terug te keren. Enkele
weken later verklaarde hij op
een persconferentie in Moskou
tot het inzicht te zijn gekomen,
dat hij een misdaad jegens zijn
land had begaan. Zijn echtge
note, die eveneens op de pers
conferentie aanwezig was, ver
klaarde dat tegen haar geen
enkele represaille was geno
men om haar te bewegen druk
op haar man uit te oefenen om
naar Rusland terug te keren.
In het weerbeeld dat normaal
is voor eind september en be
gin oktober, komt ook morgen
nog weinig verandering. Ne
derland bevindt zich in een
noordwestelijke luchtstroming
waarmee lucht wordt aange
voerd uit het zeegebied tussen
IJsland en Noorwegen. Niet
alleen dat deze lucht koud is,
zodat de middagtemperatuur
nauwelijks hoger wordt dan 18
graden en de miniumwaarde
rond de negen graden ligt, de
lucht is bovendien zo onstabiel
dat zich gemakkelijk regen- en
onweersbuien ontwikkelen.
Op sommige plaatsen is veel
regen en soms ook hagel ge
vallen. De buiigheid wordt
morgen wel iets kleiner en aan
zee zal ook de wind iets afne
men, maar daar is dan ook al
les mee gezegd. Dit weerbeeld
wordt veroorzaakt door een
depressie, waarvan de kern
vanochtend boven Zuidoost-
Zweden lag. Dit lagedrukge
bied heeft op veel plaatsen in
Zweden meer dan 40 mm re
gen gebracht. Bovendien
bracht het stormweer in de
wateren rond Zuid-Zweden.
Dit lagedrukgebied vult welis
waar op, maar de aanvoer van
koele lucht wordt in stand ge
houden.
Vooruitzichten voor woensdag:
wisselend bewolkt en eerst
nog kans op buien. Middag-
temperaturen omstreeks 18
graden.
Weersvooruitzichten in cijfers
voor woensdag:
Aantal uren zon: 3 tot 10
Min. temp. omstreeks 9 graden
Max. temp. omstreeks 19 gra
den
Kans op een droge periode
van minstens 12 uur: 90 pro
cent
Kans op een.geheel droog et-,
maal: 70 procent.
Weersgesteldheid van gisteren
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eindhoven
Oen Helder
Luchth. R'dam
geh.bew. 26
Frankfort
Genève
Helsinki
Klagenturt
Kopenhagen
Lissabon